Hau
Hau
door
over zes maanden bedwongen
nieuwe tactiek.
DEZE
WERELD
v&n ö&q tot ö&q
BRÜUfl
Generaal Erskine verwacht:
„Kihoejoe's voor ons te winnen is
echter een kwestie van jaren.
Wie zijn dat... Ambonezen 1
scheert 3X sneller èn
Nieuwe stap op de weg naar
Japans herbewapening*
Franco en de
democratie.
V
Wervelstorm eist
honderden doden
Dinsdag 29 September 1953
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 3
(Van onze correspondent Alfred van Sprang.)
NAIROBI, September 1953.
GENERAAL SIR GEORGE ERSKINE staart met een ernstig ge
zicht naar het plafond van de kleine, houten loods, welke dienst doet
als werkkamer voor de Opperbevelhebber van de Britse Strijdkrachten
in Oost-Afrika in het nieuwe hoofdkwartier even buiten de stad.
„Het is een lange geschiedeniszegt hij tenslotte.
„Hoe lang denkt u ongeveer
De generaal is kennelijk huiverig om zich te binden,
„Ik geloof, dat het mogelijk is om in zes maanden met de Mau Mau-
benden af te rekenenmilitair gesproken danmaar het zal
veel langer duren om de Kikoejoe's voor ons te winnendat is een
kwestie van jaren."
Weinig blanke inwoners van deze Britse kolonie zullen het met het
laatste deel van generaal Erskine's opvatting niet eens zijn. Maar aan
de andere kant zijn ook weinigen zó optimistisch om te geloven, dat
de activiteit van de Mau Mau-terroristen in zes maanden ten einde
zal zijn. Tenslotte is er nog geen enkele aanwijzing, dat hun macht
aan het afnemen is.
Ingezonden Mededeling (Adv.)
\uflüü//
Omscholing op
Christelijke grondslag.
De generaal heeft een andere me
ning.
„De benden hebben het heel
zwaar
„Het roven en moorden blijft ech
ter aanhouden...."
„Maar het wordt steeds moei
lijker
Het is een feit, dat de macht waar
mee de Mau Mau bestreden wordt,
met de dag groeit. Terwijl we zitten
te praten worden tweeduizend nieuwe
Britse militairen met speciale vlieg
tuigen van Engeland naar Kenya ge
vlogen. Verder is men in Engeland
bezig met het aanwerven van vier
honderd-en-vijftig politie-officieren
om het veel te kleine en voor een
groot deel op vrijwilligers gebaseerde
politie-apparaat van Kenya te
sterken.
Dan is er de Kikoejoe Burgerwacht;
een zich regelmatig uitbreidende or
1 ganisatie van loyale Kikoejoe's, die
deels met vuurwapenen en voor de
rest met speren, pijl en boog en kap
messen aan de strijd tegen de Mau
Mau deelnemen. Maar dat alles neemt
niet weg, dat de Mau Mau zich fel
blijft weren.
Een bewijs daarvan is het volko
men falen van het overgave-aan-
bod van de regering. Enkele weken
geleden is men met een grote cam
pagne begonnen om de Mau Mau
te bewegen de strijd te staken. Men
heeft meer dan honderdduizend
strooibiljetten met de voorwaarden
voor de overgave verspreid. Niet
In het interview met generaal
Erskine komt ook de deelname
van buitenlandse troepen aan de
strijd tegen de Mau Mau ter
sprake. Het plan om troepen uit
Rhodesië of Zuid-Afrika in te
schakelen wijst de generaal di
rect van de hand, daar de moei
lijkheden in Kenya tenslotte ge
heel buiten de verantwoordelijk
heid van deze gebieden vallen.
„En Ambonezen
„Wie zijn dat
Ik leg uit, dat dit militairen
van het eiland Ambon zijn, die
wegens hun loyaliteit aan Neder
land na de overdracht van Indo
nesië daar niet langer konden
blijven.
„Hoe spelt u die naam
vraagt de generaal, een blocnote
van zijn schrijftafel nemend.
