Sowjet-klacht over mishandeling van
krijgsgevangenen afgewezen
Verbouw van brouwgerst in Zeeland
verkeert in moeilijke situatie
WEGSCHAP WALCHEREN EEN FEIT
Pinay afgetreden
Frans schip voor de Libanese
kust in tweeën gebroken
k SNIPPER
J NIEUWS'
PROTESTAMTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Wat bezielt de Russen eigenlijk
Een beperkt examen als selec-
tiepost der scholen voor
V.H.M.O.
Algemene vergadering der V.N. tot 24 Febr,
uiteen
LAWINE DOODT
23 TOERISTEN
P. Boogert uit 's Gravenpolder
fruitverpak kampioen
A'i
Na urenlang debat
Vijf leden der Prov. Staten stemden tegen
Uitgave:
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
90, Tel. 2438, by geen gehoor voor
advertenties 2970, voor redactie
2435. Giro 274289. Kantorent
Vlissingen: Lammensstraat 17,
Telef. 2754, Middelbu g: Korte
\oordstraat 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen: Dijkstraat 28—28
ZEEUWSCH DAGBLAD
8e JAARGANG No.
Abonnementsprijs j 0.44 per week,
ƒ1.85 p. maand, ƒ5.45 p. kwartaal
Losse nummers 13 cent
Advertentieprijs 20 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
DINSDAG 88 DEC. 1952
Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEIDE Directeur: JACQ DE SMIT
Medewerkers: Ds W. C. v. Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg; Mr W. F. E. Baron v. d. Feltz, Mid
delburg; Ds A. Gruppen, Biezelinge; Ds J. S. Hartjes, Vlissingen; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp;
J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; Drs J. Kwekkeboom, Goes; J. Laport, Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel,
Xholen; R. Zuiaema, Goes.
Op- en ondergang van
Zon en Maaiii
Woensdag: Zon op 8.47 u., onder
16.32 u. Maan op 12.19 u., onder
1.08 u.
Hoogwater Woensdag 24 Dec.:
Vlissingen: 7.09 u. 1.74 m., 19.56
u. 1.79 m. Terneuzen: 7.41 u. 1.96
m. 20.22 u. 2.02 m. Wemeldinge:
8.53 u. 1.45 m. 21.29 u. 1.64 m.
Zierikzee: 8.30 u. 1.25 m. 21:13 u.
1.44 m.
IIIIIHllllllllilïl
XIL
WEEK gehandeld te
de selectie op de
TSjA VORIGE
hebben over
scholen voor Voorbereidend Hoger en
Middelbaar Onderwijs (V.H.M.O.) en
over de toelating tot die scholen als
een selectiepost, moet tenslotte nog
gelet worden op een zeer belangrijke
oorzaak, waardoor deze scholen toch
selectievelden zijn geworden.
En deze oorzaak is het eindexamen.
Want op het eindexamen is het on
derwijs in alle klassen gericht en af
gestemd. De elkaar opvolgende klassen
immers zijn even zoveel schreden op
de weg, die naar het doel het eind
examen leidt. Geen wonder aldus,
dat elke schrede op die weg met de
duimstok der selectie nagemeten wordt.
Want het eindexamen stelt barre
eisen en het stelt die eisen omdat de
Universiteit zulke eisen stelt. En dit
is begrijpelijk, want ieder die straks
leiding wil geven aan ons volk als in
genieur, arts, jurist of leraar moet
kunnen bewijzen dat hy daar de dooi
de wet verlangde, intellectuele capa
citeiten voor bezit. Daarom dus lopen
de eenzijdig- of halfbegaafden in deze
strijd om de Universitaire loopbaan een
grote kans om het onderspit te delven
en is het dus voor de hand liggend,
dat een leraarsvergadering in de hui
dige omstandigheden serieus en ijverig
aan het selecteren en nog eens selec
teren gaat. Zelfs een ethisch motief is
hier aanwijsbaar, daar het toch on
barmhartig is een leerling enkele kost
bare jaren te doen besteden aan een
taak, waartegen hij niet opgewassen is.
tj N TOCH niettegenstaande dit
a"es blijft mij het ideaal voor
rgen ...laan, dat ik in de twee vorige
artikelen aanwees, dat n.l. onze chris
telijke scholen voor V.H.M.O. geen se-
.e tievslden, maar ontplooiingsvelden
behoren te zijn.
