Socialistische winst - ernstige verliezen
voor de C.V.P.
Middelburgse abdijkerken plechtig in
gebruik genomen
„Engeland zal niet in de val lopen"
'SNIPPER
NIEUWS
Interessante problemen belicht op
vergadering van Z.A.R.
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Gemeenteraadsverkiezingen in België
Communisten gedecimeerd, liberalen vooruit
Weer een aanslag
in Tunesië
„Staak de burger
oorlog-tactiek
N. C.W? B, wil bemiddelen in
vierdaagse-conflicf.
Woonhuis te
Middelburg afgebrand
„Een symbool van Zeeuws geloof en Zeeuwse kracht"
Indrukwekkende bijeenkomst in de
nieuwe Kerk
Uitgave:
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
90, Tel. 2438, bij geen gehoor voor
advertenties 2970, voor redactie
2435. Giro 274289. Kantoren:
Vlissingen: Lammensstraat 17,
Telef. 2754, Middelbu g: Korte
Moordstraat 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen: Dijkstraat 2628
ZEEUWSCH DAGBLAD
8e JAARGANG No. 2299
Abonnementsprijs j 0.44 per week,
ƒ1.85 p. maand, ƒ5.45 p. kwartaal
Losse nummers 13 cent
Advertentieprijs 20 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
MAANDAG 13 OCT. 1952
Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEIDE Directeur: JACQ DE SMIT
Medewerkers: Ds W. C. v. Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburg; Mr W. F. E. Baron v. d. Feltz, Mid
delburg; Ds A. Gruppen, Biezelinge; Ds J. S. Hartjes, Vlissingen; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp;
J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; Drs J. Kwekkeboom, Goes; J. Laport, Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel,
Tholen; R. Zuiaema, Goes.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Dinsdag: Zon op 7.03 u., onder
17.49. u. Maan op 1.56 u., onder
16.14 u.
Hoogwater Dinsdag 14 October:
Vlissingen: 11.12 u. 1.27 m„ 23.49
1.55 m. Terneuzen: 11.42 u. 1.45
m., u. m. Wemeldinge:
0.04 u. 1.35 m„ 12.41 u. 1.14 m.
Zierikzee: 12.22 u. 0.96 m.,
u. m.
Meer dan vijf millioen Belgen zijn Zondag naar de stembus gegaan om
na zes jaar nieuwe gemeenteraden te kiezen voor de 2666 gemeenten, die
België telt. In 450 gemeenten is niet gestemd en is de oude gemeenteraad
automatisch herkozen, omdat er geen tegencandidaten waren. De tot nu
toe bekende uitslagen geven een grote achteruitgang van de katholieke
volkspartij en de communisten te zien met daartegenover een belangrijke
winst voor de socialisten en de liberalen. In sommige gemeenten, o.m. in
Gent, is de katholieke raadsmeerderheid teniet gedaan.
Gisteravond werd bevestigd, dat de
socialisten 10 tot 15 pet aan stemmen
hebben gewonnen in de grote bevol
kingscentra en de industriegebieden.
De C.V.P. handhaaft haar positie in de
landbouwgebieden en verliest 6 tot 10
pet in de bevolkingscentra en in de ge
bieden rondom Luik en Charleroi. De
liberalen boeken een winst van 2 pet,
terwijl de verliezen der communisten
op 50 pet worden geraamd.
In het Vlaamse land heeft de C.V.P.
vooral stemmen verloren door het op
treden van de Vlaamse concentratie.
Deze, voornamelijk bestaande uit aan
hangers van het vroegere Duitsgezinde
Vlaams Nationaal Verbond, diende een
scheurlijst in om uitdrukking te geven
aan haar ontevredenheid over het re
geringsbeleid op het stuk van de vrij
lating der politieke delinquenten.
Het Katholieke Kamerlid Scheyen
verklaarde: „Ons zetelverlies is voor-
Onbekenden hebben in de nacht van
Vrijdag op Zaterdag het radiostation
van Djedeida aangevallen. Zij bescho
ten het gebouw met een machine
pistool en wierpen een handgranaat.
Zes militairen werden gewond, één van
hen ernstig.
In de regeringsmededeling werd, be
halve van deze overval melding ge
maakt van een moordaanslag op de
voormalige Sjeik van Dekhlia, Ibrahim
el Doeafi, die ernstig werd gewond,
toen Vrijdagavond een onbekende op
hem vuurde.
