I
I
Jburg
Russisch voorstel tot bijeenkomst
„Grote Vier" verwacht
der
Secretaris Arabische Liga tegen
Defensie-stelsel voor Midden-Oosten
Generaal Schollen zal terreur van be
paalde groepen Ambonezen niet dulden
Ari
k SNIPPER
NIEUWS1
Scheepsbrand in
Amsterdam
Egypte krijgt de Westerse Drie"
nu tegenover zich
Vlaamse tentoonstelling te
Middelburg
I
1
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Hoe denkt Stalin over Oost-West?
Verkiezingen voor geheel Duitsland op
agenda der Ver* Naties
Vijfde (en sterkste) atoom-
ontploffing in Nevada
De heer J* L* de Wit
ter aarde besteld
Pagina 4
KoeJi een vlieg-
L gemaakt van
u/it, om gewon-
pld openen zich
beginnen.
Jhs. 11.45 Gram.12,20
Berichten); j2.50 Koer-
pieuws; 13.15 Gram.;
Gram.16.30 Gram.
1 17.15 Voor de klevi-
Gram.17.50 Boekbe-
Jd; 18.30 Voor de sol
persoverzicht; 19.30
|0.00 Hoorspel21.06
21.45 Actualiteiten;
1 23.00 Nieuws; 23.05—
iitzending.
hdaagse verkeer". 2.
|Dorp zonder water",
.Indonesische danser.
ilicatiën
Qsoefeningen.
5 November 1951
Ep opkomen, 'moeten
Jan hun woonplaats
stopstations van de
Jfreinen aansluiting
Pn. Voor de dienst-
Jseli, het centrum en
■ertogenbosch v. 8.15,
Vcht c.s. v. 9.01,
^dienstplichtigen uit
het noordelijke deel
.Venlo v. 7.56,
9.03, Arnhem v.
ioorn v. 10.28. Voor
Ld el ijk en westelijk
TTimbuvg en Noord-
È7, Sit t aid v. 8.29,
Eindhoven v.
brengen ter open-
Le-secretarie ter in-
bijlagen van J. F,
fceg 15, Middelburg,
ft sen en exploiteren
cirkelzaagma-
Jivne in perceel Oude
sectie H nr.
voormid-
Taan om be-
[Jit verzoek in te
schriftelijk toe
die bezwaren her
dagen, vóór het
lecretarie der
terzake ingekorte»
MIK
Uitgave:
Stichting „Zeeuwsch Dagblad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
90, Tel. 2438, bij geen gehoor voor
advertenties 2970, voor redactie
2435. Giro 274289. Kantoren:
Vlissingen: Van der Manderestr.
40, Tel. 2754, Middelburg: Korte
Noordstraat 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Terneu-
zen: Djjkstraat 2628.
ZEEUWSCH DAGBLAD
7e JAARGANG No. 2013
Abonnementsprijs 4,55 p. kwartaal
Franco per post ƒ4,65
Advertentieprijs 19 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
DINSDAG 6 NOV. 1951
Hoofdredacteur: J. D. TROOSTHEIDE Medewerkers: Directeur: JACQ DE SMIT
Mr W. F. E. baron v. d. Feltz, Middelburg; Ds A. Grappen, Biezelinge; Ds J. S. Hartjes, Vlissingen; J. S. Hoek,
Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; Dr K. Huizenga, Middelburg; J. Huijssen, Terneuzen; Ds J. Karelse, Goes;
Drs J. Kwekkeboom, Goes; J. Laport, Goes; Ds C. Metselaar, Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel, Tbolen; R. Zuidema, Goes
Op- en ondergang van
Zon en Maan
Woensdag: Zon op 7.46 u., onder
17.02 u.; Maan op 14.53 u., onder
u.
Hoogwater op Woensdag 7 Nov.
Vlissingen: 7.58 u. 1.47 m., 20.57
u. 1.59 m.; Terneuzen: 8.28 u.
1.68 m., 21.21 u. 1.79 m.; Wemel-
dinge: 9.35 u. 1.25 m., 22.23 u.
148 m.; Zierikzee: 9.13 u. 1.07 m.,
22.07 u. 1.30 jn.
