de loupe Bagdad was korte tijd Cairo in het klein. Frankrijk nam in Indo-China 4 Russische munitie-auto's in beslag. We don't give you the best cigarette in the world, but we do give you the best for 80 ets. Minister Zijlstra analyseert Nederlands economische situatie. Studenten* opgeschoten jongens en het schuim van de straat* Overstromingen in Italië* Waarheen? De vloek» Impressie van de onlusten van Zondag „Als ze hun les maar geleerd hebben1" Juist op tijd* St-Nicolaas kreeg proces-verbaal» Dondttdag 27 November 1952 ZEEUWSCH DAGBTAD Pagtea 9 Onder Voor de derde maal in korte tijd is in een Arabisch land de macht gelegd in handen van de „sterke man", nadat een volksoproer de be staande regering tot aftreden had ge noopt. Nó Egypte en de Libanon heeft ook Irak zich in deze rif geschaard. Men vindt hierover in ons blad van de hand van Alfred van Sp'ang en kele indrukken, want hij viel als het ware met zijn neus in de boter! Wanneer men de gebeurtenissen in deze landen zorgvuldig beschouwt, dringt zich onwillekeurig een verge lijking op met het in grote trekken Mohammedaanse land, welks lot steeds zo nauw aan het onze verbonden was: Indonesië. In de meeste krantenverslagen is president Soekarno niet alleen meer president, maar zijn titel schijnt thans te luiden: president-opperbevelhebber. En men komt hiertoe, omdat op deze laatste functie steeds meer de nadruk valt. Er zijn nu in Indonesië drie rebel lerende commandanten, n.l. op Oost- Java, op Sumatra en op Celebes. Deze drie hebben, soms door ronde be woordingen en soms alleen maar door niet-luisteren, laten weten, dat ze maling hebben aan de regering-Wilo- po, tenzij die iets doet wat toevallig in hun kraam te pas komt. Van de minister van Defensie, de eens zo machtige sultan van Djocja, willen ze niets meer weten. Maar luide vertel len ze van hun trouw aan de opper bevelhebber, Soekarno. Met dit alles zal Soekarno waar schijnlijk wel gevleid zijn, maar zijn positie wordt er verre van eenvoudig door. Hij is zeker geen democraat in hart en nieren, en als het hem beter lijkt zal hij ongetwijfeld niet aarze len het voorbeeld der drie „broeder landen" te volgen en alle macht aan zich te trekken, steunend op de trouw van het leger en op zijn persoonlijke populariteit. Maar hij weet dan zeker dat h;j alle goedwillende elementen van zich zal vervreemden. Niet voor niets hebben de duizenden Indonesiërs kennis gemaakt met de zegeningen van een goed-functionnerend demo cratisch bestuur. Want daarin open baart zich het verschil met de drie landen, die wij eerst noemden: Egypte, de Libanon en Iran heeft men maar zelden anders meegemaakt dan een bestuur dat corrupt was en door en door onbetrouwbaar de Indo nesiërs hebben het Nederlandse be stuur meegemaakt. Soekarno aan de macht zou het einde van de democratie betekenen en waarschijnlijk ook het einde van Indonesie's welvaart. Want dan pas goed zou de strijd om de macht be ginnen! President Soekarno heeft het in deze dagen niet gemakkelijk ter- wille van zijn volk hopen wij, dat hij de goede stappen zal doen en het v:ortbestaan van de democratie zal verzekeren! De verontwaardiging over de on menselijke rassenhaat van het Hitier- regime, waarvan honderdduizenden Joden de dupe zijn geworden, is nog maar nauwelijks verstild, of de Joden haat vlamt weer op. Men vindt die terug in Duitsland en men kan dit dan nog als een exces beschouwen, een nog even opflikkeren van die door Hitier en zijn bende aangestoken haat- vlam. Maar in veel erger vormen vindt men die haat terug in de lan den achter het ijzeren gordijn. Het afschuwelijke proces in Praag is er een duidelijk voorbeeld van. De daar gebezigde terminologiev zou gepast hebben in de mond