de loupe
ZEELAND
DOOR WATER EN VUUR
Chr. Ger. Kerken (in tegenwoordige formatie)
bestaan 60 jaren.
N.V.C.K.H. wordt
beambtenbond.
Drukbezochte Theologische Hoge-
schooldag te Kampen*
Belangrijk kerkelijk jaarboek
Erkenning van Geref* zijde„Een schismati-
sche groep groeide uit tot kerk"*
Zaterdag 31 Mei
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 7
Met onderverdeling in
beroepsgroepen.
(Van onze speciale verslaggever).
De Ned. Vereniging van Chr. Kantoor
•n Handelsbedienden heeft in haar tegen
woordige vorm voor het laatst vergaderd.
Op het te Zeist gehouden tweedaags con-
Ses der Vereniging is besloten de orga-
satie op te heffen en wel op 30 Sep
tember a.s. Men zal dan de dag erna, 1
October 1952, een Ned. Chr. Beambten-
ond stichten, welke wordt gevormd door
ie leden der N.V.C.K.H., van de Ned.
!hr. Herkmeestersbond en van de Ver.
van Chr. Technici. Althans wanneer bei
de laatstgenoemde organisaties op haar
komende algemene vergaderingen even
eens besluiten tot opheffing van de be
staande bond of vereniging en aansluiting
b(j de Ned. Chr. Beambtenbond.
De drie opgeheven organisaties blijven
in de nieuwe Bond als drie bedrijfsgroe
pen gehandhaafd. Geleidelijk aan zullen
de industriële bedrijfsgroepen uit de Be
ambtenbond verdwijnen, totdat deze or
ganisatie alleen overhoudt de administra-
'eve werkers in het bank- en verzeke^
ingswezen. De grafische sector van de
'.V.C.K.H. wordt momenteel al rijp ge
acht voor overheveling naar de bedrigfs-
taksgewijze organisatie, met uitzondering
echter van het personeel werkzaam in
uitgevers- en dagbladbedrijven.
TOESPRAAK M. RUPPERT.
Mede in verband met het afscheid van
de heer A. Borstlap als secretaris der
Vereniging, woonde de heer M. RUppert,
voorzitter van het C.N.V., de tweede con
gresdag bij. Deze feliciteerde de organi
satie met het door haar genomen besluit
betreffende de nieuwe organisatievorm,
waarin hij een middel zag om te komen
tot de bedrijfstaksgewijze organisatie.
Als het ons gelukt, aldus de voorzitter
van het C.N.V., om de tegenstelling tus
sen leidinggevende en uitvoerende arbei
ders op deze wijze te overbruggen, dan
hebben we een sociaal probleem in eigen
geledingen opgelost.
Daar juist op deze dag de regeling in
zake wachtgeld en werkloosheid was af
lekomen, wilde de heer Ruppert ook
lier iets van zeggen. HjJ zeide het te
etreuren, dat de Regering de werkgevers
Wet wat verder tegemoet is gekomen.
Hu toonde waardering voor het resultaat
Van overleg tussen werkgevers, werkne-
Siers en Regering. Het een en ander zal
e bonafide vakbeweging veel moeite be
sparen.
ANNA PAUKER IN
ONGENADE?
De naam van de Roemeense minis
ter van buitenlandse zaken, Anna Pau
per, die als tweede op de ranglijst van
het politieke bureau stond, komt niet
meer op de lijst voor van het nieuwe
bureau, aldus meldt het Roemeense
nieuwsbureau „Agerpress". De naam
van Anna Pauker komt thans op de
vijfde plaats voor van het organisatie
bureau, een ondergeschikt uitvoerend
orgaan van het politieke bureau.
Mevrouw Pauker stond in nauw con
tact met Luca, die enkele dagen geleden
uit het hoofdbestuur van de communis
tische partij is gestoten.
De Duitse douane heeft op verschillen-
P,unt-en van de DuitsZwitserse grens
autos van een internationale smokkel
organisatie in beslag genomen, die koffie
en andere artikelen tot een waarde van
een millioen mark vervoerden. Vijf
smokkelaars zijn gearresteerd.
zich aan een hereniging, welke onze
vaders zagen als een bevel en ze
gen des Heren. Is dat nu veranderd?
Kan een schuld verjaren? Kan men
van schismatieke groep tot kerk
worden'
Inderdaad. In de loop der jaren
is voor ons aanvaardbaar geworden,
dat de broeders, die in 1892 zich aan
de hereniging onttrokken, dit deden
uit trouw aan de kerk en niet met
schismatieke» bedoelingen".