Men verwacht in Parijs, dat de Sowjet-Unie binnenkort de Alge
mene Vergadering der Verenigde Naties zal verzoeken een bijeen
komst van de „Grote Vier" voor te stellen voor het bespreken der
belangrijke hangende kwesties tussen het Oosten en het Westen. In
kringen, die in nauw contact staan met de Sowjet-delegatie te Parijs
acht men het mogelijk, dat de Sow jet-minister van Buitenlandse Za
ken, Wysjinsky, tevens een plan zal voorstellen tot het houden van
verkiezingen in geheel Duitsland onder toezicht van de vier bezetten
de mogendheden.
De Duitsers zelf zijn er
niet zo gerust op
Naar men verwacht zal Stalin deze
voorstellen omschrijven in zijn tradi
tionele rede ter gelegenheid van de her
denking van de Sowjet-revolutie, welke
vandaag gehouden zal worden.
Politieke waarnemers, aldus Reuter,
zijn van mening dat de bedoeling hier
van ia, iets van de kracht te ontnemen
aan de politieke rede, welke president
Truman morgen zal houden.
De Sowjet-voorstellen voor Duitsland,
zo verklaart men in welingelichte krin
gen te Parijs, verschillen van de Weste
lijke zienswijze waar het het toezicht
en de contröle van de verkiezingen be
treft. Volgens de Sowjet-Unie dienen
de Verenigde Naties hier niet in te grij
pen doch behoort de zaak geregeld te
worden door de vier bezettende mo
gendheden.
Brazilië gaat „atoomstad" bouwen.
Op 1200 kilometer afstand voelde
men gistermiddag de windstoot die ver
oorzaakt werd door de vijfde atoom
ontploffing in de huidige serie proeven
die in de Ver. Staten worden onderno
men. Men kon na dertig seconden in
Las Vegas ook de typische wolk waar
nemen die na de explosies ontstaat en
die de grootste werd genoemd die men
tot dusver zag. Voordien waren de be
woners van ver van het proefterrein
gelegen plaatsen per radio gewaar
schuwd de ramen wijd open te zetten.
Kort voor de ontploffing zag men een
tweetal B-29 bommenwerpers op grote
hoogte vliegen. De bom moet van min
stens tienduizend meter zijn neerge
worpen.
In de staat Minas Geraes in Brazilië
zal binnenkort begonnen worden met
de bouw van een atoomstad. Dit is op
een persconferentie verklaard door de
voorzitter van de Nationale Braziliaan
se raad voor bodemonderzoek, admiraal
Alberto. Met Amerikaanse autoriteiten
heeft hij over de bouw gesproken. Bra
ziliaanse technici zullen er speciaal in
de Ver. Staten en in Canada een oplei
ding voor ontvangen.
In midden-Canada is radio-actieve
sneeuw gevallen. De radioactiviteit was
ongevaarlijk.
DUITSLAND OP AGENDA.
De Ver. Staten hebben Maandag aan
gekondigd, dat zjj de kwestie van ver
kiezingen voor een verenigd Duitsland
op de agenda van de Algemene Verga
dering zullen plaatsen. Zij stellen voor,
dat deze verkiezingen door een inter
nationale commissie, onder toezicht van
de Verenigde Naties zullen worden ge
organiseerd.
Een Amerikaanse woordvoerder ver
klaarde tegenover journalisten dat de
drie Westerse mogendheden de Sowjet-
Unie niet van tevoren over hun voor
stel hebben ingelicht.
DUITSE VREES.
De West-Duitse regering en ook de
oppositie vreest dat de Westelijke ge
allieerden en de Sowjet-Unie de Alge
mene Vergadering der Verenigde Na
ties zullen gebruiken „om een handel
te sluiten achter de rug der Duitsers
om", zo zeggen geallieerde waarnemers
te Bonn.
Naar gemeld wosdt had Adenauer
gewenst, dat de hoge commissarissen
de vorige Vrijdag het ontwerp-verdrag
hadden geparafeerd, dat een einde zou
maken aan de hoge commissie en dat
Duitsland op zou nemen in het geza
menlijke Europese defensiestelsel.
