upe
^NueetT^
In
Fort Benning" leren de infanteristen
de realiteit kennen
Artillerie-Inrichtingen blijven be
staan in huidige N.V.-vorm*
HET BEEN EN DE VECHTENDE HONDEN.
Kleine gemeenten werktuig van min.v. Financiën.
Amerika en de AmerikanenIII.
Nederlandse officieren hebben het best naar hun zin*
Pagina 2
ÏOKKEN.
aar zal de
dsverzeke-
Den Haag
ingericht,
ministratie
innen toe-
en zijn in
werk
ad, hoe dit
n hoe men
ten. Dat is
>ciaal Eco-
vraagstuk
ens schou-
p remies
'et is ook
-h al over
liet komen
[or nog ho-
litgesloten.
frs betalen,
jn de prij-
verhogen,
it van de
Laat men
erknemers,
|n volgende
leste arbei-
premies in-
natuurlijk
fkheden te
zien hoe
^migstigend
van het
rerkgevers
ft door de
st Pzn. en
'pleitte hij
\eze nodige
mate van
fn.
'.idelijkheid
I heeft zich
\tum, daar
door van
drang. Er
meer mo
rneten een
mn de re-
>an 1 Juli
izingen en
ige kabinet
lir zijn
\volger met
irvoor we
tunnen ge-
|r C. Blo-
i zou in het
I trainen be-
78 uur
onder lei-
leraar. Het
let een sal-
Fid voor do-
voorzitter
|dankt voor
eniging ge-
ha de rond-
dng.
ting „Voor
hield haar
1 wintersei-
van da
bracht van
Provinciaal
3e heer 0.
rp „Chris-
inleiding
time leer-
Kleine".
nge van de
vertoonde
|ugdgebouw
Jemeldinge
erde kleu-
Verpleging
rte, geves
te. De aan-
overzicht
esde ziekte
der Meu-
le stichting
herige toe-
|tond onder
Maas.
let C.J.V.-
lergadering
llattelands-
jchap van
Zij heette
Ironder le-
ïvang. en
in het
liit Rotter-
reis door
hdervonden
Nederlan-
Itijd te vol-
lense land-
Ibedrijf be-
perheid be-
geval op
de struc-
lets anders
|ndbouwge-
met ons
spr. dat
lland is en
meestal
hangesteld.
fringswege
naar een
Itoond van
|ing „Axel
|?3 Novem-
een Sint
liseerd.
fikdag) zal
plate Deo"
geven in
Poortvliet
erkerkelijk
[f163.
Axel ge-
het Ko-
bedraagt
hoopt het
nanse te
I vieren.
Lnst naar
ft gisteren
[voorzitter
rioofd der
.School met
"te Rilland
f386 en
Zaterdag 24 November 1951
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 3
ft
„NEVAS" vierde eerste lustrum.
Gisteren herdacht de Nederlandse
Vereniging tot Adoptie van Schepen
haar eerste lustrum. De vereniging
werd opgericht naar Brits voorbeeld en
Prins Bernhard werd bereid gevonden
het beschermheerschap te aanvaarden.
Het doel is schepen door scholen te
laten adopteren om daardoor zoveel
mogelijk belangstelling te wekken bij
de schoolgaande jeugd voor de Neder
landse scheepvaart.
In deze vijf jaren hebben de scholen
zich niet onbetuigd gelaten en thans
zijn er 212 schepen geadopteerd.
Hith
en over de grenzen
De Belgische minister-president, Jo
seph Pholien heeft voor de radio ver
klaard, dat tegen het einde van het
volgende jaar in België 163.000 man
onder de wapenen zullen zijn, tegen
69.000 man achttien maanden geleden.
Tot 28 November bestaat nog gele
genheid om met het oog op de a.s.
Kerstdagen niet-aangetekende pakjes
per luchtpost tegen speciale tarieven
naar opvarenden van Hr Ms torpedo-
bootjager „Van Galen" in de Koreaan
se wateren te zenden.
