ZEEUWSCH DAGBLAD
Amerikaanse critiek op Montgomery*
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Scherpe aanval van Generaal Bradley.
Politiek is kiezen.
Nederlanders keren terug
uit Russische gevangenschap.
k SNIPPER
NIEUWSk
Koninginnedag brengt weer vele
Nederlanders „een lintje"*
Vijf en vijftig Zeeuwen onderscheiden.
Goede uitvoering van
Der Messias" te Goes*
Munitieschip ontploft te
Gibraltar.
Ook Middelburg heeft bezwaren
tegen streekplan Walcheren*
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
90, Tel. 2438, bij geen gehoor voor
advertenties 2970, voor redactie
2435. Giro 274289. Kantoren i
Vllssingen: Van der Manderestr.
40, Tel. 2754, Middelburg Korte
Noordstraat 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Temeu
zen Dijkstraat 26—28.
7e JAARGANG No. 1851
ZATERDAG 28 APRIL 1981
Abonnementsprijs 4,58 p. kwartaal
Franco per post 4,65
Advertentieprijs 19 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct per woord
Hoofdredacteur: Drs C. GROEN Directeur: JACQ DE SMIT
Medewerkers: Mr W. F. E. Baron v. d. Feitz, Middelburg; Ds A. Grappen, Biezclinge; Ds J. S. Hartjes, Vllssingen;
J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; Dr K. Huizenga, Middelburg; J. Huijssen, Temeuzen; H. Jansen, Me-
llskerke; Ds J. Karelse, Goes; J. Laport, Goes; Ds C. Metselaar, Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel, Tholen; R. Zuldema, Goes
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Zondag: Zon op 5.16 u., onder
19.59 u. Maan op 3.15 u., onder
12.17 u.
Hoogwater op Zondag 29 April:
Vlissingen: 8.11 u. 1.57 m., 20.50
a 1.25 m. Temeuzen: 8.38 u. 1.80
m„ 21.17 u. 1.47 m. Wemeldinge:
9.39 u. 1.45 m., 22.19 u. 1.10 m.
Zierikzee: 9.23 u. 1.27 m„ 21.58 u.
0.93 m.
In het deze week verschenen nummer van het Amerikaanse tijdschrift „Life"
Is het vierde en laatste gedeelte van de oorlogsherinneringen van generaal
Omar Bradley, thans voorzitter der commissie van chefs der Amerikaanse
generale staven, verschenen. Bradley oefent in dit gedeelte van z4jn memoires
scherpe critiek op de Britse veldmaarschalk, Burggraaf Montgomery, wegens
diens bevelvoering In Enropa in 1944.
Generaal Bradley geeft een beschrij
ving van het door de Duitsers in 1944,
onder veldmaarschalk Von Rundstedt,
in de Ardennen ingezette offensief en
de tegenstand der geallieerden. Terwijl
het derde Amerikaanse leger onder ge
neraal George Patton van het Zuiden
uit in de richting van Bastogne aanviel,
had veldmaarschalk Montgomery tege
lijkertijd vanuit het Noorden een tegen
offensief moeten inzetten. Aan de voor
avond van de aanval van het derde
Amerikaanse leger zond Montgomery
Patton een radio-boodschap, waarin hij
Goede politiek gaat uit van begin
selen. Zij streeft de verwezenlij
king na van het recht. Maar zij heeft
daarbij, zoals wij reeds in onze arti
kelen „De politiek als vraagstuk" en
„Machtsbegrenzing" zagen, niet de
vrije hand. Want het formuleren van
beginselen en doelstellingen is een
stuk, overigens onmisbare, theoreti
sche arbeid, maar het toepassen van
die beginselen en het nastreven van
die doelstellingen is een zaak van
practijk. En in die practijk ontmoet
de politiek tal van hinderpalen op
haar pad. Er zijn economische en
sociale toestanden, die zich maar
niet in een handomdraai laten veran
deren. En daar zijn andere politieke
groeperingen met hun eigen beginse
len en doelstellingen, die zich niet
zonder meer terzijde laten schuiven.
Het is daarom in de politiek vrij
wel nooit mogelijk nauwkeurig de uit
gestippelde koers te volgen. Om al
thans iets te bereiken moeten er com
binaties gemaakt worden met andere
groepen, die zo ongeveer dezelfde kant
uit willen. Ja, dikwijls zal men bij het
betreden van het politieke terrein
daar reeds tegenover elkaar staande
bondgenootschappen aantreffen en kan
men niet veel anders doen dan zich
bij een van beide partijen aansluiten.
Dit alles geldt nog sterker in de
buitenlandse politiek dan in de bin
nenlandse. En dat zeker in de tegen
woordige periode van de wereldge
schiedenis, waarin de onderlinge sa
menhang tussen de landen zo hecht
geworden is. In feite valt hier slechts
te kiezen tussen twee kampen.
