Ratelende toetsen begeleiden de polsslag
van de moderne tijd.
IN 2000 ZOU DE WERELD GROTE
DROOGTE TE WACHTEN STAAN
Eenvoudig, .praktisch en elegant
ülézérs
©e Radio.
Prins Bernhard opent Maandag de
Chr* Academie te Rotterdam
tunlaf f November 1953
Dorpstimmecman maakte eens een houten „schrijfapparaat'
Tachtig jaar geleden begon de schrijfmachine
haar triomftocht over de werelcL
Mijne Heren,
In antwoord op uw geacht schrijven van de
17e dezer hebben wij de eer U te berichten
Ned. Chr. Blindenbond
jubileert
Geleerden zoeken naar
de oorzaak
Boeiende reportage
van Zeeuwse schilder
Impressionnist zoekt
nieuwe wegen
$jungt oni
Nederlandse
bromfietsfabriek
in Indië?
ZEEUWSCH DAGBLAD
Paging 4
(Van onze §-redacteur.)
UTRECHT. Het rhythmisch getik van millioenen schrijfmachi
nes begeleidt dagelijks over de gehele wereld de haastige polsslag
van de moderne tijd. Zij vullen formulieren in zesvoud in en typen
gewichtige zakenbrieven:
De oorlogsverslaggever balanceert zijn portable op z?n knieën in de kleine
tent en roffelt het laatste nieuws op de toetsen. Gauw, gauw, want anders
ttaat het morgenochtend niet in de krant. In de stilte van zijn studeerkamer
git de wereldberoemde schrijver hevig trekkend aan zijn cigaret. Dan trekt
ook hij de schrijfmachine weer naar zich toe en slaat de laatste passage door.
Daarna tikt hij bedachtzaam een nieuwe zin vol verrassende wendingen, die
tijn bewonderaars in verrukking zal brengen. De schrijfmachine laat zich
uit het leven van onze tijd niet meer wegdenken. Toch is het dit jaar
pas tachtig jaar geleden, dat het eerste nog gebrekkige schrijfapparaat in de
winkels verscheen.
Deze tachtigjarige, deze op het oog stel. Nu is dat allemaal voorbij en lijkt
zo zakeljjke machine, die met scherpe
tik een punt zette achter een tijdperk
van sierlijke krollen in officiële stuk
ken, heeft toch zelf een historie vol
romantiek. Daar komen keizers bjj
te pas en Tiroler boeren, daar komen
blijde episoden in voor en ook heel
droeve.
Die geschiedenis begint al in 1714,
als de Engelse ingenieur Henri Mill
een apparaat ontwerpt om mechanisch
lettertekens op papier te brengen. Maar
dat is slechts de prae-historie van de
schrijfmachine, waarover weinig be
kend is en die tot geen resultaat heeft
geleid.
Dan moeten we 150 jaar overslaan
en ons begeven naar het dorpje Part-
schins in Tirol. Daar buigt de boeren
zoon en dorpstimmerman Peter Mitter-
hofer zich dagelijks over zijn werk
bank vol kleine, houten onderdelen.
Ook hij maakt een apparaat om me
chanisch te schrijven. Waarom? Dat
kan hij onmogelijk zeggen. Zelf heeft
hij er allerminst behoefte aan. Er is
nog geen vakgroep houtverwerkende
Industrie, geen omzetbelasting en geen
vestigingswet. Peter zet vrijwel nooit
geen letter op papier en de boeren in
zijn omgeving evenmin. Toch moet hij
dit apparaat maken al kijft zijn vrouw,
dat hij zijn tijd verdoet en al verloopt
de klandizie van zijn kleine werk
plaats.
Eindeljjk is het apparaat klaar. Het
ls een houten gevaarte met drie rijen
toetsen, maar wonderlijk genoeg lijkt
het uiterlijk meer op onze huidige
machines dan sommige van de eerste
'mndelsmodellen.
NAAK DE KEIZER.
Wat moet Peter nu met het vreemde
apparaat? Hij voelt, dat hij iets heeft
gemaakt, dat geheel buiten en boven
zijn eigen sfeer ligt. De machine moet
weg uit deze omgeving, moet getoond
worden aan hem, die in Peter's ge>
dachtengang de vertegenwoordiger is
Tan die andere en hogere sfeer, aan de
■eizer. Zo gaat de dorpstimmerman
op weg naar Wenen, zijn machine goed
Terpakt torsend op de rug.
