m
DEZE
WERELD
de loupe
VOORSTELLEN TOT VERHOGING DER
KINDERBIJSLAG INGEDIEND.
Communistisch China gaat
Noord-Korea helpen
Reina Prinsen Geerligsprijs
uitgereikt
CKrfariiUW
,,E'
Verlicht despoot
Graanoogst in
1953
Geen premieverhoging nodig, zegt de minister
Een nieuwe winter
Een nieuw geluid
Met een valse toon!
Rentetrekkers worden gelijkgesteld met
de loontrekkers.
Tevens enkele correcties
aangebracht.
Grote kloof tussen on
dervoeden en goedge
voeden
Materiële en financiële bijstand
Geen bijeenkomst te
Panmoendjon
NATIONALE
KAP WF DSTRIJDEN.
Ellen Warmond en Remco Lampert de winnaars
Viervoudige werking...
met estka geneeskracht
Dr A. L. Hagedoorn
overleden
BRANDJE AAN BOORD
VAN NOORSE TANKER.
VóiPI Ö&Q tOt Ö&Q
RUSSEN HIELPEN DE
BRITSE MATROZEN OOK
Woensdag 25 November 1953
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 3
Onder
Een nieuwe winter dient zich aan en
daarmee een nieuw politiek seizoen, te
belangrijker ditmaal omdat er aan het
einde verkiezingen wachten voor de
Prov. Staten en dus indirect voor de
Eerste Kamer.
Dit nieuwe politieke seizoen is als
het ware al met verrassingen ingeleid
door Troonrede en millioenennota, die
de inmiddels al aangenomen wijzigin
gen aankondigden van allerlei belas
tingen. En de verrassingen duurden
voort toen bij de behandeling van deze
staatsstukken prof. Homme namens de
Katholieke Volkspartij een motie in
diende (op een ongebruikelijk tijdstip)
die een vrijere loonvorming beoogde te
bevorderen.
Een nieuw politiek seizoen wordt
meestal ook gekenmerkt door allerlei
conferenties en congressen waarin de
verschillende partijen hun koers bepa
len voor het vaarwater, waarin de po
litieke constellatie land en volk heeft
gebracht. Om ons bij de drie grootste
partijen te bepalen: de anti-revolution-
nairen hebben zich op een studiecon
ferentie bezonnen op wat men kan
noemen de gespreide eigendomsvor
ming, op de noodzaak en de wenselijk
heid dus om ook de bezitlozen tot be
zitters van enig eigendom te maken.
Een sociaal vraagstuk dus en naar ons
gevoelen zelfs een kernpunt uit het so
ciale vraagstuk. En vorige week heeft
deze partij op een deputatenvergade-
ring besloten ook het passief vrouwen
kiesrecht toe te laten. Een vraagstuk
van partij-organisatorische aard dus.
Met dezelfde soort vraagstukken
heeft de Katholieke Volkspartij zich
tijdens haar enige weken geleden ge
houden congres bezig gehouden: men
handelde over de politieke eenheid der
rooms-katholieken en men nam een
aantal conclusies aan, die betrekking
hadden op sociaal-economisch, op
Europees-politiek terrein en met be
trekking tot onderwijs en cultuur.
En in het afgeiopen weekeinde heeft
ook de P. v. d. A. haar congres ge
houden, waarvan de rede van fractie
voorzitter Mr Burger het markantste
was: een felle aanval op K.V.P. en V.
V.D. en een opwekking om de „door
braak" met grote krachtsinspanning
door te zetten.
Overziet men de resultaten, die deze
bezinning in eigen politieke kring af
werpt, dan blijkt dat de politieke con
stellatie in Nederland zich langzaam
begint te wijzigen. Niet dat men daar
van vooreerst schokkende resultaten
zal zien: de huidige coalitieregering is
op geen enkel punt in gevaar. Maar de
interne verhoudingen binnen die coa
litie gaan zich wijzigen en hebben zich
voor een deel al gewijzigd.
