Vijftien mensen vonden de dood omdat
zij de vrijheid te veel beminden***
Haar avontuur
Serooskerke kampioen van de
2e klasse A*
HET ZEEUWSE VERZET(V)
Het werk op Noord-Beveland en Schouwen-
Duiveland was moeilijk.
Nooit overwonnen
KORTE BERICHTEN
Zeeuwse Christenjongeren
kwamen samen.
Dinsdag 27 'aart 1951
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 2
Op Noord-Beveland rustte de verant- daten, die op het echtpaar na allen ge-
woordelijkheid van het LO werk voor
namelijk op de schouders van twee
mannen uit Wissenkerke. De een was
een drukker, die zijn drukkerij voor een
berichtendienst en voor het verspreiden
van pamfletten wel besteedde. Hij, zo
wel als de andere, stond slechts in ver
binding met de LO via een Trouw-con-
tact, de eerste via Middelburg en Vlis-
Singen en de laatste door de Trouw-
koerier op de Noordelijke eilanden: tot
eind '44 David, daarna Leo, die ook op
de provinciale vergadering verscheen
voor Noord-Beveland en Schouwen-
Duiveland. Ook Jan de Wit bezocht het
eiland eens en verstevigde daarmee de
verbinding.
Noord-Beveland had omstreeks zestig
onderduikers, voornamelijk in en om
Wissenkerke geplaatst. De boeren wa
ren niet erg willig in het opnemen van
onderduikers. Na de geruchten van
Dolle Dinsdag zijn de eilandbewoners
ondanks waarschuwingen der illegali
teit voorbarig geweest met het vlaggen,
het onklaar maken van veerboten en
het gevangen nemen van Duitsers. Het
eiland werd nog niet bevrijd en de Duit
sers keerden terug, staken enkele hof
steden in brand, hielden razzia's en ar
resteerden een medewerker Andries P.
Dieleman (t), die later op Walcheren
is gefusilleerd. Op 2 November '44 werd
het eiland bevrjjd.
Nog losser is de relatie van Schou
wen-Duiveland met de LO. Ook hier
bestond ze hoofdzakelijk door de Trouw
koeriersdienst van Leo. Activiteit in de
LO, voor Trouw en voor het OD-werk,
trof men aan in Zierikzee, Renesse,
Zonnemaire en Haamstede.
Voor een steviger aanhalen van de
verbinding met de LO was geen gelegen
heid meer, daar het eiland op 15 Maart
'44 geëvacueerd werd. De omstreeks 15
onderduikers werden veilig via Goes af
gevoerd.
Het drama te Renesse.
In de eindphase van de bezetting
heeft de illegaliteit van het eiland nog
een zeer tragische gebeurtenis meege
maakt. De Duitse bezetting bestond ten
dele uit Russische krijgsgevangenen,
wier leider contact zocht met de illega
liteit om te helpen het eiland te bevrij
den. Daar kwam echter niets van, maar
de Duitsers begonnen ongerust te wor
den en vorderden voor hun veiligheid
alle mannen tussen 17 en 40 jaar. Een
groep illegale werkers beraamde daarop
het plan om het eiland te ontvluchten.
Op 3 December '44 werd door de dis
trictschef van de PZEM te Zierikzee,
de heer Minkema, die een telefoonver
binding met de geallieerde troepen in
stand had gehouden en daarover veel
Inlichtingen verschaft had, gevraagd, of
de mogelijkheid bestond enige personen
van het eiland weg te halen. Op een
koude donkere avond, 7 December '44,
gingen 16 mannen en één vrouw samen
langs een eenzame dijk naar de Schelde
en tuurden over het water. De spanning
klom en het hart klopte al driftig de
vrijheid, de VRIJHEIDtegemoet.
Maar om half negen raasde een auto
langs hen heen, bezet met Duitsers.
Van zee uit kon men de auto zien rijden;
de koplichten maakten een smalle licht
baan in de duisternis. De auto draaide
de dijk af en toen kon men van zee uit
het rode achterlicht zien. De snelboot
met Engelse stoottroepen, die hen be
vrijden zou, keerde terug. Men dacht
dat er verraad in het spel was en de
mensen gevlucht waren
Kort daarop verschenen Duitse sol-
vangen namen: o.a. een Engelse piloot,
een Nederlander in Engelse dienst, een
student en een Armeens onderofficiers
spion; verder verzetsmensen van het
eiland.
Een paar dagen later werden uit elke
gemeente van het eiland vijf personen,
waaronder familieleden van de gevan
genen, naar de Slotlaan van het slot
Moermond te Renesse gestuurd. Vele
soldaten bewaakten daar de omgeving.
