Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden en omgeving van Dordrecht zwaarst getroffen DE TOESTAND Nationale ramp van ongekende omvang Eensgezindheid en medeleven overal in den lande Bijna geheel Nrd-Beveland onder water ALLERLEI Prinses Wilhelmina naar Zeeland Middelburg voorlopig zonder water. Bid en werk PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND MAANDAG i FRRR. IOBS LEGER, MARINE EN LUCHTMACHT GEMOBILISEERD Ook buitenlandse hulp Dodelijk ongeluk te Nieuwland» Vier mensen verdronken op Oosterschelde De Bilt zegt AFNEMENDE WIND ER ZIJN TIENTALLEN DODEN Aanbod van auto's was groot in Zeeland. Uitgave: Stichting „Zeeuwsch Dagblad" Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr. 60, T#L 2438, bij geen gehoor voor advertenties 2970, voor redactie Ï485. Giro 274289. Kantoren: Vlissingen: Lammensstraat 17, Telef. 2754, Middelbu g: Korte ^oordstraat 35. Tel. administratie 2009, Tel. redactie 2347; Ter- neuzen: Dykstraat 26—28 ZEEUWSCH DAGBLAD 8e JAARGANG No. 2892 Abonnementsprijs j 0.44 per week, ƒ1.85 p. maand, 5.45 p. kwartaal Losse nummers 13 eent Advertentieprijs 20 cent per man. Rubriek Kabouters 10 ct. per woord Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEIDE Directeur: JACQ DE SMIT Medewerkers: Ds W. C. v. Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg; Mr W. F. E. Baron v. d. Feltz, Mid delburg; Ds A. Gruppen, Biezelinge; Ds J. S. Hartjes, Vlissingen; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nleuwdorp; J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; Drs J. Kwekkeboom, Goes; J. Laport, Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel, Tholen; R. Zuluema, Goes. Op- en ondergang ven Zon en Maan. Dinsdag: Eon op 8.18 u., onder 17.31 u. Maan op 22.47 u., onde? 9.24 u. Hoogwater Dinsdag 8 Febr.: Vlissingen! 4.23 u. 1.88 m., 16.46 u. 1.94 m. Terneuzen: 4.52 u. 2.05 in., 17.11 u. 2.11 m. Wemeldinge: 6.13 u. 1.53 m„ 18.29 u. 168 m. Zierikzee: 5.53 u. L26 m., 18.18 u. 1.42 m. WATERSNOOD IN NEDERLAND HET WATER, oude vijand van deze lage landen, heeft in de afgelopen 36 uur zijn slag ge slagen. Een slag die dit land nog vele jaren heugen zal, want zelden tevoren heeft Nederland een ramp van dergelijke omvang te verduren gekregen. Drie factoren hebben hiertoe meegewerkt: het tijdstip van het hoogwater, het springtij (het was nieuwe maan) en de windkracht en windrichting. De stormen heb ben het water opgezweept tot ongekende hoogte, de zee heeft de dijken gebeukt en vele waterkeringen zijn bezweken. En zo is dit land in rouw en droef heid gedompeld. Het aantal doden is op dit ogenblik gestegen tot 142 en niemand weet nog hoe het eind cijfer zal luiden. Evenmin als iemand zich durft te wagen aan een schatting van de schade. Tientallen millioenen, werd van officiële zijde meegedeeld. Het kannen ook honderdtallen millioenen zijn! Onze provincie behoort met het Westen van Noord-Brabant en de Zuid-Hollandse eilanden tot de zwaarst getroffen gebieden. Het aantal slacht offers in Zeeland is nog niet bij benadering te schat ten. Officieel zijn het er omstreeks dertig, maar er zijn nog tal van gebieden, waarvoor in het geheel feen gegevens bestaan, Hoe het in Tholen is, op Ichouwen Dniveland, op Noord-Beveland, op St. Philipsland, wij kunnen het U niet vertellen. Een verkenningsvliegtuig heeft op verzoek van de Com missaris der Koningin een rondvlucht boven Zee land gemaakt. Men rapporteerde enorm veel water in de Schouwse polders en een stroom van vluchte lingen in de richting Haamstede. En..,, dan zijn nog op lang niet alle plaatsen de getroffen in veilig heid gebracht. In Waarde, dat onder water staat, bevinden