Hoe is dit ideaal nu te verwezen-
ïykan?
Wij constateerden immers dat het
ideaal, het „zó zou het moeten zijn",
onherroepelijk schipbreuk lijdt en lij
den moet op de onvermijdelijke eind-
exameneisen, die er nu eenmaal zijn!
Maar hier ligt juist de mogelijkheid
tot do overwinning van het ideaal: Er
behoort een radicale wijziging van het
eindexamen te komen. Een onderwijs
deskundige als Dr. Sprey verwerpt het
huidige systeem van eind-diploma'
met gelijke rechten voor allen. Want
juist dit éénvormige einddiploma legt
de boven gesignaleerde druk op alle
schooljaren en alle klassen, waardoor
de opvoeding door de selectie over
woekerd wordt. Hij pleit dan ook voor
gedifferentieerde einddiploma's en
voor einddiploma's met aantekening.
De Universitaire faculteiten zouden
dan zelf de normen moeten vaststellen
volgens welke zy de bezitters van zul
ke einddiploma's als voor hen toelaat
baar aanvaarden. Waarom toch moet
van een a.s. student in de rechten of
theologie een examen in de wiskunde
worden geëist of van een medicus en
landbouwingenieur een examen in de
oude talen? Is het niet voldoende dat
zy zo zy op een lyceum of gym
nasium zyn die lessen volgen en
dan vrijgesteld worden van een exa
men! Men kan tegenwerpen dat zij die
lessen dan met minder dan normale
belangstelling zullen volgen, omdat het
er niet zó voor hen op aankomt! Dit
kan echter voorkomen worden door
een aantekening op het einddiploma,
iets mededelend over eigenschappen
als plichtsbewustzijn en sociaal gericht
gevoel. De Universiteit en later de
maatschappy mogen toch wel iets meer
van de mensen weten dan alleen dat
zy veel kennis bezitten! Want eigen-
a:happen als doorzettingsvermogen,
plichtsgetrouwheid, sportiviteit en der
gelijke zijn voor de maatschappij zeker
zo belangryk als intellectuele begaafd
heid, die als zodanig karakterloos zyn
kan.
Wanneer er zulke beperkte eind
examens zouden komen, zou de stimu
lans tot voortdurende selectie ontbre
ken en dit ware niets dan winst. Dr.
Turkstra wijst er zeer terecht op dat
de scholen voor V.H.M.O. er toch waar-
Rjk niet alleen zyn om voor einddiplo
ma's op te leiden; dat de school geen
fabriek voor einddiploma's, de rector
geen directeur-fabrieksleider en de le
raren geen fabrieksingenieurs zijn.
Andrei Gromyko, de Russische afgevaardigde bij de Ver. Naties, heeft het
in de laatste zitting van de assemblee voor het reces, dat tot 24 Februari
duurt, behoorlijk bont gemaakt. Hij kwam met de beschuldiging, dat de Ver.
Staten in Mei 1951 1400 communistische krijgsgevangenen naar Amerika
hadden overgebracht om als „Chinese biggetjes" voor atoomexperimenten te
worden gebruikt. De Rus zei dit, als toelichting op de Zondag door hem in
gediende resolutie, waarin werd gevraagd de behandeling der krijgsgevan
genen op Korea door de Amerikanen af te keuren.
VONNISSEN IN
OOST-DUIT SLAND.
In Erfurt (Oost-Duitsland) zyn ze
ven personen, onder wie een jonge
vrouw, tot tuchthuisstraffen tot 15
jaar veroordeeld, op beschuldiging van
spionnage voor de Amerikaanse ge
heime dienst en het bureau-Oost van
de C.D.U. (West-Duitsland).
De veroordeelden behoren allen tot
de Christen-Democratische Unie. Tij
dens het proces werd de West-Duitse
«sinister voor zaken betreffende ge
heel Duitsland een agent van de Ame
rikaanse geheime dienst genoemd.
Gromyko had, hoe kon het anders,
weinig succes met deze resolutie. Na
een debat, waarin behoudens door de
Sowjet-gedelegeerde werd deelgenomen
door de Amerikaanse en Engelse afge
vaardigde, werd het voorstel met al
leen de stemmen van het Sowjet-blok
voor, verworpen.
