„EEN EUROPESE SAAR" °"ó'r de loupe dat is het ideaal der Saarlanders Krijgsgevangenen kooi was dicht Zonder economische eenheid in Europa is dit ideaal nauwe lijks te verwezenlijken IEDERE DAG CASTELLA-DAG! Bermuda Japan Fouten IS BR EEN BASIS VOOR WERELDEENHEID? (III) Saarbrücken is geen Parijsgelukkig JAcmi kiuA uit due, io-o-liea Pachtprijzen stegén met 45 pCt* Ontsnappingspoging mislukte Dinsdag 30 luni 1953 ZEEUWSCH DAGBLAD Pagina 3 Om twee redenen is het bericht on prettig, dat de conferentie, die de drie premiers van Amerika, Engeland en Frankrijk dezer dagen zouden houden op de Bermuda-eilanden, weer moet worden uitgesteld. Allereerst om de reden van dit uit stel: het feit dat Sir Winston Churchill zo ernstig overwerkt is, dat hij mins tens een maand rust zal moeten hou den. Niemand zal zich hierover ver bazen, want ook een jonge kerel zou welhaast bezwijken onder de lasten, die het premierschap van Engeland met zich brengt in deze jaren ter wijl van Churchill altijd nog iets bui tengewoons verwacht wordt: hij is niet alleen de leider van Engeland maar men verwacht van hem ook, dat hij de wereld leiding geeft. Op deze man rust de mythe dat hij het schijn baar onbereikbare toch nog bereiken kan. En zo gelooft men zo er iemand in staat is de vrede in de we reld te bewerkstelligen, dan is het deze oude vechtjas met zijn haast abnor male politieke intuïtie. Dit alles maakt dat hij, naar de mens gesproken, op het ogenblik onmisbaar is. Zonder hem moet de conferentie wel uitgesteld worden. Dit alles maakt ook zijn opvolging tot een zeer deli cate zaak, die de Conservatieven toch onder het oog zullen moeten zien, want de leeftijd van Sir Winston dwingt daartoe. Ook al mag het onze bede zijn dat God hem nog enkele ja ren in goede gezondheid mag schen ken. Dit nieuwe uitstel het eerste was noodzakelijk omdat men in Frankrijk geen premier kon vinden is echter evenzeer onprettig, omdat overleg tussen de Westelijken thans meer dan ooit noodzakelijk is. Na de dood van Stalin is de wereld van de ene sensatie in de andere gerold: die nieuwe koers der Russen, de vredesonderhande lingen in Korea, de tegenwerking van Syngman Rhee, die laat blijken dat er toch „iets niet klopt" in het geallieer de kamp, de opstand der geknechten achter het ijzeren gordijn dit zijn dan nog maar de voornaamste gebeur tenissen. Oostenrijk, Turkije, Indo- China, enz. schuiven we dan maar even naar het tweede plan. Hoe dient dit alles bezien te worden en welke politiek dienen de Westelij ken daartegenover te stellen. Want één ding is zeker: het dient een gemeen schappelijke politiek te zijn. De vrije wereld kan zich niet de luxe veroor loven verdeeld te zijn. En die gemeen schappelijke politiek dient snel gevon den te worden, want het leven gaat uitermate snel. Dit nieuwe uitstel be tekent dan ook een streep door de re kening. Vandaag gaan onze gedachten uit naar Japan, waar naar schatting 2000 mensen de dood hebben gevonden ten gevolge van een overstromingsramp en waar vele honderdduizenden dakloos zijn geworden. Die gedachten zijn droevig en vol medelijden, want hoe kort is het nog maar geleden dat de zelfde berichten, die wij nu over Ja pan lezen, over Zeeland in de wereld pers verschenen. Japan is ver weg en aardbevingen en overstromingen komen daar veel- vuldiger voor dan hier. Als het niet zo kort na onze ramp gekomen was, zouden de Nederlandse kranten er wel licht nauwelijks aandacht aan besteed hebben. Zoals er nauwelijks aandacht besteed wordt aan berichten die mel den dat er in India b.v. enkele hon derdduizenden gestorven zijn aan