WH Hl
Strijd tussen Reshevsky en Smyslov om de
duurt voort*
kop
HET BOEN
NcmnAKKERTJE
De nieuwe Con vair 340 voor KJ, M.
4
Het candidatentoarnooi in Zwitserland.
Dr Euwe (nog op de derde plaats) verloor
plotseling van Averbach.
Rampenfonds
gaat kwitanties
verstrekken»
Geref* Zendingsbond zag terug op
jaar van zorg en zegen.
T.B.C.-collecte van
D.E.L. en Z.N.S.
Samenwerking met andere Kerken
in discussie*
Nederlandse technici ontwikkelden
veiligheidsrubberlaars*
Vrijdag 18 September 1953
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina
(Van een speciale A.N.P.-verslaggever.)
ZURICH, 16 Sept. In een tournooi met een oneven aantal deelnemers is
het altijd moeilijk om een juist overzicht te krijgen van de kansen der deelne
mers. Do grootste helft heeft een partij minder gespeeld dan de rest, en boven
dien zijn er bijna altijd afgebroken partijen. Na de tiende ronde van het can-
dldatentournooi is het echter mogelijk om voorlopig een balans op te maken.
Voordat de elfde ronde begon werden er namelijk twee .feiten bekend, die van
grote Invloed zjjn op de stand. In de eerste plaats heeft Kotov zjjn party tel
gen Beshevsky opgegeven, zodat de Amerikaan dus inderdaad de leiding
heeft genomen. Verder leerde de analyse, dat de stelling van dr Euwe in zjjn
onderbroken duel met Petrosian niet zo hopeloos is, als aanvankelijk leek. Onze
landgenoot beschikt over goede kansen op remise. Hiervan uitgaande kunnen
wjj dus vaststellen, dat de beste kansen momenteel in handen zjjn van Beshevs
ky en Smyslov, op de voet gevolgd door dr Euwe, Najdorf en Boleslavsky. De
onderlinge verschillen zjjn echter zo gering, dat een enkele ronde een volkomen
wijziging te weeg kan brengen. Er zijn namelijk twee spelers, die hierboven niet
zjjn genoemd, maar die op een kans loeren om zich bij het leidende peloton te
voegen. Wjj bedoelen Keres en Bronstein, belden aanvalsspelers in hart en nie
ren, en bereid om tot het uiterste voor hun kans te vechten. De elfde ronde
bood heij daartoe een uitgezochte gelegenheid, want Keres moest tegen Bes
hevsky en Bronstein tegen Smyslov aantreden.
Reshevsky is beslist geen kenner der
openingen. Hij gebruikte ook nu weer
heel veel tijd voor deze fase, vond niet
de nauwkeurigste voortzetting en werd
reeds op de tiende zet overvallen door
een stukoffer, dat de toeschouwers in
de zaal in spanning bracht.
Niet minder heftig ging het toe in
de partij SmyslovBronstein. Ogen
schijnlijk bepaalde de eerste de gang
van zaken, maar midden in een voor
Smyslov goed uitziende afwikkeling
nam Bronstein zijn kans waar. Hij
bracht een stukoffer en toen de rook
van de daardoor ontstane explosie was
opgetrokken, had hij drie pionnen als
compensatie gekregen, terwijl bovendien
de koning van zijn tegenstander „in de
tocht" kwam te staan.
Van de overige partijen was de eer
ste uren nog weinig te zeggen. Alleen
de arme Stahlberg, die hopeloos uit
vorm is, had zich door een eenvoudige
combinatie tegen Petrosian een pion af
handig laten maken.
De party dr EuweAverbach deed
denken aan een parade van een tweetal
garderegimenten. De zwarte troepen
drongen op de damevleugel in keurige
slagorde diep in de vijandelijke gelede
ren, maar werden dan door de witte
strijdkrachten geblokkeerd. Daarente
gen beheersten de witte figuren het
centrum en wierpen bovendien dreigen
de blikken op de zwarte koningsvleugel.