Zulks zou de Westelijke mogendhe
den genoopt hebben aan de zijde van
Duitsland te staan, voordat een vier-
mogendhedencontact ln Parijs tot stand
zou komen.
Schatgravers leden schipbreuk.
De schoener „Lamorna" die dezer da
gen uit Gosport Is vertrokken naar de
Zuid-Chinese Zee, waar de bemanning
op een eilandje aldaar de schatten van
de 17e eeuwse kaperkapitein Kidd
hoopt te vinden, is Zóndag in Het Ka
naal bij een zware storm'in moeilijkhe
den gekomen. De uit 14 leden bestaan
de bemanning moest van hët schip ge
haald worden ,dat Maandagochtend op
het strand aan de Engelse zuidkust is
gevonden.
Het schip, dat waarschijnlijk bij rus
tige zee geborgen kan worden, kreeg
geringe schade, doch indien men de
„Lamorna" op nieuw voor de expeditie
zou willen uitrusten, zou dit veel geld
kosten.
De onderhandelingen te
Panmoendjon.
Te Panmoendjon heeft de delegatie
van de Ver. Naties gistermiddag een
nieuw voorstel gedaan. De nauwkeuri
ge vaststelling van de demorcatielijn
wil men volgens dit voorstel uitstellen
tot na de beëindiging der bestands
onderhandelingen. Als bestandslinie zou
dan gelden het frontverloop op het
ogenblik van de ondertekening van de
wapenstilstand.
De Noordelijken zouden hedenochtend
hun antwoord op het voorstel bekend
maken.
De ondergang van de „Maipu".
De heer W. Jansen, de Nederlandse
Noordzee-loods die zich aan boord van
de „Maipu" bevond, vertoeft op het
ogenblik in Hamburg, in afwachting
van beslissing over een officieel onder
zoek aangaande het vergaan van de
„Maipu". De beide monteurs van de Ko
ninklijke Maatschappij „De Schelde" te
Vlissingen zijn reeds naar Nederland
vertrokken.
Verklaring van Syrische premier ontketent politieke
storm in Beiroet
De algemene secretars van de Arabische Liga, Abdel Rahman Azzam Pasja,
heeft op een persconferentie te Cairo verklaard, dat de Arabische Staten de
voorstellen der vier grote mogendheden voor een commando voor het Midden-
Oosten moeten verwerpen. De Arabieren hebben „een bittere ervaring' met
de Westelijke mogendheden opgedaan, aldus Azzam Pasja.
Voordien had de Syrische premier, Hassan Hakim, in een persgesprek ver
klaard, van oordeel te zjjn, dat de Arabische landen zich dienen aaneen te
sluiten in een defensiei-organisatie, zoals door de Westelijke mogendheden is
voorgesteld. Ook de Israëlische minister van Butenlandse Zaken, Mosje Sjaret,
heeft in het parlement verklaard, dat Israël bereid is een bijdrage te leveren.
Maandagmiddag is te Vlissingen ter
aarde besteld de heer J. L. de Wit, in
leven raadslid van deze gemeente. Aan
de geopende groeve sprak namens de
burgemeester, de heer M. A. van Pope-
ring, wethouder van Openbare Werken.
Namens de raad en de gehele burgerij
bracht hij dank voor hetgeen de over
ledene voor de Scheldestad heeft ge
daan. Hjj wees erop, hoe de heer de
Wit de achting van velen verworven
heeft en hoe hij begaan was met de
nood van de ouden van dagen. Het speet
de wethouder, dat de overledene de
bouw van het nieuwe gasthuis niet
heeft mogen meemaken. Namens de
Prot.-chr. raadsfractie waarvan de heer
de Wit deel uitmaakte voor de A.R.-
partij, sprak de heer H. van Rooyen,
die herinnerde aan de goede samen
werking. „Hjj heeft zich voor 100 pro
cent gegeven", aldus de fractieleider,
„als een goed soldaat van Christus'. De
heer de Ridder bracht dank namens het
college van regenten van het Gasthuis,
waarvan de overledene 12 jaar lid was.
