WAAROM GEEN OPEN KERKEN
Korea-vrijwilligers willen emigreren,
Saargebied is een hinderpaal voor
het plan-Schuman*
Discussie over bevoegdheid van
dagelijks bestuur*
NEDERLANDSE DELEGATIE
WAS NIET WELKOM.
Chelarine „4"
doet wonderen
Er schuilen allerlei mogelijkheden in.
F.F.-tentoonstelling Enschedé
toont ontwikkeiing van
Twente.
O-der Je loupe
Belangstelling van Ministerie van Oorlog
echter te laat.
ONS FEUILLETON.
K.L.M. NAAR T0RI0.
Woensdag 22 Augustus 1951
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 2
„Verboden toegang!" Dat opschrift staat met grote letters aangebracht
op een bord by het oude kerkje van Eemnes-Binnen.
„Deze kerk is open." Aldus lezen wij enkele kilometers verder op
een bord bij de Hervormde Kerk te Blaricum.
Wat een verschil. In het éne dorp werkt men afstotend, in het andere
nodigend. Welke methode verdient navolging?
Helemaal juist is de hier genoemde
tegenstelling niet. De kerkvoogden van
Eemnes hebben hun verbod uitgevaar
digd met het oog op het terrein rond
de kerk. Wie het bedehuis zelf wil be
treden, zal daartoe wel in de gelegen
heid worden gesteld, wanneer hu zich
bij de koster vervoegt.
In letterlijke zin mag het maar wei
nig voorkomen, dat bij een kerk het
bordje „Verboden toegang" is aange
bracht, figuurlijk gezien staat dit bord
je bijna bij elke protestantse kerk.
De lezers, die vacantie hebben of
gehad hebben, zullen dat onderschrij
ven. Zodra men bij het verkennen van
een vreemde streek een kerk poogt
binnen te dringen, blijkt de deur her
metisch gesloten. Wie keer op keer zijn
neus stoot, voelt zich precies zo als de
man, die een fraai duinlandschap of een
mooi bospad wil betreden, maar die al
direct terugdeinst voor het hatelijke
bordje „Verboden toegang".
Gelijk vele natuurschatten daardoor
voor ons verborgen blijven, zo moeten
wij het eveneens stellen buiten tal van
cultuurgoederen. Nu kan men wel zeg
gen, dat minnaars van kerkelijke bouw
kunst zich dan maar dienen te wenden
tot degenen, die het toezicht op de
kerkgebouwen houden, doch die rede
nering gaat niet op. Iemand, die lange
tijd op één bepaalde plaats vertoeft,
kan dat doen; zij, die op hun vacantie-
tochten toevallig een onbekende kerk
passeren, zullen er als regel weinig voor
voelen om uit te vissen waar de koster
woont. In zo'n geval is er immers veel
te veel tijd mee gemoeid, eer men het
kerkgebouw heeft bezichtigd.
Daarenboven: wat is de koster voor
een man? Zal hij aan belangstellende
bezoekers de sleutel van de kerkdeur
meegeven (wat voor de bezoekers ver
reweg het aangenaamst is), of zal hij
zijn bezigheden een ogenblik moeten
onderbreken om zelf mee te gaan?
En wanneer hij meegaat, hoe ge
draagt de koster zich dan? Als de
betweter, die gespeend is van alle
kunstzin, die romaans noemt wat go-
thisch is en die op het hoogst prijst
wat de 19e eeuw aan stijlloosheden
bracht in zijn middeleeuwse Kerk?
Zulke kosters zijn er. Of zal hij de be
zoekers kalm laten rondkijken, hun-af
en toe wijzend op iets moois, dat ze
zonder zijn toelichting niet vermochten
te ontdekken? Gelukkig, .uike -ters
bestaan ook!
BEZINNING.
Waarom echiei ...-.ai wij in het
Protistantisme bijna nergens het sys
teem van de open kerken? De'meeste
bedehuizen in Nederland hebben niet
de geringste betekenis uit architecto
nisch oogpunt. Aan meubilair bezitten
ze niets vaardevols. Dikwijls zijn ze
uitgesproken lelijk en is hun interieur
schamel. Maar toch ondergaat hij, die
er binnenkomt, een zekere bekoring.
Een lege kerk midden op een doorde
weekse dag te betreden kan een ge
beurtenis zijn! Tenzij de kostersvrouw
de ongebruikte ruimte productief heeft
willen maken door er haar wasgoed op
te hangen of de kinderen des dorpel
wachters hun fietsen in de gangpaden
hebben neergezet.