Om twaalf uur moest de stoet van het
gemeentehuis zich erheen begeven. Daar
aangekomen zag men 10 lijken, pas op
gehangen aan zware balken tussen twee
bomen, sommige nog stuiptrekkend.
Een vader zag er zijn zoon tussen
hangen
Tweemaal 24 uur moesten de slacht
offers van het Duitse barbarendom
blijven hangen. Hun zonde was geweest,
dat zij als goede Zeeuwen hun vrijheid
te veel bemind hadden.
Hier dreigde het water de Zeeu
wen te overstromen, daar werden
zij bedreigd door het vuur.
De mystieke ziel van de Zeeuw
heeft op enkele plaatsen tijd no
dig gehad om het verschil te zien
tussen de straf en het gebod om
verzet te plegen tegen de roede,
die God voor de straf gebruikte.
Maar toen het Zeeuwse volk de
geestelijke achtergrond van het
Nationaal Socialisme ging door
zien, waren er ook onder hen ve
len, die de route van het verzet
zijn gaan volgen.
Zeeland heeft geworsteld in de
tourgende greep van de tyran,
omringd door bloed en vuur en
water, maar heeft overwonnen, is
innerlijk nooit overwonnen ge
weest.
(In enkele vervolgartikelen zullen
wij voorts de geschiedenis van de K.P.
beschrijven.)
(Ingez. mededeling, advert.)
Arnemuiden verliest in
-Rilland.
De harde Noord-Wester heeft Zater
dagmiddag niet kunnen verhinderen dat
nog verschillende, en dan zeker niet de
minst belangrijke wedstrijden zijn
doorgegaan. Het belangrijkste feit was
dat Serooskerke erin slaagde het ene
benodigde punt binnen te halen, waar
door het kampioen van da 2e klasse A
geworden is. De cijfers van deze beslis
sende wedstrijd zijn echter niet bepaald
groots voor een kampioen
In de le klasse werd alleen de wed
strijd Rillandia IArnemuiden I ge
speeld, welke eindigde in een 3-1 over
winning voor de gastheren. Arnemuiden
heeft hierdoor een paar zeer belangrijke
punten verspeeld, waardoor het voor
zichzelf de deur naar 't kampioenschap
op een kier heeft gezet.
2e klasse A Bevelanders ISeroos-
kerke I 00; Wissekerke IS.V.D. I
0—2.
Serooskerke is door het bemachtigen
van één punt kampioen in deze klasse
geworden, waarvoor onze hartelijke ge
lukwensen. Het zal echter de nieuwe
kampioenen geen volle bevrediging ge
ven, dat zij tegen de Bevelanders, welke
op de 7e plaats staan, en nog met 2 in
vallers speelden, geen enkel doelpunt
scoorden. In deze spannende wedstrijd
stelden beide voorhoedes teleur, terwijl
bij de Bevelanders vooral de linksback
en linkshalf en bij Serooskerke de beide
backs tot de uitblinkers behoorden. De
gastheren van Wissekerke moeten al be
paald slecht op dreef geweest zijn dat
zij n.b op eigen terrein met een duide
lijke nederlaag tevreden moesten zijn.
tinge II 10; Wemeldinge IIVeere
H 1—0.
Josex>h Pholien, de Belgische premier,
is voornemens Vrijdag a.s. per vliegtuig
naar de V.S. te vertrekken en daar een
dag of tien te blijven.
Wesfcduitse ambtenaren hebben ver
klaard, dat de West-Duitse betalingen
aan het egalisatiefonds van het plan
Schuman niet meer dan 65 millioen DM
per jaar. zullen bedragen.
In het ziekenhuis te Kerkrade is over
leden de burgemeester van die gemeen
te, mr A. P. J. M. Lempers. Reeds sinds
1 Maart jJ. was mr Lempers buiten
functie.
Te Napels zijn 89 personen aangehou
den i.v.m. de ontdekking van aanzien
lijke hoeveelheden wapens en munitie.
Van Amerikaanse zjjde is bij de Rus
sische autoriteiten geprotesteerd tegen
verschillende aanvallen op Amerikaan
se legertreinen bij het passeren van de
Russische zóne.
De Roemeense minister van mijnbouw
en olie-winning, Vasilichi, is van zijn
functies ontheven, blijkbaar n.a.v. de
slechte resultaten in de olie-industrie.
Bijna duizend hongerige vluchtelingen
uit de door droogte geteisterde gebieden
in de noordoostelijke Braziliaanse staat
Ceara zijn het stadhuis van Campos Sal-
les, in het zuidelijk deel van Ceara, bin
nengedrongen en eisten voedsel, werk en
geld van de burgemeester.
