msL
ndrukken uit H.-Guinea
Niemand wil oorlog, maar...,
er zijn grenzen
H
MSN:»!#'»
H. ALGRA,
I
Vluchtelingen offerden
voor Nederland*
Enquête over de
huurverhoging*
door
lid van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal.
Weer mannen op
bodem van een grot*
Is het de moeite
waard 1
Ec kaart»
De mensen*
Woensdag 19 Augustus 1953
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 3
Balans van zeven wonderlijke maanden
ET STAAT WEL VAST dat de met Mij niet vergadert, die ver-
komende periode belangrijk (strooit!" Dit is de grote antithese, de
gaat worden. Zo belangrijk
misschien dat (naar de mens gespro
ken) beslist zal worden of deze gene
ratie nog in vrede zal kunnen voort
leven dan wel of zij opnieuw aan de
vernietiging van een wereldoorlog zal
worden prijs gegeven. Want zoals het
onder mensen gaat: wanneer twee te
genstanders pogingen doen om zich
met elkaar te verzoenen, dan komt er
óf een verzoening tot stand óf de
breuk wordt onherroepelijk zo gaat
het immers ook onder de volkeren. In
de eerste zeven wonderlijke maanden
van het jaar 1953 is Rusland een „vre
desoffensief" begonnen welke oog
merken Malenkof en de zijnen daar
mee nastreven laten we voor het
ogenblik in het midden. Laten we de
vredeswil der Westelijken voor het
ogenblik als vaststaand aannemen, dan
heeft men hier twee tegenstanders die
zich met elkaar willen verzoenen. De
eerste gebaren zijn al gemaakt: het
bestand op Korea, de verzachtende
maatregelen in vele landen achter het
ijzeren gordijn met de daarbij behO'
rende „zelfbeschuldigingen", de Rus
sische toenadering tot Israël, Joego
slavië, Turkije, het gebaar ten aan
zien van Oostenrijk om de bezettings-
kosten zelf te gaan betalen, de voor
stellen in zake de hereniging van
Duitsland het zjjn alle symptomen
die er op wijzen, dat er verandering in
de lucht zit. Er staat een vredescon
ferentie over Korea voor de deur, waar
voor het eerst het rode China naar
buiten zal optreden en als gelijkbe
rechtigde om een tafel zal zitten met
de Westelijken en er zijn plannen in
de maak voor een conferentie „op het
hoogste niveau", hoofdzakelijk door
Churchill gepropageerd en door Mos
kou niet zonder meer van de hand ge
wezen.
Er zit verandering in de lucht.
Twee tegenstanders proberen zich
met elkaar te verzoenen. Het ein
de van de „koude oorlog" is in zicht.
maar het is de vraag of deze periode
zal worden gevolgd door een tijdperk
van vrede of door een zo „hete" oor
log als de wereld nooit beleefd heeft.
Gegeven dit alles heeft het
zin in enkele artikelen de situ
atie van dit ogenblik onder ogen te
zien. Niet om hierdoor tot een gerust
stellende of schrikaanjagende conclu
sie te geraken Gode zij dank we
ten wij dat niet de mens de wereld
bestuurt en dat zonder de wil van on
ze Hemelse Vader geen haar van ons
hoofd vallen kan.Maar het is goed
van tijd tot tijd de balans op te ma
ken en te zien hoe de zaken er bij
staan. Gewoonlijk doet een krant dit
aan het einde van een jaar wij ge
loven echter dat het thans een ge
schikter ogenblik is.
Allereerst dient men dan antwoord
te zoeken op de vraag welke „zeker
heden" de wereld van vandaag te zien
geeft. Kan men op de balans bepaalde
posten schrijven van welke men zeker
weet dat ze goed zijn en dat ze niet in
waarde zullen veranderen? Laten we
dit proberen.
Dan is het eerste punt dat men moet
constateren dit, dat de wereld te ver
delen is in drie partijen, drie blokken:
het Westelijke blok, het communisti
sche blok en het middenblok, waartoe
we voor het gemak maar alles reke
nen dat niet tot de beide eerstgenoem
de partijen gerekend kan worden, dus
zowel sterk anti-communistische Zuid-
Amerikaanse staten b.v. als het met
het communisme spelende Perzië van
Mossadeq.