Wie midden in de week „uit al 't
aards gedruis" een kerk binnengaat,
waar de geluiden van de straat slechts
gedempt doordringen en waar heel de
omgeving herinnert aan de dienst van
God, kan zich niet onttrekken aan de
speciale sfeer van het bedehuis. Het
lijkt of er toch iets verheffends uitgaat
van de ledige kansel, waar de Bijbel
misschien nog opengeslagen ligt.
Onwillekeurig noodt zo'n kerk tot
bezinning. Menigeen zoekt dat opzette
lijk. In de Broederkerk te Haarlem, de
Maranathakerk in Den Haag en de oude
dorpskerken te Blaricum, Ginneken,
Hemmen, Oosterbeek e.a. enige pro
testantse kerken die dagelijks open
staan komen geregeld mensen bid
den of mediteren. Is dat onreformato
risch? Stellig niet. Zonder aan de kerk
als gebouw een zekere heiligheid toe
te kennen, moet een kerk toch bijzonder
geschikt worden geacht als een plaats,
Om de elementaire menselijke rechten.
Truman geeft commentaar
op Kussische vredesresolutie
President Truman heeft de Sowjet-
russische „vredesresolutie", waarin
Amerika verzocht wordt zyn steun te
geven aan het voorstel tot het sluiten
van een vredesverdrag tussen de vijf
grote mogendheden, naar het Congres
gezonden.
In een begeleidende boodschap zegt
de president, dat „indien de Sowjet-
regering vooruitgang wenst te maken
naar vrede, zj) moet ophouden met het
gezag van de Verenigde Naties te tar
ten". De Sowjet-resolutie werd 6 Aug.
door de Sowjet-presldent, Nikolai
Sjwernik, gezonden met verzoek de re
solutie onder de aandacht van het
Amerikaanse volk te brengen.
De president zegt verder, dat de
Sowjet-Unie eveneens kan ophouden
gewapende agressie te steunen. Boven
dien kon zij constructieve bijdragen le
veren tot de vredesverdragen met
Duitsland, Oostenrijk en Japan.
President Truman spreekt ook nog
van het schenden der elementaire men
selijke rechten en de mogelijkheid, dat
de Sowjet-Unie kan medewerken aan
de ernstige pogingen om de omvang der
bewapening te verkleinen en een con-
tróle op de atoomenergie te bewerk
stelligen.
TERUGTOCHT.
Truman heeft ook nog van de gele
genheid gebruik gemaakt om te protes
teren tegen de poging van het Huis om
de gelden voor de waarheidscampagne
met inbegrip van de „Stem van Ame
rika" van 115.000.000 te beknotten tot
85.000.000. De beknotting zou een terug
tocht betekenen op het tijdstip dat de
communistische propagandadruk over
de gehele wereld toeneemt.
AMERIKA MAAKT ENRST MET
SPANJE.
Een Amerikaanse militaire missie,
onder leiding: van generaal-majoor bij
de luchtmacht James W. Spry, is giste
ren naar Madrid vertrokken.
Generaal Spry is ingedeeld bij de At
lantische defensie. Hij heeft het bevel
over de transportdienst door de lucht
van de luchtbasis Westover.
waar men God aanroept Vooral in deze
tijd, nu tengevolge van de woningnood
haast overal de „binnenkamer" ver
dwenen is. Hoe goed om dan elke dag
enige minuten te toeven in het Gods
huis tot versterking van het geloofs
leven.
BEVRIJDINGSMONUMENT.
Een open kerk vraagt toezicht, zo zal
men tegenwerpen. Dit is stellig niet het
geval. Het merendeel van de roomse
kerken in Nederland staat dagelijks
vele uren open. Deze kerken bevatten
meestal een aantal kostbaarheden.
Maar hoe vaak komt het voor, dat die
ven of vernielzuchtige knapen misbruik
maken van de open kerk? Bijna nooit.
Toch is in een r.k. kerk zeer zelden
permanent toezicht.
En wil men beslist, dat een oogje in
het zeil wordt gehouden, welnu dan
zullen er waarlijk wel vrijwillige krach
ten in elke gemeente zijn, die zich eens
beschikbaar stellen voor dergelijk werk.
Te Haarlem en Den Haag wordt dat
gedaan. De mensen, die deze arbeid
verrichten, belasten zich tevens met de
verkoop van boeken en brochures aan
de lectuurtafel, die achter in de kerk is
opgesteld.
