WAAROM GEEN OPEN KERKEN Korea-vrijwilligers willen emigreren, Saargebied is een hinderpaal voor het plan-Schuman* Discussie over bevoegdheid van dagelijks bestuur* NEDERLANDSE DELEGATIE WAS NIET WELKOM. Chelarine „4" doet wonderen Er schuilen allerlei mogelijkheden in. F.F.-tentoonstelling Enschedé toont ontwikkeiing van Twente. O-der Je loupe Belangstelling van Ministerie van Oorlog echter te laat. ONS FEUILLETON. K.L.M. NAAR T0RI0. Woensdag 22 Augustus 1951 ZEEUWSCH DAGBLAD Pagina 2 „Verboden toegang!" Dat opschrift staat met grote letters aangebracht op een bord by het oude kerkje van Eemnes-Binnen. „Deze kerk is open." Aldus lezen wij enkele kilometers verder op een bord bij de Hervormde Kerk te Blaricum. Wat een verschil. In het éne dorp werkt men afstotend, in het andere nodigend. Welke methode verdient navolging? Helemaal juist is de hier genoemde tegenstelling niet. De kerkvoogden van Eemnes hebben hun verbod uitgevaar digd met het oog op het terrein rond de kerk. Wie het bedehuis zelf wil be treden, zal daartoe wel in de gelegen heid worden gesteld, wanneer hu zich bij de koster vervoegt. In letterlijke zin mag het maar wei nig voorkomen, dat bij een kerk het bordje „Verboden toegang" is aange bracht, figuurlijk gezien staat dit bord je bijna bij elke protestantse kerk. De lezers, die vacantie hebben of gehad hebben, zullen dat onderschrij ven. Zodra men bij het verkennen van een vreemde streek een kerk poogt binnen te dringen, blijkt de deur her metisch gesloten. Wie keer op keer zijn neus stoot, voelt zich precies zo als de man, die een fraai duinlandschap of een mooi bospad wil betreden, maar die al direct terugdeinst voor het hatelijke bordje „Verboden toegang". Gelijk vele natuurschatten daardoor voor ons verborgen blijven, zo moeten wij het eveneens stellen buiten tal van cultuurgoederen. Nu kan men wel zeg gen, dat minnaars van kerkelijke bouw kunst zich dan maar dienen te wenden tot degenen, die het toezicht op de kerkgebouwen houden, doch die rede nering gaat niet op. Iemand, die lange tijd op één bepaalde plaats vertoeft, kan dat doen; zij, die op hun vacantie- tochten toevallig een onbekende kerk passeren, zullen er als regel weinig voor voelen om uit te vissen waar de koster woont. In zo'n geval is er immers veel te veel tijd mee gemoeid, eer men het kerkgebouw heeft bezichtigd. Daarenboven: wat is de koster voor een man? Zal hij aan belangstellende bezoekers de sleutel van de kerkdeur meegeven (wat voor de bezoekers ver reweg het aangenaamst is), of zal hij zijn bezigheden een ogenblik moeten onderbreken om zelf mee te gaan? En wanneer hij meegaat, hoe ge draagt de koster zich dan? Als de betweter, die gespeend is van alle kunstzin, die romaans noemt wat go- thisch is en die op het hoogst prijst wat de 19e eeuw aan stijlloosheden bracht in zijn middeleeuwse Kerk? Zulke kosters zijn er. Of zal hij de be zoekers kalm laten rondkijken, hun-af en toe wijzend op iets moois, dat ze zonder zijn toelichting niet vermochten te ontdekken? Gelukkig, .uike -ters bestaan ook! BEZINNING. Waarom echiei ...-.ai wij in het Protistantisme bijna nergens het sys teem van de open kerken? De'meeste bedehuizen in Nederland hebben niet de geringste betekenis uit architecto nisch oogpunt. Aan meubilair bezitten ze niets vaardevols. Dikwijls zijn ze uitgesproken lelijk en is hun interieur schamel. Maar toch ondergaat hij, die er binnenkomt, een zekere bekoring. Een lege kerk midden op een doorde weekse dag te betreden kan een ge beurtenis zijn! Tenzij de kostersvrouw de ongebruikte ruimte productief heeft willen maken door er haar wasgoed op te hangen of de kinderen des dorpel wachters hun fietsen in de gangpaden hebben