zich nog 40 mensen en hoevelen er deze nacht in Kruiningen de nacht hebben doorgebracht in de nok van hun huis wij weten het niet! Treinverbinding met de rest van Nederland zal voorlopig niet mogelijk zijn, want op verschillende plaatsen staan de rails blank en zijn stukken weg geslagen. En zoals het in Zeeland is, zo is het in tal van andere streken van ons land. Er is rouw en grote droefheid in Nederland slechts eensgezind heid, de offervaardigheid en de blijken van meeleven verzachten die smart enigszins De Tweede Kamervoorzitter, dr Kortenhorst, heeft zich met de mi nister-president verstaan over de vraag, of de regering morgen de Kamer een overzicht kan geven van de stand van zaken in de getrof fen gebieden. Minister-president dr W. Drees heeft zich bereid verklaard, bij het begin der vergadering een verklaring af te leggen waarna de leden der Kamer in de gelegenheid zullen worden gesteld eventuele vragen stellen. Toen de minister van Waterstaat gisteren Dordrecht bezocht deelde hy een verslaggever mede, zich nog geen gefundeerd oordeel over de omvang van de ramp te kunnen vormen. Dit was trouwens ook onmogelijk. De ver binding met de getroffen gebieden was ■eer moeilijk, zo niet onmogelijk. Na informatie by de regeringsvoor- BcMftgsdienet bleek ons dat bet nog Biet mogeiyk was de maatregelen voor hulpverlening vanuit een centraal punt ie leiden en dat was in dit stadium ook niet belangrijk. Ter plaatse Immers waren tienduizenden bezig met de red dingswerkzaamheden, onder leiding van de waterschappen, geassisteerd door het leidinggevende personeel van de Ryks waterstaat. Ook het militaire apparaat is volle dig ingeschakeld. De troepen die allen terug geroepen zijn, staan onder bevel van de Nederlandse territoriale be velhebber. Ook de Centrale Evacuatie- commissie, die ressorteert onder de departementen van Binnenlandse Za ken en Oorlog zijn in actie gekomen. Al het mogelijke is in het werk ge steld om een overzicht te verkrijgen van de omvang van de ramp. De mi- nister-president heeft verscheidene getroffen gebieden bezocht, evenals de ministers van Verkeer en Waterstaat, "an Binnenlandse Zaken en Oorlog. MEDELEVEN OVERAL. Alom in den lande is er medeleven met de slachtoffers van de overstro mingen en ook uit het buitenland ko men berichten binnen waarin hulp wordt toegezegd. Personen stelden hun auto's ter be schikking voor vervoer; helaas signa leerde men ook auto's, wier bestuur' ders ge»n acht sloegen op, op vervoer- jslegonheid wachtende, militairen. Talrijke organisaties hebben direct hun leden opgeroepen tot hulpverle ning. Uit diverse gemeenten, groten sowel als kleine, stroomden de berich ten binnen over collecten, kleding en voedselinzamelingen. Ze allemaal te noemen zou ons te ver voeren. Laten we vtdstaan onze dank uit te spreken voor dit bewijs van éénheid. Zaterdagmiddag heeft op de be- -•uchte bocht te Nieuwland een dode lijk ongeluk plaats gehad, dat aan de ï-jarlge I Goedbloed uit Middelburg het leven kostte. Het slachtoffer kwam op de motor uit de richting Middel- buig. Twee bussen naderden uit de richtt-jg Goes toen hij de bocht pas te»., da. De eerste bus werd normaal eoorbij gereden, doch direct daarop slipte de motorrijder. Hij kwam onder bus terecht en liep zware verwon- i .algen op. Hij werd in het vereni gingsgebouw binnengedragen, waar ii< kort daarop overleed. Dokter de •feerd verieende de eerste hulp. DE MILITAIREN. Zoals we reeds schreven is al het beroeps- en reservepersoneel opgeroe pen. Troepen uit Breda, Den Bosch, Geertruidenberg, Oirschot en Roosen daal werden in het bedreigde gebied te Willemstad en Kruiningen ingezet. Eenheden