Onverwachts kwam de nederlaag van
Euwe. Hij had in het middenspel goede
kansen en later ook in het eindspel, om
dat een toren de zwarte stelling kon
binnenvallen. Helaas liet onze landge
noot zich echter in op ruil van deze
toren, waarna de zwarte plonneniawine
op de uiterste damevlengel door een
paardoffer in beweging kwam. Nog
vóór de tydcontröie moest dr Euwe zich
gewonnen geven.
Het treffen tussen Boleslavsky en
Najdorf droeg een uitgesproken remi
sekarakter, en ook in de partij Kotov
Taimanov bleef het evenwicht gehand
haafd al bood de stelling hier de spe
lers nog wel mogelijkheden.
De party GeilerGligorlc deed aan
een loopgravengevecht denken. Als mu
ren kwamen de wederzijdse pionnenli-
nles tegen elkaar te liggen en het zag
er niet naar uit, dat de troepenver
plaatsingen achter de frontlijn veel ver
andering in de stand zouden kunnen
brengen.
Het verloop van de partij Smyslov
Bronstein was als volgt:
1.
c2c4
Pg8—f6
2.
g2—g3
d7—d5
3.
Pgl—f3
c7c6
4.
b2b3
Lc8—f5
5-
Lfl—g2
e7e6
6.
0—0
Pb8d7
7.
Lel—b2
Lf8e7
8.
Pbl—c3
0—0
9.
Pf3—h4
Lf5g4
10.
h2h3
Lg4h5
11. g3g4
Om het loperpaar in handen te krijgen.
Maar nu volgt een verrassende tussen-
zet.
11d5d4
12. Pc3bl Lh5xg4.;
13. h3xg4 Pf6xg4
14. e2e4
Smyslov dacht over deze zet geruime
tjjd na. Blijkbaar bevielen hem de con
sequenties van 14. Pf3, e5 minder goed.
14Pg4xf2
15. Tflxf2 Le7xh4
Pd7e5
Lh4g5
16. Tf2—f3
17. Tf3—h3
18. Pbla3
De enige manier om de linkervleugel te
mobiliseren, want 18. d3, Le3f geeft
zwart te veel de vrije hand.
18Pe5g6
19. Pa3e2 Pg6—f4
20. Th3h2 d4—d3
21. Pc2e3 Pf4e2j
22. Kgl—hl f7—f5
Hier kon zwart door 22Pg3f
remise door eeuwig schaak maken, maar
daarmee is Bronstein niet tevreden.
23. e4xf5 e6xf5
24. Lg2—f3 Pe2—g3j
25. Khlgl
Na 25. Kg2 kan zwart zijn aanval voort
zetten door 25Lxe3. 26. Dxe3,
Dg5. Daarom houdt wit het veld g2
voor de toren vrij.
25.
26. Lb2xf6
27. Ddl—el
28. Pe3g4
29. Kgl—g2
30. Del—gl
31. Dgl—cl
Lg5—f6
Dd8xf6
f5—f4
Df6—d4f
Ta8—e8
Dd4b2
Db2d4
Blijkbaar een voorstel om de zetten te
herhalen, maar ditmaal is Smyslov niet
met remise tevreden.
32. Del—c3 Dd4—d6
33. c4c5 Dd6—g6
34. Dc3—c4f Kg8h8
35. Th2h3 h7—hö
36. Kg2—h2 Dg6—h7
37. Pg4—f2 g7—g5
38. Dc4d4f Kh8g8
39. Dd4—e4f Kg8—h8
40. Dc4—d4f Kh8—g8
Afgebroken.
UITSLAGEN.
De uitslagen van de 11e ronde luiden:
EuweAverbach 01.
StahlbergPetrosian afgebroken in
gunstiger stelling voor Petrosian.
BoleslavskyNajdorf remise.
KotovTaimanov 1—0.
GeilerGligorlc afgebroken in gelij
ke stand.
Smysiov-Bronstein afgebroken in ge
lijke stand.
KeresReshevsky afgebroken in iets
gunstiger stelling voor Reshevsky.