neergezet. Wie midden in de week „uit al 't aards gedruis" een kerk binnengaat, waar de geluiden van de straat slechts gedempt doordringen en waar heel de omgeving herinnert aan de dienst van God, kan zich niet onttrekken aan de speciale sfeer van het bedehuis. Het lijkt of er toch iets verheffends uitgaat van de ledige kansel, waar de Bijbel misschien nog opengeslagen ligt. Onwillekeurig noodt zo'n kerk tot bezinning. Menigeen zoekt dat opzette lijk. In de Broederkerk te Haarlem, de Maranathakerk in Den Haag en de oude dorpskerken te Blaricum, Ginneken, Hemmen, Oosterbeek e.a. enige pro testantse kerken die dagelijks open staan komen geregeld mensen bid den of mediteren. Is dat onreformato risch? Stellig niet. Zonder aan de kerk als gebouw een zekere heiligheid toe te kennen, moet een kerk toch bijzonder geschikt worden geacht als een plaats, Om de elementaire menselijke rechten. Truman geeft commentaar op Kussische vredesresolutie President Truman heeft de Sowjet- russische „vredesresolutie", waarin Amerika verzocht wordt zyn steun te geven aan het voorstel tot het sluiten van een vredesverdrag tussen de vijf grote mogendheden, naar het Congres gezonden. In een begeleidende boodschap zegt de president, dat „indien de Sowjet- regering vooruitgang wenst te maken naar vrede, zj) moet ophouden met het gezag van de Verenigde Naties te tar ten". De Sowjet-resolutie werd 6 Aug. door de Sowjet-presldent, Nikolai Sjwernik, gezonden met verzoek de re solutie onder de aandacht van het Amerikaanse volk te brengen. De president zegt verder, dat de Sowjet-Unie eveneens kan ophouden gewapende agressie te steunen. Boven dien kon zij constructieve bijdragen le veren tot de vredesverdragen met Duitsland, Oostenrijk en Japan. President Truman spreekt ook nog van het schenden der elementaire men selijke rechten en de mogelijkheid, dat de Sowjet-Unie kan medewerken aan de ernstige pogingen om de omvang der bewapening te verkleinen en een con- tróle op de atoomenergie te bewerk stelligen. TERUGTOCHT. Truman heeft ook nog van de gele genheid gebruik gemaakt om te protes teren tegen de poging van het Huis om de gelden voor de waarheidscampagne met inbegrip van de „Stem van Ame rika" van 115.000.000 te beknotten tot 85.000.000. De beknotting zou een terug tocht betekenen op het tijdstip dat de communistische propagandadruk over de gehele wereld toeneemt. AMERIKA MAAKT ENRST MET SPANJE. Een Amerikaanse militaire missie, onder leiding: van generaal-majoor bij de luchtmacht James W. Spry, is giste ren naar Madrid vertrokken. Generaal Spry is ingedeeld bij de At lantische defensie. Hij heeft het bevel over de transportdienst door de lucht van de luchtbasis Westover. waar men God aanroept Vooral in deze tijd, nu tengevolge van de woningnood haast overal de „binnenkamer" ver dwenen is. Hoe goed om dan elke dag enige minuten te toeven in het Gods huis tot versterking van het geloofs leven. BEVRIJDINGSMONUMENT. Een open kerk vraagt toezicht, zo zal men tegenwerpen. Dit is stellig niet het geval. Het merendeel van de roomse kerken in Nederland staat dagelijks vele uren open. Deze kerken bevatten meestal een aantal kostbaarheden. Maar hoe vaak komt het voor, dat die ven of vernielzuchtige knapen misbruik maken van de open kerk? Bijna nooit. Toch is in een r.k. kerk zeer zelden permanent toezicht. En wil men beslist, dat een oogje in het zeil wordt gehouden, welnu dan zullen er waarlijk wel vrijwillige krach ten in elke gemeente zijn, die zich eens beschikbaar stellen voor dergelijk werk. Te Haarlem en Den Haag wordt dat gedaan. De mensen, die deze arbeid verrichten, belasten zich tevens met de verkoop van boeken en brochures aan de lectuurtafel, die