DREES KRIJGT DE OPDRACHT
ïïloAqen u^AjooAt o-tv^e 'pAüti.
ZX.M.-tentoonstelling trok gisteren 14,000
bezoekers
B* en W* critiseren werkwijze der
commissie van financiën
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
De tik en de
wereld
De Kabinetsformatie
Welke rol zal Beel spelen?
Uitverkoop van 12 Juli tot
9 Augustus.
de
Een commissaris voor
werkgelegenheid.
VAMI-IJS
't Was „Axel" wat de klok sloeg
Op de algemene vergadering werden
tal van problemen besproken
'agina 1
Uitgave t
Stichting „Zeeuwsoh' Dagblad".
Hoofdkantoor t Goes, L. Vorststr.
90 Tel. 2438, bij geen gehoor voor
advertenties 2970, voor redactie
2433. Giro 274289. Kantoren
yiissingen: Lammeno^traat 17,
Telef. 2754, Middelburg: Korte
Noordstraat 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Ter-
neuzen Dijkstraat 2628.
ZEEUWSCH DAGBLAD
8e JAARGANG No. 2208
Abonnementsprijs j 0.44 per week,
1.85 p. maand, 5.45 p. kwartaal
Losse nummers 13 cent
Advertentieprijs 20 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
ZATERDAG 28 JUNI 1952
Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEIDE Directeur: JACQ DE SMIT
Medewerkers: Ds W. C. v. Burgeier, Kruiningen; A. I. Catsman, Aardenburgj Mr W. F. E. Baron v. d. Feltz, Mid
delburg; Ds A. Gruppen, Biezelinge; Ds J. S. Hartjes, Vlissingen; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp;
J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes; Drs J. Kwekkeboom, Goes; J. Laport, Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel,
Tholen; R. Zuiaema, Goes.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Zondag: Zon op 4.21 u., onder
21.7 u. Maan op 11.54 u., onder
23.49 u.
Hoogwater Zondag 29 Juni:
Vlissingen: 6.20 u. 1.68 m., 18.30
u. 1.46 m. Terneuzen: 6.44 u. 1.87
m., 18.58 u. 1.67 m. Wemeldinge:
7.55 u. 1.54 m., 20.09 u. 1.28 m.
Zierikzee: 7.39 u. 1.32 m., 19.47
u. 1.06 m.
GrOOT NUT kan het hebben, wan
neer een mens eens een stevige tik
op het hoofd krijgt! Dan staat hij even
te duizelen met gesloten ogen en dan
denkt hij dat de wereld rondom hem
instort. Maar dat gevoel verdwijnt, hij
opent zijn ogen weeren soms is
het alsoi hij dan ineens die wereld met
andere ogen ziet. Natuurlijk heeft die
mens geen andere ogen en evenmin is
de wereld anders geworden alleen
hijzell is anders geworden: hij is als
het ware even uit de sleur van alledag
weggetrokken. De routinegang is on
derbroken en daarom ziet hij de wereld
met andere ogen aan. Zoals wij al
schreven in het artikel, dat heet van de
naald na de verkiezingen werd opge
steld: het heeft geen zin te verdoeze
len, dat de christelijke partijen een
stevige tik op het hoofd hebben gekre
gen. Bij de A.R.-partij is die harder
aangekomen dan bij de C.H.U. en de
S.G.P. kon zelfs stemmenwinst boeken,
maar dat neemt niet weg, dat het so
cialisme, de tegenstandster van de
christelijke beginselen, zoveel terrein
gewonnen heeft, dat de P.v.d.A. zich
thans op de borst kan slaan en zich de
grootste partij mag noemen.
Rn behalve deze harde klap heeft de
A.R.-partij nog enkele kleinere tikjes
te incasseren gekregen van de pers, die
in vele gevallen onomwonden heeft la
ten weten: „Wees nu maar niet ver
baasd over jullie verlies want het is
enkel en alleen je eigen schuld! Jullie
hebben met je nare, starre onverzoen
lijkheid je eigen mensen weggejaagd!"