van een Goebbels of een Julius Streicher. Het woord Jood is er analoog aan bourgeois of kapitalist en iedere Jood is dus een vijand van het volksdemocratische systeem. Op het ogenblik uit zich die haat nog tegen enkelingen, maar op deze wijze wordt het zaad gestrooid en is het te verwachten dat een Jodenjacht op grote schaal er het ge volg van zal zijn. Zo ziet het er naar uit, dat de welvaartsdroom, die vele Joden zich ongetwijfeld hebben voorgehouden toen kort na de oorlog, ondanks veel tegenstand, de staat Israël tot stand kwam en president Truman er zijn sanctie aangaf, slechts een droom is geweest; dat er nooit meer op deze aarde vrede zal zijn voor het Joodse volk. De vloek, die het over zich uitriep toen het koos voor de kruisiging van de Heiland, is in de loop der eeuwen wel harde werkelijkheid geworden. En het einde is nog niet in zicht.... (Van onze speciale verslaggever Alfred van Sprang) BAGDAD, Zondagmiddag. Een dreigende menigte, voornamelijk bestaande uit studenten, op» geschoten jongens en het schuim van de straat, heeft het recht in eigen hand genomen en trekt schreeuwend en brandstichtend door de stad, om zo uiting te geven aan de heersende ontevredenheid over de gang van zaken op politiek gebied. Toen het ljjnvliegtnig- van de Misrair uit Teheran mij vanmiddag op het vliegveld van Bagdad bracht en de immigratiebeambte daar het woord „journalist" in mijn paspoort las, zei hj} ietwat geheimzinnig: „U komt pre cies op tijd Nauwelijks was ik in een taxi op weg naar het hotel of ik ontdekte wat hjj bedoelde. De grote brug die het ene deel van Bagdad over de Tigris met het andere verbindt, was bezaaid met bakstenen. Er had juist een gevecht plaats gehad tussen de politie en een groep demonstranten. De politie had tenslotte van traangasbommen gebruik moe ten maken om zich de ordeverstoorders van het lijf te houden. Op vreedzame wijze reden zij echter rond en het publiek beloonde hen voor deze passieve houding met een instemmend applaus. Op één van deze gevechtswagens reden zelfs een vijf tiental juichende jongens als over winnaars om één van de pleinen. In het centrum was een enorme menigte op de been. Met spandoe ken in het Arabisch trokken ze in dichte gelederen de hoofdstraat in. Bijna alle demonstranten waren met stokken gewapend. Enkele zaten op de schouders van anderen, om zo de fana tieke spreekkoren te dirigeren. Van de balkons der huizen stonden veie be langstellenden hen na te kijken. Nu en dan klonk er van die zijde een aan moedigend geroep. Ik zelf stond op het halkon voor mijn kamer in het Tigris Palace-hotel, waar nog verscheidene andere Hollanders verblijven. Toen de stoet daar voorbij trok, smeten enkele jongelui stenen naar boven. Verscheidene ruiten werden ver nield, maar slachtoffers vielen er niet. De gasten vluchtten snel naar binnen. Winkeliers lieten haastig de rolluiken zakken. Deuren werden gesloten en ge barricadeerd. Bü de Amerikaanse Voorlichtings dienst besloot de steeds fanatieker wor dende optocht het gebouw in brand te steken. Ook het gebouw van de Iraq Times werd in de as gelegd. Spoedig begonnen bellende en loeiende brand weerauto's door de straten te razen om de branden te blussen. ZACHTZINNIG. Tot het vallen van de avond was er opvallend weinig politie op de been. De politie, welke er was, trad boven dien vrü zachtzinnig op, zolang de demonstranten hen niet aanvielen. Ook enkele gevechtswagens van het Iraakse leger verschenen op straat. Gewezen Nazi's kunnen lid worden van de F.D.P. De Vrije Democratische Partij (F.D.P.), de tweede party in de West- duitse regeringscoalitie, zal leidende oud-nazi's toelaten als lid, mits zq duidelijk blqk hadden gegeven „hun les te hebben geleerd". De