Een tweede zekerheid is, dat geen
van deze blokken de oorlog wil. Is dit
ten aanzien van het communistische
blok erg optimistisch gedacht? Wij ge
loven het niet. Wij geloven niet dat
het Russische volk de oorlog wil en
evenmin geloven wq dat Malenkof of
welke Sowjetleider dan ook de oorlog
wil. Wij geloven dat evenmin als de
uitspraak dat Foster Dulles, de Ame
rikaanse minister van Buitenlandse
Zaken, op een oorlog aanstuurt al
lijkt het soms of hij roekeloos met de
gevaren speelt.
Oorlog terwille van de oorlog wil
niemand maar zeker is het (en dat
is de derde zekerheid) dat elk der
partijen een bepaalde grens getrokken
heeft: wordt die grens door de te
genstander overschreden, dan is elk
van de partijen tot de oorlog bereid
en ook wel degelijk in staat. Vooral
deze laatste zekerheid dient men zich
goed te realiseren, want dit voorkomt
het maken van jdomme illusies en zij
bevat tevens de sleutel naar de zo ge-
.wenste vrede.
IS ER NOG EEN ANDERE ZEKER
HEID? Zij lijkt er te zijn en zij lijkt
gelegen te zijn in de reeds enige malen
herhaalde uitspraak van Malenkof dat
er geen geschil in de wereld bestaat
dat niet door onderhandelingen in der
minne kan worden geschikt. Is dit
waar? Neen, het is niet waar! Wij
kennen de Bijbelse uitspraak: „Wie
niet met Mjj is die is tegen Mij en wie
kloof die niet door praten en onder
handelen en zelfs niet door wapenge
weld kan worden overbrugd.
Heeft dit iets met de huidige we
reldsituatie te maken? Is dit niet het
geestelijke met het politieke vermen
gen? In geen geval! Omdat de Bijbel
niet maar „een geestelijk boek" is
zonder veel practische betekenis! In
de Westelijke wereld, hoe ver die he
laas ook van het Christendom is af
gedwaald, worden nog altijd waarden
beleden, die ons heilig zijn. Wij willen
vrij zijn om God te dienen en Hem de
hoogste eer te geven, die Hem toe
komt. Wij willen vrij zijn om in die
verhouding tot onze naasten te leven,
die God van ons eist. En als het com
munisme die waarden niet wil erken
nen en die vrijheden niet wenst te ge
ven, dan gaapt er een kloof die nooit
te overbruggen is. Hier brengen on
derhandelingen geen baat: het is de
botsing tussen ideologieën. Een dode
lijke botsing omdat het Christendom
èn communisme wereldaspiraties heb
ben. Het einde kan slechts de totale
overwinning van het een en de totale
vernietiging van het ander zijn.
Laat men het goed zien: het is deze
strijd, die uiteindelijk de wereldsitu
atie van vandaag bepaalt. Moet het
Christendom met geweld van wapens
aan de communistische landen worden
opgelegd? Neen! En zoals gezegd: wij
geloven ook niet dat het communisme
thans die weg van geweld wil bewan
delen. Maar wel is zeker dat zowel de
communisten als de Westelijken vol
gens deze theologische botsing hun
grens bepaald hebben en ook moeten
bepalen: de grens die niet zonder oor
log kan worden overschreden.
Welke zijn die grenzen voor elk der
drie blokken. In het vervolg zullen
wij trachten hierop een antwoord te
vinden.
De gift van Espelkamp.
DEN HAAG, 18 Aug. Bij de vele
blijken van medeleven die na de waters
noodramp door kerken in het buiten
land gegeven werden, was er een, waar
op weinig de aandacht is gevallen en wel
van het vluchtelingenkamp Espelkamp in
Duitsland.
Espelkamp-Mittelwald is een nederzet
ting van Oost-Duitse vluchtelingen niet
ver van Bielefeld. Oude munitie-opslag
plaatsen zijn tot huizen, winkels en fa
brieken verbouwd en vormen nu de kern,
waarom heen de mensen zelf een nieuwe
nederzetting bouwen. Op het ogenblik
wonen er 3500 vluchtelingen, die sinds
1947 regelmatig zijn aangekomen. Espel
kamp is ontstaan door samenwerking
van de Duitse kerken, de Wereldraad
van Kerken en een Zweedse predikant.
