Staking bij „De Schelde" in Vlissingen.
Van 25 Mei tot 2 October 1928 was er een
AKKERTJE
I
Acht grote caissons komen naar
Zeeland*
Veekeuringen op Walcheren*
SD-ê qAote. u-eMu-acMitig,.
fie Radio*
Na een zware strijd werd een eervolle
vrede verkregen.
Ds M. de Goede volgt
C. Smeenk op.
Plotseling hoofdpijn
toenqt oni
Dinsdag 26 Mei 1953
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 3
Vrijdagmorgen 25 Mei 1928. Het loopt tegen zevenen. Rond de fabrieks
terreinen van „De Schelde" in Vlissingen heerst een gedrukte spanning.
Honderden arbeiders staan in groepjes met elkaar te praten en honder
den belangstellenden of nieuwsgierigen zien toe wat er zal gaan gebeuren.
Er is veel politie op de been om rust en orde te handhaven. Vertrouwens
mannen, hoofd- en afdelingsbestuurders van de vier vakbonden mengen
zich onder arbeiders en publiek en dringen erop aan de kalmte te bewa
ren. Dan begint plotseling de fabrieksfluit te gillen. Er komt wat deining
in de massa. Ieder rekt de hals om te zien, wie door de poorten naar bin
nen zal gaan. Wat invalide arbeiders en wat ouderen maken zich uit de
massa los en verdwijnen achter de poorten. Ook enkele valide arbeiders
zijn erbij. Er wordt niet geschreeuwd of gejoeld. Nog éénmaal gilt de fluit.
Dan gaan de poorten dicht. De staking bij „De Schelde", de rechtsstrijd
tussen arbeiders en directie, is een feit. De stakers gaan naar huis en later
naar de stempellokalen om zich te laten inschrijven. Het zal duren tot
Dinsdagmorgen 2 October 1928, voordat zij zich weer zullen melden in de
fabriek
Kalme vastberadenheid en grote
eensgezindheid, riet deze woorden kan
de houding der stakers nu 25 jaar
geleden worden gekenschetst. Van het
bijna 2000 man sterke personeel van
„De Schelde" stonden maandenlang
1600 werklieden schouder aan schou
der in de zware strijd. Een strijd, die
door een oud-liberale directie wordt
opgedrongen, omdat zij geen oog heeft
voor de veranderende tijden en die
de arbeiders wil ontzeggen hetgeen
waarop zij recht hebben.
Het boterde al jaren niet bij „De
Schelde". In October f927 verzoeken
de arbeidersbonden enige verhoging
der lonen en volle doorbetaling van
feest- en 'acantiedagen. De resul-
ten zijn, ondanks mooie woorden,
nihil..
Overwerkkwestie.
Dan komt er een overwerkkwestie,
die echter geheel losstaat van de loon
regeling. „De Schelde" krijgt enkele
belangrijke orders, waardoor er voor
ongeveer negen millioen aan werk is.
De directie wenst verlenging van de
arbeidstijd, maar raadpleegt de arbei
dersvertegenwoordiging niet. Op 23
Maart deelt zij mede, dat zij aan de
Arbeidsinspectie zal verzoeken om
voor 700 man in de scheepsbouw een
vergunning af te geven om zes maan
den 58 uur per week te mogen werken.
Er wordt toestemming gegeven, zij
het in iets beperkter vorm. De direc
tie is goed voorbereid, maarzij
rekent buiten de arbeiders, die perti
nent weigeren. De directie durft het
niet op een conflict te laten aanko
men en het overwerk wordt afgelast.
Zij vraagt een paar dagen later vrij
willigers, maar het resultaat is nihil,
de arbeiders wensen te worden er
kend en passen er voor de 48-urige
werkweek weer om hals te laten
brengen.
Een klachtenregen.
Vlak daarop komt de loonkwestie
op het tapijt. Al jarenlang regent het
klachten over de lage lonen. Een reeds
in 1920 dreigende staking na de in
deling van Vlissingen in de derde ge
meenteklasse wordt door arbiters
voorkomen en een latere staking bij
de klinkers is vlug opgeheven. Maar
de grieven zijn niet verdwenen.
De Ionen zijn een stuk lager dan
het gemiddelde der lonen in de twee
de gemeenteklasse. Het verzoek van
1927: verhoog, directie, de lonen met
resp. 3, 5, 4 en 3 cent per uur; betaal
de christelijke feestdagen door, geef
drie /acantiedagen met behoud van
loon en bespreek klachten van som
mige arbeiders, die alleen uurloon
zonder toeslag ontvangen.
Tegenvoorstel.
