de loupe
Ruim 700 ha nodig voor
industrie, openbare werken
woningbouw,
en recreatie*
DE BONDSREGERING BIJT
VAN ZICH AF.
Houding van de kerk te Groningen
ernstig gelaakt*
4 personen tussen 2 auto's bekneld
Wat tot en met 1960 aan Zeeuwse cultuurgrond verloren zal gaan
Platteland maakt er de grootste
aanspraak op.
Maatregelen van regering
zouden onwettig zijn.
\CTlieuwó uitcle^Provincie
Walcheren.
Gevaarlijke „pijlen"
op Amerika's boog.
£cJ*fol!oiv
Zuid-Beveland.
Gecompliceerd verkeersongeval
bij Kruiningen.
ONS FEUILLETON.
Vrijdag 7 September 1951
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 2
De Prov. Planologische Dienst voor Zeeland heeft Ged. Staten een nota aan
geboden inzake het te verwachten verlies van cultuurgrond in Zeeland over
de periode 1 Januari 1950 tot en met 31 December 1960 tengevolge van de uit
breiding der woningbouw, industrieterreinen, openbare werken en recreatie
terreinen. O.m. wordt geconcludeerd, dat beperking van het verlies wegens de
woningbouw in de eerste plaats in de agrarische gemeenten zelf gezocht dient
te worden. Volgens de nota is de thans reeds bouwrijpe oppervlakte industrie
terrein ruimschoots voldoende voor wat redelijkerwijze aan uitbreiding en
nieuwe vestigingen te verwachten is. Ook wat dit betreft dient reservering
gezocht te worden in de agrarische gemeenten.
In de inleiding van de nota wordt ver
klaard, dat de situatie in Zeeland wat
het jaarlijks verlies aan cultuurgrond
aangaat, niet zo ongunstig is. De be
volking nam de laatste eeuw slechts
toe met 67.5 de laatste halve eeuw
met 35 Eind 1849 woonden er 160.395
mensen in Zeeland, eind 1949 268.582.
De laatste eeuw leverde een landwinst
op van 9.255 ha en voor de periode tot
I960 kan op een aanwinning van ca.
1300 ha worden gerekend.
DE WONINGBOUW.
Nadat gewezen is op de plicht en de
noodzaak toch een zo economisch mo
gelijk gebruik van grond voor niet-agra-
rische doeleinden toe te passen, volgt
«en schatting van het te verwachten
verlies. Volgens raming zal de maxima
le bevolking van onze provincie per 31
December 1960 een aantal van rond
275.000 bereikt hebben. Aannemende,
dat het minimum aantal inwoners per
woningbehoevende op die datum prac-
tisch gelijk zal zijn aan de toestand ten
tijde der 12e volkstelling in 1947, zullen
er rond 6.000 woningen nodig zijn. De
vraag, of voor de bouw daarvan nieuwe
terreinen moeten worden ontsloten, is
jiiet zonder meer te beantwoorden. Het
tal n.l. steeds van de plaatselijke om-
|tandigheden afhangen, of er gaten in
0e bestaande bebouwing opgevuld kun-
jien worden dan wel reeds eerder aan
de cultuur onttrokken gronden voor be
bouwing gereed liggen, zoals onbebouw
de terreinen binnen vroegere stadwal-
len enz. Van de 101 gemeenten bezitten
er 77 uitbreidingsplannen, die over deze
dingen wel het één en ander zeggen,
De nota komt tot de conclusie, dat
naar schatting tot eind 1960 een opper
vlakte van 182 ha aan cultuurgrond
voor woningbouw nodig zal zijn,
DE INDUSTRIETERREINEN.
Een schatting van het te verwachten
grondverlies tengevolge van aanleg en
Uitbreiding van industrieterreinen is
niet op betrouwbare gronden te maken,
Omdat het moeilijk te zeggen valt, in
welke richting de beroepsstructuur der
bevolking zich zal ontwikkelen en bo
vendien de factor der Belgische grens
arbeiders onberekenbaar is. Verder
pangt natuurlijk zeer veel af van de
mate, waarin kan worden onteigend en
Van de vraag, hoe het investeringsbe
leid zal zijn. Momenteel is 515 H.A. in
Zeeland voor de industrie gereserveerd
of reeds geheel of gedeeltelijk bezet.