Zijn simpel vertrouwen wordt niet.
beschaamd. Franz Joseph I heeft an
dere zorgen in deze tijd van oorlog en
oorlogsdreiging, maar hij laat zich
goedgunstig het apparaat demonstre
ren. Hij laat de uitvinder zelfs f200
betalen om een definitief model te
ontwerpen.
Zeven jaar later gaat Peter weer
naar Wenen met een verbeterd appa
raat. Dit keer krijgt hjj f 150,voor
zijn moeite. Het werk zijner handen
Wordt geplaatst in de verzameling
van het Keizerlijk Koninklijk Poly
technisch Instituut, zodat iedereen het
kan zien.
Maar als de uitvinder ln Partschlns
is teruggekeerd, is hQ de ongelukkigste
van alle stervelingen. Zjjn leven had
hoogtepunt bereikt. Een keizer boog
zich neer tot hetgeen zyn handen had
den gewrocht en de geleerde wereld
van Wenen verdrong zich voor zyn toe-
het leven en het dagelijks werk zo zin
loos. De ingenieurs zeiden, dat zijn ma
chine vernuftig in elkaar zat, maar geen
practische waarde had. Niemand zou
toch ooit op zo'n apparaat sneller kun
nen schrijven dan met de hand. Slechts
een museumstuk was het geworden, dat
niemand ooit gebruiken zon.
Nee, Peter Mitterliofen werd niet rijk
en ook niet gelukkig door zijn uitvin
ding.
GELD EN GEEST.
Het is vreemd, maar het gebeurt
vaak, dat verschillende mensen op
geheel verschillende plaatsen van de
wereld geheel los van elkaar werken
aan dezelfde uitvinding. Het schijnt,
dat elke tijd onbewust bepaalde be
hoeften heeft en dat van deze behoef
ten een onzichtbare impuls uitgaat,
waarop door verschillende hiervoor
gevoelige individuen wordt gerea
geerd.
In 1867, als de schrijfmachine van
Mitterhofen al een jaar in het Ween-
se technische museum staat, wordt
op het Westelijk halfrond aan een
dergelijk apparaat gewerkt. Christo
pher Latham Sholes tobt zich hier
mee af in Milwaukee, de stad der
bierbrouwerijen op de Westelijke
oever van het Michigan-meer. Shoies
was al evenmin technicus, doch boek
drukker, postmeester en uitgever van
een krantje.
Van een morse-sleutel had hij een
één letter duidelijk op papier over te
brengen en hij werkte nu verwoed aan
een toestel, dat alle letters bevatte.
De moeilijkheid daarbij is, dat al die
letters op dezelfde plaats moeten wor
den afgedrukt bij het neerdrukken van
de toets.
Langzaam maar zeker lost Sholes de
vele technische problemen op, die hij op
zijn weg ontmoet. Sommige moeilijkhe
den worden voor hem uit de weg ge
ruimd door de werktuigkundige Glidden
en door Sam Soule. Eindelijk is de ma
chine voor gebruik gereed. Daar Sholes
metaal gebruikt had als grondstof in
plaats van hout, voldoet zij veel beter
dan het apparaat van Mitterhofer. Nu
moet er een fabrikant gevonden wor
den, die bereid is het toestel op de
markt te brengen.
Daarvoor zorgde James Densmore,
een zakenman uit Pensylvanië en een
zakenman met weinig scrupules. Hij
weet de wapenfabrieken van Reming
ton voor de schrijfmachine te interesse-
ren, waar de technische staf de laatste
gebreken op heft. Tegenover de uit
vinder doet men niet zo enthousiast als
binnenskamers en Sholes is ai blij, als
hy 12.000 dollar krijgt uitbetaald voor
ai zijn rechten. Hiermee heeft hij voor
de fabrikanten afgedaan. Zij en Dens
more zullen de vruchten plukken van
zijn levenswerk. Het kapitaal heeft
weer eens getriomfeerd over de men
selijke geest.
ZEGETOCHT.
In 1873, nu tachtig jaar geleden,
brachten de Remington-fabrieken de
eerste schrijfmachine aan de markt.
Het was nog een wat zonderling appa
raat dat nogal eens haperde. Maar de
bureaux en kantoren toonden zich met
een enthousiast over deze vinding, die
de copieerpers overbodig maakte en een
net en zakelijk schrift leverde. Bo
vendien bleek al spoedig, dat ondanks
de voorspellingen van de Weense inge
nieurs het schrijven op de machine veel
vlugger ging dan met de hand. Steeds
werden weer verbeteringen aange
bracht en vanuit Amerika begon de
schrijfmachine haar zegetocht over de
wereld, die elk jaar meer paperassen
nodig had.