De Britse minister-president Attlee,
ligt in het ziekenhuis en moet twee a
drie weken onder medische behandeling
blijven voor een zweer aan de twaalf-
vingerige darm.
De 84-jarige dirigent Arturo Tosca-
nini zal het grootste deel van de sym-
phonieconcerten van de nationale radio-
omroep in het seizoen 19511952 diri
geren.
De Franse Nationale Vergadering
heeft een nieuw kiesstelsel goedgekeurd,
waarbij iedere partij, die 50 van de
stemmen in een departement behaalt,
alle zetels in dat departement krijgt
toegewezen.
De regering van Israël heeft Amerika
verzocht haar door een schenking van
150 millioen dollars te helpen het be
staande tekort aan verbruiksgoederen te
overwinnen.
De internationale grondstoffenconfe-
rentie te Washington heeft bekendge
maakt, dat zij voornemens is een com
missie in te stellen, die tot taak zal heb
ben aanbevelingen te doen inzake de
productie en distributie van en de vopr-
ziening met krantenpapier.
In de gemeentelijke gasfabriek te
Apeldoorn wordt op 28 Maart een huis-
telefooncentrale in werking gesteld,
welke bediend kan worden door een
blinde telefonist, die beide handen mist.
Amerikaanss hulporganisaties zijn
voornemens 21.000 ton melkpoeder,
12.000 ton gedroogde eieren en 5780 ton
boter naar Joego-Slavië te zenden tegen
het eind van April.
De N.V. organon te Oss heeft een be
drag van honderdduizend gulden ter be
schikking gesteld van de wetenschappe
lijke en maatschappelijke arbeid in het
belang van de rheumatiekbestrijding.
Dit bedrag zal het beginkapitaal vormen
van een fonds beheerd door een cura
torium.
EEN BROMFIETS OP DE LOOP
Een boerin uit de omgeving van Se-
venum heeft een benauwd avontuur be
leefd, toen zij op de bromfiets van haar
man in het dorp inkopen ging doen. Zij
kon nl. het vehikel, alle vertwijfelde
handgrepen ten spijt, niet tot stilstand
brengen en somber draaide ze rond de
stierenstal in de buurtschap de Steeg,
op deze wijze een soloronde van Seve
num makend. Tenslotte werd haar zon
derling gedrag opgemerkt. Een smids
knechtje kwam toegelopen en met hulp
kreten wist de vrouw haar noodtoestand
duidelijk te maken. De smid Is toen op
een zware motorfiets gesprongen, waar
mee hij de achtervolging inzette en de
op hol geslagen bromfiets spoedig bij
de staart had.
Meevaller voor 600 gemeenten.
Circa 600 gemeenten hebben van het
ministerie van Financiën een schrijven
ontvangen, waarin wordt medegedeeld,
dat voor die gemeenten de onderne
mingsbelasting over 1950 (m.i.v. 1951 is
deze belasting afgeschaft) 31 millioen
gulden meer heeft opgebracht dan oor
spronkelijk was geraamd.
Het bedrag, dat de gemeenten ontvan
gen, hangt af van het aantal onderne
mingen in iedere gemeente en het aan
tal in die ondernemingen aangestelde
arbeiders.
Krupp hield directievergaderingen
in de gevangenis.
De Amerikaanse advocaat van Krupp
heeft journalisten verteld, dat Alfred
Krupp en verscheidene directeuren van
zijn ondernemingen tijdens hun verblijf
in de gevangenis van Landsberg (Beie
ren) wekelijks directievergadering hiel
den.
„Het was één van de vermakelijkste
dingen, die ik ooit heb gezien", zei Da
vis, „Krupp aan het hoofd van de tafel,
geflankeerd door zijn directeuren, allen
gekleed in gevangenisuniform. Zij be
spraken de productie-cijfers en de fi
nanciële verklaringen, terwijl zij Ame
rikaanse sigaren rookten en bananen
en sinaasappelen aten".
FEUILLETON
door G. P. BAKKER.
61)
„Wie heeft de brand er in gestoken?"
vroeg de maarschalk. „Het zal altijd
een raadsel blijven. Von Falkelberg, de
bevelhebber zelf, om ons slechts een
verwoeste, volkomen onbruikbare ves
ting achter te laten? De burgers, die
hun goederen liever zagen verbran
den dan in handen der soldaten? De
mannen, die hun vrouwen en dochters
liever dood wisten dan in de macht
der plunderaars? Saguntum? Kent u de
Romeinse geschiedenis? Kent u La
tijn?"
„Ja, Excellentie."
Von Pappenheim was niet alleen
bekend als een dapper aanvoerder,
maar ook als een zeer geleerd man.
Hij had aan vele universiteiten in
verschillende landen gestudeerd.