Deze lectuurtafel behoort tot de mo
gelijkheden van de open kerk. Er ko
men allerlei mensen binnen, die zelf niet
„aan godsdienst doen". Aan de boeken
tafel kunnen zij kennis nemen van wat
er op kerkelijk en religieus terrein ver
schijnt.
Een open kerk biedt echter veel meer
kansen. Eén ervan zij hier genoemd.
Te Blaricum ontdekten we in de kerk
het mooiste bevrijdingsmonument, dat
we tot heden toe zagen. Het was ook
het eenvoudigste monument. In één van
de zware balken, die het gewelf dragen,
zijn de volgende woorden uitgesneden:
10 Mei 1940 DE HEER REGEERT.
Ps. 93. 6 Mei 1945.
Wie in de rust van dit bedehuis een
ogenblikje nadenkt over dat woord
tussen die twee overbekende data, die
heeft een schoon moment beleefd en die
is tevens gewonnen voor de gedachte
van een open kerk.
LOONSTRIJD IN ENGELAND
OP KOMST?
Kostprijsverlaging en hogere
belasting op bedrijfswinsten geëist.
De leiders van het Trade Union Con
gres, het Engelse verbond van vakver
enigingen, hebben de 8 millloen arbei
ders, die bjj deze organisatie aangeslo
ten zjjn, aangemoedigd verhoging van
de lonen te eisen, opdat deze gelijke
tred zullen houden met de stijging van
de kosten van levensonderhoud. Tevens
hebben zjj er bjj de regering op aange
drongen de belastingen op winsten te
verhogen en stappen te nemen lot ver
laging van de kosten van verbruiksgoe-
deren door middel van prjjsbeheersing
en subsidies.
Vooruitlopend op het scherpe debat
over de kosten van levensonderhoud,
dat op de volgende maand te Blackpool
te houden bijeenkomst van het T.U.C.
te verwachten is, hebben de deskundigen
der organisatie een beroep gedaan op
de regering om alles in het werk te
stellen om zo spoedig mogelijk de prij
zen in grotere mate te stabiliseren.
De uitvoerende raad van het T.U.C.
heeft zich thans geplaatst op het stand
punt van het grote publiek, door te er
kennen, dat naar zjjn mening de lonen
te laag en de winsten te hoog zijn.
Er komt geen geheim Amerikaans-
Japans verdrag.
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft Maandag ont
kend, dat de Ver. Staten enig geheim
verdrag met Japan zullen sluiten op of
na de conferentie te San Francisco.
Dit naar aanleiding van een buiten
lands bericht, dat het sluiten van twee
dergelijke verdragen op handen zou zjjn.
Verder is verklaard, dat het nog niet
zeker is, of het voorgestelde verdrag
van wederzijdse bijstand onmiddellijk
na de conferentie voor ondertekening
gereed zal zijn, zoals aanvankelijk de
bedoeling was. Het ontwerp zou echter
worden bekend gemaakt zodra het ge
reed was.
Men verwacht, dat de volgende pun
ten zullen worden opgenomen:
1. Het stationneren van Amerikaanse
strijdkrachten in Japan.
2. Het behouden van lucht- en vloot-
bases in dit land.
Welke de verplichtingen van Japan
zullen zijn is te Washington niet be
kend.
Mccloy in zijn kwartaalverslag
Amerikaanse politiek houdt het nationaal-socialisme
onder de duim.
Iu het laatste kwartaalverslag aan
zjjn regering heeft de Amerikaanse
Hoge Commissaris in Duitsland, John
Mccloy, melding gemaakt van een com
munistisch plan om voormalige Duitse
officieren en soldaten te neutraliseren.
Ongeveer 400 voormalige officieren zijn
volgens berichten in het geheim in
Uelzen (Neder-Saksen) bijeengeweest.
Zjj hebben een resolutie aangenomen,
waarin wordt gezegd, dat doelmatige
verdediging van West-Duitsland eii
West-Europa tactisch onmogelijk is met
de strijdkrachten, die nu of in de toe
komst beschikbaar zjjn.
Mccloy zegt in het verslag, dat ver
scheidene verenigingen van vroegere
soldaten hun bereidheid hebben uitge
sproken om een West-Duitse bijdrage
aan de Atlantische gemeenschap op
basis van gelijkheid te steunen.