De politie heeft Zaterdag in de kan
toren van verscheidene communisti
sche organisaties in Tunis huiszoeking
verricht. Ook de woningen van talrijke
functionarissen der communistische
partij werden doorzocht.
ZWARE STRIJD IN INDO
CHINA.
Tienduizend man Franse unietroepen zijn
In actie gegaan om Vietminh-eenheden, in
één der grootste in dit jaar in Indo-China
ondernomen acties, te omsingelen.
De actie vindt 80 km. ten Zuiden van
Hanoi plaats; Vietminh-eenheden zijn hier
in de delta nabij Ninh Binh doorgedrongen.
Ervaren Perzische diplomaten naar
Aziatische landen.
De nieuwe Perzische minister van Bui
tenlandse Zaken, Hoessein Fatemi, heeft
medegedeeld, dat Perzië voortaan zijn meest
ervaren diplomaten naar Aziatische in
plaats van naar Europese landen zal zen
den.
Spoedig zullen te Teheran besprekingen
worden gehouden met Perzische diploma
tieke vertegenwoordigers in Azië en Euro
pa. De regering is ook van plan een uit
wisseling van studenten tussen Perzië en
andere landen te organiseren.
namelijk toe te schrijven aan de ver
ontwaardiging, die in het land is ge
wekt door de begenadiging van de oor
logsmisdadiger De Bodt en de vrijla
ting van Van Coppenolle".
TRYGVE LIE ONTSLAAT
AMERIKAANSE EMPLOYE'S.
Trygve Lie, secretaris-generaal der
V.N., heeft onthuld, dat hij enkele
Amerikaanse empioyé's van de organi
satie der V.N. heeft ontslagen overeen
komstig officiële Amerikaanse veilig-
heidsbepalingen.
Enkele gevallen, waarbij Amerika
nen, in het secretariaat der V.N., be
trokken zijn, waren nog hangende als
gevolg van een onlangs in New York
door de „Grand Jury" ondernomen ac
tie, aldus Lie.
Dit ontslag volgt op een verklaring
van de Amerikaanse Senator Alexan
der Wiley, volgens welke zich een vrij
aanzienlijk aantal communisten, „die
een risico voor de veiligheid der V.N.
vormen", onder de Amerikaanse em
pioyé's van de Ver. Naties bevond.
Nederlandse kustvaarder op mijn
gelopen.
De Nederlandse kustvaarder „Corne
lia B2" is benoorden Ameland op een
mijn gelopen en ernstig beschadigd.
Het schip is echter niet gezonken en er
zijn geen slachtoffers. Het wordt door
sleepboten naar Rotterdam gebracht.
Oproep van Attlee tot Bevan:
De leider van de Britse Labourpartij
Attlee, heeft Zaterdag een beroep ge
daan -p de linkervleugel in de partij
onder Bevan om de „burgeroorlog"-
tactiek te staken en de wapens tegen
de vijand te keren.
In zijn eerste commentaar op de
strijd binnen de partij sinds het jong
ste partijcongres zei Attlee, dat het be
staan van een partij binnen een partij,
met een eigen leiding, afzonderlijke
vergaderingen en gesteund door een
eigen pers, „onverdraaglijk" is. „Het
doet afbreuk aan een doeltreffend op
treden in het Lagerhuis en het veroor
zaakt achterdocht en onzekerheid in de
beweging", aldus Attlee.
Aangaande geruchten, als zou hü de
leiding van de party neerleggen, ver
klaarde de oud-premier: „Ik ben be
reid de partij te leiden, zolang zij zulks
wenst".
SLACHTOFFERS VAN KOLEN
DAMPVERGIFTIGING.
Te Den Dolder is een echtpaar, waar
van de man 65 jaar en de vrouw 66
jaar oud is, het slachto- :r geworden
van kolendampvergiftiging.
Bezoekers, die Vrijdag op hun hellen
geen gehoor kregen en het huis bin
nendrongen, troffen het tweetal in be
wusteloze toestand in de slaapkamer
aan. In die kamer stond een brandende
kachel. Het echtpaar is terstond naar
het Zeister ziekenhuis overgebracht.
De vrouw overleed ald-ar Zaterdag
morgen. Voor het leven van de man
wordt gevreesd.
CHURCHILL OP CONGRES DER CONSERVATIEVEN:
Versterking der banden met Amerika van het grootste belang.