Op het ogenblik is men zo ver, dat de
industrieën, die in de nieuw gebouwde
fabrieken zijn gevestigd werk geven aan
1500 mannen en vrouwen.
Zodra het bericht van de ramp in
Nederland bekend werd in Espelkamp
wilden de burgerlijke autoriteiten en de
kerkelijke leiding iets doen om te hel
pen. Er werd een inzameling georgani
seerd, waarbij men van huis tot huis
ging. De collecte bracht 1116 mark op.
Giften dus van mensen, die zelf alles
hadden verloren en die bezield zijn door
de vaste wil om een nieuw leven te be
ginnen en langzamerhand weer een eigen
bestaan op te bouwen.
De gift van Espelkamp aan Neder
land, al is zij niet groot, zegt veel. Zij
wijst er op, iat er mensen zijn, die iets
geleerd hebben uit hun grote ellende.
Zij laat -'-n, dat er vluchtelingen zijn,
die het een voorrecht achten iets van
hun bezit op te offeren opdat zij die
lijden getroost mogen worden door de
steun en gemeenschap van hen, die
zelf ook geholpen zijn.
Rusland en de conferentie over
Korea.
NEW YORK, 18 Aug. Engeland en
Amerika zijn het eens geworden over de
kwestie der Russische deelneming aan
de politieke conferentie voor Korea.
Na een vergadering van de zestien
landen met troepen in Korea is meege
deeld, dat beide landen een resolutie zul
len steunen, in te dienen door Australië
en Nieuw-Zeeland op de Algemene Ver
gadering van de V.N., waarin wordt aan
bevolen de S.U. aan de conferentie te
doen deelnemen, mits de andere zijde
(de communisten) het wenst.
AMSTERDAM, 18 Aug. Meer dan
de helft van het Nederlandse publiek is
ervan overtuigd dat het door de aange
kondigde huurverhoging er financieel
slechter aan toe zal zijn, de door de re
gering voorgestelde compensatiemaatre
gelen daarbij in aanmerking genomen,
aldus het Nederlands Instituut voor de
Publieke Opinie.
Vorige maand heeft het genoemde in
stituut over de komende huurverhoging
een enquete gehouden. De ondervraagde
mennen en vrouwen uit alle lagen van
de bevolking werd eerst het samenstel
van voorgestelde maatregelen in herin
nering gebracht. De enqueteurs en en-
quetrices herinnerden aan de aangekon
digde huurverhoging, die op 1 Januari
volgend jaar zal ingaan. Maar tevens ves
tigden zij de aandacht op de ontlastings
maatregelen, die zijn voorgesteld, zoals
bepaalde belasting-verlagingen, afschaf
fing van andere belastingen, verhoging
van kinderaftrek e.d. Alvorens de defi
nitieve vraag te stellen wezen zij er ver
der ook nog op dat de huurverhoging
het leven dus duurder zal maken, maar
de andere maatregelen een compenseren
de werking zullen hebben. Tenslotte
kwam dan de vraag:
„Wat verwacht u: Zult u door dit stal
maatregelen na 1 Januari beter of slech
ter af zijn?"
53 antwoordt: Na 1 Januari zal ik
slechter af zijn. 13 beter af, 26
geen verschil, 8 geen oordeel.
m Abraham Lincoln werd geboren in 1809 in
een armoedige pioniershut in Kentucky.
Daar had hij hard werken, volharden en ontberen
geleerd. Op 25-jarige leeftijd werd hij al lid van de
volksvertegenwoordiging van de staat Illinois. Door
zelfstudie werkte hij zich op tot jurist en begon
daarna zijn practijk als advocaat. In 1847 werd hij
lid van het Congres in Washington.
Lincoln streed voor de belangen van de een-
1 Z*Z*.voudige handwerkslieden. „Het is altijd nog zo
gegaan, zo zei hij, dat er mensen zijn die zonder
zich in te spannen een goede toekomst weten te ver
schaffen. Dat is niet in de haak." Op de kiezersver
gaderingen, die aan de verkiezing van een president
voorafgingen, had Lincoln een zware tegenstander
aan de democraat Douglas.