Dit kiezen brengt mee, dat men
vaak een gedeelte van zijn eigen po
litieke doelstellingen op de achter
grond moet plaatsen, ja zelfs moet
accepteren, dat de bondgenoten doel
einden nastreven, die men niet altijd
kan toejuichen.
Er is dan ook geen sprake van, dat
men dit kiezen zou mogen betitelen
als een keuze tussen goed en kwaad.
Ook in het bondgenootschap, waarbij
men zich tenslotte aansluit, zullen
goede en verkeerde motieven door-
eengeweven zijn.
Wanneer nu de zaken zo staan, is
het dan maar niet beter zich
van elke politiek ver te houden? Hoe
wel het begrijpelijk is dat deze vraag
opkomt, geloven wij toch, dat men
zijn roeping zou verzaken, wanneer
men haar bevestigend zou beantwoor
den. Want de politieke wereldstrijd is
vandaag toch altijd nog iets meer dan
een tegenstelling tusen twee kampen,
die beide voor eigen belangen opko
men. Op de bodem van dit conflict
ligt wel degelijk een tegenstelling van
recht en onrecht. En het is die funda
mentele tegenstelling, die rechtvaar
digt, dat wij een keuze doen. Daar
mee is dus niet gezegd, dat wij alles
goedkeuren, wat in het kamp van
onze politieke bondgenoten geschiedt.
En zelfs zullen wij altijd begrip die
nen te hebben voor de billijkheids
elementen in de opvattingen van de
tegenpartij. Maar dit alles neemt niet
weg, dat wij de moed dienen te vin
den voor een politieke keuze, omdat
wij alleen zo onze steun kunnen ver
lenen aan de strijd, die het recht, on
danks velerlei bezoedeling, tegen het
onrecht in deze wereld voert.
T\J u zou men nog kunnen vragen,
of het wel geoorloofd is op déze
wijze het recht te steunen. Wanneer
men samenwerkt met bondgenoten,
wier diepste motief wel rechtvaardig
is, maar in wier doelstellingen toch
ook wel kwade elementen zijn opge
nomen, wordt men dan niet mede
plichtig ook aan hun verkeerde oog
merken? Wanneer men dit zou menen,
zou men tevens afstand gedaan heb
ben van de politiek als geoorloofd
bedrijf, want politiek zonder bond
genootschappen is onmogelijk.
Wij geloven intussen, dat de ge
dane vraag niet bevestigend behoeft
te worden beantwoord. Juist het feit,
dat men, om in de beeldspraak te
blijven, niet één leger vormt, maar
slechts als bondgenoten optrekt, heeft
tot gevolg, dat men niet de verant
woordelijkheid behoeft te aanvaarden
voor elke toeleg van zijn bondgenoten.
Wel zijn wij van mening, dat men
om zich van die verantwoordelijkheid
te bevrijden, waar het verkeerde be
doelingen betreft, daarvan duidelijk
afstand zal moeten nemen. Het is
niet mogeljjk bij het kiezen van zijn
bondgenoten te kiezen tussen goed en
kwaad, want volstrekt „goede" bond
genoten zijn er niet in deze wereld,
die zich ook aan de Christelijke poli
tieke normen zozeer heeft onttrokken
Maar wel zal men bij het samen
werken .net de bondgenoten, die men
op grond van hun relatief rechtvaar
dige drijfveren gekozen heeft, telkens
moeten kiezen, waarin men wel en
waarin men niet met hen mee kan
gaan. Uiteindelijk blijft dus ook in de
politiek de keuze tussen goed en
kwaad gebiedend. Zo kan zij immers
ook alleen zedelijk verantwoord zijn.
En zo alleen kan zij aanspraak blijven
maken op de betiteling: Christelijke
politiek.
hem mededeelde dat hij de aanval, die
hfl tegelijkertijd had moeten inzetten,
zou uitstellen tot hij zijn front had „ge
zuiverd". „Dit zuiveren duurde twaalf
dagen. Toen viel Montgomery aan", al
dus Bradley, dia vervolgt: „Toen het
Duitse gevaar bezworen was, volgde een
periode van wederzijdse verwijten, Zo
dra de vijand zijn rug vertoonde, werd
Montgomery afgeschilderd als een mo
derne St George, wiens te rechter tijd
ingrijpen de Amerikaanse troepen voor
een grote nederlaag had behoed.
Op 7 Januari 1944 hield Montgomery
een persconferentie, waarop hij de tac
tiek uiteenzette van wat hij noemde
„een van de interessantste en ingewik
keldste veldslagen, welke ik ooit heb
geleid".
„Ik was", vervolgt generaal Bradley,
FRANSE REGERING LEED
NEDERLAAG.
Bjj de stemming over de wet op de
kleehervorming ln de Nationale Verga
dering beeft de Franse regering niet de
vereiste absolute meerderheid van 811
stemmen behaald. Na de eerste telling
bleek de regering 309 stemmen te heb
ben gekregen.
Bij de stemming in tweede lezing be
haalde de regering volgens de officiële
cijfers 308 stemmen. 270 leden stemden
tegen.
