KEES DE GRAAFF LEGDE EERSTE STEEN VOOR
ORGANISATIE ZEELAND.
Haar avontuur
VAL DA
HET ZEEUWSE VERZET. (II)
Frits de Zwerver kwam naar Goes.
Rorl
Kring Tholen der
Z»L»M» bijeen»
Onderbemaling voor deel van de
Zuidwatering»
-bed is ook voor U ideaal!
Kring Tholen der
Z»L»M» bijeen»
Voor vlijtige handen
Onder de loupe
maakt een vergiet.
Ne>?m een doos echte
Met de „Nelly" en de „Joh» v. Oldenbarneveit"
varen weer vele Zeeuwen thuis.
Maandag 3 Maart 1951
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 2
Kees de Graaff heeft de eerste steen gelegd voor een duurzaam
organisatorisch verband van Zeeland met de LO, toen hij Frits de
Zwerver in Goes introduceerde. Deze kwam van 1316 Mei '43 in
Goes, preekte er en hield er enkele vergaderingen, waaruit de zgn.
algemene groep ontstond, die daar dus aanvankelijk de officiële LO
was. Merkwaardig is nu, dat in deze op initiatief van Frits voor het
LO-werk georganiseerde groep practisch geen gereformeerden zaten,
terwijl daarnaast op Zuid-Beveland de zgn. gereformeerde groep werk
zaam was, die zich toen althans nog niet bij de LO wilde aansluiten.
Toch had ook deze groep haar relatie met de LO, nl. met het Beurslid
Ds Jan uit Sprang-Capelle.
Duitsers op bezoek in valse
P. B.-centrale.
Deze ging. In het najaar van 1943 de
zaken voor Zeeland waarnemen. De ge
beurtenissen brachten Intussen reeds
spoedig een verandering In- de toestand
van de LO op Zuid-Beveland. Op 29
Augustus werd de leider van de alge
mene groep gearresteerd en op 7 Sep
tember volgden arrestaties van andere
leden. Jan Steen, die ln belde groepen
Ingeburgerd was, bracht de fusie van
de overblijvenden met de gereformeer
de groep snel tot stand en zo werd dit
gemengde gezelschap de LO ln Zuid-
Beveland onder een tweehoofdige lei
ding verenigd, terwijl Jan Steen ln feite
met de uitvoering van het werk belast
werd.
HOE HET TOT STAND KWAM.
I r.. :i.I.ETON
door G. P. BAKKER.
14) o—
Bij het buffet aan een tafel zat een
vonderlijke persoonlijkheid. Hij kon
len eeuwig reizend student, een zwer-
rer langs da grote wegen, een afge-
lankte soldaat of een verlopen edel-
nan zijn. Hij was gekleed in een don-
rer wambuis van onbepaalde kleur en
»en nauwsluitende broek. Over zijn
loofd had hij een zwarte kap getrok-
cen, die de nek verborg en alleen een
»vaal van 't gezicht liet zien. 't Meest
>pvallend waren zijn zware, zwarte
wenkbrauwen, zijn gele, oosterse ge-
eatskleur en zijn zwarte snor. Aan de
lijde van zijn kap wapperde een lange,
geknakte haneveer.
Aan zijn gordel hing een lang
gwaard met een gevest in de vorm
Van een kruis, en een ponjaard. Hij
gat met het ene been gekruist over
het andere. Een grote luit hield hij
Voor zijn borst. Aan zijn voeten lag
een grote, vuile hond te slapen.
fcijn ogen keken nieuwsgierig in het
rond. Zijn aandacht viel op de lange
kurassier, die zich vermaakte te kijken
Baar een reusachtige, niet al te nuch
tere hellebaardier, die met de rech
ter elleboog op de tafel stunde, ieder
één uitdagend zijn arm op de tafel te
drukken.
„Wie durft zijn kracht met mij te
meten? Om een beker wijn, dat lk de
sterkste ben."
Een enkele soldaat waagde het,
vestigde zich als verzekeringsagent ln
Middelburg.
