ALGEMENE VERGADERING AANVAARDT
GEMEENTE-PROGRAM.
O mens,m'n
brandt aan
Wees zuinig
doe véél met
„Tijd voor eerlijke discussie thans
gekomen/'
Minister Staf wijst deloyale kritiek af.
Geen lezing over terri
toriale verdediging*
Spuit tegen kiemende
schurftsporen.
Mau Mau-leiders
veroordeeld*
Peron is boos en
dreigt*
TANKAUTO RICHT VERWOESTINGEN AAN IN DORPJE*
Aan bestaansrecht van de Chr. School
twijfelen we niet!
Vrijdag 10 April 1953
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 8
(Van onze speciale verslaggever).
De algemene vergadering van de Christelijk Historische Unie, zoals die
Woensdag gehouden werd in hotel Krasnapolsky in Amsterdam, werd ook
dit jaar gekenmerkt door die geheel typische sfeer van gemoedelijkheid en
welwillendheid, die deze politieke formatie in Nederland al de jaren door
heeft beleefd.
Het duidelijkst werd die sfeer misschien wel gedemonstreerd in het har
telijke applaus, dat prof. Gerretson inzette onmiddellijk na de warme toe
spraak van de minister van Overzeese Rijksdelen, prof. dr Kernkamp. Een
applaus dat te meer door de vergadering werd gewaardeerd en in een klate
rend antwoord onderstreept, aangezien het in noch buiten de Unie een geheim
is dat de beide hoogleraren het, als minister en lid der Eerste Kamer niet
bepaald met elkaar eens zijn.
Minister Kernkamp viel trouwens
helemaal een warme ontvangst ten deel,
heel duidelijk kwam dat al tot uiting
toen de voorzitter, de heer H. W. Ti-
lanus in zijn openingsrede die wij
gisteren publiceerden met waarde
ring sprak van het door deze minister
verrichte werk. Een waardering, die hij
even volmondig uitsprak jegens minis
ter Staf en oud-minister Mulderije.
Grote voldoening heerste voorts in
deze algemene vergadering over de aan
wezigheid van een vertegenwoordiging
der Christlich Democratische Union in
Duitsland, de Duitse zusterorganisatie
waarin de Rooms Katholieken en Pro-
tc tnnten zijn verenigd.
ONBILLIJKE KRITIEK
VERWORPEN.
Minister Staf, die na de Unievoor
zitter aan het woord kwam, heeft
waardig en met grote ernst de staf
gebroken over de zijns inziens on
waardige, deloyale en defaitisme
verwekkende kritiek die vaak al te
lichtvaardig en boud wordt uitge
sproken over het beleid van „Oorlog".
„Ik schuw de kritiek allerminst", al
dus minister Staf, „en wanneer het op
bouwende kritiek betreft, vind ik het
ook helemaal niet erg wanneer een
minister, bijvoorbeeld in de Kamer eens
wat hardhandig wordt aangepakt. Ech
ter, elke onwaardige negatieve kritiek
moet ik met grote beslistheid afwijzen".
Nadrukkelijk ging minister Staf ook
nog in op de kritiek, die de laatste
tijd weer komt opzetten, over het af-
[ngezonden Mededeling (adv I
Snttk
Generaal trekt toezegging in.
Luitenant-generaal D. C. Buurman van
Vreeden, Nederlands territoriaal bevel
hebber, heeft er van afgezien voor de
Vereniging ter Beoefening van de Krijgs
wetenschap een spreekbeurt, waartoe h(j
door de vereniging was uitgenodigd, te
vervullen. Het onderwerp was „De terri
toriale verdediging".
De Legervoorlichtingsdienst deelde
hieromtrent mee, dat de territoriale be
velhebber aan de chef van de generale
ctaf mondeling heeft meegedeeld, dat hü
bij nader inzien overwegend bezwaar had
om in een openbare vergadering over de
territoriale verdediging te spreken. De
chef van de generale staf heeft zich met
de zienswijze van luitenant-generaal
Buurman van Vreeden verenigd en heeft
in een schrijven aan de Vereniging voor
Krijgswetenschap doen weten, dat de te
behandelen stof minder belangwekkend
is, terwijl de bespreking buiten de doel
stelling van de vereniging valt.