F.D.P. zou geen openlijke erkenning van hun dwa lingen eisen, doch de plaatselijke par ty-afdelingen zouden zeker moeten weten, dat het adspirant-Iid was gaan geloven in democratische beginselen. Dit heeft Euler, fractievoorzitter van de F.D.P., op een persconferentie te Frankfort verklaard. De conferentie was belegd om „verkeerde uitleggin gen" van het jaarlijkse partijcongres, dat verleden week te Bad Ems werd gehouden, op te helderen. De meerderheid van de congres- afgevaardigden meende, aldus Euler, dat men geen wantrouwen mag koes teren tegen gewezen soldaten en of ficieren en voormalige nazi's enkel en alleen wegens hun verleden. Ex-generaal Von Manteuffei, die de tankstrijdkrachten leidde bij het Ar dennenoffensief in December 1944 en die een actief lid van de F.D.P. is, noemde Euler een voorbeeld van de oud-officier, die de partij in haar ge lederen wenst op te nemen. Als voorbeeld van niet geschikte oud-officieren noemde hij generaal Ramcke, die volgens hem duidelijk had bewezen uit het verleden geen lering te hebben getrokken. De toestand heeft er de hele mid dag ernstig uitgezien. Nu heeft de regering echter besloten om het le ger opdracht te geven, de orde te herstellen. Militairen hebben alle belangrijke gebouwen bezet en ook voor de ingang van het Tigris Pa lace hotel staat een militaire wacht. En daarmee gaan de buitenlandse gasten de nacht wat rustiger tege moet, dan zij eerst vreesden. Waar dit alles toe zal leiden is moeilijk te voorspellen. Maar het is een feit, dat Bagdad in het klein beleefd heeft, wat Cairo in het begin van het jaar op veel grotere schaal door gemaakt heeft. (Nadruk verboden.) A.N.W.B. vraagt aparte begrotingspost GEVAARLIJKE WEGGEDEEL TEN MOETEN VERBETERD WORDEN. De A.N.W.B. heeft de minister van Verkeer en Waterstaat gevraagd, de be dragen welke voor onderhond en ver betering van de wegen in de begroting zijn opgenomen te verhogen met een aparte post, opdat er eindelijk geld be schikbaar komt om op korte termijn de „black spots" In ons wegennet die punten, die steeds opnieuw aanlei ding geven tot ernstige verkeersonge vallen met kracht aan te pakken en te verbeteren. Er ls thans per jaar slechts een be drag van f 13.000.000 ter beschikking voor wegenonderhoud en verbetering. Dit bedrag ls echter reeds volkomen on voldoende voor het Jaarlijkse onderhoud, zodat er van de dringend noodzakelijke verbeteringen vrijwel niets terecht komt. Het wegennet ln ons land vertoont op honderden plaatsen gevaarlijke situa ties, die als het ware ongevallen nit- lokken, welke met tijdig Ingrijpen zon der meer voorkomen hadden kunnen worden. Onze reizende verslaggever, Alfred van Sprang, is wat men noemt „met z'n neus in de boter gevallen". Hij arriveerde juist per vliegtuig uit Te heran, op het vliegveld van Bagdad, toen hij vernam, dat er in de stad der kaliefen ernstige onlusten waren uit gebroken. Z'n eerste vluchtige im pressie treffen onze lezers reeds hier naast aan. Van Sprang zal spoedig meer van zich laten horen. r De leden van de winkeliersver eniging Schoonhoven Vooruit" zouden hun collega's in Berg ambacht een handje helpen en zij verzochten St. Nicolaas een bezoek aan deze plaats te bren gen. De Sint gaf aan deze uit nodiging gaarne gehoor en zo trok de kindervriend door Berg- ambachts straten, voorafgegaan door een geluidswagen, die Sints roem verkondigde. Dit kwam evenwel ook de politie ter ore en toen bleek dat voor de feeste lijke tocht geen vergunning was verleend, maakte zij proces verbaal op. De kindervriend vond deze po- litionele ontvangst niet erg vrien delijk. Internationale suikerovereenkomst. De internationale suikeraad heeft ln zijn te Londen gehouden bijeenkomst een resolutie