Ds Velema, die deze erkenning van
Gereformeerde zijde dankbaar no
teert, wijst er echter op, dat het her
denkingsjaar 1892 roept tot ernstige
kerkelijke zelfbezinning. De vraag
moet gesteld worden of het Schrif
tuurlijk-confessionele standpunt het
kerkelijk leven naar alle zijden nog
beheerst. Men zal zich als kerkge->
meenschap bewust moeten zijn van
een positieve roeping.
GROTE GROEI.
Intussen zijn de Chr. Geref Kerkep
in zestig jaar wel gegroeid! Blijkens
het Jaarboek dateren de gemeenten
van Harlingen, Lutten, Doesburg,
Utrecht-Centrum, Zeist, 's-Gravenha-
ge-Centrum, Dordrecht, Rotterdam-
Centrum en Zierikzee uit het jaar
1892. In de volgende jaren breidde het
getal der gemeenten zich maar lang
zaam uit. Momenteel zijn de negen
gemeenten van 1892 vermeerderd tot
152, met een zielental van 56.248; er
zijn 90 predikanten.
(Van een onzer redacteuren.)
Op 17 Juni 1952 zal het zestig jaar geleden zijn dat op een daartoe
belegde gemeenschappelijke synodale zitting in de Keizersgrachtkerk
te Amsterdam de hereniging tot stand kwam van de Chr. Geref. Kerk
en de Nederd. Geref. Kerken, voortaan gezamenlijk de „Geref. Kerken
in Nederland" geheten.
Een maand later, op 20 Juli 1892, wordt op een vergadering in het
militair tehuis te Utrecht door een aantal leden van de vroegere Chr.
Geref. Kerk besloten deze hereniging niet te erkennen. De daar ver
gaderden organiseren zich afzonderlijk onder de oude naam hunner
kerkformatie.
Zo zal dus in de komende weken
zowel voor de Geref. Kerken als voor
de Chr. Geref. Kerken een belang
rijke herinneringsdatum aanbreken.
De laatstgenoemde kerkformatie zal
Donderdag haar Theologische School
dag wijden aan het feit van 1892; in
het dezer dagen bij Uitgeverij D. J.
van Brummen te Dordrecht versche
nen Jaarboek der Chr. Geref. Kerken
voor 1952 heeft ds J. H. Velema te
Zwolle een artikel aan 1892 gewijd.
Waarom heeft een aantal leden der
vroegere Chr. Geref. Kerk zich ln 1892
afzijdig gehouden? Omdat men meende
dat bij deze vereniging het Schriftuur
lijk-confessionele standpunt der Afschei
ding was verlaten.
In zijn bovengenoemd artikel laat
ds Velema uitkomen, dat geen secta-
flsche motieven ten grondslag lagen
aan het streven van degenen die in
1892 de vergadering te Utrecht beleg
den. Dit blijkt uit het feit, dat men
tot de nieuwe groepering maar niet
ledereen toeliet welke zich kwam
aanmelden; het was er de achterge
blevenen om te doen een gemeenschap
te hebben waar men het beginsel der
Afscheiding trouw bleef.
Men wenste zich niet terug te trek
ken om ter wille van het isolement.
„De vergadering te Utrecht oordeelde
aamelijk „dat het aller dure roeping
63door alle geoorloofde middelen hen
terug te brengen, die nu met de al
gemene stroom bewust of onbewust
lijn medegevoerd en thans bjj de
Gereformeerde Kerken in Nederland"
«Dn ingelijfd".
VERJAARDE SCHULD.
Aanvankelijk hebben degenen, die
Sch in 1892 niet verenigden met de
t de Doleantie ontstane groepering
Veel tegenkanting ontvangen. Nader
hand is men de Chr. Geref. Kerk gaan
Vrkennen. Ds Velema maakt in dit
verband melding van een uitspraak,
onlangs gedaan door ds Th. Delleman
Geref. predikant te Groningen. Deze
uitspraak luidde:
„In 1892 was de Chr. Geref. Kerk
voor onze vaders een schismatieke
groep. Deze broeders onttrokken
Prof. dr J. Waterink t „De ambtsdrager moet kind van
zijn tijd zijn"*
(Van onze speciale verslaggever.)
Onder grote belangstelling uit alle delen des lands is Donderdag in de
Burgwalkerk te Kampen de jaarlijkse Schooldag gehouden van de Theol.
Hogeschool der Gereformeerde Kerken in Nederland. Vertegenwoordigers
van zeer vele kerkeraden en vrienden van de School waren in grote getale
opgekomen.
(Ingezonden Mededeling adv.)
Onder
Aan de Schooldag ging ouder
gewoonte vooraf de sluiting van de
lessen. Dit geschiedde met een toe
spraak van de rector, prof. dr G. B.
Wurth, die er in zijn rede op wees,
dat een goed en geslaagd cursusjaar
mocht worden afgesloten. De vacantie
zal dit jaar wel lang duren en prof.