„Student geweest?" vroeg hij.
„Groningen, Thübingen en Venetië",
luidde het antwoord.
„Groningen, dat is Friesland."
„Volgens de rector TJbbo Emmius
zeker. Groot Friesland van het Vlie
tot aan de Wezer."
„Rerum Frisitarum historica", lach
te Von Pappenheim. „U ziet, ik ken
zijn werk."
„De bewoners zijn eigenlijk Sak-
sers", verklaarde Saxon.
„Dus u is Hollander. Kranige werk
tuigkundigen, koppige kerels."
„Maar ga zitten, man." De maar
schalk wees hem een stoel aan. Zijn
gezicht stond vrolijk. De wetenschap
had hem in een goed humeur ge
bracht.
„Nu wist Saxon, dat zijn hoofd
geen gevaar meer liep.
„Is u ook ingenieur? U heeft vol
komen gelijk. Een open plaats en
geen geld om de vesting op te bou
wen, geen werkvolk verkrijgbaar!"
Even zweeg hij.
„Zeker, we hebben de plundering
toegelaten. De dapperheid der solda
ten moet beloond worden. Zij waren
half verhongerd, verzwakt door ziek
te, zelfs heerste de zwarte pest. Wat
helpt verbergen, u zult de vlag heb
ben gezien. Zij hebben gemoord, ge
marteld. Het protestantse Duitsland
dient door angst en vreze onder
worpen te worden. Er bestaat geen
andere wijze. Met verdragen rukt
men de wortels niet uit. Met vuur en
zwaard moeten de ketters verdelgd
worden. Het valse geloof dient met
wortel en kern uitgeroeid, de ware
leer in de hoofden en harten te wor
den gehamerd."
Hij wond zich op, maar het beken
de kruis op zijn gekerfd voorhoofd
zag Saxon niet verschijnen.
„Maagdenburg is het eerste voor
beeld, het inluiden van een nieuwe
periode. Sed cincere sciebat Han
nibal." (Maar Hannibal wist te over
winnen.)
Zijn toon werd iets kalmer.
„Daarover denk ik anders dan de
hertog. Kerkelijke zaken hem onver
schillig. Toen ik het protestantisme
afzwoer, nam ik de wapenen op voor
mijn geloof en mijn keizer. Doch ons
einddoel is hetzelfde."
Hij zweeg enige ogenblikken, toen
vervolgde hy:
„Maar de met zoveel moeite ver
overde vesting te verwoesten, zoals
men mij heeft verweten, zou slechts
in het brein van een krankzinnige
kunnen opkomen."
Saxon voelde dat hij de waarheid
sprak. Von Pappenheim was een oud
generaal der artillerie, die er zijn eer
in stelde, in kennis gelijk te staan
met de beste Nederlandse ingenieurs,
Hij maakte zijn ontwerpen zonder
schansmeesters of deskundigen. Hij
zou nooit alle bruggen, muren en to
rens vernietigd hebben.
Eensklaps vroeg hij:
„Heeft u het huis met de toren
gekend?"
„Alleen van buiten, een prachtig
huis in gotische stijl", antwoordde
Saxon. „Mij is verteld door de waard
van het wijnhuis „In de Gouden
Kroon" aan de Brede Weg, dat de
eigenaar een oude graaf was, die rus
tig zijn dagen sleet."
„Graaf von Ebertot. Maar hij was
de eigenaar niet, een soort majordo
mus. Hij is gevangen genomen en te
gen een wissel van een behoorlijk be
drag in vrijheid gesteld door gene
raal Von Warmelode."
„Wie was de eigenaar, Excellentie?
vroeg Saxon.
„De prinses Von Ebertot zu Quet-
schen. Zij is gevlucht en in haar pa
leis werd niets van waarde gevonden,
noch later in de kelders, terwijl be
kend was, dat er duizenden en dui
zenden aan kostbaarheden aanwezig
waren. Ook heeft zij, naar men my
meedeelde, grote bezittingen buiten
Maagdenburg."
(Wordt vervolgd.)
ZATERDAGMIDDAGVOETBALCOMPETITIE.
De spannende wedstrijd van deze klas
se werd in Krabbendijke gespeeld. Er
werd hard om het beslissende punt ge
vochten, maar tot één minuut voor het
einde was de stand nog steeds blanco.
Op dit laatste moment wist echter De
Bel voor Krabbendijke het beslissende
2e klasse B: Ilapelle IIColynsplaat
se Boys II 01; Krabbendijke IIKloe-
punt te scoren, waardoor de positie van
Kloetinge ernstig wordt bedreigd. Ka-
pelle slaagde er niet in de punten thuis
te houden terwijl Wemeldinge, ook al
weer met 10, de eer aan zich hield
en daardoor in enkele weken zijn po
sitie aanmerkelijk heeft versterkt. De
10 overwinning van Colijnsplaatse
Boys was bepaald mager.
