Gent, 'n stad van tegenstellingen.
Oost-Vlaanderen is economisch èn cultu
reel een belangrijke provincie.
De schatten van Vlaanderen liggen in Middelburg
te pronken.
Van het drukke gewoel der fabrieken naar de
ongeschonden schatten der
eeuwen is er slechts een stap.
Korte „inventarisatie"
goede buur.
van een
DAMESSCHOENEN
L
r
Het land van onze gasten
Fascinerend om haar schoonheid
Uitstekend vacantieland.
SEIZOEN-OPRUIMING
ADVOCAAT
Ordeloze verzameling werd harmonisch geheel
In de drie gebouwen zal men zich de ogen
uitkijken, want groot was Vlaanderen
in het verleden en groot in het heden.
YÏUjri üng,.
-J)
Sfeer, die niet te
omschrijven is»
In de Guldensporenslag overwonnen poor
ters het ridderleger van Philips de Schone*
Q&nt
o'
Vrijdag 11 Juli 1952
ZEEUWSCH DAGBLAD
Eén van de mooiste dingen van de tentoonstelling „Oost Vlaanderen
vlagt" is, dat er bij de Zeeuwen meer belangstelling zal ontstaan voor de
nabuurprovincie over de Zuidergrens. Een belangstelling, die zich onge
twijfeld bij velen zal uiten in de wens om daar één of meer vacantiedagert
te gaan doorbrengen. Welnuwij kunnen de verzekering geven, dat zo'n
bezoek uitstekend in de smaak zal vallen! Oost Vlaanderen is een deel van
van België, waar volop te genieten va It. Niet alleen van de verstilde schoon
heid uit vervlogen tijden, moor ook van het natuurschoon. Teneinde eni
ge indruk te geven van de structuur dezer Belgische provincie laten wij
hieronder enige zakelijke gegevens volgen.
elk gebied, die aan wedstrijden deelne
men en van wie het werk door jury's
wordt beoordeeld. Culturele dagen wor
den geregeld gehouden. Het toneelleven
bloeit en niet minder het muziekleven.
Het onderwijs is zeer ontwikkeld en de
Gentse universiteit is overal bekend.
Oost-Vlaanderen, met een oppervlakte
van bijna 3000 vierkante kilometer en
een bevolking van ruim 1.2 millioen in
woners, grotendeels kleiachtig heuvel
land ten Noorden van Schelde en Leie,
wordt bestuurd door een Gouverneur,
benoemd door de Kroon, en een Provin
ciale Raad van 90 leden, die voor vier
jaar door de bevolking worden gekozen.
De taal, die men er spreekt, is Neder
lands, uitgezonderd 2 pet. Fransspre
kenden hoofdzakelijk te Gent en in de
streek van de Kluisberg wonende.
ECONOMISCH ASPECT.
Oost-Vlaanderen, met zijn zeer dichte
bevolking (circa 390 inwoners per km2)
biedl van economisch standpunt bezien
een zeer gevarieerd aspect. Nijverheid,
landbouw, handel en vervoer vervullen
e: een zeer voorname functie. Oost-
Vlaanderen is de eerste Belgische tex-
tlelprovincie met bedrijven voor verwer
king van katoen, wol, vlas, lijnwaad,
hennep, jute, zijde en tegenwoordig ook
chemische garens. Gent, Ronse, St, Ni
klaas, Aalst, Lokeren en Deinze zijn
onder de 297 gemeenten, die deze pro
vincie telt, de voornaamste centra.
De metaalnijverheid, met constructie
werkplaatsen, draadtrekkerijen en ma
chinefabrieken is hoofdzakelijk in het
Gentse gevestigd, evenals de scheikun
dige industrie, die langs het Kanaal van
Terneuzen bpinnTr'-p n-winrnemingen
telt.
LANDBOUW.
Ook de landbouw speelt in het
economisch leven van Oost Vlaande
ren een belangrijke rol. De verregaan
de versnippering van de grond nood
zaakt de talrijke middelmatige en klei
ne ondernemingen aan intensieve cul
tuur te doen. Alleen in het Meetjes
land, benoorden Eeklo, zijn er wat gro
te ondernemingen, waar de landbouw
mechanisatie tot ontwikkeling is geko
men. De grote teelten beslaan circa
193.000 ha, de naoogst van vooral voe
derproducten circa 58.000 ha.