Wurth verwachtte, met het oog op
de komende generale synode, dat men
elkander wel niet voor Nov. a.s. zou
weerzien. Na geaccentueerd te hebben
dat de voorbereiding tot het predik
ambt in de studententijd een zaak is
van heel grote en heilige verant
woordelijkheid gaf hij zijn gehoor als
afscheidswoord mee Ps. 697; „Be
schaam door mij niet hen, die U ver
wachten".
Der traditie getrouw ging aan de
Schooldag Woensdagavond in de Burg
walkerk een ure des gebeds vooraf.
Voorganger was ditmaal een oud
discipel der school, ds O. Bouwman
van Nijverdal, zoon van wijlen prof.
dr H. Bouwman. De voorganger be
paalde zijn gehoor bij Hand. 1 8a.
-De leiding van de Schooldag was
'opgedragen aan de president-curator,
ds S. W. Bos, em. predikant te Leeu
warden.
DE LOTGEVALLEN DER SCHOOL.
Prof. Wurth bracht verslag uit van
de lotgeva%m der School. Ingrijpen
de gebeurtenissen vonden niet plaats,
wat temeer gewaardeerd werd, nu
aan de andere Kamper School tot
tweemaal toe zulk een zware slag
viel. Aan de curatorenkring ontviel
ds G. Diemer, een man van fijne theo
logische eruditie. In Sept. j.l. was er
een aanzienlijke toeloop van nieuwe
studenten. Dit jaar werd voor het
eerst ingevoerd een regelmatig per
soonlijk bezoek van de professoren bij
de studenten. In doorsnee wordt er
Ijverig gestudeerd.
DE BELIJDENIS IN DEZE TIJD,
Als referent in de morgenvergade
ring trad op prof. dr R. D. R. Polman,
met het onderwerp: „De waarde van
de belijdenis in deze tijd". Hij wees
op de tweevoudige functie van de be
lijdenis, naar binnen en naar buiten.
Op kerkelijk terrein wordt de vraag
naar de waarde der belijdenis tegen
woordig geheel beheerst door de radi
cale koerswending in de Ned. Herv.
Kerk. Onder invloed en leiding van
Karl Barth, die hier als een onge
kroonde paus de positie bepaalt, zijn
het vooral drie gedachten, die de
waarde van de belijdenis nader be
palen. Een confessie is allereerst een
gezaghebbend commentaar op het
woord der Schrift dat aan en door
de kerk onder bepaalde omstandig
heden gegeven werd. In de tweede
plaats wordt sterke nadruk gelegd op
het actueel karakter der belijdenis.
Daarbij komt de derde gedachte, dat
men van een kerkrechtelijke binding
aan de Confessie niet weten wil. Dit
is niets anders dan een juridisch en
wettisch legalisme.
Wat de wereld van het heden be
treft wees prof. Polman op het steeds
toenemende secularisatieproces, de
stijgende invloed van het existentia
lisme en het opnieuw opkomen van
het Humanisme. Na deze terrein
verkenning zette hy het Geref. stand
punt nader uiteen. Hier wordt alles
beheerst door de belijdenis van de
duidelijkheid der H. Schift als het
door Gods Geest geïnspireerde Woord
van God. Het statisch karakter van
de belijdenis moet juist in deze tijd
beklemtoond.
Wat de kerkrechtelijke binding be
treft toonde prof. Polman aan, dat de
Herv. beschouwing als elke anticipatie
haar grote bekoring heeft, maar in
deze bedeling in heilige nuchterheid
moet worden afgewezen. Allerlei ge
varen dreigen, maar die worden alleen
overwonnen zo het objectief belijden
altijd betrokken blijft op het levend
geloof, dat tot dit belijden dringt.
Zonder dit laatste wordt de Geref.
visie op de waarde der belijdenis tot
een leugen en komen de gevaren van
orthodoxisme en confessionalisme van
alle kant opzetten,
„AMBT EN TIJD".
In de middagvergadering sprak dr
J. Waterink, hoogleraar aan de V.U.,
over: „Ambt en tijd". Het Evangelie
is gericht op de noden van alle tijden
en de vorm, waarin het gebracht
wordt, moet zijn die in de eigen tijd
nodig is.
Prof. Waterink wees op de eigen
aardigheid van het conventionele en
conservatieve, anderzijds op de eigen
aardigheid van het „doorslaan", waar
bij men uitdrukkingen gebruikt, die
op de kansel niet thuishcren. De pre
diking en het optreden van de ambts
drager moet het karakter houden van
rust, evenwichtigheid en ernst.
Hij wees op het gevaar van de amb
telijke sleur, waardoor men de pro
blematiek van de eigen tijd niet ziet.