aangenomen, waarin aan de secretaris-generaal der Verenigde Naties wordt verzocht een wereldcon ferentie bijeen te roepen voor het slui ten van een internationale suikerover eenkomst. De raad is van oordeel, dat een dergelijke overeenkomst, die voor ziet m invoerquota voor de landen met suikertekort en exportquota voor de landen met een suikeroverschot, de beste oplossing is voor de moeilijkhe den, die tegenwoordig bij de afzet van suiker worden ondervonden. BENOEMINGEN VAN EISENHOWER. Eisenhowers perschef, Hagerty heetf Maandag bekendgemaakt, dat de gene raal Zera Taft Benson, voormalig func tionaris van de nationale raad van boe rencoöperaties, heeft benoemd tot mi nister van landbouw. Benson, die 53 jaar is, steunde inder tijd senator Tafts campagne voor be noeming tot republikeins presldentacan- dldaat. Tevens werd bekendgemaakt, dat Elsenhower na zijn ambtsaanvaarding Sherman Adams, gouverneur van New Hampshire, zal aanwijzen als zrjn as sistent. Adams zal dan de functie krij gen, die op het ogenblik John Steelman onder president Truman bekleedt. Beide benoemingen zullen na Eisen howers inhuldiging ter goedkeuring aan de Senaat worden gezonden. Adams trad voor de verkiezingen op als leider van Eisenhowers campagne. Een alarmerende gebeurtenis. Luchtbrug vanuit Amerika» maar de hulp is te gering» Amerikaanse functionarissen noem den Maandag de inbeslagneming van vier Russische vrachtauto's en 250 ton munitie, gedeeltelijk van Russische, gedeeltelijk van Chinese makelq, in een communistische opslagplaats in Indo-China, een nieuw en alarmerend feit. De auto's en de munitie werden onlangs te Phoe-Doan, ongeveer 650 kilometer van de Birmese grens en De plaatsvervangende chef van de Thailandse politie heeft Dinsdag ver klaard, dat het bestaan van een com munistische samenzwering tegen de re gering onomstotelijk vaststaat. De naam van de leider van het complot zou worden bekend gemaakt zodra het verhoor der 84 verdachten is be ëindigd. Velen van hen hebben in middels bekend, dat zij tot de com munistische partij behoorden. Premier Phiboel Songram heeft or der gegeven de grensbewaking te ver sterken teneinde te voorkomenn, dat troepen, die aan de strijd in de na buurlanden deelnemen, naar Thailand uitwijken. i 550 kilometer van de grens met Siam verwqderd, door de Fransen aan getroffen. Reeds enige wek enbestaat er evenwel een luchtbrug tussen de Westkustder Ver enigde Staten en Indo-China en met ingang van December zal het huidige aantal vluch ten (10 per week) worden verdubbeld. De luchtbrug is ingesteld om de levering van bepaalde goederen, die dringend nodig zijn, te versnellen. De Franse minister van de fensie, Rene Pleven, heeft verklaard, dat Frankrijk de politiek en de strategie in het Verre Oosten in de N.A.V.O. besproken wenst te zien als een gemeenschappelijk probleem van alle leden. De oorlogvoering in Indo-China was zeer zwaar en door Frankrijk alleen niet te dragen. D ebegrotlng en de militaire plannen, aldus de minister, moesten worden herzien als gevolg van het feit dat Amerika de hulp voor 1953 heeft verminderd van 650 tot 525 mlllioen dollar. Als de hulp niet verminderd was, had Frankrijk eind 1953 950.000 man onder de wapenen kunnen hebben. Nu zullen het er een 45.000 minder zijn. Ingezonden Mededeling (Adv.) WIJ GEVEN U NIET DE BESTE SIGARET TER WERELD, MAAR WIJ GEVEN U WEL DE BESTE VOOR 80 CENT. ALGEMENE VERGADERING ARJOS. De Arjos komen Zaterdag a.s- in één der zalen van het gebouw voor Kunsten en Wetenschappen te Utrecht in algeme ne vergadering bijeen. Op de agenda staat o.m., na een ope ningswoord van de aftredende voorzitter, de heer E. van Ruller, de verkiezing van een nieuwe voorzitter, candidaten zijn