De directie doet een tegenvoorstel
loonsverhoging van gemiddeld IVt
cent, zonder meer. De arbeiders ver
werpen het voorstel. De directie zegt,
dat de lonen in 1927 al belangrijk
hoger waren dan daarvoor, maar ver
geet, dat dit slechts een compensatie
is van de zware loonsverlagingen der
na-oorlogse jaren.
Wisseling van voorzitters bij
„Patrimonium",
De heer C. Smeenk, die ruim 25 jaar
voorzitter is geweest van het verbond
„Patrimonium", is gisteren als zodanig
afgetreden. In zijn plaats werd met al
gemene stemmen en bij acclamatie ds M.
de Goede van Amsterdam tot voorzitter
gekozen. De heer C. Smeenk werd tege
lijkertijd benoemd tot ere voorzitter van
het verbond.
De scheidende verbondsvoorzitter werd
op hartelijke wijze toegesproken door
de heer R. Hagoort van Utrecht, die er
aan herinnerde, dat de heer Smeenk ruim
40 jaar het verbondsorgaan heeft geredi
geerd. Hij bracht de heer Smeenk namens
het gehele verbond hartelijk dank voor
de grote diensten die hij de Chr. Soc.
Beweging heeft bewezen en daarin ons
vaderland en volk.
De heer Smeenk heeft daarna m ge
voelvolle woorden dank gebracht voor
zijn benoeming tot ere-voorzitter en de
aanbieding van het geschenk. Patrimoni
um moge in de toekomst nog tot rijke
zegen gesteld worden voor ons volk.
Naast de zich ontwikkelende vakbewe
ging blijft er ook voor het verbond nog
veel te doen.
Tijdens de huishoudelijke vergadering,
waarin dit afscheid plaats vond, werd in
verband met een reorganisatie van het
verbond, enkele statutenwijzigingen aan
vaard. Een woord van hartelijke dank
richtte de heer Smeenk tenslotte nog tot
de aftredende bestuursleden, die niet te
rugkeren, n.l. de heren R. Hagoort (Utr.)
J. Feitsma (IJmuiden) en M. v. d. Burg,
(Arnhem).
SOCIALE DAG.
Tijdens de sociale dag, waar prof. dr
ir H. van Riessen gesproken heeft over:
„De verantwoordelijkheid in verval" is
diepgaand gediscussieerd over verschil
lende onderdelen van het referaat, dat
wij reeds in verkorte vorm in ons blad
publiceerden.
De vergadering aanvaardde een aantal
conclusies, waarin o.a. het bestuur van
„Patrmonium" wordt opgedragen de door
prof. Van Riessen aangegeven gezichts
punten practisch nader uit te werken.
Voorts sprak de vergadering in het al
gemeen de wenselijkheid uit voor een
uitwerking der conclusies voor onder
werpen als de gemeenschap der heiligen
de Europese integratie, de gemeentelijke
en provinciale autonomie, de plaats der
wetenschap, de taak der techniek, de po
litieke party en de overheidstaak.
Op Dinsdag 22 Mei is er een con
ferentie in Den Haag onder leiding
van - de Rijksbemiddelaar, prof. Aal-
berse. Zonder enig resultaat. Vak
bondvertegenwoordigers vragen nog
een laatste bespreking aan met de
directie, maar deze ziet er geen heil
in. Dan gaat de kc^el door de kerk:
een oproep tot algemene staking. Het
resultaat? Met uitzondering van ba
zen en leerjongens gaan 200 werk
lieden, onder wie Invaliden en ouden,
de fabriek in.
Week op week geeft „De Metaal
bewerker", het orgaan van de Chr.
Metaalbewerkersbond, nieuws en prin
cipiële voorlichting aan stakers en
publiek. Er wordt zelfs in duizenden
exemplaren op Walcheren een extra
„Seheldenummer" van dit blad ver-
spreidl
Algemene sympathie.
De staking heeft de sympathie van
het Zeeuwse volk. Winkeliers en coö
peraties in Vlissingen, Souburg en
Middelburg geven 10 tot 15 korting
op vertoon van de stakerskaart. De
georganiseerde arbeiders ontvangen
uitkeringen, gebaseerd op de contri
butie. Daarnaast komt de steun voor
de kinderen, een gulden per week
voor elk kind beneden de 14 jaar. Het
C.N.V. organiseert een landelijke
steunactie, die echter niet behoeft bij
te springen, omdat de C.M.B. zelf fi
nancieel in staat is te helpen. De be
sturenbonden zetten een steunbewe
ging voor de gehuwden op touw, die
van grote betekenis is.