van de Koninklijke Marine werken op Walcheren en zo mogelijk ook op Zuid-Beveland. Marinestrijd krachten uit Rotterdam trokken naar Middelharnis en Stellendam. Troepen uit Den Haag, Utrecht en Schoonhoven zijn ingezet aan Ouderkerk a. d. IJssel. Van de vliegbasis GUae-Rjjen uit zijn met Beechcrafts en Harvards verken ningsvluchten verricht met het doel uit wijkmogelijkheden te zoeken voor de bevolking van die gebieden, die door het water zjjn ingesloten. Als gevolg van de noodtoestand staan vliegtuigen van de luchtmacht op „stand by" op de basis. Een Dakota heeft rubberboten uit geworpen boven Stellendam. De piloot van een Mitcheil-bommenwerper van Marine-Luchtvaartsdienst wierp boven Oude Tonge drie rubberboten uit bo ven geïsoleerde hofsteden. Deze opera tie lukte uitstekend. Twee der boten kwamen vlak naast de boerderijen neer. HET BUITENLAND. Ook uit het buitenland kwamen on middellijke berichten binnen waarin hulp werd aangeboden. De Amerikaan se ambassadeur, gelden Chapin, heeft aan minister Drees zijn medeleven be tuigd en namens de Amerikaanse rege ring medegedeeld dat Amerika gaarne militaire hulpmiddelen ter beschikking stelt. Ook de CARE, de Amerikaanse hulp verleningsorganisatie, is direct in volle werking getreden. Honderden voedsel pakketten en deken-pakketten zjjn ter beschikking gesteld en in samen wal king met het Roode Kruis uitgedeeld. De CARE heeft toegezegd onmiddel lijk in het buitenland met een alge mene inzameling voor hulp aan de noodgebleden te beginnen. Ook de re gering van Canada heeft hulp aange boden. Engeland heeft tien helicoptè- res afgestaan. Op de Antillen hebben de berichten over de overstroming diepe indruk ge maakt. Er wordt een comité van actie gevormd om in samenwerking met het Rode Kruis aldaar een inzameling te houden. Ook het Duitse Rode Krnis heeft hulp aangeboden. Het bestuur van het Westduitse Vak verbond, dat zes millioen leden telt, zal vandaag in Dusseldorp bijeenkomen om te spreken over maatregelen om de slachtoffers van de overstromingsram pen in Nederland en België te helpen. Enkele mededelingen van de heer van Leeuwen, die met anderen de evacuatie Is belast: Dat gisteren vijfhonderd mensen van Waarde naar Krabbendijke zijn geëvacueerd. Dat uit Kruiningen 60 mensen naar Krabbendijke zijn gebracht en dat de rest van de inwoners van Kruiningen op de Markt was geconcentreerd. Er zijn motorboten gebracht naar Wol' phaartsdijk, Kruiningen, Ellewoutsdijk en Baarland. Maatregelen voor verdere evacuatie zullen tot uitvoer worden gebracht naar gelang van de ontwikkeling der situatie in de afgelopen nacht. Voor het gat bij Kruiningen lag het sen of andere vaartuig dat beschikte over een motorreddingboot. De kapi tein heeft deze boot door het gat naar binnen laten varen om te assisteren. De gehele Zondag is geen enkel® vaart door de Stoombootdiensten ge maakt. De steigers in Vlissingen en Breskens zijn buiten werking doordat de electrische installatie stuk is. Bo vendien lag de haven van Breskens vol drijfhout. Er wordt getracht van daag enige vaarten te maken. Gebleken is dat het water 60 cm ho ger heeft gestaan dan in 1906, het jaar van de grote ramp. Om half vijf giste renmiddag kwam het water op ver schillende plaatsen al tachtig cm. la ger dan in de voorafgaande nacht. Vannacht is in Yerseke een vlot aan gespoeld, waarop zich drie mensen be vonden, afkomstig uit Ouwerkerk op Schouwen Duiveland. Zij deelden me de, dat vier anderen van het vlot wa ren geslagen en verdronken. Het aan tal slachtoffers dat tot nu tot bekend is, is hiermede dus gestegen tot 142. Namens H, M. de Koningin hoopt Prinses Wilhelmina vandaag en Dinsdag