De „Karei Doorman" zal binnenkort
een bezoek brengen aan Portsmouth.
Eventuele voor de bemanning bestem
de Sint Nicolaaspakketten kunnen daar
op 4 December nog in ontvangst wor
den genomen.
De Belgische kampioenhengst 1048
„Constand de Marche" is voor f 36.000
in België aangekocht door de „Associa
tie Vooruitgang" te Venray, die meer
dan 300 paardenfokkers in Venray,
Horst, Sevenum en omgeving omvat.
Een straaljager van de Egyptische
luchtmacht is bij het vliegveld van
Cairo op een groep huizen neergestort.
De piloot en een passagier kwamen om
het leven. Bij de door het ongeluk ont
stane brand werden vijf inwoners van
de getroffen huizen gewond.
Het internationale Rode Kruis zal van
23 Juli tot 9 Augustus aanstaande te
Toronto (Canada) bijeenkomen voor
zijn 18e congres.
Koning Boudewijn heeft de wens ge
uit dat geen vervolging zal worden in
gesteld tegen de Leuvense studenten,
die zich eergisteren in een meisjespen-
sionnaat te Heverlee voor hem hebben
uitgegeven. Bij de wet wordt het zich
voorgeven als staatshoofd namelijk met
strenge gerechtelijke maatregelen ge
straft.
Drie Poolse vissers, die in een zwaar
gehavende boot in Lamar (Zuid-Zwe
den) zijn aangekomen, hebben de
Zweedse autoriteiten om asyl verzocht.
Dit is binnen 24 uur de tweede Poolse
boot met politieke vluchtelingen, die in
Zweden is aangekomen.
De directeur van een bank te Brinon-
sur-Sauldre (Frankrijk) is gearresteerd
op. beschuldiging bij zijn eigen bank
te hebben ingebroken en 1.700.000 frs
te hebben gestolen. Volgens de politie
heeft hij bekend.
realistische demonstraties. Ook zijn er
oefeningen met troepen, niet alleen
overdag, maar eveneens des nachts.
REALISTISCH.
Dat d» Amerikanen houden van een
realistische opleiding voor hun troepen,
hebben we op deze trip al meermalen
kunnen meemaken. Het treffendst was
misschien wat vanmiddag gebeurde op
het vliegveld.
Er was eerst een demonstratie ge
weest van de manier waarop de Air
borne (luchtlandingstroepen) hun op
leiding ontvangen.
Deze opleiding voor een overigens
(Van een onzer redacteuren)
FORT BENNING, N.C., 15 November.
WAT HARDERWIJK IS voor de Nederlandse infanterist, dat is Fort Ben
ning roor zjjn Amerikaanse collega.
Toeh is er nog wel enig versehiL Allereerst al wat de grootte betreft Bg
Fort Benning behoort een oefenterrein dat een opprvlakte heeft van 182.000
acres of ongeveer 70.000 H.A., dat is dus meer dan tweemaal zo groot als de
Wieringermeer. Je vindt er dan ook een bevolking van ongeveer 60.000 men
sen, waaronder enkele duizenden burgers, die voor allerlei werkzaamheden
zorgen.
Om in Fort Benning de weg te weten, moet Je er geruime tijd gezeten
hebben. Eén van de ons toegevoegde chauffeurs was er zes weken, maar hy
kon de verschillende harakken nog niet vinden, ondanks een groot aantal
richtingborden.
Het centrum is dan ook een behoorlijke stad met grote gebouwen, kerken
en scholen voor de soldaten, maar eveneens voor de kinderen van officieren
en onderofficieren.
Tenslotte is Fort Benning de grootste „universiteit" ter wereld! tiendui
zenden infanteristen krjjgen hier hun officiersopleidng of komen er voor her-
scholingscnrsussen.