Maar ondanks dat alles zijn de zor
gen in de stakersgezinnen groot. Hele
dagen nietsdoen, maar bovendien een
aanmerkelijk kleiner inkomen. De zo
mer van 1928 is bijzonder mooi. Iedere
dag zon. De stakers genieten ervan
met volle teugen. Zij gaan naar het
strand, de bossen, fietstochten maken
of vissen. Anderen zijn trouwe klan
ten van het Mil. Tehuis bf oefenen
zich in het damspel.
De hulpverlening.
De hulpverlening geschiedt op ori
ginele wijze. Iedere Vrijdagmiddag
komen de vrouwen van de stakende
leden van de C.M.B. naar een ver
gadering. Daar wordt flink gezongen
en er wordt een toespraak gehouden.
Dan komen de tassen, de manden en
de koffers voor de dag en gevuld met
alle mogelijke artikelen en producten
gaan de vrouwen materieel en moreel
gesterkt weer naar huis.
In de loop van de zomermaanden
vinden, nog enkele besprekingen
plaats. Prof. Aalberse tracht te be
middelen, maar heeft geen succes.
Vele honderdduizenden arbeidsuren
gaan verloren. Maar de directieblijft
op haar standpunt staan. Zij heeft er
nooit op gerekend, dat de stakings
'Ingezonden Mededeling (adv.)
,J behoeft Uw dag niet te bederven."
't Is altijd, makkelijk
bij U te hebben,
die helpen direct!
oproep zó'n algemene weerklank zou
vinden. Arbitrage is niet mogelijk,
omdat „De Schelde" en de Metaal-
bond, waarby het bedrijf is aange
sloten, boekenonderzoek niet toe
staan. En zo gaat de strijd door.
Het einde.
Dan komt een klein comité, be
staande uit de predikanten Hartjes en
Kruijswijk met de pastoor Groen in
actie. De stakingsleiding geeft geen
inlichtingen, omdat zij het nut daar
van niet inziet." De heer H. Wetselaar
van de C.M.B. verstrekt die wel. Za
terdag 24 September 1928 is er een
bespreking onder leiding van prof.
Aalberse. Donderdag daarop wordt
zij voortgezet. Eindelijk met een
goed resultaat. Het directievoorstel
luidt als volgt: op de christelijke
feestdagen wordt niet gewerkt, maar
blijft het loon behouden. In de Pink-
sterweek wordt ilh dag vacantie ge
geven met behoud van loon. Over de
hele linie wordt een cent loonsverho
ging gegeven; de periodieke loons
verhogingen gaan door. Ook over de
werkweek en het overwerk wordt een
voorstel geformuleerd.
Enkele tegenvoorstellen worden ge
daan, maar uiteindelijk wordt accoord
gegaan met de voorstellen der direc
tie. De afdelingen der vakbonden
stemmen er mee in. En Dinsdag 2
October behoort de staking, die in het
gehele land de aandacht trok, tot
het verleden. „De Metaalbewerker"
schreef: „Bovenal dank aan God, Die
gegeven heeft waarom zo vurig was
gevraagd: de eervolle vrede, na een
zware strijd".
SOCIALISTISCHE MINISTERS
VAN BADEN TREDEN
NIET AF.
BONN, 23 Mei. Het bestuur van de
Westduitse Sociaal-Democratische Party
zal op 4 Juni de houding van vier soci
alistische ministers van de coalitie-rege
ring Baden-Wuerttenberg bespreken. De
ze ministers, die opdracht hadden gekre
gen van het federale partijbestuur, uit
de regering van Baden-Wuerttemberg te
treden, hebben na onderhandelingen met
premier Reinhold Maier, Vrijdag beslo
ten aan te blijven. Maier ,een vrije demo
craat, stemde de vorige week in de West
duitse bondsraad voor de verdragen van
West-Duistland met het Westen, niette
genstaande zijn Kabinet met vijf tegen
vier stemmen besloten had tegen te stem
men. Het bestuur van de Westduitse so
cialistische partij had de socialistische
ministers van Baden-Wuerttemberg op
dracht gegeven af te treden als Maier
voor de verdragen zou stemmen. Een van
de vijf socialistische ministers in de re
gering-Maler, trad ai
WIJZIGINGEN IN DE FRANSE
LEGERLEIDING IN
INDO-CHINA.
HANOI, 23 Mei. Generaal Gilles, die
aan het hoofd stond van het garnizoen
van het Franse bolwerk Nasam, heeft het
bevel gekregen over alle uniestrijdkrach
ten in Laos. Hij volgt als zodanig kolonel
Guillard op, die in het begin van April
de eerste verdedigingsacties van de troe
pen op de vlakte der kruiken leidde.
Voortaan zal de leiding over de opera
ties in Laos geheel los staan van die in
Vietnam.