Uitgaande van een voorzichtige bereke
ning van het aantal arbeiders in de in
dustrie in 1960, in totaal ca. 37.000
komt de nota tot een maximale opper
vlakte van 200 H.A. industrieterrein in
dat jaar. De bestaande oppervlakten
bouwrijp terrein zullen dus waarschijn
lijk meer dan voldoende zijn tot en met
dat jaar. Het mogelijk verlies aan cul
tuurgrond wordt gesteld op ca. 40 H.A,
voor dit doel.
DE OTENBARE WERKEN.
Voorts zal ten behoeve van de uit
voering van openbare Rijkswerken tot
«n met I960 in totaal 363 H.A. gemoeid
gijn. Voor verbetering van de Rijksweg
ZijpeZierikzee is 4,5 H.A. nodig, voor
aanleg van rijwielpaden langs de Rijks
Weg RillandKruiningen 2 H.A., langs
Rijksweg BreskensSluis 6 H.A., voor
aanleg Rijksweg NieuwlandVlissingen
18,5 H.A., voor wegomlegging bij Hulst
Kort geding Ambonezen tegen de
Staat.
Woensdagmorgen heeft voor de Haag
se rechtbank onder voorzitterschap van
mr A. Kühn het kort geding gediend
van enige Ambonezen uit het woon
oord te Woerden tegen de Staat der
Nederlanden.
„Het verbod tot het ontvangen van
bezoek in hun woonoorden van hun
eigen leiders en voormannen is voor
de Ambonezen beledigend «n kwet
send. Juist zij die hen het best ken
nen, worden uit de woonoorden ge
weerd.
Dit verbod is niet slechts grievend
maar het heeft hun geestelijk isole
ment voltooid. Voor de door de ge
nomen maatregelen was er in de
woonoorden rust, dank zij de Ambo
nese voormannen", zo pleitte mr van
Rijckevorsel voor de Ambonezen.
Mr van Haren betoogde, dat de ge
nomen maatregelen onwettig zjjn en
wel in de eerste plaats omdat zjj geno
men zjjn door de ministers van Binnen
landse Zaken en van Uniezaken zonder
medewerking van de minister van Jus
titie, die alleen bevoegd is maatregelen
uit te vaardigen onder dwang van de
Rijkspolitie. Vervolgens heeft hier een
duidelijke verwarring plaats gevonden
tussen de bestuurlijke eu de justitiële
bevoegdheden van de regering.
Mr Veegens, die als pleiter voor
gedaagde optrad, verklaarde zich te
zullen beperken tot de feiten waar
over de dagvaarding spreekt, n.l. het
verbod aan een met name genoemd
aantal personen van het bureau
R.M.S. en de Stichting „Door de
eeuwen trouw" om de woonoorden
te betreden. Het gaat hier, aldus mr
Veegens, om een verbod dat geheel
gelijk staat met het bekende art. be
treffende de huisvredebreuk en de.
bepaling omtrent openbare lokalen.
Van vrijheidsbelemmering is geen
sprake aangezien de bewoners der
woonoorden geheel vrij zijn en blij
ven om dezelfde personen buiten de
woonoorden te bezoeken. De uitspraak
werd bepaald op Zaterdag 15 Sep
tember.
5 H.A., voor de verbreding van het ka
naal TerneuzenGent en aanleg nieu
we zeesluis 200 H.A., voor het vlieg
veld in de van Wuyckhuysepolder 51 en
voor het vliegveld bij Ritthem 66 H.A.
De werken van de Prov. Waterstaat
zullen aan grond tot en met 1960 ca.
63,5 H.A. vragen.
Tengevolge van de uitbreiding van
sportterreinen in onze provincie zal
naar schatting 60 H.A cultuurgrond
verloren gaan en voor de aanleg van
z.g. passieve recreatieterreinen, zoals
plantsoenen en wandelgelegenheden, 10
tot 20 H.A
DE PLATTELANDSGEMEENTEN.