Het is dus te begrijpen dat je als Ne
derlander anderhalve dag op bezoek
In dit machtige complex niet direct
verwacht bekenden tegen het lijf te lo
pen. En toch was dit vanmiddag direct
het geval. In het kamp bevinden zich
n.l. enige Nederlandse hoofdofficieren,
die hier en cursus van vier maanden
meemaken.
Eén van hen was majoor C. M. B.
Wlchers van het Garderegiment Infan
terie Prinses Irene van manoeuvres
nog bekend als een zeer behulpzaam
scheidsrechter Wilhelminastraat 11
Assen.
En de anderen waren kolonel Antoni,
commandant van het regiment Lim
burgse Jagers te Roermond; luitenant
kolonel J. Hofs, regiment Chassé, Koet
laan 4, Den Haag; luitenant-kolonel H
H. J. C. van Houweninge van „Oranje
Gelderland", De Eerensplein 12, Den
Haag en tenslotte luitenant-kolonel A.
van Santen, evenals de kolonel van de
Limburgse Jagers, Olympiakade 59,
Amsterdam.
Zij zijn niet de enige buitenlanders
die een cursus in Fort Benning meema
ken. Officieren uit alle landen van het
Noord-Atlantisch Pact komen er. Op 't
ogenblik zijn er 160 Koreanen, die heb
ben het echter wel extra moeilijk, om
dat slechts 16 van hen Engels verstaan,
Die zestien zijn enkele maanden eerder
naar Amerika gekomen, opdat zij als
tolk zouden kunnen fungeren voor hun
collega's.
DUUR EN VERMOEIEND,
„Het valt niet mee om met je toe
lage van 8 dollar per dag rond te ko
men, want behalve nylon-artikelen is
alles hier vrij duur", vertelde majoor
Wichers en zijn collega's zijn het wel
met hem eens.
Toch hebben zij het best naar hun
zin hier in Amerika en zij zijn erg dank
baar voor deze cursus, ook al is die heel
erg vermoeiend. Er zijn acht lesuren
grotendeels theorie per dag. Alle les
sen worden in enorme zalen gegeven en
de explicatie komt steeds via de luid
spreker. Neem er dan nog bij de om
standigheid dat de meeste officieren
hier, afkomstig uit het Zuiden, met een
heel sterk nasaal accent spreken en
men begrijpt dat het heus geen vacan
tia is voor deze officieren.
De lessen bestaan voor een zeer be
langrijk deel uit instructiefilms en zeer
.volleerde" infanterie duurt ongeveer
drie weken. Er is ook 'n opleiding voor
het uitwerpen van zeer zware installa
ties. Zo zagen we o.a. hoe een tank en
verder ook een groot aantal jeeps werd
uitgeworpen.
De parachutes aan deze zware uit
rustingsstukken zijn zo gemaakt, dat da
landing vrij zacht gebeurt, anders zou
natuurlijk de kans te groot zijn dat de
tank of de truck weinig geschikt voor
gebruik was na de landing.
Het slot van deze zeer imposante de
monstratie was een parachutesprong
uit drie vliegtuigen, van in totaal on
geveer 100 infanteristen.
Eerder in de middag was ons uitge
legd hoe grote aandacht besteed was
aan de veiligheid.
Tijdens de parachutesprong zagen
we dat dit niet overbodig was. Bij
het springen had één van de man
nen een fout begaan en 't resultaat
was dat hij precies boven op de pa
rachute van een ander terecht kwam.
Het gevolg hiervan was weer dat zijn
parachute dichtklapte en dat hij dus
als een steen naar beneden viel. Ge
lukkig slaagde de man, op wiens pa
rachute hij terecht was gekomen, er
in om hem beet te pakken en vast te
houden. Echter, het gevolg hiervan
was weer dat zij nu beiden veel snel
ler daalden dan wenselijk was en
daarom openden zij voor alle zeker
heid nog hun reserveparachutes. Het
eindresultaat was een veilige landing.