een besmettelijke ziekte of dat er enkele duizenden bij relletjes omkomen.. De belangrijkheid van gebeurtenissen pleegt af te nemen naar mate de af stand die ons er van scheidt, toeneemt. Het is een stelling, die nauwelijks uit zonderingen kent. Smart vereent ech ter. Het eiland Kioesjoe en de Zeeuwse eilanden zijn door eenzelfde vijand ge slagen. Wij geloven niet dat Nederland iets voor deze slachtoffers zal kunnen doen, al zal misschien ons Rode Kruis in internationaal verband hulp kun nen verlenen. Maar ons gebed mag opstijgen tot God om deze mensen in moeilijkheden bij te staan en om de wereld voor verdere rampen te be hoeden. Onze voorpagina van gisteren was niet met de nauwkeurigheid samenge steld, die de lezers van ons blad ge wend zijn en ook mogen verwachten: er waren verkeerde koppen boven de stukken geplaafS# en door het door trekken van de lijn was de inleiding van het verslag van de opening van het Medisch Centrum te Goes onlees baar geworden. Wij bieden hiervoor onze verontschuldigingen aan. De Maandagochtendkrant is voor een dag blad dat de Zondag geheiligd wil zien, een uiterst moeilijke krant. Deson danks zullen wü er naar streven der gelijke fouten te vermijden. Gelukkig dat wjj weten dat de toe komst van de wereld niet bepaald wordt door een conferentie van de „grote drie", zelfs niet door een even tuele bijeenkomst van de „grote vier" wij mogen dit alles overgeven aan God, die 't al regeertl WSÊÊÊÊÊKT"^" rnrnsmmmsm r SAARBRÜCKEN, Juni. „Die hundert Laternen" heet de „bierkelder", waar ik om 10 uur 's avonds binnenloop, omdat ik hier een afspraak gemaakt heb met een tweetal collega's van een in Saarbrücken verschijnend dagblad. Die „honderd lantaarns" (het zijn er misschien twintig, maar om klanten te trek ken mag je overdrijven, ook In Saarbrücken!) zijn bedekt met gekleurd glas en geven een stemmig licht. Meisjes in het zwart met witte schortjes bedienen en vrijwel niemand drinkt iets anders dan bier. Maar denk niet dat dat het bedienen eentonig maakt, want de gasten kunnen kiezen uit allerlei soorten, die dan ook in zeer verschillende glazen worden opgediend. Ik hou me maar bij het doodgewone (ook al omdat dat meestal het goedkoopste blijkt te zijn en daarop moet men in deze dure stad terdege letten!) en observeer ondertussen het gezelschap, waarbij ik vergelijking trekt met Pam Pam, aan de Champs Elysée's in Parijs, waar ik twee dagen geleden zat. Er zijn punten van overeenkomst: ook hier zitten in een hoek een jongen en een meisje, die in eikaars ogen de hele wereld vergeten - maar dat vindt men overal op deze aarde, waar maar mensen wonen! En ook hier treft men een aantal opgeschoten jongelieden, die veei praten en weinig zeggen! En ook hier wordt over politiek gesproken. Maar, men hoort hier maar één taal: Duits, want Saarbrücken is allerminst een internationaal centrum en veel toeristen treft men er ook niet. En dan: zet die mannen in hemds mouwen, die daar rond die tafel zitten en wier vuisten zo nu en dan dreunende slagen op het hout geven, terwijl de meisjes steeds maar nieuwe streepjes zetten op hun bierviltjes - zet die mannen eens in een Parijs restaurant of zelfs in een bistro, zo'n knijpje met een toog, waar de Parjjzenaar staande zijn glaasje drinkt. Het is wel zeker dat die Parjjzenaars de opmerking van de kellner bij Pam Pam zouden herhalen: „lis ne sont que des boches - het zijn maar moffen!" Ik constateer dit alles met een zekere voldoening, omdat het in mijn argumen tering straks te pas zal komen. Want het gesprek zal in hoofdzaak gaan over het verlangen der Saarlanders