Volgens zekere kringen te Hanoi zijn
de benoeming van generaal Gilles en de
scheiding - althans op papier - van de
fronten in Tonkin en Noord-Laos een
gevolg van de aankomst van generaal
Navarre, die generaal Salan als algemeen
opperbevelhebber van de Franse-Unie-
strijdkrachten in Indo-China is opge
volgd. Men ziet in de maatregelen een
streven om de drie staten - Vietnam,
Laos en Cambodjo - op militair gebied
zo veel mogelijk onafhankelijk te maken,
zoals dit onlangs op burgeriyk terrein
is geschied door de benoeming van een
hoge commissaris voor elk der drie sta
ten.
Enorme sleep uit Portland
Gemaakt voor oorlogsdoeleinden, zullen de kolossen
nu het dichten van de dijken bespoedigen.
DEN HAAG, 23 Mei. Acht grote caissons van 7700 ton gewicht
elk zullen, naar reeds werd gemeld, van de Engelse marinehaven Port
land (Z.W. kust) "naar Nederland worden gebracht. Zij zullen hier bij
het dichten der dijken worden gebruikt.
Deze caissons hebben een lengte van zestig bij negentien bij achttien
meter en een diepgang van ongeveer zeven meter. Aan de internationale
sleepdienst L. Smit en Co te Rotterdam is opdracht verleend deze cais
sons naar Nederland te brengen. Hiermee zullen acht reizen van onge
veer drie tot vier dagen gemoeid zijn. De eerste sleep zal op 28 of 29
Mei beginnen.
Het werk zal waarschijnlijk door de
sleepboten „Rode Zee" en „Oceaan"
worden verricht, aan welke waar
schijnlijk nog een derde zeesleper zal
worden toegevoegd. Voor elk trans
port zullen twee sleepboten nodig zijn.
Te Portland is men thans bezig de
caissons vaarklaar te maken.
De kolossen, die thans voor de Zeeuw
se dijken zullen worden gebruikt, wer
den tijdens de oorlog gemaakt voor de
buitenhaven aan de Normandische kust,
die kort na de invasie van Juni 1944
door de geallieerden werd aangelegd,
Deze „Mulberry"-haven maakte het
mogelijk de verbonden troepen tydig te
versterken en te ravitailleren.
Vele der kleinere caissons, die daar
zijn gebruikt, werden later elders voor
alle mogelijke doeleinden toegepast.
Ook bij het dichten van de Walcherse
dijken in 1945 bleken deze oorlogsres
tanten van bijzonder grote waarde.
Van de gevaarten, die thans zullen
worden overgesleept, werd nog nooit
eerder een naar ons land gehaald. De
fa. Smit heeft echter reeds ervaring
met het hanteren van deze betonnen
reuzen, omdat reeds eerder vier ervan
naar IJsland en Noorwegen werden
gesleept.
De schepen van L. Smit en Co. zul
len de twee eerste caissons naar Vlis
singen brengen. Hieruit zou afgeleid
knnnen worden, dat men ze bij het dich
ten van de veerhaven bfl Kruiningen
zon willen gebruiken.
Ingezonden Mededeling (adv.)
Voor de zes volgende caissons is
voorlopig nog geen ankerplaats opge
geven. Het Ugt echter in de ïy'n der
verwachtingen, dat zij bij het dichten
van het geweldige gat bij Schelphoek
op Schouwen zullen worden gebruikt.
Zoals men weet is men op het ogen
blik achter dit gat, langs de provin
ciale weg onder Serooskerke, doende
een ringdyk aan te leggen. Hierbij
zullen ook kleinere caissons van Ne
derlandse makelij worden toegepast
over plm. 1.5 kilometer.
Het is bekend, dat de Nederlandse
waterstaatkundigen, die belast zjjn met
het dichten der grote stroomgaten in
de djjken, de komst der reuzen-caissons
met vreugde begroeten. Het dichten
van de Schelphoek met zjjn honderden
meters lengte en 30 meter diepte kan
er aanzienlyk mee vereenvoudigd wor
den.
Ook Aziaten tegen de Mail Mau,
NAIROBI, 23 Mei. Het bestuur van
Kenia heeft medegedeeld een voorstel der
Aziatische gemeenschap in de Britse ko
lonie, dat ook Aziatische vrijwilligers aan
de strijd tegen de Mau Mau zullen deel
nemen, te hebben aanvaard. Tot nu toe
zijn slechts blanke vrijwilligers in de
burgerwachten opgenomen.
In Kenia wonen 28.000 Aziatische man
nen van achttien tot 45 jaar. Aziatische
vrouwen zullen zich in kunnen laten
schrijven by hulporganisaties voor niet-
strijdenden.