De Westerse afgevaardigden wezen
de beschuldiging als propaganda van
de hand. Gross van de Ver. Staten
wees er op, dat de Sow jets alle midde
len te baat nemen om de vrede in Ko
rea tegen te houden. De Britse afge
vaardigde noemde de resolutie een
laatste poging van Rusland om het ini
tiatief in de koude oorlog te herkry-
gen.
De West in het geding,
De algemene vergadering heeft
tenslotte haar goedkeuring gehecht
aan de aanbeveling van de beheer,
schapscómmissie, volgens welke de
documenten, die de Nederlandse re
gering inzake de status van de Ne
derlandse Antillen en Suriname
heeft ingediend, moeten worden
DEZE WIJZE zou er een gat ge-
slagen worden in het heersende
intellectualisme en de sch-al kon beter
haar taak vervullen om onze jeugd,
vooral ook ethisch, geestelijk en cultu
reel te vormen. Het is te hopen, dat
Minister Cals deze weg zal inslaan en
is er een wolkje als een manshand, dat
goede dingen verwachten doet.
En laat enig provinciaal chauvi
msme mij nu parten spelen het is
mijn vurige wens dat de victorie van
Goes zal beginnen en het ons christe-
lyk lyceum voor Zeeland gegeven zal
worden een bydrage te mogen en te
kunnen leveren en de strijd tegen een
darwinistisch selectivisme en voor de
doorwerking van het christelijk begin
sel op het terrein van het Christeiyk
Middelbaar en Voorbereidend Hoger
Onderwijs.
VOOR DE STEMMING
Frankrijk weer zonder regering
De Franse premier Antoine Pinay is
gisteravond plotseling afgetreden,
daarmee een eind makend aan zijn
tien maanden oude kabinet.
Hij maakte dit bekend in de natio
nale vergadering, waar gebateerd werd
over de begroting voor 1953. Pinay had
op verschillende punten de vertrou
wenskwestie gesteld, doch voor het
tot stemming kwam ging hij heen.
President Auriol heeft geweigerd het
aftreden te aanvaarden.
In zyn rede, aan het eind waarvan
hij zyn besluit bekend maakte, waar
schuwde hy de vergadering, dat een
politieke crisis zou kunnen leiden tot
devaluatie van de franc. Zijn aftreden
is een gevolg van de meningsverschil
len tussen de coalitieparty en.
Pinay verklaarde: „Ik heb nota ge
nomen van het in gebreke bly ven van
een deel der regeringsmeerderheid (de
katholieke M.R.P.). Zonder het resul
taat van de stemming af te wachten,
nodig ik myn ministers uit my naar
de president te vergezellen". Hy ver
liet daarop gevolgd door de ministers
de vergadering. De M.R.P. had tevoren
verklaard zich by de vertrouwens-
stemming te zullen onthouden, waar
door de positie van Pinay critiek werd.
verwezen naar een speciale studie
commissie. De commissie is inge
steld om de factoren na te gaan, die
bepalen of een gebied zelfbesturend
is. Deze aanbeveling werd aanvaard
met 55 tegen 0 stemmen en 4 ont
houdingen.
Bij Stuben op de Arlberg in Oos
tenrijk zijn Maandagmiddag 23
buitenlandse toeristen door een la
wine om het leven gekomen. Het
zijn 19 Britten en 4 Fransen, die in
een bus zaten. Het voertuig, waarin
30 passagiers zaten, werd door de
lawine volkomen verrast.
MET 500 MAN AAN BOORD
Reddingswerk wordt bemoeilijkt door fioge zee
In de Middellandse Zee voor de Libanese kust ter hoogte van de havenstad
Beiroet, waarheen het op weg was, is het Franse bijna 13.000 ton metende
passagiersschip „Champollion" aan de grond gelopen. Het schip, dat 500 per
sonen aan boord had, liep gisterochtend op enkele honderden meters uit de
kust op een zandbank ten gevolge van de sterke stroming. In de avonduren
brak het schip, dat toen 30 graden slagzij maakte, door midden. Er bevonden
zich toen nog 80 personen aan boord.
ker uitbreidde en tenslotte het schip
deed breken. Met een kabel zyn een
aantal personen van boord gehaald. De
reddingspogingen moesten echter by
het invallen van de duisternis worden
gestaakt en zullen by daglicht vandaag
worden voortgezet.