Over de voorgestelde Duitse bijdrage
zegt Mccloy, dat de nadruk niet langer
in de eerste plaats wordt gelegd op het
wel of niet deelnemen van de federale
republiek aan haar eigeu verdediging,
doch op de manier en de voorwaarde
voor een dergelijke deelneming.
NATIONAAL-SOCIALISME.
Over het herleven van de socialisti
sche rjjkspartjj in Neder-Saksen wordt
gezegd, dat de Amerikaanse politiek
standvastig gericht blijft tegen herle
ving van het nationaal-socialisme of de
beginselen daarvan en hulde wordt ge
bracht aan de verantwoorde en vast
besloten houding van de democratische
partijen en de West-Duitse regering ten
aanzien van de S.R.P.
De kwestie van het Saargebied heeft
zich ontwikkeld tot een aanzienlijke
hinderpaal voor de bekrachtiging van
het plan-Schuman, doch het staatsman
schap, waarvan regeringsleiders in W.
Duitsland en Frankrijk blijk gegeven
hebben, heeft het gevaar voor verwijde
ring tussen de landen verminderd en
onvoorziene ontwikkelingen daargelaten
bestaat de kans, dat het plan-Schuman
spoedig zal worden geratificeerd.
HANDEL MET OOST-
DUITSLAND.
Op economisch gebied heeft het af
gelopen kwartaal een opmerkelijke ver
betering van de West-Duitse export
positie gebracht, ondanks een gestadig
afnemen van de handel met het Oosten.
Diverse maatregelen hebben de onwet
tige handel in strategische goederen
doen afnemen en aanvullende maatre
gelen zullen worden genomen. Doch
handel tussen het Westen en het Oosten
is voor het Westen zowel als voor het
Oosten een economische noodzaak en
deze handel dient, behalve wat betreft
strategisch belangrijke goederen, te
worden voortgezet.
Waterschap Schouwen vergaderde.
Commissie voor reglementswijziging samengesteld.
Zoals reeds gemeld heeft het bestuur van het Waterschap Schouwen in z(jn
Maandag j.l. in 's Landskamer te Zierikzee gehouden vergadering tot ontvanger
griffier van het Waterschap benoemd de heer A. C. Hartog Dzn. te Zierikzee.
Direct na de opening van de vergadering, die onder voorzitterschap stond
van de heer J. Klompe, stelde de heer R. Gerritsen over deze benoemingskwestie
enkele vragen en informeerde de heer C. M. Moolenburgh naar de bevoegdheid
van het dageljjks bestuur omtrent de benoeming van een lijdelijke ontvanger.
Het dagelijks bestuur had n.L m.i.v. 1 Juli j.l. de heer Hartog aangewezen als
ontvanger-griffier. De heer Moolenburgh twijfelde eraan, of het dagelijks bestuur
bevoegd is iemand voor deze waarneming aan te wijzen. Men besloot het oordeel
van Ged. Staten te vragen.
Opnieuw opende zich later de dis
cussie over de te benoemen ontv.-grif-
fier, waaraan deelnamen de heren P.
Verbeek, Gerritse en de Boer. Naar
aanleiding hiervan werd een commis
sie benoemd, bestaande uit de heren
Moolenburgh, Gerritsen en de voor
zitter, die een reglementswijziging zal
voorbereiden. Tot plaatsvervanger na
mens het bestuur werd de heer C. A.
Boogerd benoemd.
De voorzitter feliciteerde de nieuwe
functionaris, waarop deze bestuur en
vergadering dankte voor het vertrou
wen en verklaarde zich geheel in
dienst te zullen stellen van het Wa
terschap. Tijdens de rondvraag sprak
de heer Vriezendorp de nieuwbe
noemde ontvanger namens de hoofd
ingelanden toe.
ANDERE PUNTEN.
De levering van 1527 ton Maasgrint
werd opgedragen aan fa. Van Dijk en
de Korte te Oude Tonge voor f4,35
en f4,45 per ton, resp. te leveren aan
de Kloosternol en de haven van Brou
wershaven. Het verdere vervoer werd
opgedragen aan fa. C. v. d. Wekken te
Zierikzee.
„Zij hebben het gemaakt."