Ds J. S. Hartjes sprak namens de Stich
ting het Zeeuwsch Dagblad woorden
van dank voor hetgeen de overledene
voor de Chr. pers in Zeeland heeft ge
daan. Ook sprak hij een dankwoord als
voorzitter van het Chr. Militair Tehuis
terwijl hij als oud-vlootpredikant herin
nerde aan het werk van de heer de Wit,
destijds in de cantine van het Marine
Opleidingscentrum te Vlissingen. Na
mens de A.R. Kiesvereniging sprak de
heer B. H. Ligteringen, terwijl de heer
J. A, Prins namens het schoolbestuur
het woord voerde. De heer J. van Tui
nen, referendaris van de Prov. Griffie
gaf namens de collega's uiting aan de
waardering, die er bij het Griffie-per
soneel aanwezig is, voor de ijver, waar
mee de overledene de laatste jaren van
zijn leven op de Griffie heeft gewerkt.
De zoon van de overledene dankte
voor de belangstelling en de zusters van
„Bethesda" voor de goede verpleging.
Ds J. de Vuyst, Chr. Geref. predikant,
sprak n.a.v. Ps. 23, waarna de plechtig
heid door hem besloten werd met het
lezen van de Geloofsbelijdenis. Een
groot aantal belangstellenden woonde
rle begrafenis bij.
DE BILT ZEGT
Overwegend droog.
Half tot zwaar bewolkt met overwe
gend droog weer. Matige tot krachtige
Zuid-Oostelijke wind. Weinig verande
ring in temperatuur.
De uitlating van Hassan Hakim is
niet best ontvangen. Hij is er echter
van overtuigd dat hij gelijk heeft. De
Arabische landen dienen, zo zei hij, de
gelegenheid te baat te nemen om hun
bestaande overeenkomsten met Enge
land te vervangen door een defensie
stelsel in het Midden-Oosten, dat
slechts in geval van oorlog in werking
zou treden. De Westelijke mogendheden
zullen toch met hun plannen voortgaan,
ongeacht de Arabische houding.
Volgens berichten uit Beiroet hebben
de woorden van de Syrische premier 'n
politieke storm ontketend en men
vreest zelfs voor een kabinetscrisis.
De Jordaanse premier Tufik Abdoel
el Hoeda Pasja, die voor een officieel
bezoek in Damascus vertoefde, ver
klaarde, dat nog geen definitief besluit
t.a.v. het Westelijke voorstel was geno
men. De Arabische landen dienen ech
ter niet overhaast te handelen, noch
vóór noch tégen het voorstel. De Per
zische Mohammedaanse leider Kasjani
heeft de Mohammedaanse leiders in
Beiroet een brief gezonden met de uit-
1
i i
In Uitgeest zijn verschillende geval
len van diphterie geconstateerd onder
de kinderen van de R.K. bewaarschool.
De school is nu gesloten. Bijna 20
IJmuidense trawlers liggen werkeloos
in de vissershaven omdat de bemannin
gen niet eerder willen uitvaren voor zij
een volledige uitkering van hun aan
deel in de besomming hebben gekregen
berekend naar tien gulden per kist ver
se haring. In de legerplaats Witten
berg bij Stroe verblijven thans de laat
ste drie bataljons, welke zijn opgeroe
pen voor herhaling en bestemd zijn voor
de territoriale verdediging. Van Maan
dag 12 t.m. Woensdag 14 November
zullen zij oefeningen uitvoeren in het
gebied tussen Nijmegen, Den Bosch en
Maastricht. Er kunnen Sint Nicolaas-
pakjes naar de opvarenden van Hr Ms
„Van Galen" in de Koreaanse wateren
gestuurd worden. De pakjes gaan per
luchtpost en mogen niet zwaarder zijn
dan 500 gram. Adresseren als volgt:
Rang/kwaliteit, naam, marinenummer,
a.b. Hr Ms „Van Galen", Amsterdam-
C.S. Marine. Tengevolge van de
hevige koude in het Oosten en Midden-
Westen van de Ver. Staten zijn min
stens 88 personen om het leven geko
men. In Winconsin en Noord-Dakota
werden temperaturen gemeten van 40
graden onder nul. Oud-premier Cle
ment Attlee is gisteren door de Engelse
Koning onderscheiden met de versier
selen van de „Orde van Verdienste".