De mensen worstelen thans met an
dere vraagstukken dan vroeger. De
ambtsdrager moet kind van zijn tijd
zijn, doordat hij zelf ook bewust
leeft en op de hoogte blijft van wat
er in de wereld gaande is. Dit geldt
met name de moeilijkheden der jon
geren. Prof. Waterink wees in het
bijzonder op de vraagstukken met
betrekking tot de industrialisatie.
Ds G. Brinkman sprak het slot
woord, getiteld: „Bewaakt het erf
goed!", waarin hij achtereenvolgens
wees op het goed dat geërfd werd en
op de taak dit te bewaren.
Aan de Schooldag ging Woensdag
in de grote aula van de Theol. Hoge
school de jaarvergadering vooraf van
de reünistenorganisatie van F.Q.I.
Duits protest bij Amerika.
De Westduitse regering heeft bij
Amerika geprotesteerd tegen de be
scherming, die de Amerikaanse autori
teiten hebben verleend aan Hans Kem-
ritz, die ervan beschuldigd wordt 23
Duitsers aan de Russische geheime
dienst te hebben uitgeleverd. Kemritz
werkte indertijd zowel voor de Ameri
kaanse als voor de Russische geheime
dienst.
De Amerikanen hadden hun houding
gemotiveerd met de verklaring, dat
Kemritz waardevol werk heeft gedaan
voor de Westelijke geallieerde zaak.
AJtö de. keJiMMc bo-e.pl
ZONDAG 1 en MAANDAG 2 JUNI.
(Eerste en Tweede Pinksterdag).
Anna Jacobapolder: G: 2 x ds Sajuit
uit Den Haag. St. Annaland: H: 10 en
2.30 ds van Dijk. (M. 10 ds van Dijk);
GG: 9.30, 2 en 6 leesd. (M. 9.30 leesd.).
Aagtekerke: H: 10 ds Theunissen, 2.30
ds van Willenswaard; GG: 9.30, 2 en
6 leesd. Arnemuiden: H: 10 en 2.30 ds
Korevaar; G: 10 en 2.30 ds Veldhuy-
zen; C: 6.15 ds Slagboom ln Ver. Ge
bouw; GG: 9.30, 2 en 6 leesd. (M. 2.30
6.30 ds Rijksen). Baarland: G: 9.30 ld.,
2 ds Aalbersberg; H: 9.30 ds Beneder
(Gez. d.) en 2.30 ds Beneder. Bergen
op Zoom: H: 10 ds Wisse, 5 ds Else-
man; G: 9.30 en 5.30 ds v. d. Stoel.
Biezelinge: C: 10 en 2.30 ds Gruppen;
GG: 9.30, 2 en 6 leesd. Borssele: H:
9.30 en 2 ds Vrijland; G: 10 ds v. Veen,
2.30 dr Stam; GG: 9.30, 2 en 6 leesd.
Bruinisse: H: 10 en 5 ds v. d. Brink;
G: 10 en 5 ds Bremmer; GG: 10 en 5
ds Mallan. (M. 10 ds Mallan); OG: 9.30
en 4.30 leesd. Colijnsplaat: H: 10 leesd.,
2.30 ds Pontier; G: 10 en 6 ds Retel;
GG: 10, 2 en 6 leesd. Driewegen: H: 2
ds Das; G: 9.30 dr Stam, 2.30 ds v. d.
Veen. Ellewoutsdijk: H: 9.30 ds Zunne-
berg. Gapinge: H: 10 dhr Boogaard, 2
ds den Boer; G: 9.30 en 2 ds Spoelstra.
Geersdjjk: H: 10 en 2.30 dhr Kraak.
Goes: H: 10 ds Odé (kerkkoor), 5 ds
Metselaar. (M. 10 ds Strating); Chr.
Bewarschool: 10 dhr Vleugel; G: 10 ds
Flinterman, 5 dr Stam (Voorber. H.
A.); GV: 10 en 2.30 ds Hordijk; GG:
3 x leesd.; DG: 7 mej. dr Bakker; VEG:
9.30 ds Karelse (bevestiging van leden)
6 ds Karelse. 's-Gravenpolder: H: 9.30
en 2 ds Kluiver; G: 9.30 en 2 ds Veld
kamp uit Middelburg; OG: 9.30, 1.30 en
5 leesd.; GG: 9.30, 1.30 en 5.30 leesd.
Grjjpskerke: H: 10 en 2.30 ds v. Win
terswijk; G: 10 ds Goumare, 2.30 ds
Schaaf. Haamstede: H: 10 en 7 ds v.