Zijn eerste reis was naar Oost-Zeeuws
Vlaanderen, waar hij wist te bewerk
stelligen, dat ln Iedere plaats een duik-
hoofd kwam, die ln relatie kwam te
staan met één der drie rayons: Axel,
Hulst en Terneuzen. In Februari ver
scheen hij ln West-Zeeuws-Vlaanderen,
dat hij nu definitief met de LO wist te
verbinden en waarbij Trouw zich los
maakte van het dulkwerk. Er kwamen
daar twee rayondt Breskens en Oost
burg. Van toen af verscheen van West
zowel als van Oost een koerier op de
provinciale vergadering.
UIT „HET GROTE GEBOD"
VERZETSBOEK LO-LKP
maar met slecht gevolg. De onderarm
van de man was buitengewoon lang
een niet te onderschatten voordeel.
De kurassier ving de blik van de
man met de luit. Hij ging naar diens
tafel.
„Jij zou het kunnen proberen", zei
hij, hem opnemend, zoals de ene
sterke man de andere doet.
„Neen", luidde het antwoord, „ik
ben geen vechtersbaas of krachtmens.
Ik ben maar een vreedzame zanger.
Maar waarom waag je het zelf niet?"
„Is gisteren al gebeurd", sprak de
kurassier. „Zing of speel eens iets."
„Wijn en stilte voor de zanger, „ge
tekende", schreeuwde hij tegen de
waard.
Een blond meisje bracht een kruik
wijn en ging bij de beide mannen
zitten. „Hansje", stelde zij zich voor.
De zanger tokkelde op de snaren van
zijn luit, eerst zacht, liet toen een for
ser antwoord klinken.
„Zanger", zeide de waard, „zing
ons een vrolijk soldatenliedje voor."
De zanger probeerde een melodie
en begon met een heldere, warme ba
riton zijn lied.
Landman, is je oogst bedorven.
Kraait op 't dak de rode haan,
Heb je 't bij de vrouw verkorven,
Is ze er vandoor gegaan?
Ben je flink van lijf en leden,
Werp dan af je zware last,
In de krijgsdienst moet je treden
Wordt een ruiter van stavast.
Heisa hop hop. Heisa hop,
In de zadel, draf, galop,
Dat is louter lustig leven,
Zoek in avontuur je heul.
Beter als soldaat te sneven,
Dan te hangen door de beul.
van ernstiger aard. Het luidde: „Heren
help mij als het even kan aan een an
der huls, lk weet af en toe geen raad
meer met mezelf". De briefjes kwamen
tegelijkertijd op de Beurs en één der
aanwezigen stelde toen voor, deze on
derduikers te laten rullen. Vanzelfspre
kend ls men op dit voorstel niet Inge
gaan.
DE BON KAARTEN.
Een andere zorg van de Beurs was
de mogelijke fraude met bonkaarten.
Om die kans af te snijden ls men er
ook ln Zeeland toe overgeaan, controle
op de uitreiking toe te passen, door het
ln code noteren van de adressen, waar
kaarten geplaatst moesten worden. Dit
wekte vanzelfsprekend ook ln Zeeland
veel weerstand, maar het was reeds ln
preventieve zin een afdoende methode
tegen eventuele ongeregeldheden.
De bonkaarten kwamen aanvankelijk
ln hoofdzaak van bulten de provincie,
maar ln '44 was men toch zover, dat
men zich van valse Inlegvellen en ge
kraakte bonkaarten in Zeeland kon
voorzien en zelfs een overschot buiten
de provincie kon afleveren. Zeeland ls
ln dit opzicht een unicum ln de LO, dat
men op de provinciale vergadering van
wege het gevaar van fraude het over
schot der bonkaarten soms heeft ver
brand. Later wist men er een bestem
ming voor te vinden ln de ziekenhuizen.
Voor de vervalsingen had men ln
Goes een afdeling van de PBS, waar
ISen resideerde, die door middel van
Frans-PBS ln relatie stond met het bu
reau „Coco" te Botterdam. Ztyn bezoek
aan do bevolkingsregisters leverde vol
gens de bekende methode op de duur
409 PB'» permaand op.
(ïngez. mededeling, a^vl
ROOSENDAAL HOLLAND TURNHOUT BELGtf
NATIONAAL GEDENKTEKEN
OP DE DAM TE AMSTERDAM.
Ontwerp thans officieel goed
gekeurd.
De burgemeester van Amsterdam, mr
Am. J. d'Ailly, heeft van het ministerie
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen de mededeling ontvangen van het
besluit, waarbij goedkeuring Wordt ge
hecht aan het Ingezonden ontwerp van
een op de Dam te Amsterdam op te
richten Nationaal Gedenkteken-oorlog
en verzet 19401945.