Sholes stierf enige jaren later op nog
jeugdige leeftijd aan tering en liet zijn
gezin in behoeftige omstandigheden
achter. Ook hij werd niet rijk en niet
gelukkig door zijn uitvinding. De naam
van Remington bleef onverbrekelijk aan
de schrijfmachine verbonden, de namen
van Sholes en Mitterhofer werden ver
geten. Namens allen, die dagelijks van
hun vinding profiteren brengen wij hun
apparaatje geRnutseld, dat in staat was daarom hier een dankbaar saluut.
Hoewel de Westeuropese vrouw zich, wat de mode betreft, het liefst naar
Parijs richt, is het voor haar ook wel eens interessant, kennis te nemen vanj
de lijn. die door de Amerikaanse wordt gevolgd. Het is algemeen bekend, dat
de Franse mode-ontwerpersdie ook een zaak hebben in New York, voor de
Amerikaanse vrouw uitkomen met een collectie, die geheel verschilt van die,
welke zij ontwerpen voor hun Europese klanten.
De Amerikaanse vrouw houdt in de eerste plaats van elegante, dus goed
zittende. doch eenvoudige en vooral praktische kleding, die haar niet hindert
in haar bezigheden, en die zij, zo nodig, kan dragen op elk uur van de dag.
Ook de vrouwen, die niet zelf kunnen naaien, en niet over kleedgeld be
schikken, dat hen in staat stelt haar inkopen bij de ontwerpers van naam te
doen en zich daardoor tot de confectie moeten wenden dat is het over
grote deel van hen eisen goed zittende kleding.
De afwerking komt eerst op de tweede plaats, zodat ten koste van het model,
wel eens aan degelijkheid wordt ingeboet.
Foto links-, een praktische, prettig zittende witte jumper voor alledag, met
een opstaand half-hoog kraagje, dat met knoopjes wordt gesloten. De kraag
kan worden opgeslagen tot aan de kin. Men kan de jumper ook achterste-,
voren dragen, zodat de knoopjes op de rug vallen. De jumper wordt gedragen
op een zwart rokje, waarin op de heupen twee zakjes zijn aangebracht.
Foto rechts: een voorbeeld van een Amerikaans jurkjedat op ieder uur van
de dag zijn diensten kan bewijzen. De japon vertoont het slanke silhouette,
waaraan de Amerikaanse haar hart heeft verpand. Een plooi middenachter,
zowel in hel lijfje als in de rok, zorgt voor de nodige bewegingsvrijheid. Het
kleine ronde boordje sluit strak langS de hals: de schouders hebben de aflopende
lijn, die momenteel ook in West-Europa geliefd is. De driekwart mouwen wor
den tot op de ellebogen opgestroopt. Gedragen met zwarte accessoires kan dit
camelkleurige japonnetje gemaakt van jersey met een angora-effect ge
dragen- met de juiste bijouterieën een gedistingeerd uitgaansjurkje zijn, maar
het eenvoudige model laat toe, dat het ook wordt gedragen naar kantoor of
zelfs, gedragen met laaggehakte schoenen, bij sportieve gelegenheden.
Kzz
Egyptische minister
beschuldigt Groot-Brittannië.
CAIRO, 6 Nov. De Egyptische minister
van Voorlichting heeft de Britse minister
van Buitenlandse Zaken, Eden, Donder
dagavond uitgedaagd de beschuldiging
van laatstgenoemde, dat Egypte zich
mengt in de verkiezingen in Soedan, met
bewijzen te staven.
Niet Egypte, maar Groot-Brittannië
mengt zich in de verkiezingen, aldus Sa
lem.
De door de Britten gefinancierde radio
zender in het Nabije Oosten zou tegen
de Soedaanse beweging ageren, die een
Unie met Egypte voorstaat, en het Britse
bureau van vertegenwoordigers van het
zakenleven zou anti-Egyptische propa
ganda verspreiden.
■J
Kunnen de schaatsen voorgoed opgeborgen worden
grypen naar om
AMERSFOORT, November. Een winter
van veel vergaderen, van druk organisa
tieleven staat voor de deur en Uw be
langstelling zal voor heel veel worden
êevraagdEn het is de Nederlandse
hristeljjke Blindenbond, die dit komen
de winterseizoen wel speciaal Uw aan
dacht zal vragen.