2e klasse C: Meeuwen IV.S.C. I
o—3.
Inderdaar heeft het terrein-voordeel
bij de Meeuwen een rol gespeeld en wis
ten zij hierdoor de overwinning thuis te
houden. Zy bezetten daardoor thans de
7e plaats en stonden hun 8e plaats aan
V.S.C. af.
2e klasse E: Zaamslag IIIHoek II
2—4.
Zoals te verwachten was heeft Zaam-
slag III het tegen de reserves van Hoek
niet kunnen bolwerken, al tonen de cij
fers aan dat het overwicht van de gas
ten niet bepaald geweldig geweest is.
Uitslagen junioren-wedstrijden:
NieuwlandDe Zeeuwen 03; Ril
landia—Krabbendijke 02; Wemeldin
ge's-Heer Arendskerke 51,
Vergadering Ver. van Oud-
leerlingen Fruitteeltschool te
Wilhelminadorp.
Zaterdagmiddag vergaderde de Ver,
van Oud-leerlingen van de Fruitteelt-
school te Wilhelminadorp in „Slot Ost-
ende" te Goes. In deze jaarvergadering
werd een overzicht gegeven van het
werk van de vereniging. Dit overzicht
getuigde van een actief leven en een
gezonde stand van de financiën. Vol
gens het reglement was de voorzitter
aan de beurt van aftreden; hij sverd in
het bestuur opgevolgd door de heer P.
Verburg van 's-Heer Hendrikskinderen.
Na de pauze hield ir van Soest
een inleiding over zijn indrukken van de
Amerikaanse fruitteelt. Uitvoerig stond
de spreker stil by de mentaliteit en de
opvattingen van de Amerikanen. Op
vallend is de grote mate van vrijheid die
men in Amerika kent, en waar men op
de juiste wijze g-bruik van weet te ma
ken. Deze vrijheidszin zet zijn stempel
op het gehele Amerikaanse leven. Men
heeft veel respect voor arbeid, mits deze
productief is. Na een overzicht van de
cultuur in het algemeen te hebben ge
geven vertoonde de spreker een aantal
kleurenplaatjes die een fraaie illustra
tie van het besprokene waren. Nadat
door een der bestuursleden tot de schei
dende voorzitter enkele waarderende
woorden van dank waren gesproken
sloot deze de zeer geslaagde bijeen
komst.
Wielerwedstrijd te Middelburg.
Zaterdagmiddag organiseerde de
Zeeuwse W.S.C. „De Seheldemond" op
het Molenwater te Middelburg de club
kampioenschappen voor amateurs en
nieuwelingen. Er moesten 70 ronden van
elk 1100 meter worden gereden. Voor de
aanvang van de wedstrijd sprak de voor
zitter van „De Seheldemond", de heer
C. v. d. Linde, een dankwoord tot de
autoriteiten voor hun mederwerking.
Daarna werd een minuut stilte betracht
ter nagedachtenis van de kort geleden
om het leven gekomen wielrenner Ger-
rit van Beek.
Om drie uur v\el het startschot voor
de 9 amateurs en 17 nieuwelingen. Hoe
wel er 70 ronden gereden moesten wor
den, was de beslissing reeds voor de 30e
ronde gevallen. De wedstrijd droeg dan
ook een zeer eenzijdig karakter en was
absoluut zonder spanning. Aanvanke
lijk bleef het peleton bijeen, maar in
de 10 ronde gingen Oosthoek, Damen
en Ham er tussen uit, gevolgd door
Zwartepoorte, Van Schayk en Stro o.
Verhelst zag het gevaar en ging er ach
ter aan. Hij nam de kop en liep steeds
meer uit, zodat hij in de 27e ronde alle
deelnemers, behalve Oosthoek en Da-
men, gedubbeld had. Oosthoek bleef nu
aan het wiel van Verhelst plakken,
maar Damen kon het hoge tempo niet
volhouden. Hij kreeg een inzinking en
moest in de 55e ronde zelfs de strijd
staken. De Middelburgse favoriet Van
Schayk weerde zich uitstekend en wist
in de eindsprint nog op de derde plaats
beslag te leggen. De uitslag was:
Amateurs: 1. C. Oosthoek, 's-Heeren-
hoek; 2. A. Ham, Souburg; 3. F. van
Schayk, Middelburg.
Nieuwelingen: 1. M. Verhelst, Axel;
2. Konings, Goes; 3. H. Stroo, Vlissin-
gen.