TS DAT ZO? Hebben wij, aanhangers
1 van de christelijke partijen, onze
eigen mensen weggejaagd? Neen en ja
moet het antwoord zijn. Die eigen men
sen, die meeleven met wat er op het
politieke erf gebeurt, die beginselvast
zijn en het onchristelijke in het socia
lisme onderkennen, die zijn wel trouw
gebleven. Maar dat andere deel, de
zwakke broeders die zeggen zich niet
voor politiek te interesseren laten
we het ons eerlijk bekennen: velen van
hen hebben hun vertrouwen gegeven
aan Drees. Waarom? Niet omdat zij het
socialistisch beginsel aanhingen, maar
omdat zij meer letten op de practische
uitkomst dan op de principia. Onder
het bewind van Drees is er veel op so
ciaal gebied tot stand gekomen. De
ouden van dagen krijgen hun uitkerin
gen en dan kan men wel zeggen, dat
het een schande is, dat dit nog altijd
geschiedt volgens een noodwet en men
kan smalen op deze „aalmoes" die al
lang vervangen had moeten worden
door een uitkering op basis van verze
kering maar die ouden van dagen
krijgen iedere week hun geld in han
den, geld dat zij onder de huidige om
standigheden niet missen kunnen! En
zo hebben we nu een wachtgeld- en
een werkloosheidswet gekregen, die de
arbeider althans enigermate vrijwaart
tegen de ellende van de crisis uit de
dertiger jaren. Daar kan men ook laat
dunkend op neerkijken en zeggen, dat
het lasten op het bedrijfsleven legt die
Nederland aan de rand van de afgrond
brengen de niet-zo-principiële ar
beider kijkt niet zo ver en zegt alleen
maar „dank je wel"! En zo kan men
andere voorbeelden aanhalen. Kan men
het deze mensen, die niet zo heel prin-.,
cipieel denken, kwalijk nemen dat ze
meer vertrouwen hebben in Drees dan
in een Schouten b.v.? Toch evenmin
als men de middenstander, die bijna
gewurgd is door de belastingdruk van
Lieftinck kan verwijten, dat hij niet op
Lieftinck stemt!
l vjns BEGINSEL IS RIJK, eindeloos
rijk, want het is gebaseerd op het
Woord van God en daarin ligt het ge
hele mensenleven besloten. Dat begin
sel gaat ver en ver uit boven de ideo
logie van Marx of Schermerhorn of
welk ander soort socialisme men be
denken wil. Want het is het Goddelijk
beginsel: God liefhebben boven al en
Uw naaste als Uzelve!
Peuren wjj wel alles uit dat beginsel
wat er in zit? Wij denken in dit ver
band aan de alinea uit het hoofdartikel
dat de heer Bruins Slot in „Trouw"
schreef: „De les is wel, dat zij (de Chr.
partyen) er meer dan ooit en meer dan
tevoren op uit moeten zijn om het so
ciaal karakter van haar politiek te be
klemtonen en te ontwikkelen. Doen zij
dit niet, dan werken zij de doorbraak
gedachte, die thans succes oogstte in
twee richtingen, in de hand. En dan
zou op de duur haar bestaan zelf be
dreigd worden!"
Getroffen heeft ons dat woord „ont
wikkelen". Ontwikkelen wil zeggen,
dat iets nog ingepakt zit en dat het nog
uit de doeken of uit de papieren moet
komen. Wat het werkelijk zo erg met
het sociaal karakter van de christe
lijke partijen. Was dat sociale element
eigenlijk nog niet eens „uitgepakt"?
Maar waarom verbazen we ons dan,
dat de socialisten de verkiezingsstrijd
wonnen? Die tik is dan wel hard nodig
geweest, als men nu eigenlijk pas tot
de ontdekking is gekomen, dat onze tijd
een tijd is van sociale hervormingen
en dat het sociale karakter van een
partij in onze tijd haar populariteit
verklaart. Niet dat het streven naar
Populariteit het doel van een christe
lijke partij moet of mag zijn. Maar het
kan voor een christelijke partij in deze
ai nooit moeilijk zijn populair te zijn.