U kent toch de N.C.B.? Het is de enige
landelijke bond van blinden, welke staat
fde grondslag van Gods onfeilbaar
oord en welke op die grondslag al zijn
■looi en zegenrijk werk verricht. Denk
#ens aan het verstrekken van braille-bij-
fcels en psalmboeken; aan hulp verlenen
bij studie, het met raad en daad bijstaan
bij het zoeken van een passende werk
kring; ja, aan al die problemen die er
lijn in het leven der blinden.
De N.C.B. nu hoopt, daar de bond het
komende jaar 30 jaar bestaat, in de voor
«ns liggende wintermaanden een lange
reeks van z.g. jubilenm-contactavonden
te houden. Het is de bedoeling daar door
woord, beeld en demonstratie een duide
lijke uiteenzetting te geven van taak en
plaats der N.C.B. en vooral ook van dat
gene, dat de blinden in het leven kunnen
ber iken.
Een geheel nieuwe film, technisch keu
rig verzorgd, laat U zien hoe de blinden
worden opgeleid, hoe de geleidehonden
worden afgericht en toont U bovendien
liet beeld van een aantal blinden, wer
kend in het vrije bedrijf of beroep. Brail-
le-apparatuur en brailleschrift zullen
worden gedemonstreerd terwijl de bonds-
propagandist op deze avonden een kort
woord zal spreken.
Wij wekken U op deze avonden te be
zoeken als zij in de plaats van Uw in
woning gehouden worden. Hierover wor
den nog nadere mededelingen verstrekt.
R. van Wijk, bonds. .o^agandist.
te Amersfoort.
Gletschers en ijsbergen smelten reeds thans» terwijl de
Polen „aan de wandel" zijn gegaan
(Speciale correspondentie.)
Wanneer we bepaalde weerprofeten geloven moeten, dan ziet het
er voor de vele liefhebbers van schaatsenrijden in ons land in de
toekomst verre van rooskleurig uit. De IJsclubs kunnen aan liquidatie
gaan denken en misschien kunnen er plannen gemaakt worden voor
meer kunstijsbanen! Ons klimaat is volgens enkele weervoorspellers
danig aan het veranderen en er zou een tijd kunnen aanbreken zo
omstreeks het jaar 2000 naar men aanneemt dat we met een tropen
helm op ons hoofd lopen en er gelachen wordt om het voorgeslacht,
dat met winterjassen aanliep in de maanden November tot Maart. In
plaats van een reisje naar de Rivièra zal men dan naar Spitsbergen
gaan om er een zonnige wintervacantie te beleven en in plaats van
een duik in Mare Nostrum neemt men een bad in de dan niet
meer ijskoude maar tot heerlijk koel geworden Noordelijke IJszee.
Langzaamaan verdwijnen daar de
gletschers. Hetzelfde geldt voor de ijs
massa's in Spitsbergen, Alaska en
Noorwegen. In Siberië stijgt de tem
peratuur zodanig, dat nu de graan-
en aardappelcultuur mogelijk is ge
worden op breedten, waar twintig jaar
geleden de bodem tijdens de heetste
zomermaanden niet geheel ontdooide.
De Noord-Oostpassage in de Bering-
straat is sedert 1936 regelmatig enige
zomermaanden bevaarbaar. Nog in
1910 meende men, dat de Beringstraat
eeuwig door het ijs geblokkeerd zou
blijven.
En de ijsbergen.
Over de oorzaken van al deze ver
anderingen op het Noordelijk half
rond zijn de geleerden het nog al
tijd niet eens. Maar de feiten, die
hier worden genoemd, erkennen zij
volmondig. De ijsgrens in het pool
gebied schuift naar het Noorden op.
Spitsbergen is tijdens de heetste zo
mermaanden ijsvrij. Terwijl in 1912
het Noordelijke deel van de Atlan
tische Oceaan nog onveilig werd ge
maakt door honderden ijsbergen,
komen er nu nog slechts enkele tien
tallen voor.
Zelfs de vissen trekken hun con
sequenties, want schelvis en kabel
jauw moeten momenteel op veel Noor-
derlijker breedte worden gezocht, om
dat de temperatuur in hun vroegere
verblijfplaatsen te sterk is gestegen.
Trouwens, vele trekvogels, die vroeger
in de wintermaanden Zuidelijker stre
ken opzochten, hebben de laatste jaren
hun broedgebieden niet meer verla
ten.
Er moet in de natuur wel een toe
stand zijn ontstaan van volkomen ver
warring, want zelfs de polen zijn aan
het verhuizen.
