Het geschil in de Ned. Herv. Kerk.
Vredesverdragen met de Balkanstaten aan
de orde gesteld*
PROTESTANTS CHRISTELUK BLAD VOOR ZEELAND
Scherpe aanval van Jessup op
Sovjet-Unie»
de
School en karakter
vorming.
k SNIPPER
NIEUWS
Amerikaanse ministers van
Buitenlandse zaken bijeen.
Een portret van Koningin Juliana
zwierf in Korea*
Prins Bernhard werd
toegejuicht in Montevideo.
Mr Vermaas: „Eisers wensen bescherming
tegen gepleegd onrecht".
Hoogste Uniecollecte sedert 30 jaar
Metro- en buspersoneel te
Parijs staakt nog.
Autobusverkeer met België
wordt verbeterd.
Uitgave
Slichting „Zeeuwsch Dagbia^'
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr,
i<), Tel. 2438, bij geen gehoor vooc
advertenties 2970, voor redactie
2435. Giro 274289. Kantoren;
Vlissingen: Van der Manderestr,
40, Tel. 2754; Middelburg: Korte
Noordstraat 35. TeL administratie
2009, Tel. redactie 2347; Terneu-
zen: Dijkstraat 26-28.
ZEEUWSCH DAGBLAD
6e JAARGANG No. 1824
WOENSDAG 38 MAART 1981
Abonnementsprijs 4,58 p. kwartaal
Franco per post 4,65
Advertentieprijs 19 cent per man.
Rubriek Kabouters 10 ct. per woord
Hoofdredacteur: Drs C. GROEN Directeur: JACQ DE SMIT
Medewerkers: Mr W. F. E. Baron v. d. Feltz, Middelburg; Ds A. Gruppen, Biezellnge; Ds J. S. Hartjes, Vlissingen;
3. S. Hoek, Middelburg; 3. Hommes, Nleuwdorp; Dr K. Huizenga, Middelburg; 3. Hujjssen, Ter neuzen; H. Jansen, Me-
llskerke; Ds J. Karelse, Goes; 3. Laport, Goes; Ds C. Metselaar, Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel, Tholen; B. Zuidema, Goes
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Donderdag; Zon op 6.25 u., onder
19^7 u. Maan op 2.20 u., onder
Hoogwater op Donderdag 29 Mrt:
Vlissingen: 5.44 u. 2.10 m., 18.16 u.
1.86 m. Terneuzen: 6.16 u. 2.29
pi., 18.49 u. 2.07 m. Wemeldinge:
7.S1 u. 1.74 m„ 20.02 u. 1.57 m.
Zierikzee: 7.12 u. 1.51 m., 19.42 u.
l7S4 m.
DE CONFERENTIE DER PLAATSVERVANGERS TE PARIJS.
De Dinsdag te Parijs gehouden bijeenkomst der plaatsvervangers van de mi
nisters van Buitenlandse Zaken der „Grote Vier" heeft bijna vijf uur ge
duurd. Deze bijeenkomst was de achttiende, zj) leverde ook geen resultaten op.
Jessup deed een aanval op de Sovjet-Unie wegens het „oogluikend toestaan
van het nlet-nakomen door Roemenië, Bulgarije en Hongarije van de met deze
landen gesloten vredesverdragen".
Hij stelde namens de Westerse mo
gendheden voor een nieuw punt op de
agenda op te nemen, dat betrekking
heeft op deze vredesverdragen, luidend:
„De vredesverdragen met Roemenië,
Bulgarije en Hongarije, met inbegrip
van de daarin opgenomen bepalingen
over de menselijke rechten, de militaire
ciausules en de voor het regelen van ge
schillen getroffen regeling".
Zijn voorstel toelichtend, verklaarde
Jessup o.m.: „De regeringen dezer drie
landen hebben de vredesverdragen stel
selmatig en onophoudelijk geschonden.
x.
De vernieuwing, of, wilt ge, de
verfrissing van het onderwijs
richt zich niet het minst op de op
voedkundige taak van de school.
Zeker, ook wat het kind moet le
ren, en hoe het moet leren heeft de
aandacht der vernieuwers. Maar de
opvoeding, de zedelijke vorming, de
karaktervorming, is van het begin der
vemieuwingsperiode af een zeer we
zenlijke, zo niet de hoofdfactor.
Alom werd immers gezien, dat ka-
rakterschaarste een der grote gebre
ken van onze tijd is. Wat een slap
heid, zelfzucht, onverschilligheid enz.
enz. En ook zag men, dat reeds bij de
jeugd begonnen moet worden, wil
men daarin verandering brengen.
■p\ e Christelijke school heeft bij de
karaktervorming, theoretisch ge
sproken, een voordeel boven de neu
trale.