Alsals men maar beseft welk een
schat aan „sociaal karakter" er verbor
gen ligt in haar beginsel, in het Woord
van God. Die schat moet men naar bo
ven halen en dan zal zij flonkeren in
wondere glans. Maar als die nog inge
pakt is, dan kan de tik niet uitblijven!
(Van onze parlementaire redacteur).
In een ijltempo heeft H. M. de Koningin de Kabinetsformateur, dr W. Drees,
aangewezen. In dit stadium is het uiteraard niet opportuun reeds voorspellin
gen te doen. Toch rijzen reeds op de tweede dag na de verkiezingen verschil
lende vragen. Tot grote verrassing van Haagse politieke kringen werd gister
avond de demissionnaire minister van Binnenlandse Zaken, prof. Beel, op het
Lange Voorhout ontboden. Het was toen reeds officieel bekend, dat aan dr
Drees de opdracht was gegeven, hetgeen uiteraard geen verwondering wekte.
Van het paleis uit deed men pogin
gen om de wachtende journalisten met
een kluitje in het riet te sturen. Zij
bleven echter wachten met het resul
taat, dat prof. Beel ten aanschouwe
van legio belangstellenden de paleis-
trappen besteeg. Het gold een routine-
bezoek, zo heette het officieel, en de
heer Beel deed aan het wekken van
deze veronderstelling dapper mee.
„Heus een routinebezoek. Ik kan u ver
der niets zeggen", zo zei hij, toen hfj
het paleis verliet.
Daar dr Drees na zijn aanwijzing nie
mand heeft ontvangen, ^waarschijnlijk
besteedde hij de avond aan de opstel
ling van zijn program), is niemand dui
delijk, wat het bezoek van prof. Beel
betekent.
DREES SPRAK MET VAN SCHAIK.
Intussen werd ons ook gewaar, dat
eergisteren een vertrouwelijk gesprek
is gevoerd tussen de Kabinetsforma
teur en de minister van Staat Van
Schaik. Het moet lang niet uitgesloten
worden geacht, dat zij hebben gespro
ken over de vraag op welke wijze me
dewerking van de K.V.P. verzekerd
kan worden.
En als wij dan verder gaan veron
derstellen (een uitlating in „De Volks-
Binnenkort zal een algemene maat
regel van bestuur afgekondigd worden,
waarbfj voor verschillende branches voor
de aanstaande seizoenopruiming het
tjjdvak, aanvangende op 12 Juli en ein
digende op 9 Augustus 1952, wordt
vastgesteld.
Naar het A.NJP. verneemt is dezer
dagen de benoeming te verwachten
van Prof. Dr Fred. L. Polak te
's-Gravenhage tot commissaris voor
de werkgelegenheid.
Met de instelling van deze nieuwe
functie beoogt de regering de depar
tementale organisatie van de werk
gelegenheid te vestigen op een vol
doende brede grondslag, welke over
eenkomt met het grote belang, van
regeringswege gehecht aan handhaving
van de werkgelegenheid op een vol
doende hoog niveau.
Prof. Polak zal o.a. het contact
onderhouden met de provinciale be
sturen en de door deze in hun res
sbrt gevormde organisaties voor de
werkgelegenheid.
Prof. Polak is lid van de P. v. d. A.
krant" kan daar aanleiding toe geven),
dan heeft prof. Romme de hoop uitge
sproken, dat de Kabinetsformatie op
gedragen zal moeten worden aan de
heren Drees en Beel. Wellicht hebben
alle andere fractievoorzitters op Drees
gewed. Daaruit kan te verklaren zfjn,
dat H. M. de Koningin het op prijs
heeft gesteld ook de heer Van Schaik
te ontvangen, die immers door dr
Drees in vertrouwen is genomen. Ze
kerheid omtrent dit alles is natuurlijk
niet te verkrijgen. Heeft de heer Van
Schaik geadviseerd om een speciale op
dracht aan prof. Beel te geven? Was
het zijn taak om de binding tussen de
P.v.d.A. en de K.V.P. tot stand te bren
gen? De bekende „smalle basis spe
cialist" Beel, die de heer Drees zeer
goed ligt, is daarvoor de aangewezen
man. Dit betekent natuurlijk niet, dat
er een smalle basis moet komen. De
fractievoorzitter van de P.v.d.A. in de
Tweede Kamer, mr Donker, heeft op
het laatste partijcongres verklaard de
smalle basis niet als een dogma te wil
len zien. De P.v.d.A. kan ook anders.