achter in de kerk is opgesteld. Deze lectuurtafel behoort tot de mo gelijkheden van de open kerk. Er ko men allerlei mensen binnen, die zelf niet „aan godsdienst doen". Aan de boeken tafel kunnen zij kennis nemen van wat er op kerkelijk en religieus terrein ver schijnt. Een open kerk biedt echter veel meer kansen. Eén ervan zij hier genoemd. Te Blaricum ontdekten we in de kerk het mooiste bevrijdingsmonument, dat we tot heden toe zagen. Het was ook het eenvoudigste monument. In één van de zware balken, die het gewelf dragen, zijn de volgende woorden uitgesneden: 10 Mei 1940 DE HEER REGEERT. Ps. 93. 6 Mei 1945. Wie in de rust van dit bedehuis een ogenblikje nadenkt over dat woord tussen die twee overbekende data, die heeft een schoon moment beleefd en die is tevens gewonnen voor de gedachte van een open kerk. LOONSTRIJD IN ENGELAND OP KOMST? Kostprijsverlaging en hogere belasting op bedrijfswinsten geëist. De leiders van het Trade Union Con gres, het Engelse verbond van vakver enigingen, hebben de 8 millloen arbei ders, die bjj deze organisatie aangeslo ten zjjn, aangemoedigd verhoging van de lonen te eisen, opdat deze gelijke tred zullen houden met de stijging van de kosten van levensonderhoud. Tevens hebben zjj er bjj de regering op aange drongen de belastingen op winsten te verhogen en stappen te nemen lot ver laging van de kosten van verbruiksgoe- deren door middel van prjjsbeheersing en subsidies. Vooruitlopend op het scherpe debat over de kosten van levensonderhoud, dat op de volgende maand te Blackpool te houden bijeenkomst van het T.U.C. te verwachten is, hebben de deskundigen der organisatie een beroep gedaan op de regering om alles in het werk te stellen om zo spoedig mogelijk de prij zen in grotere mate te stabiliseren. De uitvoerende raad van het T.U.C. heeft zich thans geplaatst op het stand punt van het grote publiek, door te er kennen, dat naar zjjn mening de lonen te laag en de winsten te hoog zijn. Er komt geen geheim Amerikaans- Japans verdrag. Het Amerikaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft Maandag ont kend, dat de Ver. Staten enig geheim verdrag met Japan zullen sluiten op of na de conferentie te San Francisco. Dit naar aanleiding van een buiten lands bericht, dat het sluiten van twee dergelijke verdragen op handen zou zjjn. Verder is verklaard, dat het nog niet zeker is, of het voorgestelde verdrag van wederzijdse bijstand onmiddellijk na de conferentie voor ondertekening gereed zal zijn, zoals aanvankelijk de bedoeling was. Het ontwerp zou echter worden bekend gemaakt zodra het ge reed was. Men verwacht, dat de volgende pun ten zullen worden opgenomen: 1. Het stationneren van Amerikaanse strijdkrachten in Japan. 2. Het behouden van lucht- en vloot- bases in dit land. Welke de verplichtingen van Japan zullen zijn is te Washington niet be kend. Mccloy in zijn kwartaalverslag Amerikaanse politiek houdt het nationaal-socialisme onder de duim. Iu het laatste kwartaalverslag aan zjjn regering heeft de Amerikaanse Hoge Commissaris in Duitsland, John Mccloy, melding gemaakt van een com munistisch plan om voormalige Duitse officieren en soldaten te neutraliseren. Ongeveer 400 voormalige officieren zijn volgens berichten in het geheim in Uelzen (Neder-Saksen) bijeengeweest. Zjj hebben een resolutie aangenomen, waarin wordt gezegd, dat doelmatige verdediging van West-Duitsland eii West-Europa tactisch onmogelijk is met de strijdkrachten, die nu of in de toe komst beschikbaar zjjn. Mccloy zegt in het verslag, dat ver scheidene verenigingen van vroegere soldaten hun bereidheid hebben uitge sproken om een West-Duitse bijdrage aan de Atlantische gemeenschap op basis van gelijkheid te steunen. Over