een be zoek aan de door de waters nood getroffen gebieden in Zeeland te brengen. Vergezeld van Prinses Bea trix heelt H. M. Koningin Juliana gistermiddag een be zoek gebracht aan de omgeving van de Krimpenerwaaid. De komst van H. M. was de auto riteiten in die streek niet be kend. Zij reed eerst tot aan Ouderkerk, welke plaats zelf onbereikbaar was. zodat de ko ninklijke auto slechts tot de grens van het ondergelopen land kon rijden. Vervolgens werden Lekkerkerk, Krimpen aan de IJssel en Krimpen aan de Lek bezocht. De burgemees ter van Krimpen aan de IJssel was toevallig ter plaatse aan wezig, waar de koninklijke auto stilhield. Met hem had H. M. een infor matief onderhoud. Het lag in het voornemen te pogen Zee land te bereiken. Dit bleek echter onmogelijk door het pas seren op de wegen van grote hoeveelheden in veiligheid ge bracht vee. In de richting Vianen reed H. M. terug naar Soestdijk, toen het te laat was geworden nog andere oorden te bezoeken. Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, gel dig van Maandagochtend tot Maan dagavond. Aanvankelijk ln hef Zuiden en Zuidwesten van het land krachtige, geleidelijk verder afnemende wind tussen Noord-West en Noord. El ders overwegend matige Noorde lijke wind. Wisselend bewolkt met enkele buien. Dezelfde temperatu ren als gisteren of iets lagere. De eerste berichten uit Noord-Beveland zijn thans binnen. Naar wij vernemen is bijna het gehele eiland onder water. Er zijn tien tallen slachtoffers. Alleen in Kortgene zijn er naar schatting ongeveer 35 doden te betreuren. Alleen Wissekerke en Kamperland zijn droog gebleven, en vermoedelijk eveneens een deel van Colijnsplaat, maar met deze laatste plaats heeft de rest van het eiland geen verbinding. De volgende polders op het eiland staan onder water: de Stadspolder bij Kortgene, de Willempolder, de Willem-Adriaanpolder, Westpolder, Oostpolder, Smallegangepolder, Fre- derikpolder, Oud-Kortgenepolder, Annapolder, Geertsdijkpolder en Kats- polder. Op het eiland is een groot gebrek aan rubberboten. Voorts moet uit Zuid- Beveland zoet water worden aangevoerd, aangezien er geen waterleiding op Noord Beveland is. Ook levensmiddelen worden aangevoerd. Van Katse- veer zijn enkele boten onderweg. Middelburg was gistermiddag al van leidingwater verstoken. De vrees, die al meermalen is geuit, dat bij verder gaande duinafslag bij Oranjezon het waterwingebied in moeilijkheden zou geraken, is bewaarheid geworden. Het zeewater overspoelde het water wingebied en het aanvoerkanaal liep vol zout water. De pompen moesten worden afgezet en de waterlevering stopte. Dit betekent dat de Zeeuwse hoofdstad het voorlopig zonder lei dingwater zal moeten stellen. Het waterwingebied is voor lange tijd on bruikbaar, zo niet voor altijd uitge schakeld. Het wachten is op het her stel van de verbinding met de Sloe- dam en Zuid-Bevéland, zodat water uit Ossendrecht betrokken zou kunnen worden. Of dit de eerste dagen al mogelijk zal zijn is een open vraag, Naar het zich om drie uur hedennacht liet aanzien, was men op de meeste plaatsen de toestand vrijwel meester. De wind is afgenomen en het water zakt. Desondanks is ook in deze nacht op vele plaatsen koortsachtig gewerkt om erger te voorkomen. De gebieden die het meest geleden hebben zijn: Walcheren: Veere staat geheel, Vlissingen gedeeltelijk onder water. De „Schone Waardin" te Rammekens dreigde het gisteravond te begeven, maar men schijnt de toestand meester te kunnen blijven. Vermoedelijk is Walcheren het minst getroffen gebied van Zeeland, Zuid-Beveland: Wolphaartsdijk, Ellewoutsdijk, Kruiningen, Rilland Bath, Waarde en mogelijk nog meer plaatsen