Het laat zich aanzien, dat meer dan
de helft van het aantal te bouwen wo
ningen in de niet-stedelijke gemeenten
zal worden opgericht. Dit betekent
dus, dat deze gemeenten verhoudings
gewijs de grootste aanspraak zullen
maken op agrarische bedrijfsgrond. Te
meer, omdat de bebouwingsdichtheid
daar vrij gering is. Er zijn gemeenten,
die hun uitbreidingsplan veel te royaal
hebben opgezet, zodat de aan te leggen
straten nooit volgebouwd zullen wor
den. Dikwijls is er niet op gelet welke
landbouwgronden men aantast, n.l. niet
zelden de beste. Besparing op komend
verlies aan cultuurgrond voor woning
bouw zal dus allereerst gezocht moeten
worden in het zonodig herzien van de
uitbreidingsplannen. Vooral in de klei
nere plattelandsgemeenten kunnen nog
meer woningen aaneen gebouwd wor
den, hoewel uiteraard de verantwoorde
stedebouwkundige opzet geen geweld
mag worden gedaan.
Beperking van verlies zal ook gezocht
dienen te worden in het uitsluiten van
niet voor industrievestiging in aanmer
king komende gemeenten van nieuwe
terreinreservering.
Zelfstandige cursus voor gemeente
administratie in Zeeland.
Het Instituut voor Bestuursweten
schappen, de Nederlandse Bond van
Gemeenteambtenaren en de Neder
landse Vereniging voor Gemeente
belangen gaan een centrale opleiding
voor het diploma G.A. II beginnen.
Er zal een zelfstandige cursus in
Zeeland worden gehouden.
De laatste 5 jaar slaagden ruim 100
Zeeuwse candidaten. Het percentage
geslaagden in Zeeland bedroeg 54, in
tegenstelling met het landelijke per
centage, dat 40 was.
en
MIDDELBURG.
„Goedkoper per dozyn".
Voor de C.F.A. draaide Dinsdag.
Woensdagavond in de Schouwburg de
kleurenfilm „Goedkoper per dozijn".
Het is de verfilming van het geestige
boek, dat geschreven werd door het
echtpaar Gilbreth-Carey en de film is
niet minder geestig. Het gaat over een
vader van twaalf kinderen, die op een
speciale wijze zijn gezag laat gelden,
hetgeen tot tal van verwikkelingen
aanleiding geeft. Er zijn zeer mooie mo
menten bij, die een indruk geven van de
goede sfeer en verhouding in dit grote
Duitse activa in het buitenland.
Abs vraagt clementie van Amerika.
De geallieerden hebben de wet gepubliceerd inzake het na 1945 in het buiten
land als herstelbetaling in beslag genomen Duits bezit. Deze wet annuleert dc
aanspraak van de voormalige eigenaar op dergeiy'k bezit. De na de oorlog ver
worven activa worden niet aangetast.
De West-Duitse regering heeft met kracht van zich afgebeten en gezegd,
dat zy het principe van onaantastbaarheid van het Duitse bezit handhaaft.
In het byzonder is de regering van mening, dat beschikking over Duits parti
culier bezit in landen, die tydens de oorlog neutraal zyn gebleven, helemaal
op niets slaat.
De regering zal verder pogen de wet
verder gewijzigd te krijgen. Duitse ef
fecten in het buitenland worden al als
binnenlands bezit beschouwd.
DR ABS.
De Duitse vertegenwoordiger by de
aanstaande schuldenconferentie te Lon
den, dr Hermann Abs, heeft tydens een
lunch der buitenlandse persvereniging
de hoop uitgesproken, dat na de confis
catie van het Duitse vermogen in het
buitenland het vraagstuk van de Duitse
oorlogsschulden als afgedaan zou wor
den beschouwd. Dus, dat van Duitsland
geen verdere herstelbetalingen meer
zouden worden geëist. Hy meende ge
gronde redenen te hebben voor de ver
wachting dat de geallieerden dé periode
De nieuwe wapens, waarop president
Truman Dinsdag heeft gezinspeeld, zul
len volgens een Amerikaanse geleerde,
bestaan uitt
1. Bacteriologische wapens; 2. radio
actieve stoffen; S. atoomartillerie; 4.
nieuwe atoomwapens; 5. onderzeeboten
met atoomaandryving, waarvan de eer
ste op het ogenblik gebouwd zou wor
den; 6. het wereldruim-vliegtuig met
atoomaandryving.
De Amerikaanse onderzoekers zou
den een gehele reeks praeparaten met
dodelijke microben en giften hebben sa
mengesteld en de methoden tot 'verbrei
ding van epidemieën verbeterd hebb'en,
zoals het uitwerpen van besmette vleer
muizen, ratten en Insecten uit vlieg
tuigen.