Daar komt immers God tot het
kind, de hoge God, maar die een Va
der is in Jezus Christus. Dat wil zeg
gen: God komt met Zijn liefde-gebo
den, met Zijn aanbod van kracht op
't gebed, met Zijn verzekering van
vergeving bij belijdenis van tekortko
mingen en mislukkingen.
Het kind hoort op de Christelijke
school, dat Gods geboden uit Zijn
liefde voortvloeien; Hij bedoelt er
het goede mee voor Zijn schepselen,
Hij, die woont in de hoogte, 'maar
laag neerziet. Het leert, dat het ge
bed kracht geeft om de vervulling
van die geboden na te streven, en ook
gedeeltelijk te volbrengen. Het wordt
getroost met de verkondiging van
vergeving aan allen, die hun zwak
heid, hun tekortkoming als zonde aan
Hem belijden.
Wat belangrijke factor Voor de
godsdienstige, dus ook voor de ka
raktervorming! Want karaktervor
ming rust in 't Christendom op het
geloof. Een „onafhankelijke moraal"
kennen we niet
Natuurlijk kan de Christelijke
school zichzelf in de weg staan bij die
taak. En zq zal dat ook doen, omdat
ze een menselijk, dus aan zonde on
derhevig, instituut is.
Om maar iets te noemen. Als de
onderwijzer wel leert wat ik boven
aangaf, maar het niet in praktijk
brengt, dus geen voorbeeld is van een
Christelijk leven, een leven met God
in Jezus Christus, dan zal de vorming
van zijn leerlingen meer schade lij
den dan hij zelf waarschijnlijk ver
moedt.
T k noem niet, wat onlangs iemand
als obstakels voor karaktervor
ming in de Christelijke school naar
voren bracht.. Of, liever, ik wil die
obstakels wel noemen, maar er met
een bij te zeggen, dat en waarom ze
niet acceptabel zijn.
Genoemde schrijver meende te moe
ten wijzen op de verdeeldheid, die de
Christelijke school onder ons volk
brengt door het oprichten van schotjes;
en op het kweken van zelfingeno
menheid door die school, want wie
afzonderlijk staat beschouwt zich als
„iets beters", zegt hij.
Daar heb je weer de oude liberaal
van ruim een halve eeuw geleden.
(U herinnert zich misschien nog, dat
die „liberaal" enige maanden geleden ge
signaleerd werd in de Vlissingse raad.)
Weet men dan niet, dat van onheug
lijke tjjden af ons volk drie schake
ringen kent? Een humanistisch, een
Rooms, en een orthodox-Christelijk
gedeelte? En dat bij de Roomse over
heersing in 't volksonderwijs de beide
„concurrenten" niet konden verdre
ven worden, evenmin bij de humanis
tische en de Christelijke overheersing
de mededingers van deze uitgebannen
konden worden? Die drie schakerin
gen zijn en blijven er. En ieder van
haar heeft recht op scholen, die bij
haar passen. De zeergeleerde schrij
ver verwisselt hier oorzaak en gevolg.
Het Christelijk..^onderwijs erkent die
driedeling van ons volk en leert, op
grond van Gods bevel, dat er ver
draagzaamheid moet zijn ten op
zichte van andersdenkenden. Dat is
van karaktervormende waarde.
En dan de bewering, dat wie af
zonderlijk staat zich beschouwt als
iets beters, omdat die schotjes zelf
ingenomenheid kweken! Mag ik de
schrijver vragen, wie zichzelf noem
den „het denkend deel der natie": de
Christenen of zijn geestverwanten?
Wie zijn dan het meest met zichzelf
ingenomen? De mensen van de
„ruimte"! De Christelijke school is
een doodsvijand van alle mensenver
heerlijking; zij weet van niets anders
dan van genade. En die maakt klein!
M. H.
Zij hebben alle menselijke rechten, die
in een democratische staat ge-eerbiedigd
behoren te worden, tot een aanfluiting
gemaakt.
De politieke partijen, die na de oorlog
in Bulgarije, Hongarije en Roemenië de
meerderheid bezaten, zijn door de com
munistische regeerders met geweid ont
bonden. De leiders derze partijen zijn
gevangen gezet, terechtgesteld of tot
vluchten gedwongen. Er bestaat geen
vrijheid van godsdienst.
Hongarije, Roemenië en Bulgarije
houden strijdkrachten op de been, die
de in de vredesverdragen toegestane
sterkte verre te boven gaan".
„En dit alles", vervolgde de Ameri
kaanse plaatsvervanger, „heeft de Sov
jet-Unie oogluikend toegestaan, terwijl
zij opzettelijk de pogingen der Westerse
mogendheden, om een juiste naleving
der met deze landen gesloten vredesver
dragen te verzekeren, heeft verijdeld".