„En wat spreken ze
„Nederlands en Maleis
De generaal weet niet, of het
mogelijk is dergelijke troepen
voor het Britse leger aan te wer
ven, maar de idee interesseert
hem blijkbaar genoeg om er een
notitie van te maken.
J
meer dan een handvol bendeleden
heeft sindsdien de strijd gestaakt.
Het waren echter stuk voor stuk
meelopers. Het moreel van de leiders
is door deze actie ongetwijfeld ver
sterkt. En zolang men hen niet on
schadelijk kan maken, blijft de kern
van de Mau Mau-beweging bestaan.
In het oerwoud.
Generaal Erskine wijst naar een
stafkaart aan de wand van zijn werk
kamer. Dikke, rode potloodstrepen lo
pen van de grens van het Kikoejoe-
reservaat een stuk het oerwoud in.
Elke streep eindigt in een cirkel,
welke een militaire p-st voorstelt.
„Is dit het nieuwe plan
„Inderdaad.
Het is een politiek, waar kenners
van het land al lang op aangedrongen
hebben. Het was tot nu toe de ge-
woont z, eenheden in het reservaat te
legeren en vandaar het oerwoud te
patrouilleren. De resultaten waren
echter niet erg bevredigend, daar de
Mau Mau altijd lang tevoren wist
wanneer er troepen in aantocht waren
en derhalve maatregelen kon nemen
om hen te ontlopen.
Met de lessen van het verleden en
meer troepen ter beschikking heeft
generaal Erskine nu eindelijk beslo
ten, wegen dwars door het oerwoud
te hakken en aan het einde van die
wegen militaire posten te bouwen.
Van die posten uit zal het nu veel
gemakkelijker zijn, patrouilles te lo
pen. Bovendien zal de Mau Mau zich
niet langer zo vrij door het bos kun
nen bewegen om in het reservaat
voedsel te stelen en slachtoffers on
der de loyale Kikoejoe's te maken.
Het oerwoud is echter uitgestrekt
en zeer dicht. Teneinde dat doelmatig
te kunnen patrouilleren is een groot
aantal ervaren jungle-vechters nodig.
Traag.
Het heeft lang geduurd, vóór Enge
land de ernst van- de situatie in Ke
nya heeft willen inzien. Tot nu toe is
er ee - onverantwoordelijk zware wis
sel op de mankracht van Kenya zelf
getrokken; practisch alle mannen van
dienstplichtige leeftijd zijn in het
leger of bij de politie.
Het economische leven heeft daar
sterk onder te lijden, vooral onder de
boeren en planters. En de ontevreden
heid is des te groter, omdat de Britse
regering hen wel inschakelt voor het
herstellen van orde en rust, maar hen
slechts bitter weinig zeggenschap wil
geven in het bestuur van het gebied
dat zij met eigen handen opbouwen
en verdedigen.
Zolang Londen deze opvatting vol
houdt, heeft men van de zijde van
Kenya steeds aangedrongen op het
zenden van meer militairen uit En
geland. Ten slotte is Kenya een Britse
kolonie waarvoor Engeland geheel en
al verantwoordelijk is. Na elf maan
den worstelen met veel te weinig
troepen heeft Engeland uiteindelijk
toegegeven.
Hoeveel man heeft u nu, gene
raal.
De generaal telt op zijn vingers de
bataljons --Ier zijn bevel.
„Bijna achtduizend man...."
„En is dat genoeg
„Ja...,"
Geen Malakka.
De situatie in Kenya wordt dikwijls
vergeleken met die in M?'-'-ka. Gene
raal Erskine is het daar s.echts ge
deeltelijk mee eens. In de eerste
Leger en politie zijn voortdu
rend op jacht naar Mau Mau-ers.
In een Kikoejoedorp controleren
Europese en Afrikaanse politie
mannen de legitimatiepapieren en
fouilleren de inwoners op verbo
den wapens.
plaats is het onrustige gebied hier
veel kleiner dan in Malakka. In de
tweede plaats is de bron van de on
rust een andere.