om van hun grondgebied een „stükje Europa" te ma ken. Het moet geen Duitsland en geen Frankrijk zijn en zelfs geen Saarland, een zelfstandige staat Saarland - het moet Europa zijn! Die middag heb ik dit al met Karl Hoppe, de perschef van de doorgepraat en hij heelt me dat het niet de bedoeling is van dent Hoffmann en zijn om het aantal kleine landen van Euro pa nog weer met één te vermeerderen. Omgekeerd juist: hij wil dat zijn land een voorbeeld wordt, dat men de gren zen kan afschaffen! Dat zijn land het eerste grondgebied wordt van het ver enigd Europa. „Hoe hij zich dat voor stelt", heb ik gevraagd en daar is Herr Hoppe niet helemaal uitgekomen. En hij heeft zijn spijt betuigd, dat de mi nister-president niet aanwezig was, want dan had die het mij ongetwijfeld wel willen uitleggen. In het Saarland gaat het niet zo formeel als bij ons: een minister is er geen „excellentie" men krijgt hem even gemakkelijk te spreken als bij ons een wethouder van een niet ai te grote stad! VOL IDEALISME. Om even na tienen komen de beide heren binnen. Ze hebben hun krant (het ochtendblad voor de volgende dag!) klaar en na gedane arbeid laten ze zich het bier goed smaken. „Hoe ik Saarbrücken vind?" „Het is geen Parijs!" zeg ik. „Het lijkt me wat te provinciaal en bovendien wat al te Duits om de hoofdstad van Europa te kunnen worden!" En daarbij Rijk ik wat opvallend naar de „broeders-in- hemdsmouwen" rond hun „Tisch". Het is niet zo beleefd, ik weet het. Maar ik .bereik mijn doel: de parlementaire re dacteur steekt in één keer van wal en er is, letterlijk en figuurlijk, geen woord Frans bij! „Ja", zegt hij, „wij zijn Duitsers en niemand van ons zal dat ontkennen. De meeste mensen van onze krant hebben vroeger aan Duitse dagbladen gewerkt - en we zijn daarbij in goed gezelschap, want ook onze minister-president, Hoff mann, is jarenlang redacteur geweest van een Berlijns dagblad. En deze stad is geen Parijs, dat weten wij ook wel. En misschien moeten we zeggen: gelukkig niet! Want juist omdat dit Saarbrücken, dit Saarland, is zoals het is: een land met Duitse zeden en Duitse gewoonten, een land welks steden en dorpen in de laatste oorlog in puin ge gooid zijn - aan de andere kant echter een land dat niet kan leven zonder een nauwe verbondenheid aan het Franse ge bied Lotharingen, juist om deze gebon denheid naar twee kanten voelën wij sterker dan wie ook de noodzaak om tot eenheid, tot Europese eenheid te komen. Wij zijn een grensgebied tussen twee machtige volken. Twee volken die elk tot indrukwekkende prestaties in staat zijn Er moet toch een mogelijkheid zijn, dat deze beide eindelijk de strijdbijl begraven. Dat zij hun krachten samen bundelen en dat alle vrije volken van Europa hun krachten samenbundelen. We staan immers met z'n allen tegen over het gevaar uit het Oosten en slechts door eensgezindheid, door sa menwerking, kunnen we dat gevaar de baas blijven. Zonder eenheid ligt ieder land in dit werelddeel als een speelbal tussen de twee grootmachten Rusland en Amerika - en wat het zeggen wil tussen twee grootmachten te liggen, weten juist wfj, Saarlanders, maar al te goed!" Hij drinkt met grote teugen zfjn bier glas leeg en wenkt haastig om 'n nieuw. Maar ik krijg nog niet de kans er wat tussen in te brengen want haastig gaat hij verder: „Wat wij in het Saarland nu willen is dit: wjj willen niet langer de twistappel zijn tussen onze Ooster- en Westerburen. Het gaat om de rijkdom van onze bodem en die rijkdom wordt nu gecontroleerd door de Hoge Autoriteit van de Europese Gemeenschap voor Ko len en Staal. Wij willen dat ons