Met het troepentransportschop „Nel
ly" dat vermoedelijk 20 Maart te Am
sterdam aankomt, keren de volgende
Zeeuwen terug: Sold. Anthonisse, Kort-
gene; Sold. I J. J. van Almkerk, Zon-
nemaire; Sold. G. P. L. Heijens, Vogel
waarde; Sold. D. C. Schieman, Axel;
Sold. G. P. de Jonge, Kortgene; Sold. P.
D. Oppener, Terneuzen; Sold. G. Slab-
bekoorn, Nisse; Sold. I P. J. Bodderij,
Sluis; Sold. I J. v. d. Bosch, St. Philips-
land; 2e It. P. A. Cornells IJzendijke;
Sold. J. Flikweert, Nieuwerkerk; Sold.
J. W. de Gardeijn, Groede; Sold. S. J.
van Hekke, Zierikzee; Korp. P. J. Jan-
sen, Axel; Sergt. A. J. Minnaard, Goes;
Sold. O .Mulder, Goes; Sold, J. W.
Nieuwenhuyze, 's-Heer Arendskerke;
Sold. I A. Roelse, Vlissingen; Sold. P. J.
van Sabben, Driewegen; Sold. I F. C.
van de Velde, Kattendijke; Sold. A. M.
de Waal, Walsoorden; Sold. I W. C. van
Waterschoot, Sas van Gent; Korp. P. J.
Zuidhof, Kwadendamme; Sold. Chr. van
de Abeele, Sas van Gent; Sold. Ch. van
den Broeke, Serooskerke; Sold. H. Dik,
Vlissingen; Sold. J. C. Dingemanse,
Grijpskerke; Sold. B. P. van Hevele,
IJzendijke; Sold. I C. L. Labruyerej
Domburg; Sold. M. R. Lecluyze, Hoofd
plaat; Sold. I B. de Looff, Kortgene;
Sold. G. C. de Poorter, Oostburg; Sold.
J. P. de Visser, Aagtekerke; Sergt. J.
da Vos, Zaamslag; Sold. P. Westerbeke
en Sold. I W. de Witte, beiden uit West-
kapelle; Sold. H. Bos, Terneuzen; Sold.
C. Dorst, Stavenisse; Sold. P. Gabriëlse,
Westkapelle; 2e Lt. G. M. C. F. Hofman
Vlissingen; Sold. M. Kramoen, Kortgene
Sold. J. Mol, Poortvliet; Sold. G. D. de
Smit, Grauw; Sold. Th. F. Vaal, Terneu
zen; Sold. G. W. Voogdt, Sluis; Sold. C.
de Vos en Sold. D. de Vos, beiden uit
Colijnsplaat; Korp. J. B. M. de Vries,
Vlissingen; Sold. J. van Noorden, Krui-
ningen; Sold, P. Saaman, Wolphaarts-
„Door de Eeuwen Trouw" en
„Helpt Ambon In Nood".
Teneinde de controverse tussen de
Stichtingen „Door de Eeuwen Trouw"
en „Helpt Ambon in Nood" inzake hulp
verlening aan de Republiek der Zuid-
Molukken zo spoedig mogelijk te be
ëindigen, heeft de Stichting „Door de
Eeuwen Trouw" heden een voorstel ge
daan aan de Stichting „Helpt Ambon in
Nood" tot het benoemen van een z.g.
Ereraad.
Deze Ereraad zal een uitspraak doen
over de beschuldigingen, die door de
heer Ziedzes des Plantes namens de
Stichting „Helpt Ambon in Nood"
zijn geuit jegens de Stichting „Door de
Eeuwen Trouw".
Bovendien zal de Ereraad beoordelen
de controverse in het algemeen, en het
beleid van de Stichting „Door de
Eeuwen Trouw" inzake de mogelijkheid
om met „Helpt Ambon in Nood tot
overeenstemming te komen, in het bij
zonder.
Do „Tjerk Hldde»" is gisteren over
gedragen aan de Indonesische zeemacht
en herdoopt tot „Gadjah Mada".
dijk; Sold, A. A. Tailiie, Schoondijke;
Sold. H. S. J. Visser, Breskens; Sold.