GROMYKO ANTWOORDDE NIET.
De Britse plaatsvervanger Davies ant
woordde op het Zaterdag j.l, door Gro-
myko aangevoerde omtrent de sterkte
der Westelijke strijdkrachten. Deelname
van West-Duitsland aan de verdediging
van West-Europa, is uitsluitend een ge
volg van de na de oorlog door de Sov
jet-Unie gevolgde politiek een poli
tiek, die berustte op de dreiging van een
geweldige weermacht.
Wij weten, aldus Davies, dat Rusland
in totaal vier en een half millioen man
onder de wapenen heeft. Dit in tegen
stelling met Gromyko's bewering, dat
het er maar 2 millioen zijn.
Gromyko betwistte de juistheid der
door Davies over de Russische strijd
krachten gegeven cijfers en hield staan
de dat de door hem verstrekte gegevens
de juiste waren.
Hij sprak niet over het nieuwe door
de Westerse mogendheden voorgestelde
agendapunt betreffende de vredesver
dragen met Roemenië, Hongarije en
Bulgarije.
Beurtschip op IJsselmeer gezonken.
Gistermorgen is op het IJsselmeer een
beurtschip van de Amsterdamse rederij
Koppe, het m.s. „Bornstroom", ter
hoogte van de dijk waar straks Flevo-
stad komt te liggen, door nog onbeken
de oorzaak gezonken. De zeven opvaren
den, de schipper met zijn vrouw en drie
kinderen, de stuurman en een matroos,
zijn door een inspectiebootje van de
„Muz" (Maatschappij tot uitvoering van
Zuiderzeewerken) gered. De „Born
stroom" was geladen met beurtgoederen
uit de hoofdstad vertrokken. Aangeno
men wordt, dat het scheepje door het
slechte weer in moeilijkheden is geraakt.
VON FALKENHAUSEN WORDT
IN VRIJHEID GESTELD.
De Duitse generaal Von Falkenhau-
sen, Reeder en Bertram zullen nog deze
week in vrijheid worden gesteld. Zij zul
len onmiddellijk uit het land worden ge
wezen.
r
i i
iJ i
Maandagavond heeft zich in de Bra
ziliaanse stad Bello Horizonte een
schietpartij voorgedaan toen de politie
een communistische betoging wilde ver
ijdelen. Een rechercheur werd gedood en
4 agenten werden gewond. Generaal
Mac Arthur heeft opnieuw opdracht ge
geven 9 Japanse oorlogsmisdadigers vrij
te laten. In totaal zijn nu 222 Japanse
oorlogsmisdadigers vrijgelaten. Een
torpedobommenwerper met 4 personen
aan boord is Maandagavond neergestort
op de Atlantische Oceaan. Drie per
sonen kwam om toen gistermorgen een
Frans legervliegtuig neerstortte ten
Zuid-Oosten van Parijs. Het toestel was
op weg om de Franse minister van De
fensie, Jules Moch, af te hajen. Mar
garet Truman zal voor de National
Broadcasting Cy optreden voor de radio
en de televisie. Men schat dat zij daar
mee meer verdient dan haar vader, die
een salaris van 100.000 dollar met een
toelage geniet. In West-Duitsland is
een nieuwe Titoïstische partij opgericht.
De 250 afgevaardigden die de oprich
tingsvergadering bijwoonden zijn meest
communisten, die uit de partij zijn ge
treden of geroyeerd. Volgens een be
richt van radio-Peking zou de leider
der Vietminh-opstandelingen in Indo-
China, Ho-Tsji-Minh vervangen zijn
door een energiekere leider, Ton Due
Tang. In Juli zullen in het Kanaal
grote oefeningen worden gehouden met
mijnenvegers, waaraan deelnemen Enge
land, Frankrijk, België en Noorwegen.
Deze oefeningen zullen onder Neder
lands bevel staan. In Amsterdam is
een 8-jarige jongen doodgereden toen hij
trachtte op de verbindingsstang te
klimmen tussen een vrachtwagen en
diens aanhanger, terwijl de wagen al
reed. De uitgave van het weekblad
voor de strijdkrachten, „Het Lichtspoor"
zal worden gestaakt wegens de grote
kosten, die de uitgave ervan voor de
regering met zich brengt. Op 24 en 25
Mei zal Prins Bernhard een bezoek aan
Groningen brengen. Volgens een
West-Berlijns blad zou de Nederlander
Willi Zahler, afkomstig uit Eygelshoven,
die in 1947 als tolk werkte voor de Ne
derlandse militaire missie te Berlijn en
toen verdween, in de Oost-Duitse ge
vangenis te Torgau verblijven.