De aanwending van bacteriologische
wapens zou volgens deze geleerde ove
rigens nauw moeten samengaan met
het gebruik van de atoombom om de
volledige vernietiging van de praeven-
tieve maatregelen van de tegenstander
te bewerkstelligen.
Het Amerikaanse oppercommando
zou overigens aarzelen om van derge-
lyke wapens gebruik te maken, omdat
men deze nog niet geheel in zyn macht
heeft en een besmetting van de gehele
wereld gevreesd wordt.
De radio-actieve stof, die bij de ver
vaardiging van de atoombom verkre
gen wordt, zou aan het front gehele ge
bieden kunnen besmetten.
Verder zou het Amerikaanse opper
commando voornemens zijn in geval van
oorlog gebruik te maken van koren-
roest om de gehele oogst in het land
van de vijand te vernietigen of onbruik
baar te maken. Hoewel de proefnemin
gen streng geheim worden gehouden,
wordt volgens wetenschappelijke krin
gen de vervaardiging dezer wapens in
series reeds overwogen.
der herstelbetalingen hiermede als af
gedaan zouden beschouwen.
De aanstaande schuldenconferentie
zou volgens dr Abs slechts handelen
over de twee afldere categorieën van de
Duitse schulden, n.l. die van voor de
oorlog en daarna. De na-oorlogse schul
den bedragen 4,4 milliard dollar en heb
ben prioriteit verworven. Zij bestaan
voor 3,7 milliard uit vorderingen van
de Ver. Staten voor de levering van
voedsel en grondstoffen, die Duitsland
door de moeilijke jaren na de capitula
tie hebben geholpen.
GROOTMOEDIG
Over deze schulden zal in October
worden onderhandeld en dr Abs meen
de te mogen verwachten, dat Duitsland
daarbij door de Ver. Staten even groot
moedig zou worden behandeld als de
andere profiteurs van Amerikaanse le
veringen. In November zal de confe
rentie het vraagstuk der op drie mil
liard dollar geraamde voor-oorlogse
schulden van het Duitse Rjjk en van
Duitse particulieren behandelen. De
delging dezer schuld zal afhangen van
de mogelijkheden, die Duitsland krijgt
om zijn handelsbalans te activeren.
Grotere concessies van het buiten
land jegens de Duitse export zijn der
halve noodzakelijk. Dr Abs liet door
schemeren, dat hy het plan koestert te
trachten een deel der buitenlandse
schulden om te zetten In de door de
Bondsrepubliek zozeer benodigde bui
tenlandse investeringen in de Duitse in
dustrie.
Synode der Gere/. Kerken (onderh. art. 31).
Besluiten van vorige Synode waren ten onrechte
verworpen.
In de Woensdagavond te Kampen
voortgezette zitting van de Generale
Synode heeft ds H. J. de Vries van
Eindhoven gerapporteerd over het
rapport van deputaten van Bentheim
en Oostfriesland. Besloten werd voor
deze zaak geen nieuwe deputaten te
benoemen. De deputaten hadden
geen contact kunnen opnemen.
PSALMBERIJMING.
Vervolgens heeft ds W. de Graaff
van Giessendam gerapporteerd over
een missieve van het moderamen van
de Nederlands Hervormde Kerk over
een samenspreking over de psalmbe
rijming Hasper, welke zaak reeds
eerder ter synode gediend heeft. De
Synode besloot de missieve voor
kennisneming aan te nemen, aange
zien zij geen uitnodiging bevat.
Vervolgens heeft ds B. Jongeling
van Apeldoorn gerapporteerd over
een schrijven van de kerken van
Groningen, die bepaalde zendings-
besluiten van de synode van Amers
foort 1948 niet voor vast en bondig
houSt. De commissie bood aan de
synode conclusies aan, waarin de
houding van Groningen betreurd
wordt en uitgesproken wordt dat
deze kerkeraad ten onrechte de
Amersfoortse Synode verwerpt, dat
deze de bevoegdheid der kerken aan
zich getrokken zou hebben in het
aanwijzen van „zendende kerken" en
een aanslag van een bepaald bedrag
dat de kerken zou hebben opgelegd
In de discussie hebben meer sprekers
als hun gevoelen kenbaar gemaakt, dat
in plaats van betreuren van de houding
van Groningen, moet worden gesproken
van een ernstige afkeuring daarvan.