gehele land als het ware eigendom zal zijn van die gemeenschap, dus van Europa. Wij willen dat de K.S.G. zich hier vestigt, waarbij we helemaal niet de pretentie hebben, dat onze stad dan de hoofdstad van Europa zal zijn! Op het ogenblik zijn we - ja, wat zijn we eigenlijk? Geen staat zoals Nederland een staat is. Laten we het een semi-staat noemen, iets dat op een staat lijkt, maar dat toch geen eigen souvereiniteit heeft. Die souvereiniteit willen we afstaan aan de Europese Gemeenschap, zij het dan dat we zelf onze binnenlandse aangele genheden willen regelen, zoals we dat nu doen. Maar verder willen we graag, heel graag zelfs, alles doen wat in ons vermogen ligt om Frankrijk en Duitsland dichter bij elkaar te brengen!" Opnieuw neemt hij een flinke teug, maar ditmaal kijkt hij me vol verwach ting aan. Ik voel dat hier een man aan het woord is, die het meent, die leeft bij de Europese gedachte en die iedere dag weer zijn 150.000 abonnee's - dus ettelijke honderduizenden lezers'. - bij deze ge dachte opvoedt. En niet zonder succes, zoals ik al ervaren heb uit de gesprek ken met deze en gene. Theorie en practijk. Hij glimlacht als ik hem complimen teer met zijn speech. Het merendeel van deze gedachten leeft in Nederland nau welijks minder sterk dan bij U!" ant woord ik. Denk aan de stemmingen in Delft en in Bolsward!" Hij knikt instem mend.„Maar", vervolg ik, „het praten over een verenigd Europa is goed en aar dig, maar het haalt weinig uit, als er geen daden op volgen. En nu zullen Wij hier vanavond de hele problematiek niet op lossen. Mijn vraag is alleen maar, hoe U, Saarlanders, zich die Europese status voorstelt. Want kijk, op het ogenblik heeft het Saargebied een economische Unie met Frankrijk, dat wil zeggen dat Frankrijk het .meest profiteert van de rijkdom van deze bodem. De ko len en het staal mogen dan internationaal z(jn, maar de Franse industrie heeft er hier een afzetgebied bij gekregen, dat niet door een douane-tolboom is afge scheiden en omgekeerd profiteert de Franse bevolking van de producten van Uw industrie." Saarbrücken kijkt met trots op naar de grote kantoorgebouwen die na de oorlog zijn gebouwd. Deskundigen van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal hebben het hier afgebeelde betonpaleis bezichtigd om te zien of het geschikt is om de Hoge Autoriteit en het parlement te herbergen. Een beslissing is nog niet genomen: Saarbrücken hoopt nog steeds op deze onderschei ding. „Vele Franse industriëlen zijn heus niet zo blij met ons!" interumpeert een van de twee. „Op sommige punten zijn wij zware concurrenten!" „Dat verandert aan de situatie niets. Tot eenvoudige proporties teruggebracht is het toch zo, dat iedere Fransman net zo veel koffie naar en van het Saarge bied kan meenemen als hfj zelf wil - maar de Duitse grensarbeider mag als hoge gunst maar één keer in de zoveel tijd een pondje van die vurig begeerde bonen mee de grens over nemen. Frank rijk is als men het zo noemen mag de „meest-begunstigde". Beiden knikken. Het is ook niet te ontkennen. „Moet dat nu zo blijven?" vervolg Ik. „Als de Saar op die manier „een stukje Europa" moet worden, dan kan ik me het Duitse verzet heel goed begrijpen. Als het goed was zouden Uw grenzen dan naar alle kanten moeten openstaan; niet slechts naar Frankrijk toe maar evenzeer naar Duitsland, naar de Beneluxlanden, naar Italië ,enz., enz. Dan moet ook ieder valuta hier vrij verhandelbaar zijn. En anders.... anders is die Europese status alleen maar een naam zonder veel ln- houdl" Ze kijken me aan en drinken bedacht zaam van hun bier. Het is