Dat Queuille niet de vereiste 311
stemmen heeft gehaald, schrijft men al
gemeen toe aan het feit, dat een groot
deel der afgevaardigden in het geheim
gekant is tegen verkorting van de wet
telijke levensduur der huidige vergade
ring. Later diende Queuilie officieel zijn
ontslag in, maar president Auriol wei
gerde het te aanvaarden.
Een groep van 100 voormalige krijgs
gevangenen, voor het grootste deel Ne
derlanders, is Vrijdag uit de Sovjet-
Unie in Berlijn aangekomen. Onder de
krijgsgevangenen bevond zich een Ne
derlandse vrouw. De meesten uit dit
transport komen uit de krijgsgevangen
kampen bij Kief en Brest.
De Nederlandse vrouw vertelde, dat
nog ongeveer 250 vrouwen in het kamp
by Brest, waar zy vandaan komt, wor
den vastgehouden.
In het kamp zouden voorts 45 kin
deren verblijven. Zü beweerde, dat „vele
duizenden Duitse en niet-Duitse vrou
wen worden gevangen gehouden in an
dere kampen in de Sovjet-Unie".
Een Nederlander vertelde, dat hy zon
der wetteiyke papieren in het huwelijk
is getreden met een Finse vrouw, die
sedert 1939 in de Sovjet-Unie wordt
vastgehouden. Zyn 2 kinderen heeft hy
by zqn vrouw in het kamp by Brest
moeten achterlaten.
De Nederlandse krijgsgevangenen zei
den, dat zü gedurende de oorlog hadden
dienst gedaan in het Duitse leger in
Rusland. Zij zeiden voorts, dat in het
kamp te Kief, toen zy vertrokken, nog
ongeveer 560 man waren, waaronder
150 Nederlanders.
Zy vertelden voorts, dat zij gewerkt
hadden aan de wederoubouw in ver
scheidene Russische steden. Vele dui
zenden voormalige Duitse soldaten zou
den werken in Stalingrad en Stalino. In
het midden van de volgende week ver
wacht men de groep in Nederland.
j
j i
Mr D. U. Stikker is herkozen tot
voorzitter van de Raad van de Organi
satie voor Europese Economische Sa
menwerking. Op 1 Mei verwacht men
een grootscheepse communistische inva
sie op Helgoland. De havenstaking in
Nieuw-Zeeland, die 6 weken heeft ge
duurd, is gisteren beëindigd. Het
nieuwe Indonesische kabinet is gisteren
beëdigd. De Italiaanse transport- en
metaalarbeiders zy'n gisteren een alge
mene 24-uurs staking begonnen. Mil-
lioenen Italianen moesten daardoor naar
hun werk lopen. Gisteren heeft ge
neraal MacArthur zijn triomfale intocht
in Chicago gehouden. In Kopenhagen
is gisteren een verdedigingsverdrag be
treffende Groenland ondertekend door
Denemarken en de Ver. Staten. De
Perzische premier Hoessein Ala, die een
maand geleden de vermoorde generaal
Ali Razmarra opvolgde, heeft gisteren
zijn ontslag aangeboden. Churchill
heeft een reis naar de Ver. Staten uit
gesteld in verband met een debat dat
volgende week in het Lagerhuis zal wor
den gehouden n.a.v. het aftreden van de
ministers Wilson en Bevan. Elf in
zittenden kwamen om het leven toen
een Amerikaans superfort neerstortte
op een vliegveld op de Azoren. Waar-
schyniyk ais gevolg van kortsluiting
heeft zich gisteren een ontploffing voor
gedaan bij het vullen van flessen met
propaangas in een fabriek te Rouaan.
Vier arbeiders werden gedood en 4 an
dere zwaar gewond. Het Duitse sol-
datenkerkhof in de Peel, waar ongeveer
26.000 soldaten liggen begraven, zal half
Juni voor het publiek worden openge
steld. Op 19 Mei zal het in Scheve-
ningen vlaggetjesdag zyn. Er is een uit
gebreid feestprogramma vastgesteld.
Zondagmorgen verwacht men het troe
pentransportschip „Dorsetshire" in de
Rotterdamse haven met ongeveer 600
demobiliserende militairen. Voor de
eerste keer in de geschiedenis deed pre
sident Peron Donderdagmiddag zelf een
gast, Prins Bernhard, uitgeleide op het
vliegveld. Ais afscheidsgeschenk werd
aangeboden het regeringsbesluit, waar-
by de Argentünse order aan Werkspoor
wordt goedgekeurd. Gisteren kwam de
Prins in Dakar aan. Vanmorgen om half
elf wordt hy op Schiphol verdacht,
„niet minder geprikkeld dan myn staf
over deze misleidende verklaring van
de Britse opperbevelhebber. Ik heb dan
ook op 9 Januari d.a.v. een verklaring
doen publiceren, om het door Montgo
mery met zijn mededelingen gestichte
onheil teniet te doen".
Geen opperbevelhebber.