Of er by deze ramp mensenlevens
zyn te betreuren was nog niet bekend.
De „Champollion", die eigendom is
van de Franse regering en in Marseille
thuis hoort, was op weg naar Beiroet,
met o.m. passagiers, die de Kerstdagen
in het Heilige Land wilden doorbren
gen. De laatste dagen werd het Ooste-
ïyke deel van de Middellandse Zee ge
teisterd door zware stormen, waardoor
de golven ook voor de Libanese kust
hoog werden opgejaagd. Dit was oor
zaak, dat het onmogelijk bleek het red
dingswerk behooriyk te doen verlopen.
Hoge golven sloegen over het schip
en daar in de buurt vele klippen zich
onder de zeespiegel bevinden, bleek
ook het uitzetten van de reddingsboten
een hacheiyk avontuur. Toen men één
der boten toch uitzette, verging deze
vlakby het schip. De vyf inzittenden
hadden geluk en bereikten zwemmend
de kust.
CONFLICT.
By het reddingswerk heeft zich een
conflict voorgedaan tussen de Libanese
en Israëlische autoriteiten. Sleepboten
uit Israël voeren uit om de „Champol
lion" te helpen, doch mochten niet in
de Libanese wateren komen. Na inter
ventie van de Fransen in de Libanon
is later toch toestemming gegeven.
GESCHEURD.
In de loop van de dag werd het dui-
deiyk, dat het schip niet meer gered
kon worden. De honderden toeschou
wers op het strand bemerkten een gro
te scheur, die zich langzaam maar ze-
Dr Brongers te Middelburg legt
deel van zijn werk neer
De geneesheer-directeur van het
Gasthuis te Middelburg, de heer L. J.
II. Brongers, die sinds 1936 de leiding
heeft van het Radio-therapeutisch In
stituut, heeft in verband met de steeds
voortgaande uitbreiding dezer afdeling
en de daarmee gepaard gaande toe
name zijner werkzaamheden de wens
te kennen gegeven met Ingang van 1
Januari 1953 van deze taak te worden
ontheven.
Het bestuur der Godshuizen heeft
dit verzoek ingewilligd onder dankzeg
ging voor de voortreffelyke diensten
en het vele daarmee in verband staan
de werk gedurende ruim 18 jaar aan
het Instituut bewezen.
Ter voorziening in de vacature hier
door ontstaan, heeft het bestuur met
ingang van 1 Januari 1953 benoemd de
arts H. J. Jongepier, röntgenoloog te
Voorburg.
ZAL MEN OVERGAAN NAAR ANDERE RASSEN
Stichting voor de Landbouw gaat met de regering praten
De brouwgerst in Nederland ver
keert in een moeilijke situatie. Het is
vooral de provincie Zeeland, die hierbij
betrokken is. Dit gebied levert een
product van uitstekende kwaliteit, doch
heeft te kampen met de moeilijkheid,
dat voor de „vrije brouwgerst" in ver
gelijking met de voergerst een onvol
doende premie te maken is, hetgeen
mede een gevolg is van de import van
brouwgerst tegen lagere prijs.
Er zyn in Zeeland reeds stemmen
opgegaan om de teelt van voor de
brouwerij geëigende gerstrassen te
vervangen door de verbouw van ras
sen, welke een hogere opbrengst geven
dan de specifieke brouwgerstrassen.
Hierop rijst echter het bezwaar, dat de
brouwgerstcultuur achterop zou raken.
Men meent een middel gevonden te
hebben om deze teelf in stand te kun
nen houden. De overheid zou dan
brouwgerst moeten beschouwen als 'n
kwaliteitsartikel, dat volkomen los
staat van de voergerst. Op dezelfde
wyze als de uitvoer van zaaigranen los
gemaakt is van de binnenlandse be
hoefte aan brood- en voergraan en zo
als ook de uitvoer van pootaardappe-
len in het geheel geen verband houdt
met de binnenlandse voorziening van
PROCES TEGEN EX-KONING
FAROEK
De regering van generaal Naguib
geeft de wet tegen corruptie Maandag
avond aangenomen. De wet is gericht
tegen ex-koning Faroek, die beschul
digd wordt van corruptie. Hy zal ver
moedelijk krachtens deze wet zyn
Egyptische nationaliteit verliezen. Fa-
roek wordt by verstek berecht wegens
politieke corruptie.