Ds F. van Dijk van Schildwolde
diende ter zake een amendement in,
maar de synode verwierp dit met 22
tegen 10 stemmen. Zij heeft daarna
de voorgestelde conclusies enigszins
gewijzigd aangenomen met op twee
na algemene stemmen.
JODENZENDING.
Tenslotte behandelde de synode het
rapport van deputaten in zake de
Jodenzending, waarover ds J. van
Bruggen van Assen rapporteerde. De
synode sprak onder meer uit, dat het
niet tot haar taak behoort een onder
zoek in te stellen naar de destijds
aangevoerde gronden voor de zen
ding onder de joden, deze te toetsen
en een principiële uitspraak te doen,
wat de taak der kerken is, noch tot
(Ingez. mededeling, adv.)
HET GEHEIM
De ervaren (extielvakman zegt:
Het brillante effect van nieuwe
8toffen krijg ik zo: Ik neem voor
iedere fijne siof het speciale
alkalivrije wasmiddel, dat er bij
hoort. U kunt Uw fijne stoffen
nieuw houden door deze ook
zo te wassen.
ALLEEN SPECIAAL ALKALI-
VRIJ, IS VEILIG ALKALIVRIJ
gezin. Een film, die het zien ten volle
waard is.
Stelling bij stadhuis verdwijnt.
Er is een begin gemaakt met het af
breken van de steiger langs de stad
huisvleugel aan de Lange Noordstraat.
Hierdoor krijgt men reeds een prachtig
gezicht op deze in fraai natuursteen
uitgevoerde gevel, waar de secretarie
volgend jaar zal worden gevestigd.
VLISSINGEN.
De opening van de Chr. kleuterschool.
Tfjdens de openingsplechtigheid van
de Chr. kleuterschool aan de Min. Lely-
laan op Woensdagmiddag j.l. werden
verschillende gelukwensen aangeboden.
De heer van Oorschot bracht als
loco-burgemeester de gelukwensen van
het gemeentebestuur over. Hij zei, dat
het kleuteronderwijs stiefmoederlijk is
behandeld. Het kleuteronderwijs in
Vlissingen, aldus wethouder, gaat
langzamerhand de plaats innemen, die
het inboort te hebben.
DswvM. Maas, voorzitter van de
kerkeraad -der Ned. Herv. Gemeente,
bood eveneens gelukwensen aan. Hij
wees op de geestelijke vervlakking en
sprak de hoop uit, dat deze school een
middel zou zijn om de vervlakking
tegen te gaan. Bovendien sprak hij de
hoop uit, dat de bouw van de school
een stimulans zou zijn om ook spoedig
met de bouw van het kerkelijk centrum
te beginnen. Tenslotte sprak mej. J.
H. Glasz, inspectrice van het Kleuter
onderwijs in district IV. Zij noemde de
bouw van de schooi een moedig initia
tief. De penningmeesteresse der ver
eniging legde de laatste steen voor die
dag, waarbij zij als specie gebruikte
een enveloppe met èen bedrag, dat aan
de werklieden werd aangeboden ais
dank voor hun prestatie.
Prof. de Gaay Fortman spreekt
te Goes.
De Zeeuwse Geref. Ouderlingen
zullen op 6 October wederom een Za
terdagmiddagconferentie houden in de
Geref. Kerk te Goes. Prof. mr W. F.
de Gaay Fortman, hoogleraar aan de
V.U. te Amsterdam, zal spreken over;
„De Kerk en de vragen van 't mo
derne sociale leven".
TOELATINGSEXAMEN CHR.
KWEEKSCHOOL.
Na gehouden toelatingsexamen wer
den tot de le klasse van de Chr. Kweek
school te Middelburg toegelaten: Henny
Dekker, Vlissingen; Piet Minderhoud,
Gapinge; Co Kloosterman, Biezelinge
en Corrie Voogd, Middelburg.
Voor de 2e klasse slaagden: Ria Bak
ker, Terneuzen; Mien de Jonge. Groede;
Mien de Visser, Zaamslag en Corrie
Wouters, Veere.