Ook de civiele productie blijft gehandhaafd*
met uitzondering van die van landbouwwerktuigen*
Eindelyk is dan door de regering een wetsontwerp ingediend, waarby de
positie van de N.V. „Artillerie-Inrichtingen" is geregeld. Reeds sedert het
einde van de oorlog is door de volksvertegenwoordiging aangedrongen op een
regeling, te meer daar door de regering reeds f 20 millioen aan deze inrich
tingen was ten koste gelegd, waarop het Parlement geen enkel toezicht had
kunnen uitoefenen. De ministers betuigen hierover weliswaar hun spijt, maar
zetten tevens uiteen, waarom zy niet eerder met dit ontwerp konden komen.
De Artillerie-Inrichtingen zyn n.l. de Nederlandse wapenleveranciers en zo
lang de omvang en de aard van de militaire behoefte niet vast stond, was
het niet mogelijk definitieve beslissingen te nemen. Deze vertraging heeft
echter niet belemmerend gewerkt op de activiteit dezer fabrieken: meegedeeld
wordt dat thans een productie kan worden bereikt, welke voor verreweg de
meeste der gebruikte kalibers zal strekken tot voorziening in de totale be
hoefte van ons land aan oefennmnitie en tevens een gedeelte van de behoefte
aan. oorlogsmunitie kan dekken.
als schenking, f5,3 millioen als rente
dragende lening en f 400.000 als rente
loze lening. Zoals gezegd is van dit be
drag reeds f20 millioen gestort.
De richtlijnen volgens welke het
wetsontwerp tot stand zijn gekomen,
zijn deze:
1. De activiteit van het bedrijf der
bestaande N.V. dient in de toekomst
weder in hoofdzaak op de militaire pro
ductie te zijn gericht,
2. Naast de militaire productie wordt
een gedeelte van de ontwikkelde civie
le productie gehandhaafd.
3. Als rechtsvorm van het bedrijf
dient de Naamloze Vennootschapsvorm
te worden gehandhaafd.
4. Het pensioenrisico van de Naam
loze Vennootschap wordt ondergebracht
bij het algemeen burgerlijk pensioen
fonds.
De minister van Economische Zaken
wordt de verantwoordelijke man voor
deze N.V.; men achtte het n.l. onjuist,
dat de minister van Oorlog verant
woordelijk is voor een bedrijf, dat ook
voor de civiele productie werkt. De da
gelijkse leiding van de N.V. berust ech
ter bij een raad van commissarissen,
bestaande uit vertegenwoordigers van
de ministers van Oorlog, Marine, Fi
nanciën en Economische Zaken. Voor
levering van oorlogsmaterieel naar het
buitenland is toestemming nodig van
de ministers van Oorlog en Marine en
van Economische Zaken.
Déze positie van de Artillerie-Inrich
tingen als N.V. brengt met zich mee,
dat het personeel geen ambtenaar meer
is en dus niet meer valt onder de ge
heimhoudingsplicht en de verplichting
om rich van staken te onthouden. Het
laatste nemen de ministers niet zwaar
op en wat het eerste betreft menen zij
dat volstaan kan worden met de in
richtingen ais „verboden plaats" aan
te wijzen, waardoor eveneens een ge
heimhoudingsplicht van kracht wordt.
PRODUCTIE EN FINANCIERING.
Vele fabrikanten van landbouwwerk
tuigen zal het genoegen doen te ver
nemen, dat men besloten heeft de pro
ductie van dergeljjke werktuigen door
de Artillerie-Inrichtingen voorlopig te
staken. Men verwacht, dat de militaire
productie binnen afzienbare tyd de ci
viele productie belangrijk zal overtref
fen. Deze laatste productie mag echter
niet beneden een bedrijfseconomisch
verantwoord niveau dalen.
Het aandelenkapitaal van de N.V. zal
f 31 millioen bedragen, waarvan f 28
millioen door het Rijk zal worden be
schikbaar gesteld. Verder zal het Rijk
betalen: bijna f 3 millioen als bijdrage
De renteloze lening van f 400.000 zal
door het personeel moeten worden te
rugbetaald over een tijdvak van 10 jaar.