Generaal Bradley deelt dan verder
nog mede, dat veldmaarschalk Mont
gomery „nimmer meer dan een enkele
Britse brigade heeft ingezet in de af
weer van het Duitse offensief. Toen
kwam de Britse pers met het voorstel
veldmaarschalk Montgomery tot opper
bevelhebber der geallieerde grondstrijd
krachten te benoemen. Ik heb generaal
Eisenhower daarop medegedeeld dat ik
niet ondr Montgomery wenste te dienen,
daar ik het vertrouwen in de opperste
geallieerde legerleiding niet langer zou
kunnen bewaren, indien deze onder
Montgomery zou komen te staan. Gene
raal Patton had generaal Eisenhower
enkele dagen tevoren hetzelfde medege
deeld. Montgomery werd geen opper
bevelhebber der geallieerde grondstrijd
krachten".
DEPLOMAUITREIKING
AVONDNIJVERHEIDS-
ONDERWIJS TE MIDDELBURG
In de Technische School te Middel
burg zyn de rapporten en diploma's uit
gereikt aan de leerlingen van de avond
school voor nijverheidsonderwüs. De
wethouder van onderwijs, de heer J. W.
Kögeler, berispte daarby de leerlingen,
die zich niet voor 100 procent gaven.
„Dat spijt me", aldus de wethouder,
vakmensen worden overal gevraagd.
Maak dus een dankbaar gebruik van de
gelegenheid vakonderwijs te volgen".
By de uitreiking van de rapporten
werd gewezen op de uitstekende vorde
ringen van de leerling B. Wondergem,
die bevorderd werd van de 2e naar de
4e klasse. Voor de beste leerlingen wa
ren er kleine geschenken.
By de diplomauitreiking herdacht de
heer Kögeler in treffende bewoordingen
het overleden lid van de commissie, de
heer C. v. d. Peyi.
De directeur, de heer B. G. Scher
mers, richtte zich met een korte toe
spraak tot de geslaagden, waarby hy
een speciaal woord van waardering
sprak tot de schilders.
De heer Kögeler reikte met een per
soonlijk woord en hartelijke gelukwen
sen de diploma's uit, waarna hy zqn be
wondering uitsprak voor directeur en
leraren.
Nadat de directeur nog het woord ge
voerd had, sloot wethouder Kögeler de
byeenkomst.
Voor het eind-examen 4-jarige cursus
slaagden: J. van Belzen, P. Dekker, J.
H. van Dyk, A. Dingemanse (met lof),
C. J. Grim, M. Janse, S. P. Janse, W. A.
Kempe, F. Lauer, G. de Nood, J. Schets,
P. M. van Sorgen, E. van Maanen (met
lof), J. de Rük (met lof), A. Bimmel
(met lof), A. de Kam, A. H. Kasteleyn,
J. van Keulen, P. A. J. Slof, J. de Jong,
J. van Belzen, A. J. Calliber, J. Dobbe
laar, F. Jobse, F. Pouwer, G. C. Sigter-
mans, J. Vlieger, P. Sinke, J. F. Nüsse.
Afgewezen 6 leerlingen.
Voor het eindexamen 5-jarige cursus
slaagden: J. Bassie, B. de Later, M.
Marys, M. Marteen, P. W. Mesu, L. A.
de Plaa, J. A. Rooze, J. Schets, A. P.
Wielemaker, A. de Wyze, L. Kunst, W.
van Sluijs, C. J. J. Vermeulen, A. J. M.
Baljet S. Boomstra, M. Dingemanse,
J. de Groot (met lof), P. J. Koole, M.
Reünhout, W. Rooze, W. P. Sprayt, J.
J. Lanse, T. H. Lenting, C. J. Tilroe,
R. J. van Weeren.
Sowjet-aanbod aan Perzië.
De Sowjet-ambassadeur te Teheran
heeft de waarn. Perzische minister van
Buitenlandse Zaken medegedeeld, dat
de Sowjet-Unie 600 ton insectenpoeder
en andere middelen ter bestrijding van
de ergste sprinkhaneninvasie in het land
sedert tachtig jaar, ter beschikking wil
stellen. Engeland en Amerika hebben
reeds hulp verleend.
Voor bijzondere verdiensten.
Ter gelegenheid van haar verjaardag heeft H. M. Koningin Juliana weer een
groot aantal Nederlanders onderscheiden wegens bijzondere verdiensten op tal
van gebieden. Onder hen bevindt zich ook een aantal Zeeuwen, welgeteld 55.
Eén Zeeuw werd benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw,
drie ontvingen een benoeming als Officier ln de Orde van Oranje-Nassau en
twaalf als Ridder ln deze Orde.
De eremedaille ln goud verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau, werd aan
negen Inwoners van Zeeland verleend, de zilveren eremedaille aan veertien en
de bronzen eremedaille aan zestien Zeeuwen. Hun namen volgen hieronder, ver
deeld naar de ministeries, waarvan de bewindhebbers tot het verlenen van een
onderscheiding adviseerden.