En de persoon van dr Drees staat er
borg voor.
EEN STAATSRECHTELIJK NOVUM.
Hoe het zij, de kaarten liggen aller
minst duidelijk. Wfj zijn er ons van
bewust, dat het een staatsrechtelijk no
vum is om naast de Kabinetsformateur
nog aan iemand anders een opdracht
te verstrekken. Dat dergelijke con
structies uit het brein van mr Van
Schaik ontspruiten, is echter niet ver
wonderlijk, daar hij in het verleden op
dit gebied een ontstellende spitsvondig
heid aan de dag heeft gelegd. Onze ge-
dachtengang, meer is het zeker niet,
werd in politieke kringen stellig niet
verworpen, maar de tijd zal leren wel
ke betekenis aan het bezoek van prof.
Beel moet worden gehecht.
SCHERPE DISCUSSIE IN DE MIDDELBURGSE RAAD,
Gistermiddag is in de Middelburgse gemeenteraad het voorstel tot pen-
siomieririg van de wethouders aan de orde geweest. De commissie van finan
ciën, bestaande uit de heren J. S. Hoek (A.R.), voorzitter, L. A. Schenk
(V.V.D.) en jhr mr T. A. J. W. Schorer (Arb.) had in het advies aan de raad
drie amendementen voorgesteld.
Vóór de discussie heeft de voorzitter, mr dr Bolkestein, enkele scherpe op
merkingen gemaakt over de werkwijze van deze commissie, die aanleiding
waren tot een onverkwikkelijk debat.
Ziekenhuistarieven 20 cents per
dag hoger.
In de Ned. Staatscourant van 27
Juni is bekend gemaakt de prijzen-
beschikking ziekenhuistkrieven 1952.
Als gevolg van kostenstijgingen, voor
namelijk de invoering van de wacht
geld- en werkloosheidsverzekering,
mogen de ziekenhuizen èn sanatoria
hun tarieven met ingang van 1 Juli
a.s. met f0.20 per verpleegdag ver
hogen.
In September a.s. aanleg nieuwe
sportterreinen te Middelburg.
Op een vraag van de heer B. A. Hes-
selink (V.V.D.) heeft de burgemeester
gistermiddag in de raadsvergadering te
Middelburg meegedeeld, dat het plan
voor de aanleg van de nieuwe sport
terreinen nog de prov. en landelijke
D.U.W.-commissies moet passeren. Vol
gens de burgemeester is het mogelijk
in September a.s. met de werkzaamhe
den aan de nieuwe sportterreinen te
beginnen.
j£)E WERELD is niet veranderd. De
mens is dezelfde gebleven en het
socialisme streeft dezelfde doelstellin-
tla' WÜ n0^ even verwerpelijk
in als. vroeger. Maar als wij niet
vii 2Ün te laten zien, dat wij, na-
fjers van Christus, het anders en be-
t bunnen (let wel; niet anders en
ziin r un,nen Praten> maar doen!), dan
y n wij de naam van christenen nau-
"feiyits meer waard. En dan worden de
W» jk,e PartÜen inderdaad in haar
"estaan zelf bedreigd!
Successen voor de Middelburgse
politie.
Bij de gisteren te Terneuzen gehou
den internationale politieschietwed-
strijden heeft de Middelburgse politie
mooie successen behaald.
Driemaal achtereen werd in vorige
jaren de beker voor de groep pistool
schieten gewonnen, zodat deze in
eigendom kwam. Ook dit jaar, nu een
nieuwe beker beschikbaar was, keerde
de groep met de trofee naar Middel
burg terug. In de groep karabijn werd
een tweede en een vierde prijs behaald.