de voorgestelde Duitse bijdrage zegt Mccloy, dat de nadruk niet langer in de eerste plaats wordt gelegd op het wel of niet deelnemen van de federale republiek aan haar eigeu verdediging, doch op de manier en de voorwaarde voor een dergelijke deelneming. NATIONAAL-SOCIALISME. Over het herleven van de socialisti sche rjjkspartjj in Neder-Saksen wordt gezegd, dat de Amerikaanse politiek standvastig gericht blijft tegen herle ving van het nationaal-socialisme of de beginselen daarvan en hulde wordt ge bracht aan de verantwoorde en vast besloten houding van de democratische partijen en de West-Duitse regering ten aanzien van de S.R.P. De kwestie van het Saargebied heeft zich ontwikkeld tot een aanzienlijke hinderpaal voor de bekrachtiging van het plan-Schuman, doch het staatsman schap, waarvan regeringsleiders in W. Duitsland en Frankrijk blijk gegeven hebben, heeft het gevaar voor verwijde ring tussen de landen verminderd en onvoorziene ontwikkelingen daargelaten bestaat de kans, dat het plan-Schuman spoedig zal worden geratificeerd. HANDEL MET OOST- DUITSLAND. Op economisch gebied heeft het af gelopen kwartaal een opmerkelijke ver betering van de West-Duitse export positie gebracht, ondanks een gestadig afnemen van de handel met het Oosten. Diverse maatregelen hebben de onwet tige handel in strategische goederen doen afnemen en aanvullende maatre gelen zullen worden genomen. Doch handel tussen het Westen en het Oosten is voor het Westen zowel als voor het Oosten een economische noodzaak en deze handel dient, behalve wat betreft strategisch belangrijke goederen, te worden voortgezet. Waterschap Schouwen vergaderde. Commissie voor reglementswijziging samengesteld. Zoals reeds gemeld heeft het bestuur van het Waterschap Schouwen in z(jn Maandag j.l. in 's Landskamer te Zierikzee gehouden vergadering tot ontvanger griffier van het Waterschap benoemd de heer A. C. Hartog Dzn. te Zierikzee. Direct na de opening van de vergadering, die onder voorzitterschap stond van de heer J. Klompe, stelde de heer R. Gerritsen over deze benoemingskwestie enkele vragen en informeerde de heer C. M. Moolenburgh naar de bevoegdheid van het dageljjks bestuur omtrent de benoeming van een lijdelijke ontvanger. Het dagelijks bestuur had n.L m.i.v. 1 Juli j.l. de heer Hartog aangewezen als ontvanger-griffier. De heer Moolenburgh twijfelde eraan, of het dagelijks bestuur bevoegd is iemand voor deze waarneming aan te wijzen. Men besloot het oordeel van Ged. Staten te vragen. Opnieuw opende zich later de dis cussie over de te benoemen ontv.-grif- fier, waaraan deelnamen de heren P. Verbeek, Gerritse en de Boer. Naar aanleiding hiervan werd een commis sie benoemd, bestaande uit de heren Moolenburgh, Gerritsen en de voor zitter, die een reglementswijziging zal voorbereiden. Tot plaatsvervanger na mens het bestuur werd de heer C. A. Boogerd benoemd. De voorzitter feliciteerde de nieuwe functionaris, waarop deze bestuur en vergadering dankte voor het vertrou wen en verklaarde zich geheel in dienst te zullen stellen van het Wa terschap. Tijdens de rondvraag sprak de heer Vriezendorp de nieuwbe noemde ontvanger namens de hoofd ingelanden toe. ANDERE PUNTEN. De levering van 1527 ton Maasgrint werd opgedragen aan fa. Van Dijk en de Korte te Oude Tonge voor f4,35 en f4,45 per ton, resp. te leveren aan de Kloosternol en de haven van Brou wershaven. Het verdere vervoer werd opgedragen aan fa. C. v. d. Wekken te Zierikzee. „Zij hebben het gemaakt." Van 21 Augustus tot 1 September a.s. zal in Enschede de F.F.