De premiekeuringen van stieren en
vrouwelyk fokvee in Zeeland werden
voortgezet te Gapinge, Nieuw- en St
Joosland en Kleverskerke.
Gapinge. Een grote aanvoer van zeer
goede kwaliteit.
Stieren: Ulker Adema 8 v. Stierenver.
Gapinge, le pr. 83 p.; Adema van Gebr.
Fraas, le prijsklasse; Frits v. Jac. Wattel,
eervolle vermelding; Roza's Adema 2, v.
J. Louwerse, eervolle vermelding.
Eerste kalfskoeien: Dora 13 v. J. Aar-
noutse, 80 p. (Medaille Kring Z.L.M.);
Willie v. B. Arendse, 78.5 p.; Wietske 47
v. Aarnoutse, 78 p.; Treesje v. J. Joosse,
77 p.; Suze v. A. Wattel, 77 p.; De Goede
3 v. Arendse, 77 p.; Trineke v. S. de Vis
ser, 77 p.; Grada v. A. Wattel, 76 p.; Bet-
sie v. J. Francke, 75.5 p.; Nellie v. Wed.
J. Looise, 74 p.;
Tweede kalfskoeien: Ida 2 v. Wattel, 80
p.; Bertha v. J. Pouwer, 79 p.; Bontje v.
M. Goedbloed, 73 p.; Juliana 17 v. W.
Louwerse, 78 p.; Richtje 3 v. dezelfde, 77
p.; Elsje v. J. Laropert, 77 p.; Pietje 4
v. C. Wattel, 77 p.; Pietje 6 v. A. Wattel,
76 p.
Derde kalfskoeien: Elza v. C. Lange-
beeke, 81 p.; Margrier Franciseus v. gebr.
Fraas, 81 p.; Puk 20 v. Louwerse, 79 p.;
Renske v. Aarnoutse, 79 p.; Dania v.
Louwerse, 78 p.; Moortje v. J. Francke,
78 p.;
Vierde kalfskoeien: Lena 23 v. Lange-
beeke, 84 p.; Antje 17 v. Arendse, 81 p.;
Tensje Wassenaar 2 v. J. Joosse, 80 p.;
Akke v. dezelfde, 80 p.; Grietje 291 v.
Jac. Wattel, 80 p.; Alida v. Wed. J. Looi
se, 79 p.; Piet 97 v. Gebr. Fraas, 79 p.;
Emma v. J. Pouwer, 79 p.; Johanna 31 v.
Aarnoutse, 78 p.; Jacoba 6 v. Wed. J.
Looise, 78 p.
Oudere koeien: Nellie v. Aarnoutse,
82 p. (prys Melkfabriek); Borrtje v. Jac.
Wattel, 82 p. (prijs Eil. Walcheren); Jan-
ke v. J. Lampert, 81.5 p.; Betje v. Jac.
Wattel, 81.5 p.; De Goede v. Arendse, 80.5
p.; Zwartpoot v. K. Minderhoud, 80 p.;
Hoekstra 7 v. dezelfde, 79 p.; Lutske 9
v. Lampert, 79 p.; Sul v. J. Francke, 78
p.; Jeltje v. C. Langebeeke, 78 p.; Pietje
2 v. C. Wattel, 78 p.; Dina v. Louwerse,
77.5 p.; Bontje v. J. Pouwer, 77 p.
Kalfvaarzen: Janke 2 v. Lampert; Mat-
tie v. S. de Visser; Jantje 2 v. Lampert;
Lena 25 v. Langebeeke; Elza v. M. Goed
bloed: Paula v. Francke; De Goede v.
Arendse; Alida v. Jac. Wattel; Bontje v.
dezelfde.
Vaarzen: Jenny v. De Visser; Richtje
v. Louwerse; Gretha v. De Visser; Lina
v. Langebeeke; Irene v. Gebr. Fraas; Em
ma 25 v. dezelfde; Bertha v. Wed. Looise;
Emma 28 v. Gebr. Fraas; Juliana 20 v.
Louwerse; Wietske 48 v. Aarnoutse;
Richtje 6 v. Louwerse; Mina v. Francke;
Kalveren: Willy 2 v. Arendse; Jantje 3
v. Lampert; Theta Julia v. Goedbloed;
Juliana 2 v. Arendse; Richtje 7 v. Lou
werse. Er werden tien afstammelingen
van de vereningingsstier Ulker Adema 8
getoond. Deze dieren vertoonden veel
adel.
Kleverskerke. Stieren: Arnold v. J.
Polderdijk, 76 p., eerste prys; Evert v.
J. H. Janse, 2e prijsklasse.
Eerste kalfskoeien: Gretha 7 v. Chr.