WALCHERSE SMEDEN
BIJEEN
Zaterdag kwam de afd. Middelburg
van de Bond van Smeden, Constructie-
en Machinebedrijven in Nederland in
het Schuttershof te Middelburg in jaar
vergadering byeen. In zyn openings
woord gaf de voorzitter de heer S. Hil-
lebrand te St. Laurens een terugblik
op het afgelopen verenigingsjaar. De
2e secretaris bracht het jaarverslag uit,
waaruit bleek, dat het ledental met
twee is verminderd.
Uit het financieel versiag van de
penningmeester bleek, dat er een batig
saldo was. In verband echter met de
opheffing van de Vakgroep Smederij
werd besloten de afdelingscontributie
te verhogen. Na de pauze, waarin een
gemeenschappeiyke koffietafel werd
gebruikt, vond de bestuursverkiezing
plaats. De voorzitter werd met alge
mene stemmen herkozen en ditzelfde
was het geval met de aftredende be
stuursleden de heren C. J. Somers,
Vlissingen en L. Meyers, Veere. Ten
slotte gaf de heer Groeskamp van de
Ryksvoorlichtingsdienst een uiteenzet
ting over de sociale wetgeving, het on-
kostenperoentage en de te berekenen
uurlonen. Nadat een aantal vragen
waren beantwoord, sloot de voorzitter
de goedbezochte vergadering.
consumptieaardappelen. Indien men
bij brouwgerst een soortgelijke rege
ling zou treffen, zou de teelt van dit
gewas behouden kunnen bly ven. Wel
zou men de voorziening van de Neder
landse brouwerijen voorrang moeten
geven, maar het zal vrij gemakkelijk
zyn een regeling te treffen, die export
mogelyk maakt en toch de voorziening
van de Nederlandse brouweryen veilig
kan stellen.
Eindles te Goes.
De heer P. Boogert uit 's-Graven-
polder kan zich erop beroemen de
beste fruitverpakker van dit seizoen
te zijn. Op de gisterenmiddag in de
Goese veiling gehouden centrale eind
les heeft hy de eerste prijs behaald.
Van de dames, die aan deze fruit-
verpakkingswedstrijd deelnamen, was
mej. M. J. Mijnsbergen uit Goes de
beste. Zij behaalde slechts een puntje
minder dan de kampioen.
Twaalf personen, t.w. vyf dames en
7 heren, namen aan deze wedstrijd
deel; zij waren de beste van de ge
geven cursussen en kregen nu ieder
een kratje Jonathan te verpakken.
De bijeenkomst werd geopend door
de secretaris van de N.F.O., de heer
I. Ph. F. v. d. Plassche uit Goes, die
een woord van welkom richtte tot de
genodigden en een speciaal woord
sprak tot de Rijkstuinbouwconsulent,
ir W. van Soest, die, zoals bekend,
binnenkort naar Naaldwyk zal ver
trekken.
Na de wedstrijd heeft ir Van Soest,
die met de heren C. L. de Wilde,
leraar aan de R.L.W.S. te Goes en W.
J. Robyn, hoofdassistent van de Rijks-
tuinbouwvoorlichtingsdienst, de jury
vormde, de uitslag bekend gemaakt.
Hy had op eindlessen wel eens betere
resultaten gezien, zo zei de heer Van
Soest, die er voorts op aandrong
steeds er naar te trachten een zo goed
mogelijk verpakt product in de han
del te brengen.
Na de wedstrijd heeft de heer v.
d. Plassche, namens de Prov. Com
missie v. d. Veilingen de pry zen uit
gereikt. De uitslag luidt als volgt:
1. P. Boogert, 's-Gravenpolder; 2.
mej. M. J. Mijnsbergen, Goes; 3. mej.
M. Korstanje, Kapelle; 4. mej. P. v.
d. Schraaf, Kapelle; 5. C. M. Baa-
rends, Goes; 6. A. van Dixhoorn, Phi
lippine; 7. mej. A. G. de Jonge,
's-Gravenpolder; 8. D. van Maris,
Kapelle; 9. mevr. J. de Haan-Flipse,
Serooskerke (W.)j 10. A. Kasse, Mid
delburg; 11. G. H. Hollebek, Axel; 12.