Van 21 Augustus tot 1 September a.s.
zal in Enschede de F.F.-tentoonstelling
worden gehouden in de omgeving van
het Volkspark, het eerste openbare
park in ons land, dat zelfs het Amster
damse Vondelpark met enkele jaren in
ouderdom slaat. Deze grote show, onder
het motto: „Zij hebben het gemaakt",
beslaat een oppervlakte van 22000 m2
en heeft ten doel de ontwikkelingsgang
van grondstof tot eindproduct te tonen
van de goederen, die in Twente wel
vaart brachten. De veredelingsgedachte
staat op deze tentoonstelling dus op de
voorgrond. Eeuwen geleden was Twente
niet de nijvere industriestreek van
thans. Op kleine boerderijen werd de
huisnijverheid beoefend en hoogstens
waren er enkele kleine bedrijfjes. Maar
daaruit is de grote en omvangrijke
Twentse industrie gegroeid. De F.F.-
geeft nu een beeld van de toestanden
in Twente in het verleden en daarnaast
een indruk van hetgeen thans wordt
gewrocht. Zeer vele intéressante dingen
zijn er te zien, die een uitstekend in
zicht geven in de economische structuur
van dit deel van Nederland. Men ver
wacht niet minder dan 200.000 bezoe
kers op deze show, die des Zondags is
gesloten.
Na bespreking van enkele gemaakte
opmerkingen door de commissie ad hoe
werd de rekening over 1950 goedge
keurd met aan ontvangsten een be
drag van f 1.110.641,85 en aan uitga
ven van f 1.107.090,93. Het reserve
fonds is f30.729,95 groot. De lijst van
stemgerechtigden zal in alle plaatsen
van Schouwen-Duiveland ter visie
worden gelegd.
De heer P. L. Vis werd herbenoemd
tot vertegenwoordiger in de Dijkraad
van de Cal. Polder Burgh en West-
land.
Tot leden van het stembureau 1952
werden gekozen de heren J. Klompe,
C. H. Boogert en H. J. Gast.
(Ingez. mededeling, adv.)
Pijnen en klachten -
ook nog slapeloze nachten
Door steeds kwellende
Rhenmatische Pijnen...
Daar brengt Kruschen Salts redding
en uitkomst, 'n Wonder, hoe de kleine
dagelijkse dosis Kruschen Uw bloed
zuiverende organen weer op gang
helpt en stimuleert tot de jeugdige
krachtige werking, nodig om het bleed
zuiver te houden. Dan geen zich op
hopende onzuiverheden meer. Want
met de hulp van Kruschen voert
't lichaam die af langs natuurlijke weg.
Ook voor U is er alle reden Kruschen
te nemen zo heilzaam als 'tis. Voor
Uw organen, voor de zuiverheid van
Uw bloed. Koitom voor Uw algeheel
welzijn, prettig, behagelijk vrij van
pijn
HUIZEN EN HUREN.
U moet zich een straat voorstellen
met precies dezelfde huizen aan beide
kanten. Afmetingen, inhoud en inde
ling zijn volkomen gelijk. Dus betaalt
de bewoner aan de éne zijde van de
straat evenveel huur als zijn buurman
aan de andere kant. Ja, dat dacht u,
maar het hoeft helemaal niet zo te
zijn! Het is best mogelijk, dat de éne
bewoner een gulden meer per week
betaalt dan zijn buurman.
Merkwaardigzult u zeggen. Inder
daad. Dat vond een Tweede Kamerlid
ook en dus stelde hij vragen aan de
ministers van Financiën en van Volks
huisvesting. Die gaven toe, dat er on
gelijkheid bestaan kan in de huur
van soortgelijke woningen.
De oorzaak? Tot voor kort mochten
gemeentebesturen wel bouwen (als zij
tenmijiste voldoende bouwvolume
hadden), maar geld konden zij niet
krijgen, omdat minister Lieftinck had
voorgeschreven, dat zij niet meer dan
3y2 pet. rente mochten betalen. En
met dit percentage wilden de geld
schieters, de banken meestal, geen ge
noegen nemen. Gevolg: er werd niet
gebouwd. Minister Lieftinck heeft
blijkbaar het onhoudbare van deze
toestand ingezien en de gemeentebe
sturen toestemming gegeven in het
vervolg 4 pet. rente te betalen.
Natuurlijk betekent dit voor de ge
meenten een extra last. Het Rijk wil
deze niet voor zijn rekening nemen.
En dus zit er niets anders op dan de
huren omhoog te brengen.
Hier wreekt zich de kortzichtige
rentepolitiek van minister Lieftinck.