een argumen tering, waar weinig tegen in te brengen is. „Zoals U het wil kan het natuurlijk niet. Dan zou het Saargebied een tweede Tanger worden, een. groot lek in Europa's economie!" Het gesprek wordt nu algemener en de Nederlandse stelling: geen politieke autoriteit zonder economische eenheid, komt ter sprake. En hier vinden wij el kaar: als het Nederlandse plan door gang zou kunnen vinden, als werkelijk in het „kleine Europa" en eventueel zelfs in een „groot-Europa" te econo mische grenzen zouden vervagen zoals ze nu vervaagd zijn tussen Frankrijk en dit stukje Duitsland dat het Saarge bied heet, dan, ja pas dan zullen deze Saarlanders hun ideeën werkelijkheid zien worden. Dan pas is er een kans dat dit grensgebied geen twistappel meer zal zijn en dat Frankrijk èn Duitsland zich zullen verheugen in de onafhanke lijkheid van de Saar. Het is al laat als we de trap opgaan en weer de Bahnhofstrasse inlopen. Het is benauwd warm zoals het kan zijn in een dal waar de warmte tussen de bergen aan weerszijden blijft han gen. De stad ligt er stil zoals iedere kleine provinciestad in dit uur van de nacht. Neen, Saarbrücken is geen Pa rijs. Gelukkig niet, moet men mis schien zeggen. Want terwijl wij hier dit gesprek voerden, waaruit zo dui delijk hun wil sprak om Europa vooruit te brengen op de weg naar eenheid, de wil zelfs om offers te Orengen als die eenheid dat zou eisen in ditzelf de uur vocht Monsieur Bidault voor de Franse Nationale Vergadering in Parijs om de 214 stemmen die nodig zijn om Frankrijk weer een regering te geven. Om Frankrijk weer een plaats te geven in de rij der volkeren die dit land waardig is. Hij vocht tegen dat groepsbelang dat .daar in Frankrijk zo duidelijk de boventoon voert en hij kwam één stem te kortT. Door de ontploffing van een kanon bij Mahon op het Spaanse eiland Mi Norca zijn 23 militairen om het leven gekomen. Vijf mannen werden op slag gedood. Ingezonden Mededeling (adv.) Heerlijke toiletzeep in ieders bereik U kunt thans de heerlijke frisse Bloemenzeep met de volle garantie van de Castella kwaliteitsproducten onver pakt in de winkel krijgen in vier zachte kleuren voor de zéér be seheiden prijs van 20 cent per stuk. Vergeleken bij 1940. DEN HAAG, 29 Juni. Het Cen traal Bureau voor de Statistiek heeft in een publicatie „Statistiek der pacht prijzen in het pachtjaar 1951/'S2" de resultaten gegeven van een bewerking der door de grondkamers verstrekte gegevens betreflende de in 1951/ 52 goedgekeurde pachtcontracten. Met betrekking tot de gemiddelde pachtprijzen voor boerderijen kan t.o.v. 1940 een stijging van 45 wor den vastgesteld. Voor los land bedroeg de toeneming 25 In de verschillende groepen van land bouwgebieden liep het stijgingspercen tage nogal uiteen: voor boerderijen op de zeekleigronden bedroeg het 52, m de veenkoloniën 40. Voor los land op de zeeklei viel een stijging van 27—30 waar te nemen, op de zandgronden bedroeg de toene ming 2235 In de publicatie zijn tevens voor de eerste maal gegevens betreffende de verkopingen van landelijk eigendom opgenomen. Voor boerderijen steeg de gemiddelde verkoopprijs t.o.v. 1940 van 1990 tot 2580 gld per ha. De honderdduizendste Melkweg bezoeker" wordt in zuivel gewogen! DEN HAAG, 29 Juni. Vanavond wordt de 100.000ste bezoeker op de na tionale zuiveltentoonstelling „De Melk weg" verwacht. Deze bezoeker of be zoekster zal op „zuivel-waarde" wor den beproefd en zal zijn of haar ge wicht in zuivel, melk, boter en kaas, waard moeten zijn. Daartoe zal men het „blijde slacht offer" gevankelijk naar de Alkmaarse kaasmarkt voeren, waar de kaasdra gers het zuivere zuivelwicht van deze gewichtige bezoeker zullen vaststellen. Dit zal dan tevens de feestelijke inzet zijn van de week verlenging (tot 7 Juli), die men aan de nationale zuivel tentoonstelling „De Melkweg" heeft gegeven. MEN MAG OVERAL OVER DE BELGISCHE GRENS. Als men maar in het bezit is van een geldig document. 