Het is een zeer bijzondere onderschei
ding voor vooraanstaande mannen en
vrouwen, zonder dat deze in de adel
stand verheven worden.
nodiging een Mohammedaanse confe
rentie in Teheran bij te wonen. Men zal
de Mohammedaanse landen adviseren
neutraal te blijven bjj de controverse
tussen Dost en West.
De Libanese consultatieve raad, be
staande uit gewezen presidenten, pre
miers en ministers van Buitenlandse
Zaken, heeft er op aangedrongen, dat
de Arabische landen collectief zouden
bemiddelen in het Bri tsEgyptische
geschil.
Volgens welingelichte kringen heeft
de Libanon de verzekering ontvangen,
dat geen Franse troepen weer in het
land gestationneerd zuilen worden vol
gens het voorgestelde defensieplan. De
Libanon had de laatste tijd enige on
gerustheid hieromtrent aan de dag ge
legd.
Enkele duizenden studenten hebben
gisteren te Damascus gedemonstreerd
tegen de voorstellen voor een defensie
organisatie in het Midden-Oosten. Er
kwamen enkele botsingen voor met
communistische studenten, die aan de
betogingen wilden meedoen. De beto
gers protesteerden luidkeels tegen pre
mier Hakim.
Vanochtend vroeg, omstreeks twee
uur, Is de Amsterdamse brandweer met
al het beschikbare materiaal uitgerukt
voor een zware scheepsbrand in de Am
sterdamse haven. In twee ruimen van
het aan de Sumatrakade liggende
10.000 ton metende ss „Meerkerk", van
de Ver. Ned. Scheepvaart Mij, brandt
de lading bestaande uit Copra, lijnkoe
ken en vaten olie. Men was bezig het
schip te lossen en aan boord bevinden
zich tal van arbeiders.
ACHTHONDERD DAKLOZEN
DOOR BRAND IN DJAKARTA.
Radio Djakarta meldt, dat meer dan
150 huizen door een hevige brand in
de buitenwijken van Djakarta zjjn ver
woest, ruim achthonderd personen, gro
tendeels Chinezen, zjjn dakloos.
Persoonlijke ongevallen deden zich
niet voor. De schade wordt op een mil-
lioen gulden geraamd.
Laarzen als thermosflessen.
Als onderdeel van de winteruitrusting
voor Amerikaanse mariniers zal een
nieuw soort rubberlaars naar Korea
worden gezonden, die werkt volgens het
principe van „verzegelde isolatie", zoals
in thermosflessen wordt toegepast. Vol
gens deskundigen vormt de nieuwe
laars de beste bescherming tegen de
natte kou, die de Koreaanse winter met
zich brengt. De laarzen zijn beproefd
bij temperaturen van min 45 graden
Celsius.
TWEE PERSONEN werden gisterochtend gedood bjj een ontploffing in de
distilleerderij van de chemische fabriek „Rids" te Haarlem. De distilleerderij
brandde volkomen uit. (Zie ook pag. 2).
Ver. Staten steunen Engeland onvoorwaardelijk.
„Bevrijdingsbataljons" wachten op het sein voor de aanval
Tijdens de besprekingen, die de Brit
se en Amerikaanse ministers van Bui
tenlandse Zaken Zondag en gisteren te
Parijs hebben gevoerd, heeft Acheson
Eden medegedeeld dat de Amerikaanse
regering Engeland onvoorwaardelijk
steunt in zijn politiek om in de Suez-
kanaalzone te blijven en de Soedan niet
aan Egypte over te leveren zonder dat
de Soedanezen zich daarvoor nadrukke
lijk hebben uitgesproken.
De Franse regering heeft reeds in
October j.l. verklaard het Engelse
standpunt ten aanzien van Egypte vol
ledig te ondersteunen. De thans door
Acheson gedane verzekering houdt dus
in dat Egypte zich tegenover een ver
enigd front der „Westerse Grote Drie"
^ziet gesteld.
DE BEVRIJDING-BATALJONS.