W. Slabbekoorn, Kapelle.
DE BILT ZEGT
Later brekende bewolking.
Aanvankelyk zwaar bewolkt met
regen, later van het Westen uit bre
kende bewolking en enkele buien.
Matige tot vry krachtige Westelyke
wind. Iets hogere temperaturen.
OVERSTE HARJONO GEEN
GETUIGE
Naar het Indonesische hoge commis-
sariaat in den Haag bekend maakt, is
de Nederlandse regering medegedeeld,
dat de Indonesische regering bezwaar
heeft tegen het verhoor van de mili
taire attache van Indonesië in Neder
land, overste Harjono, op de openbare
zitting van de Haagse rechtbank van
heden. Dit verhoor wordt bovendien
niet nodig geacht, omdat overste Har
jono tijdens het vooronderzoek reeds
een zeer uitvoerige verklaring heeft
afgelegd.
Zoals bekend wordt heden de be
handeling door de Haagse rechtbank
van de aanslag op overste Harjono, die
op Hemelvaartsdag in zyn woning op
hem werd gepleegd, hervat. Overste
Harjono zou als getuige worden ge-
hoord.
PRIJS SUIKERBIETEN
OOGST 1952
In verband met de invoering van de
wet op de wachtgeld- en werkloos
heidsverzekering heeft de minister van
Landbouw, op aandrang van de Stich
ting voor de Landbouw, besloten, dat
de suikerprijs voor de suikerfabrieken
zodanig zal worden verhoogd, dat deze
per 1.000 kg bieten een prijs kunnen
betalen, welke 57% cent hoger ligt dan
de oorspronkelijke prijs.
Deze 57% cent komen overeen met
de gemiddelde kostenverhoging ten
gevolge van genoemde wet.
Kr.
W. C. v. B.
De Egyptische regering heeft een
protest ingediend by de Franse rege
ring tegen de actie van Frankryk in
Tunesie en Marokko.
Israël heeft een nieuwe regering,
Het kabinet steunt op een behoorlijke
meerderheid in het parlement, daar
het uit drie partijen is gevormd. By
een ontploffing in een ammoniumsul-
faatfabriek in Midden-Japan zyn mins
tens 30 personen gedood, 550 gewond,
van wie 130 ernstig. Er is enorme scha
de aangericht. Japan zal 18 fregatten
en 50 grote landingsvaartuigen van de
Ver. Staten pachten. In Polen is de
aartsbisschop van Krakau gearresteerd.
Overal in Europa heeft men last van
overstromingen. Ook in ons land was
het peil van de Maas gisteren zo hoog,
dat het scheepvaartverkeer werd ge
stremd.
Na een debat, dat duurde van kwart vóór elf gistermorgen tot half zeven
gisteravond, met een onderbreking van anderhalf uur, hebben de Provinciale
Staten het voorstel tot oprichting van het waterschap, genaamd Wegschap
Walcheren, aanvaard. Vijf Statenleden verklaarden zich bij de eindstemming
tegen. Het waren de heren L. P. van Oorschot en jhr. mr. T. A. J. W. Schorer
(beiden Arb.), P. Meliefste en A. A. van Eeten (beiden AR.) en J. L. Ver
hagen (V.V.D.). Zij vonden de voorgestelde kostenverdeling dusdanig onjuist,
dat zij uiteindelijk hun stem aan het Wegschap als zodanig niet konden geven.
Ged. Staten kregen volledig hun zin: het percentage van 15, berekend naar
het inwonertal der gemeenten, werd niet verlaagd.
Niet minder dan drie voorstellen
werden in de loop der besprekingen
op de tafel van Ged. Staten gedepo
neerd. Twee waren afkomstig van de
heer van Oorschot en het derde van
de heer A. H. S. Stemerding (C.H.).
Het eerste voorstel-van Oorschot be
helsde de 15 terug te brengen tot
i en in verband daarmede het per
centage, berekend naar het aantal ki
lometers weglengte per gemeente, te
verhogen van 35 tot 45 Het werd
met 34 tegen 5 stemmen en 1 blanco
(mevr. E. J. v. d. Broeckede Man)
verworpen. De voorstemmers waren
de heren van Oorschot, Sehorer, Me
liefste, Verhagen en Baron van der
Feltz.