staan onder water. Het is niet bekend of zich in deze gebieden nog veel slachtoffers bevinden. In het geïsoleerde Krabbendijke heerste gisteravond een alarmtoestand, evenals in Goes. Met man en macht werd gewerkt om dijkdoorbraak te voor komen. Noord Beveland: Practisch geheel onder water. Er zijn tientallen slachtoffers te betreuren. Alleen Wissekerke en Kamperland zijn droog gebleven en vermoedelijk ook een deel van Colijnsplaat. Tholen, Schouwen-Dulveland en St. Philipsland: over de toestand op deze eilanden is nog niets bekend. Zeeuwsch-Vlaanderen: Tussen Axel en Terneuzen staan enkele polders onder water en de zee spoelt in Terneuzen door de huizen. Bij Axel werd vannacht nog een dijk ernstig bedreigd. Alle Axelaars hebben er van nacht aan gewerkt. In dit gebied zijn verscheidene doden. In West-Zeeuwsch-Vlaanderen is overstroming bij Cadzand gemeld. West-Noord-Brabant: Halsteren is het zwaarst getroffen. Nog niet alle men sen zijn hier gered. Willemstad is geheel geïsoleerd en ook Bergen op Zoom heeft aanzienlijke waterschade. Zuid-Holland: Uit Dordrecht meldde men dat men de toestand meester was. Stellendam was er hedennacht nog het ergst aan toe: velen werden met de verdrinkingsdood bedreigd. Op de eilanden staan verscheidene dorpen onder water. Rotterdam en wat daarboven ligt zijn er betrekkelijk goed afgekomen, al is de schade aanzienlijk. Noord-Holland: Van de kustprovincies heeft dit gebied het minst te lijden gehad. Slechts op Texel is de toestand ernstig: men spreekt over vijf doden. Op zee: vele sohepen verkeren in nood. Een Engels passagiersschip is ge zonken; er zijn 139 doden. In het buitenland: Engeland en de Belgische zeekust hebben het zwaar te verduren gehad. Volgens de laatste jieriohten zijn ln Engeland 181 doden. Commissaris leidde het centrale hulpverleningspunt. Onmiddellijk nadat bekend werd ge maakt welk een ramp Zeeland getrof fen had, is een coördinatie tussen de verschillende provinciale diensten tot stand gebracht, met als concentratie- Junt de Provinciale Griffie te Middel burg, Gedurende de gehele Zondag heeft de Commissaris der Koningin jhr A. F. C. de Casembroot, daar besprekin gen en telefoongesprekken gevoerd. De drie lijnen van de Griffie waren per manent overbezet. Het was een geluk kige omstandigheid, dat vanaf giste renmorgen tot nader order een amb tenaar van de Rijks Verkeers Inspectie hier gedetacheerd is, die tot taak heeft de vele verzoeken om vervoer in en naar de getroffen en bedreigde ge bieden te behandelen. Uiteraard vielen in het grootste ge deelte van Zeeland de openbare mid delen van vervoer al spoedig uit. Op enkele plaatsen, ondermeer in de buurt van Krabbendijke, moesten en kele bussen worden achtergelaten, doordat zij voor het vervoer van ge- evacueerden en redders moesten wor den afgegeven. Reeds gisterenmorgen vroeg kwamen op de Prov. Griffie dringende verzoeken binnen om luxe auto's, vrachtauto's, trucks met opleg gers, kortom alle soorten van gemoto riseerde voertuigen beschikbaar te stellen. Met name voor Kruiningen, Wol phaartsdijk en Ellewoutsdijk werd rij dend materieel gevraagd. De eerste noodkreet kwam van Ritthem en het ging om vrachtauto's voor de afvoer van het vee. Tot gisteravond was het gelukt aan alle verzoeken te voldoen. De trucks met opleggers werden hoofdzakelijk gebruikt voor het vervoer van motor bootjes naar de getroffen punten. Tientallen autobussen werden Ingezet voor het vervoer van arbeiders en mi litairen. Zeer verheugend was het enorme aanbod van auto's door particulieren. Terwijl er ook vele aanbiedingen wer den ontvangen van vrachtauto's meest al met het nodige personeel. Diverse