In militaire kringen heerst enige spijt,
dat de lezing van generaal Buurman van
Vreeden geen doorgang zal vinden, daar
de burgerij ten nauwste hierbij betrok'
ken is.
Het is thans de tweede maal in de ge
schiedenis van de Vereniging ter Beoefe
ning van de Krijgswetenschap, dat een
aangekondigde lezing geen doorgang kan
vinden. De eerste maal geschiedde dit in
1925, toen de minister van Oorlog, J. J.
C. van Dijk, over zegende bezwaren had
tegen een lezing van de kapitein van de
generale staf, J. M. J. H. Lambooy, over
de vesting Holland. Er is hierover veel te
doen geweest. Later trad de minister af
en werd opgevolgd door kapitein Lam
booy.
Dc Samuels nog in onzekerheid.
De Amsterdamse rechtbank heeft de
beslissing in de meineed-zaak tegen een
vroegere patiënt van dr J. Samuels (be
kend door zijn eigen kanker-therapie),
uitgesteld. De rechtbank vond, dat het
onderzoek niet volledig is geweest en
heeft daarom een nader onderzoek ge
last door de rechter-commissaris, opdat
deze alsnog drie getuigen k décharge zal
kunnen horen.
Zoals bekend, stond veertien dagen ge
leden een Haarlemse monteur terecht, die
in de zaak tegen dr Samuels opzettelijk
een valse verklaring zou hebben arge-
legd. De Officier van Justitie eiste tegen
de man 6 maanden gevangenisstraf.
PROF. REUTER PRIJST
KONINGIN JULIANA.
De burgemeester van West-Berlijn
heeft de brief, die Koningin Juliana ge
zonden heeft aan president Eisenhower
in verband met het vluchtelingenvraag
stuk een teken van menselijke gevoelens
genoemd, waardoor de Duitsers bijzon
der getroffen zijn.
In een brief aan de Nederlandse con-
sulgeneraal in Berlijn schrijft prof. Reu
ter, dat de brief van H.M. er zeker toe
zal bijdragen, dat de toenemende bereid
willigheid van de gehele wereld om het
vluchtelingenprobleem als een verschijn
sel van de crisis waarin wij leven, te
zien verder wordt gestimuleerd. Prof.
Reuter is er van overtuigd, dat dit vraag
stuk op de duur niet slechts als een Duits,
maar ook als een internationale kwestie
moet worden beschouwd.
LUCHTLIJN TUSSEN LONDEN
EN MOSKOU
Volgens het Britse blad „Daily Tele
graph" wordt de mogelijkheid van het
openen van een luchtlijn tussen Londen
en Moskou besproken door luohtvaart-
functionarlssen.
„Een dienst op Moskou zou mogelijk
zijn, Indien de Russen in hun vriende
lijker houding volharden", aldus het
blad,
treden van de vroegere Chef van de
Generale Staf. Hij constateerde daarbij
dat deze vroegere Chef van de Generale
Staf van stonde aan en volhardend pro
beerde een geheel eigen politiek te voe
ren, hetgeen onvermijdelijk leidde tot
botsingen en wrijvingen. Het is echter
pertinent onjuist en niet anders dan
roddelpraat wanneer men beweert dat
in het huidige overleg met de drie
Chefs van de Generale Staven ge
kenmerkt door groot onderling ver
trouwen alleen maar een „Ja en
Amen"-sfeer zou heersen.
Niet minder verontwaardigd was de
minister, die het grote belang van de
Europese samenwerking nader accen
tueerde, over de wijze waarop men de
naam van de Nederlandse soldaat be
kladt: „In internationale kring en door
internationale bevelhebbers wordt juist
do flinkheid en blijmoedigheid van de
Nederlandse soldaat volmondig erkend".
De minister ontkende dat hij te op
timistisch was in zijn opvattingen over
de Nederlandse militairen en ons mili
taire apparaat: „Ik heb vertrouwen in
de leiding Gods en in afhankelijkheid
van die leiding heb ik ook vertrouwen
in het Nederlandse volk en in de Ne
derlandse soldaat", besloot de minister.