Dekker, 79 p. (prys kring Z.L.M.); Eva
v. Janse, 78.5 p.; Fie v. Gez. Kluijfhout,
78 p.; Mina 2 v. dezelfde, 78 p.; Bontje
3 v. Dekker, 77 p.; Juliana 2 v. Janse,
FEUILLETON.
door J. BRANDENBURG.
68
iuq
De spionnen van Salome brengen haar alles, wat gedaan en gezegd
wordt, over en wat zij er nog in te kort schieten, wordt aangevuld,
door de vrouw van Aristobulus, de dochter van Salome zelve.
Zo herleeft de oude strijd, tussen Mariamne en Salome begonnen,
opnieuw in zijn felheid en hartstocht.
Maar de sluwe Salome heeft nog voldoende energie om opnieuw
haar strikken te spannen. Ze vertelt in haar omgeving, wat ze van de
overmoedige prinsen te horen krijgt en ze zorgt wel, dat Herodes het
langs omwegen ter ore komt. Wanneer ze vermoedt, dat de bodem in
Herodes' ziel voldoende bereid is om haar venijn te ontvangen, zoekt
ze hem op in zijn apartementen en zegt:
Zijt gij ongelukkige dan totaal verblind?
Herodes wordt ouder, hij kan, na zijn ziekte niet meer buiten zijn
siësta. Hij is verstoord door het oponthoud, dat ze hem in de weg legt
naar zijn middagrust,
- Wat hebt ge weer? zegt hij wrevelig. Ik voel mij in 't geheel niet
ongelukkig. Integendeel, mijn politiek met Rome draagt goede vruchten.
Ik heb juist dezer dagen bewijzen gekregen van de grote vriendschap
des keizers. Ik meen mijn ogen dus wel geopend te hebben.
Inderdaad, voor alles, wat er in Rome plaats heeft, hebt gij een
goed inzicht. Maar dat staat uw bijziendheid blijkbaar toch niet in
de weg.
Wat bedoelt gij? vraagt haar broer.
Wel, dat gij totaal verblind zijt voor het feit, dat gij in uw
onmiddellijke omgeving wordt ondergraven. Uw eigen vlees en bloed
haken naar uw dood, om de troon te bezetten. Zijt gij daar blind voor?
Moet dat maar doorgaan, tot het te laat is?
De jongens zijn nog 'jong, zegt Herodes schouderophalend.
Jawel, dat zijn ze, met al het onbekookte en hartstochtelijke en
alles riskerende bloed van een trotse, onverschrokken jeugd. Zo'n jeugd,
die in haar koning niet meer haar vader, maar de moordenaar van haar
moeder ziet, kan héél gevaarlijk worden, koning Herodes!
Ze staat vlak voor hem en zegt de laatste woorden met grote nadruk.
Haar spitse wijsvinger houdt ze dicht voor zijn gelaat en haar ogen
hebben de fascinerende en fixerende ban van een slang.
Een moment houdt ze Herodes in die ban besloten en dan laat ze
hem alleen. Ze weet: dit is voorlopig voldoende gif voor zijn, door
wantrouwen verziekte, geest.
„De moordenaar van haar moederDe woorden blijven in zijn
ziel haken. Er komt niets meer van zijn rust deze middag.
Toch wil hij niet aannemen, dat de situatie zo donker is als zijn
zuster haar tekent. Hij wijt hun onverstandig gedrag aan hun jong,
onstuimig bloed, dat in Rome, onder de keizerlijke vanen, wat over
moedig geworden is en nu, in Jeruzalem wil tonen, dat het boven het
Joodse provincialisme verheven is. De enige maatregel, welke hij treft
is, dat hij zijn oudste zoon, die hij bij zijn eerste vrouw Doris gewonnen
heeft, naar Jeruzalem laat terugkeren. Antipater is van een Idumese
moeder en heeft dus enkel Idumees bloed. Hij heet dan ook naar het
geslacht der Herodessen, terwijl de kinderen van Mariamne Makkabese
namen hebben ontvangen.
Maar met deze daad haalt Herodes eerst recht het ongeluk over zijn
huis. Antipater zelf is al een grote sluweling en heeft bovendien de
listige raad van zijn tante Salome tot zijn beschikking. Hij draagt een
verraderlijk masker, houdt zich steeds op de achtergrond en laat andere
figuren zijn intriges uitwerken. Alexander noch Aristobulus zijn tegen
zijn geslepen valstrikken opgewassen. Bij al hun onverstand zijn ze te
openhartig om het van deze intrigant te kunnen winnen. Hij maakt
zich zeer bemind bij zijn vader, spreekt nooit kwaad van zijn beide half
broeders. Integendeel: hij prijst, waar mogelijk hun gedrag en verdedigt
hen tegen de praatjes, die hij langs andere wegen en kanalen ter ore
van Herodes laat komen.