Het gehele personeel moet n.l. worden
ingekocht in het algemeen burgerlijk
pensioenfonds, waarmee een bedrag van
f 1.850.000 gemoeid is.
De N.V. betaalt hiervan f 350.000, er
is een pensioenfonds sinds 1945, dat
f600.000 groot is, zodat er een bedrag
van f 400.000 rest. Het zal op de lonen
en salarissen moeten worden ingehou
den in 10 jaar. Daar het gehele bedrag
echter ineens betaald moet worden
heeft de regering dit renteloze voor
schot verleend.
Hoe staat het met Eelde en het
vliegveld in Zuid-Limburg?
De begrotingscommissie uit de Twee
de Kamer Inzake Verkeer en Water
staat vraagt zich af of het niet redelijk
is, dat de regering met enkele gewes
ten in overleg treedt, daar In deze ge
westen door middel van financiële of
fers van gemeenten en corporaties
luchtvaartterreinen zijn aangelegd. Nu
worden deze luchtvaartterreinen niet
meer gebruikt door de binnenlandse
luchtvaart, terwijl de regering vroeger
toch het aanleggen van deze terreinen
heeft aangemoedigd.
De commissie plaatste deze opmer
kingen naar aanleiding van de mede
delingen van de minister in de M. v. T„
dat het bij het uitvallen van de binnen
landse luchtvaart alleen maar ging om
de vliegvelden Eelde en Zuid-Limburg.
Eetöe werd ingericht voor het gebruik
door de Rijksluchtvaartschool. Voor
het vliegveld in Zuid-Limburg liggen
kansen, zo meende de minister, in ver
band, met een hopenlijk intensief lucht
verkeer in Benelux-verband.
Met belangstelling informeerde de
commissie nog naar de mogelijkheden
van de contrólemethoden van de Re
kenkamer op de K.L.M., waaraan de
Kamer haar goedkeuring hechtte.
(Ingez. mededeling, advert.)
MMMMMMNtlMtMNaiMftMIMMIMm**!
Aetlt kleuren, één prijs: 28 cent.
Leden Eerste Kamer zien groot gevaar.
Positie Bank voor Ned. Gemeenten wordt monopolistisch.
Hoewel de Bank voor Nederlandse Gemeenten aanvankelyk bedoeld is als
een betalingsintermediair tussen het Ryk en de gemeenten heeft zy in toe
nemende mate een dominerende positie verkregen by het verstrekken van
geldleningen aan de gemeenten. In het byzonder ten opzichte van de middel
grote en de kleine gemeenten neigt haar positie naar het monopolistische,
waardoor het gevaar niet denkbeeldig Is, dat zjj een werktuig wordt in han
den van de minister van Financiën en zjjn toezicht althans voor een deel
zal treden in de plaats van de college's van Gedeputeerde Staten, zjj het
langs indirecte weg.
Brief van Pieck over de Duitse
eenheid
Officieel is medegedeeld, dat de W.
Duitse president Heuss een nieuwe
brief over de kwestie der Duitse een
heid heeft ontvangen van de president
van Oost-Duttsland, Wilhelm Pieck.
Reeds nu tracht de Bank door een
door haar te berekenen rentetype te be
reiken, dat overeenkomsten betreffende
promessendiscontl uitsluitend op haar
naam en niet op naam van een andere
Bank wordt gesteld.
Tot deze conclusie is de commissie
van rapporteurs uit de Eerste Kamer
gekomen over het ontwerp van wet
houdende machtiging tot het van Rijks
wege garanderen van geldleningen aan
de N.V. Bank voor Nederlandse Ge
meenten.
Leden van de commissie vestigen er
de aandacht op, dat verscheidene ge
meenten er nog niet in zijn geslaagd, de
benodigde gelden te verkrijgen ten be
hoeve van woningen, die moeten strek
ken tot vervanging van die, welke op
aandrang van de regering voor gerepa-
trieerden zijn afgestaan ten detrimente
van de eigen inwoners.