POLITIEKE STUDIE.
Minister Kernkamp voerde in zijn be
toog een warm pleidooi voor de bestu
dering van de politieke wetenschappen.
Hij meende dat hierin voor de C.H.-
Unie een nog grote taak is weggelegd
en dat het zaak is om de nu nog heer
sende achterstand spoedig en volledig
in te lopen.
Tevoren had hij er met dankbaarheid
van gewaagd juist als Christelijk His
torisch minister te zijn geroepen aan
het ministerie van Overzeese Rijksdelen.
Het is niet veel wat in ons beginsel
program over die Overzeese Rijksdelen
wordt gezegd, aldus de minister, maar
het is wel zeer bijzonder zinvol wat
daar staat over de roeping die de re
gering ten aanzien hiervan heeft als
Christelijke Overheid.
Een groot aantal amendementen was
op het gemeenteprogram bij het hoofd
bestuur ingediend. De Unieraad heeft
deze amendementen, waarvan het niet
mogelijk kon zijn ze alle in de alge
mene vergadering ter bespreking voor
te leggen en in behandeling te nemen,
nauwlettend bestudeerd en daarna
verwerkt in een aantal wijzigingen op
het oorspronkelijke plan. Het aldus ge
wijzigde plan werd zonder nadere stem
ming door de vergadering aanvaard.
DE MIDDAGVERGADERING.
In de middagvergadering werd
een groot aantal voorstellen door
plaatselijke kiesverenigingen inge
diend behandeld.
Voorstellen even groot in verschei
denheid als variërend in belangrijk
heid. Vanzelfsprekend werd ook deze
keer weer een warm pleidooi gehou
den voor een bundeling van krachten
in de Christelijk Historische periodie
ken, terwijl ook opnieuw uiting werd
gegeven aan de hartewens van elk
C.H.-er in Nederland: het verlangen
naar een eigen dagblad.
Een verlangen dat even warm ge
koesterd wordt door het hoofdbestuur
als door de individuele leden, doch
waarover men het toch ook wel eens
is dat de oprichting daarvan financieel
vrijwel onmogelijk is. De wens zal
voorlopig nog wel een illusie blijven.
Mr dr"J. van Bruggen kon, in de
ochtendbijeenkomst, nog een tweetal
verblijdende mededelingen doen. Aller
eerst dat er een batig saldo is en ten
tweede dat aan alle kiesverenigingen
In het rampgebied, indien zj) daarom
vragen, dispensatie van achterstallige
contributie en van de contributie over
1953 wordt verleend.
In het hoofdbestuur namen afscheid
de heren W. J. van Muiswinkel, W.
Nauta en prof. dr G. C. van Niftrik, die
geen van drieën herkiesbaar waren.
Als hun opvolgers werden gekozen de
heren J. Richter te Rijswijk (Z.K.), H.
M. Gerbrandy te Nijland en ds C. v.
Harten te Delft.
Voor dc fruitteelt.
Tijdens de regenbuien van de laatste
dagen zijn er grote hoeveelheden asco-
sporen uitgestoten. Dit is meegedeeld in
een bericht van de Kring Zeeland der
N.F.O., de Rijkstuinbouwvoorlichtings-
dienst en de plantenziektekundige dienst.
Gezien de ontwikkeling der fruitbomen
en de lange duur dat de ontluikende
knoppen nat waren, is er grote kans dat
infectie heeft plaats gevonden.
Waar nog geen bespuiting tegen schurft
werd uitgevoerd, moet men daarom zo
spoedig mogelijk met kwik spuiten, ten
einde de kiemende sporen te doden. Dit
advies geldt ook voor bedrijven waar het
langer dan 10 dagen geleden is dat met
koper of langer dan 5 dagen geleden is
dat met kwik werd gespoten. Alleen de
Iaatbloelende appels, die tot nu toe zeer
weinig ontwikkeling vertonen, komen
nog voor een koperbespuiting in aanmer
king.
Verder wordt meegedeeld, dat vrijwel
alle bladluiseieren thans zijn uitgekomen.