P. J. Hormons, Hontenisse; Sold. C. A.
Hoogstrate, Axel; Sold. 1 F. Jansen van
Rosendaal, Terneuzen; Sold, Th. C. Ver
mast, Vogelwaarde; Sold. A. van Zwe
den, Riliand-Bath; Sold. J. A. van Zwe
den, Middelburg; Sergt. W. A. Bljl,
Scherpenissele Lt. G. v. d. Tholen,
Zierikzee; Sold. W. Leunis, Terneuzen;
Sold. I P. v. d. Sluis, Vlissingen; Sold.
A. Meesen, IJzendijke; Mar. H A. L. P.
F. Lafort, Sluiskil; Sold. A. R. Moens,
Aardenburg; Sold. R. E. M. Ricavert,
Hulst; Sold. J. Sanderse, Vlissingen;
Sold. J. G. Timmerman, Vlissingen;
Sold. L. v. d. Driest, Souburg; Sold. C.
A. van Hese, Souburg; Sold. W. H.
Steenbakker, Baarland; Sold. P. Uyl,
Souburg; Matr. 1 A. Schillemans, Zie
rikzee; Matr. 1 J. M. Sinke, Krabben-
dijke.
De „Johan van Oldenbarneveit", die
vermoedelijk 7 Maart in Amsterdam
aankomt, brengt terug:
Sold. M. Anthonisse, Baarland, Sold.
J. Platschorre, Middelburg; Korp. C.
Traas, Rilland; Korp. J. Meijer, Waarde;
Sold. J. J. Meijnderts, Vlissingen.
De V.J5.E.M. heeft, naar gemeld wordt
in het keurig verzorgde voorlichtings
blad „De Schakel", reeds ln December
j.l. de 10.000ste kookklant geboekt. Het
was een echtpaar uit Goes, dat tot zijn
grote verrassing een electrisch fornuis
ten geschenke kreeg.
Mevrouw L. N. HuijsmanGriep uit
Rilland-Balh heeft te Krulnlngen voor
de afd. O.Z.-Beveland van de Bond van
Plattelandsvrouwen een boekbespreking
over „Madame Curie" gehouden.
Door de zorgen van V.V.V. Mooi
Oostkapelle en met medewerking van
de eigenaren van de bassen in Oost
kapelle is overgegaan tot het plaatsen
van banken op verschillende plaatsen ln
de bossen en bij enkele bushalten.
Aan de Technische Hogeschool te
Delft slaagde voor het candidaats-
examen natuurkundig ingenieur de heer
H. J. Merk te Vlissingen.
Te 's-GravenpoIder houdt de plaatse
lijke afdeling van „Het Groene Kruis"
morgenavond om half acht haar Jaar
vergadering.
Niettegenstaande de ulenexport naar
Duitsland van October 1950 tot eind Ja
nuari practisch onmogelijk was, werd
dezer dagen door de fa A. Weststrate
te Krabbendyke toch nog de tien mllll-
oenste kg uien voor export verladen.
Te Bruinisse heeft de landbouwvere-
nlglng met een collecte op een gezellige
avond f 100 bü elkaar gebracht voor de
kankerbestrijding.
«i In de zaal Colpaart te Rilland is Don
derdag de winkeliers een gezellige avond
aangeboden door een zeep- en wasmid
delenfabrikant.
Het lied viel blijkbaar In de smaak.
Het vrolijke refein, de aangename
stem van de zanger deden het meer
nog dan de woorden. Het dansen had
opgehouden; steeds meer gasten kwa
men om hem heen staan.
De hond had even de kop opgehe
ven, de kttrassier besnuffeld en was
toen weer kalm gaan slapen.
De zanger vervolgde zijn lied;
Ridder, heb je niets dan schulden,
Zelfs geen vreten voor je paard,
Ligt je laatste blanke gulden
In het laatje van de waard?
Ben je flink van lijf en leden,
Werp aan kant de zware last,
In de kijgsdienst moet je treden,
Wordt een ruiter van stavast.
Heisa hop hop. Heisa hop.
Enz.
Koopman, zit je zonder waren,
Voor een frauduleus bankroet,
Moet je zitten op d« blaren.
Weet je zelfs niet wat j« moet?
Ben je jong en sterk van leden,
Gooit de boeken in de kast,
In de krijgsdienst moet je treden,
Wordt een ruiter van stavast.