Indien hij onmiddellijk toestemming
tot een hoger rentepercentage voor
het lenen van gelden voor woning
bouw had gegeven, zouden thans over
het gehele land zeker enkele duizenden
woningen meer gereed zijn geweest
en zou bovendien niet een ongelijk
heid in huurprijzen zijn ontstaan. Nu
is er in feite sprake van het meten
met twee maten, want de éne staats
burger moet voor precies hetzelfde
huis -belangrijk meer betalen dan de
ander. Als de minister op zijn schre
den terugkeert, dient hij de nadelige
gevolgen niet op de bevolking te leg
gen, maar die ten laste van het Rijk
te brengen. T.
TOKIO, Augustus 1951. (Van
onze eigen correspondent.)
Ruim honderd van de op het punt
van vertrek staande vrijwilligers
van het Nederlandse' bataljon in
Korea lopen met ernstige plannen
rond om buiten Nederland een be
staan te zoeken.
De belangstelling voor emigratie is
groot onder deze militairen. Velen
voelen er na de opgedane ervaringen
weinig meer voor in beroepsdienst
over te gaan. Evenmin willen zij in
Nederland blijven. Honderd-en-vijf
Ontslagbrief; van Stateqleden te Willemstad onthulti
Regeringsraad was onbehoorlijk in het aantijgen van
Nederlandse parlementsleden.
Op Curacao hebben vier Statenleden van de democratische party en twee
leden van de patriottische party een brief geschreven aan de voorzitter van
de Staten, waarin zjj ontslag nemen als lid van de Commissies der Staten,
wegens het grove misbruik, dat de regeringsraad heeft gemaakt van het be
sloten karakter dier vergaderingen. De voorzitter van de Regeringsraad, aldus
de schrijvers, heeft de Staten in een commissievergadering gepolst over de
eventuele overkomst van een delegatie uit het Nederlands parlement, die zich
voor de aanvang van de Ronde Tafelconferentie op de hoogte wenst te stellen
van de toestanden en de verlangens In de West.
De voorzitter van de Regerings
raad toonde zich een ernstig tegen
stander van dit plan en wilde zij
nerzijds een delegatie naar Neder
land zenden. De aanwezige staten
leden, die meenden dat voorlichting
van het Nederlandse parlement
over de toestanden en de verlan-
(Ingez. mededeling, advert.)
TEGEN PIJNEN EN GRIEP 20 TABLETTEN i F 0.75
gens in de West ongetwijfeld nut
tig zou kunnen zijn, adviseerden te
berichten, dat de parlementaire de
legatie uit Nederland welkom zou
zijn, mits de aanvang van de R.T.C.
hierdoor niet zou worden ver
traagd.
Met algemene stemmen werd tot dit
advies besloten, aldus de briefschrijvers.
Het is hun niet bekend, of de voorzitter
van de Regeringsraad dit advies naar
Nederland doorgezonden heeft en in
welke bewoordingen dit advies werd ge
steld. Wel is gebleken, dat de regerings
raad een reis naar Suriname organi
seerde.
In een persconferentie is door de Re
geringsraad medegedeeld, dat met de spoorwegpersoneel gedood.
Surinaamse landsregering overeen
stemming is bereikt over het standpunt
ten aanzien van deze parlementaire de
legatie. De schrijvers van de brieven
verwijten de Regeringsraad verder het
verzwijgen van het op de commissie
vergadering unaniem ingenomen stand
punt. De Regeringsraad overschrijdt
verre de grens van het behoorlijke door
de aantijging, dat contact tussen Ne
derlandse parlementsleden en politieke
partijen en andere instanties en auto
riteiten tot gevolg heeft, dat de zaak
in een onrustige sfeer getrokken zou
worden.
De schrijvers zien zich genoodzaakt,
allen in het openbaar hun standpunt
uiteen te zetten en te bedanken voor
het lidmaatschap van de binnenskamers
vergaderende commissies.
Ook razzia's in Semarang.
Te Semarang is een zuiveringsactie
ingezet na de soortgelijke acties te
Djakarta, Medan, Soerabaja, enz. Ook
hier bleven mededelingen van officiële
zijde uit. O.m. werd een inval gedaan
in het afdelingskantoor van de Partai
Kommunis en in het gebouw Rakjat
Indonesia, waar de besturen van vele
vakverenigingen gevestigd zijn. Onder
de gearresteerden bevindt zich o.m. de
secretaris van de P.K.I.
Tussen Bogor en Soekaboemi werd
Maandagochtend een trein door een
bende van onbekende sterkte beschoten.