Szabo was vrij.
's-GRAVENHAGE, 16 Sept. Van ver
schillende zijden is er bij het Rampen
fonds op aangedrongen de ontvangst van
bijdragen voor de watersnood-slachtoffers
schriftelijk te bevestigen.
Aanvankelijk kan aan dit verzoek geen
gevolg worden gegeven, om op grond
van de aan de massale verwerking ver
bonden hoge kosten. Toen echter enige
instellingen aanboden de verzorging der
ontvangstbevestigingen belangeloos op
zich te nemen, heeft het Rampenfonds dit
aanbod dankbaar aanvaard.
Zij, die onder eigen naam (dus niet via
collecten, comité's, inzamelingen, vereni
gingen e.d.) gelden deden toekomen, kun
nen thans binnen afzienbare tijd een ont
vangstbevestiging tegemoet zien. Met de
verzending is al begonnen.
Opening school voor maat
schappelijk werk „De Horst"
's-GRAVENHAGE, 16 September
In aanwezigheid van mr H. Sark, na
mens het ministerie van Onderwijs, mr
baron Taets van Amerongen, burge
meester van Driebergen, ds F. H. Lands
man, secretaris van algemene zaken van
de generale synode der Ned. Herv.
kerk, de heer W. J. Hemmes, secretaris
van de algemene diaconale raad, mr dr
A. J. Bakker, directrice van het C.I.C.
S.A., (Centraal Instituut voor Christe
lijk Sociale Arbeid), leden van het cu
ratorium, vele docenten en de leerlin
gen heeft mr H. F. van Meer, presi
dent curator van de stichting „Kerk en
Wereld" Maandagavond de nieuwe
school voor Maatschappelijk Werk
„De Horst" te Driebergen geopend. Hij
dankte mr Sark voor de medewerking
bij de oprichting van de nieuwe Herv.
school voor Maatschappelijk Werk. In
deze nieuwe school krijgt de samen
werking tussen „Kerk en .Wereld" en
de algemene diaconale raad goede vorm.
Hij dankte in het bijzonder ds F. H.
Landsman en dr C. P. Gunning, die als
voorzitter en secretaris van de tech
nische commissie alles deden om deze
oprichting mogelijk te maken.
De bestaande opleiding op „Kerk en
Wereld" wordt door deze nieuwe
school verrijkt. Er is grote vraag naar
goed opgeleide krachten in allerlei
vormen van Maatschappelijk Werk.
Het werk op Celebes kon voortgang vinden.
Belangstelling en giften groeien gestaag.
(Van onze Utrechte redacteur).
UTRECHT, 17 September Ondanks de vele moeilijkheden, die het zen
dingswerk in het huidige Indonesië meebrengt, mag de Geref. Zendingsbond
toch terugzien op een jaar, waarin naast zorg ook zegen genoten werd.
Het werk op Celebes by en met de Toradja-kerk kon voortgang vinden en in
Nederland nemen de belangstelling en de giften voor de zendingsarbeid lang
zaam doch getadig toe. Er is een goede samenwerking tussen de Bond en het
Zendingsbureau te Oegstgeest, doch de mannen van de G.Z.B. voelen zich nog -
te veel vreemden in het geheel van de zendingsarbeid der Ned. Herv. Kerk. dan in 1951. Reeds eerder was mede-
Bifc werd medegedeeld op de algemene vergadering van de Geref. Zendings
bond, die gisteren te Utrecht gehouden werd onder voorzitterschap van ds
A. Meyers, Ned. Herv. predikant aldaar.
Ingezonden Mededeling (adv.)
Hoofd pijn
Kiespijn
Zenuwpijn
Lezers
grypen neuur de peii-,
Men schrijft ons:
De maand September is altijd een be
langrijke maand voor de fondsen „Draagt
Eikanders Lasten" en de Interkerkelijke
Protestante Stichting „Zuid Nederlands
Sanatorium".