Heisa hop hop. Heisa hop.
Enz.
Jonker, liet je lief je lopen
Voor een ander, rijker buit,
Heb je toen de boel verzopen
Tot de allerlaatste duit?
Ben je flink van lijf en leden,
Wordt een man, jij domme kwast,
In de krijgsdienst moet je treden
Bij de kerels van Stavast.
Heisa hop hop. Heisa hop.
Enz.
(Wordt vervolgd.)
ae aanoryving zal zorgen.
De stro-prijzen zullen stijgen.
In Hotel Hoek te Tholen vergaderde
Vr(jdag de Kring Tholen en St. Philips-
land van de Z.L.M. In deze vergadering
1» de wenselijkheid besproken van silo-
bouw. Voorts heeft de heer Zinkweg uit
Numansdorp een causerie gehouden
over zjjn reis naar Amerika waar hy
do aardappel teelt heeft bestudeerd.
Na het opninggwoord van ir M. A.
Geuze, de Kringvoorzitter, volgden de
verslagen, waaruit bleek, dat de kas
een nadelig slot vertoont van f 167.93.
De aftredende bestuursleden werden al
len herkozen. Ir Geuze, die vervolgens
de regeringscrisis besprak, deelde mede,
dat verwacht kan worden, dat een nieu
we regering vrij forse maatregelen zal
nemen en men er bijvoorbeeld maar op
moet rekenen dat het zgn. Bonvoeder
met April a.s. duurder zal worden. De
stro-prijzen zullen stijgen n.l. buiten
stro haver op f 40.—, gerst op f 40.
rogge- en tarwestro op f 50.— en bin
nenstro nog f 5.hoger. In het Zuiden
zal men evenwel op een aEtnmerkelijke
stijging van de vervoerprijzen moeten
rekenen.
Over de mais sprekend deelde lr
Geuze mede, dat voor de teelt in Tholen
24 ha. is opgegeven. Hij achtte het raad
zaam een vaste werkploeg van plukkers
aan te stellen want voor de machinale
pluk is de verbouw nog te gering.
Vervolgens kwam men tot een be
spreking over de bouw van silo's. De
heer De Ronde gaf hier enige inlichtin
gen over en wees op de noodzaak een
vlugge beslissing te nemen in verband
met liet stijgen van de bouwprijzen.
Tenslotte kwam de heer Zinkweg aan
het woord, die met zijn vlotte en inte
ressante causerie waarvan we reeds
eerder verslag gaven zijn gehoor wist
te boeien.
In October kwam Ds Jan uit Sprang-
Capelle er op aandringen, dat men de
provinciale organisatie verder zou gatut
uitbouwen. De mannen uit Goes gingen
op reis en kregen contact op Walche
ren, maar toen zij een week later weer
naar Walcheren terugkeerden om een
leidende figuur, Ds Smoon, te treffen,
bleek deze niet te voelen voor een or
ganisatorisch verband. Walcheren kon
sich trouwens redden, want Ds Smoon
had reeds enkele contacten voor bon
kaarten en voor het plaatsen van on
derduikers elders ln het land, o.a. ln
Utrecht. Vla het Beurslid D3 Jan wis
ten de Zuid-Bevelanders nu echter het
Utrechtse kanaal droog te leggen en
Walcheren, dat arrestaties veronder
stelde, zocht nu zelf opnieuw verbinding
met Zuid-Beveland.
Zo kwam dan elndeiyk op een verga
dering, ten huize van Oom Peter, ln
December '43, do provinciale organisa
tie van Zeeland tot stand. Sinoon werd
voorzitter cn Oom Peter secretaris.
Met Zeeuws-Vlaanderen en Noord-
Beveland hadden zij in die tijd nog niet
veel meer dan een koeriersverbinding.
Maar toen bestond toch de LO in
Zeeuws-Vlaanderen reeds lang, want
Frits de Zwerver was van Goes naar
Terneuzen gegaan en preekte en verga
derde ook daar. Hij kwam in aanraking
met een groep mensen In Oost-Zeeuws
Vlaanderen, die reeds ln vrij willekeu
rige verbinding met elkstar bezig wa
ren met inlichtingenwerk en onderdul-
kershulp. Dat werk trof men trouwens
ln het Westelijk deel ook Etan, waar bo
vendien Trouw vaste voet had en, zo
als ook op de andere eilanden, en-pas
sant het ondordulkerswerk behartigde.