Op de sluitingsdag van het congres van de Britse conservatieve partij te
Scarborough heeft premier Churchill Zaterdag verklaard, dat Engeland niet
in de val zal lopen, die de Russische regering en communisten elders heb
ben gezet om een breuk tussen Engeland en de Ver. Staten te bewerken.
Hij deelde mee, dat de totalitaire oligarchie van het Kremlin over veel
grotere legers in Europa beschikt dan de strijdkrachten, welke de westelijke
volkeren bijeen hebben kunnen brengen.
Het versterken van de banden met
Amerika achtte Churchill van het
grootste belang. „Hiervan hangen de
toekomstige vrede in de wereld en
het voortbestaan van de vrijheid af'
zo zei hü, daaraan toevoegend: „Dit
betekent niet, dat wij het altijd vol
komen eens zijn met onze Amerikaan
se bondgenoten of dat wij zouden
aarzelen over kwesties, waarover wij
Er komt een nieuwe Moerdijkbrug.
Tijdens de vergadering van het Ko
ninklijk Instituut van Ingenieurs te
's-Hertogenbosch heeft de president
directeur van de Ned. Spoorwegen, ir
F. Q. den Hollander, medegedeeld, dat
de Moerdykbrug, welke dateert van
1870, zal moeten worden vervangen.
Men hoopt met de werkzaamheden bin
nen afzienbare tijd te kunnen begin
nen. De brug, die de oude vervangen
zal, wordt voorzien van een rijvloer
met dubbelspoor. Het aspect zal over
een komen met dat van de spoorbrug
te Dordrecht.
De Britse spoorwegen geven als het
definitieve aantal slachtoffers van de
spoorwegramp van Harrow 109 doden
op. Drie zijn nog niet geïdentificeerd
Zuidkoreanen veroverden
strategische heuvel.
In gevechten met de bajonet en met
handgranaten zijn Zuidkoreaanse een
heden er in geslaagd de Chinezen, van
de heuvel het Witte Paard te verdrij
ven. Deze heuvel, die de toegang tot
Seoel beheerst, is de afgelopen weken
meer dan 20 maal van bezetter verwis
seld.
De Nederlandse Christelijke Wandel
sport Bond deelt ons mede; Het be
stuur van de N.C.W.B., kennis geno
men hebbende van het besluit, geno
men ter buitengewone algemene ver
gadering van de Nederlandse Wandel
sport Bond te Utrecht, op Zaterdag
20 September 1952, om ,,ln het jaar
1953 In een nader te bepalen plaats in
Nederland een vierdaagse wandeltocht
te organiseren", wetende dat reeds ge
ruime tijd onenigheid bestaat tussen de
N.W.B. en de N.B.V.L.O., verklaart ln
het onderhavige geval momenteel een
strikt neutraal standpunt ln te nemen;
betreurt het, dat ln 1953 ln Neder
land twee „vierdaagse wandeltochten'
zullen worden georganiseerd; verklaart
met belde organisaties ln contact te
willen treden, teneinde door het ver
lenen van bemiddeling te bereiken, dat
ln ons land slechts één vierdaagse
wandeltocht zal worden georganiseerd.
De N.B.V.L.O. en de N.W.B. zgn ln
kennis gesteld van bovenstaande reso
lutie.
Klein kind op het nippertje gered.
Door tot heden onopgehelderde oor
zaak is Zaterdagmiddag brand uitge
broken in een woning aan het Oud-
Arnemuids Voetpad te Middelburg, be
woond door het gezin S. Toen de
brandweer 6 minuten na het uitbre
ken van de brand arriveerde, sloegen
de vlammen reeds uit de ramen. Bin
nen twee minuten werd water
geven, eerst met één, later met vier I
stralen. Daardoor was de brand spoe
dig geblust, doch men kon niet ver
hinderen, dat de woning grotendeels
uitbrandde.
Tijdens de brand hielpen de buren
om het huisraad uit het aangrenzende
perceel te halen. Dit bleek gelukkig
overbodig.
De bewoner, de heer S., wiens echt
genote bij het uitbreken van de brand
niet thuis was, vertelde, dat hij achter
de woning aan het werk was, toen
hy rook zag.
Hij snelde ir binnen en realiseer
de zich onmiddellijk, dat een klein
kind boven lag te slapen. Via de trap
wist hij boven te komen, doch de
terugweg werd hem versperd, zodat
hij via het dakraam een uitweg moest
zoeken, waarin hij gelukkig slaagde.