Het was al lang duidelijk dat de
hechte band, die in de eerste jaren na
de oorlog rooms en rood bijeen gebon
den heeft gehouden (met alle heil
loze gevolgen van dien) heel wat los
ser is geworden. De K.V.P. zoekt be
wust een andere koers en men zoekt
die koers zeer beslist buiten het vaar
water van de P. v. d. A. Volkomen be
grijpelijk: het is nu eenmaal niet te
ontkennen dat de K.V.P. terrein ver
loren heeft aan de socialisten. Wil men
dit ongedaan maken dan zal men de
kiezers moeten kunnen aantonen dat
er een brede principiële kloof ligt tus
sen de ideologie van deze partijen.
Maar daarnaast zal men moeten aan
tonen dat deze eigen ideologie in geen
enkel opzicht minder sociaal, minder
„menselijk" is dan de socialistische.
Daarmee is de K.V.P. druk doende.
Daarom werpt men zich op als de
kampioene voor de vrijere loonvor
ming en en daarom ook is er het ver1
heugende principiële geluid over de
onderwijskwesties. Men grijpt terug
naar de eigen beginselen en die houdt
men de kiezers voor. Of men dit altijd
even elegant doet is een andere vraag
maar dat men het doet is op zichzelf
al verheugend.
Natuurlijk laat dit alles de P. v. d,
A. niet onberoerd. Want wat men ook
van deze partij kan zeggen: het propa
ganda-apparaat, het „bepalen van de
volksziel" is in kundige handen! Men
voelt terdege aan wat er leeft en men
weet hoe men met die kennis
voordeel kan doen.
Toch geloven wij, dat de toespraak
van mr Burger een valse toon is in 't
gezang der politici: hij houdt zich
voortdurend bezig met de inter-
interne kwestie van een ander land
tracht zo zijn „doorbraak" te verwe
zenlijken. Steeds tracht hij te suggere
ren dat er geen confessionele partijen
bestaan: hij ziet daarin slechts „con
servatieve" en „progressieve" vleugels;
de conservatieven noemt hen dan libe
raal en de progressieven socialistisch.
In het buitenlandse politiek geldt
dat het ene land zich niet mengt in de
interne kwesties van een ander oland
en ook in de Ver. Naties tracht men
dat principe na te komen de heer
Burger schijnt te menen dat dit in de
binnenlandse politiek wèl geoorloofd
is. Dat het doel daar altijd de midde
len heiligt. Het spijt ons: we kunnen
hiervoor niet zo veel respect hebben!
's-GRAVENHAGE, 24 November. Bij de Tweede Kamer zijn een aantal
wetsontwerpen ingediend, die voorzien in verhoging van de kinderbijslag, zo
wel voor de loon- als rentetrekkenden en de kleine zelfstandigen. De rege
ring heeft daarbij tevens de gelegenheid aangegrepen tot het invoeren van
een aantal verbeteringen.
Voor de kleine zelfstandigen is tevens de inkomensgrens met f200.per
jaar verhoogd.
Tenslotte zullen ook de nadelen voortvloeiend uit de diverse peildata, die
in de loop der jaren aangenomen werden, worden ondervangen door enkele
wijzigingen.
voor de loontrekkenden. Voorgesteld
wordt dan ook het nieuwe bedrag vast
te stellen op de helft van f 0.85 per dag
d.i. (afgerond) f 0.43. De hogere kos
ten, die hieruit voor de schatkist voort
vloeien worden geraamd op f 927.000.
Om tegemoet te komen aan de veelbe
sproken „vergeten groepen" wordt te
vens voorgesteld de inkomensgrenzen
met f200 te verhogen.
RENTETREKKERS.
Bij de berekening van de verhoogde
kinderbijslag voor de rentetrekkers is
uitgegaan van de gedachte, dat er niet
langer verschil mag bestaan in de be
dragen, die aan hen en aan de loon
trekkenden worden uitgekeerd. Tot nu
toe bestaan er n.l. verschillen. Voor de
eerste kinderen ontvangen de loon
trekkenden f 12.70, de rentetrekkers
f 11.96.