Men bepleit, dat de regering het aan
de gemeentebesturen zou overlaten te
beslissen, of zjj de krachtens de voorge-
I stelde regeling toe-te kennen lenir.gs-
gelden uitsluitend voor woningwetbouw
dan wel ook voor particuliere bouw zou
den aanwenden.
VOOR HET EERST na zovele jaren
is Anthony Eden weer als minis
ter van Buitenlandse Zaken voor het
Lagerhuis getreden om aan deze ver
tegenwoordigers van het Britse rijk
zijn visie te geven op de buitenlandse
problemen. Wie van deze eerste grote
rede van deze buitenland-expert uit
het kabinet Churchill veel verwacht
had, is bedrogen uitgekomen. Hoor
slechts, wat de Londense correspon
dent van de N.R.C. Dinsdag hierover
in zijn blad schreef: „Het is immers
niet de schuld van ministers van Bui
tenlandse Zaken, dat hun redevoerin
gen zo vaak op het peil staan van die
eens schoolmeesters, die een kleine
bijverdienste haalt uit het houden van
lezingen voor een klasje van achter
lijke beginnelingen in de buitenlandse
politiek. Er valt nu eenmaal zo zel
den iets interessants of leerzaams voor
hen te zeggen, en om iets te zeggen
op een elegante, onderhoudende en
imponerende manier is een kunst die
slechts zeer weinigen verstaan!" En
verder: „Eden zei precies dezelfde
dingen als Morrison, de minister van
Buitenlandse Zaken uit het Labour-
kabinet, een paar maanden geleden.
Morrison had dus geen enkele reden
tot critiek en zo loeiden hun twee
koeien van waarheden in zoete, vreed
zame harmonie!"
WAT WIL men anders? Wij hebben
ais hoofdbestanddeel van onze
buitenlandse kroniek voor deze week
eens een kaartje gekozen, waarin en
kele van de voornaamste geschilpunten
staan ingetekend, die op 't ogenblik de
staatslieden bezig houden. Als leidraad
heeft de tekenaar van dit kaartje de
Engelse moeilijkheden gekozen. Zie dan
hoe de levensader van dit land, zijn ver
binding met het' Oosten, asm alle kanten
wordt bedreigd. Het begint al zo dicht
bij huis: daar waar de Egyptische halve
maan met de sterren staan ingetekend.
In redeloos nationaal fanatisme eist
Egypte het Suez-kanaal voor zich al
leen op. Engelands weg naar het Oosten
is daar maar nauw, slechts enkele hon
derden meters. Als daar links en rechts
van het Suez-kanaal Ep'ptische solda
ten staan, die al sinds jaar en dag zijn
opgehitst tegen de Britse „onderdruk
kers", wie zal het de Brit dan kwalijk
nemen, dat hij deze aanslag op zijn ie
ven met grote felheid afweert?
En dan liggen daar boven en onder
het Suez-kanaal het conflict over
de Soedan en het conflict over de olie
met Mossadeq, Minder directe aansla
gen inderdaad! Maar in de ontwikke
ling van de Soedan hebben de Britten
veel geld gestoken (men denke slechts
aan de beroemde stuwdam in de Blau
we Njjl en andere irrigatiewerken, die
de bloeiende katoencultuur mogelijk
maken) en is het dan vreemd dat zjj
ook rente van dat geld verwachten En
wat het ontberen van de opbrengsten
uit de Perzische olie voor de Engelse
schatkist betekent 'wordt aan iedere
Brit duidelijker naarmate hij de buik
riem weer een gaatje vaster moet rij
gen! En dat zijn dan nog maar de voor
naamste moeilijkheden in dat roerige
Midden-Oosten. Er zijn nog „kleinig
heden" als de ArabischIsraëlische
spanningen, de vraag wat Jordanië zal
gaan doen na de moord op koning Ab
dullah, de vraag of men in Irak trouw
zal blijven of dat men ook daar meer
geld voor de olie wil zien, enz., enz. En
dan laten we de algemene vraagstuk
ken als de vorming van een Commando
voor het Midden-Oosten en de Russi
sche protesten daartegen maar buiten
beschouwing!