In deze maand namelijk mogen deze
fondsen met toestemming van de gemeen
tebesturen over het gehele land een col
lecte organiseren en zwerven in de peri
ode van 1420 September de collectanten
uit om door middel van een lijst- en of
buscollecte een beroep op Uw offervaar
digheid te doen.
Elk jaar opnieuw doen zij dit met grote
vrijmoedigheid, omdat zij weten dat het
Nederlandse volk altijd bereid is een of
fer te brengen voor hen die lijdende zijn,
want tuberculose is, hoe onprettig het ook
moge klinken nog steeds een volksziekte,
waar een ieder bevreesd voor is.
Alhoewel het aantal nieuwe t.b.c.-pa-
tiënten wel enigszins daalt en wij van
harte hopen, dat dit zo zal doorgaan, is
het tóch zo, dat de vele zieken - waarvan
„Draagt Elkanders Lasten" en het „Zuid
Nederlands Sanatorium" ruim 1500 pa
tiënten verzorgen - onze hulp dringend
nodig hebben.
Daarnaast worden rustbehoevende pa
tiënten opgenomen in een rusthuis en
wel speciaal in het Zendingsdiaconessen-
huis „Oranjestein" te Amerongen. Door
de goede verzorging hier vonden velen
herstel van krachten en nieuwe moed
voor hun taak in de maatschappij.
Vervolgens neemt de Kinderuitzending
een belangrijke plaats in bij het fonds.
Het aantal kinderen van de leden, dat
hiervan op advies van de huis- of school-
arts gebruik maakt, wordt steeds groter
en dit komt ook de gezondheidstoestand
in de gezinnen ten goede.
En tenslotte mogen wij de toekomstige
plannen van de fondsbesturen niet verge
ten. Zij hebben reeds geruime tijd plan
nen om ook hulpverleningen op het ge
bied van de rheuma-bestrijding ter hand
te nemen. Zoals een ieder weet, kost ook
de bestrijding van deze ziekte handen vol
geld. Wij zijn er van overtuigd, en de er
varing heeft dat geleerd, dat naast de
bestrijding van de tuberculose ook de
bestrijding van de rheuma de sympathie
en medewerking zal hebben van ons ge
hele volk.
Helpt dus allen mee door Uw gift te
bewerken, dat ook dit jaar de collecte die
te Goes op Zaterdag 19 September a.s.
wordt gehouden, weer een succes zal
orden.
Staande herdacht de vergadering ge
durende enkele ogenblikken van stilte
het overlijden van het hoofdbestuurslid
ds J. E. Klomp te Eemmes-Binnen, die
Maandag j.l. ten grave werd gedragen.
Na het openingswoord van de voorzitter
bracht de director van de G.Z.B., ds J.
Batelaan, zijn uitvoerige jaarverslag
uit, dat als steeds de hoofdmoot van de
vergadering vormde.
Ds Batelaan vertelde één en ander
over het lief en leed van de Nederlandse
en inheemse werkers op het zendings-
veld. De actie tot steun aan Toradja-
jongeren werd met gunstige resultaten
bekroond. Enkelen studeren nog hier te
lande, doch verschillende anderen zijn
afgestudeerd naar hun vaderland ver
trokken om daar hun landgenoten met
de hier opgedane kennis te dienen op
allerlei terrein.
Dr H. van der Veen, die in opdracht
van het Ned. Bijbelgenootschap en
met steun van de Bond bezig is de
Bijbel in de taal der Toradja's over
te zetten, ziet het einde van dit moei
zame werk naderen. Aan de scholie
ren werd reeds een Bijbel in de In
donesische taal uitgereikt.
BENEDEN DE MAAT.