-tentoonstelling worden gehouden in de omgeving van het Volkspark, het eerste openbare park in ons land, dat zelfs het Amster damse Vondelpark met enkele jaren in ouderdom slaat. Deze grote show, onder het motto: „Zij hebben het gemaakt", beslaat een oppervlakte van 22000 m2 en heeft ten doel de ontwikkelingsgang van grondstof tot eindproduct te tonen van de goederen, die in Twente wel vaart brachten. De veredelingsgedachte staat op deze tentoonstelling dus op de voorgrond. Eeuwen geleden was Twente niet de nijvere industriestreek van thans. Op kleine boerderijen werd de huisnijverheid beoefend en hoogstens waren er enkele kleine bedrijfjes. Maar daaruit is de grote en omvangrijke Twentse industrie gegroeid. De F.F.- geeft nu een beeld van de toestanden in Twente in het verleden en daarnaast een indruk van hetgeen thans wordt gewrocht. Zeer vele intéressante dingen zijn er te zien, die een uitstekend in zicht geven in de economische structuur van dit deel van Nederland. Men ver wacht niet minder dan 200.000 bezoe kers op deze show, die des Zondags is gesloten. Na bespreking van enkele gemaakte opmerkingen door de commissie ad hoe werd de rekening over 1950 goedge keurd met aan ontvangsten een be drag van f 1.110.641,85 en aan uitga ven van f 1.107.090,93. Het reserve fonds is f30.729,95 groot. De lijst van stemgerechtigden zal in alle plaatsen van Schouwen-Duiveland ter visie worden gelegd. De heer P. L. Vis werd herbenoemd tot vertegenwoordiger in de Dijkraad van de Cal. Polder Burgh en West- land. Tot leden van het stembureau 1952 werden gekozen de heren J. Klompe, C. H. Boogert en H. J. Gast. (Ingez. mededeling, adv.) Pijnen en klachten - ook nog slapeloze nachten Door steeds kwellende Rhenmatische Pijnen... Daar brengt Kruschen Salts redding en uitkomst, 'n Wonder, hoe de kleine dagelijkse dosis Kruschen Uw bloed zuiverende organen weer op gang helpt en stimuleert tot de jeugdige krachtige werking, nodig om het bleed zuiver te houden. Dan geen zich op hopende onzuiverheden meer. Want met de hulp van Kruschen voert 't lichaam die af langs natuurlijke weg. Ook voor U is er alle reden Kruschen te nemen zo heilzaam als 'tis. Voor Uw organen, voor de zuiverheid van Uw bloed. Koitom voor Uw algeheel welzijn, prettig, behagelijk vrij van pijn HUIZEN EN HUREN. U moet zich een straat voorstellen met precies dezelfde huizen aan beide kanten. Afmetingen, inhoud en inde ling zijn volkomen gelijk. Dus betaalt de bewoner aan de éne zijde van de straat evenveel huur als zijn buurman aan de andere kant. Ja, dat dacht u, maar het hoeft helemaal niet zo te zijn! Het is best mogelijk, dat de éne bewoner een gulden meer per week betaalt dan zijn buurman. Merkwaardigzult u zeggen. Inder daad. Dat vond een Tweede Kamerlid ook en dus stelde hij vragen aan de ministers van Financiën en van Volks huisvesting. Die gaven toe, dat er on gelijkheid bestaan kan in de huur van soortgelijke woningen. De oorzaak? Tot voor kort mochten gemeentebesturen wel bouwen (als zij tenmijiste voldoende bouwvolume hadden), maar geld konden zij niet krijgen, omdat minister Lieftinck had voorgeschreven, dat zij niet meer dan 3y2 pet. rente mochten betalen. En met dit percentage wilden de geld schieters, de banken meestal, geen ge noegen nemen. Gevolg: er werd niet gebouwd. Minister Lieftinck heeft blijkbaar het onhoudbare van deze toestand ingezien en de gemeentebe sturen toestemming gegeven in het vervolg 4 pet. rente te betalen. Natuurlijk betekent dit voor de ge meenten een extra last. Het Rijk wil deze niet voor zijn rekening nemen. En dus zit er niets anders op dan de huren omhoog te brengen. Hier wreekt zich de kortzichtige rentepolitiek van minister Lieftinck. Indien hij onmiddellijk toestemming tot een hoger rentepercentage voor het lenen van gelden voor woning bouw had gegeven, zouden thans over het gehele