OOK GEEN 10
Het voorstel van de heer Stemerding
ging niet zo ver. Het wilde genoemd
percentage slechts tot 10 verlagen
en de overblijvende 5 ook by de
omslag voor de wegen tellen. Hiervoor
stemden 16 van de 40 Statenleden, n.l,
mevr. v. d. Broeckede Man, met de
heren van Oorschot, Schorer, Visseher,
Vermeulen, mr. Bouwman, Salomé,
Bil (allen Arb.), Hommes, Meliefste en
v. Eeten (allen A.R.), de C.H.-leden
v. d. Feltz, Philipse (lid van Ged. Sta
ten), Stemerding en Kaan, met de
V.V.D.-er Verhagen.
Tenslotte werd het voorstel-van Oor
schot om te bepalen, dat Ged. Staten,
teneinde een onevenredige omslag van
kosten te vermijden, één der factoren
(weglengte, oppervlakte gemeente of
inwonertal) buiten beschouwing kun
nen laten bij de berekening van de
kostenverdeling, met 28 tegen 12 stem
men verworpen. Hier stëmden voor
mevr. v. d. Broecke en de heren v. d.
Feltz, Hommes, Schorer, van Oorschot,
Verhagen, Meliefste, Visseher, Ver
meulen, Bouwman, Salomé en Bil.
Het voorstel was ten zeerste ontra
den door Ged. Staten, omdat het
„doodsteek" van het gehele voorstel be
tekende, wanneer ook de factor inwo
nertal, die van principieel andere aard
is dan de andere factoren, zou worden
bijgevoegd.
ANTWOORD VAN
GED. STATEN.
Nadat des morgens de algemene be
schouwingen waren gehouden (zie pag.
2), antwoordde de heer C. Hamelink,
lid van Ged. Staten, in de middagver
gadering. Hy constateerde tot zyn ge
noegen, dat niemand zich principieel
tegen het Wegschap had verklaard. De
bezwaren richtten zich hoofdzakelyk
tegen de z.g. verdeelsleutel en daarby
in het bijzonder tegen de hoogte van
het percentage naar het inwonertal.
De heer Hamelink gaf toe, dat het in
derdaad niet de ideale oplossing was,
mede door de onzekerheid omtrent de
vraag, wat het Ryk gaat doen. Wy
moeten er echter van uitgaan, dat de
gehele bevolking van Walcheren van
de wegen gebruik maakt, ook de in
woners van Middelburg en Vlissingen.
GEEN VERLAGING.
Ged. Staten wilden van het percen
tage van 15 allerminst een principe
maken, maar zij waren van oordeel,
dat zy daarmede een „verdelende
rechtvaardigheid" hadden bereikt en
de billijkheid zowel als de redelijkheid
het meest hadden benaderd. In Mid
delburg en Vlissingen woont ca. 66
der Waleherse bevolking. Zij betalen
14,7 der kosten, berekend naar de
weglengte, en slechts 18,4 volgens
het inwonertal. De andere gemeenten
moeten echter samen 350 meer be
talen volgens de inwoner-maatstafHet
zou daarom onbillijk z(jn de 15 voor
de «Men te verlagen.
Dezen profiteren niet minder van de
wegen dan het platteland. Natuurlyk
hebben zy zwaardere lasten, maar zy
dragen die graag, omdat het platteland
haar veel profyt oplevert. De heer Ha-
melink belichtte tenslotte het heroïsche
werk, dat op Walcheren gebeurde en
waarvan het Wegschap een schakel is.
Hy drong er met grote kiem op aan
het voorstel te aanvaarden.
Ook mr. A. J. v. der Weel beant
woordde namens Ged. Staten enkele
opmerkingen. Hy schetste uitvoerig de
voorbereidingen tot het ontwerp en
merkte daarby op, dat de factor der
financiële draagkracht niet hanteer
baar bleek te zijn. Invoering van de
inkomensfactor achtte hy principieel
onjuist, omdat deze volkomen vreemd
is aan enigerlei relatie tot de wegen.