Dean Acheson, de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken, heeft
Dinsdag de Amerikaanse republieken
aangespoord een gecoördineerd verdedi
gingsplan voor te bereiden teneinde het
hoofd te bieden aan „de dreiging van
Ruslands nieuwe imperialisme".
De agenda van de conferentie der 21
Amerikaanse ministers van Buitenland
se Zaken vermeldt de volgende punten:
1. De verdediging van het Westelijk
Halfrond. De Verenigde Staten wénsen
dat de Latijns-Amerikaanse landen
meer troepen voor de verdediging der
beide Amerika's beschikbaar zullen stel
len. Ook zouden zij het op prijs stellen
indien de andere Amerikaanse landen
in een officiële verklaring te kennen
zouden geven de strijd der Verenigde
Naties tegen agressie te steunen.
2. Inwendige veiligheid. De Verenigde
Staten wensen een betere coördinatie
van de maatregelen die in de verschil
lende Amerikaanse staten zijn genomen
om het communisme de kop in te druk
ken.
3. Economische vraagstukken. De La
tijns-Amerikaanse delegaties wensen
dat het verbeteren van de levensstan
daard in hun landen zal worden be
schouwd als te behoren tot de verde
diging tegen het communisme. Zij wil
len een evenwicht tussen de steeds stij
gende prijzen der grondstoffen en die
van fabrikaten. Ook willen zij gaarne
een verzekering der Verenigde Staten
ontvangen dat zij de machines en andere
uitrustingstukken, die zij nodig hebben
voor de industrialisatie in hun landen,
zullen blijven ontvangen, ondanks de
thans heersende noodtoestand.
Nog geen spoor van vermiste
„Globemaster" gevonden.
Het 45.000 ton metende vliegkamp
schip „Coral Sea" begeeft zich thans op
weg naar de plaats waar op Goede Vrij
dag de Amerikaanse „Globemaster" ver
dween, ongeveer 600 mijl ten Zuid-Wes
ten van Ierland. Vliegtuigen van het
vliegkampschip zullen aan de opspo
ringswerkzaamheden, die energiek wor
den voortgezet, deelnemen.
Amerikaanse functionarissen hebben
nog een geringe hoop overlevenden te
vinden.
Maandag namen in het geheel 60 vlieg
tuigen aan het zoeken deel. Gisteren
voegden zich tenminste 20 Amerikaanse
superforten, die in Engeland gestation-
neerd zijn, bij hen.
Volgens onbevestigde berichten ver
voerde de „Globemaster" „een zeer-ge
heime lading". Volgens sommige be
richten zou zich een apparaat voor
atoomonderzoek aan boord hebben be
vonden.
Op het hoofdkwartier van de Ameri
kaanse luchtmacht te Londen achtte
men het „zeer waarschijnlijk", dat zich
uitrusting en materialen aan boord van
het toestel bevond, maar men wees de
theorie, dat het toestel een apparaat
voor atoomonderzoek aan boord had,
van de hand.
De strijd op Korea.
Ten Noorden van Oeidjongboe aan het
Westelijk front hebben Amerikaanse
troepen drie Chinese bataljons omsin
geld, die trachtten over de 38e breedte
graad te ontkomen. Aan de Chinezen,
ongeveer 2500 man, werd door middel
van luidsprekers verzocht zich over te
geven.
Naar gemeld wordt, zijn in dit gebied
nog 350 Noordelijken gesneuveld bij een
van de zwaarste gevechten van de laat
ste dagen.
Overigens was het Dinsdag rustig
langs het gehele front. De verbonden
troepen trekken langzaam Noordwaarts.
Het front loopt dicht ten Zuiden van de
38e breedtegraad.
Sergeant Sonke wist er
meer van.
Sergeant Jan Sonke uit Driebergen
is bataljonsadministrateur bij het Ne
derlands detachement Verenigde Naties
in Korea. Een lange naam voor een
moeilijke baan. Want voor een normaal
mens is de rompslomp van namen,
adressen, legernurnmers en wat er meer
bij hoort, iets ongewoons. Zo echter niet
voor Jan, aldus schrijft de eerste luite-'
nant Wim Dussel.
jan Sonke wist alles, ieders leger-
nummer, zijn compagnie, zijn peloton en
het adres-van-de-man in Nederland.
Hij wist nog veel, meer, b.v. hoe vaak
we „gemoved" zijn.
Dat laatste weet hij heel goed zelfs.
Want als we gaan moven pakt Jan be
halve zijn schrijfmachine, zijn kistjes
met papieren en andere belangrijke on
misbare administratieve business ook
iets anders in: Het portret van Hare
Majesteit.