land zeker enkele duizenden woningen meer gereed zijn geweest en zou bovendien niet een ongelijk heid in huurprijzen zijn ontstaan. Nu is er in feite sprake van het meten met twee maten, want de éne staats burger moet voor precies hetzelfde huis -belangrijk meer betalen dan de ander. Als de minister op zijn schre den terugkeert, dient hij de nadelige gevolgen niet op de bevolking te leg gen, maar die ten laste van het Rijk te brengen. T. TOKIO, Augustus 1951. (Van onze eigen correspondent.) Ruim honderd van de op het punt van vertrek staande vrijwilligers van het Nederlandse' bataljon in Korea lopen met ernstige plannen rond om buiten Nederland een be staan te zoeken. De belangstelling voor emigratie is groot onder deze militairen. Velen voelen er na de opgedane ervaringen weinig meer voor in beroepsdienst over te gaan. Evenmin willen zij in Nederland blijven. Honderd-en-vijf Ontslagbrief; van Stateqleden te Willemstad onthulti Regeringsraad was onbehoorlijk in het aantijgen van Nederlandse parlementsleden. Op Curacao hebben vier Statenleden van de democratische party en twee leden van de patriottische party een brief geschreven aan de voorzitter van de Staten, waarin zjj ontslag nemen als lid van de Commissies der Staten, wegens het grove misbruik, dat de regeringsraad heeft gemaakt van het be sloten karakter dier vergaderingen. De voorzitter van de Regeringsraad, aldus de schrijvers, heeft de Staten in een commissievergadering gepolst over de eventuele overkomst van een delegatie uit het Nederlands parlement, die zich voor de aanvang van de Ronde Tafelconferentie op de hoogte wenst te stellen van de toestanden en de verlangens In de West. De voorzitter van de Regerings raad toonde zich een ernstig tegen stander van dit plan en wilde zij nerzijds een delegatie naar Neder land zenden. De aanwezige staten leden, die meenden dat voorlichting van het Nederlandse parlement over de toestanden en de verlan- (Ingez. mededeling, advert.) TEGEN PIJNEN EN GRIEP 20 TABLETTEN i F 0.75 gens in de West ongetwijfeld nut tig zou kunnen zijn, adviseerden te berichten, dat de parlementaire de legatie uit Nederland welkom zou zijn, mits de aanvang van de R.T.C. hierdoor niet zou worden ver traagd. Met algemene stemmen werd tot dit advies besloten, aldus de briefschrijvers. Het is hun niet bekend, of de voorzitter van de Regeringsraad dit advies naar Nederland doorgezonden heeft en in welke bewoordingen dit advies werd ge steld. Wel is gebleken, dat de regerings raad een reis naar Suriname organi seerde. In een persconferentie is door de Re geringsraad medegedeeld, dat met de spoorwegpersoneel gedood. Surinaamse landsregering overeen stemming is bereikt over het standpunt ten aanzien van deze parlementaire de legatie. De schrijvers van de brieven verwijten de Regeringsraad verder het verzwijgen van het op de commissie vergadering unaniem ingenomen stand punt. De Regeringsraad overschrijdt verre de grens van het behoorlijke door de aantijging, dat contact tussen Ne derlandse parlementsleden en politieke partijen en andere instanties en auto riteiten tot gevolg heeft, dat de zaak in een onrustige sfeer getrokken zou worden. De schrijvers zien zich genoodzaakt, allen in het openbaar hun standpunt uiteen te zetten en te bedanken voor het lidmaatschap van de binnenskamers vergaderende commissies. Ook razzia's in Semarang. Te Semarang is een zuiveringsactie ingezet na de soortgelijke acties te Djakarta, Medan, Soerabaja, enz. Ook hier bleven mededelingen van officiële zijde uit. O.m. werd een inval gedaan in het afdelingskantoor van de Partai Kommunis en in het gebouw Rakjat Indonesia, waar de besturen van vele vakverenigingen gevestigd zijn. Onder