Om dit verschil te niet te doen
wordt nu voorgesteld de kinderbijslag
voor de rentetrekkers te bepalen op
f 12.50 per maand voor het eerste kind.
f 14.05 voor het 2e en 3e kind; op
f 19.50 voor het 4e en 5e kind en op
f22.10 voor het 6e en volgende kin
deren. Voor de loontrekkenden wor
den deze bedragen resp. f 12.48, f 14.04.
f 19.50 en f 22.10.
DE PEILDATA.
Voor 1 October 1950 werd als peil
datum voor de kinderbijslag uitslui
tend de datum 1 October aangeno
men. Hierdoor moesten wachttijden
worden gemaakt van 1, 2, 3 en soms
4 kwartalen.
Nadien werd iedere eerste dag van
het kwartaal als peildatum aangeno
men voor het aantal kinderen, dat
voor bijslag in aanmerking kwam. Dit
betekende voor hen, die destijds een
lange wachttijd moesten doormaken,
dat men er kinderbijslag bij ging in
schieten. De minister wil nu de zaak
rechttrekken en stelt voor bijslag toe
te kennen na het bereiken van de zes
tienjarige leeftijd over de kwartalen,
die bij de geboorte als wachttijd moes
ten worden beschouwd. Men zal dus
na het bereiken van de zestienjarige
leeftijd nog aanspraak kunnen maken
op uitkeringen over het aantal kwar
talen, waarover na de geboorte nog
geen bijslag werd on -angen.
In de Memorie van Toelichting op
het wetsontwerp tot wijziging van de
kinderbijslag voor loontrekkers, deelt
de minister mee, dat de achterstand,
die de grote gezinnen hebben opgelo
pen sinds de laatste loonronde, thans
dient te worden ingehaald. De achter
stand beliep volgens de berekeningen
24 ct. per week voor het 4e kind, 42 ct.
per week voor het 5e kind en 84 ct.
voor het 6e kind.
Teneinde echter niet te veel kinder
bijslagklassen in het leven te roepen,
heeft de minister gemeend te moeten
voorstellen de extra-verhoging voor 't
zesde en volgende kinderen vast te
stellen op het gemiddelde van 4 en 7
ct. per dag, n.l. 5 ct. De extra verho
ging voor het zesde en volgende kin
deren dient dan te worden gesteld op
15 ct. per dag, n.l. 25 ct. verminderd
met tweemaal 5 ct.
DE NIEUWE BEDRAGEN.
De volgende bedragen zijn thans
voorgesteld: 48 ct. per dag voor het
eerste kind; 54 ct. per dag voor het
tweede en derde kind; 75 ct. voor het
vierde en vijfde kind en 85 ct. per dag
voor het zesde en volgende kinderen.
Voor 1954 kunnen de kosten van de
voorgestelde verhoging worden ge
raamd op f 20,7 millioen.
Ondanks dat, zo deelt de minister
nog mee, zullen de grotere tekorten
voor de komende jaren geen aanlei
ding zijn tot verhoging van de kinder
bijslagpremie.
KLEINE ZELFSTANDIGEN.
De kinderbijslag voor de kleine zelf
standige bedraagt thans voor het 3e
kind dit is het eerste kind, waar
voor recht op deze bijslag bestaat
f 0.28 per dag en voor het vierde en
volgende kinderen f 0.34 per dag. Een
verhoging van de bijslag met 5 procent
betekent, dat voor het derde kind het
bedrag op f 0.30 kan worden gebracht.
Wat betreft de verhoging van de bij
slag voor vierde en volgende kinderen
is de regering van oordeel, dat moet
worden voortgegaan met de tot nu toe
gevolgde gedragslijn, waarbij de
bijslag voor deze kinderen werd
gesteld op de helft van het hoog
ste dagbedrag van de kinderbijslag
Ingezonden Mededeling (adv.)
zijn
PLAJN en CORK
IN SPECIALE LÜXE DOZEN
VAN 50 SJ GAPETTEN
De voedselconferentie.