Want dat hebben we steeds gehad,
van Den Haag af. Telkens weer opnieuw
hebben we ons erover verbaasd, hoe die
grote statiefoto achter glas geheel over
kwam, Zo raar hebben we niet gereisd,
zo slecht is geen weg geweest of de
foto overleefde het.
Maar Jan weet er meer van. Hij heeft
bij al die keren koude nachten gehad
of is op de harde grond gaan liggen
zonder dekens. Want in die dekens zat
het portret gewikkeld, waardoor het
voor beschadiging werd behoed.
Zeker vijftien keer is het zo gegaan.
Al die keren kwam het portret van Ha
re Majesteit heelhuids over. Toen kwam
Hoengsong. We stonden weer op het
punt te gaan „moven". De foto was
reeds weer op de bekende manier in de
Prins Bernhard kwam Maandagavond
half zeven op het vliegveld van Monte
video aan, waar de presidentiële garde
aangetreden was, gekleed in blauw
groene tuniek, witte pantalon met kol
bak, een uniform, die nog uit de Napo
leontische tijd dateert. Op het moment,
dat het vliegtuig de grond raakte wer
den saluutschoten gelost. Daarna in
specteerde de Prins, gekleed in gene
raalsuniform, de trogp en begaf hij zich
van het vliegveld met zijn gevolg naar
de villa in Amerikaanse stijl van de di
recteur van de rubberfabriek Saez.
De villa, die gelegen is in een schilder
achtige buitenwijk van Montevideo, is
geheei opgetrokken uit witte kalksteen.
De Prins zal hier gedurende zijn ver
blijf in Montevideo wonen. Het huis
baadde in het licht van vele schijn
werpers.
Op weg van het vliegveld naar de vil
la werd de Prins luide toegejuicht.
In het vliegtuig nam de Prins nog
de toespraken door, welke hij in het
Spaans zou houden. Hierbij viel zijn uit
stekende uitspraak op „Ik lijk wel een
emigrant" zeide hij, toen hij zijn blik
over de grote hoeveelheid bagage liet
dwalen.
Overal waar Prins Bernhard passeert
hoort men de uitdrukking „El Principe
Bernardo". Late badgasten, die de voor
Uruquese begrippen koude zee het is
daar herfst trotseerden, renden in
badcostuum naar de boulevard om de
Prins en zijn gevolg te zien passeren.
De eerste offciële daad van Prins
Bernhard was het bezoek aan de pre
sident Maartinez Trueba.
Na het bezoek aan president Trueba
begaf Prins Bernhard zich naar het
dicht bij de regeringsgebouwen gelegen
monument van generaal Artigas, de na
tionale held van Uruquay.
Prins Bernhard legde onder grote be
langstelling een krans bij het monu
ment, waarna het gezelschap hartelijk
toegejuicht per auto via de binnenstad
terugkeerde.
beide dekens verpakt en stond dit keer
achter in een jeep. De aanval kwam, de
hel barstte los.
Handgranaten vlogen als tennisballen
over en weer. Geweren knalden, bajo
netten flitsten in het schaarse lichjï.
Hardnekkig boden de Nederlandse sol
daten tegenstand maar ten langen leste
moest men wijken voor de overgrote
macht van Chinezen. Jan Sonke trachtte
nog het portret te redden maar de jeep
brandde als een lier en bovendien lagen
er handgranaten in. Hij wilde het por
tret hebben, ofschoon hij licht gewond
was. Maar het lukte niet, en Jan Sonke
werd afgevoerd naar Poesan zonder
„zijn" foto. Een week later stond ie
weer voor onze neus. „Ja, de admini
stratie zal wel helemaal in de war zijn",
zei ie „en daarom ben ik maar gauw
teruggekomen".
En toen ik naar Tokio ging rende hq
me na en vroeg: „Neem een nieuw por
tret mee als het kan. Liefst net zo een,
achter glas, enehals het kan
ook graag een paar dekens".
Voor de Haagse Arrondissementsrechtbank diende gistermorgen de zaak, die
een groep ouderlingen, kerkvoogden en predikanten tegen de Ned. Herv. Kerk
aanhangig heeft gemaakt. Deze groep eist, zoals bekend, dat het besluit tot
invoering van de Kerkorde op 7 December door de Generale Synode genomen,
in strjjd met de reglementen van de Ned. Herv. Kerk en mitsdien onrechtmatig
ongeldig en onverbindend wordt verklaard.
Tranaportcolonnes Rode Kruis.
VERGADERING IN ENSCHEDE.
De Bond van verenigingen van leden
van transportcolonnes van het Rode
Kruis hield tweede Paasdag te Enschedé
zijn algemene jaarvergadering. Onge
veer 250 helpers en helpsters uit geheel
Nederland waren tegenwoordig en na
men deel aan het delilé, dat afgenomen
werd door luitenant-generaal (b.d.) L.