Centrale Goes A.R. Kies-
vereniginen.
Zaterdag vergaderde de Centrale A.R.
Kiesvereniging in de Kieskring Goes,
onder leiding van de heer R. Zuidema.
De jaarverslagen van secretaris en
penningmeester, de heren Hommes en
Buitenhuis werden goedgekeurd. Hieruit
bleek o.m. dat het totaal aantal leden
993 bedraagt en dat de rekening sloot
met een batig slot van f 376,53.
Een voorstel tot verlaging van de
contributieafdracht voor met leden ge
huwde vrouwen vond algemene instem
ming.
De heren C. Douw, J. Hommes en H.
Wolfert werden als bestuurslid herko
zen. De leden van het moderamen wer
den opnieuw afgevaardigd naar het
Prov. Comité.
Bij de bespreking van de A.R.J.O.S.-
actie werden de aangesloten verenigin
gen dringend opgewekt, aan deze zaak
volle aandacht te schenken.
Tenslotte werd nog in de brede ge
handeld over de oplossing van de kabi
netscrisis en de houding daarbij door
de A.R.-Kamerfractie aangenomen.
Ds H. J. J. Keyzer nam afscheid
van St Laurens.
Zondagmiddag nam ds H. J. J. Key
zer, Ned. Herv. predikant te St Laurens
afscheid van zijn gemeente, wegens ver
trek naar Maasland (Z.-H.) Ds Keyzer
preekte over de afscheidsrede, die Jezus
nield tot zijn discipelen (Joha 16 vers
33). Na de prediking zong het klein
koor o.l.v. de heer S. Sanders de schei
dende predikant Gez. 298 vers 3, 6 en 7
toe. Vervolgens sprak de burgemeester
de heer J. W. van 't Hoff, die er op
wees, dat St Laurens de eerste gemeen
te van de predikant was en dat hij er
veei en met enthousiasme heeft ge
werkt. Hij dankte hem hartelijk voor de
prettige samenwerking. Namens Classi
caal bestuur en Ring sprak ds F. Don.
De president-kerkvoogd, de heer J. W.
Davidse, zei, dat er banden van vriend
schap verbroken worden. Hij bracht de
afbraak der bunkers in herinnering
evenals de nieuwe klok, die door een
actie van de predikant in de toren is
gekomen. Ook mevr. Keyzer werd in de
dank betrokken. Ouderling P. J. den
Boeft sprak namens gemeente, vereni
gingen en kerkeraad woorden van dank
voor hetgeen ds Keyzer in de 3 en een
half jaar, dat hy in St Laurens stond,
heeft gedaan,
Tenslotte sprak ds H. J. Fijnacker
Hordijk als consulent, die de gemeente
verzocht de scheidende predikant Gez.
94 (gew.) toe te zingen.
Ds Keyzer sprak woorden van dank
en zei,'zich bewust te zijn, dat hij vele
fouten en tekortkomingen heeft gehad.
Hij wekte de gemeente op tot trouw
medeleven. Nadat de burgemeester van
Arnemuiden, de heer J. Langebeeke, nog
dank had gebracht voor hetgeen ds Key
zer heeft gedaan als consulent in die
gemeente, werd de dienst besloten met
het zingen van Gez. 136 vers 1 en 5.
Velen namen aan het eind van de
dienst in de consistorie afscheid van ds
en mevr. Keyzer.
Kerknieuws,
Ned. Herv. Kerk.
Bedankt voor Middelburg (nader be
richt) B. Baks te Capelle aan de IJssel.
Voor Zevenhuizen L. D. van Dyi te
Koudekerke.
Geref. Kerken.
Beroepen te Barendregt (vac. P. C. Pe
likaan) drs J. v. d. Berg te Oost- en
West-Souburg.
Aangenomen naar 2e Exloermond N.
Korenhoff, cand, te Leiden, die bedank
te voor Geesteren-Gelselaar, Grijpsker-
ke, Houwerzijl, Nieuwerkerk aan de
IJssel, Lewedorp, Rilland-Bath en Woi-
phaartsdijk.
Geref. Gemeenten.
Beroepen te Borssele Ds Heerschap
te Wageningen.
Uitvoering Mattheüs Passion
te Axel.
Op de zgn. stille Zaterdag werd door
het Haarlemse gezelschap onder leiding
van Piet van Egmond te Axël de Mat
theüs Passion uitgevoerd in de Neder
landse vertaling van Jan Engelman.