ROME, 24 Nov. In een redevoe
ring, gehouden tijdens de vandaag ge
opende conferentie van de voedsel- en
landbouworganisatie der Ver. Na
ties te Rome, heeft de directeur-gene
raal van deze organisatie, Norris Dodd,
verklaard, dat ondanks een zekere stij
ging van de wereldvoedselproductie de
kloof tussen de ondervoeden en de
goedgevoeden thans groter is dan ooit
tevorên.
De Braziliaanse afgevaardigde, Josue
de Castro, zeide, dat ongeveer 60 pro
cent van de wereldbevolking honger
lijdt en dat als gevolg hiervan werke
lijke welvaart in de wereld onmoge
lijk is. In sommige landen hopen de
voedseloverschotten zich op, terwijl er
in velé streken nood heerst, aldus de
Braziliaanse afgevaardigde. Hij citeer
de statistieken van de Verenigde Na
ties, waaruit blijkt, dat de 19 rijkste
landen, waar 16 pet. van de wereld
bevolking woont, ongeveer 70 pet. van
het totale wereldinkomen hebben, ter
wijl de 15 armste landen, die tezamen
meer dan de helft van de wereldbevol
king omvatten, minder dan een tiende
van het wereldinkomen ontvangen.
De directeur-generaal der organisa
tie verzocht de vergadering haar goed
keuring te hechten aan de begroting
voor het volgende jaar, die hoger is
dan die voor het lopende jaar. Hij be
toogde, dat de organisatie in de 8 jaar
van haar bestaan ertoe heeft bijgedra
gen, dat zeer vele mensen beter wor
den gevoed.
De stormramp, die in het begin van dit
jaar het Z.W. van ons land teisterde,
heeft, zoals te verwachten was, ook de
graanoogst ongunstig beïnvloed.
Zo blijkt de totale opbrengst van tarwe,
mede als gevolg van verminderde uitzaai,
met 25% te zijn teruggelopen, n.l. van
327.000 ton tot 245.000 ton.
Dë opbrengst van rogge bedraagt
427.500 ton d.i. 70.000 ton minder dan in
1952.
Haver leverde 6.000 ton minder op. Al
leen gerst, en met name aan zomergerst,
is aanzienlijk meer geoogst dan in het
vorige jaar. Dit vindt zijn oorzaak ener
zijds in een betere hectareopbrengst op
de niet overstroomde gronden en voorts
in de omstandigheid, dat het areaal zo
mergerst als gevolg van de overstroming
in Februari j.l. met 70% was uitgebreid.
De totale gerstopbrengst steeg aldus met
35.000 ton (15%) van 240.000 ton tot
275.000 ton.
Verdrag van samenwerking
HONGKONG, 24 Nov. Naar Radio Pe
king gisteren heeft bekend gemaakt, heb
ben de Chinese premier Chou/en Lai en
Kim II Soeng, de premier van Noord-
Korea, een overeenkomst van samenwer
king op economisch en cultureel gebied
getekend.
Communistisch China zal Noord-Korea
8000 milliard communistisch-Chinese
dollars (68.500 Chinese dollars is 10 gul
den) schenken over de periode van 1954
tot 1957.
Bovendien heeft de Chinese regering
besloten dat alle materiële bijstand die
aan Noord-Korea is gegeven en alle kos
ten voor transport van 25 Juni 1950 tot
31 December 1953 zullen worden afge
schreven als geschenk.
Het bedrag in geld zal gebruikt worden
voor de economische rehabilitatie van
Noord-Korea.
De Chinese regering zal Noord-Korea
het spoorwegnet helpen -herbouwen en
locomotieven, passagiers- en goederenwa
gons leveren.