Waar dit nodig is, verdient het aanbeve
ling om bij de eerstvolgende bespuiting
tegen schurft kwik en parathion gecom
bineerd te gebruiken.
Voorts wordt er nog de aandacht op
gevestigd, dat het gewenst is rode- en
zwarte bessen direct na de bloei te spui
ten met pet. koperoxydechloride tegen
bladvalziekte.
NIEUWE REGERINGSBLADEN
IN DE SOWJET-UNIE.
Het samenvoegen van enige ministe'
ries in de Sowjet-Unie is gevolgd door
een soortgelijk gebeuren op het gebied
van de publicaties van deze instellin
gen.
Nu het ministerie voor de vloot is
opgenomen in een verenigd ministerie
van defensie, is aan het bestaan van
het blad „Rode Vloot", dat sinds veer
tien Jaar het orgaan van de marine was,
een einde gekomen. De „Rode Ster", tot
dusverre het officiële blad van het le
ger, wordt nu het algemene blad van
het departement van defensie.
Door het nieuwe departement vóór
het vervoer te water, een samenvoe
ging van de ministeries voor de koop
vaardij en de binnenscheepvaart, wordt
een nieuw blad, „Transport te water"
genaamd, uitgegeven. Ook het gecom
bineerd ministerie van landbouw en in
koop gaat een nieuw orgaan uitgeven.
Zware straffen voor Kenjatta c.s.
In het proces tegen Djomo Kenjatta en
zes andere inheemse leiders van de Mau
Mau in Kenia, zijn alle zeven beklaagden
veroordeeld tot de maximum gevange
nisstraf t.w. zeven jaar.
Kenjatta is schuldig bevonden aan het
bijwonen van beëdigingsplechtigheden
van de Mau Mau. Hij was voorzitter van
de 100.000 leden tellende „Afrikaanse
unie van Kenia" en verwierf zich de bij
naam „Brandende speer". Alle beklaag
den werden in October 1952 gearresteerd,
enkele uren nadat de noodtoestand in
Kenia was afgekondigd.
Twee kleine kleuters en een splinternieuw
fornuisje - dat is een compleet stukje kin
dergeluk. Veel kosten doet het niet, maar
zo'n fornuisje moet toch ergens vandaan
komen. Koop het gerust van Uw huishoud
geld. Dat kan, als U altijd zoveel mogelijk
soda gebruikt.
Dan spaart U geld. Dan kunnen Uw kin
deren eens een extra cadeautje krijgen,
zonder dat Uw huishouden er onder lijdt)
Aangebrande pannen, veile schalen.
Geen noodI Soda maakl in een hand
omdraai de grootste vaat stralend schoon.
Was af met soda, er beslaat geen zuiverder
en goedkoper reinigingsmiddel.
Strijd tegen de duurte en
corruptie.
President Peron van Argentinië heeft
Woensdag een beroep gedaan zich aan
een te sluiten, daar het land zich ge
plaatst zag voor een grote aanval van
binnenlandse vijanden op economisch,
politiek en sociaal gebied. „Wanneer Ik
van gevoelen ben, dat ik niet langer
door werkelijke mannen gesteund wordt,
zal er heengaan", aldus voegde Peron
er aan toe.
De Argentijnse president waarschuw
de, dat, indien, de maatregelen der re
gering tegen de duurte en de prijsop
drijving niet het gewenste resultaat
zouden hebben, het leger hem te hulp
zou komen. Zij die meer dan de offici
ële prijzen betaalden waren even schul
dig als de profiteurs. „Ais gij bestolen
wordt, is dat niet mijn schuld. Ik ben
niet voldoende politie om toezicht te
houden op 18 millioen mensen". Presi
dent Peron verzekerde, dat de dieven
naar de gevangenis zouden gaan, „zelfs
mijn eigen vader, als hij onder hen zou
worden aangetroffen".
(De Argentijnse regering heeft de
prijzen van vele artikelen vastgesteld.
Zij, die woekerwinsten maken, stellen
zich bloot aan zware boeten en gevan
genisstraf tot maximaal drie maanden).