malen werd van de aanbiedingen een dankbaar gebruik gemaakt, maar ge lukkig behoefden niet alle dienst te doen. Voor de R.V.I. betekent dit, dat er nog een flinke reserve is, waarop in geval van nog ernstiger nood een be roep kan worden gedaan. WEER VARKENSMARKTEN IN ZEELAND. Het gunstig verloop van de varkens pest maakt bet mogelijk het gebied, waarin vrijelijk varkensmarkten mogen worden gehouden, verder uit te breiden. Blijkens een beschikking in de Neder landse Staatscourant zijn met ingang van 31 Januari 1958 de beperkende bepaliu- i ten aenaien van hét houden van var- wmarkten opgeheven in de provincies Limburg, Noord-Brabant, Zeeland en het gedeelte van de provincie Noord-Holland benoorden het IJ en het Noordzeekanaal. QISTEREN was hot Zondag. Gisterochtend zijn velen onzer naar Gods huis gegaan, sommigen nog maaf nauwelijks wetend welke ramp op dat zelfde ogenblik reeds ons land teister de, geen van ons beseffend, welke vreselijke dingen ons nog te wachten stonden. De meeste kerkdiensten zijn halverwege afgebroken, omdat de mannen werden opgeroepen de schop ter hand te nemen, omdat de dijken ft gevaar waren of het reeds hadden be geven. Het is een Zondag geweest die om heugen zal zolang als w{j zullen leven. Maar een Zondag die ons ook iets te zeggen heeft, omdat er ln deze afge broken kerkdiensten een symboliek schuilt: de Goddelijke opdracht vooï de Christen om te bidden èn te wer ken. Dat gebed is voor velen onzer eest levensbehoefte geweest, al hebben vrij het mischien verricht met gesmoorde stem en tranen in de ogen. Want Im mers zoals een kind vertrouwt op zijn vader, de vader die alles kan en nooit teleurstelt, zo mag de Christen ver trouwen op zijn Vader ln de Hemelen. Maar dan ook vertrouwen: aUes stel len in de hand van die almachtige God; zelfs ome bezittingen en zelf* ons levenl Op dit ogenblik gaan onze gedach ten uit naar hen, die door rouw eft* getroffen. Wij weten maar. één raad! breng Uw droefheid voor Gods troon. Want hier kunen mensen niet troosten. En op dit ogenblik gaan onze gedach ten uit naar hen die alles verforen en nu volkomen afhankelijk zijn van an deren. Ook voor hen geldt: God geef! kracht naar kruis. II AARbidden alleen is niet ge- noeg! Werken, dat is ook een Goddelijk gebod. Duizenden verkeren in nood, honderden misschien nog ln levensgevaar. Wie zich nu aan dat Goddelijk gebod ontrekt, die staat niet alleen schuldig tegenover zijn Schep per maar hij begaat ook een misdaad jegens zijn medemensen. Ieder behoort nu te doen wat hij kan doen. Zonder klagen en met grote blijmoedigheid. Nederland Is door een ramp getroffen maar als God ons werk zegent zullen wij ook deze ramp weer te boven komen! Kunt U niets doen? Op zijn minst kunt U gevolg geven aan de oproep van het Nationaal Rampenfonds en datgene wat U aan geld missen kunt ter beschikking stellen van de slacht offers. U kunt dat doen op het giro nummer van dat fonds let wel: 9575 en U kunt het ook bij ons blad af dragen of storten op het gironummer van het Zeeuwsch Dagblad te Goesi 274289. Maar doet het dan nu! Wij zorgen dan dat het geld op de plaats van bestemming komt. Laat ieder doen wat hij kant Onder biddend opzien tot God. Wij slaan het oog tot U omhoog Die ons in allen nood Verlossing zond te allen stond, Ja, zelfs ook van den dood! Zoals men zal begrijpen zien wij ons genoodzaakt de voor deze week aangekondigde tournée van Alfred v. Sprang, onze reizende correspondent, geheel af te lassem De kaar ten blijven geldig. Zo spoedig als dit ons mogelijk is, zullen wij nadere mededelingen laten volgen.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1953 | | pagina 1