In Nederland groeit de belangstelling
voor het werk van de Bond, zoals ook
blijkt uit de giften, maar ds Batelaan
moest verklaren, dat er helaas ook nog
uitgesproken Geref. Bondsgemeenten
zijn, waar de zendingsliefde vèr bene
den de maat blijft. Tijdens de discussie
bleek, dat er enerzijds gemeenten zijn,
die zich als geheel langzaam van de
Geref. richting verwijderen wat ver
koeling van de liefde voor de G.Z.B.
tengevolge heeft. Anderzijds zijn er ge
meenten, waar de mentaliteit heerst,
die zegt: Wy zijn zelf nog onbekeerd
hoe zullen wjj dan heidenen bekeren
Enkele theologische studenten heb
ben zich aangeboden voor uitzending
naar Celebes na beëindiging van hun
studie, maar naar de mening van de
director zijn er hier weinig mogehjk-
heden, daar het aantal Nederlandse
zendingsarbeiders tot een minimum
wordt teruggebracht.
De goede verstandhouding met de
zending der Chr. Geref. Kerken, die
eveneens op Celebes werken,is her
steld, nadat prof. J. J. v. d. Schuit mid
dels een artikel in „De Wekker" tot
enige verwijdering aanleiding gaf. De
Chr. Geref. zendingsdeputaten hebben
echter verklaard, dat zq niet achter dit
artikel staan. Van intensieve samen
werking kon geen sprake zijn, daar de
Chr. Geref. zending practisch tot wer
keloosheid is gedoemd door de politieke
moeilijkheden in het betrokken gebied.
ZENDINGSDAG.
Ds S. van Dorp te Zeist, ds F. Kojf-
tenbelt te Wierden en ds K. v. d. Pol
te Veenendaal werden als hoofdbe
stuurslid herkozen. In de vacature, ont
staan door het overlijden van ds Klomp,
zal worden voorzien op een speciale ver
gadering, die tevens de financiële aan
gelegenheden zal behandelen. Bij de
verkiezingen werd op een vraag uit de
vergadering meegedeeld, dat de aanwe
zige dames ook in de Bond geen stem
recht bezitten.
Uit een op rijm gesteld uitvoerig fi
nancieel verslag van de in Augustus te
Driebergen gehouden Zendingsdag bleek,
dat deze dag een netto-opbrengst van
f 11.000 voor het zendingswerk oplever
de. De heer T. van Deelen, hulppredi
ker te Nieuweroord, deelde mee, dat in
vier Noordelijke provinciën de belang
stelling voor de Geref. Zendingsbond
stijgt. In 1952 werd hier f 32.280,95 bij
eengebracht, hetgeen f 2.650 meer is
gedeeld hoe het bestuur met ontroering
had geconstateerd, dat in verschillende
zwaar getroffen gemeenten in het
rampgebied toch de Pinkstercollecte
werd gehouden, terwijl de opbrengst
boven alle verwachting was.
In de middagvergadering sprak ds J.
J. Poot te Delft nog over het onder
werp: „Gods weg in het zendingswerk".
Gen. Synode der Chr. Geref. Kerken.
Predikant voor zending onder de Joden beroepen.
APELDOORN, 17 September In de Woensdag te Apeldoorn voortgezette
zitting van de generale synode der Chr. Gereformeerde kerken heeft dr B. 3.
Oosterhoff gerapporteerd over het rapport van deputaten voor de eenheid on
der de Gereformeerde belflders In het binnenland. Het rapport geeft een over
zicht van de besprekingen met de Geref. Bond in de Ned. Herv. kerk, met de
Geref. Kerken in Nederland en met de Gereformeerde Kerken onderhoudende
artikel 31 K.O. Over de verschillende onderdelen van het rapport hebben niet
minder dan 33 personen het woord gevoerd.
Prof. Wisse merkte op, dat hij niet
gevoelde voor samenspreking met indi
viduele groepen. Hij wilde alle kerken
van Gereformeerde gezindte rondom
de conferentietafel bijeenroepen. De af
zonderlijke correspondentie zag hij lie
ver stopgezet. De rapporteur waar
schuwde er tegen de correspondentie
met de Gereformeerde Kerken stop te
zetten temeer wül bij deze kerken
een bereidheid als nooit tevoren aan
wezig is, om naar de Chr. Geref. depu
taten te' luisteren.