In het officiële communique wordt ver
der verklaard, dat de Chinese regering
heeft ingestemd met een Noordkoreaans
voorstel om gezamenlijk geëxploiteerde
luchtlijnen tussen Rusland en Noord-Ko
rea via Mantsjoerije zo spoedig mogelijk"
aan de burgerluchtvaart over te dragen.
Noord-Korea zal technici naar China
sturen waar zij in Chinese industrieën
kunnen studeren, terwijl China technici
naar Noord-Korea zal zenden om bij het
wederopbouwwerk te helpen.
Naar in het communique wordt gezegd,
hebben de beide regeringen van gedacn-
ten gewisseld over het spoedig bijeenroe
pen van een Koreaanse Politieke Confe
rentie.
Het tekenen van de Koreaanse wapen
stilstandsovereenkomst en de uitvoering
ervan hebben, naar in het communique
wordt verklaard, gunstige omstandig
heden geschapen voor de vreedzame re
geling van de gehele Koreaanse kwestie
Premier Sjanak van Cambodja, wiens
kabinet verleden week Donderdag af
trad, is er in geslaagd een nieuwe re
gering te vormen.
Noordelijk voorstel afgewezen.
Het is er te koud, zegt Dean.
PANMOENDJON, 24 Nov. De
voornaamste afgevaardigde der Ver
bondenen, Arthur Dean, heeft bij de
voortgezette besprekingen over rege
lingen voor een Koreaanse vredescon
ferentie het Noordelijke voorstel om
de conferentie te Panmoendjon te
houden van de hand gewezen.
Dean zei, dat de afgevaardigden, in
dien zij te Panmoendjon bijeen zou
den komen, van de buitenwereld afge
sloten zouden zijn, geen behoorlijke
faciiiteiten zouden hebben en bij vrie
zend weer naar de bijeenkomsten zou
den moeten reizen.
ARNHEM, 24 Nov. In de afdeling heren
op de nationale kapwedstrijden voor da
mes- en herenkappers, uitgeschreven door
de NBTCK (Ned. Bond Technische Clubs
van Kappers) in de concertzaal van Mu
sis Sacrum, is de ereprijs behaald door
de heer L. G. van Vorselen te Amster
dam, in de afdeling dames door de heer
A. A. van Eist te Zeist.
Verdere uitslagen waren: afd. heren-
kappen: 1. Chr. Brankaart te Eindhoven,
2. C. Kaat te Rotterdam, 3. L. van Win
kel te Eindhoven. Afd. dameskappen: 1.
H. B. Kosthuis te Groningen, 2. Mevr. van
Ginkel-Weesman te Bussum, 3. F. J. P.
Janssen te Haarlem.
De beste prestatie in de wedstrijd kin-
derkappen van jongens en meisjes t/m
10 jaar leverden resp. B. M. van Ruesen
te Doesburg en J. O. van de Velden te
Amsterdam.
De clubwedstrijd had tot uitslag: 1.
Rotterdam met 1757 punten, 2. Eindhoven
met 1693 punten, 3. Groningen met 1677
punten.
Literair evenement te Amsterdam
AMSTERDAM, 24 November. In de aula van de Amsterdamse
gemeente-universiteit is vanmiddag voor de zevende keer de jaarlijkse
Reina Prinsen Geerligs-prijs voor het beste literaire werk van een
auteur tussen de 20 en 35 jaar uitgereikt op de sterfdag van deze
illegale werkster. Voor het eerst sinds de instelling waren er dit jaar
twee winnaars, die de prijs (200 gulden) moeten delen. De bekroonde
inzending zijn de dichtbundels na vijf jaar prozaisch overwicht
„Proeftuin" van Ellen Warmond (23 jaar Rotterdam) en „Berchtes-
gaden" van Remco Campert (23 jaar Amsterdam).