Amerikaanse meteorologen hebben
wetenschappelijk vastgesteld, dat niet
alleen de magnetische pool aan het emi
greren is, maar ook de koude pool is
aan het wandelen. Deze koudepool, eer
tijds met „standplaats" in Siberië, is
verhuisd naar de uiterste Noordpunt
van Canada. De magnetische pool, eeu-
Toen in de zomer van 1947 Midden-
Europa van droogte dreigde te ver
smachten, omdat een ongekende hitte
golf de landen teisterde, kwamen de
beweringen los, dat de wereld een
grote droogteperiode tegemoet zou
gaan.
Om de 800 jaar.
Een bekende meteoroloog vertelde
dat de wereld iedere 800 jaar zo'n ver
rassing beleefde. De duur van die pe
riode zou ongeveer tien jaar zijn. In
derdaad is uit de geschiedenisboeken
gebleken, dat er een grote droogte
heeft geheerst rond de jaren 2000, 1200
en 400 vóór Christus, terwijl ook rond
400 en 1200 na Christus de wereld door
droogte werd geteisterd. Volgens deze
cyclus, waaraan niet te tornen valt,
zou een nieuwe periode ons dus rond
2000 te wachten staan. Omdat het kli
maat zich ontegenzeggelijk de laatste
jaren aan het veranderen is, beweert
men nu, dat wij ons in het voorveid
der droogte bevinden. De zomers zul
len langzamerhand een beetje warmer
worden (hoewel we daar dit jaar maar
weinig van bemerkt hebben), en de
winters zachter. De kuststreken blijven
echter profiteren van het zeeklimaat,
zodat wij ons niet ongerust behoeven
te maken, dat de veiïrissende regen
buitjes in de zomermaanden voortaan
uit zullen blijven en wij op onze va-
cantietochten de regenjas in volgende
jaren wel thuis kunnen laten.
Gletschers verdwijnen.
Voorlopig zullen we ons hierover
maar niet al te ongerust maken, want
aan de Rivièra worden nog steeds ho
tels gebouwd. Vele meteorologen staan
sceptisch tegenover deze theorie. Er
zijn echter feiten, die in deze richting
wijzen, dat de beweringen nog niet zo
zonderling zjjn, als ze ons voorkomen.
In bijna geheel Europa zakt, zo is
vastgesteld, de waterspiegel. In oe
Alpen staat het grondwater bijna twee
meter lager dan twintig jaar geleden.
Botha Felix, maakt momenteel een
tocht in Noordoostelijke richting.
Groenlands wijnbergen.
In feite verandert de wereld ge
regeld. Nauwkeurige studies heb
ben vastgesteld, dat vele eeuwen
geleden de Noordpool zich in Cali-
fornië bevond. In Groenland was
de temperatuur toen zo heerlijk, dat
er aardbeien en druiven groeiden.
Vandaar, dat de Noormannen, die
Groenland ontdekten, het Wijnland
noemden. Ook de steenkolenlagen
op Spitsbergen bewijzen, dat er
daar eens een sub-tropisch kli
maat moet hebben geheerst. On
danks deze vele feiten is het de
wetenschap nog niet gelukt de oor
zaak van al deze veranderingen te
vinden. Het is echter helemaal niet
uitgesloten, dat rond het jaar 2000
de zomers in Nederland zo onge
nadig heet zijn, dat we ons met een
tropenhelm moeten sieren. Voor
Spitsbergen is dan de grote tijd
aangebroken. Het zal de Rivièra
van Europa worden. Maar voor
lopig zijn we nog niet zo ver. Laten
we voor alle .zekerheid maar zuinig
blijven op onze dure winterjassen!
Gijssen exposeert
te Bergen op Zoom.
In „De Draak" te Bergen op Zoom,
wordt op het ogenblik een expositie ge
houden van schilderijen van Teun Gijs
sen. In een, helaas wat donkere zaal van
het hotel, met een slechte lichtval han
gen de schilderijen, die Gijssen op zijn
fietstochten door Europa de laatste jaren
maakte.
Vooral het berglandschap heeft de aan
dacht van de Zeeuwse schilder, die in
Hansweert werd geboren, gehad. Wer
kend met okerachtige kleuren weet Gijs
sen de bergen, met tere lijnen aangege
ven, in een geheimzinnige waas te hullen.
Gaaf en sprekend zijn sommige schilde
rijen, als een gedicht op de natuur, dat
in begrijpelijke woorden is gesteld.