Tarwe, rogge, aardappelen, suikerbie
ten, vlas, koolzaad, tabak en groenten
zijn de voornaamste teelten. De fruit
teelt wordt intensiever, de bloementeelt
(wie kent niet de beroemde vijfjaarlijk
se Gentse „Floralia"?) is vooral rond
Gent gevestigd. De veefokkerij kreeg als
verlengstuk van de landbouw een be
langrijke uitbreidftig in de loop der laat
ste jaren.
DE CULTURELE BEDRIJVIG
HEID.
De culturele bedrijvigheid in Oost-
Vlaanderen heeft een hoge vlucht ge
nomen, vooral door het stimulerende
werk van het Prov. Bestuur. Jaarlijks
verschijnt er een uitstekend verzorgd
Cultureel Jaarboek van vele honderden
pagina's, waarin zeer deskundige en
oriënterende artikelen zijn geschreven
over letteren, schilderkunst, beeldhouw
kunst, muziek, toneel, opgravingen enz.
Vele duizenden francs stelt de Pro
vincie telkenjare beschikbaar als aan
moediging voor jonge kunstenaars op
(Ingezonden Mededeling advert.)
Restanten
tegen halve prijzen!
De toerist kan in Oost Vlaanderen
te kust en te keur gaan. Welhaast
iedere plaats in deze provincie biedt
hem iets aparts. Hij moet alleen maar
oppasserr niet (figuurlijk) te verdrin
ken in de grote vloed., die hij te ver
werken krijgt. Talrijk zijn de folders,
die over Oost Vlaanderen verschijnen
en die, van verschillende zijden belicht,
in hooggestemde bewoordingen (overi
gens zeer terecht!) de lof van dit scho
ne land bezingen.
den Mededeling (adv
Zo er één stad is van tegenstellingen, dan Gent! In geen plaats is
de herinnering aan het verleden zó overweldigend. Maar er is ook geen
stad te vinden, waarin naast dat verleden het moderne leven met zijn
industrie en zijn nijverheid zich zo'n belangrijke plaats heeft veroverd.
Van de stilte en de beslotenheid der musea en begijnhoven naar het
drukke gewoel der fabrieken en het lawaai van de havens en de dokken,
het is maar een stap. Gent, de Arteveldestad, de stad van het wonder
lijk schone Belfort en van „Klokke Roeland maar ook de stad van
de moderne zakelijkheid, hard en sterk in de strijd tegen al wie haar
wil belagen
Het Gravensteen in Gent, een der merkwaardigste bezienswaardigheden van
heel België. De burcht werd in 1180 opgetrokken op bevel van Filips van
den Elzas, graaf van Vlaanderen, naar het model der versterkte kastelen,
die de kruisvaarders in Syrië bouwden. Onze foto toont een reproductie van
de pentekening van de zeer begaafde tekenaar Herman Verbaere
Toen wij Woensdagmiddag een bezoek brachten aan de drie ge
bouwen,, waarin de tentoonstelling „Oost Vlaanderen vlagt" is onder
gebracht, kregen wij veel bewondering voor de Belgische dames en
heren, die uit deze ordeloze verzameling kunstvoorwerpen een har
monisch geheel moesten te voorschijn toveren. In de hall van het Stad
huis was net een klein gangetje, waardoor men naar de trouwzaal kon
lopen. En daar stonden zilveren bekers op tafels, hingen al een paar
wapens en schilderijen aan de wanden en waren ook enkele bustes
opgesteld. In de Burgerzaal was er al wat meer tekening. De grote
zaal van het Schuttershof bleek voller te zijn dan ooit met stands, die
tot aan het plafond reikten. In het Kunstmuseum moest men nog be
ginnen met het ophangen van de schilderijen.
óók voor koopjes!
Morgen gaan de deuren open, maar
dan behoeft men niet meer te vrezen,
dat het er nog zo Is. Een paar dagen en
een paar nachten werken brachten alle
voorwerpen op hun plaats. Woensdag
was alles reeds in grote vrachtauto's
in Middelburg gearriveerd. Maandag
was met het vervoer begonnen, hetgeen
zonder ongelukken of hindernissen ver
liep. Behalve de te exposeren voorwer
pen brachten de Belgische vrienden ook
de vitrines en de stalen expositietafels
mee. De provincie Oost Vlaanderen heeft
die in eigendom en dat was voor de
Zeeuwen een uitkomst, want waar had
men deze onmisbare requisieten van
daan moeten halen?
Het is natuurlijk ondoenlijk ook maar
een korte beschrijving te geven van al
hetgeen op de tentoonstelling te zien is.
In grote trekken willen wij slechts ver
tellen waar men de verschillende afde
lingen en onderdelen kan vinden.