Televisicraad opgericht
Er is een televisieraad opgericht, die
de regering van advies zal dienen, om
trent alle met de televisie in verband
staande onderwerpen en in het bijzon
der over de inrichting en de invoering
van een definitief televisiebestel. De
raad bestaat uit 10 leden waarvan prof.
dr P. S. Gerbrandy voorzitter is.
avonlurcti van §erlfan €tl
EEN ZEGETOCHT.
De koning begeleidde
de kinderen naar buiten
en onder luid bazuin
geschal stapten ze in de
fonkelnieuwe konings
koets. Maar niet alleen
de prins en de prinses
werden aan het volk
voorgesteld, ook Gert-
jan en Maartje moesten
mee. De koning wilde aan alle mensen laten zien wat Gertjan en Maartje
voor hen gedaan hadden. Verlegen namen ze plaats op de zacht fluwelen
kussens en peuterden ontdaan aan hun kleren. Maar al gauw keken ze
hun ogen uit naar de enorme mensenmassa, die hen stormachtig toejuichte.
Alle wegen waren versierd met slingers en erepoorten en de mensen zwaai
den reikhalzend met vlaggen en wimpels. „Hoezee voor de prins en de
prinses! Hoezee voor Gertjan en Maartje!" klonk het van alle kanten, en
met moeite konden de soldaten de menigte in bedwang houden. Het werd
een ware zegetocht en zelfs de koningskinderen werden er verlegen onder.
Statig stapten de prachtige witte paarden langs de wegen en een rijk ge-
uniformeerde palfrenier hield de teugels strak in zijn witgehandschoende
vingers.
VERVOLG dan uw weg naar het
Oosten. Daar liggen India en Pa
kistan, het vroegere Indische keizerrijk,
dat aan het moederland in een nabij
verleden zijn macht en rijkdom heeft
geschonken. Een nabij verleden, maar
ook een definitief afgesloten verleden!
India noch Pakistan hebben zich los
gescheurd uit het Britse Gemenebest,
maar een man als Nehroe laat zich niet
door Downingstreet de wet voorschrij
ven. Hij bepaalt zijn eigen koers en die
heeft al herhaaldelijk de Common
wealth of Nations in een lastig parket
gebracht. Nehroe streeft naar een derde
blok, een blok van Aziatische landen,
dat als gelijkberechtigde kan meespre
ken met de grootmachten der aarde.
Het lijkt een wens, die nog ver af is van
verwezenlijking: er ligt nog Kashmir,
het twistpunt tussen India en Pakistan.
Daar liggen Birma, Siam, Vietnam, Ma-
lakka, landen, die alle min of meer on
der bedreiging staan van het commu
nisme. In Birma, het na de oorlog zelf
standig geworden rijk van Thakin Nu,
ziet men de witte stippeltjes: gewapen
de communistische activiteit. Men ziet
die stippeltjes in Malakka, het Britse
zorgenkind, omdat het verlies van Sin
gapore een doorsnijden van de levens
ader zou betekenen. En men ziet die
stippeltjes in Frans Indo-China, waar
Frankrijks zonen "met Amerikaans ma
teriaal zich uitputten in een oorlog, die
telkens beëindigd schijnt te zijn, maar
nooit een werkelijk einde neemt.
Dan splitst zich de Britse levenslijn:
links naar Hongkong, rechts naar
Australië en Nieuw-Zeeland. Hongkong,
een parel aan de Britse kroon maar
niet in de laatste plaats terwille van
Hongkong heeft Engeland het bewind
van Mao Tse Toeng erkend en daarmee
een kloof gelegd tussen de Britse en de
Amerikaanse politiek. Een kloof, die 't
voor de zo zeer van Amerika afhanke
lijke Britten ook al niet gemakkelijker
maakte. En ergens in het Noorden ligt
dan Korea, waar ook Engelands zonen
sneuvelen in een directe oorlog met het
communisme.