Ook vroeg hij aandacht voor de om
standigheid, dat de lasten voor de
agrariërs straks nog groter zullen wor
den, wanneer zij een herverkavelings
rente zulten moeten betalen.
DE TWEEDE RONDE.
In de tweede ronde bleek, dat de
heer van Oorschot allerminst overtuigd
was door de argumenten van Ged.
Staten. Hy diende twee voorstellen in.
Ook de heer Meliefste was niet tevre
den. Hy wees nog eens op de enorme
lasten, die Middelburg speciaal voor
het platteland moet dragen. De ver
lichting der buitenwegen kost veel
geld. Zonder meer wordt de aanleg van
een uitvalsweg opgelegd. Er moet een
kapitale brug worden gebouwd en een
straat worden aangelegd en zo kan
men doorgaan. Ook mag het platteland
dankbaar zyn voor de enorme hulp,
die Middelburg in de meest benarde
tyd heeft verleend.
De heer Verhagen vond het een ern
stig bezwaar, dat de gemeentebesturen
geen onderling overleg hebben kunnen
plegen over de verdeling der kosten,
de heer Hommes achtte het voorstel-
van Oorschot te vèr strekkend en wil
de maar tot 12 of 10 teruggaan, de
heer Vercauteren (K.V.P.) wees erop,
dat ook de plattelandsgemeenten voor
kostbare voorzieningen staan, de heer
Stemerding vond de 5 van de heer
van Oorschot even willekeurig nis de
15 ven G.S. en de heer Schorer ont
kende het bestaan van een tegei stel
ling tussen het standpunt van Middel
burg t.a.v. de verkeersverbindingen en
het Wegschap.
VERDEDIGING VAN DE HEER
KODDE.
De heer Kodde (S.G.F.) nam ook ntt
weer een groot deel der verdediging
van Ged. Staten ovei. Hij bestreed dó
argumenten van de heer Meliefste: ais
Middelburg had gewaakt tegen lintbe
bouwing, zou er nu geen uitvalsweg
nodig zijn. Aan de verlichting der bui
tenwegen heeft het platteland heus
niet veel. Men is dankbaar voor de
hulp, die Middelburg bood, maar....
hoeveel Middelburgers haalden in de
bezetting geen levensmiddelen van het
platteland? Aan de heer van Oorschot
vroeg bij, waar de overschietende 10
vandaan moet komen. Legt Vlissin
gen dat er soms bij of wil men de Pol
der Walcheren ermee belasten?
Er i3 gezegd, dat de gemeenten maar
straatbelasting moeten heffen. Maar
bedenkt men wel, dat deze weer ten
laste van de agrariër zal komen? Ten
slotte wenste de heer Kodde een woord
van grote hulde te spreken aan het
adres van de voorzitter van au r-older
Walcheren, mr. dr. R. W. Graaf van
Lynden, voor zyn zeer vele voorbe
reidende werk.
DE DERDE RONDE.
Toen begon men vol moed aan da
derde ronde. De heer Hamelink laakte
het in zyn fractiegenoot van Oorschot,
dat deze geen enkele motivering en
argumentering voor zyn voorstel had
gegeven. Is die 5 wel rechtvaardig?
zo vroeg hy. In ieder geval is het leg
gen van de „vrykomende" 10 op
anderen dat niet! Ged. Staten nemen
het voorstel in geen geval terug, want
dat zou de herverkaveling ernstig be
lemmeren. En de rechtszekerheid der
betrokkenen zou op losse schroeven
komen te staan, indien nog eens onder
ling overleg zou plaatsvinden.
Nadat ook mr. v. d. Weel nog en
kele opmerkingen had gemaakt, üiende
de heer Stemerding zijn voorstel in.
De 10 zou z.i. de rechtvaardigheid
nog meer benaderen en het opvoeren
van het percentage voor de weglengte
over de hele linie betekent, dat ook de
steden in dit opzicht meer moeten be
talen.
Tenslotte kwam een enigszins ver
ontwaardigde heer Kodde aan het
woord. Hij achtte het gevoerae debat
de Staten onwaardig. Het is een kwes
tie van loven en bieden geworuen, zo
vond hij. De Staten moeten ver.reu-
wen hebben in het beleid van het col
lege. Daarna vottdsn de stemmingen
plaats.