Tot de le klasse van de opleidings
school voor onderwijzeressen bü het
Voorbereidend Lager Onderwijs werden
toegelaten: Willy van Meert, Wernel-
dinge; Aniie Huizer, Vlissingen; Josir.a
Meyaard, Wemeldinge; Aagje Bliek,
Wemeldinge; Anna Schipper, Nieuw-
dorp; Bep Goudswaard, Wissekerke; Jo
van Hekke, 's-Heer Arendskerke; Jean
ne de Schipper, 's-Gravenpolder er.
Adriana Meyer, Grijpskerke.
Tot de 2e klasse werden toegelaten:
Paula Hoek, Middelburg; Eva Schorel,
Onder
DOOR HET VOLK -
VOOR HET VOLK.
Het is tegenwoordig niet alleen in
de gezinnen aan het eind van de
maand een spannende tijd. Er zijn
ook vele gemeenten, die het nèt ha
len en precies genoeg hebben om de
,1uen ,mt te betdlen. We hoor-
u-an een Zeeuwse ge-
bestuur mL ?H Het burgerlijk arm
bestuur moest lenen om aan de ver
plichtingen tegenover het personeel
te kunnen voldoen'.
Als een gemeente en een polder
werken willen laten uitvoeren zijn zii
tegemvoordig bijna niet meer in staat
leningen met een lange looptijd te
sluiten. Zij moeten dan (wat ook al
niet eenvoudig is) het werk met een
kasgeldlening financieren. Maar dat
betekent, dat de geldschieter op een
gegeven ogenblik zijn geltf\kan ko
men opvragen en dan is Leiden vaak
in last. Dikwijls moet het éne gat met
het andere gestopt worden. Hetgeen
allesbehalve aangenaam is voor het
gemeente- of polderbestuur.
Nu_ zijn enkele gemeenten, w.o.
Groningen en Rotterdam, begonnen
met leningen uit te schrijven onder
de inwoners. Soms hebben zij succes,
soms ook niet. Dat hangt voor een
groot gedeelte af van de structuur
der gemeente. Als er enkele indus
trieën of grote bedrijven zijn, ook
spaarbanken, dan lukt het soms wel.
Ook de „gewone man" kan inschrij
ven, maar veel succes zal dat niet
opleveren, want wie heeft tegen
woordig nog veel over voor geldbe
legging? De gedachte zelf verdient
o.i. te worden toegejuicht. „Door het
volkvoor het volk" wordt dan een
daad en is niet alleen een woord.
In het algemeen geloven wij, dat
dit nieuwtje toch niet zoveel opgang
zal maken. Ook al, omdat het be
drijfsleven, niet in het minst door
zware belastingen, voor niet geringe
moeilijkheden zit. Maar een gemeen
te, die wil bouwen, kan het natuur
lijk altijd proberen.
Ook in Baarland heeft het gemeen
tebestuur getracht op de geschetste
manier aan geld te komen. Er was
45.000,nodig voor de bouw van
vijf woningen. De gemeentenaren
schreven echter voor niet meer dan
f 5.700,in. Hier was de Boeren
leenbank in Hoedekenskerke de red
ster in nood, want zij was bereid
50.000,te lenen met de burge
meesterswoning als onderpand. Mis
schiendat bij sommige Boeren leen
banken voor gemeentebesturen nog
meer mogelijkheden liggen. Indirect
dragen op die manier ook de land
bouwers hun steentje bij in het le
nigen van de woningnood. T.
Serooskerke; Tinie Don, Middelburg;
Jautina Kruizinga, Vlissingen en Riet
van Royen, Vlissingen.
's-HEE ARENDSKERKE.
Naar Antwerpen.
Woensdag maakten de ouden van
dagen een reis naar Antwerpen,
's Avonds werden ze door het muziek
gezelschap „Excelsior" opgewacht.
Men voerde nog een vreugdedansje
uit tot slot en toen was het afblazen.
Drie personen, de wachtmeesters der Rijkspolitie E. J. G. en M. K., beiden
uit Middelburg, alsmede een zekere A. M., de bestuurder van een bestelauto
der Fa Bisschoff uit Vlissingen zyn gisternacht gewond geraakt by een ernstige
botsing tussen een drietal auto's op de Rijksweg nabij Kruiningen.