De jury, bestaande uit: Anna Bla- jury de hartstochtelijke gedrevenheid
man, Helle Haasse, Adr. Morien, Ber- taalhnheersine be
nard Rijdes en Adr. v. d. Veen, be
oordeelde 26 manuscripten, waarvan
18 poëzie, 6 proza en 2 toneel. Na se
lectie resteerden er een zestal, waar
van uiteindelijk de twee dichtbundels
overbleven, die de jury gelijkwaardige
prestaties vond en voordroeg ter be
kroning.
In het verslag van de jury wordt
over „Proeftuin" o.m. gezegd, dat de
Ingezonden Mededeling (adv.)
Elk tablet Chefarine „4" bevat
extra geneeskracht, dank zij de
samenwerking van 4 wereldbe
roemde geneesmiddelen.
BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET
'n 4tje doet wonderen J
SOESTERBERG, 24 Nov. In zijn woon
plaats Amersfoort is in de ouderdom van
68 jaar overleden, dr A. L. Hagedoorn,
een bekend bioloog, die vooral naam
heeft gemaakt op het gebied der eugene-
tiek. Van zijn hand verschenen vele arti
kelen, voornamelijk in wetenschappelijke
tijdschriften en ook in boekvorm. De
overledene woonde verscheidene jaren in
Soesterberg. Hij beschikte over een grote
verzameling proefdieren. Hij maakte en
kele studiereizen naar het buitenland,
o.m. naar Canada, waar hij enige jaren
verbleef. Zijn laatste grote reis was die
naar Rhodesia en Zuid-Afrika, waar hij
ook lezingen hield.
AMSTERDAM, 24 Nov. In een van de
tanken van het 9957 brt. metende Noorse
tankschip „Kongsdai" is gistermiddag
brand uitgebroken.
Arbeiders van de Amsterdamse Droog
dok Maatschappij, waar het schip voor
reparatie voor de wal ligt, waren bezig
met laswerkzaamheden in tank 4, toen,
vermoedelijk door het vlamvatten van
gemorste paraffineresten, brand ontstond.
Toen de Amsterdamse brandweer arri
veerde, was men reeds met eigen midde
len bezig het vuur te bedwingen.
De hevige rookontwikkeling noopte
de brandweerlieden van de gasmaskers
gebruik te maken. Het brandje had men
evenwel spoedig geblust. De drijvende
motorspuit „Jason", die zich eveneens
naar het „terrein" van de brand had be
geven, behoefde niet in actie te komen.,
R bestaat in ons land geen
behoefte aan oppositie te
gen de regering", zei ons
een Zuidslavisch communist, toen
we met hem debateerden over het
kiesstelsel in het land. „Het gaat
hier de laatste tijd zo fantastisch,
dat geen sterveling er behoefte aan
heeft lid te worden van een opposi
tiepartij. Iedereen is tevreden en
waarom zouden we onnodig onrust
zaaien, door meer politieke partijen
in het land toe te laten", zo voerde
hij nog als argument aan. Twee
dracht maakt een land zwak en in
deze tijd moeten we alles op alles
zetten om er weer boven op komen.
„Bovendien", vervolgde deze vuri
ge aanhanger van Tito, „is ieder
een tijdens de verkiezingen in de
gelegenheid zijn ontevredenheid
over het regeringsbeleid uit te spre
ken door een blanco stem uit te
brengen. Dat is een experiment van
ons, dat we wel durven te wagen.
En het voordeel ervan is, dat we
een graadmeter krijgen van de pu
blieke opinie."
tionaliteiten, die bestond uit vertegen
woordigers uit de verschillende staten
van de Federatieve Republiek Zuid-
Slavië, vormde samen met de Federa
tieve Raad de Nationale Assemblee.
Deze Nationale Assemblee heeft o.m.
de bevoegdheid het opperste Presidium
van de staat te kiezen.
De verkiezingen van Zondag en gis
teren komen dus hierop neer, dat het
volk zich kan uitspreken, via de Fe-
Dit experiment is inderdaad tijdens
de vorige verkiezingen gewaagd en het
resultaat is geweest, zoals we reeds
eerder schreven, dat b.v. in sommige
delen van Kroatië 15 procent van de
stemmers zich tegen de Regering uit
spraken.