De werken van Gijssen zijn gehouden
in een tere toon, een toon, waarin het
licht zacht en fijn wordt uitgebeeld. In
de berglandschappen is het aan deze
landschappen eigen klare licht, dat deze
toon bepaalt, in andere schilderijen is
het weer het spel van lucht en licht, van
wolken en zon, zoals in de Zeeuwse zee
gezichten, dat het belangrijkste gegeven
van het schilderij uitmaakt.
Alleen al de schilderijen van de Wes-
terschelde bij Breskens maken een be
zoek aan de tentoonstelling de moeite
waard. Gijssen, als impressionnist weet
dat merkwaardige witte licht, dat de
Zeeuwse zeeluchten zo beroemd maakt,
werkelijk te vatten. Teer en fijn zyn deze
schilderijen, als een zachte melodie. Maar
soms kan deze melodie aanzwellen tot
een machtige symphonie, als hij de storm
achtige zee schildert. Dan zijn zijn wer
ken met een aangrijpende dynamiek ge
laden, als hij het geweld van wind en
water weergeeft.
Deze dynamiek vindt men ook terug in
de „buitenlandse" schilderijen, die soms
rijk aan expressie zijn. Zo heeft Gijssen
het bewijs geleverd, dat hij los kan ko
men van een bepaalde trant van schilde
ren en nieuwe impressionnistische we
gen zoekt.
De gehele expositie te Bergen op Zoom
is zeker geslaagd. Deze tentoonstelling is
een boeiende reportage van Gijssens
fietstochten. En opvallend is, dat van de
ze „reportage" de Zeeuwse schilderijen
het sterkst zijn. Een bewijs, dat de fiets
tochten door Zeeland hem het beste zijn
bevallen. Trouwens, Teun Gijssen ver
trouwde het me ook toe; „Ik heb veel
gereisd, maar het is Zeeland, dat ik
steeds weer het mooist vind." d. J.
ZONDAG 8 NOVEMBER 1953.
HILVERSUM t. (402 m.) KRO: 8.00
Nws. 8.15 Gram. 8.25 Hoogmis. NCRV:
9.30 Nws en Waterst. 9.45 Orgelconcert.
10.00 Chr. Gereformeerde Kerkdienst.
11.30 Gram. 11.45 Koorconc. KRO: 12.15
„Het Congres v. d. K.V.P. te Utrecht",
toespr. 12.45 Gram. 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nws en Kath. nws. 13.10 Parijse
chansons. 13.40 Boekbespr. 13.55 Gram.
14.00 Voor de jeugd. 14.30 Viool en piano.
14.50 Gram. 15.00 „Het atoom in dienst v.
d. vrede", klankb. 15.20 Kamerkoor,
strijkork. en sol. 15.50 Gram. 16.10 Ka
tholiek Thuisfront Overal! 16.15 Sport.
16.30 Vespers. IKOR: 17.00 Oecumenische
jeugddienst. 18.00 Zangdienst. 18.45 „Do
kerk luistert naar Uw vragen", caus. NC
RV: 19.00 Kerkelijk nws. 19.05 Geestelijke
liederen. 19.30 „Weg en werk der Kerk
hervormers", caus. KRO: 19.45 Nws. 20.00
Gram. 20.25 De gewone man. 20.30 Sym-
phonette ork„ klein koor en sol. 21.05
„De Tranensmid", hoorsp. 22.05 Gevar.
muz. 22.30 Act. 22.40 Gram. 22.45 Avond
gebed en lit. kalender. 23.00 Nws. 23.15
24.00 Gram.
HILVERSUM H. (298 m.) VARA: 8.00
Nws en weerber. 8.18 Gram. 8.55 Sport-
med. 9.00 „Langs ongebaande wegen",
caus. 9.10 Volksdansen. 9.30 „Geestelijk
leven", caus. 9.45 „Met en zonder om
slag". 10.15 Instr. ens., koor en soliste.
10.40 „De vreugde van het offer", hoorsp.
11.15 Lichte muz. AVRO: 12.00 Sportspie-
gel. 12.05 Lichte muz. 12.35 „Even afre
kenen, Heren!" 12.45 Pianospel. 13.00 Nws.
13.05 Med. of gram. 13.10 Orgelsp. 13.30
Lichte muz. 14.00 Boekbespr. 14.20 Radio
Philharm. ork. en solist. In de pauze;
Filmpraatje. 16.10 Lichte muz. 16.30
Sportrevue. VARA: 17.00 Instr. sextet.