HET STADHUIS.
In het Stadhuis zal de bezoeker di
rect na het binnenkomen in de grote
hall modem Oostvlaams meubelwerk
aantreffen, evenals voorwerpen van mo
derne sierkunst door Oostvlaamse kun-
Mijn ring is rond, als alle ringen.
O lach niet, zeg niet: arme man!
Wacht even op mijn buitelingen,
ik neem mijn aanloop en ik kan
door zijne ronding overspringen
van hier naar overzijde, van
het alledag naar eeuw'ge dingen.
Mijn ring is rond; 'k heb in zijn wezen,
vol eindelóósheidssymboliek,
't begrip van eeuwigheid gelezen;
in zijn volmaakten cirkel zie 'k
begin noch einde, en door dezen -
let op en volg me, want ik wiek
en boven ruimte en tijd gerezen
bereik ik sferen en gedachten
waar alles cirkelt: zon en maan
en alle sterren; dagen, nachten;
dood, leven wentelend bestaan
van onbegrensde vaste machten -
waar, tijdloos, cirkelvormig gaan
oneindig, ord'nend, God, Uw krachten!
Dit is een gedicht van de jonge Oostvlaamse dichter JOZEF
STERKENS, die hier zijn ring ziet als een symbool van het
eindeloze en daarachter God weet, Die het eindige op een de
mens cirkelvormig lijkende wijze in de eeuwigheid heeft opge
nomen).
stenaars vervaardigd. In de vestaire is
een volledig begijnenkamertje ingericht
en in de aangrenzende trouwzaal zijn
de afdelingen letterkunde en folklore
ondergebracht. De bezoeker kan hier
genieten van de schitterende voorwer
pen, die gebruikt werden en worden
door de schuttersgilden, terwijl hij er
veel zal kunnen leren van het werk der
rederijkers en bovendien kennis kan
maken met het werk van enkele heden
daagse Oostvlaamse literatoren.
DE BURGERZAAL.
De Burgerzaal, die een zeldzame ge
legenheid biedt voor een expositie als
deze, huisvest weer verschillende an
dere onderdelen. De hoek bij de ramen
aan de voorzijde is gereserveerd voor
oude oorkonden van de stad Gent,
oude zegels en andere historische stuk
ken, die in de uitrines zijn gerang
schikt. In de andere hoek treft men
een kostbare en unieke verzameling
Oudvlaamse kant aan, w.o. een bruids
mantel der Belgische Koninginnen en
afkomstig uit de privé-verzameling
van Koningin Elisabeth.
Het middengedeelte van de zaal is
gewijd aan edel-smeedwerk. Men ziet
daar hoofdzakelijk werk van Oostvlaam
se edelsmeden en ook nog wat smeed
werk, dat in Oost Vlaanderen wordt be
waard. Tenslotte ligt er een keuze uit
oude miniaturen, afkomstig uit Oost-
Vlaanderen of van Oostvlaamse kunste
naars, terwijl enkele prachtige tapijten
en schilderijen van oude meesters dit
onderdeel voltooien.
HET MODERNE
OOST-VLAANDEREN.
Het Schuttershof is aan het moderne
Oost Vlaanderen gewijd. Tegen de ach
terwand Is een enorme maquette opge
steld van de provincie, waarop tiental
len electrlsehe lampjes zijn aangebracht.
Als het mechanisme in werking wordt
gesteld gaan de lampjes groepsgewijze
branden, steeds In verschillende kleu
ren. Elke kleur geeft één de vele tak
ken van onderwijs aan, die Oost Vlaan
deren rjjk is. Tegen de linkerwand staan
grote stands, die door middel van fo
to's, tekeningen, grafieken enz. de be
tekenis van het technisch onderwijs
toelichten.
Aan de andere zijde is o.m. een ma
quette van de haven van Gent en de
dokken opgesteld, terwijl in de vitrines
tientallen voorwerpen liggen als even-
zovele bewijzen van het hoge peil,
waarop het technisch onderwijs in Oost
Vlaanderen staat. In de zaal bevindt
zich ook de bijzonder aantrekkelijke
stand van de Federatie voor het Toe
risme in Oost Vlaanderen. De z.g. blau
we zaal is gereserveerd voor de Oost
vlaamse architectuur. Schitterende fo
to's hebben hier een plaats gevonden.
In de groene zaal worden filmvoorstel
lingen gegeven.