Zoals bekend vertoeft een commissie van Nederlandse parlementariërs op
het ogenblik in Nieuw-Guinea om de daar heersende toestanden eens met
eigen ogen te kunnen aanschouwen en aldus een beter gefundeerd oordeel
te hebben wanneer in Tweede en Eerste Kamer over dit Nederlandse ge
biedsdeel gesproken wordt en belangrijke besluiten genomen dienen te
worden. Een der deelnemers is de heer H. Algra, voor de Anti-Revolution-
naire partij, lid van de Eerste Kamer en tevens hoofdredacteur van het
Friesch Dagblad. Van tijd tot tijd geeft de heer Algra in hoofdartikelen in
dit blad zijn indruk ken weer en dank zij de samenwerking die er tussen
ons en de Friese collega's bestaat, zijn wij gerechtigd deze artikelen over te
nemen. Hieronder volgen drie beschouwingen die in de laatste dagen van de
vorige week verschenen zijn in de komende periode (de commissie keert
in het begin van September terug) zullen er meer'--", voegen.
De Pasja's en Kaias van i..aro,CKO hebben na een bespreking, die
meer dan vier uren duurde, Beharafa tot „Iman" uitgeroepen. De lei
ders van deze omwenteling in Marokko zijn Hadj Thami El Glaoei,
Pasja van Marrakesj en de sjerief El Katani. De foto toont de Pasja
van Marrakesj (rechts), de sjerief El Katani en Kaid Hadj Moham
med, leider van Marchand tijdens een diner, dat werd gegeven ten
huize van Hadj Mohammed (links.)
Ingezonden Mededeling (adv.)
Goede reputatie blijft
gehandhaafd!
Moderne, verzorgde vrouw,
toch prima huisvrouw!
De Nederlandse vrouw is over de ge
hele wereld bekend als een zeer goede
en nette huisvrouw en terecht, maar
daarvoor is ze dan ook vaak van vroeg
tot laat in de weer. Gelukkig komen
de moderne wetenschap en techniek
haar in zoverre te hulp, dat er steeds
nieuwe methoden en middelen worden
uitgevonden om het huishoudelijk
werk wat eenvoudiger en minder tijd
rovend te maken. Zo is er thans het
nieuwe afwasmiddel, de Castella Vaat-
was. Duizenden en duizenden huis
vrouwen hebben reeds vol blijdschap
ondervonden, hoe bij gebruik van dit
nieuwste product van de Castella-fa-
brieken de dagelijkse afwas in een mi
nimum van tijd gedaan is, terwijl zon
der enige inspanning en zelfs zonder
afdrogen haar glaswerk, borden, kop
jes enz. helder en schoon uit het ac
tieve schuim van Castella Vaatwas te
voorschijn komen (een lepel geeft
teilen vol sop). En dit niet alleen,
maar ook zal zij tot haar vreugde
constateren, dat haar handen door het
schuim van Castella Vaatwas (per pak
25 ct.) absoluut niet ruw worden,
maar integendeel gaaf en zacht als
fluweel. Mede dank zij Castella Vaat
was kan zij thans zonder nadeel voor
haar uiterlijk, haar reputatie van „pri
ma" huisvrouw met geringe moeite
handhaven!
PARIJS, 18 Aug. De expeditie van
grotonderzoekers in de grot van Pierre-
Saint-Martin staat voor een grote moei
lijkheid. Het bleek namelijk niet moge
lijk de drie mannen, die zich op de bo
dem van de grot bevinden, Levi, Casteret
en dr Mayrey, met behulp van een kabel
uit de grot te helpen. De kabel kan men
namelijk door natuurlijke belemmerin
gen in de schacht, die naar de plaats
leidt waar het drietal zich bevindt, niet
ver genoeg laten zakken.
Twee andere leden van de expeditie,
Letrone en Trethart, daalden in de
schacht af om te pogen de kabel tot op
de bodem te laten zakken.
HULPACTIE AARDBEVING
GRIEKENLAND,
AMSTERDAM, 17 Aug. In Am
sterdam is opgericht een „comité hulp
aardbeving Griekenland", waarin o.a.
zitting heeft genomen mr A. J. d'Ailly,
burgemeester van Amsterdam.