De commandant van de Egyptische
Bevrijdings-batal jons", veldmaar
schalk Aziz El Masri Pasja, heeft gis
teren verklaard dat hij wacht op bevel
van de regering om een bevrijdingsbe
weging te beginnen. „Er zijn ruim vol
doende wapens", zei hij.
Volgens berichten in de Egyptische
pers hebben leden van de „bevrijdings
strijdkrachten" een grote hoeveelheid
voedingsmiddelen in beslag genomen,
die bestemd was voor de Britten in de
kanaalzone.
Verder wordt in persberichten gezegd
dat „bevrijdingseenheden" tunnels naar
Britse kampen bij Ismailia hebben ge
graven en 17 km ondergrondse tele
foonkabel vernielden.
Leerling-machinisten en -technici
zijn nu „uit de kou".
De leerlingen van de technische- en
de machinistenschool te Middelburg be
hoeven nu hun vrije tijd niet meer op
de straat door te brengen. Gisteren is
namelijk de nieuwe schoolcantme ge
opend, die op initiatief van de directeur
der school, de heer E. Visscher, tot
stand is gekomen. De voorzitter van
het schoolbestuur, de heer G. Neder-
veen, feliciteerde de leerlingen en de
beheerder, de heer P. Alewijnse, en de
heer Visscher zelf wees de jongens op
het doel; namelijk een onderkomen te
vinden waar wat huiswerk gemaakt
kan worden in de tijd dat men op bus
of trein moet wachten. Hij beloofde de
jongens voor vakleetuur te zullen zor
gen, opdat zij ook in hun vrije uurtjes
nog wat kennis kunnen opdoen.
Een Britse militaire woordvoerder
heeft echter verklaard dat hij niets van
sabotagedaden wist.
Een militaire woordvoerder zei, dat
men uit Cairo bericht had ontvangen,
dat in Oud-Cairo op de deuren van de
woonhuizen van Christenen kruisen zijn
gekalkt. De Christenen vrezen, dat de
ze tekenen door Mohammedaanse ex
tremisten zijn aangebracht en dat zij
misschien zullen worden aangevallen,
aldus genoemde woordvoerder.
Het radend postkantoor „Voor het
Kind" zal van 12 November tot en met
29 December een rondreis door ons
land maken om de verkoop van kinder
postzegels te bevorderen. Op 15 De
cember komt de wagen in Middelburg
en op 17 December in Goes.
Feest bij de Vitrite Works te
Middelburg.
Veertig jaar geleden traden de heren
J. Westerweel en W. Bimmel in dienst
bij de N.V. De Vitrite Fabriek te Mid
delburg. Dit werd Zaterdag gevierd in
een bijeenkomst van directie, chefs en
naaste medewerkers waar beide heren
met hun echtgenoten ontvangen wer
den en de directeur, ir J. P. Berdenis
van Berlekom hen hartelijk dankte voor
de voorbeeldige wijze waarop zij deze
lange tijd de belangen van De Vitrite
hadden gediend.
De jubilarissen kregen een couvert
met inhoud en hun dames een bouquet
bloemen.
De heer P. Meliefste, voorzitter van
de personeelsraad, feliciteerde beide ju
bilarissen namens het gehele perso
neel en hood de heer Westerweel uit
naam der personeelsraadsleden als her
innering een fraai boekwerk aan. Na
dat nog velen gelukwensen hadden uit
gesproken en mooie cadeaux waren
overhandigd, dankten de beide jubila
rissen voor de hartelijke woorden en
aangeboden geschenken, waarna zij de
viering in huiselijke kring voortzetten.
In Juli 1952:
Gistermorgen heeft de Commissaris
der Koningin, jhr mr A. F. C. de Ca-
sembroot, in tegenwoordigheid van Ged.
Staten van Zeeland en het dagelijks
bestuur der Stichting Zeeland voor
Maatschappelijk en Cultureel Werk, te
Middelburg vertegenwoordigers van de
Bestendige Deputatie van de provincie
Oost-Vlaanderen ontvangen.