de gearresteerden bevindt zich o.m. de secretaris van de P.K.I. Tussen Bogor en Soekaboemi werd Maandagochtend een trein door een bende van onbekende sterkte beschoten. Hierbij werden twee leden van het Staan jullie niet met open bek te gapen", valt hij uit tegen de beide vrouwen. „Vooruit, haal de boel leeg. Het zal om de drommel niet bij die wagen blijven." De vrouwen deinzen verschrikt terug. De paarden voor de wagen hinniken wild. Zij trappelen en stei geren. ,Hier komen!" brult de boer. De meid komt terug. „Help me met de paarden", snauwt hij. Het is niet mogelijk de angstige dieren te bedwingen. Zij dreigen met het brandende gevaarte op hol te slaan. De boer kan niet eens meer proberen hen uit het tuig los te ma ken. „Een mes!" roept hij. Hij heeft al zijn kracht nodig, om de paarden op dezelfde plaats te houden. Want als zij met de wagen hollen gaan, is niet te overzien, wat er gebeuren gaat. De meid reikt hem een mes en met een snijdt hij het tuig door. De paar den zijn vrij! De knechts komen van het land hollen. De boer schreeuwt iets, wat zij niet verstaan, maar uit de verte zien zij al het gevaar. Nu geldt het niet meer, dat ze eigenlijk allemaal De Gooyer in hun hart wel iets kwaads toewensen, nu er gevaar is. Ze lopen zo hard zij kunnen. Nu, met een paar mannen, is het mogelijk de paarden weg te leiden. Het had geen ogenblik later moeten zijn. De dieren zijn wild, hun ogen zijn bloeddoorlopen. Ze worden zo ver mogelijk weggebracht van de plaats, waar de brand nu fel uit breekt. De vonken springen over op het wordt. Het is gedaan met zijn spul letje. En achter het lage hout ligt Geert te kijken. Hij ziet hoe de wagen vlam vat, hij hoort het angstig hinniken van de paarden. Dan zakken zijn wraakgevoelens weg. Hij houdt van dieren en de gedachte dat zij mis schien het slachtoffer worden be- rit.c.i uak van de boeiuerij. De wind wakkert de vlammen aan. Geknetter van stro. Gehuil van vlammen. Gloeiende hitte. Uit het huis trachten de boer en zijn knechts nog te redden, wat er te redden valt. Zij slepen met meubelen. Het wordt gevaarlijk, de vonkenregen is overal. „Laat maar", zegt de boer stroef. Het 'helpt toch allemaal niets. De rommel gaat er aan. Het vee is ten minste op hft land." Hij kijkt naar zijn boerderij, die nu aan alle kanten in brand staat. Een wild spel van vlammen, onder een hemel die lang zamerhand minder strak en groeiend angstigt hem. Hij ziet het dak vlam vatten en de schrik slaat hem om zijn hart. De hele boerderij gaat er aan! Hij heeft brand gesticht! Zij drift heeft hem ver gevoerd, veel verder dan hij ooit gedacht of gevreesd heeft. Zijn drift heeft hem tot brandstichter gemaakt. Brandstichter! Dat is net zo erg als dief. En dat andere woord: moorde naar. Allemaal woorden, die iets ver schrikkelijks in zich besloten houden. Hij gaat rechtop zitten. Hij denkt er even niet meer aan, of de mensen hem nu misschien kunnen zien. Hij is een brandstichter. F.n brandstichters horen in de ge vangenis. Horen bjj de misdadigers! Het koude zweet breekt hem uit. En weer moet hfj zich vasthouden, maar nu niet van drift, maar van angst. Hy rilt. Wat heeft hij gedaan? Waar heeft zjjn drift hem toe gebracht? Hij is nog maar een kleine jongen, Geert Slot. Maar hij is tot grote mensen zonden in staat. Tot zonden, die vol wassenen soms kalm bedrijven, van tevoren overziende wat zij gaan doen. Hij heeft dit niet geweten en niet gewild. Maar de vlammen slaan hoger op. De brand is niet meer te stuiten. De brandweer is wel geroepen, maar eer de mannen bij elkaar zijn en eer er water gevonden is in de vele droge brandputten hier buiten het dorp Geert weet te goed van andere branden, dat de brandweer niet hel