Woensdag ls bekend gemaakt, dat
maatregelen zijn genomen tegen 31 bak
kers, die te hoge prijzen rekenden.
Dr van Itterzon voor de Schoolraad:
(Van onze speciale verslaggever).
„Nu het rumoer rondom Hardegar(|p is verstild en daar binnen afzlenbara
tijd een Chr. school zal worden gesticht, is toch de vrede nog niet geheel
teruggekeerd. Sommige vrienden zien een onderscheid tussen de huidige on-
derwijswetgeving krachtens welke de schoolvereniging te Hardegarjjp haar
wens verkreeg en de ideale situatie. Tot mijn persoonlijke vreugde wil men
blijkbaar meer samenwerking en beoogt men interkerkelijke contacten to
leggen tussen de diverse schoolinstanties. De Schoolraad heeft deze somen*
werking sinds zijn oprichting altijd begeerd en gezocht'*. Met deze woorden
begon dr G. P. van Itterzon gisteren de rede, waarmee hij de aldaar gehouden
algemene vergadering van de Schoolraad voor de Scholen met de Bijbel
opende.
Enige huizen brandden uit, toen een zware tankauto, geheel gevuld met olie, bestemd voor straalmotoren, ont
plofte en in brand geraakte in een van de straten van het dorpje Lamboum in Berkshire (Engeland). De wagen
de chauffeur had waarschijnlijk de macht over het stuur verloren reed met zeer grote snelheid, ramde
twee winkelhuizen, kwam weer op de rijweg terecht, doch sloeg daar over de kop, explodeerde en geraakte in
brand. Brandende olie regende neer op de huizen in de omtrek van het ongeluk, waarvan vele strooien daken
hebben. De chauffeur kwam bij het ongeluk om. De foto toont de ravage na het ongeluk. Leden van de brandweer
zijn nog bezig aan het blussingswerk. De telefoonlijnen worden hersteld.
Dr van Itterzon herdacht in zijn
openingswoord het overlijden van oud
minister mr J. Terpstra. Daarna ging
hij in op het schoolprobleem, zoals dat
tegenwoordig weer door enkelen aan
de orde wordt gesteld. Daarbij grijpt
men graag terug naar de klaasiek-
gereformeerde periode van de Vader
landse Kerk, toen er tot op zekere
hoogte een organische verbinding be
stond tussen Kerk en Staat, hoewel
men de geschiedenis in dit opzicht niet
moet idealiseren. Toen verlangden de
vaderen duidelijk, dat er overal scholen
gesticht zouden worden, waar de kin
deren niet alleen in taal en wetenschap,
maar ook in „de Christelijke catechis
mus" onderwezen zouden worden. Deze
eis kon gemakkelijk worden gesteld,
daar de gereformeerde kerk een be
voorrechte positie had. Sindsdien is er
onder de invloed van de revolutie ech
ter veel veranderd.
ONMOGELIJKHEID,
In een neutrale staat, zoals wij die
thans hebben, is echter een Chr. staats
school een volstrekte onmogelijkheid,
aldus dr van Itterzon. Met een hoog
idealisme komen we geen stap verder
en de voorstanders van de Chr. staats
school moeten maar eens duidelijk ma
ken, hoe zij Nederland en zijn staats
bestel binnen een mensenleeftijd in
Protestantse, Gereformeerde zin den
ken te herkerstenen.
Overigens is het nuttig eens naar
Hoedemaker te luisteren als hij 't heeft
over de roeping van de Overheid t.a.v.
het onderwijs. Met instemming citeer
ik hem, als hij zegt dat die roeping
hierin bestaat, dat zij de ouders in
staat moet stellen hun plichten op dit
terrein te vervullen en dat het stichten
van scholen zo veel mogelijk aan par
ticulieren moet worden overgelaten.
EERLIJKE DISCUSSIE.
Hij achtte „nu de kruitdamp om
Hardegarjjp enigszins is opgetrokken"
de tjjd gekomen om deze zaken in een
open en eerlijke discussie te bespreken.