Vliet; G: 10 en 5 dienst; C: 10 en 6 ds
Mejjerink. 's-H. Abtskerke: H: 9.30 ds
•v. d. Werf, 6 ds v. d. Werf. 's-Heer
Arendskerke: H: 10 ds Talma, 2.30 ds
Oyen. 's-Heerenhoek: H: 2.30 ös v. d.
Made. Hansweert: H: 9.30 en 6.30 ds
v. d. Ham. 's-H. Hendrikskinderen: H:
10 ds de Roos, 6 ds Timmerman uit
Yerseke (jeugdd.). Heinkenszand: H:
10 en 2.30 dr Klijn; G: 10 en 2.30 ds
Lammens. Hoedekenskerke: H: 9.30 ds
Hulsbergen, 2 ds Heymans uit Oude-
lande; GG: 9.30, 2 en 5.30 leesd. Yer
seke: G: 9.30 en 2 ds Booy; GG: 9.30,
2 en 6 ds Dieleman; VEG: 10 en 2.30
ds Timmerman. Kamperland: H: 10 en
2.30 ds Postma; G: 10 en 2.30 ds Rad
der. Kapelie: H: 10 ds Jebbink, 2.30 ds
Kluiver van 's-Gravenpolder. Katten-
djjke: H: 9.30 ds Breek, 2 ds Nutbey.
Kats: H: 10 dhr Overgaauw, 2 ds de
Roos. Kleverskerke: H: 10 ds Odé.
Kloetinge: H: 10 en 2.30 ds Jellema.
Kortgene: H: 10 ds v. Schuppen, 2.30
leesd. Koudekerke: H: 10 ds van Dijl,
2.30 ds Durkstra; Vliss. weg: 7 ds
Durkstra; G: 9.30 en 2.30 ds Elshout.
Krabbendvjke: H: 10 en 2.30 ds Baar
slag; G: 10 en 2.30 ds Besselaar; GG;
9.30, 2.30 en 6 ds Bel. Kruiningen: H:
10 en 2.30 ds van Burgeier; G: 10 en
2.30 ds Koolstra; GG: 9.30, 2 en 6 lees-
dlenst. Lewedorp: H: 10.30 ds v. d. Ma
de, 6 gezinsdienst met Zondagsschool;
G: 10 en 2.30 ds Wiersinga. St. Lau
rens: H: 10 vergaderlokaal en 6.30 Ge
ref. Kerk, ds Kalkman; G: 10 en 2.30
ds Boon. St. Maartensdijk: H: Reho-
both: 7 ds v. d. Ree te Amsterdam. Me-
Uskerke: H: 10 dhr Barnard, 2.30 ds
van Dijl; GG: 9.30, 2.30 en 7 leesd. N.-
en St. Joosland: H: 10 en 2.80 ds Pijn-
acker Hordijk. Middelburg: H: 10 ds
Smits, 7 ds Don in de Oostkerk, 10 ds
van Voorts Vader in Concertzaal; 10
wlka Bijleveld (jeugdd.) in Electro Bi
oscoop; G: Hofpleinkerk: 9.30 ds v. Til,
2.30 ds Meister; Noorderkerk: 9.30 ds
Meister, 5 ds v. Til; GV: 8.30 en 4.30
cand. Nijenhuis uit Zwolle; C: 10 en 3
leesd.; GG: 9.30, 2 en 6.30 leesd, (M.
9.30 ds Rijksen); C: 10 en 3 ds Slag
boom. (M. 10 ds Slagboom). Nieuw-
dorp: H: Zaterdag 6 zangdienst (kerk
koor); 10 ds v. d. Made (kerkkoor),
2.30 ds v. Empel. Nisse: H: 9.30 ds v.
Oyen, 2 ds v. Oyen; GG: 9.30, 2 en 5.30
leesd. Oostkapelle: H: 10 en 2.30 ds Ri
chard; G: 10 en 2.30 ds Derksen; GG:
10 en 2.30 leesd. (M. 9.30 ds Dieleman).
Oud-Vossemeer: H: 10 ds van Putten,
2.30 ds van Putten (bev. lidmaten).
(M. 10 ds v. Putten); G: 10 en 2.30 ds
de Wit uit Rotterdam. (M. 10 ds de
Wit uit Rotterdam); C: 10, 2.30 en 6.30
leesd. (M. 10 ds Gebraad). Ovezande:
H: 9.30 ds Das. St. Philipsland: H: 9.30
en 2.30 ds de Lint. (M. 9.30 ds v. d.