De hoofdinspecteur, de heer M. de
Valk, wist in de persoonlijke wedstrijd
gelijk te eindigen met een Belgische
politieofficier. Beiden behaalden 57
pnt. De heer de Valk werd tweede ge
klasseerd en won een médaille.
De burgemeester zei, dat het advies
van de commissie teveel de eigen me
ning van de rapporteur vertolkt. Hij
zal ermee moeten rekenen, dat hij
schrijft namens de commissie. Tot de
andere leden van de commissie zei mr
Bolkestein, dat zij meer aandacht en
tijd aan het werk moeten besteden,
waardoor meer normale omstandighe
den kunnen terugkeren.
Zowel door de heer Schenk als door
de heer Hoek werd op deze woorden
fel gereageerd. De heer Schenk zei ver
baasd te zijn over de opmerkingen. Hij
vond de werkwijze der commissie niet
abnormaal en hij kon geen waardering
hebben voor de wijze, waarop de bur
gemeester had gesproken. De heer
Hoek zei gegriefd te zijn. Hij meende
de publieke zaak steeds eerlijk gediend
te hebben en verklaarde, dat de hou
ding van de commissie steeds binnen
de perken van de reglementen is ge
weest. Er is regelmatig onderling con
tact, aldus de heer Hoek, waardoor
steeds gemeenschappelijk een advies
aan de raad wordt gegeven.
De adviezen hebben altijd de instem
ming van de meerderheid der commis
sieleden. Tot de burgemeester zei de
heer Hoek: „U heeft met de gang van
zaken in de commissie niets te maken".
Mr Bolkestein interrumpeerde hier met
de opmerking, dat het gehele college
van B. en W. van de slechte werkwijze
der commissie overtuigd is. De heer
Hoek merkte op, dat de commissie geen
adviescollege is van B. en W., maar van
de raad.
De opmerkingen, die de commissie
maakt, zijn nooit grievend, zo voegde
hij daaraan toe, doch wel eens scherp
gesteld, „wij zijn geen ja-broers!" Hij
wenste, dat de burgemeester zijn woor
den terugnam, daar hij anders zijn
voorzitterschap der commissie zou
neerleggen. Jhr Schorer onttrok zich
aait de blaam, omdat hij pas kort deel
uitmaakt van de commissie. Mr Bolke
stein besloot het debat met het verwijt
aan het adres van de heer Hoek, dat
wanneer dit faadslid spreekt het nooit
duidelijk is of hij spreekt namens zich
zelf of namens de commissie van finan
ciën. Hij drong erop aan, dat de com
missie de gemaakte opmerkingen onder
het oog zal zien.
Van de drie amendementen op het
vm i
Morgen, Zondag 29 Juni, viert Z.K.H. Prins Ëernhard der Neder»
landen zijn 41ste verjaardag.
Deze nieuwste foto werd gemaakt door W. Schurman, lid van
het NF.K,
voorstel zelf werden er twee in strijd
geacht met de wet. Het derde behelsde,
dat alleen dan recht op pensioen zou
bestaan, wanneer een wethouder lan
ger dan 4 jaar zitting heeft gehad. Het
amendement werd met 10 stemmen te
gen 6 verworpen. Voor stemden A.R.,
V.V.D. en S.G.P., alsmede jhr Schorer.
Het voorstel van B. en W. werd daarop
aangenomen.
Wat de subsidiëring van het Chr. Ly
ceum te Goes betreft, werd het voorstel
van B. en W. z.h.s. aangenomen, nadat
het amendement-Hoek, waarover in de
vorige vergadering de stemmen staak
ten met 6 stemmen voor en 10 tegen
was verworpen. Voor stemden A.R.,
C.H. en S.G.P. (De heren A. Flipse
(C.H.), P. Meliefste (A.R.) en wethou
der L. J. van 't Westende waren afwe
zig).