Daarmee is men, voor wat Groot-
Brittannië betreft, op dit kaartje uit
gekeken. Er staan nog wat grote lijnen-
op, die de machtssfeer van de Sowjet-
Unie en de Ver. Staten afbakenen. En
er staan nog wat „onbelangrijke pro
blemen" op, als het eiland Formosa van
Tsjang Kai Tsjek en het omstreden
Nieuw-Guinea door Nederland en Indo
nesië.
DIT KAARTJE toont maar een deel
der wereld. Europa in zijn moei
lijke worsteling om de één-wording
staat er nog niet op. Duitsland, Oosten
rijk, Joego-Slavië, Triëst al die pro
blemen, waarover al zo lang gedokterd
wordt en die stuk voor stuk ook Enge
lands zorgen vragen, mankeren op deze
kaart. En Afrika staat er nauwelijks
op, waar ook een deel van Engelands
macht is geconcentreerd, maar waar
ook al zoveel mislukkingen liggen. Mid-
den-Afrika waar een mislukt grond-
notenplan de Britse schatkist enorme
sommen heeft gekost; Zuid-Afrika waar
een onwillige president Malan de band
met Londen losser en losser maakt. En
dat ook door zijn houding ten opzichte
van de Indiërs conflict brengt in de
boezem van de landen van het Gemene
best.
Al deze problemenis het wonder
dat een „grote rede" van een minister
van Buitenlandse Zaken weinig meer
kan zijn dan een „lezing voor achter
lijke beginnelingen"? Wie is in staat
dit alles te overzien? Heeft een minis
ter dit alles in zijn hoofd? Drijft hij niet
voor een groot deel op de deskundig
heid van zijn ambtenaren en is het
daarom verwonderlijk daar immers
de ambtenaren niet wisselen dat er
maar weinig verschil is tussen een mi
nister Eden, de conservatief, en een
oud-minister Morrison, de socialist?
TOCHer is verschil. Morrison
gaf in het Lagerhuis deze diepzin
nige wijsheid ten beste, „dat de diepste
oorzaak van de onbevredigende wereld
toestand ligt in de spanning tussen
Oost en West"! Het is een van de
.waarheden als koeien". 'Maar deze
waarheid is niet volledig. Men dient
hier het spreekwoord aan toe te voe
gen: „Twee honden vechten om een
been; de derde loopt er hard mee heen!"
Wie, zoals de Labour-regering wel heeft
gedaan, zich blind staart op dit Oost-
West geschil, die loopt de kans te ver
geten, dat er kapers op de kust zijn, die
uit die spanningen voordeel trachten te
halen. Mossadeq is zo'n kaper en Nahas
Pasja van Egypte is er een. De hele
Arabische wereld trouwens tracht min
of meer de rol van de „derde hond" te
vervullen. En als de grote mogendhe
den die bijkomstigheden maar laten lo
pen omdat ze wel andere dingen aan
hun hoofd hebben, dan is de kans niet
uitgesloten, dat men op een gegeven
ogenblik wel als overwinnaar uit de
strijd Oost-West komt, maar dat het 'n
Pyrrhusoverwinning is; omdat de eigen
lijke overwinnaars die „derde hond
machten" zijn. Bevin en Morrison heb
ben dit niet duidelijk gezien: het ver
breken van „koloniale" banden achtten
zij socialistische plicht. Dat een derge
lijke vrijheid tot chaos kan leiden on
dervinden de Britten nu. Hoger ideaal
is een vrijheid, gebonden aan orde.
Noem dit conservatisme het is ons
wel. Wij hopen dat de conservatief Eden
zal kunnen aantonen, dat dat hogere
ideaal tot betere dingen kan leiden dan
de Aaos.