„In Malakka is het een zuiver com,-
munistische beweging, gesteund van
buiten afzegt de generaal, „hier
is het een beweging, die zijn ontstaan
vindt in anti-westerse gevoelens en
zwarte kunst, zonder steun van bui
ten...."
„En India dan
„O, jaer is wel morele steun
van India en van de communisten
natuurlijk, maar het is niet zo als in
Malakka, waar de terroristen grote
hoeveelheden wapens en ammunitie
uit China krijgen....
De /apens waar de Mau Mau over
beschikt, zijn prcctisch uitsluitend af
komstig van diefstal. Er worden veel
wapens van burgers gestolen. Dan
overvalt men nog al eens alleen-
lopende Afrikaanse militairen en po
litiemannen. En ten slotte slaagt de
Mau Mau er ook nu en dan in, in een
gevecht met een patrouille van het
leger of de politie wapens en ammu
nitie buit te maken.
Er zijn echter geen bewijzen, dat
er wapens op illegale wijze (over de
grens met Ethiopië bijvoorbeeld) het
land binnen komen. Evenmin als de
geruchten bewezen zijn, dat er half
bloeds (twee broers van een Zuid-
afrikaanse vader en een Kikoejoe-
moeder) of blanken (deserteurs van
het bataljon Lancashire Fuseliers) bij
de Mau Mau in het oerwoud zouden
zijn.
Heropvoeding.
Generaal Erskine is uiteraard opti
mistisch over de uitkomst van de ope
raties. Aan de andere kant geeft hjj
toe, dat er een gevaar bestaat, dat
Kenya een tweede Malakka zou kun
nen worden. Ten slotte zijn het ook
daar slechts enkele duizenden terro
risten, die nu al jarenlang een deel
van het gebied in onrust weten te
houden. En er is eveneens een kans,
dat deze onrust onder de Kikoejoe's
- h tot andere stammen en andere
delen van Afrika zou kunnen uit
breiden.
„Maar ik hoop, dat we dat kunnen
voorkomen door het probleem hier op
de juiste wijze aan te pakken....",
voegt hij eraan toe.
Een van de manieren is de her
opvoeding van gevangen genomen
Mau Mau-ers, die uit zichzelf de be
reidheid getoond hebben hun leven
te willen verbeteren. In speciale kam
pen krijgen zij een geestelijke om
scholing, terwijl z(j tegelijk een nut
tig en eerzaam vak kunnen leren.
Deze omscholing gebeurt geheel
op christelijke grondslag onder lei
ding van inheemse zendelingen en
missionarissen. Vele blanken staan
nogal sceptisch tegenover de resul
taten er van. De Kikoejoe's zijn
een uiterst primitief volk, dat vijf
tig jaar geleden nog als volkomen
barbaren leefde. En ook nu nog
spelen bijgeloof, zwarte kunst en
dergelijke invloeden een grote rol.
Mau Mau is er een van de bewij
zen van.
Daarorr _est men, dat het vage
en weinig o^actaculaire christendom
geen diepe indruk op hen zal ma
ken. Ten slotte zou het niet de
eerste keer zijn, dat het Britse be
stuur bij de ontwikkeling van deze
natuurstammen te hoog gegrepen
heeft.
Problemen.
Het is een zware taak.
In de eerste plaats moeten de ter
roristen onschadelijk gemaakt wor
den. Dan zullen de deelnemers aan
de Mau Mau weer tot oirbare leden
van de samenleving omgevormd moe
ten worden. En ten slotte zal de ge
hele Kikoejoestam overtuigd moeten
worden van de goede bedoelingen van
het Britse bestuur.
Dat is een langdurig proces, daar
de Mau Mau het brein van verreweg
de meesten van hen vergiftigd heeft
met anti-westerse propaganda.
Maar daarmee is men er nog niet.
Dc Kikoejoe's vermenigvuldigen zich,
door toepassing van Westerse metho
den op het gebied van geneeskunde
en hygiëne, in een verontrustend
snel tempo. En het Westerse onder
wijs (voornamelijk door missie en
zending) leidt tienduizenden op voor
semi-intellectuele arbeid.