Wiel). Poortvliet: "ft: 10 en 2.30 dhr
Balke uit Baarn. (M. 10 dhr Balke uit
Baarn); G: 10 en 2.30 ds v. Halsema;
GG: 10, 2 en 6 stud. Honkoop uit Den
Haag). (M. 10 leesd.). Rilland-Bath: H:
10 en 2.30 ds den Engelse; G: 10 en
2.30 ds Baayen; GG: 9.30, 2 en 6 leesd.;
VEG: 10 en 2.30 cand. Troost uit Rot
terdam. Scherpenisse: H: 10 en 6.30 ds
Brons. (M. 10 ds Brons); GG: 9.30, 2 en
6 leesd. (M. 9.30 stud. Honkoop uit
Den Haag). Serooskerke (W.): H: 10
en 2.30 ds v. d. Wind. Souburg: H: 9.30
en 11 ds Hartjes, 7 ds Kloosterman;
9.30 Rehoboth: Jeugdkerk; G: 9.30 ds
Verschoor (Openb. Bel.), 2.30 ds Ver
schoor. Stavenisse: H: 10 en 6 ds En
kelaar. (M: 9.30 ds de Bres); OG: (M.
9.30 leesd.); GG: 9.30, 2 en 6 leesd.
(M: 9.30 leesd.); OGG: (M. 9.30 leesd.).
Tholen: H: 10 en 3 ds v. d. Wiel. (M.
10 ds de Ent); G: 10 leesd., 5 ds" van
Halsema. (M. 10 ds v. Halsema); GG:
10, 2.30 en 6 leesd. (M: 10 leesd.); C:
10, 2.30 en 6.30 dhr Gebraad. (M. 10
leesd.); NPB: 5 ds Wybenga uit R'dam.
Veere: H: 10 ds v. Woerden, 7 ds Otte;
G: 10 en 2.30 ds Streefkerk. Vlissingen:
H: Grote Kerk: 10 ds Kloosterman, 7
ds Maas; N. Kapel: 9 ds Sickesz, 10.30
ds Sickesz (H. Doop), 10 ds Maas; Eng.
Kerk: Vrijz. Herv., ds Wentzel van
Dordrecht. (M. Sint Jacobskerk: 10 ds
Hartjes); G: 9.30 en 5 ds v. d. Schaaf;
GV: 9.45 en 2.30 leesd.; C: 9.30 en 5
ds de Vuyst. (M. 9.30 ds de Vuyst).
Vrouwenpolder: H: 9 ds den Boer, 2 ds
Kalkman; G: in de Herv. Kerk, 1 ds
Dercksen, 4 ds v. Nes; GV: bevestiging
door ds Schilder en intrede van ds Zo
mer. Waarde: H: 9.30 en 2 ds den
Boer; GG: 2 en 6 leesd. Wemeldinge:
H: 10 ds v. Ieperen, 2.30 ds Schellevis.
(M. 10 ds v. Ieperen); G: 10 leesd., 5
ds Lammens; GG: 10 en 2 leesd.; VEG:
10 en 2.30 ds de Goede. Westkapelie:
H: 9.30 Liturgische Dienst, 2.30 ds
Theunissen. (M. 9.30 leesd.); G: 9.30
ds Pontier, 2.30 ds van Til; GG: 9.30,
2 en 6 leesd. Wilhelminadorp: H: 10 ds
Nutbey, 3 ds Breek. Wissekerke: H: 10
en 2.30 ds Boonstra; G: 10 en 2.30 ds
Fokkens. Wolf aartsdijk: H: 10 ds Pon
steen, 2.30 ds Ponsteen; G: 10 en 2.30
ds HeyermanGG: 9.30, 2 en 6 leesd.;
GV: 10.15 leesd., 4.15 ds Hordijk. Zou-
telande: GV: 10.30 en 2.30 ds Nijenhuis
uit Zwolle, 't Zand: H: 10 ds Durkstra,
7 ds v. Dijl. Zierikzee: H: 9.30 en 7 ds
v. Roon, 9.30 ds Elseman. (M. 10 ds
v. Roon); G: 10 en 5 ds Tiemersma;
C: 10 en 6 ds v. d. Klis. (M. 10 ds v. d.
Klis); GG: 9, 3 en 6 leesd. (M. 10 ld.);
GG: 10, 3 en 6 leesd. (M. 10 leesd.).
OGEN OPEN, LEZER!