Tijdens de verkiezingen, die Zondag
en gisteren zijn gehouden, is Tito zelfs
verder gegaan met zijn experiment.
Zondag moest een nieuwe Federatieve
Raad worden gekozen en gisteren heeft
men gestemd voor een Federale Raad
voor Producenten, die de arbeidsbe-
volking vertegenwoordigt en inplaats
van de Raad van Nationaliteiten wordt
gekozen. Deze opgeheven Raad v. Na-,
deratieve Raad, die direct wordt ge
kozen, en de Raad van Producenten,
die trapsgewijs wordt gekozen, over de
samenstelling van het opperste Presi
dium. Natuurlijk houdt de Regering
door het één-partijstelsel de touwtjes
wel stevig in handen, maar opmerke
lijk is, dat wat de verkiezing van de
Raad van Producenten betreft de rivali
teit tussen de verschillende candidaten
uit het vakverbond en het bedrijfsle
ven een belangrijke rol speelt, en dat,
wat het tegenstemmen betreft, Tito
nog verder is gegaan dan de vorige-
keer. Niet alleen kon men nu zijn on
tevredenheid uiten door blanco te
stemmen, maar zelfs zijn in sommige
stemdistricten „onofficiële candidaten"
op de kieslijst geplaatst, waarop men
zijn stem kon uitbrengen. Zo is Zon
dag één van deze „onofficiële" candi
daten, een zekere Nikai Andritsj met
een grandiose overwinning uit de bus
gekomen. Hij kreeg 19.372 stemmen,
tegen zijn rivaal van de ene commu
nistische partij, het Volksfront (in
Zuid-Slavië beweert men, dat deze
party niet communistisch, maar socia
listisch is) slechts 4.870. Natuurlijk zijn
die 19.372 stemmen verloren gegaan,
evenals de stemmen van gemiddeld 10
procent van het aantal kiezers, die te
gen stemden, maar dze stemmen moe
ten niet als waardeloos worden be
schouwd. Integendeel. Sociaal-psycho
logisch gezien is het systeem van te
genstemmen van groot belang, want
zij geven de bevolking het besef, dat
men niet onder een absolute dictatuur
staat en dat er 'n uitlaatklep is voor
de ontevredenheid. Ja, het gevaar voor
de Regering bestaat zelfs, dat door 'n
plotselinge opwelling van opgekropte
gevoelens het aantal tegenstemmers
zeer groot zal zijn en een aanzienlijk
deel van de bevolking het vertrouwen
in de Regering zal opzeggen. Deze mo
gelijkheid was zeer reëel. Het aantal
stemmers op Andritsj is hier een be
wijs van.
Toch heeft Tito een verdergaand ex
periment gewaagd. Hij wist wel dat
de populariteit van de Regering slechts
weinig te wensen over liet. Immers,
we toonden 't reeds eerder met cijfers
aan, heeft het land onder zijn leiding
grote vorderingen gemaakt op econo
misch gebied. De industriële productie
liep met sprongen omhoog en vooral de
laatste tijd werd meer zorg besteed
aan de landbouw. En als er een man
gewaardeerd werd, dan was het wel
Tito in zijn uitlatingen tegenover Italië
in verband met de kwestie Triëst. On
derling mogen de Sloveniërs, de Kroa
tiërs enz. nog zoveel verschillen, hier
over zijn ze het allen eens dat de Ita
liaan, aan wie ze een hekel hebben,
een sentimentele slampamper is, die
alleen maar spaghetti kan eten. Triëst
verhoogde de populariteit van Tito.
Gezien de uitslagen, die tot nu toe
bekend zyn, mag het experiment van
Tito geslaagd worden genoemd. Gezegd
kan worden, dat de laatste verkiezin
gen zijn prestige verhoogd hebben.