Gasprijzen in Middelburg met
1 cent verhoogd.
B. en W. van Middelburg stellen de
raad voor om i.v.m. de stijging van de
prijs der gaskolen, de gasprijs te ver
hogen met 1 cent per kubieke meter.
Deze verhoging zal ingaan met de me
teropneming over de maanden Mei en
Juni a.s.
Zeeuwse prijswinnaars E.C.A.-
tekenwedstrijd.
Gisteren is in Den Haag de uitslag
bekend gemaakt van de tekenwedstrijd,
die door het plan-Marshall is georgani
seerd.
In de leeftijdsgroep 811 jaar vielen
2 prijzen in Zeeland. De 10e prijs won
Caesar Hulstaert te Middelburg en de
14e G. Verton te Veere.
Ministerie van Justitie.
Overste G. H. van Helden, dirigerend
officier van Rijkspolitie 2e klasse, dis
trictscommandant der Rijkspolitie te
Middelburg, is benoemd tot Officier ln
de Orde van Oranje-Nassau en de heer
J, Wabeke, pres.-kerkvoogd van de Ned.
Herv, Gemeente, alsmede voorzitter of
lid van verenigingen en commissies, lig
gende op het terrein van het onderwijs
en van de landbouw te Wemeldinge, is
benoemd tot Ridder in deze Orde. By
bevordering werd aan de heer D. West-
strate, voorzitter van de Zondagsschool
vereniging der Ned. Herv. Gemeente te
Kloetinge, verleend de gouden ere
medaille van de Orde van Oranje-Nas
sau. De eremedaille, verbonden aan de
Orde van Oranje-Nassau, ln zilver, werd
verleend aan de heren A. D. Totté,
cud-koster-organlst van de Parochie
kerk van de H. Martlnus te Hontenisse,
W. Duvekot, notabele der Ned. Herv.
Gemeente te Vrouwenpolder, C. M. Rijk,
klerk op het notariskantoor van de
heer E. C. van Dissel te Goes en
D. Baveco, leider van de Zondagsschool
te Kruinlngen. In brons werd deze ere
medaille verleend aan de heer J. A. v.
d. Weel, koster Doopsgezinde kerk te
Middelburg.
Ministerie van Binnenlandse Zaken.
Mr dr A. J. J. M. Mes, lid van Ged.
Staten van Zeeland te Helnkenszand,
ls benoemd tot Ridder in de Orde van
de Nederlandse Leeuw. Tot Ridder ln
de Orde van Oranje-Nassau zijn be
noemd de heren J. Bosselaar, burge
meester van Aagtekerke, J. J. Huijssen,
secretaris van Arnemulden, L. P. van
Oorschot, wethouder van Vllssingen, J.
W. Kögeler, wethouder van Middel
burg, Z. C. Salomé, oud-wethouder te
Kort'gene en I. M. de Braijne, oud-wet
houder te Cadzand. De eremedaille, ver
bonden aan de Orde van Oranje-Nassau,
werd toegekend aan de heer J. Crans-
berg te Schoondijke (in goud), en in
zilver aan de heer P. Hack, gepenslon-
neerd ontvanger der gemeente Ouwer-
kerk.
.Ministerie van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen.
Tot Officier ln de Orde van Oranje-
Nassau ls benoemd de heer A. Hool-
horst, rector van het Koningin Wllhel-
mlna Lyceum te Oostburg.
Ministerie van Financiën.
Aan de heer H. M. Vermoet, commies-
titulair van 's Rijks belastingen te Sas
van Gent, is verleend de eremedaille,
verbonden aan de Orde van Oranje-
Nassau, ln goud. En ln zilver aan de
heer F. Durinck, gewezen opziener by
de Vlsserypolitie op de Zeeuwse Stro
men te Hansweert.
Ministerie van Wederopbouw en
V olkshuisvesting.
De heer A. Heyboer te Middelburg,
sohilderspatroon, is benoemd tot Rid
der ln de Orde van Oranje-Nassau.
Ministerie van Verkeer en Waterstaat.
Benoemd is tot Ridder ln de Orde
van Oranje-Nassau de heer J. de Rijke
te Zonnemaire, afdelingsvoorzitter en
hoofdbestuurslid dêr Ver. „Schuttevaer".
De eremedaille, ln goud, werd toege
kend aan de heren W. J. Roest en P. J.
Outer, beiden kapitein le klasse by de
Prov. Stoombootdiensten, L. A. J, Hart-
hoorn te Vlissingen, machinist le klasse
by deze diensten en A. A. Dleleman te
Temeuzen, stationschef le klasse bij de
Ned. Spoorwegen. In' zilver aan de heren
J. W. Minnaar te Wemeldinge, kantoor
houder P.T.T. en J. I. du Bois, te Vlls
singen, agent van de Prov. Stoomboot
diensten. In brons aan de heer M. J.
Smits te Brouwershaven, besteller le
klasse der P.T.T.