Door een tot nog toe onbekende
oorzaak is Maandagochtend 'n pickup
van de onderneming Santosa m het
gebied van Pengalengan bij Bandung
uit een bocht gevlogen en 60 metef
lager in een ravijn terechtgekomen.
De bestuurder, de administrateur F.
B. J. Koning, werd op slag
Ingezonden Mededeling (adv.).
VERSLA DE HITTE MET
CUkS C&CUitiS OfZ lliV foug
DE BILT ZEGT:
ZOMER.
Droog weer'met over het algemeen
weinig bewolking. Zwakke tot matigó
wind uit uiteenlopende richtingen. Iets
warmer dan gisteren.
'tWas „Axel" wat de klok sloeg gisteren. Honderden auto's stonden voor
en rond het reusachtige tentoonstellingsterrein geparkeerd in de blakerende
zon, die alles met een blijde glans overgoot. Minstens 14.000 bezoekers hebben
de uitgebreide expositie bezichtigd en de Oost Zeeuwsvlaamse veestallen be
wonderd. „Het is een prachtige dag voor Axel", zei burgemeester P. L. D. J.
van Oeveren ons.
Het was trouwens ook een prachtige dag voor de provinciale stoomboot
diensten, die onder hoogspanning met extra ponten heen en weer voeren.
Desondanks stonden de automobilisten aan Perkpolder toch zeker nog een
uur te wachten
Begrafenis notaris J. Fanoy te Axel.
Onder grote belangstelling had giste
ren de begrafenis plaats van wijlen de
heer J. Fanoy, in leven notaris te Axel.
Aan de groeve werd het woord ge
voerd door notaris van Maasdijk uit
Sluis, die getuigde van de ijver en de
collegiajiteit van de overledene. Nota
ris van Dijke sprak als voorzitter van
de Ring Zeeland van de Broederschap
van Notarissen. Notaris Hoving uit
Terneuzen sprak over de 17 jaar van
goede samenwerking met wijlen de
heer Fanoy. Ds A. J. Fanoy uit Eind
hoven, een broer van de overledene,
sprak daarna woorden van troost en
deelneming tot de familie. Tenslotte las
ds C. Couvée Psalm 46, waarna hij
voorging in gebed. De zoon van de
overledene dankte voor de belangstel
ling.
De dag begon met een officiële ope
ning van de tentoonstelling door de
Commissaris der Koningin, jhr mr A.
F. C. de Casembroot. Hij was vergezeld
van de leden van G.S., de heren C.
Hamelink en C. Philipse.
Hij sprak zijn grote waardering uit
voor het werk van de Kring Axel der
Z.L.M. Vervolgens hees hij de Z.L.M.-
vlag, waarna „Hosanna" net Zeeuws
vlaamse volkslied ten gehore bracht.
Na een dankwoord van ir Geuze en
de kringvoorzitter, de heer A. Haak,
begaf het gezelscnap zich naar „Het
Centrum", waar de algemene vergade
ring werd gehouden.
REDE Ir GEUZE.
In zijn openingswoord legde ir Geu
ze zijn toehoorders tal van problemen
voor. Het belangrijkste daarvan noem
de hij de veevoedervoorziening. In een
uitvoerig betoog zette hij uiteen, dat
Nederland met de gehele veevoeder
voorziening voortdurend in een labiel
evenwicht verkeert. Het is een obsta
kel, waarop een belangrijk deel van
de Nederlandse economie zou kunnen
spaak lopen. De jaarlijkse wereldpro
ductie van voedergranen wordt geschat
op 300 miliioen ton, waarvan nog geen
14 miliioen ton als vrij graan op de
markt komt. Nederland heeft 800.000
ton hiervan nodig; dat is niet minder
dan 8 procent.
De voorraden door de regering aan
gelegd zijn echter groot, terwijl men
daarenboven een zachte winter achter
de rug heeft, waardoor overschotten
zijn achtergebleven. Voorts luiden de
voorlopige oogstberichten over de ge
hele wereld in het algemeen niet on
gunstig, zodat er vermoedelijk voer-
graan te koop zal zijn, misschien tegen
een gedaald prijspeil.