Bovendien hebben deze laatste verkie
zingen weer aangetoond, dat Tito on
der de communistische dictator, als 'n
verlicht despoot, een afzonderiyke
plaats inneemt.
en de onmiskenbare taalbeheersing be
wondert.
Beoordeling.
De schrijfster die met deze bundel
haar debuut maakt beeldt een wereld
uit van een mens, die zich volkomen
verlaten voelt. Het is een kamer
poëzie, waarop de term kamermuziek
echter geenszins van toepassing is.
De kamer is hier eerder een cel, een
opeengedrongen levensgebied tussen
kale wanden, zonder verbinding met
de buitenwereld. De beelden hebben
dikwijls iets geweldigs, vooral in ver
band met het probleem van de tijd,
waardoor de dichteres kennelijk zeer
wordt gepreoccupeerd. Tijd niet als al
gemeen levensgevoel, maar als een
zelfstandige, vernietigende grootheid,
die uiteindelijk slechts de hopeloze on
veranderlijkheid demonstreert. Een
enkele keer verleidt haar beeldspraak
de dichteres tot een opzettelijkheid,
waaronder de inspiratie bedolven
raakt. Over het algemeen is z(j er
evenwel in geslaagd haar beklemmen
de realiteit op een indrukwekkende
wijze onder woorden te brengen.
Over Camperts dichtbundel „Berch-
tesgaden" wordt in het juryverslag
o.m. gezegd, dat zijn beeld van de we
reld gevarieerder en kleuriger is dan
dat van Ellen Warmond, door Cam
perts verzen waaien Europese vlagen,
beweegt een continentale wind met
bosgeuren, met de geur van sneeuw
in de bergen en de geur van branden
de houtblokken. Men is in zijn ge
dichten op reis met alle perspectivi
sche ervaringen daarvan. Camperts
wereld is concentrisch: uiterlijk door
de opeenvolging van landen, streken
en steden, innerlijk door de geva
rieerdheid der stemmingen, gevoelens
en sentimenten. Dood en leven, ver
nietiging en wedergeboorte liggen
vlak naast elkaar, en stromen onop
houdelijk in elkaar over. De lijn der
gedichten is los, het rythme geïmpro
viseerd, en de woorden lijken nu en
dan gestrooid als kruimels van Klein
Duimpje.
Tenslotte worden in het verslag van
de jury als blijk van waardering de
namen genoemd van de navolgende
inzenders van verhalen: H. G. van
Diffelen, B. Gunawan en E. E. Lopez,
wier werk naar 't oordeel van de jury
aanmoediging verdient.
Henk Schaar droeg tenslotte voor uit
het nagelaten werk van de omgekomen
verzetsstryder Jan Sinnige, en mej.
Lindes declameerde gedichten van ïna
Rousseau uit Kaapstad, die de Zuidafrl-
kaanse Reina Prinsen Geerligs-prys
had gewonnen. De prysvraag in de Unie
was uitgeschreven ter gelegenheid van
de Jan van Riebeeck herdenking, en de
uitreiking van de prys geschiedde ook
vandaag in de universiteit van Steilen-
bosch.
PLYMOUTH, 24 Nov. De commandant
van de Britse vlootbasis Plymouth, admi
raal sir Maurice Mansergh, heeft gisteren
in een officiële verklaring de beschuldi
ging tegengesproken, dat de bemanning
van de Russische sleepboot „Chrabry"
geen hulp zou hebben geboden aan Britse
mariniers, die zich in nood bevonden na
dat hun landingsvaartuig op de rede van
Plymouth was omgeslagen. De Britse ad
miraal verklaart, dat het hulpgeroep van
de Britten zeker niet on de sleepboot kan
zijn gehoord en dat de Russen waar
schijnlijk pas iets van het ongeluk heb
ben bemerkt, toen de schepen van de
Britse vloot hun schijnwerpers hadden
aangestoken. Daarna had de Russische
boot direct ook haar schijnwerpers aan
gestoken, een hulp die door de Britse
vlootautoriteiten zeer is gewaardeerd, al
dus Mansergh.