De politie stelt een onderzoek in
naar de oorzaak. Zowel de woning
als de inboedel, die geheel verloren
ging, waren te laag verzekerd.
Nieuw protest tegen gratieverlening
aan Lages.
Zwijgzaam liepen gisteren duizenden door
Amsterdam. Met zich droegen zij spandoe
ken met leuzen, die uiting gaven aan hun
afkeuring over de gratieverlening aan Wil
ly Lages. Ordelijk begaf de honderden me
ters lange stoet zich naar de fusilladeplaat
sen aan het Weteringplantsoen en de Ap-
pollolaan en naar de Gerrit van der Veen
straat, eertijds de beruchte Euterpestraat,
het hoofdkwartier van de Duitse S.D.
Onder de manifesterenden zag men men
sen in gestreepte gevangeniskleding en
Joodse landgenoten met de gele Davidster.
Op de Nieuwmarkt declameerde mevr.
pert: „De achttien doden". In de Van der
Carla de Raet het gedicht van Jan Cam-
Veenstraat werd een boodschap voorge
lezen van de literator Bert Voeten, die zelf
ziek was.
Britse treiler gestrand.
De Britse treiler „Stronan" heeft geseind,
dat hij ten Noorden van Schotland aan de
grond is gelopen en hulp van een reddings-
fe" f boot en een sleepboot nodig heeft.
De bemanning is later in een reddings
boot overgestapt.
Schippersvrouw over boord
geslagen en verdronken.
Onder de buurtschap „Het Laar"
(Aarle Rixtel), in het Wilhelminaka-
naal, is Zaterdagmiddag, tengevolge
van een aanvaring van het schip „Jol
les" uit Arnhem met de „Chielda" uit
Zaltbommel, de 34-jarige mevrouw
JansenWenttink, over boord van de
„Jolles" geslagen.
Na 20 minuten gelukte het schipper
A. J. Vissers van de „Chielda" haar uit
het water te halen. De levensgeesten
waren reeds geweken. Mevr. Jansen
was in verwachting, zij laat vyf kin
deren na.
i l
Het communistische partycongres te
Moskou heeft met algemene stemmen
het vijfde Russische vijfjarenplan voor
de periode 19511956 goedgekeurd.
In de Dominicaanse republiek zou een
communistisch complot ontdekt zijn,
dat Zaterdag een opstand had beoogd.
Men zou plannen en propagandamate
riaal in beslag hebben genomen, als
mede een aantal personen hebben ge
arresteerd. In November zal een gro
te zuiveringsactie beginnen in het
Oostduitse vakverbond, dat onder
communistische leiding staat. Op 1 No
vember zullen verkiezingen in de bond
gehouden worden. In Amerika is een
nieuwe dienst van de strijdkrachten
opgericht voor de strategische en tak-
tische ontwikkeling van geleide pro
jectielen en atoomartillerie. Japan
heeft alle leden van zijn katoenmissie
in Engeland teruggeroepen voor drin
gende besprekingen met de regering en
industriëlen. Faroek en zijn gezin
vertrekken deze week nog van Capri
om zich in Rome te vestigen. In
München en omgeving heeft het Zon
dagochtend gesneeuwd. Sinds 1905 is
er vóór 20 October geen sneeuw geval
len. Bij de Stichting Nationaal Mo
nument voor de koopvaardij heeft het
Prinses Margrietfonds geprotesteerd
tegen een monument zoals door de
stichting aanvaard, een ontwerp, „dat
de zeemansvrouw niets zeggen kan".
van mening verschillen, onze ziens
wijze met nadruk naar voren te
brengen".
Herinnerend aan het feit, dat de
socialisten in hun verkiezingscampag
ne hadden gewaarschuwd voor „Chur
chill, de oorlogshitser", verklaarde de
premier, dat in tegenstelling met de
verwachtingen van Labour het gevaar
van een wereldoorlog verminderd is,
sinds de conservatieven aan de macht
zijn gekomen.
Churchill voorspelde, dat binnen 'n
jaar het wegvervoer en de staalindu
strie zullen zijn gedenationaliseerd,
waarbij alleen een noodzakeiyk staats
toezicht zal worden gehandhaafd. Vol
gende maand zal een wetsvoorstel tot
ontnaasting van de staalindustrie by
het parlement worden ingediend.
Deense en Duitse concurrentie op
Parijse mosselmarkt.