De synode machtigde deputaten het
gelegde contact met de Gereformeerne
Bond te bestendigen. Aan deputaten
werd eveneens opdracht gegeven de be
sprekingen met ds R. Kok c.s. voort
te zetten. Wat de samenspreking met
de Geref. Kerken betreft, hebben depu
taten van laatstgenoemde kerken aan
de Apeldoornse synode een schrijven
gezonden waarin zij opnieuw voorstel
len naar elkanders synoden afgevaar
digden te zenden, de besprekingen te
continueren en een convent van kerken
in het leven te roepen. Laatstgenoemde
gedachte vond in de Chr. Geref. Ker
ken bijval. Aan deputaten werd op
dracht gegeven, met deze bijval reke
ning te houden. De afvaardiging naar
elkanders synoden oordeelde de synode
thans nog praematuur. De commissie
van rapport oordeelde voorlichting van
eigen kerkleden noodzakelijk. De syno
de constateerde t.a.v. de Geref. Kerken,
dat de leerverschillen helaas gebleven
zijn en dat daarom vereniging niet mo
gelijk is. In de voortgaande samenspre
king zullen de Chr. Geref. deputaten
biy'ven getuigen van het schriftuurlijk
confessioneel beginsel zoals dat in de
kerken der afscheiding steeds is bele
den. Wat de onderhandelingen met de
Geref. Kerken onderhoudende artikel
31 K.O. betreft, waarvan deputaten aan
de synode-leden de gevoerde correspon
dentie in extenso hebben voorgelegd
stelde de commissie zich geheel achter
het schrijven van de Chr. Geref. depu
taten, gezonden aan de vrijgemaakte
Geref. Kerken d.d. 5 Juni 1951. Op
haar voorstel sprak de synode uit het
te betreuren, dat de vrijgemaakte ker
ken niet meer wensen samen te spre
ken. Zü benoemde opnieuw deputaten,
niet echter om, ingevolge de wens der
vrijgemaakte synode, hen instructies te
geven de ineensmelting tot stand te
brengen, maar om samen te spreken.
KANSELBOODSCHAP.
In de middagvergadering heeft de
synode het rapport van deputaten voor
de evangelisatie behandeld. De synode
besloot het deputaatschap te splitsen en
een nieuw deputaatschap voor het werk
in de polders in het leven te roepen,
De synode sprak zich uit tegen aan
sluiting by het interkerkehjk overleg
betreffende evangelisatievragen.
Prof. G. Wisse heeft vervolgens ge
rapporteerd over het concept-getuigenis,
dat de Chr, Geref. Kerken zullen doen
uitgaan in verhand met de onrust in
de kerken, zulks overeenkomstig de in
structie van de part. synode van liet
Zuiden. Nadat over deze materie 22
sprekers het woord gevoerd hadden,
stelde de synode met enkele wijzigingen
het concept met algemene stemmen
vast. Het getuigenis zai a.s. Zondag tot
de gemeenten als kanselboodschap uit
gaan.
JODENZENDING.
In de avondvergadering behandelde
de synode het rapport van deputaten
voor de zending onder de Joden, waar
over ds D. Biesma rapporteerde. Na
mens de commissie rapporteerde drs J.
van Genderen over het deputaten-rap-
port, waarna dr B. J. Oosterhoff op da
verschillende voorstellen een nadere toe
lichting gaf. Wy ontlenen daaraan, dat
deputaten aanvankelijk gedacht hebben
aan een arbeidsterrein in de staat Is
raël of in Zuid-Frankrijk. Maar de fi
nanciële bezwaren werden te zwaar ge
acht, al blyft men zeker een arbeids
terrein in Israël als ideaal zien.