H. van Oyen, adjudant in buitengewone
dienst van H. M. de Koningin.
De jaarvergadering, welke gehouden
werd in het Parkhotel 'tZwik, had voor
namelijk huishoudelijke kwesties tot
onderwerp.
Over de plannen voor burgerverdedi
ging kon nog niets worden meegedeeld.
9000 Rode Kruishelpers en helpsters
staan in georganiseerd verband gereed
om hulp te verlenen.
Jeep sloeg over de kop; één dode.
Een jeep van een melkinrichting te
's-Hertogenbosch is op de weg 's-Her-
togenbosch-Engelen bij de Bailybrug
over de kop geslagen. Het wegdek was
ter plaatse door sneeuwval spiegelglad.
De naast de chauffeur zittende H.
Geerts uit Empel, werkzaam bij de
melkinrichting, werd uit de jeep geslin
gerd en kwam tegen het ijzerwerk van
de brug terecht. Het slachtoffer over
leed aan de bekomen verwondingen.
G. bereikte de leeftijd van 41 jaar en
laat een vrouw en vier kinderen achter.
De belangstelling voor deze zaak was
zeer groot. Voor de eisende partij, die de
Ned. Herv. Kerk tevens wil zien veroor
deeld om zich te onthouden van iedere
invoering of poging tot invoering van de
kerkorde, op straffe van het betalen van
een dwangsom van f 100.000.pleitte
mr VV. H. Vermaas uit Middelburg,
Mr Vermaas begon zijn pleidooi met
de opmerking, dat het „kerkvoogdelijk
element" onder de eisers groot is en dat
één der motieven van dit rechtsgeding
is het voorkomen van processen door
anderen. De eisers wensen zich niet van
de Ned. Herv. Kerk af te scheiden maar
zich te beschermen tegen het gepleegde
onrecht. Zij betwisten, dat er in de Ned.
Herv. Kerk thans een wettige synode is,
daar de bestaande synode op 1 Januari
1951 had moeten aftreden en haar zit
tingsduur verlengd heeft op grond van
een overgangsbepaling der kerkorde, die
even ongeldig is als alle andere bepa
lingen. Pleiter gaf vervolgens een kort
overzicht van de wijze waarop de synode
wordt gekozen en betwistte de stelling
der tegenpartij dat de synode geschillen,
waarin zij partij is, zou laten beslissen
door een uit en door haar benoemde
commissie.
Sprekend over de betekenis van de
rechtszekerheid der kerkorde betoogde
hij, dat het onverantwoordelijk is het
gehele kerkelijk leven „op losse schroe
ven" te zetten uit onwil om de regle
menten na te komen".
Met een beroep op de grondwet en
rechtspraak van de Hoge Raad betoogde
pleiter dat alie kerken recht op be
scherming van overheidswege hebben
tegen m iruik door bestuurders. De be
paling oat de kerkorde moet worden
vastgesteld in gehoorzaamheid aan de
Heilige Schrift en op de bodem der
belijdenisgeschriften is een waarborg
tegen een synode, die een kerkorde op
andere wijze zou willen vaststellen, zo
als thans is geschied. Het bewijs dat
men de belijdenisgeschriften heeft wil
len afschaffen wordt geleverd door de
tekst van de kerkorde en door het feit
dat een voorstel om overeenstemming
met de belijdenis uit te spreken, werd
verworpen en eveneens een voorstel om
de belijdenisgeschriften der vaderen als
de belijdenis der kerk te erkennen.
Ook een gravamen tegen de belijde
nisgeschriften werd niet toegelaten in
de Kerkorde, zodat de belijdenisgeschrif.
ten geen levende en werkelijke belijdenis
der kerk kunnen zijn.
De regeling der autorisatie en appro
batie van het beroepen van predikanten,
waarvan de Kerkorde, aldus pleiter, een
„ineassomiddel" wil maken van alle bij
of krachtens ordinantie vastgestelde
heffingen noemde hij „immoreel". De
verkondiging van het evangelie mag niet
belemmerd worden om financiële rede
nen, die daarmee niet samenhangen, al
dus mr Vermaas. Ten aanzien der
dwangsom verklaren eisers gezien de
geringe eerbied voor het recht van hen,
die zeggen de Hervormde Kerk te ver
tegenwoordigen, hoewel volkomen ten
onrechte, dat zij deze niet kunnen mis
sen, doch deze niet ten eigen bate maar
voor een Hervormd kerkelijk doel willen
aanwenden. Pleiter verzocht de recht
bank nog in April vonnis te willen wij
zen.
DE NED. HERV. KERK.