Het gevolg daarvan is, dat het Brit
se bestuur zal moeten zorgen, dat zij
meer land krijgen en meer gelegen
heid om hun verworven kennis in de
praktijk te brengen. En ontevreden
heid en later opstandigheid zullen
wortel schieten als de verwachtingen
teleurgesteld worden.
Dat is een van de problemen van
Kenya. En van heel Afrika trouwens,
waar de zwarte miilioenen gestaag in
gëtai en ontwikkeling groeien en een
steeds donkerder schaduw over de
kleine, blanke gemeenschap werpen
(Nadruk verboden).
U de-gehele dag
glad gelaat geven, dat
kan alleen de Braun
Shaver met het wonder
lijk dunne elastische
scheerblad. Vraag het Uw vrienden en
kennissen maar. Tienduizenden Neder
landers gebruiken de Braun Shaver en
zijn enthousiast. Voor hen is scheren
geen last meer, want elke dag ervaren
zij dat dit sublieme droogscheerappa-
raat supersnel scheert èn bovendien
uit-scheert als het mes van de barbier.
Probeer het zelf. Uw winkelier zal U
gaarne vrijblijvend een Braun Shaver
demonstreren.
BRAUN
Standaard f.39.75
BRAUN
de Luxe f.67.50
ACHTERLAND VAN TRIEST
BIJ ZUID-SLA VIE?
LONDEN, 26 September Zuid—
'lavië heeft een politiek memoran-
um doen toekomen aan de diploma-
,ieke vertegenwoordigers van de drie
Westelijke grote mogendheden in Bel
grado. Politici, de het weten kunnen,
geloven, dat in dit memorandum wordt
voorgesteld de internationalisatie van
Triest. Verder zou Zuid-Slavië ge
vraagd hebben, dat het achterland van
Triëst bij Zuid-Slavië wordt gevoegd.
Overdracht commando luchtmacht
SOESTERBERG, 26 September
Donderdagmorgen 1 October zal luit.-
generaal-vlieger I. A. Aler, chef lucht
machtstaf, op de vliegbases Soester-
berg het commando overdragen aan
generaal-majoor-waarnemer A. Baret-
ta, thans plaatsvervangend chef lucht
machtstaf.
SkJUt&Z,
Imp. C. V. Hap*. Nwa Heronar. 11A'dam, tal. 48882
Generaal Dean vraagt clementie
voor zijn aanbrengers.
BERKELEY (Californië), 26 Sept.
De Amerikaanse generaal William
Dean heeft president Rhee van Zuid-
Korea „als een persoonlijke gunst"
verzocht de twee Zuid-Koreanen vrij
te laten, die hem in 1950, na de val
van Taedjon, voor vijf dollar aan de
Noord-Koreanen hebben uitgeleverd.
Generaal Dean is onlangs uit Noord-
Koreaanse gevangenschap in de Ver.
Staten teruggekeerd.
Zaterdagavond is in een kolenmijn
te Guaregnon (prov. Henegouwen) een
liftkooi in een mijnschacht neergestort.
'Twaalf arbeiders kwamen hierbij om
liet leven. Het ongeluk is waarschijn-
ïjk te wijten aan bet breken van een
kabel.
Nieuwe organisatie gesticht.
Defensie-legermacht van 250.000 man in oprichting.
TOKIO, 28 September. De Japanse premier Yosjida (liberaal) en da
voorzitter van de progressieve partij, Sjigemitsoe, zijn overeengekomen Japans
nationale veiligheidsmacht, die officieel dient ter bestrijding van binnenlandse
opstanden, een stap nader te brengen tot een werkelijk leger.
In een communiqué verklaren de leiders van de twee grootste politieke par
tijen in het land, dat een nieuwe organisatie „strijdmacht voor zelfverdedi
ging" geheten, in het leven zai worden geroepen, welke Japan tegen
recte zowel ais directe agressie" zal verdedigen.