Deputaten stellen de synode voor
thans in te gaan op een dringend ver
zoek uit Hamburg, waar door de arbeid
van de Presb. Church in Ierland de
Jerusalem-kirche Is ontstaan, een ge
meente, gedeeltelijk van Joden-christe
nen. Deze heeft grote behoefte aan een
missie-predikant. Het werk wordt gefi
nancierd door de Ierse kerk. De sy
node nam met blgdschap van deze me
dedelingen kennis. Ds M. Boertien,
thans nog predikant te Wormerveer,
die voor het werk onder Israël een
speciale opleiding heeft ontvangen, zal
voor deze arbeid beroepen worden,
waarbij de kerk van Groningen als zen
dende kerk zal optreden. Ds Boertien
sprak de synode toe en deelde mede,
dat hij met grote vreugde het werk in
Hamburg ter hand zal nemen nu God
aldaar op zo bijzondere wijze een deur
heeft geopend. De synode nam de voor
stellen van deputaten met algemene
stemmen aan.
Dijk tussen Ooltgensplaat en
Herkingen deze week dicht.
OOLTGENSPLAAT, 16 September.
Door het zeer gunstige weer van de
laatste weken vordert de aanleg van
de nieuwe waterkerende dijk tussen
Ooltgensplaat (Sluishaven) en Her
kingen goed. De zandzuigers die naar
elkaar toewerken zullen deze week
contact krijgen. Bij Battenoord (ge
meente Nieuwe Tonge) zal dan de af
sluiting een feit zijn
Binnenkort zuilen twaalf Con-
vairs 340 aan de vloot van de
K.L.M. worden toegevoegd. Deze
Convair 340, die een grotere en
nieuwe uitvoering Is van de Con
vair 240, heeft een laadvermogen
vijf ton, en een vliegbereik
van 3000 km. De passagiersingang
van dit vliegtuig heeft een eigen
in het vliegtuig ingebouwde trap,
die, nadat de deur naar boven is
opengeklapt, automatisch naar
huiten komt. De Convair 340 in de
vlucht.
J
Een socialistische zetel meer in
Westduitse Bondsdag.
DUSSELDORP, 16 Sept. De Westduitse
socialistische partij heeft nog een zetel
toegewezen gekregen in de Westduitse
Bondsdag ten koste van de katholieke
„Zentrum"-partij. Hierdoor is het aantal
socialistische afgevaardigden op 151 ge
bracht. De verandering is het gevolg van
het ontdekken van een fout bij het tellen
van de „dubbele" stemmen in Noord-
Rijn Westfalen, waardoor 10.000 stemmen
te weinig waren geteld.
Belangrijke vinding.
's-GRAVENHAGE, 16 Sept.
Na proefnemingen, die meer dan
een jaar hebben geduurd, zijn tech
nici van de Nederlandse schoen- en
lederfabriek Bata te Best erin ge
slaagd een veiligheidsrubberlaars
te ontwikkelen en voor fabricage
geschikt te maken. De laars is
voorzien van een ingevulcaniseerde
stalen neus en eveneens stalen bin
nenzool met het doel voetbedrijfs
ongevallen bij industrie en bouw
nijverheid te voorkomen.
Speciale voorzieningen bij het vulcani-
satieproces maken het thans mogelijk bij
de rubberlaars, die in vele takken van in
dustrie onontbeerlijk is, eveneens een
stalen bescherming aan te brengen. Twee
moeiiykheden deden zich daarbij in het
bijzonder voor. In de eerste plaats de sa
menstelling van een staalsoort, die ener
zijds voldoende hardheid zou bezitten,
doch anderzijds voldoende buigzaam zou
zijn, zodat het geheel makkelijk met de
rubber loopzooi zou kunnen meebuigen.
In de tweede plaats was er het euvel,
dat de stalen, aanvankelijk losse, binnen
zool tydens het lopen door de zijkanten
en de neus van de laars heensneed. Voor
beide problemen heeft men nu voldoende
oplossingen kunnen vinden. De stalen
zool en de neus worden in het rubber
ingevulcaniseerd en vormen dus met het
materiaal één geheel. Volgens officiële
rapporten is aangetoond, dat de stalen
zolen een gemiddelde weerstand van 95
kg. bezitten, wanneer men 'n scherp voor
werp daar loodrecht probeert doorheen te
drijven. De stalen neus voldoet aan de
hoogste eisen, die door de Arbeidsinspec
tie hieraan worden gesteld. Ook leren
laarzen met stalen neus en zool zullen
waarschijnlijk worden geproduceerd.