Naar in exporteurskringen in. Yerseke is
bekend geworden, bedraagt de toewijzing
voor import van mosselen naar Frankrijk
voor Nederland 95 millioen francs, voor
Denemarken 86, voor Duitsland 17 en voor
Italië 3 millioen fr.
Dit betekent, dat Frankrijk van ons in-
plaats van 120.000 ton, waarop wij gere
kend hadden, niet meer dan 6065.000 zal
afnemen. De rest gaat naar Duitsland, De
nemarken en Italië. Dagelijks bezorgt De
nemarken ongeveer' 1000 ton mosselen in
Parijs, mosselen, die minder van kwaliteit
zijn dan de onze. Duitsland levert onregel
matig, maar mosselen van p^ma kwaliteit.
Zo heeft de grote Franse importeur Gever-
ding van de bekende Duitse kweker Embde
de gehele productie gekocht van 1952—
1953. Mosselen van mooie grootte en beste
kwaliteit.
De Fransen zeggen, dat de Hollandse
mosselen te duur zijn. De Zeeuwse expor
teurs hebben van tevoren de Hollandse on
derhandelaren te Parijs gewaarschuwd, dat
de prijs der Hollandse mosselen iets te hoog
lag en iets moest verlaagd worden. Dat wil
den de officiële handelaren niet.
JAARLIJKSE ONTWIKKELINGSDAG.
Men sprak zowel over bemesting als over opvoedingsproblemen*
Op de jaarlijkse ontwikkelingsdag van de Zeeuwse Agrarische Raad,
welke Zaterdag te Goes is gehouden, zijn voor de Z.L.M.-leden, de land-
bouwjongeren en de plattelandsvrouwen vele interessante problemen naar
voren gebracht. In Zaal Krijger voerden des ochtends ir J. A. van Riel,
directeur van de Middelbare Landbouwschool te Dordrecht en ir J. A.
Grootenhuis van het Landbouwproefstation te Groningen een discussie over
de organische bemesting, terwijl de Bond van Plattelandsvrouwen in „Het
Schuttershof" de» najaarsvergadering hield. Des middags kwam men samen
in Zaal Krijger om te luisteren naar een lezing over opvoeding van mr B.
ter Linden, directeur van de Heldring Gestichten te Zetten, genoot men
van een declamatiewedstrijd en zang van het Westkapels Dameskoor en
woonde men de opvoering bij van de één-acter „De Jas", ten tonele gebracht
door de L.J.G. streek W.-Z.-Vlaanderen.
De bijeenkomst in Zaal Krijger werd ge
opend door ir M. A. Geuze, de Z.L.M.-
voorzitter. Ir-Van Riel besprak in zijn cau
serie „het veeloze bedrijf en de voorwaar
den, waaronder op dit bedrijf kan worden
volstaan met kunstmest". Zijn onderzoekin
gen hadden hem geleerd, dat het zuivere
veeloze bedrijf op zeekleigronden goed be
staanbaar is, mits de grond aan vijf voor
waarden voldoet.
De grond moet ten eerste een goede en
afdoende afwatering hebben, ten tweede
koolzure kalk bevatten minstens 1
voor lichte- en 2 voor zware kleigronden
ten derde een goede granulaire samen
stelling hebben, (de z.g. zandfractie mag
weinig grofkorrelig zand bevatten), ten
vierde geen ondoorlatende lagen en tot slot
een voldoende dikke kleilaag hebben. Wat
dit laatste betreft had spreker geconstateerd,
dat bij te diepe ontwatering een te dunne
kleilaag snel verdroogt. Een laag klei van
75 cm. achtte hij altijd vfeilig.
Als de grond aan deze vijf voor
waarden voldoet, is het mogelijk met
kunstmest alléén zowel in natte als
in droge jaargetijde^ een maximale
opbrengst te verkrijgen.
Bij de meeste bedrijven zijn deze vijf gun
stige voorwaarden niet altijd aanwezig en
ir. Van Riel vertelde nu aan de hand van
interessante voorbeelden wat daaraan te
doen is. Extra groenbemesting kan b.v. zeer
goed werken, als één der voorwaarden ont
breekt.