In de Statenzaal werd uitvoerig ge
sproken over de mogelijkheden om het
volgend jaar te Middelburg een ten
toonstelling van Vlaamse kunstschatten
te organiseren. De besprekingen werden
in een zeer hartelijke sfeer gevoerd en
de Belgische heren toonden bijzonder
groot begrip voor de volkomen andere
situatie op levensbeschouwelijk terrein
in onze provincie. Zélf kwamen zij met
de gedachte de tentoonstelling op Zon
dag te sluiten, zich daardoor aanpas
send aan de zeden en gewoonten in Zee
land.
Er werd reeds een vermoedelijke da
tum voor de tentoonstelling vastgesteld
en wel van 12 tot 26 Juli 1952.
Gistermiddag werd het gezelschap
ontvangen door het gemeentebestuur
van Middelburg en daarna werden met
het college van B. en W. besprekingen
gevoerd over de ontvangst, de mogelijk
heden en de faciliteiten, die Middelburg
zal kunnen verlenen.
De Ambonese woonoorden in Nederland,
De Crams matigt zich overheidsbevoegdheden aan»
„Als hoofdleider van de Ambonese woonoorden, belast met de speciale zorg
voor rust en orde, Is het mjjn plicht op te treden tegen bepaalde groepen onder
de tjjdeijjk In Nederland vertoevende Ambonezen, die erop uit zijn een staat
ln de staat te vormen en onrust te verwekken".
Dit zei generaal-majoor B. D. P. Scholten tegen een redacteur van het A.N.P.,
die hem enige vragen stelde naar aanleiding van hetgeen zich de laatste tijd
met name in de Ambonese woonoorden „De Blezen" bij Barneveld en „De
Schaffelaar" heeft voorgedaan.
„Er wordt", ze vervolgde generaal
Scholten, „beweerd, dat, als er mijner
zijds niet zou zijn opgetreden, er ook
geen onrust zou zijn ontstaan. Zodoende
wordt de zaak echter omgedraaid, want
dat optreden is uitgelokt".
„Het „Comité rechtspositie Ambonese
ex-Knil-militairen en -schepelingen"
(Crams), dat kan worden geschouwd
als een voortzetting van het voormalige
„Bureau Zuid-Molukken" en waarvan
de centrale leiding zich bevindt in het
woonoord te Woerden, matigt zich be
voegdheden aan, die geheel liggen op
het terrein van de Nederlandse over
heid. Deze organisatie vaardigt instruc
ties uit, welke rechtstreeks ingaan te
gen door de Nederlandse regering ge
troffen maatregelen en tracht op alle
mogeljjke wijzen obstructie te plegen.
Zo heeft op 18 September de Crams
aan de door haar in het leven geroepen
kampraden dat zjjn volgens haar
sub-organisaties van de Crams, die
veelal de oorspronkelijke, door de
kampbewoners gekozen en door de re
gering erkende kampraden hebben ver
drongen de instructie doen uitgaan,
om generaal Scholten niet te erkennen
als leider van de woonoorden en werd
in diens plaats „benoemd" dr H. A.
Kainama, een militaire arts van Am
bonese origine, thans in actieve dienst
bjj de K.L.
In deze instructie wordt verder nog
gezegd, dat eveneens door de kampbe
woners niet als leiders mogen worden
erkend de door de Nederlandse regering
aangestelde sociale kamp) leiders,
assistent kampleiders, kampbeheerders
en administrateurs. Deze moesten wor
den vervangen door Ambonees perso
neel".
Generaal Scholten releveerde voorts
het verbod aan kampbewoners om zelf
hun eten te koken en de woonoorden
schoon te houden, toen de regering
zulks voorschreef. Toen daardoor de
voedselvoorziening dreigde spaak te
lopen, werd deze maatregel (hier en
daar onder protest, doch uiteindelijk
over de gehele linie) aanvaard. Verder
het verbod van de Crams om winter-
kleding van het rijk „in natura" te ont
vangen. Ook kledingcontröle, dienende
om te voorkomen, dat dubbele stellen
boven, of onderkleding zouden worden
verstrekt, werd door de Crams verbo
den verklaard. Dan was er nog het ver
bod van de Crams om gaven van het
Rode Kruis te accepteren onder het
motto, dat deze beter naar Ambon (met
name het niet door de Republiek In
donesia bezette deel der Molukken)
konden worden gezonden.