Op de Rijksweg reed een bestelauto uit
Vlissingen, die niet van een brandend
achterlicht was voorzien. Dit werd op
gemerkt door de beide wachtmeesters
der Rijkspolitie, die met een auto de
bestelwagen achterop reden. De be
stuurder van de bestelauto werd gesom
meerd te stoppen. De wachtmeesters
zulk een onderzoek het initiatief te
nemen, daar het van de plaatselijke
kerken behoort uit te gaan. Ook be
hoort tot de taak der plaatselijke
kerken zich te bezinnen over de
vraag hoe en op welke wijze zij haar
roeping ten aanzien van op haar
grondgebied woonachtige joden heeft
te volbrengen. Voorts behoort het
niet tot de taak der generale Synode
daartoe, mocht zulks al nodig zijn,
een bijzondere opwekking tot de ker
ken te doen uitgaan. De synode be
sloot de deputaten door de vorige sy
node benoemd, voor hun arbeid te
danken en het initiatief tot de voort
zetting van de zending onder de jo
den, alsmede de eventuele bezinning
over de opzet van dit zendingswerk
aan de kerken over te laten.
„Laat hem even met rust", zegt
moeder. Ze zet de stoelen weer op
hun plaats. „We zullen maar af
maken", zegt ze dan rustig. „Van
Bijbellezen kan toch niets komen nu".
Geert snikt nog wat na. Dan staat
hij op en zonder iets te zeggen, gaat
hij de deur uit. Zijn ouders laten hem
gaan. Ze weten, dat hij na een drift
bui altijd weer tot zichzelf moet
komen.
Buiten is het donker. Een trage
motregen valt uit de gesloten hemel.
Langs de huizen sieperen kleine
straaltjes water omlaag. Geert loopt
door, de handen in zijn zakken. Een
kleine kerel nog maar in een grote,
donkere wereld. Een kerel, die de
weg niet kan vinden in zijn eigen hart.
Die verward en moe van emotie is.
En daarin het schrijnen: zijn vader,
die hem altijd had willen begrijpen
en die hem nu sloeg, alleen, omdat
Harmen weer wat op hem te zeggen
had. Die Harmen toeliet hem te slaan.
Die niet tussenbeide kwam. Waarom
was zijn vader ineens zo tegen hem?
Alleen om dat onnozele vechtpartijtje
op de speelplaats. Het was de moeite
niet waard geweest. Zelfs de meester
had er weinig van gezegd. Kees de
Boer en hij waren er allebei met een
half uur schoolblijven afgekomen,'
dus zo belangrijk was dat niet ge
weest.
Maar misschien heeft zijn vader
hem ook die brandstichting nog niet
vergeven. Is hij net zo als andere
mensen in het dorp, die hem er nog
altijd op aan kijken, dat De Gooyer
nu zo moeilijk loopt. Die nog altijd
een beetje vreemd tegen hem zyn,
avond. Het vertrouwen in zijn vader.
Het vertrouwde van zijn huis is ook
vijandig geworden. Het heeft zich
verenigd met de wereld daarbuiten,
waarin macht zo'n grote plaats in
neemt. Die wereld, die niet begrijpen
maar oordelen wil. Hard en schijn
baar rechtvaardig oordelen, zonder
te vragen, zonder liefde te tonen. De
omdat ze denken dat je van zo'n jon
gen nooit kan weten, wat hij nog
meer uithaalt.
Als dat zo is ja, wat dan? Dan
is hij eigenlijk zijn vader kwijt. Zijn
vader, in wie hij onbewust toch altijd
een vriend heeft gezien. Dan is die
vriend overgelopen naar de vijanden,
de vijanden, waarvan Harmen eigen
lijk wel de voornaamste is.
Het wordt heel donker in het hart
van Geert Slot. Hij begrijpt zelf deze
dingen nog zo weinig. Hy is nog niet
gewend na te denken over zichzelf
en zyn omgeving. Hij is er ook nog
te jong voor.
Maar hy heeft iets verloren van
wereld, die je klein wil krijgen, om
over je te kunnen heersen.
En Geert zet zijn kop daar tegen in.
Hèm zullen ze niet klein krijgen.
Maar in zijn hart blijft een schrij
nen, een pijn die hij zelf niet be
grijpt, maar die past bij deze donkere
regenavond. Daaruit vind je de weg
niet zo gauw terug. Daaruit vind je
ook geen woorden om te bidden en
geen berouw om de driftbui.