Ir Grootenhuis uit Groningen, die sprak
over „Het bedrijf, dat in geen geval zonder
organische mest gedreven kan worden",
gaf een kijkje in de keuken van de bodem-
vruchtbaarheidscommissie. Hij wees erop,
dat het gebruik van kunstmest langzamer
hand heeft geleid tot aanzienlijke structurele
veranderingen op de landbouwbedrijven en
daarmee ook tot een verandering van de
vruchtopvolging. Hij besprak de stofhuis-
houding van de grond en de wegen om tot
een goede structuur van de grond te gera
ken, o.m. door groenbemesting en betere
afwatering. Hij betwijfelde of- wel alleen
kan worden volstaan met kunstmest en wees
er met nadruk op bij het samenstellen van
het bouwplan terdege met groenbemesting
rekening te houden.
DE MIDDAGBIJEENKOMST.
De middagbijeenkomst werd geopend
door mevr. L. N. Huijsman—Griep, de pro
vinciaal presidente van de Bond van Plat
telandsvrouwen. Na haar liet mevr. Van
den Berg—Spanjaard de aanwezigen zien
hoe men met eenvoudige middelen met bloe
men heel wat gezelligheid in huis kan bren
gen.
„Opvoeding is zelfopvoeding" betoogde
vervolgens mr ter Linden. In zijn causerie
wees hij erop, dat bij de opvoeding moet
blijken, dat we zelf belijdende mensen zijn;
dat het geloof een werkelijkheid is in ons
leven. „Bij de opvoeding staan mensen
levens op het spel". Zij staat of valt met de
opvoeder zelf en daarom is zelfkennis van
zo grote betekenis. Het valt vele ouders
nog zo moeilijk de juiste harmonie te vin
den tussen het zich handhaven en zich ge-
Indrukwekkend Is geen te groot woord, om de samenkomst aan te duiden,
Waarin Zat rdagmiddag in de Nieuwe Kerk te Middelburg de beide abdij
kerken aan de Hervormde gemeente en aan de Vereniging van Vrijzinnige
Hervormden werden overgedragen en waarin de monumentale gebouwen
met een korte godsdienstoefening in gebruik werden genomen. Gedurende
een half uur voor de bijeenkomst beierden de twee grote klokken van de
Lange Jan over de herrezen stad. De ontroering in tal van harten bij het
horen van deze klokkeklanken werd nog dieper, toen om even vier uur
voor het eerst na bijna 12>/2 jaar tegen de muren en de gewelven van de
Nieuwe Kerk het lied opklonk ter ere van Hem, Die na bange zorgen en
tegenspoed deze rijke dag de Hervormde gemeente schonk. De belijdenis
uit Gezang 265: „God is tegenwoordig, God is in ons midden", met de innige
bede: „Heer, ons lied, smaad het niet!", zij werden nu niet automatisch,
maar met het hart gezongen door de honderden, die het godshuis tot in
alle hoeken vulden.
De president-kerkvoogd, de heer L. Hel
der, sprak een welkomst- en openingswoord.
Hij haalde enkele herinneringen op aan de
afgelopen moeilijke jaren en noemde enkele
belangrijke data in de geschiedenis der
restauratie, waarna hij het Rijk dank bracht
voor de volledige financiering daarvan.
Woorden van dank werden ook gericht tot
allen, van hoog tot laag, die hun krachten
en hun liefde bij het herstel hadden gege
ven, alsmede tot hen, die historische voor
werpen en goederen voor het inwendige
der kerken hadden geschonken.
Niet minder dan elf sprekers voerden
daarna het woord. Hun toespraken werden
onderbroken door samenzang van Gezang
230, met begeleiding van de Ver. voor In
strumentale Muziek onder leiding van de
heer Joh. H. Caro.
DE SPREKERS.
De eerste spreker was mr F. P. Rohling
namens de minister van O., K. en W., die
deze dag van betekenis voor alle Neder
landers noemde en die het herstel der ker
ken wilde zien als een symbool van Zeeuws
geloof en van Zeeuwse kracht. De Com
missaris der Koningin, jhr mr A. F. C. de
Casembroot, verklaarde het een voorrecht
te achten, dat in ons land de overheid ook
bij gebeurtenissen als deze het woord mag
voeren
Hoe rampzalig de gevolgen zijn, als
de overheid zich van Gods Woord af
wendt, kunnen wij dagelijks lezen.
De Commissaris sprak de hoop uit,
dat Gods Woord tot in lengte van
jaren in deze kerken mag worden
gepredikt.