drs G. J. Stapelkamp te Utrecht en dr A. Veerman te Rijswijk. In de middagvergadering zal de heer D. Joh. H. Scheurer te Voorburg een cau serie houden over ,,De politieke scholing der jongeren in de Westerse democra- tiën". De Italianen, die in de Povlakte, dicht hij de rivier de Po, of een van zijn zijrivieren wonen, weten, dat het zo goed els zeker is, dal zij twee maal tn het jaar herfst en lente zulten moeten wegtrekken voor het water, dat buiten de oevers van dé rivieren, die 's zomers zo goed als uitgedroogd zijn, treedt, tn ten gebied om Modena staan uitgestrekte landerijen onder water. De boer is gevlucht) z\jn kippen hebben hun toevlucht tot de bomen genomen. De beesten wachten tot het water wegtrekt tn da bote terugkomt, Groot aantal Woltersomse organisaties verdwijnen. Met betrekking tot de opbouw van de publiekrechterlijke bedrijfsorganisatie kan worden meegedeeld, dat van de 983 Woltersomse organisaties, er op 1 Nov. ji. 266 waren opgeheven. In de komende reken zullen er nog 539 verdwijnen, zo dat er 175 overblijven. Er wordt binnenkort een wetsontwerp verwacht, waarbij de termijn, waarop al le organisaties moeten zi)n geliquideerd, verlengd wordt tot 1 Februari 1954. Aan vankelijk was als datum 1 Februari 1953 vastgesteld. Het advies van de Televisiegraad be treffende de uitbreiding van de zendtijd zal nog dit jaar de minister van Onder wijs Kunsten en Wetenschappen berei ken, Aan het slot van zijn nota geeft minister Zijlstra een uitvoerig over zicht van de energievoorziening (waar bij hij het adres van de Kamers van Koophandel afwijst), terwijl ook d* minister voor de P.B.O. een overzicht geeft van de stand van zaken. Deze verwacht, dat hij de bedrijfsorganen in de komende vier jaar goeddeels op poten zal hebben! Ingezonden Mededeling (Adv.) ANNO 1690 WAT LEVERT LEVERT IS GOECH. De oorzaken van de werkloosheid. Zijn belangrijkste taakt investeringen op peil houden» Het is een gedegen betoog, dat de minister van Economische Zaken, Prof. Dr J. Zqlstra, de Tweede Kamer heeft voorgezet als ontwoord op 1—ar algemene beschouwingen. In kleinere bqzaken heeft hy zich niet ver diept onmiddellijk heeft hq zich geworpen op de voor Nederland op dit ogenblik belangrijkste vraag, wat de oorzaak is van de hoge stand der werkloosheid. Natuuriyk heeft ook hq hierop geen kort en duidelqk ant woord kunnen geven, maar wel verstrekte hy een duideiyke analyse van alle factoren, die in dit opzicht samenwerken en een van zijn conclusies is, dat hq als zyn belangrijkste taak ziet in het- handhaven van een vol doend hoog investerir sniveau. Allereerst analyseert minister Zijl stra het binnenlands verbruik en hq constateert hierin een achteruitgang, die vooral te merken is in de sector duurzame consumptiegoederen. Hij wijt dit aan het ophouden van de in haalvraag na de oorlog. Voor de bouwnijverheid constateert hij, dat de werkgr" genheid in de nieuwe bouw niet lager is dan in voorgaande jaren, maar dat de onderhoudswer ken zich op een relatief laag niveau bewegen. Daarna gaat hij in op het investe- ringsvraagstuk. Hij acht het investe ringsniveau van de laatste twee jaren voldoende om de toeneming van de beroepsbevolking op te vangen. Zorgen heeft hij echter over de vooruitzichten voor de naaste toe komst, omdat merkbaar is, dat het peil der industriële investeringen te laag zal blijken voor de noodzakelijke verruiming der industriële werkgele genheid. Zqn beleid zal er allereerst op gericht zijn een zo hoog mogelijk investeringsniveau te handhaven. In dit verband gaat hq in op de vraag hoe het mogelijk zal zijn risico mijdend kapitaal om te zetten in risicodragend kapitaal en bevestigt hij de mededeling van de directeur van de M.S.A., Clarence