17.30 Voor de jeugd. 17.50 Sportjourn.
18.15 Nws en sportuitsl. VPRO: 18.30 Re
monstrantse kerkd. IKOR; 19.00 Voor de
jeugd. 19.35 Bijbellezing. AVRO: 20.00
Nws. 20.05 Gevar. muz. 21.10 Act. 21.25
Populaire muz. 22.05 „Mag ik me even
voorstellen? Mijn naam is Cox!", hoorsp.
22.40 Pianorecital. 23.00 Nws. 23.15—24.00
Gram.
MAANDAG 9 NOVEMBER 1953.
HILVERSUM I. (402 m.) NCRV: 7.00
Nws. 7.13 Gewijde muz. 7.45 Een woord
voor de dag. 8.00 Nws en weerber. 8.15
Sportuitsl. 8.20 Gram. 8.30 „Tot Uw
dienst". 8.35 Gram. 9.00 Voor de zieken.
9.30 Voor de vrouw. 9.35 Waterst. 9.40
Wedstr. in kennis en wetenschap. 10.10
Gram. 10.30 Morgendienst. 11.00 Gram.
11.45 Gevar. muz. 12.25 Voor boer en
tuinder. 12.30 Land- en tuinb. med. 12.33
Gram. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nws. 13 IS
Salonork. 13.45 Gram. 14.00 Schoolraam.
14.30 Gram. 14.45 Voor de vrouw. 15.ll
Gram. 15.30 Zang en piano. 16.00 Bijbel
lezing. 16.30 Gram. 17.00 Voor de kleuterst
17.15 Gram. 17.30 Voor de jeugd. 17.43
Regeringsuitz.: J. J. van der Laan: Nieuw
Guinea in de literatuur. 18.00 Vrouwen
koor. 18.20 Sport. 18.30 Gram. 18.45 En
gelse les. 19.00 Nws en weerber. 19.13
Gram. 19.30 „Volk en Staat", caus. 19.43
Gram. 20.00 Radiokrant. 20.20 Metropolf
ork. 20.50 „De zee roept", hoorsp. 21.59
Sopr. en piano. 22.25 Vocaal ens. 22.43
Avondoverdenking. 23.00 Nws en S.O.S.-
ber. 23.15 Viool, cello en clavecimbeL
23.4524.00 Gram.
HILVERSUM II. (298 m.) VARA: 7.09
Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gym. 7.30 Gram,
8.00 Nws. 8.18 Gram. 8.35 Musette-mui
9.00 Gym. voor de vrouw. 9.10 „Onder
de pannen", hoorsp. 9.30 Gram. VPRO:
10.00 „Voor de oude dag". 10.05 Morgen
wijding. VARA: 10.20 Fluit en piano. 10.43
Voor de zieken. 11.40 Voordr. 12.00 Dans-
muz. 12.07 Gevar. muz. 12.30 Land- ea
tuinb. med. 12.33 Voor het platteland,
12.38 Gevar. muz. 13.00 Nws. 13.15 Voor
de middenstand. 13.20 Gram. 14.00 Voor
de vrouw. 14.15 Pianorecital. 14.45 Gram.
15.00 Cabaret. 16.00 Gram. 16.45 Voor da
jeugd. 17.15 Gram. 17.30 Accordeonmuz."
17.50 Mil. comm. 18.00 Nws en comm.
10.20 Orgelspel. 18.45 Parlementair overz.
19.00 Zang en voordr. 19.10 Koorzang.
19.30 Muzikale caus. 19.45 Regeringsuitz.:
G. Grootenhuis: „De bestrijding van de
wormziekte bij paarden". 20.00 Nws. 20.05
„In Holland staat een huis", hoorsp. 20.35
Aetherforum. 21.10 Dansmuz. 21.38 „Ac
tuele Zie' enfondsproblemen", lezing.
21.53 Operaconc. 23.00 Nws. 23.15 Orgelsp.
23.3524.00 Gram.
BRUSSEL. Vlaams (324 m.) 11.45 Gram.
12.30 Weerber. 12.34 Voor de landt). 12.4Ï
Gram. 13.00 Nws. 13.15 Twee piano's. 13.30
Gram. 13.45 Twee piano's. 14.00 School
radio. 14.45 Gram. 15.00 Voor de zieken.
16.00 Vocaal ens. 16.10 Ork. conc. 17.09
Nws. 17.10 Lichte muz. 18.00 Franse les.