Jhr dr E. O. M. van Nispen tot Sevenaer
sprak als directeur van Monumentenzorg en
daarna voerde de heer J. W. Kögeler als
waarn. burgemeester het woord. Hij wees
op de historische betekenis van deze dag,
niet alleen voor de Herv. gemeente, maar
voor de gehele burgerij en sprak de hoop
uit, dat de verkondiging van het Evangelie
velen tot zegen zal zijn. Ds J. R. Wolfens-
bergen, president van de Generale Synode,
sprak ook namens de bouw- en restauratie
commissie en de orgelcommissie. Hij noem
de deze gebeurtenis een dringend appèl
op ons gehele volk, op allen, die de waar
heid en de vrede lief hebben en op alle be
lijders der Hervormd-Gereformeerde religie,
om zich met elkaar te confronteren.
NOG MEER GOEDE WOORDEN.
Ds A. W. M. Odé, voorzitter der Prov.
Kerkvergadering, bood de hartelijke geluk
wensen aan en herinnerde eraan, dat in Zee-
lan d20 Hervormde kerken werden ver
woest of ernstig beschadigd. Mr H. v. d.
Beke Callenfeis sprak als voorzitter van
het Prov. College van Toezicht op het Be
heer der Kerkelijke Fondsen en de heer A.
Rodenburg deed dat namens de Ver. tot
Bevordering der Belangen der Herv. Kerk
en Kerkelijke Comm. der Ned. Herv. Ge
meente te Rijswijk. Nadat de heren J. Moll
en J. C. Arends het woord hadden gevoerd
resp. namens het hoofdbestuur der Ver. van
Kerkvoogdijen en het college van ouderlin
gen der Evang. Luth. Gemeente te Am
sterdam, sprak tenslotte de heer L. A.
Schenk, voorzitter der Ver. van Vrijz. Her
vormden. Hij zei dankbaar te zijn, dat in
deze samenkomst beide kerken in gebruik
konden worden genomen en zegde toe de
Koorkerk met liefde en zorg te zullen be
wonen.
AANBIEDING GESCHENKEN.
Daarna was het woord aan mevrouw S.
C. de Casembroot—v. d. Feltz, presidente
van het comité Geschenken Middelburgse
Kerken. Zij gaf uiting aan haar grote dank
baarheid voor het herstel en antwoordde
op de vraag, of dit financieel wel verant
woord is: moet nooit vergeten, dat deze
gebouwen gesticht werden tot Godes eer
en voor Hem alleen. Voor Hem is niets te
groot, te hoog, te schoon". Zij gaf een
overzicht van hetgeen het comité heeft ver
richt en van hetgeen zal worden aangebo
den. Momenteel is f7500.— bijeen. Het
enige, dat thans af is, is het rouwkleed,
vervaardigd door het damescomité. Er
werden 322 knotten ln verwerkt en 230.000
knopen op gelegd.
HET GROTE OGENBLIK.
Daarna was het grote ogenblik aan
gebroken. Op hetzelfde moment, dat
de heer Helder de preekstoel beklom,
stonden de praeses van het ministerie
van predikanten, ds F. Don, en de
voorganger der Vrijzinnig Hervorm
den, ds W. C. F. Metz, van hun plaat
sen op. In een eenvoudige toespraak,
terwijl de klokken van de Lange Jan
(Zie voor vervolg pag. 2).
ven. Tenslotte enkele facetten van de op
voeding besprekend noemde hij allereerst
de godsdienstige opvoeding, die de weg
opent naar de ware volwassenheid, bepleit
te hij goede voorlichting bij de sexueie op
voeding en wees hij op de grote waarde
van het aankweken van gemeenschapszin.
Nadat vervolgens het Westkapels Dames
koor o.l.v. de heer P. de Rooy enkele lie
deren had gezongen, werd, na een korte
pauze de leiding in handen gegeven van de
voorzitter der L.J.G., de heer Ad Doeleman.
De hierna volgende declamatiewedstrijd
bracht een ie prijs voor mevr. E. Geuze—
Starke van Poortvliet en een 2e prijs voor
mej. C. van Schelven te Dreischor.
Na de opvoering van de één-acter bood
Ad Doeleman aan de streek W.-Z.-VIaan-
deren, die met dit stuk een eerste prijs heeft
gewonnen op het toneelconcours, een wis
selwimpel en een médaille aan. Ir Geuze gaf
een samenvatting van het genotene.
VERGADERING BOND VAN
PLATTELANDSVROUWEN.