In de middagzitting kwam aan het
woord jhr mr J. H. de Brauw, die optrad
namens de Nederlands Hervormde Kerk.
Hij ging eerst de geschiedenis van de
nieuwe kerkorde na. Door een gemeen
schappelijke worsteling om de waarheid
heeft de Kerk en niet de synode
de kerkorde vastgesteld, aldus pleiter.
Het gaat de eisers echter niet om deze
gemeenschappelijke worsteling om de
waarheid. Het bevreemdde pleiter, dat
er onder de eisers mensen zijn, die zo
ver van eikaar afstaan: Mensen uit de
Gereformeerde Bond, die geen enkele
regel streng genoeg vinden en leden
van de Zwinglibond, die volkomen vrij
heid van geloof wensen en geen enkele
regel erkennen. Het heeft de Kerk be
droefd, dat eisers argumenten gebrui
ken, die niet door de beugel kunnen en
onjuist zijn, aldus mr De Brauw.
Mr De Brauw legde er voorts de na
druk op, dat de vastgestelde regels al
leen gelden in de verhouding tussen de
synode en de gemeenten. De individuele
leden kunnen hiertegen niet protesteren,
tenzjj jj In hun privébelangen worden
benadeeld.
Echter niet door Zeeuwse
activiteit.
(Van onze Utrechtse correspondent)
Op de jaarvergadering van de Unie
„Een school met de Bijbel" heelt de se
cretaris, mr J. J. Hangelbroek, medege
deeld dat de opbrengst der Uniecollecte
in het jaar 1950 bedroeg f 163.067,39,
hetgeen vergeleken bfl verleden jaar
neerkwam op een vermeerdering van
ruim f 42.000. Evenwel hebben van de
914 plaatselijke Unie-comlté's er slechts
483 de collecte gehouden. Sedert het
jaar 1918 was de opbrengst dezer col
lecte niet zo hoog geweest.
Speciaal Friesland heeft zich prachtig
gehouden. Terwijl in die provincie ver
leden jaar 60 procent van de locale co-
mité's aan de inzameling meededen,
heeft nu 75 procent gecollecteerd.
In Groningen deed 55 procent mee,
maar in het merendeel der provinciën
laat de helft der comité's verstek gaan.
Bijvoorbeeld Drente, waar slechts 43
procent van de partij was. Het slechtst
van allen is Zeeland, dat niet hoger
komt dan 35 procent.
De heer N. Heukels, oud-hoofd van de
duizendste school met de Bijbel (Ouder
kerk aan de Amstel), thans onbezoldigd
propagandist voor de Unie, moest om
deze reden verklaren, dat zijn jaarver
slag in mineur stond. Waar is de liefde
voor het christelijk onderwijs gebleven
in honderden plaatsen van ons land?
Vervolgens: de Unie geeft een orgaan
uit, getiteld „School en Huis". Dit blad
zou zonder enig bezwaar 300.000 abon-
né's kunnen tellen. Het verschijnt ech
ter in een oplaag van 85.000 exempla
ren.
Men zou er aan kunnen toevoegen,
dat de eertijds zo befaamde propaganda-
samenkomsten voor het christelijk on
derwijs „Uniedagen" genoemd, nog
slechts hier en daar worden gehouden
en soms weinig belangstelling trekken,
vooral van de zijde der jeugd.
TOCH IN MAJEUR.
Toch wilde de heer Heukels de mi
neurtoon niet blijven aanheffen en hij
eindigde dan ook in majeur. Er bleken
nog zoveel goede dingen te zijn. De ho
gere opbrengst der Uniecollecte leerde
immers, dat christelijk Nederland in de
ze dure tijd toch wel geld over had voor
de school met de Bijbel.
Hier en daar waren locale comité's
die lang sluimerden weer tot actie over
gegaan, o.a. te Middelburg en Goes; el
ders zou men de Uniedagen opnieuw in
het leven roepen.
Volgens pleiter willen de eisers als
kleine minderheid de grote meerderheid
hun wil opleggen.
De materiële bezwaren van de eisers
inzake belijdenis, leertucht, approbatie
en stemrecht kunnen slechts langs de
weg der kerkelijke rechtspraak worden
behandeld. Volgens pleiter is het hier
zo, dat theologen tegenover theologen
staan, en nu van de burgerlijke rechter
een beslissing willen afdwingen.
Wat de belijdenis betreft: sommige
eisers willen de belijdenisgeschriften tot
een wet maken. De synode vreest, dat
zij zodoende boven de Bijbel worden
gesteld. Er is echter geen sprake van,
dat de synode de belijdenisgeschriften
wil afschaffen. Wanneer zij spreekt van
„vroegere" belijdenisgeschriften, wordt
hiermee niet bedoeld, dat zij vroeger
golden en nu niet meer, maar dat zij uit
een vroegere tijd stammen.