Zo spant hij een net van intrige in het koninklijke paleis, waarin de
koning zich al spoedig onontwarbaar verstrikt heeft. Antipater wordt
zijn vertrouweling, begeleidt hem op zijn reizen en is zijn schaduw.
Wanneer Agrippa naar Rome reist verzoekt Herodes hem Antipater
in zijn gevolg mede te nemen en daar, voor deze zoon, de keizer gunstig
te stemmen en als 't kan hem als de troonopvolger te benoemen. Maar
ook van Rome uit weet Antipater, in zijn vele vriendelijke brieven het
zaad van de achterdocht en de laster uit te zaaien rondom Herodes,
die, nu uitlekt, dat hij Antipater tot zijn troonopvolger wenst te zien
aangewezen, begrijpt, dat de beide prinsen inderdaad een gevaar voor
hem kunnen worden.
77.5 p.; Mina 2 v. C. Cornelisse, 77 p.;
Melis 3 v.: Gez. Kluyfhout, 74 p.; Melis
v. dezelfde, 75 p.
Tweede kalfskoeien: Fientje v. Jansa,
79 p.; Jantje 2 V. Dekker, 78 p.; Elza v.
C. W. Corré, 78 p.; Bontje v. Gez. Kluif
hout, 77 p.; Jetske 3 v. Corré, 77 p.; Ju
liana 43 v. J. Baayens, 77 p.; Boukje v.
Cornelisse, 75.5 p.
Derde kalfskoeien: Wietske Janse,
dezelfdeSO p. (beste productie koe; prijs
Melkfabriek); Emma v. Corré, 80 p.; Jet
v. P. Besuyen, 79 p.; Wilhelmina v. Baay
ens, 77 p.
Vierde kalfskoeien; Bertha 3 v. Dek
ker, 79 p.; Emma v. dezelfde, 79 p.; Anna
v. Gez. Kluijfhout, 77 p. (beste produc
tiekoe):' Emma v. Baayens, 77 p.; Irene
v. dezelfde, 77 p.
Oudere koeien: Lena 5 v. Dekker, 80
p. (prys Eil. Walcheren); Jetske 2 V.
C.orré, 80 p.; Bontje v. Dekker, 78 p.
Nieuw- en St Joosland: Stieren: Adri v.
Jac. Francke, le prijs, 78 p.; Herman v.
Wed. Janse en Zn, 2e prys.
Eerste kalfskoeien: Herda v. Francke,
77.5 p. (prys kring Z.L.M.); Dora v. P.
de Visser Azn, 77 p.; Nylander 2 v. C. C.
Brakman, 76 p.; Emma v. J. J. Mesu, 73
p.; Nora v. Wed. A. v. d. Bosse, 75 p.;
Irene v. C. A. Polderdijk, 74 p.
Tweede kalfskoeien: Bontje v. J. W.
de Klerk, 79 p. (prys Melkfariek); Mina
v. D. A. Nieuwenhuyze, 78 p.; Zwartje
v. Francke, 77 p.; Nora v. Polderdyk, 77
p. (beste productiekoe); Marijke v. J,
Poppe, 77 p.; Geertje 6 v. Wed. Janse, 76.8
p.; Gretha v. Francke, 76 p.; Nellie 5 v.
Brakman, 75 p.
Vierde kalfskoeien: Jetske v. De Visser,
79 p. (beste productiekoe); Moortje v.
Francke, 77 p.
Oudere koeien: Geertje 5 v. Wed. Jansa,
79 p.; Alida v. dezelfde 79 p. (beste pro
ductiekoe); Emma v. Nieuwenhuyze, 78
p. (beste productiekoe; prys Eiland Wal
cheren); Gretha v. E. Verlare, 77 p.; Nora
v. Poppe, 77 p.
Premiekeuring te Zoutelande,
Stieren: Jack, eig. P. Dingemanse, 77
p.; Wilhelm, eig. L. Vos, 78 p.;
le kalfskoeien: Dora, A. Mai j aars, 78 p.;
Aafke, L. Vos, 77.5 p.; Elsje, P. de Visser,
75.5 p.; Marie, P. Dingemanse, 76.5 p.;
Wilhelmina, J. v. Sluijs, 75 p.; Dora, A.
Kleinepier, 75 p.; Nellie, P. de Visser, 74
p.; Juliana, P. Louwerse, 74 p.