„indi-
Voorts wordt gezegd, dat de leiders
van beide conservatieve partijen over
een zijn gekomen „een politiek te vol
gen, welke streeft naar ontwikkeling
van de defensiestrijdkrachten van Ja
pan, met het oog op de huidige inter
nationale toestand". De Japanse
strijdkrachten zullen worden uitge
breid in overeenstemming met het eco
nomisch toelaatbare, teneinde een te
genwicht te vormen voor de vermin
dering van de Amerikaanse strijd
krachten, die in Japan gestationneerd
Generaal Sir George Erskine is door de Britse regering van de Kanaal-zone
naar Kenya gestuurd om een einde'te maken aan de Mau Mau. Tot nu toe
zijn de resultaten van zijn optreden nog niet erg overtuigend.
Spanje en Amerika hebben een
verdrag gesloten, waardoor
de staat op het Iberische
schiereiland een groot bedrag van
de Ver. Staten ontvangt voor eco
nomische en militaire hulp. Dit in
ruil voor de militaire bases, die de
Amerikanen op het Spaanse vaste
land mogen vestigen. De onder
handelingen over een dergelijk ver
drag dateren niet van vandaag of
gisteren en zelfs niet van eergiste
ren; er wordt al maanden en maan
den over deze zaak gepraat. Zolang
sleepten de besprekingen zich voort,
dat de ondertekening van het ver
drag, Zaterdag in Madrid, bijna
aan de aandacht was ontsnapt en
het krantenbericht velen misschien
geheel is ontgaan.
Wat heeft de Amerikanen bewogen
om in het land van Sinterklaas voor
St. Nicolaas te gaan spelen en zomaar
vele miilioenen dollars beschikbaar te
stellen? West-Europa ontvangt tok
dergelijke hulp en tot zover is er nog
van niets bijzonders sprake. Maar,
politiek bezien, wat beweegt de demo
cratische regering van de Ver. Staten
om aan Franco-Spanje (lees: dictato
riaal geregeerd Spanje) economische
hulp te gaan geven? Het was juist deze
kwestie, die bij het begin der onder
handelingen in West-Europa vooral
veel stof deed opwaaien. En terecht:
Amerika, voorbeeld van democratie,
gaat confereren met een man als Fran
co, die wel niet uitgesproken aan de
fascistische kant tsond, maar in de ja
ren 19391945 knipoogde naar Duits
land en Italië, Amerika's grootste te
genstanders. Hitier viel, Mussolini's
bewind eindigde met diens ondergang,
doch Franco zat veilig op het Iberi
sche Schiereiland en deed of hetgeen
zich in West-Europa voltrok, hem en
alle Spanjaarden niets aanging. Hij
heeft dat volgehouden tot... Amerika
met hem kwam praten, deed eerst of
hij niets van hulp wilde weten, maar
hapte later gretig toe.
Wat kan Amerika hebben bewogen
met aan een man als Franco en een
land als Spanje te gaan praten?
De oorzaak ligt meer voor de hand,
dan men misschien denken zou.
De Amerikaanse militaire leiders,
die zich bezig dienen te houden met
de defensie van West-Europa, indien
onverhoopt de Sowjets van achter het
ijzeren gordijn zouden komen, probe
ren in de toekomst te kijken, daarbij
rekening houdend met de lessen van
de laatste oorlog. Duinkerken is een
begrip geworden en de Amerikanen
voelen er niets voor om bij een ge
weldige Russische aanval de kans te
lopen, evenals de Engelsen in Juni
1940 bij Duinkerken, in zee gedreven
te worden. Wil men dit vermijden,
dan is er maar één oplossing: een ach
terdeurtje te zoeken. Deze uitwijkmo
gelijkheid ligt alleen op het Iberische
schiereiland, dat een dubbele functie
kan vervullen. Ten eerste als uitwijk
plaats voor in West-Europa in het
nauw komende troepen en achter de
Pyreneën een pracht kans krijgen zich
op een tegenaanval voor te bereiden
en in de tweede plaats heeft 't schier
eiland betekenis omdat Amerika van
daaruit de Middellandse Zee en de
toegang tot het Midden-Oosten kan
beheersen.