Wanneer individuele leden zich om
principiële redenen niet kunnen vereni
gen met hetgeen de meerderheid heeft
vastgesteld, zo besloot mr De Brouw,
dan is er maar één mogelijkheid, name
lijk dat zij uittreden, hoezeer de Kerk
dat ook zou betreuren.
Een bespreking tussen vertegenwoor
digers van de vakvereniging, die de sta
king van de metro en de busdienst
steunt, en de Parijse transportraad
heeft geen resultaat opgeleverd.
De Parijzenaars zullen het dus van
daag voor de dertiende dag zonder de
metro en de bussen moeten stellen.
De arbeiders van de metro en de bus
diensten willen een loonsverhoging van
25 procent, terwijl hun 12 is aan
geboden. Negentig ondergrondse treinen
tegen een normaal aantal van 450, en
twintig bussen van de 2000 hebben
Dinsdag, gesteund door meer dan 1000
legervrachtauto's voor het personen
vervoer in Parijs gezorgd. Ondanks de
loonsverhoging van 10 tot 12 procent,
die de regering vorige week Vrijdag toe
zegde, doet zich nieuwe onrust voor.
Zestig procent van de arbeiders in het
arsenaal van Toulon hebben Dinsdag
het werk neergelegd, terwijl het tram
personeel in die stad een waarschu
wingsstaking van 24 uur is begonnen,
Dertig procent van de mijnwerkers id
de Noordelijke kolenvelden zetten hun
staking voort om de arbeiders in hef
gebied van Parijs te steunen. Alle mijn
werkers hebben vorige week 10 procent
loonsverhoging gekregen.
Auto reed van de dijk af.
Een ongeval dat goed afliep.
Een zeer hachelijk avontuur beleefde
gistermiddag om drie uur de heer E. C,
Steendijk, landbouwer te Ainemuiden,
toen hij jn zijn luxe auto samen met de
heer C. E. Vogelaar uit Steenbergen op
weg was naar Goes, Vlak voor 's-Heer
Hendrikskinderen hij reed met grote
snelheid vloog de wagen plotseling
naar rechts, botste tegen een boom en
kantelde de dijk af die ter plaatse be
hoorlijk steil is. De heer Steendijk liep
een gebroken sleutelbeen op, zijn met
gezel kreeg lichte kwetsuren. Waarorn
de bestuurder plotseling zo uit de koerd
raakte is niet bekend. Er reden op dat
moment geen tegenliggers. Beide auto
mobilisten konden naar huis terug
keren.
Enige tijd geleden zijn te Brussel be
sprekingen gevoerd over de vereenvou
diging en uitbreiding van het autobus-
verkeer tussen beide landen. Over het
resultaat dezer besprekingen wordt
thans het volgende 'vernomen
Tijdens de zomermaanden zal, indien
beide regeringen hieraan hun goedkeu
ring hechten, op de lijn BreskensSluis
Knokke een autobusdienst worden in
gelegd.
Tussen Aardenburg, Maldegem en
Brugge wordt thans per dag viermaal
een heen- en terugreis verzekerd. Deze
dienst is vooral afgestemd op de verbin
ding met de boot VlissingenBreskens.
Overwogen wordt thans dit aantal rit
ten te verhogen.
Veldzigt (Nederland) is het eindpunt
van de diensten WatervlietGent en
WatervlietIJzendijke. Teneinde dq
verbinding met Gent te verbeteren is
eveneens een vergroting der frequentie
voorgesteld. Wat de verbinding met
Eekloo betreft werden verscheidene op
lossingen aan de hand gedaan, waarvan
de voornaamste het doortrekken tot
IJzendijke betreft van de Autobusdien
sten GentVeldzigt en EeklooWater
vlietWaterland-Oudeman.
De verbinding tussen Gent en Terneu
zen wordt thans verzekerd door de
spoorlijn ZelzateGent. Deze maakt
evenwel een omweg. De kortste weg is
namelijk die, welke langs het kanaal
loopt. Daarom is men voornemens tij
dens de zomermaanden een autobus
dienst langs het kanaal te organiseren.
Kemzeke is thans het aansluitings-
punt van de dienst HouthulstSt Ni
klaas met de Nederlandse autobusdien
sten. Nagegaan zal worden of het niet
beter is deze aansluiting te verplaatsen
naar Huist. Hetzelfde wordt overwogen
voor de verbinding HulstKlinge met
aansluiting naar Antwerpen.
DE BILT ZEGT:
Aanhoudend koud.
Wisselend bewolkt met enkele buien.
Matige tot krachtige en iangs de kust
wellicht af en toe harde Noord-Weste
lijke wind. Vrij koud.