Vervolgens sprekend over het ver
loop van de prijzen zei ir Geuze te ho
pen, dat de nieuwe regering zich mo
gelijk eéns wil toetsen aan datgene wat
de regering Pinay in Frankrijk wist te
bereiken. Over de lastenverhoging uit
hoofde van de Werkloosheids- en
Wachtgeldverzekering was spr. niet di
rect optimistisch gestemd. Hij hoopte
dan ook, dat de landbouw deze lasten
zal kunnen blijven betalen. De ver
eenvoudiging der loonadministratie
juichte hij toe.
Vervolgens tipte hij even het bezoek
aan, dat het hoofdbestuur aan de
Braakman heeft gebracht en sprak hjj
in dit verband tevens over het Noord
Sloe, dat wellicht nu voor inpoldering
aan de beurt zal komen.
Hij betreurde het, dat er van het zgn.
„drie-eiiandenpian" nu wel niets meer
zal komen. En waarom eigenlijk niet?
„Het is ons nog immer niet duidelijk,
dat in verband met de algemene
scheepvaartbelangen en het Belgisch
verdrag beslist aan een kanaal door de
Zandkreek, als verlenging van het ka
naal door Walcheren zou moeten wor
den vastgehouden. Nu gaat er mis
schien een kostbare gelegenheid ver
loren
Ir Geuze behandelde hierna het aard-
appelvraagstuk, waarbij hij critiek le
verde op het besluit van het Bedrijf
schap om de export ontijdig stop te
zetten. Ons land leed hierdoor een ge
voelig verlies; de gehele vroege aard-
appelmarkt, met het overschot oude
aardappelen boven de markt, werd zeer
gedrukt ingezet, tot grote schade van
de toch al twijfelachtige animo voor
dit gewas. „Ordening is moeilijk, de
verantwoordelijkheid voor de enkeling
te groot, de schade nergens verhaal
baar-, de risico voor de telers", aldus
spr.
Tenslotte sprak hij over de hagel-
schade, en het groeiende onderwijs.
Het land- en tuinbouwonderwijs krijgt
een nieuwe school te Zierikzee, die bin
nenkort zal worden aanbesteed; terwijl
de stichting van nog 3 nieuwe gebou
wen, t.w. 2 lagere landbouwscholen en
1 lagere tuinbouwschool op het pro
gramma staat.
NIEUWE PROEFBOERDERIJ.
Overgaande tot de huishoudelijke za
ken vertelde ir Geuze vervolgens, dat
door de georganiseerde landbouw po
gingen worden ondernomen om te ko
men tot stichting van een proefboerde-
rij in Zeeuwsch-Vlaanderen, waar
schijnlijk in de buurt van de Braak
man.
Ir Geuze leverde voorts critiek op
het gemis aan activiteit van de Zeeuw
se boer, waardoor destijds geen regel
matige stro-afzet kon worden bereikt.
Men wil thans pogen niet op fabriek
matig, doch op handelstechnisch ge
bied een oplossing te zoeken. Een com
missie is ingesteld.
Voorts is een commissie van onder
zoek ingesteld naar de veiligheid op de
boerderijen, dit i.v.m. de vele chemi
sche middelen, die daar tegenwoordig
aanwezig zijn.
De kas vertoont een nadelig saldo
van ruim f 2400.Door de contribu
tieverhoging zal dit wellicht in de toe
komst vermeden kunnen worden.
REDE Prof. ORBAN.
Vervolgens sprak prof. M. Orban,
oud-minister van Landbouw in België,
thans hoogleraar te Gent, over „De
technische en economische aspecten
van de Belgische landbouw".
Voordat hij aan het woord kwam,
vestigde ir Geuze de aandacht op de op
21 Juli in Middelburg te houden
Vlaamse tentoonstelling. Dit zal een
landbouwdag en een Beneluxdag wor
den, waar zullen spreken prof. Baan
uit België, twee consulenten en J. F.
van Riemsdijk, van het L.E.I.