's-GRAVENHAGE, 29 Juni. In verband met andersluidende berichten betreffende de documenten, waarop overschrijding van de Nederlands-Bel gische grens door Nederlanders is toe gestaan, deelt men ons van bevoegde zijde ter vermijding van misverstand, het volgende mee: Op grond van de door de Nederland se en Belgische regeringen gesloten overeenkomst, welke op 26 Mei 1953 in werking is getreden, mogen Nederlan ders, die houder zijn van een geldig Nederlands paspoort, dan wel van een Nederlands paspoort, waarvan de gel digheidsduur ten hoogste sedert vnf jaren is verstreken of van een geldig bewijs van Nederlanderschap (teyen3 geldig voor het reizen naar België en Luxemburg) de NederlandsBelgische grens ook anders dan langs een door laatpost overschrijden, mits de grens overschrijding plaats vindt op een tijd stip, gelegen tussen zonsopgang en zonsondergang. IEDERE vrouw kan nu mooi zijn, want er is Castella voor iedere huia en voor iedere beurs. Geniet juist in de zomer maanden eens 'n keertje extra van de geurige Castella. Houdt U het meest van zeep, die Uw huid koestert met overvloedig schuim, neem dan Castella Spécial (32 cent). Houdt U zich liever aan de bekende klassieke Castella Schoonheidszeep (32 cent), laat Uw huid daar dan ook dagelijks de wel dadige werking van ondergaan. Om de voortreffelijke kwaliteiten van deze zeep nog méér onder de aandacht te brengen, levert Uw winkelier U tij delijk 2 stukken voor slechts 50 cent. Neem deze kans nog gauw waar En wilt U voor een bescheiden prijs tóch een echte Castelia-zeep lcopen, profiteer dan van de heerlijke onver pakte Bloemenzeep (20 cent) met de rijke geuren en kleuren. 22 jaar. Een winkelier van Tallinn Reval de hoofdstad van het thans door de Russen bezette Estland, kocht, na Stalins overlijden, gramofoon- platen op van liederen, waarin de overleden Sowjet-Russische leider werd geprezen. Deze gramofoon- platen waren namelijk na Stalins dood sterk in prijs gedaald en de winkelier zag hierin een buiten kansje om goedkoop aan knopen te komen, die hij uit de platen liet vervaardigen. Zijn vindingrijkheid werd evenwel niet door de Russi sche autoriteiten gewaardeerd. Zij veroordeelden de Est tot 22 jaar gevangenisstraf. Ingezonden Mededeling (adv.) De bewaking rond de krijgsgevange nenkampen, waar gevangen genomen Noord-Koreanen zijn ondergebracht, is verscherpt: een dubbele muur van prikkeldraad fs er rondom getrokken, zodat het lijkt of de mensen in een kgoi zijn ondergebracht. De foto toont een deel vbjn een hamp op Korea waar in ongeveer 1500 anti-communistische Noord-Koreanen zijn ondergebracht. Mén ziet eéh groepje Noord-Koreanen samen staan praten. Op de dag waar op deze foto werd gemaakt had men juist een uitbraakpoging ondernomen die echter op niets was uitgelopen. De Amerikanen hadden n.l. juist op tijd de Koreaanse wachten laten vervan gen door mannen uit het leger van de Ver. Naties. De heer H. J. J. Con\jn, adjunct-di recteur van de N.V. de courant „De Maasbode" die op 1 Juli j.l. zijn 40- jarlg jubileum aan de Maasbode heeft herdacht en op 25 Juni daaraanvolgend 60 jaar is geworden, is door Paus Pius XI benoemd tot ridder in de orde van St. Silvester.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1953 | | pagina 3