De vergadering van de Bond van Plat
telandsvrouwen des ochtends in „Het Schut
tershof" werd bijgewoond door het hoofd
bestuurslid, mevr. van Beekhof—Selms, ea
door de echtgenote van burgemeester mr
W. C. ten Kate van Goes.
In haar openingswoord herdacht mevr.
HuijsmanGriep het overleden provinciaal
bestuurslid, mevr. De KaterKloet van
Wissekerke en sprak zij dankwoorden tot
de vroegere presidente, mevr. Kostense—
Kraak, alsmede tot mej. H. Mol, die gedu
rende de afwezigheid van mej. G. G. Sik-
kes het secretariaat heeft waargenomen.
Besloten werd medewerking te verlenen
aan de Octoberactie, ingesteld door de
Stichting Zeeland.
Ais afgevaardigde naar de alg. najaars
vergadering te Utrecht werd gekozen mej.
De Graaf van Kapelle en als plv. mevr.
Ramondt te Schoondijke. Ais lid van de
kascommissie, wegens aftreden van mej.
J. D. Dekker te Wemeldinge, werd mevr.
LegematêLemson te Zierikzee aangewe
zen.
Mevr. Kostense besprak vervolgens de
komende handwerkwedstrijd en mevr. J. van
Gorsel—Van Westen, Rilland, het interna
tionaal congres van de A.C.W.W. te To
ronto, waarheen ook de Nederlandse plat
telandsvrouwen één of meer afgevaardig
den willen zenden. Het geld hiervoor wil
men bijeenbrengen door de verkoop van
zegels.
Nieuws uit de afdeling werd verteld door
mevr. A. J. P. van Hoeve uit St. Philips-
land, mevr. Kugel uit Tholen en mej. Nies-
kens uit Aardenburg.
Chr. Handelsreizigers in Zeeland
vergaderden.
Vrijdagavond vergaderde de afd. Zee
land van de Ned. Ver. van Chr. Handels
reizigers en Agenten in Hotel Centraal te
Goes onder leiding van de heer A. de Klerk,
die in zijn openingswoord wees op het grote
belang van het vergaderbezoek.
„Nog ligt de wereld open", was het on
derwerp van de causerie, die de voorzitter
daarna behandelde. De voor- en nadelen
van, en allerlei dingen, die met emigratie
nauw in verband staan, werden uitvoerig
behandeld. Er volgde een levendige dis
cussie.
ZEEUWSE SCHAAKBOND
VERGADERDE TE GOES.
Zaterdagmiddag hield de Zeeuwse
Schaakbond in Hotel „Centraal" te
Goes zijn najaarsvergadering. De
voorzitter, drs J. Scheltens, feliciteer
de de Schaakclub Oostburg met haar
20-jarig jubileum. Besloten werd dat
de z.g. huisarbitrage van afgebroken
partijen niet meer kosteloos zal ge
schieden. Door de verliezende party
een bedrag van een gulden te doen
betalen, hoopt men het aantal afge
broken partyen tegen te gaan.
De nieuwe competitie-indeling werd
als volgt vastgesteld:
lste klasse: Goes, Middelburg 2,
Terneuzen, Vlissingen, V.U.K. (Ka
pelle) en Zierikzee.
2de klasse A: Koudekerke, Middel
burg 3, Souburg en Vlissingen 2.
2de klasse B: Goes 2, 's-Gravenpol-
der, Middelburg 4, De Pion (Yerseke)
en V.U.K. 2.
2de klasse C: Breskens, Landau
(Axel), Oostburg, Sluisse Toren, Ter
neuzen 2 en V.S.V. (Sluiskil).
3de klasse A: Middelburg 5, Sou
burg 2 en Vlissingen 3.
3de klasse C. Landau 2, Oostburg
2 en V.S.V. 2.
Er zal enkelrondig worden gespeeld.
Voor de promotie naar de eerste klas
se zal een enkelrondige vierkamp
worden gespeeld tussen de drie kam
pioenen der tweede klas en de laagst
geplaatste der eerste klasse.
Tenslotte werd besloten in het kader
van de richtlijnen van de K.N.S.B. te
komen tot een schoolzestallencom-
petitie voor leerlingen van Ulo, mid
delbare en Voorbereidende Hoger
Onderwijsinstellingen.
DE BILT ZEGT:
Minder zon.
Zwakke tot matige, in het Westen
van het land later vrij krachtige wind
tussen Oost en Zuid. Geleidelik toene-
de bewolking, maar op de meeste plaat
sen nog droog weer. Weinig verande
ring in temperatuur.