Hunter, dat er een garantiefonds van f 100 mil- lioen zal worden gesticht. Na een scherpe terechtwijzing aan de communisten („graanaankopen in de Sowjet-Unie kunnen alleen ge schieden tegen niet onbetekenend ho gere prijzen1'), zegt hij, dat het zijn bedoeling is de strijd tegen de tarief muren met dezelfde activiteit voort te zetten als zijn ambtsvoorgangers dit deden. BETALINGSBALANS BLIJFT NIET ZO! Minister Zjjlstra blijkt de mening van zijn collega van Financiën te delen, dat de betalingsbalans een gunstiger beeld vertoont, dan de wer kelijke positie is. Hij analyseert daar toe de buitenlandse orders en de in- en export. De omvang van de van buiten landse zqde aan Nederlandse industri ële bedrijven gegeven militaire orders beloopt een bedrag van omstreeks f300 millioen; globaal omgerekend betekent dit 20.000 tot 25.000 man jaren. De invoer en dat is van zo groot belang geweest voor de verbetering van onze betalingsbalans, is in 1952 aanzienlijk teruggelopen, terwijl de uitvoer vrq regelmatig toenam. Voor al in de dienstensector wordt goed gewerkt: in het eerste halfjaar van 1951 gaf deze sector een batig saldo van f900 millioen en in het eerste halfjaar van 1952 f 1200 millioen. De verwachting van de minister is echter niet zo optimistisch: de invoer zal wel weer stygen ondanks de af brokkeling van de pryzen, terwql de export steeds moeiiyker zal worden. Als tegeneffect zal de kracht van het exportpakket moeten worden opge voerd, terwyi daarnaast getracht zal moeten worden het welvaartsvermin- derend effect door middel van opvoe ring der productiviteit te compen seren. Mr J. S. BIESHEUVEL ONDERSCHEIDEN. Naar wij vernemen is aan mr J. S. Biesheuvel, plv. secretaris van de Stich ting voor de Landbouw en chef van de afd. Buitenland een hoge Braziliaanse onderscheiding verleend. De Braziliaanse regering heeft hem benoemd tot ridder in de orde van het Zuiderkruis. De onderscheiding is verleend in ver band met het vele en belangrijke werk, dat door mr Biesheuvel is gedaan als hoofdbestuurslid van de Chr. Emigratie centrale voor de emigratie naar Brazilië. DE WINKELS LANGER OPEN Op grond van de nieuwe winkelslui tingswet mogen de winkels tot negen uur 's avonds geopend zijn op de volgende data: Zaterdag 29 November, Maandag 1 tot en met Donderdag 4 December, Za terdag 20, Maandag 22 tot en met Woens dag 24 December en Woensdag 31 De cember. Op deze dagen vervalt de ver plichte halve dagsluiting. Commissie voor verdedigings voorbereiding ingesteld. De minister-president heeft een com missie ingesteld voor de algemene verde digingsvoorbereiding. Aan de commissie is opgedragen een basisplan voor de al gemene verdediging te ontwerpen. In het bijzonder zal men zich bezig houden met het coördineren van de noodzakelijke voorzieningen in de civiele sector. Dit ge schiedt in aansluiting op de reeds vast gestelde militaire opbouwplannen. Voor zitter van de commissie is de secretaris van de algemene verdedigingsraad. „Prawda" beschuldigt Amerikaanse ondernemingen. Het officiële orgaan der Russische com munistische partij, de „Prawda", heeft do Amerikaanse ondernemingen Dupont, General Motors e.a. er van beschuldigd dat zij het afgelopen jaar meer dan 350 millioen dollar beschikbaar hebben ge steld voor het organiseren van ondermij nende acties in andere landen. Het doel van genoemde organisaties was het zenden van spionnen, saboteurs en andere ongedierte, aldus de „Praw da", die hieraan toevoegt, dat het proces tegen Slansky, de agent der Amerikaanse imperialisten, opnieuw het deelnemen van Amerikaanse diplomaten en ambte naren aan de samenzwering heeft aan getoond.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1952 | | pagina 9