2e kalfskoeien: Neeltje, A. Maljaars, 78
p.; Emma, C. de Visser, 77 p.; Aal-Betsie,
J. v. Sluijs, 77 p.; Martha, L. Vos, 76 p.;
Betsie, A. Maljaars, 76 p.; Bontje, C. de
Visser, 76 p.; Ria, P. Dingemanse, 75 p.;
Irene, A. Kleinepier, 74 p.
3e kalfskoeien: Jacoba, J. Maljaars, 79
P-
4e kalfskoeien: Bontje, A. Boogaard, 78
p.; Nellie, J. Maljaars, 77 p.
Oudere koeien: Elsje, C. Kleinepier, 82
p.; Corrie, C. Kleinepier, 80 p.; Marijke.
P. Dingemanse, 80 p.; Diamant, P. Dinge
manse, 79 p.; Dietje, J. Maljaars, 78 p.;
Moortje, P. de Visser, 77 p.; Nellie, J. de
Witte ,78 p.; Starre, J. v. Sluys, 78 p.;
Starre, E. Janse, 78 p.
2-jarige: Irene, C. Kleinepier, Greta, J.
de Witte; Irma, E, Janse.
1-jarige vaarzen: Aaltje, J. v. Sluys.
Kalveren: Irene I, A. Clarisse.
WOENSDAG 27 MEI 1953.
HILVERSUM I. (402 m.) NCRV: 7.00
Nws. 7.13 Gewyde muz. 7.45 Een woord
voor de dag. 8.00 Nws en weerber. 8.15
Gram. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de
vrouw. 9.35 Waterst. 9.40 Gram. 10 30
Morgendienst. 11.00 Radio Philh. ork.
12.00 Zang en piano, 12.30 Land- en tuinb,
med. 12.33 Amus. muz. 12.59 Klokgelui.
13.00 Nws. 13.15 Met PIT op pad 13 20
Gram. 13.35 en 13.50 Idem. 15.30 Cello en
piano. 16.00 Voor de jeugd. 17.20 Orgel
spel. 17.50 Mil. vraaggespr. 18.00 Gram.
18.15 Geestelijk lied. 18.30 R.V.U.: Dr A.
Polak: Nieuwe aspecten in de medische
wetenschap". 19.00 Nws en weerber. 19 10
Boekbespr. 19.25 Gram. 19.30 Buitenl
overz. 19.50 Gram. 20.00 Radiokrant. 20.20
Verkiezingsuitsl, en gram. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nws en S.O.S.-ber.
23.1524.00 Verkiezingsuitsl. en gram.
HILVERSUM H. (298 m.) VARA: 7 00
Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gym. 7.30 Gram.
8.00 Nws en weerber. 8.18 Gram. 8.50 V
d. huisvrouw. 9.00 Gram. VPRO: 10 00
Boekbespr. 10.05 Morgenwijding. VARA:
10.20 Voor de vrouw. 11.00 Gram 12 00
Aceordeonork. 12.30 Land- én tuinb med
12.33 Voor het platteland. 12.38 Lichte
muz. 13.00 Nws. 13.15 Tentoonstellings
agenda. 13.20 Dansmuz. 13.50 Gram 14 00
„De weg omhoog", caus. 14.15 Omr. ork.
15.00 Voor de kinderen. 15.30 Hoorspel
voor de jeugd. 16.00 Pianovoordr. 16.10
Voor de jeugd. 16.45 Voor de zieken. 17.15
Gram. 17.30 Orgelspel. 17.50 Regerings-
uitz.: H. M. Laupman: „Nieuw-Guinea in
de zeevaarthistorie". 18.00 Nws en comm.
18.20 Act. 18.30 Lichte muz. 19.00 Verkie
zingsuitslagen. VPRO: 19.30 Voor de
jeugd. VARA: 20.00 Nws. 20.05 Verkie
zingsuitsl. en gram. 23.00 Nws. 23.15 Soc.
nws in Esperanto. 23.20—24.00 Verkie
zingsuitslagen.
BRUSSEL. Vlaams (324 m.) 11.45 Gram.
12.30 Weerber. 12.34 Gram. 13.00 Nws.
13.15 Gram. 13.20 Strijktrio. 14.00 School
radio. 15.40 Gram. 16.10 Ork. conc. 17.00
Nws. 17.10 Gram. 17.30 Klankb. 17.40
Gram. 17.50 Boekbespr. 18.00 Gram. 18.15
Caus. 19.00 Nws. 19.40 Gram. 19.50 Pol-
caus. 20.00 Hoorsp. 21.15 Ork. conc. 22.00
Nws. 22,15 Gev. prog. 22.5523.00 Nws.
GEZ. TELEVISIE UITZENDING.
±19.30 Gemeenteraadsverkiezingen.