Het comité schrijft:
„Het Nederlandsche Roode Kruis
heeft reeds een lofwaardig initiatief
genomen om de nood van Griekenland
te helpen lenigen. Onder verwijzing
naar de mogelijkheid, die het Neder
landsche Roode Kruis geopend heeft,
kunnen bovendien bijdragen gestort
worden op de rekening „Comité hulp
aardbeving Griekenland" bij de Hol-
landsche Bank-Unie N.V., kantoor Am
sterdam, postgirorekening no. 42650.
Aan de verzamelde bedragen zal, in
overleg met H. M. Koningin Frede-
rika van Griekenland, de meest doel
matige bestemming worden gegeven".
Oerwoud, moerassen, ontoeganke
lijke bergen, die tot ver boven
de sneeuwgrens reiken, hoger
dan de Alpen; is dit Nieuw-Guinea
wel de moeite waard, om er zoveel
drukte over te maken, zoveel millioe-
nen aan te besteden en onze aanspra
ken zo hardnekkig te handhaven te
gen de eisen van Soekarno?
Het is geen wonder, dat die vraag
soms wordt gesteld,
j Moeten wij in die stormhoek van de
wereld nog een stuk rijksgebied be
houden, dat aan onze schatkist voor-
1 lopig hoge eisen zal blijven stellen,
en dat ook in strategische verband, in
betrekking tot de verdediging van de
Grote 'Oceaan, tot»belangrjjke conse
quenties zal voeren?
Wie met Nieuw-Guinea te maken
krijgt, wordt getroffen door de ge
weldige omvang van de vraagstukken,
die hier aan de orde komen. Het
'n groot eiland, het op een na grootste
eiland van de wereld. Het Nederland
se deel heeft een oppervlakte van
415.000 vierk. km. Wanneer iemand
niet genoeg aan dit cijfer heeft, moet
hij maar eens met Nederland verge
lijken: ons land heeft een oppervlakte
van 33.000 vierk. km.
Het spreekt vanzelf, dat daardoor
de afstanden enorm zijn. En het ver
voer is een vraagstuk op zicfi zelf.
Veel moet nog gedaan worden door
het vliegtuig. Er zijn plaatsen, waar
zelfs de groenten en het fruit per
vliegtuig worden aangevoerd. De kolo
nie Manokwari voorziet op deze wijze
plaatsen, die op enorme afstanden
liggen, dagelijks van verse groenten.
Wegen zijn er bijna niet.
Tussen de kustplaatsen wordt het
verkeer ook per schip onderhouden,
en het gouvernement beschikt thans
over coasters, die een belangrijke taak
beginnen te vervullen. De K.P.M.
heeft daarnaast een belangrijke func
tie, maar de medewerkers van deze
particuliere maatschappij gaf soms
weinig stof tot roemen. Er is hoop,
dat het nu geleidelijk beter zal wor
den.
Zo liggen de zaken, en dan is het
geen wonder, dat sommigen vragen:
is het de moeite waard?
Vandaag zouden wij willen vol
staan met een antwoord, dat slechts
op één kant van het vraagstuk let.
Nieuw-Guinea wordt het nationale
proefstuk in een nieuwe periode. Het
oude koloniale tijdvak is voorbij. Is de
Nederlandse natie in staat, om in een
nieuw tijdperk, in de tweede helft
van de twintigste eeuw, zoveel initia
tief, zoveel pionierschap en zoveel
roepingsbesef te bewijzen, dat zij het
waard is, om aan zo'n land met zulke
moeilijkheden te bewijzen, wat zij
kan?
Ons volk wordt vergiftigd met tel
kens herhaalde slagzinnen over een
uitgedoofde vulkaan, een overbevolk
te boerderij aan de Noordzee, en der
gelijke meer. Ons volk wordt nog
meer verdorven door het eeuwige ge
praat oyer bestaanszekerheid en vaste
betrekkingen. Daarom is het aantal
sollicitanten zo ontzaglijk hoog, als
ergens een koster of een portier
wordt gevraagd.
Nu ligt Nieuw-Guinea daar met zijn
donkere geheimen, zijn grote moeilijk
heden. Alle berichten zeggen: het zal
niet gemakkelijk zijn. Maar alle be
richten zijn meteen een appèl op het
Nederlandse volk. Zij luiden vertaald
aldus: wat zijt gij, Nederlandse natie,
tegenwoordig nog waard? Is dit wat
voor u, of gaat gij liever over tot de
orde van de dag: de huurcompensatie
en de T.T.-races, de ontknikking en
de braderieën?