Helaas heeft deze erg slordige uitvoe
ring ons niet kunnen voldoen. Allereerst
bleek de accoustiek in de kerk zodanig
te zijn, dat het zowel voor de solisten
als voor het koor een zware taak was
om goed op toon te blijven, hetgeen dan
ook niet altijd gelukte. Door gemis aan
nagalm werden de koren, die kort en
bijtend gezongen moesten worden, tot
een onsamenhangend geheel. De over
dreven sentimentele opvatting van de
dirigent bij de uitvoering van de ver
schillende koralen had in dit gebouw tot
gevolg, dat enige koralen zeer onzuiver
gezongen werden.
Als solisten werkten mede: Maart je
Kliffen, Leni Henning, Henk Meyer,
Henk Driessen en Emile Linsen, waar
van de dames wel het best voldeden. De
tenor die de evangelisten-partij moest
vertolken, bleek hiervoor niet de ge
schikte zanger te zijn. In de aria's kwam
zijn stem beter tot zijn recht. Evenals
deze zanger maakten ook de andere he
ren-solisten geregeld de fout Duitse
woorden te gebruiken tussen de Neder
landse tekst, hetgeen bijzonder storend
werkte.
Onze mening over deze uitvoering in
de Nederlandse taal is, dat de door
Bach zelf gebruikte tekst in het Duits
verreweg te verkiezen is boven de Ne
derlandse. Vele stukken kregen in de
Nederlandse vertaling een geheel andere
betekenis dan in het oorspronkelijke
Duits.
Tenslotte menen we nog ernstige be
zwaren te moeten maken tegen de wel
zeer erg verkorte uitvoering. Het gehele
werk, dat oorspronkelijk ruim 4 uur in
beslag neemt, werd zodanig besnoeid,
dat men binnen 2% uur weer buiten
stond. Het gaat zodoende lijken op een
Mattheüs Passion in vogelvlucht.
Alhoewel we het met de opvatting
van Piet van Egmond niet eens zijn,
kunnen we niet anders zeggen, dat dat
hij zowel koor als orkest goed in zijn
macht had. J. K.
VERKLARING.
Uit enkele reacties op de door ons
gepubliceerde recensie van de op
voering der Matthauspassion door de
I Chr. Oratorium Ver. te Goes is ons
gebleken, dat bij sommige personen
de mening heeft post gevat, als zou
den wij het werk dezer vereniging
niet waarderen. Gaarne verklaren
wij, dat het tegendeel het geval is en
dat wij voorts tegenover de presta
ties van de twee Oratoriumvereni
gingen te Goes beide even onbevan
gen' staan. Wij zijn echter van me
ning, dat in een muzikale bespreking
naast de waardering de critiek, in
dien daar aanleiding toe is, niet mag
ontbreken, zowel terwille van een
eerlijke voorlichting van het publiek,
als ten bate van de opbouw van het
muziekleven zelf. Voorzover deze cri
tiek ditmaal in een vorm mocht zijn
geuit, waardoor enkelen zich ge
kwetst konden gevoelen, spreken wij
daarover inmiddels onze spijt uit.
DE REDACTIE.
De heer C. Blaas uit Poortvliet werk
zaam te Scherpenisse kreeg een stapel
hout op zijn voet en liep daardoor een
beenbreuk boven de enkel op. Dokter
Helleman verleende de eerste hulp en
liet de gekwetste overbrengen naar het
ziekenhuis.
Een gezelschap van twee honderd le
den van de afdeling Rotterdam der Ned.
Chr. Reisvereniging maakte gisteren een
trip naar Brugge en Gent. In Goes werd
gepauzeerd om in hotel „De Koren
beurs" de koffi# te gebruiken.
(Vervolg van pag. 1)
gen des Geestes, d.i. het volle Woord,
wat vandaag de levensvolheid geeft, on
danks de komende boycot voor wie ge
trouw is. Christus wil zijn gaven uit
werken in ons ter bereiking van de
mannelijke rijpheid, naar het Nieuvv-
Testamentisch oogstlied uit Et. 4. Wie
daar niet van genieten kan, ga liever
heen. Dit leven, ook, ja juist maatschap
pelijk, komt hoe langer hoe meer te
liggen binnen het krachtveld van Satan.
'Tijdige onderkenning is nodig.
Hierop aansluitend sprak in de mid
dagvergadering ds C. v. d. Waal van
Leerdam over de krijgstactiek van de
antichristelijke profetie. Spr. wees er
op, dat tegenover Christus' macht Sa
tan zijn machtsorganisatie plaatst: de
anti-christelijke cultuurmacht. Satan
komt echter nooit met de blanke sabel,
concentratiekamp of tanks, dan kon je
het zien. Satan krijgt de wereld achter
zich door het beest uit de aarde d.i. de
anti-christelijke profetie. Dat beest
heeft een hoorn ais van een lam, d.i.
het lijkt zoetsappig, maar zijn taal is
als van de draak. De antichrist is nooit
een buitenkerkelijke a-reügieuze figuur.