Als basis zullen hierbjj kunnen dienen
de conclusies van de in 1947 op Birk-
hoven gehouden „Grondslagen-confe
rentie", waaraan ook topfiguren uit de
Ned. Herv. Kerk hun fiat hébben ge
geven. Trouwens, ook de nieuwe Kerk
orde gaat voorshands niet uit van een
gekerstende natie In Protestants-Gere-
reformeerde zin, aldus dr van Iitterzon.
Aan apostolaat en kerstening zjjn o.i.
in de Ordinantiën 4 artikelen gewjjd.
H ij zien de Chr. school als een roeping
en opdracht en als een instrument,
waarin wjj als medewerkers Gods
kunnen werken.
Klaagt een vriend en broeder over
de ontkerstening, wij zijn bereid mede
te werken om meerdere Chr. scholen
te doen verrijzen en om deze scholen
steeds weer de wekstem te laten ho
ren ook in het schijnbaar kleine ge
trouw zjjn. Maar aan het bestaans
recht van de scholen met de Bijbel
twijfelen wij tot geen prijs. En wil men
andere scholen gaan kerstenen, zullen
wjj dat toejuichen, mits het geen leus
blijft en de gedachten van dr Hoede-
maker niet worden vergeten, aldus dr
van Itterzon.
ACTIVITEITEN.
De secretaris-penningmeester, mr
J. J. Hangelbroek, deelde mee dat
thans 1877 scholen bij de Schoolraad
zijn aangesloten. Voorlopig zal geen
speciale inzameling worden gehou
den voor door de ramp getroffen
scholen. Mocht dit toch nodig blijken,
bij de afwikkeling der schadever
goeding, dan zal bij de Unie-collecte
1953 een speciaal beroep op ons volk
worden gedaan.
Een wettelijke regeling van liet
kleuteronderwijs is dringend nodig.
Hopelijk zal het betreffende wetsont
werp in het komende jaar behandeld
worden. Het Chr. buitengevv. lager on
derwijs ontwikkelt zich, maar hier is
nog een grote achterstand in te halen.
Op het terrein van het voortgezet ge
woon lager onderwijs moet het Chr.
volksdeel een veel grotere activiteit
gaan ontwikkelen.
Tenslotte deelde mr Hangelbroek
nog mede, dat op initiatief van de Ver.
van Chr. Onderwijzers een commissie is
ingesteld, die de vraag onder ogen
moet zien of en in hoeverre de uit
werking van de wet op de Publiek
rechtelijke Bedrijfsorganisatie ook con
sequenties heeft voor de organisatie
vorm van het Chr. onderwijs.
SCHOOL EN BIJBEL.
In de middagvergadering gaf drs D.
Fokkema te Overveen, directeur van
de Da Costa-kweekschool te Haarlem,
enkele „Gedachten over de betekenis
van de Bijbel voor de leerstof en me
thode der Chr. school". Hij wilde het
hierbij niet over de methodiek der
„leervakken" hebben, doch hij bezag de
gehele leerstof als aspect van de be
moeiingen met de kinderen op de Chr.
school.
Tegenover het naturalisme en het
idealisme stelde hij het Bijbels realisme,
want de Christen moet met een open
oog voor de werkelijkheid de noden en
mogelijkheden die er zijn onder ogen
zien en gaan op de door God in Zijn
Woord gewezen weg. Deze gedachten
paste hij tenslotte toe op de leerstof en
de methode bij de opvoeding op het ter
rein van de arbeid, de gemeenschap, de
cultuur, de staat en de Kerk. De heer
Fokkema beklemtoonde, dat de school
ook niet mag zwijgen over de vraag
stukken van het gezin en van de
sexualiteit. Op dit terrein is nood en
liggen vragen bij de jeugd en de Chris
ten-opvoeder mag zich voor deze nood
niet blind houden.
Franse hulp aan overstromings
slachtoffers.
Woensdagavond is te Parijs bekend
gemaakt, dat in Frankrijk een bedrag
van bijna zevenhonderd millioen frank,
dat is zeven millioen gulden, bijeen is
gebracht.
Er is ruim tienduizend ton goederen
naar Nederland gezonden. Franse ge
en andere instellingen
ln totaal 32 Nederlandse dor
pen geadopteerd.