Ministerie van Economische Zaken.
Ir J. Blokland Visser te Vllssingen,
hoofdingenieur by de N.V. Kon. My.
„De Schelde", is benoemd tot Officier
in de Orde van Oranje-Nassau.
Ministerie van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening.
Tot Ridder in de Orde van Oranje-
Nassau werden benoemd de heren M.
de Bruyne te Cadzand, directeur der
Zeeuwse Coöp, Verkoop- en Aankoop-
vereslging van vee, Inspecteur van het
Ned. Rundveestamboek, A. van Hoote-
gem te Kruinlngen, bestuurslid van
landbouw- en veeteeltorganisaties en H.
C. v. d. Zande te Nieuwerkerk, lid van
het hoofdbestuur der Z.L.M., bestuurs
lid van organisaties op landbouwge
bied. De eremedaille der Oranje-Nas-
sau-orde, ln goud, werd verleend aan
de heer M. v. d. Linde te Kloetinge,
bedrijfsleider by de fa. D. J. v. d. Have
te Kapelle. In zilver werd deze ere
medaille verleend aan de heren C. Jan
se te Heinkenszand, landarbeider op het
landbouwbedrijf van J. de Jonge; J. C.
Adriaenssens te 's-H. Arendskerke, be
drijfsleider op het landbouwbedrijf „De
Keilen'); H. Clement te Yerseke, onder
baas op het landbouwbedrijf van I.
Wlllemsen, J. v. Damme Czn. te Rtl-
land-Bath, bedrijfsleider op het land
bouwbedrijf van de fam. van der Schalk,
H. de Groot te Axel, voorman-landar
beider op het landbouwbedrijf van W.
Koster, J. Meyer te Grijpskerke, voor
man-landarbeider op het landbouwbe
drijf ..Wilhelmina Oord". In brons aan
de heren H. de Bad te Kattendijke,
landarbeider by „De Wilhelminapolder",
L. de Bad te Wolphaartsdyk, idem, A.
v. d. Berge te Krabbendijke, landarbei
der op het landbouwbedrijf van de fam.
v. d. Schalk, A. Hoogesteger te Kloe
tinge, landarbeider bij „De Wilhelmina
polder", C. Kempe te Kattendijke, idem,
J. Kempe te Kamperland, landarbeider
op het landbouwbedrijf van J. C. van
Langeraad, C. Molhoek te Kattendijke,
landarbeider by „De Wilhelminapolder",
A. Nagelkerke te Wolphaartsdyk, eer
ste paardenknecht by „De Wilhelmina
polder", Jacob van de Schraaf en Jaco
bus van de Schraaf te Kattendyke, P.
Sonke te Wilhelminadorp en P. den
Toonder te Wilhelminadorp, allen land
arbeider by „De Wilhelminapolder".
Ministerie van Sociale Zaken.
De eremedaille ln goud, behorende by
de Orde van Oranje-Nassau, is by be
vordering toegekend aan de heer K. v.
Willegen, werkzaam by de Kon. Zaad-
handel der fa. D. J. v. d. Have te Ka-
plle. In zilver aan mej. W. v. Lamme
ren en mej. H. v. d. Vossen, res. hoofd
verpleegster en hoofd van de operatie
kamer van het St. Joseph-Ziekenhuis
te Vlissingen. In brons aan mej. B.
Fllpse, hulshoudster bij de gebr. Jobse
te Zoutelande en aan de heer J. Oer-
lemans te Middelburg, machinezetter
bij de P.Z.C. te Vllssingen.
Commandeurs, Officieren en
Ridders
Uit de zeer lange lijst van benoemin
gen t.g.v. de verjaardag van Koningin
Juliana kunnen wij slechts een greep
doen. Hieronder laten wy hoofdzakelijk
de namen volgen van hen, die in het
kerkelyke en christelijke organisatie
leven hun sporen verdienden en een on
derscheiding ontvingen.
Tot commandeur in de Orde van de
Nederlandse Leeuw werd bevorderd
prof. rar J. Donner, president van de
Hoge Raad der Nederlanden te 's-Gra-
venhage.
Prof. dr G. M. den Hartogh, hoog
leraar aan de Theoi. Hogeschool der
Geref. Kerken te Kampen, werd be
noemd tot Ridder in de Orde van de
Nederlandse Leeuw, evenals ir C. N.
van Dis, lid der Tweede Kamer, te Den
Haag; prof. dr L. van der Horst, hoog
leraar aan de V.U. te Amsterdam; gen.-
majoor H. J. J. W. Dürst Britt; prof. dr
ir J. C. Dorst, hoogleraar Landbouw
hogeschool te Wageningen; ir A. W. v.
d. Plassche, dlr.-generaal van de Land
bouw, directeur van de Tuinbouw, te
Voorburg.
Tot Officier in de Orde van Oranje-
Nassau werd benoemd dr J. G. Geel
kerken, em.-predikant der Ned. Herv.