18.15 Gram. 18.30 Voor de sold. 19.00 Nws.
19.40 Gram. 20.00 Ork. conc. 20.50 Gram.
21.00 Idem. 21.30 Ork. conc. 22.00 Nws.
22.15 Orgelspel. 22.5523.00 Nws.
's-GRAVENHAGE, 6 Nov. Naar wij
vernemen zou de regering van India
overwegen tot een Nederlandse fabriek
van bromfietsen (De Kaptein-fabriek te
Arnhem) het verzoek te richten tot het
oprichten van een bedrijf voor het as
sembleren van bromfietsen in India. Be
sprekingen dienaangaande worden thans
van Nederlandse zijde te Calcutta met
de Indische autoriteiten gevoerd en de
Nederlandse fabriek zou naar dienaan
gaande nog wordt vernomen, bereid zijn
tot oprichting van een dergelijke assem-
blagebedrijf over te gaan indien haar de
finitief een verzoek hiertoe door de In
dische autoriteiten zou worden gedaan.
wenlang te gast op het schiereiland geleid worden voor de acte Lichame-
Modern ingericht gebouw
Boven lopen studenten college» beneden
serveren ze een kleintje koffie
(Van onze verslaggever.)
DEN HAAG, 6 November. Z. K. H. Prins Bernhard zal Maandag a.s.
het nieuwe gebouw van de Chr. Academie voor Lichamelijke Opvoeding
officieel openen. Het voltallige college van B. en W. van Rotterdam, ver
tegenwoordigers van alle Chr. sportorganisaties en tal van andere autori
teiten zullen hierbij tegenwoordig zijn. Over de historie van deze Academie
en de reden van de overplaatsing van de hoofdstad naar Rotterdam schreven
we reeds eerder. Werden we bij het eerste bezoek aan het toen pas aan
gekochte gebouw ontvangen in „een Spartaanse sfeer, tussen kale wanden",
op de thans gehouden persconferentie maakten we een rondgang door een
volkomen vernieuwd gebouw, modern ingericht en geheel beantwoordend
aan zijn doel.
Het gebouw bevat vier ruime leslo
kalen, een administratiekamer, een
vertrek voor de rector, de heer C. C. F.
Gordijn en een docentenkamer. Voor
de practijk zal men de gymnastieklo
kalen en sportterreinen van de ge
meente Rotterdam gebruiken. Op de
zolder, die zich over het gehele ge
bouw uitstrekt, bevindt zich de gezel
lige sociëteit van de studentenvereni
ging Vestuvalo. De Academie heeft
thans een zestigtal studenten, die op-
lijke Opvoeding L.O. en die later dus
als leraar in de lichamelijke opvoe
ding en als sportleider werkzaam zul
len zijn. Zij lopen college bij 14 do
centen.
'T ACHTERONDER.
In de benedenverdieping van het
Academie-gebouw is een eethuis inge
richt, dat de schone naam ,,'t Achter
onder" draagt. Vrijgezellen, alleenwo-
nenden, studenten, journalisten en an
deren, die in de omgeving van de Wit
te de Withstraat hun werk hebben,
kunnen hier tegen billijke tarieven de
maaltijd gebruiken. Hoewel men deze
ting van deze inrichting, staan de deu-
groepen op het oog had bij de stich-
ren echter de gehele dag voor iedereen
open.
Alleen de beheerder en de koksmaat
zijn „beroepsmensen". Al het andere
werk in keuken en restaurant wordt
verricht door studenten, die hier als
volleerde obers een kleintje koffie of
een uitsmijter serveren. Op deze ma
nier is men in staat een vijftiental stu
denten een maandtoelage van f 60.
te geven, zodat zij hun studie voor
een deel zelf verdienen kunnen.
De stichting „Jeugdhaven" exploi
teert het eethuis en zorgt tevens, dat
hier een steeds wisselende expositie
wordt ingericht van het werk van on
bemiddelde jonge kunstenaars.
Zo is de C.A.L.O. hier in het hart
van de Maasstad een levendig centrum
van activiteit. Zij is zich bewust van
haar belangrijke mak als enig instituut
op Chr. grondslag, dat zich op weten
schappelijke wijze bezig houdt met de
beoefening van gymnastiek en sport.
In de nieuwe omgeving zal deze taak
weer met vernieuwd enthousiasme
worden aangepakt.
Vier Finne zijn gearresteerd cp be
schuldiging van rpionnage op een vlicg-
veld in midden Finland.
Het land, waarvoor de Finnen haciueu
gespionneerd, werd niet genoemd, i,.a„r
volgens onbe\ „ti e berichten was net
een Westelijk land.