Hierbij werden twee leden van het
Staan jullie niet met open bek te
gapen", valt hij uit tegen de beide
vrouwen. „Vooruit, haal de boel leeg.
Het zal om de drommel niet bij die
wagen blijven."
De vrouwen deinzen verschrikt
terug. De paarden voor de wagen
hinniken wild. Zij trappelen en stei
geren.
,Hier komen!" brult de boer. De
meid komt terug. „Help me met de
paarden", snauwt hij.
Het is niet mogelijk de angstige
dieren te bedwingen. Zij dreigen met
het brandende gevaarte op hol te
slaan. De boer kan niet eens meer
proberen hen uit het tuig los te ma
ken. „Een mes!" roept hij. Hij heeft
al zijn kracht nodig, om de paarden
op dezelfde plaats te houden. Want
als zij met de wagen hollen gaan, is
niet te overzien, wat er gebeuren gaat.
De meid reikt hem een mes en met
een snijdt hij het tuig door. De paar
den zijn vrij!
De knechts komen van het land
hollen. De boer schreeuwt iets, wat
zij niet verstaan, maar uit de verte
zien zij al het gevaar. Nu geldt het
niet meer, dat ze eigenlijk allemaal
De Gooyer in hun hart wel iets
kwaads toewensen, nu er gevaar is.
Ze lopen zo hard zij kunnen.
Nu, met een paar mannen, is het
mogelijk de paarden weg te leiden.
Het had geen ogenblik later moeten
zijn. De dieren zijn wild, hun ogen
zijn bloeddoorlopen. Ze worden zo
ver mogelijk weggebracht van de
plaats, waar de brand nu fel uit
breekt.
De vonken springen over op het
wordt. Het is gedaan met zijn spul
letje.
En achter het lage hout ligt Geert
te kijken. Hij ziet hoe de wagen vlam
vat, hij hoort het angstig hinniken
van de paarden. Dan zakken zijn
wraakgevoelens weg. Hij houdt van
dieren en de gedachte dat zij mis
schien het slachtoffer worden be-
rit.c.i uak van de boeiuerij. De wind
wakkert de vlammen aan. Geknetter
van stro. Gehuil van vlammen.
Gloeiende hitte.
Uit het huis trachten de boer en
zijn knechts nog te redden, wat er te
redden valt. Zij slepen met meubelen.
Het wordt gevaarlijk, de vonkenregen
is overal.
„Laat maar", zegt de boer stroef.
Het 'helpt toch allemaal niets. De
rommel gaat er aan. Het vee is ten
minste op hft land." Hij kijkt naar
zijn boerderij, die nu aan alle kanten
in brand staat. Een wild spel van
vlammen, onder een hemel die lang
zamerhand minder strak en groeiend
angstigt hem. Hij ziet het dak vlam
vatten en de schrik slaat hem om
zijn hart. De hele boerderij gaat er
aan! Hij heeft brand gesticht!
Zij drift heeft hem ver gevoerd,
veel verder dan hij ooit gedacht of
gevreesd heeft. Zijn drift heeft hem
tot brandstichter gemaakt.
Brandstichter! Dat is net zo erg als
dief. En dat andere woord: moorde
naar. Allemaal woorden, die iets ver
schrikkelijks in zich besloten houden.
Hij gaat rechtop zitten. Hij denkt
er even niet meer aan, of de mensen
hem nu misschien kunnen zien. Hij is
een brandstichter.
F.n brandstichters horen in de ge
vangenis. Horen bjj de misdadigers!
Het koude zweet breekt hem uit. En
weer moet hfj zich vasthouden, maar
nu niet van drift, maar van angst.
Hy rilt.
Wat heeft hij gedaan? Waar heeft
zjjn drift hem toe gebracht? Hij is
nog maar een kleine jongen, Geert
Slot. Maar hij is tot grote mensen
zonden in staat. Tot zonden, die vol
wassenen soms kalm bedrijven, van
tevoren overziende wat zij gaan doen.
Hij heeft dit niet geweten en niet
gewild.
Maar de vlammen slaan hoger op.
De brand is niet meer te stuiten. De
brandweer is wel geroepen, maar eer
de mannen bij elkaar zijn en eer er
water gevonden is in de vele droge
brandputten hier buiten het dorp
Geert weet te goed van andere
branden, dat de brandweer niet hel
pen kan.