Vervolgens gaf ir Geuze nog een
klein overzicht van de huidige land
bouwarealen in deze provincie. De win
tertarwe is met 10 procent toegenomen,
de zomergranen bleven stabiel, even
als de aardappelen. Suikerbieten zijn
iets verminderd; de gerst is met 5 pCt
toegenomen, de erwten met 10 pCt ver
minderd en de mais is met 50 pCt toe
genomen. Van het vlas is het moeilijk
een voorspelling te geven.
Prof. Orban gaf allereerst een bon
dig overzicht van de vooruitgang in de
laatste jaren, waarna hij uitvoerig de
positie van de Belgische landbouw be
lichtte, zoals die vanaf 1870 tot heden
is uitgegroeid. Hij vertelde o.m., dat de
Belgische landbouw het vorige jaar aan
80 pCt der nationale behoefte kon vol
doen. Uit de indexcijfers blijkt overi
gens wel, dat de Belgische landbouw
er nu niet direct gunstig voorstaat, het
geen mede een gevolg is van de hoge
lonen. Van het nationale inkomen
vloeit een-vijfde voort uit landbouwop-
brengsten. De agrarische bevolking
gaat aanmerkelijk achteruit. In het ka
der van de Benelux zag hij voorlopig
nog geen oplossing van het landbouw
vraagstuk, indien het bestaan van de
Nederlandse en Belgische landbouw
niet gewaarborgd kan worden. Daartoe
zal wederzijds gelijkschakeling en be
grip nodig zijn. Hij wees hier met veel
nadruk op.
„INBOORLINGEN".
Vervolgens was het woord aan de
Commissaris der Koningin, die, tot
grote verrassing der aanwezigen, in een
scherp betoog zijn misnoegen uitsprak
over het ministeriële woord „inboor
lingen". „Gij kunt fier zijn op deze
benaming", aldus de Comissaris, „zo
als ik er fier op ben een „inboorling"
van Zeeland te zijn. Nederland leeft
van ons en eet van ons".
Ingaande op hetgeen ir Geuze over
het drie-eilanden-plan had gezegd,
wees hij erop, dat G.S., wanneer zjj
kans zien om dit te volvoeren, dit zeker
niet achterwege zullen laten. Over de
stichting van een proefboerderij liet
spr. zich inzake de provinciale bijdrage
optimistisch uit.
Nadat vervolgens het woord was ge
voerd door ir v. d. Plassche, directeur-
generaal van de landbouw die tot
erelid is benoemd! en door mevr.
HuismanGriep, voorzitster van de
Plattelandsvrouwenbond in Zeeland,
volgde de rondvraag, waarin de heer
H. A. A. Baron Coilot d'Escury uit
Kioosterzande n.a.v. het besprokene
over het Noord-Sloe de wens uitte, dat
speciale aandacht zou worden geschon
ken aan de vruchtbare schorren van
Saeftinge, die rijp zijn voor inpolde
ring. Hij vroeg hiervoor tevens mede
werking van prof. Orban, om dit van
Belgische zijde te bezien en zodoende
tot samenwerking te komen.
DE RIJTOER.
Na de middagpauze stelden niet min
der dan 150 auto's en bussen zich in.
slagorde voor een rijtoer door het rijke
Zeeuwsvlaamse land, waarbij niet al
leen kennis kon worden genomen van
hetgeen de landbouw biedt, doch ook
langs de industrieën van Sluiskil werd
gereden.
De stoet arriveerde om ongeveer half
vier weer in het stadje, waarna men
ging kijken naar de demonstraties met
paarden en rundvee op het tentoon
stellingsterrein, waar des morgens de
keurin^n reeds hadden plaats gevon
den.
Nadat de Harmonie „Concordia" een
muzikale rondwandeling door de stad
had gemaakt, kon men des avonds ge
nieten van het optreden van een groep
„Veluwse boerendansers" uit Putten
(G.) en van het muziekgezelschap „De
Verenigde Vrienden uit Sas van Gent.