HET KUNSTMUSEUM,
In het Kunstmuseum tenslotte zijn de
schilderijen en de beeldhouwwerken on
dergebracht. De organisatoren hebben
daarvoor een keuze gemaakt uit het
werk van 19e eeuwse Oostvlaamse kun
stenaars, terwijl er ook werk aanwezig
is van kunstenaars uit de eerste helft
van deze eeuw, voorzover deze reeds
zijn overleden. Eén zaal is gereserveerd
voor de beroemde Lathemse school.
Wie in Gent komt, keert zo vlug
mogelijk terug. Deze stad fascineert om
haar schoonheid, die de eeuwen hier als
het ware hebben neergelegd in de on
telbare monumenten, waarvan iedere
steen herinnert aan een glorieus verle
den, maar nog meer aan de mensen, die
hier leefden en streden. Het is een
weergaloos schone verzameling van
grote en kleine zaken met een sfeer, die
men niet kan omschrijven, doch slechts
kan proeven
Reeds in de 7e eeuw wordt van de
stad Gent gewag gemaakt. De Heilige
Amandus, apostel van Vlaanderen, bis
schop van Maastricht, predikte er het
Evangelie en stichtte er de kloosters
van St. Pieter, op de Blandinusberg, en
van St. Baafs, in de Benedenstad. In
1180 wordt Gent, gelegen aan de sa
menvloeiing van Schelde en Leie, hoofd
stad van Vlaanderen. Drie eeuwen latei-
is zij groter en dichter bevolkt dan Pa
rijs. De laken- en linnennijverheid heb
ben er zich gevestigd en de zeeschepen
komen er langs de oude Schelde, thans
het Kanaal van Terneuzen, aanleggen.
VOL WAPENRUMOER.
De geschiedenis der stad is vol van
wapenrumoer. Niet voor niets wordt
Gent de vechtstad genoemd. De vrij
heid is de Gentenaren van verleden en
heden aangeboren. Zonder vrijheid is
hun het leven niets waard.
In 1539 moet Keizer Karei V zelf
naar Gent komen om de opstand tegen
het Spaanse juk te onderdrukken. Hij
laat nie't minder dan 26 aanvoerders
van de opstandige bevolking ombren
gen. En anderen moeten, met de strop
om de hals en in hun hemd, voor hem
verschijnen. De thans nog gangbare
spotnaam „stropdragers" herinnert de
Gentenaren aan deze bewogen episode
uit de historie. De stad wordt zwaar
beboet en moet een dwangcitadel bou
wen.
De economische geschiedenis van
Gent is er één van op- en neergang.
Concurrentie van andere steden en on-
enigheid tussen patriciërs en arbeiders
in de stad zelf veroorzaken vaak enor
me crises. Maar steeds weer richt de
stad zich op en met een groot aanpas
singsvermogen kunnen de Gentenaren
spoedig de zich onophoudelijk wijzigen
de omstandigheden en de ontwikkeling
der economische verhoudingen in oude
en nieuwe tijden aan.
HET MODERNE GENT.
Thans telt Gent ruim 166.000 inwo
ners en is, na Antwerpen, de tweede
haven van België. Tienduizenden arbei
ders vinden er een bestaan in de vele
en veelsoortige industrieën. Geen won
der, dat de arbeidersorganisaties hier
zeer sterk zijn.
Gent is dus een industriestad, die voor
geen andere behoeft onder de toen.
Maar toch is het „klimaat" hier an
ders. Toch leeft hier iets, dat men
in andere steden met veel nijverheid
tevergeefs zoekt. Dat ligt niet alleen
aan de karakteristieke bevolking, die
schertsend de last van het leven weet
te dragen, feest viert bij alle blij ge
beuren en in droeve dagen niet bij
de pakken gaat neerzitten, maar mis
schien nog meer aan de omgeving en
de sfeer, waarin deze bevolking leeft.
Het lijkt wel, of het verleden, dat
hier gaver dan waar ook bewaard is
gebleven, de betrekkelijkheid van het
leven onderstreept en is het dan met
zo, dat „leven en laten leven" het te
gendeel van onverschilligheid is, een
bewijs van diepe levenswijsheid
Wie het oude Gent wil leren kennen
en daardoor het jonge Gent wil leren
begrijpen en waarderen, kan niet beter
doen dan de stad in te gaan en zich
over te geven aan wat hij ziet, buiten
en binnen de musea en kerken. Hij moet
eerst het Belfort uit de 15e eeuw be
wonderen en de Halle en hij mag voor
al de St. Baafskathedraal niet voorbij
lopen. Want wie in Gent komt en daar,
in de St. Baaf, het wereldberoemde
meesterwerk van de gebroeders van
Eyck „Aanbidding van het Lam Gods",
dat na een bewogen, dramatische tocht
door vele landen eindelijk hier weer is
teruggekeerd, niet heeft gezien, die
heeft het mooiste gemist. En als hij in
deze kathedraal op het schoonste orgel
van België, met zijn 5849 pijpen, hoort
spelen, maakt hij iets mee, dat hij nooit
meer zal vergeten.