En hij vlucht weg uit zijn schuil
plaats hij vlucht weg, ver buiten
het dorp, tot waar de hei begint. Hij
heeft hard gelopen; als zat de politie
achter hem aan. Hij heeft maar één
gedachte gehad: weg te komen van de
plaats van zijn misdrijf. Zo ver mo
gelijk weg. Hij vlucht.
En daar op de hei kan hij niet
meer. Zijn zij steekt en zijn adem
gaat hijgend. Hij valt voorover neer.
„Brandstichter! Brandstichter!" hamert
het in zijn hoofd.
man hebben zich daarom opgegeven
voor vestiging elders in de wereld. De
belangstelling gaat naar practisch alle
werelddelen uit. Australië en Nieuw-
Zeeland staan boven aan de lijst. Ver
der Nieuw-Guinea, Indonesië, Canada,
Zuid-Afrika, Amerika, Zuid-Amerika
en zelfs Palestina. Enkelen hebben
het voornemen een bestaan in Japan
te zoeken.
De bedoeling was, dat deze militai
ren rechtstreeks van Korea naar hun
nieuwe vaderland zouden vertrekken.
Vooral voor bestemmingen als Austra
lië, Nieuw-Zeeland en Indonesië was
dat de eenvoudigste en goedkoopste
oplossing. Van de zijde van het ba
taljon is deze kwestie dan ook reeds
vijf maanden geleden bij de militaire in
stanties in Nederland voorgebracht.
Eerst enkele weken geleden heeft het
ministerie van Oorlog er eindelijk op ge
reageerd. In allerijl moesten toen lijsten
en andere gegevens opgestuurd wor
den. Het is nu echter veel te laat om
één en ander voor het vertrek te rege
len. Het ziet er dan ook naai uit, dat
alle adspirant-emigranten toch eerst
naar Nederland zullen moeten om dan
vandaar te proberen hun doei te be
reiken.
Het spreekt vanzelf, dat de betrok
kenen zeer teleurgesteld zijn over
deze gang van caken.
Langdurige oorlog tegen de Fransen.
RODE VIETMINH-REGERING
TREFT MAATREGELEN.
Volgens een bericht van het Russische
persbureau Tass heeft Ho Tsji Minh
medegedeeld, dat de communistische
Vietminh-regering nieuwe maatregelen
zal treffen voor een langdurige oorlog
tegen de Fransen in Indo-China. Deze
maatregelen zullen omvatten het sa
menvoegen van economische en finan
ciële controle, het invoeren van een af
zonderlijke landbouwbelasting voor
boeren en i ndustriële omzetbelasting
voor industrialisten en handelaars, en
een vermindering van het aantal staats-
employé's.
De verklaring is uitgegeven naar
aanleiding van de zesde verjaardag van
de Augustusrevolutie in Vietnam op 19
Augustus, en van de Vietnamese onaf
hankelijkheidsdag op 2 September.
DEWEÏ TERUG IN DE VERENIGDE
STATEN.
De gouverneur van New York, Tho
mas Dewey, is na zijn rondreis door
het Verre Oosten in de Verenigde Sta
ten teruggekeerd.
Hij verklaarde, dat zjjn tocht een
particulier karakter had gedragen en
ten doel had gehad een onderzoek in t#
stellen met het oog op de noodzaak voor
de westelijke mogendheden om de poli
tieke doelstellingen ten aanzien van
Europa en Azië op elkaar af te stem
men.
Zonder tussenlanding te Bangkok.
TOKIO, Augustus 1951. (Van onze
eigen correspondent.) Daar het ver
keer op de Indonesië-lijn allesbehalve
bevredigend is, kijkt de K.L.M. uit
naar nieuwe inkomsten in harde va
luta. Men heeft daarbij het oog laten
vallen op Tokio.
De bedoeling is in Bangkok een zij
tak aan de Indonesiëlijn te maken
met eindbestemming Tokio. Alle an
dere op Tokio vliegende maatschap
pijen maken een tussenlanding in
Hongkong. Wegens de ongunstige lig
ging van het vliegveld Kaï-'iak m
Hongkong acht de K.L.M. het echter
niet verantwoord daar met Constel
lations te landen. Daarom wil men het
lange traject Bangkok-Tokio recht
streeks zonder tussenlanding vliegen.
Een vertegenwoordiger van de K.L.M.
bevindt zich op het ogenblik in Tokio
om de verwezenlijking van deze plan
nen te bestuderen.