Naar aanleiding van het een week
geleden onder de titel „De dertigdaag-
se veldtocht" in ons blad verschenen
artikel, heeft een van onze lezers en
kele opmerkingen gemaakt en wel
speciaal over ons verwijt aan de
Rooms-rode combinatie, dat door haar
toedoen ons land, zowel als Indonesië
de wrange vruchten plukken van het
Indië-beleid. Lezer Breure schrijft dan:
„Eén ding zeg ik U: wat was het
Nederlandse volk blij dat het zich
van de Duitsers verlost voelde en
ook: wat was het Indonesische volk
blij, dat het zich van de Nederlan
ders verlost voelde. Want als die
Indonesiërs zo voor Nederland en
zijn vorstenhuis gevoelden, waarom
hingen er dan zo links en rechts
geen portretten van ons vorsten
huis of van een G.G. in hun wonin
gen? Ik heb vier jaar in Indonesië
vertoefd, het grootste deel van die
tijd onder de lagere bevolking, de
tani, de toekang en de koeli, niet
in hotels en conferentie-oorden
maar in de kampongs nergens
zag ik portretten van ons vorsten
huis maar wel van president Soe-
karno, ten teken, dat ze die toch
beschouwden als hun leider.
En dat het Nederlandse volk daar
nu de wrange vruchten van plukt,
dat geloof ik zo een, twee, drie nog
niet. Wel die grote ondernemers van
rubbertuinen, suikerriet- en thee-
en koffieplantages, want die zijn er
schatrijk geworden ten koste van de
Indonesische bevolking. „Gedenk de
armen" stond bij de meeste onder
nemers niet in het woordenboek en
hoe graag die arme koelies en wie
ook op schoenen liepen, hun loon
was zo groot dat ze net geen schoe
nen k.ovJon kopen...."
Wij heboeu ae indruu u,ut lezer
Breure een beetje naast de werkelijk
heid staat en dat hij daarom tot de
wel uitermate beledigende vergelijking
komt tussen het optreden van de
Duitsers hier en dat van de Neder
landers in Indië. Kijk, lezer Breure,
U bent waarschijnlijk alleen in het
na-oorlogse Indonesië geweest, gezien
Uw mededeling over de portretten van
Soekarno maar U zult toch wel niet
willen betwisten, dat de Nederlanders
Indië meer tot zegen zijn geweest dan
de Duitsers in 1940'45! Nederland
heeft daar iets groots verricht en dat
zal ook iedere Indonesiër, die niet door
haat is verblind, U willen toestemmen.
Dat er weinig sociaal gevoel is ge
weest bij sommige ondernemers, och,
hetzelfde zal men wel tegenkomen nu
de Indonesiërs zelf ondernemers zijn
geworden. Dat is niet de schuld van
het systeem maar van de mensen. Het
zo te stellen dat de Nederlanders
schatrijk zijn geworden ten koste van
de arme bevolking is een fabeltje, le
zer Breure! Dat de bevolking tot die
mate van welstand is gekomen die het
in 1940 had, is te danken aah de on
dernemerszin van de Nederlanders.
En wat die net te lage lonen betreft:
misschien weet U dat het voor de oor
log in Indië heel gewoon was, dat een
arbeider, die loonsverhoging kreeg,
direct enkele uren minder kwam wer
ken. Zijn behoefte aan welvaart was
meestal geringer dan zijn behoefte aan
rust! East is east, weet U!
En wat°U over die portretten ver
telt, gebruik nu even Uw gezond ver
stand, lezer Breure! U zult toch ook
wel weten, dat het die eerste jaren na
de oorlog (en nu is het waarschijnlijk
nog niet anders!) nogal gevaarlijk was
om een portret van Nederlands Konin
gin op te hangen. Soekarno en de zij
nen waren nogal wreed ten opzichte
van pro-Nederlandse lieden. En daar
om hingen ze maar liever een portret
van Soekarno op! Bij de meesten niet
uit liefde, lezer Breure, maar uit angst
voor bruut geweld! Dat verschil moet
U even zien en als U er over nadenkt
zult U het ook zien!
Over de vraag of het doorsnijden
van de band met Indonesië al dan niet
wrange vruchten voor onze beide vol
keren heeft opgeleverd, zullen we ver
der maar zwijgen. Houd Uw ogen
open, lezer Breure en denk na over
wat U ziet. Misschien dat Rooms-rood
over enkele weken dan Uw steun niet
(meer?) krijgt!
MARNIX D'HONTENISSE
79.
Jij, jij hebt geen hart! riep ze. Kan hij er wat aan
doen, dat hij gedwongen wordt oorlog te voeren? Duitsland
is toch zijn vaderland? En weet jij of hij ooit tegen Enge
land zal willen vechten? Hij staat tegenover de Duitse nazi's
net eender als wij tegenover de N.S.B.-ers. Moet jij de
christenen over één kam scheren met de Hitlerianen? Ben
jij een meisje, je hebt geen hart!
Tranen stonden in haar ogen en snel liep ze de kamer uit,
de deur met een slag achter zich toetrekkend.
Dergelijke scènes kwamen er in de laatste tijd steeds
meer voor op „My Home" en moeder De Wilde zuchtte er
vaak over. Ze kende haar kinderen niet meer. En het moei
lijkste was, dat ze feitelijk niet wist, wie ze gelijk moest
geven. Ze hadden allebei een kant van de waarheid.