Kerk te Amsterdam; mr G. P. Haspels,
burgemeester van Nieuwer-Amstel; mr
A. Evenhuis, voorzitter Ver. voor Chr.
Volksonderwijs te Den Haag; ds S. v. d.
Linde, legerpredikant; ds W. M. le
Cointre, res.-legerpredikant; ds D. M.
Jalink, vlootpredikant; H. van Eesteren,
directeur N.V. Aannemersbedrijf v/h
Boele en Van Eesteren, Den Haag; mr
H. Bos Kzn, secr.-penn. Centraal Be
stuur Ver. tot Chr. Verzorging van
Geestes- en Zenuwzieken, Den Haag.
Tot Ridder in de Orde van Oranje-
Nassau: dr J. Riemens, Ned. Herv. pre
dikant te Zeist; W. L. Milo, em.-predi
kant te Almelo; W. E. Gerritsma, Geref,
predikant te Zoetermeer; J. A. v. d.
Wouw, gem.-secretaris van Bergen op
Zoom; ds R. Dijkstra te Putten (Gld.),
voorzitter van de Herv. Raad voor Kerk
en School; Jan P. Strybos, ormitholoog.
te Heemstede; Paul de Waart, reporter
K.R.O. te Hilversum.
i*
Belangstelling had beter gekund.
Het is een verheugend feit, dat in het
winterseizoen 1950-'51 ln de Maria Mag-
dalenakerk in Goes drie grote meester
werken uit de muziekliteratuur ten ge
hore zjjn gebracht: In November Bach's
„Hohe Messe", enkele maanden geleden
de „Matthaus Passion", eveneens van
Bach en gisteravond „Der Messias" van
Handel, door de Goese Oratoriumvereni
ging. Jammer genoeg was de belang
stelling voor dit laatste concert niet zo
groot als voor de vorige twee.
Hoewel „Der Messias" niet, zoals de
„Matthaus Passion", een doorlopende
handeling uitbeeldt, is er toch tussen
de verschillende delen koren, aria's,
recitatieven en twee gedeelten voor or-
Vrijdagochtend is te Gibraltar het
1000 ton metende schip „Bedenham" in
de lucht gevlogen. Het was deels met
munitie en deels met ander militair ma
terieel geladen.
Volgens gisteravond ontvangen be
richten zijn 12 personen om het leven
gekomen. Honderden mensen moesten
zich wegens verwondingen onder me
dische behandeling stellen. Alle gebou
wen in de buurt van het ongeluk zyn
met de grond gelyk. Van honderden
huizen werden de daken afgerukt.
Stukken van de „Bedenham" kwa
men in de straten van Gibraltar neer.
Naar verluidt zyn ook vele schoolkin
deren gewond door het breken van
ruiten.
De bevolking is gewaarschuwd, dat
nog meer ontploffingen kunnen volgen.
De bemanning van de „Bedenham"
telde 26 koppen, allen burgers. Over
hun lot Is nog niets bekend. De oorzaak
van de ontploffing staat nog niet vast.
Gemeentelijke autonomie wordt aangetast.
In tie raadsvergadering van 7 Mei a.s.
zal de Middelburgse gemeenteraad van
gedachten wisselen over het Streekplan
Walcheren. B. en W. van Middelburg
hebben hun bezwaren tegen het Streek
plan in een ontwerp-schrijvcn aan Ged.
Staten vastgelegd en verzoeken nu de
raad, deze brief te bekrachtigen. Een
der hoofdbezwaren is, dat de gemeente-
lyke autonomie in niet onbelangryke
mate wordt aangetast, terwyi de mo-
geiykhehl om met plaatselijke toestan
den rekening te houden, wordt ont
nomen.
In het algemeen wordt bezwaar ge
maakt tegen het feit, dat tal van be
palingen zijn opgenomen, die naar de
mening van het gemeentebestuur thuis
horen in de gemeentelyke uitbreidings
plannen en bouwverordeningen. Rege
ling van deze punten ln het Streekplan
maakt, dat dit plan veel te ver in fi
nesses afdaalt, waardoor uitbreidings
plan en bouwverordening voor die on
derdelen buiten werking worden-gesteld.
Achtereenvolgens worden dan in de
brief aan Ged. Staten bezwaren geuit
tegen bepalingen, die in een aantal ar
tikelen zyn opgenomen. Daarby wordt
da wenselijkheid uitgesproken, dat het
hogere gezag zich onthoudt van hetgeen
aan lagere organen ter regeling zou
kunnen worden overgelaten. Bovendien
wordt het wenselyk geacht, dat daar
waar het hogere gezag bestemmingen
wenst vast te leggen, ruimte wordt ge
laten voor een nadere uitwerking door
lagere organen.
VERGISSINGEN
T.a.v. voor „uitbreiding bebouwde
kom" op de Streekplankaatr bestemde
gebieden bestaat ernstig bezwaar. Er
is rekening gehouden met het uitbrei
dingsplan van de gemeente, doch daar
by is tevens gebleken, dat de grenzen
verkeerd getrokken zijn. Zo is de toe
komstige randweg om de stad met een
viaduct over het kanaal niet aangege
ven; het Zanddorp, waar definitieve
straten liggen met 70 Maycretewonin-
gen staat eveneens niet aangegeven.