Vader Slot heeft met zijn plotse
linge boosheid nog meer bedorven
dan met zijn normale slapheid. En
het helpt al heel weinig dat hij 't
avonds bij het naar bed gaan tegen
Geert zegt: „We zyn allebei zondig,
jongen. We moeten maar veel om
vergeving vragen". Het blijven holle
woorden voor Geert.
En in de late avond zitten vader
en moeder bij elkaar. Harmen is ook
naar bed gegaan, mokkend omdat
zijn ouders hem later toch gewezen
hebben op zijn al te grote rechtvaar
digheid. „Het is moeilijk kinderen op
te voeden", zucht vader. Zijn vrouw
kijkt hem aan. Ze kent hem al zo
lang. Ze heeft hem lief, met een
trouwe, nooit aflatende liefde. Maar
ze kent z'n fouten, ze weet zijn zwak
heid. Ze weet ook, dat hij vanavond
meer in Geert bedorven heeft dan
hij met een paar woorden goed kan
maken. „Misschien moeten we ons
zelf meer opvoeden", antwoord ze
zacht. Niet alles is goed te maken
met bidden, en drift is de enige ka
rakterfout op deze wereld niet. Strij
den om de juiste weg te vinden, is
een leven lang nodig.
ACHTSTE HOOFDSTUK.
„Goedenavond". Buurman De Vries
komt de kamer binnenstappen. Hij
heeft niet gebeld. De goede buren
weten de weg naar eikaars huiska
mer wel. Een klopje op de deur is
genoeg.
„Wat is er, buurman?" vraagt Slot
meteen. Hij ziet aan het gezicht van
De Vries dat er iets aan de hand is.
zetten de politieauto achter de bestel
auto, waardoor de stoplichten van hun
wagen goed zichtbaar waren. Bovendien
brandde in de politieauto licht. Terwijl
de beide wachtmeesters, alsmede de be
stuurder en een inzittende van de be
stelauto bezig waren het euvel aan het
achterlicht van dit laatste voertuig te
onderzoeken en zich daarbij tussen bei
de auto's hadden begeven, reed een
zware truck, bestuurd door J. W. uit
Wolphaartsdijk tegen de politieauto. De
zich tussen de wagens bevindende per
sonen geraakten bekneld en liepen min
of meer ernstige verwondingen op. De
wachtmeester K. kreeg een zware her
senschudding, terwijl zijn collega G. een
lichte hersenschudding opliep en ver
wondingen aan een zijner benen kreeg.
De bestuurder van de bestelauto A. M.,
liep eveneens een lichte hersenschud
ding op. Wonder boven wonder liep de
vierde man geen enkele verwonding op
en kwam met de schrik vrij. Een arts
uit Krabbendijke verleende de eerste
hulp.
By het overbrengen van de gewonden
deden zich ongedachte moeilijkheden
voor. Naar twee adressen in Goes werd
gebeld voor de ziekenauto, doch men
kreeg geen gehoor! Ten einde raad
heeft men Bergen op Zoom toen maar
opgebeld, vanwaar spoedig een zieken
auto arriveerde.
De beide wachtmeesters zijn in het
ziekenhuis te Middelburg opgenomen,
terwijl de bestuurder van de bestelauto
naar het ziekenhuis „Sint Joseph" in
Vlissingen is vervoerd.
Mr A. Veenhoven beëdigd als
Griffier Kantongerecht Middelburg.
Ter gewone zitting van burgerl. zaken
van de Arrondissements-Rechtbank te
Middelburg van Woensdag werd mr A.
Veenhoven, bij K. B. benoemd tot Grif
fier van het Kantongerecht te Middel
burg, als zodanig beëdigd.
Vervolgens is mr A. Veenhoven ter
buitengewone openbare zitting van het
Kantongerecht te Middelburg geïnstal-
leerd.
Mr A. Veenhoven studeerde aan de
Rijksuniversiteit te Groningen, Na en
kele jaren als advocaat en procureur te
Groningen werkzaam te zijn geweest,
werd hij in 1943 benoemd tot substi
tuut-Griffier bij het Kantongerecht al
daar. Na de bevrijding nam hij als sub
stituut-Griffier bij het Bijz. Gerechts
hof te Leeuwarden deel aan de bijzon
dere rechtspleging. Voorts vervulde mr
Veenhoven van 19471951 de functie
van Griffier van de Tuchtrechter voor
(Wordt vervolgd), de Voedselvoorziening te Groningen.