pen kan. En hij vlucht weg uit zijn schuil plaats hij vlucht weg, ver buiten het dorp, tot waar de hei begint. Hij heeft hard gelopen; als zat de politie achter hem aan. Hij heeft maar één gedachte gehad: weg te komen van de plaats van zijn misdrijf. Zo ver mo gelijk weg. Hij vlucht. En daar op de hei kan hij niet meer. Zijn zij steekt en zijn adem gaat hijgend. Hij valt voorover neer. „Brandstichter! Brandstichter!" hamert het in zijn hoofd. man hebben zich daarom opgegeven voor vestiging elders in de wereld. De belangstelling gaat naar practisch alle werelddelen uit. Australië en Nieuw- Zeeland staan boven aan de lijst. Ver der Nieuw-Guinea, Indonesië, Canada, Zuid-Afrika, Amerika, Zuid-Amerika en zelfs Palestina. Enkelen hebben het voornemen een bestaan in Japan te zoeken. De bedoeling was, dat deze militai ren rechtstreeks van Korea naar hun nieuwe vaderland zouden vertrekken. Vooral voor bestemmingen als Austra lië, Nieuw-Zeeland en Indonesië was dat de eenvoudigste en goedkoopste oplossing. Van de zijde van het ba taljon is deze kwestie dan ook reeds vijf maanden geleden bij de militaire in stanties in Nederland voorgebracht. Eerst enkele weken geleden heeft het ministerie van Oorlog er eindelijk op ge reageerd. In allerijl moesten toen lijsten en andere gegevens opgestuurd wor den. Het is nu echter veel te laat om één en ander voor het vertrek te rege len. Het ziet er dan ook naai uit, dat alle adspirant-emigranten toch eerst naar Nederland zullen moeten om dan vandaar te proberen hun doei te be reiken. Het spreekt vanzelf, dat de betrok kenen zeer teleurgesteld zijn over deze gang van caken. Langdurige oorlog tegen de Fransen. RODE VIETMINH-REGERING TREFT MAATREGELEN. Volgens een bericht van het Russische persbureau Tass heeft Ho Tsji Minh medegedeeld, dat de communistische Vietminh-regering nieuwe maatregelen zal treffen voor een langdurige oorlog tegen de Fransen in Indo-China. Deze maatregelen zullen omvatten het sa menvoegen van economische en finan ciële controle, het invoeren van een af zonderlijke landbouwbelasting voor boeren en i ndustriële omzetbelasting voor industrialisten en handelaars, en een vermindering van het aantal staats- employé's. De verklaring is uitgegeven naar aanleiding van de zesde verjaardag van de Augustusrevolutie in Vietnam op 19 Augustus, en van de Vietnamese onaf hankelijkheidsdag op 2 September. DEWEÏ TERUG IN DE VERENIGDE STATEN. De gouverneur van New York, Tho mas Dewey, is na zijn rondreis door het Verre Oosten in de Verenigde Sta ten teruggekeerd. Hij verklaarde, dat zjjn tocht een particulier karakter had gedragen en ten doel had gehad een onderzoek in t# stellen met het oog op de noodzaak voor de westelijke mogendheden om de poli tieke doelstellingen ten aanzien van Europa en Azië op elkaar af te stem men. Zonder tussenlanding te Bangkok. TOKIO, Augustus 1951. (Van onze eigen correspondent.) Daar het ver keer op de Indonesië-lijn allesbehalve bevredigend is, kijkt de K.L.M. uit naar nieuwe inkomsten in harde va luta. Men heeft daarbij het oog laten vallen op Tokio. De bedoeling is in Bangkok een zij tak aan de Indonesiëlijn te maken met eindbestemming Tokio. Alle an dere op Tokio vliegende maatschap pijen maken een tussenlanding in Hongkong. Wegens de ongunstige lig ging van het vliegveld Kaï-'iak m Hongkong acht de K.L.M. het echter niet verantwoord daar met Constel lations te landen. Daarom wil men het lange traject Bangkok-Tokio recht streeks zonder tussenlanding vliegen. Een vertegenwoordiger van de K.L.M. bevindt zich op het ogenblik in Tokio om de verwezenlijking van deze plan nen te bestuderen.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1951 | | pagina 2