Geen wonder, dat de militaire lei
ders in Washington op een overeen
komst met Spanje hebben aangedron
gen. Het democratische geweten is
hier even het zwijgen opgelegd om de
militaire voordelen.
zijn. De nieuwe organisatie zal 250.000
man omvatten, alsmede straalvliegtui
gen en vliegdekschepen.
In politieke kringen te Tokio be
schouwt men de overeenkomst als een
overwinning voor Yosjida in een
moeilijke politieke situatie. Hij had
tot nog toe in het huis van afgevaar
digden geen eenvoudige meerderheid
voor zijn plannen kunnen krijgen.
Volgens genoemde kringen zal Yosjida
de Amerikanen thans kunnen verze
keren, dat zijn defensieplannen door
een meerderheid van het parlement
worden gesteund. Volgens waarnemers
zal de overeenkomst een gunstige in
vloed hebben op de economische on
derhandelingen, die thans tussen de
V. S. en Japan worden gevoerd.
De twee socialistische partijen, die
tezamen 138 van 466 zetels in het huis
van afgevaardigden bezetten, hebben
de overeenkomst fel aangevallen. Zij
zeiden, dat de defensiestrijdkrachten
niets anders dan een werkelijk leger
zouden zijn. Dit is in strijd met de
Japanse grondwet, die het houden van
strijdkrachten verbiedt, aldus de ver
klaring.
Ramp treft Japan en Vietnam
TOKIO, 27 September Men schat,
dat tengevolge van de .vervelstorm en
overstromingen in Japan 144 mensen
om het leven zijn gekomen en 475
gewc d. 488 personen worden vermist.
Ongeveer 1.400 huizen zijn volledig
verwoest en 5.659 huizen beschadigd.
Meer dan 300.000 woningen staan on
der water en 1.134 zijn door het water
weggespoeld.
Ook Vietnam is door een wervel
storm en overstromingen getroffen.
Zaterdagmorgen werd het aantal
slachtofers geschat op een honderdtal
doden en gewonden. De aangerichte
schade is aanzienlijk. De oogst op het
veld is -erloren gedaan en voorraden
rijst zijn geheel waardeloos.
De premier van Vietnam en de mi
nister van Binnenlandse Zaken en
Openbare Gezondheid zijn naar het
rampgebied vertrokken.
JAPANS-KOREAANS VISSERIJ
GESCHIL.
SEOEL, 28 Sept. De Koreaanse
gezant in Japan, Kim Jong Sik, heeft
Zaterdag te Seoel na een onderhoud,
met president Rhee verklaard, dat
Woensdag een Zuid-Koreaanse af
vaardiging van vijf personen naar
Tokio zal vliegen om aldaar bespre
kingen te beginnen, zodra Japan be
reid zal zijn de hangende kwesties tus
sen beide landen te onderzoeken. Een
van deze hangende kwesties is het
Japans-Koreaanse visserij geschil.
Rede van Schumann
EUROPESE GEMEENSCHAP
NIET TEGEN RUSLAND
GERICHT
NEW YORK, 27 September. Mau
rice Schumann, de Franse staatssecre
taris voor Buitenlandse Zaken, heeft
in de algemene vergadering van de
Ver. Naties aan de Sowjet-Unie de
verzekering gegeven, dat een Europese
gemeenschap in het geheel niet tegen
dit land is gericht, doch in tegendeel
een factor vormt, die kan bijdragen tot
een internationale ontspanning. Op de
dag, waarop de Sowjet-Unie dit zal
begrijpen, aldus Schumann, zal zij
Frankrijk bereid vinden met de Sow
jet-Unie te zoeken naar middelen" om
de Europese organisatie die op zich
zelf reeds een garantie tegen herleving
van een agressief militairisme inhoudt
volledig te maken door een stelsel
v aanvullende garanties, met name
i~0. geweJdadige verandering van de
bestaande grenzen.