Zo naderde Kerstmis 1941
Rudolf Weber had verlof gekregen de Kerst- en Nieuw
jaarsdagen bij zijn moeder te gaan doorbrengen.
Veertien dagen verlof.
Hij stelde er zich heel wat van voor. Nu zijn jongste
broer er ook niet meer was en zijn moeder alleen leefde,
zouden deze feestdagen het moederhart goed doen. Hij had
uitgerekend, dat wanneer de reis niet al te onvoorspoedig
was, hij tien dagen van de veertien thuis zou kunnen zijn.
Het was in geen anderhalf jaar gebeurd.
Wim en Theo waren weer thuis gekomen.
Theo was sterk vermagerd en zijn ogen stonden onna
tuurlijk scherp. Hij had dongewoonte aangenomen voort
durend met zijn hand over zijn voorhoofd te strijken, een
gebaar, alsof hij iets wilde wegvagen uit zijn hersenen.
Wim was ook gejaagd en zag er slecht uit.
Krijgen jullie wel voldoende voedsel, jongens? vroeg
zijn moeder bezorgd.
U stuurt ons toch geregeld pakketten? zei hij glim
lachend. Ze schudde het hoofd en streek hem langs de
bleke wangen.
Tegen Rudolf Weber waren de jongens gereserveerd.
Wim kon niet verkroppen, dat deze Duitse officier elke
avond in de huiskamer kwam en koffie dronk, alsof hij de
beste huisvriend was, ook al zat hij heel gemoedereerd mee
te luisteren naar de berichten van de Engelse radio.
Ik begrijp niet, dat jullie die mof niet op een afstand
houden, zei hij op een morgen tegen Gërda.
Op een afstand houden? vroeg ze verbaasd. Jóh, dan
krijgen we immers Dina aan onze hals. Dié is smoor op 'm!
Dina kleurde en schoot bits uit:
Kind, jij bent sip!
Maar Wim keek haar strak aan en dreigde met zijn wijs
vinger:
Zusje, doe ons dié schande niet aan hoor. Denk er
om, zo gauw als de Engelsen in Zeeland landen, en ik krijg
de kans, sla ik hem als doodsvijand van ons vaderland de
hersens in, daar kun je op rekenen.
Haar lippen trilden.
Hij staat zelf aan onze kant, zei ze zacht.
Zo, gelóóf jij dat nog, onnozel vinkje? Dat zegt ie na
tuurlijk alleen maar om alvast gedekt te zijn, wanneer het
eens mis mocht gaan met de moffenzaak. Laat je alsjeblieft
niets wijsmaken!
Ik laat me niets wijsmaken, streed ze fel. Vraag het
maar aan dominé Versendaal, die spreekt vaak niet hem.
Hij is het helemaal met ons eens, hij is een christen en
moet van de nazi's niets hebben.
Wim keek haar steeds aan. Zijn tanden klemden opeen
en hij deed een stap nader. Toen vroeg hij, met zijn wijs
vinger op haar hart wijzend:
Waarom verdedig jij die mof zo fel?
Omdatomdatstotterde ze.
Ja, jaomdat, je kunt niet eens uit je woorden
komen, beet hij haar toe.
Toen richtte ze zich fier op en antwoordde:
Omdat wij zeggen voor een rechtvaardige zaak te
strijden en dus ook tegenover onze vijanden rechtvaardig
moeten zijn. Ik zeg je, dat hij anders is dan de nazi's. Als
de Engelsen komen, zul je zien, dat hij met ons mee
vecht
Haar gezicht gloeide. Ze vaagde met de rug van haar
hand een haarlok van haar voorhoofd naar achteren.
Aha!.... zei hij, meisje je bent helemaal van koers.
Je vergeet, dat hij als officier trouw aan Hitier heeft ge
zworen. Jij bent verliefd en daarom stekeblind. Ik vind
het een schande, dat jij je zó vergeten kunt. Bah! ben jij
een Hollandse meidikikwalg er van. Als jij
het werkelijk met die kerel aanlegt, erken ik je niet meer
als zuster, dan ben je een vervloekte mof voor me, daar,
nou weet je het
De haat schoot uit zijn donkere ogen.
Theo greep zijn arm en keek verschrikt van de één naai
de ander. Op dit moment kwam zijn moeder de kamer in
en verbleekte. Ze had de laatste worden gehoord, en meen
de eerst, dat het scherts was. Nog nooit waren er op „My
Home" zulke woorden gehoord.
Wat moet dat hier? vroeg ze ontzet.
Wim zweeg en Dina liep met tranen in de ogen de kamer
U"' (Wordt vervolgd.)