Wie wei eens wat meer heeft ge
lezen over de Vesuvius, is mis
schien getroffen door 't reit,
dat de boeren hun bedrijven na 'n ver
schrikkelijke uitbarsting toch weer
snel opschuiven in de richting van de
gevaarlijke krater. Op de buitenstaan
der maakt dat licht de indruk van
roekeloosheid óf van fatalisme. De
nuchtere werkelijkheid is evenwel, dat
de boeren bij ervaring weten: ner
gens vindt men vruchtbaarder gron
den dan op de hellingen van de vulka
nen, waar de lava verweert. Java en
Sumatra zijn bij uitstek vulcanische
gebieden en het is geen wonder, dat
de hellingen van de vulkanen daar op
intensieve wijze worden geëxploiteerd.
Nieuw Guinea heeft weinig of geen
vulkanische gebieden. De berghellin
gen zijn steil en zonder plantengroei.
Zelfs in de lagere, bosrijke gedeelten
wordt nog veel grond weggespoeld.
Het mag wel als uitgesloten worden
beschouwd, dat daar veel vruchtbare
gronden worden aangetroffen. Maar
hoe is het in de rest van dit uitge
strekte gebied? De reiziger, die er
overheen vliegt, ziet niets dan een
eindeloze groene, vaak golvende vlak
te. Het is net, alsof, uit de hoogte ge
zien, alles met boerenkool is bedekt.
Wat betekent die boerenkool? Is het
een bos op een zandige bodem, of op
klei? Is de ondergrond moerassig of
niet?
Zolang men dat niet weet, is er geen
sprake van, dat er een goed plan kan
worden gemaakt. Een plan, waarbij
de beste en meest geschikte stukken
worden uitgezocht, voor rijstcultuur,
voor bosbouw, enz. Gaat men het hier
en daar maar eens proberen, dan is
dat een roekeloze en onverantwoorde
lijke politiek. Alles is er dus aan ge
legen, dat het eiland eerst in kaart
wordt gebracht een gebied twaalf
keer zo groot als Nederland. Natuur
lijk vallen verschillende gedeelten uit,
bv. het woeste hooggebergte, voor een
deel met eeuwige sneeuw bedekt.
En nu komen we op een heel be
langrijk punt. De Nederlanders zijn
zeer deskundig op het gebied van de
luchtkartering. Heel het te onderzoe
ken gebied wordt uit de lucht gefoto
grafeerd. Telkens twee foto's, die sa
men door een stereoscoop moeten wor
den bekeken. En nu gebeurt het bijna
ongelooflijkeop de laboratoria te
Delft, onder leiding van prof. Scher
merhorn, worden er nu kaarten ge
tekend, kaarten in vele kleuren. Hier
is de eerste kaart: de vegetatiekaart,
waarop de begroeiing is aangegeven:
heuvelachtig bosland, nipapalmen,
mangrove, moerasvegetatie enz.
Maar de tweede kaart is nog merk
waardiger. Dat is een kaart van de
grondsoorten:: jonge zeeklei, okergele
tertiaire zanden, veen, enz. Dat wordt
allemaal uit de foto's gehaald met be
hulp van steekproeven in het terrein.
De landbouwdeskundigen, die in
Nieuw-Guinea aan 't werk zijn, heb
ben deze gekleurde kaarten bij zich
en ze schrijven enthousiast, dat het
klopt. Ze kunnen met die kaarten wer
ken.
Maar nu komt er nog een derde
deskundige deze kaarten bekijken, 'n
geoloog. Hij haalt er uit wat hij moet
weten over de opbouw van de bodem.
Waar liggen bv. de gebieden, waar
men olie kan boren? Hij leest de syn-
clinalen en anticlinalen van deze kaar-
af. Hij vindt er in elk geval zyn uit
gangspunt.
Er is één grote moeilijkheid. Er kan
alleen maar worden gefotografeerd,
als de lucht helder is, zonder nevel
sluiers en wolken. Dat is op Nieuw-
Guinea, regenland bij uitnemendheid,
maar zelden het geval. Vele dagen kan
er helemaal niets worden uitgericht.