GENERLEI ONDERSCHEID.
Generaal Scholten verklaarde met
klem, dat men ln hem niet dient te zien
iemand, die de Ambonezen geen goed
hart zou toedragen. Hij wenst generlei
onderscheid te maken tussen de Ambo
nezen, van welke politieke richting zjj
ook mogen zijn. Hij moet echter optre
den tegen elementen, die erop uit zjjn
een goede gang van zaken te verstoren,
terreur uit te oefenen en onrust te
verwekken.
De regering is gaarne bereid overleg
te plegen met vertegenwoordigers van
alle onder de in Nederland verblijvende
Ambonezen levende stromingen en zij
zou er zeker alles voor voelen om dat
overleg te plegen met een alle Ambo
nezen vertegenwoordigend lichaam.
Maar dat lichaam dient dan te worden
gekozen langs democratische weg. Aan
deze vereisten voldoet de Crams ten
enenmale niet,
Hierna werd een bezoek gebracht aan
het Kunstmuseum, het Schuttershof en
de Concertzaal, waarna een zakelijke
bespreking werd gehouden ten kantore
der Stichting Zeeland. De Oost-Vlamin
gen waren verrast over de mogelijkhe
den, die Middelburg bood. In het bij
zonder de Statenzaal en het Stadhuis
hadden hun volle belangstelling.
Vanzelfsprekend zullen de plannen
nog nader uitgewerkt moeten worden
in de Bestendige Deputatie en Ged. Sta
ten, waarna voorstellen aan de resp.
Prov. Staten zullen volgen, maar het
laat zich aanzien, dat de lang verwach
te tentoonstelling inderdaad het vol
gend jaar naar de Zeeuwse hoofdstad
komt,
Hierbij kan worden vastgesteld, dat
deze tentoonstelling wederom een pri
meur voor Zeeland zal betekenen, want
het ligt in de bedoeling der Belgen na
Zeeland ook in Noord-Brabant en Gel
derland te gaan. De expositie in Zee
land zal vergezeld gaan van manifes
taties op cultureel gebied, zoals ont
moetingsdagen, zodat verwacht mag
worden, dat deze gebeurtenis weer een
belangrijke bijdrage zal leveren voor 't
begrip tussen en de kennis van de ge-
nabuurde provincies en als zodanig de
Beneluxgedachte ongemeen zal bevor
deren.
Met een vaartje van 90
over het water
„Aquabus" voor 110 personen.
Zoals men zich zal herinneren wer
den in ons land (o.m. ook bjj Terneu
zen) proefvaarten gehouden met een
„Aquavion", een vaartuig, dat zich met
behulp van draag- en stabilisatievlak-
ken op bepaalde snelheden in horizon
tale lijn grotendeels uit het water ver
heft en op die manier veel minder wrij
ving van het water ondervindt.
Nadat door de Zweedse bouwers een
proefmodel voor het vervoer van zestig
personen was gebouwd, werden op de
werf bij Stockholm nog drie van dit
type op stapel gezet. Inmiddels is door
Zweedse, Nederlandse en Franse inge
nieurs een groter model, geschikt voor
transport van 110 personen, ontworpen.
Het eerste exemplaar hiervan, dat in
de vaart sterk op een laagvliegend mo
dern groot vliegtuig zal lijken, is op
stapel gezet. Deze „Aquabus 110" wordt
30 meter lang en 6 meter breed. De
voortbeweging zal geschieden door drie
dieselmotoren van 800 paardekrachten
elk. De kruissnelheid zal 50 zeemijlen
ofwel ruim 90 km per uur bedragen.
Behalve voor deze „Aquabus" zjjn op
dezelfde Franse werf in licenciebouw
de kielen gelegd voor enige kleinere
Aquavions, die worden bestemd voor
vrachtvervoer.
Op het bedrijf van de Landbouwer
Chr. Kloosterman te Coljjnsplaat is
onder de veestapel mond- en klauw
zeer uitgebroken.
f
H
1
1