Wij zouden nog veel meer namen van
kerken en beroemde huizen kunnen
noemen. Maar wij volstaan hiermede.
Wie in Gent komt, vindt de schoonheid
in iedere straat. En één dag is veel te
kort om dit alles in zich op te nemen.
Het Klein Begijnhof, getekend door Herman Verbaere. Dit uit 1234 date
rende hofje is altijd een bezienswaardigheidgeweest van de stad Gent,
zowel wegens de eigenaardige bouwtrant als om de typische levenswijze
der bewoonsters. De pl.m. 200 begijntjes die hier nog wonen, vormen als
het ware een stad in een stad, zo teruggetrokken leven zij. Zij dragen nog
altijd de oude klederdracht der „begijntjes"!
Vandaag 600 jaar geleden.
Zeshonderdvijftig jaar geleden, op 11 Juli 1302, werd een machtig ridder
leger van de Franse koning, Philips IV, de schone, door Vlaamse poorters
en ambachtsleden in de guldensporenslag bij Kortrijk vernietigend ver
slagen. Dit wapenfeit, dat voor de staatkundige en culturele ontwikkeling
van Vlaanderen van de grootste betekenis was, wordt thans in geheel
Vlaanderen herdacht.
Het rijke en ijvere
Vlaanderen was voor
de Franse koning uiter
aard een aanlokkelijke
buit. Aan de andere
kant begonnen de gil
den in Gent en Brugge,
de in welvaart groeien
de ambachtslieden van
de gehele streek, zich
van hun toenemende
macht bewust te wor
den, De uitslag van de
botsing op het veld van
Groeninge, voor de
poorten van Kortrijk,
redde Vlaanderens zelf
standigheid en luidde
het democratische tijd
vak van zijn steden in.
Inder aanvoering van
Gewijde van Namen,
Willem van Gulik en
Jan van Renesse be
haalden de Vlaamse
gilden de overwinning.
Aan de vierduizend
gouden sporen, die de
gesneuvelde Franse
ridders op het slagveld
achterlieten, ontleent
deze slag zijn naam.
In vele Vlaamse ste
den en dorpen worden
feestelijkheden gehou
den ter herdenking van
dit zo belangrijke histo
rische feit. Het hoogte
punt valt natuurlijk
vandaag, de 11de Juli
en het centrum der
herdenkingen is de
oude stad Kortrijk.
Daar wordt elke avond
het guldensporenspel,
een openluchtspel, dat
de gebeurtenissen van
1302 uitbeeldt, opge
voerd. De Nederlandse
zender van de Belgische
omroep wijdt dagelijks
een deel van zijn uit
zendingen aan de histo
rische gebeurtenis en
vele Vlaamse culturele
organisaties hebben bij
zondere bijeenkomsten
belegd.
Gent!
Vol klinkt uw naam,
kort als een daad, vast als
t cement
van Vlaanderens wezen en zijn
[faam.
Vechtstad, in heel- de wereld
[staat,
voor goed en kwaad,
geen burcht van koppigheid
[opeen
als in uw stout steen.
Eeuwen zijn meegeperst
door eiken muur, door elk
[gewelf,
Als ooit dit harde harte berst,
sterft Vrijheid zelf.
In Gent heb ik geleefd,
in Gent heb ik geloofd.
Daarom diaag ik zoo hoog
[mijn hoofd
als een die kop en kijkers
[heeft.
Kort als een daad, vast als
['t cement
van Vlaanderens wezen en zijn
[faam,
vol klinkt uw naam,
Gent!
RENé DE CLERCQ.
Ingezonden Mededeling (adv.)
0 - verdryvernmet S'
- aatarêfüeüyanK
ÉpPPW KiESP'JKlHÖOfW!»
ermsAóm.
Een aantal Britten, onder wie de
Labour-oud-ministers van Handel en
Financiën, Shawcross en Gaitskell,
heeft een organisatie, genaamd „vrien
den van de Atlantische Unie", opge
richt, welke wil streven naar een „zo
nauw mogelijke samenwerking op
politiek, economisch en sociaal gebied
tussen de leden van het Noord-atlan-
tisch verdrag".