Was dat maar waar. In Satans tactiek
zit een machtig systeem van daemo-
nische orde. Hij benevelt de mensen vol
gens verschillende methoden: a. door
mannen van gezag, kerkvorsten, die zeg
gen ,zo zegt de Here", b. Door goedbe
doelde zendingsijver: Zoek niet het iso
lement, pas je boodschap aan; het zgn.
apostolair motief, c. Door een greep op
de jeugd, zoals het hellenisme in Israël
gelukte, d. Door niet meer brutaal het
Woord te ontkennen. Die tijd is voorhij.
Men geeft een andere inhoud aan het
Woord, en het lijkt orthodox. Het hui
dige Barthianisme. e. Door het betrek
kelijk maken van de waarheid op dit
laatste concentreert de aanval zich in
het bijzonder. Men roept; wat is waar
heid? Door allerlei scholastieke rede
neringen hebben we vandaag een kerk
volk, dat doodmoe geworden is: Wie
heeft nu eigenlijk de waarheid? Men
opereert met wat teksten zoals „Dat
zij allen één zijn" en „wij kennen ten
dele" en men vindt het al gauw prach
tig. Men doopt vandaag niet meer in
„nijverheid, handel en industrie" doch
men doet het vandaag in nettere, ortho
doxe termen. Maak geen onderscheid
meer tussen waar en vals, christen en
anti-christen. Spr. toonde uitvoerig aan,
dat de oecumenische beweging de vorm
geving is van de anti-christelijke profe
tie in onze dagen. Men heeft de tijd
mee in de zucht naar eenheid, politiek
en kerkelijk. Spr. legde een „Volk en
Vaderland" en „Trouw" naast elkaar,
die precies hetzelfde zeggen; alleen
Mussert werd ervoor gefusilleerd. De
oecumenische bgweging heeft overal
zijn 5e colonne. Netelenbos werd inder
tijd afgezet om zijn preken in de Ned.
Herv. Kerk, vandaag vindt men het
prachtig. De bodem wordt bereid voor
de wereldkerk. Aan de V.U. wordt stoel
na stoel bezet door' oecumenische figu
ren. Vakorganisatie e.a. verlenen hulp
diensten. Laten we gewaarschuwd zijn,
maar ook dankbaar voor de reformatie,
die de Here nog gaf. En die niet ver
kwanselen. Nabij u is het Woord.
CHR. GEREF J.V. EN M.V.
TE BIEZELINGE.
Het Zeeuwsch Verband van Christe
lijk Gereformeerde J.V. en M.V. hield
zyn Paasvergadering in Biezelinge.
De vergadering werd geopend door de
voorzitter, de heer Spaans van Zierik
zee, met het lezen van 1 Thimotheus 6,
Daarna volgden de gebruikelijke ver
slagen en een declamatie uit Middel
burg. Door de student P. N. Ribbers te
Apeldoorn werd een referaat gehouden
over „Paastriumph en Satanslist".
Spreker begon met te zeggen, dat wij
weer Paasfeest vieren; dat de dood is
overwonnen, maar de strijd is gebleven.
Hij schetste de strijd van de kerk, en
de strijd van de Satan. Die poogt op
allerlei manier de mens het geloof te
ontnemen, om tot de conclusie te bren
gen: er is geen God, en al was er een
God, dan bemerken wij er niets van.
Hij wees er op, op welke manier wij
moeten strijden. Hoofdzaak is dat wjj
onze ankers vast slaan in de Bijbel, dat
moet onze grond zijn. Naar aanleiding
van dit referaat werden vele vragen ge
steld, die door spreker werden beant
woord.
De middagvergadering werd geopend
door het zingen van Ps. 25 2, waarna
een zangkoor uit Vlissingen enige lie
deren ten beste gaf.
De student J. de Vuy'st uit Apeldoorn
hield daarna een causerie: „Het verbo
den voegwoord". Het was een causerie
die bedoelde aan te manen tot het van
gen van de „vossen": intellectualisme en
mysticisme. Het verboden voegwoord,
het woord „dus", functioneert in ons
leven o.a. bij het trekken van couclu-
sies. En juist in het geestelijk leven zijn
conclusies zo gevaarlijk. De zaken moe
ten beleefd worden. Anderzijds dienen
we ons te wachten voor mysticisme. Dit
zeer diep en geestelijk moeilijk onder
werp, werd met aandacht gevolgd.
Daarop volgde een zeer geanimeerde
bespreking, waaraan velen deelnamen.
Het slotwoord werd gesproken door
de voorzitter, waarna ds A. Gruppen
voorging in dankgebed.