Generale Synode Ned, Herv. Kerk
gaat vergaderen.
's-GRAVENHAGE, 16 Sept. Woensdag
30 September des avonds half acht zal ift
de Domkerk te Utrecht een openbars
zitting van de generale synode der Ned.
Hervormde Kerk worden gehouden, waar
het onderwerp „Christus wijst ons de wea
- tot de medemens - in de samenleving -
naar de volkeren" zal worden behandeld.
Dit onderwerp zal worden ingeleid doof
de praeses der synode, ds H. J. F. Wessel-
dijk, door ds F. J. Pop voor de raad voo#
de verbreiding van net Évangelie, door
mr dr A. A. van Rhijn voor de raad vooj
de zaken van kerk en samenleving en
door dr J. H. Thelma voor de raad voo*
de zending.
Uit de wereld van
Delianenen „Tabakkers" door
H. Gorter. Uitg. Mij. L. J. Veert
N.V., Amsterdam. Prijs per deel
f 4.90.
Het is wel met buitengewoon veel
genoegen, dat wij deze beide boekert
lazen. Het gaat over de harde, taaie
en „warme" arbeid in de wereld van
de tabaksplanters op Sumatra's Oost
kust in de jaren 1900 tot 1925. Door
het lezen van deze boeken („Delia
nen" beleefde een tweede druk en
„Tabakkers" is een vervolg op „Delia
nen") krijgt de lezer een uitstekendè
indruk van de pioniersarbeid die op
dit stukje wereld door Nederlanders
en Indiërs werd weggegeven. Er is
een tijd geweest, dat mensen, die iii
Nederland niet konden „slagen", dó
weg naar Indië werd gewezen. Als hei
in het vaderland niet lukte, dan maar
koloniaal" worden. Zó lag ongeveer
de typering dezer „mislukten". Het
lezen van deze boeken zegt ons wel
duidelijk, dat slechts de meest taaie
werkers, die van doorzetten wisten,
voor dit werk konden worden gebruikt.
En juist die planters van toen heb
ben daar in Deli iets getoond van Ne
derland „op z'n breedst". Wij hebben
eerbied gekregen voor de krachtpres
taties dezer tabakkers. Het is goed
deze boeken nu eens te lezen. Men
weet dan wat dat type ,,kolonialenf'
voor groots werk heeft verricht in dat
schone Insulinde.
Kostprijsberekening en boek
houding in het Ambacht. Uitga
ve Economisch Instituut voor
den Middenstand. Prijs f 0.25.
Zoals bekend is door het Economisch
Instituut voor den Middenstand enige
tijd geleden het initiatief genomen tot
het uitgeven van z.g. Wegwijzers. De
bedoeling van deze brochures is om
de middenstander op eenvoudige en
prettig verstaanbare wijze wegwijs te
maken in de voornaamste grondslagen
voor goed zakendoen. Het eerste ge
schrift in deze reeks, dat enige maan
den geleden verscheen en waarin een
aantal aanwijzingen werd gegeven
over de boekhouding in de kleinhan
del, mocht zich verheugen in een zeer
grote belangstelling.
De zojuist verschenen Wegwijzer No.
is speciaal bestemd voor het am-
bachtsbedrijf. De brochure bestaat uit
delen. In het eerste deel worden eni
ge algemene opmerkingen gemaakt
over de kostprijs en kostprijsbereke
ning. In het tweede deel wordt de
noodzaak aangetoond van het voeren
van een boekhouding en tevens wor
den hierin eenvoudige wenken gege
ven op welke wijze de boekhouding
ambachtsbed. ijven het best kan
worden ingericht.
Ook dit geschrift is, evenals het
voorgaande, zo eenvoudig mogelijk ge
steld en laat zich prettig lezen. Boven
dien is het met talrijke tekeningen en
voorbeelden geïllustreerd.