Men meent dan ook ernstig te moeten
aandringen op een ruimere begrenzing
van deze bestemming.
VERDERE WENSEN.
Voorts wordt nog opgemerkt, dat de
nieuwe watergang dwars op de Veerse
weg moet doorlopen tot aan de Veerse
watergang, waarnaast de Prooyense
watergang voor een deel dient te ver
vallen. De grond achter de melkfabriek
aan de Poeledalesingel, waar naar we
vernamen de Stoomwasserij „Zeeland"
zal worden herbouwd, behoort te wor
den aangegeven als industrieterrein. In
het algemeen belang wordt nog opge
merkt, dat door de herverkaveling di
verse voetpaden zyn verdwenen. Voor
zover is na te gaan wordt geën der
voetpaden hersteld, hetgeen ernstig
wordt betreurd.
DE BILT ZEGT:
Aanhoudend koud weer.
Koud weer met wisselende bewolking
en enkele plaatselyke buien, waarvan
sommige wellicht met hagel. Matige
of vrij krachtige Noordelijke wind.
kest een innig verband: alle hebben
ze betrekking op de Messias, en ze ge
ven achtereenvolgens de Messiaanse
profetieën, het leven, het lyden en da
overwinning van Christus in woord eij
muziek weer. Ook nu weer heeft ony
de innige vroomheid van de „Messias"
getroffen, al is het natuurlijk een bijna
onmogelijke eis te verlangen, dat die
tydens de gehele uitvoering overal even
goed tot uiting komt. Eén van de oor-
zaken hiervan is bij uitvoeringen als
deze natuurlijk de omstandigheid, dat
er voor dirigent, koor, orkest en sobs',
ten weinig gelegenheid bestaat, om ge-
zamenlyk te repeteren en op elkaar in
gespeeld te raken. Toch is hiervan zeeï
weinig merkbaar geweest en moeten we
afgezien van een zeldzame, kleine ont
sporing, waardering hebben voor de wy
ze, waarop het orkest koor en solisten
begeleidde. Reeds dadeiyk ln de ouver
ture, hoewel enigszins aarzelend inge
zet, trof ons de zuivere, doorzichtige
klank van de strykers, terwijl de bla
zers vooral opvielen in het koor „Ehre
sei Gott". Een hoogtepunt was ook de
begeleiding van de aria „Warum ent-
brennen die Helden".
Het koor zong zuiver en homogeen
(enkele kleine onzuiverheden in het
Adagio van koor 24 en in het Amen-
koor), de inzetten waren goed en ook
de uitspraak was verzorgd, al kon die
hier en daar wat duidelijker zyn. Prach
tig klonk het warme koor „O du, die
Wonne verkündet in Zion" en het on
rustige „Der Herde Gleich, vom Hirteij
fern". Ook het machtige Halleluja-koor,
met zyn opeenstapeling van klanken (In
Engeland is het traditie, dat het pu
bliek tydens dit koor staat) klonk goed,
al was de begeleiding hier en daar ty
sterk. Vermoedeiyk was vermoeidheid
van de koorleden oorzaak, dat de laat
ste koren af en toe wat mat klonken.
Van de solisten blonken de sopraan
Dina Otten en de bas Kees Deenik uit,
Dina Otten heeft een mooie, zuivere
stem, die vooral goed uitkwam, toen zé
wat ingezongen was. De beroemde aria's
„Er weidet seine Herde" en „Ich weiss,
dass mein Erlöser lebet" vonden in haar
een waardig vertolkster, al hadden ze
nog iets warmer gekund.
Kees Deenik viel op door zijn prach
tige voordracht, met name in de aria's
„Warum entbrennen die Heiden" en
„Sie schailt, die Posaune". Helaas was
hy in het lage register af en toe niet
te horen, mogelijk een gevolg van de
accoustiek. De kwartetten, vooral „Wie
durch einen der Tod" klonken zeer ver
zorgd, wel een bewijs, dat de solisten
goed op eikaar ingesteld zyn. Het orgel
begeleidde na enige aarzeling in de
ouverture accuraat en volgzaam, de
piano-begeleiding deed enigszins vreemd
aan.
De uitvoering stond onder leiding van
Jan Kousemaker, die het geheel goed
in zy'n hand heeft, en zyn bedoelingen
goed aan de medewerkenden duidelijk
weet te maken.
Zoals in onB land gebruikelijk is, werd
het werk in verkorte vorm in het
Duits gezongen (Handel, die een groot
deel van zyn leven in Engeland door
bracht, schreef „Der Messias" op een
Engelse tekst). De avond werd met een
kort woord door de voorzitter en met
gezamenlijk zingen van Ps. 75 1 ge
opend, v. d. R.