Zo wordt er gewerkt aan de kaart
van Nieuw-Guinea, die de basis moet
z(jn voor allerlei verdere plannen op
het gebied van ontginning en mijn
bouw.
De eerste Papoea
hoofdagent van politie.
Belangrijker dan de grond zijn de
mensen. En Nieuw-Guinea is het
land van de Papoea's. Voorzover
mensen het recht hebben van mijn en
dijn te spreken wij zijn immers al
len rentmeesters kunnen de Pa
poea's zeggen, dat Nieuw-Guinea him
land is.
Daarom is elke politiek te veroor
delen, die hen zou maken tot vreem
delingen in hun eigen land, zoals dat
met de Indianen in Noord-Amerika is
gegaan, en met vele volken in het ge
bied van de Pacific. De Nederlanders
hebben zich tot taak gesteld, Nieuw-
Guinea zo tot ontwikkeling te bren
gen en de bevolking zo op te voeden,
dat de Papoea niet wordt uitgescha
keld. Juist andersom, dat hij voortdu
rend meer wordt ingeschakeld; dat
hij hoe langer hoe meer leert het zelf
te doen en zijn eigen verantwoorde
lijkheid te dragen.
De Papoea heeft een behoorlijk in
tellect en een vrijmoedige aanleg. Hij
is allerminst kruiper j*. Maar hij houdt
van nature niet van geregeld wer
ken. Waarom zou hij ook? Er is maar
weinig werk nodig, om voor voldoende
voedsel te zorgen en wat is er verder
nog aan de hand? Heel weinig. Waar
voor zal hij zich dan druk maken.
Schertsend, maar met een ondertoon
van ernst, heeft iemand opgemerkt,
dat de Papoea niet eerder in de nood
zaak komt te verkeren om geregeld te
werken, dan wanneer zijn vrouw ge
regeld bepaalde eisen aan het leven
gaat stellen en die weet door te zet
ten.
Nu is de Papoea op drie manieren
met het Westen in aanraking geko
men. Eerst door de Zending en de mis
sie. Er is net een gedenkboek versche
nen over het zendingswerk. Wie meer
van Nieuw-Guinea en zijn bevolking
wil weten, moet dat gedenkboek le
zen. De Zending heeft ontzaglijk veel
gedaan, grote offers gebracht en de
bevolking op allerlei gebied vooruit
geholpen. Maar het was altijd om de
mens te doen, om hem te helpen be
vrijden uit de maq^it der duisternis en
hem Christus te leren kennen.
Maar nu zitten er ook grote Wes
terse ondernemingen, met name olie
ondernemingen. Die hebben belang bij
de Papoea's. Die kunnen koelies ge
bruiken. Er wordt goed voor deze koe
lies gezorgd, vooral op medisch gebied;
de maatschappij wil graag een laag
percentage zieken. De verdiensten zijn
goed. Maar de maatschappij heeft er
niet de minste behoefte aan, dat de
Papoea zich zelfstandig gaat voelen,
zich gaat organiseren, zelf gaat mee
spreken over zijn sociale positie.
De maatschappij heeft het goed met
hen voor en weet wel, hoeveel vrij
heid en zelfstandigheid hij kan ver
dragen. Er zijn natuurlijk leidende
figuren bij de maatschappij, die on
derling verschillen in hun visie op de
inboorling, de koelie. Maar het Wes
terse bedrijf als zodanig is altijd weer
geneigd, een koelie alleen te zien als
een nuttige werkkracht, waar goed op
gepast moet worden.
Dan is het als derde het gouverne
ment, dat zich hoe langer hoe meer
met de inheemse maatschappij gaat
bemoeien, het werk van de zending en
de missie steunt, de maatschappijen
ruimte geeft, om de bodemschatten
van het land te ontginnen, en daarbij
voortdurend verschillende belangen
tegen elkaar moeten afwegen.
De zending en de missie, de onder
nemingen en de ambtenaren, zij zijn
allemaal bezig met een groot en ge
varieerd werk, waarbij de Papoea
wordt meegevoerd en de vraag al ern
stiger wordt: als een bevrijde Ooster
ling of als een gevangene van het
Westen?