Het bezoek van Frits do Zwerver had
tot gevolg, dat men ln Oost-Zeeuws-
Vlaanderen in Iedere plaats commissie»
van drie ging vormen en wekelijks bij
een kwam. Op 15 Januari '44 vond ln
de LO-Zeeland een vergadering plaats.
Toen kwam op verzoek van de provin
ciale vergadering Jan de Wit, een fa
milielid van Rob Kooymans uit Breda,
naar Zeeland om de mannen, die reeds
zoveel verzetswerk en dikwijls ook nog
legaal werk verrichtten, te ontlasten
van de reizen door de provincie. Jan de
Wit had reeds ln Ede meegewerkt, werd
gearresteerd, maar wist te ontsnappen
en kwam zo via Breda ln Zeeland te
recht.
Van Goes ging hy naar Walcheren,
waar hy tot z.yn schrik op een politie
bureau ontvangen werd. Maar zijn
vrees was ongegrond. De ontvangst
tvps georganiseerd door Oom Bob, een
maréchaussee en medewerker van de
LO. In de vergadering sprak men af,
dat Jan de Wit zou gaan reizen en trek
ken voor de opbouw van de L.O. Hjj
DE KOERIERS LN ZEELAND.
Over de koeriers ln deze provincie
dient een opmerking gemaakt te wor
den. In Zeeland treft men de merkwaar
dige situatie aan, dat de leiding niet
berustte bij de man, die het meest op
stap was voor de verbindingen en de
vergaderingen. Dat vond ongetwijfeld
zijn oorzaak ln het feit, dat de leiders
hun legale werk voortzetten, zodat de
geïsoleerde eilanden hen noopten het
leeuwenaandeel van hun werk ln han
den te legen van een koerier, die ln dit
geval vanzelfsprekend spoedig een gro
te zelfstandigheid kreeg. Zo had Smoon
de leiding van de provincie, maar Jan
de Wit bezocht de districten en op de
duur ook de lnter-provlnclale voor de
drie Zuidelijke provincies. Iets derge
lijks trof men aan op Zuid-Beveland,
waar Jan Steen niet da leiding had,
maar toch voor Zuid-Beveland de pro
vinciale vergadering bezocht; eveneens
ln Zeeuws-Vlaanderen, weiar met name
ln Aardenburg en Axel de leidende figu
ren zaten, terwijl het uitvoerend werk
en de verbindingen ln handen waren
van Kleine Jaap ln het dictrict West en
van Bill voor het dictrict Oost.
Toen de provincie eenmaal in LO-
verbond georganiseerd waa, waren op
de provinciale vergadering vertegen
woordigd; Zuld-Bev eland, Walcheren,
Oost en West Zeeuws-Vlaanderen,
Noord-Beveland en Schouwen en Dui
velend. Tholen en St. Phllipsland wa-
ren op Noord-Brabant georiënteerd, zij
het, dat met Tholen vla Trouw nog
enige relatie bestond.
DE ONDERDUIKERS.
De onderduikers werden op de eilan
den onderling en verder op de provin
ciale Beurs verhandeld. De inter-provln-
ciale Beurs moest het overschot verwer
ken en door de ongunstige situatie van
van Zeeland had dit het effect, dat wel
iswaar 500 onderduikers van bulten de
provincie opgenomen werden, maar an
derzijds 2000 onderduikers uit Zeeland
bulten de provincie geplaatst werden.
Met de meeste onderduikers had men
zoals trouwens overal geen moei
lijkheden, maar ln sommige gevallen
kwamen er toch moeilijkheden op de
provinciale vergadering. Treffend ln de
tegenstelling zijn da volgende twee brie
ven van onderduikers, die overigens
slechts als excepties en zeker niet als
regel opgevat mogen worden. De eer
ste luidde ongeveer: „Kunt U mij een
ander adres geven. Ik ben nl. een eer
lijke Jongen en hoop dat te blijven; bo
vendien ben lk verloofd met een net
meisje en nu wordt lk aldoor lastig =e-
vallen door mijn hospita, die weduwe ls.
U begrijpt hoe moeilijk dit voor mij ls".
Het andere briefje was zo mogelijk nog
Eens bezochte» de Duitsers zijn bo
venkamertje. Zy organiseerden de In-
kwartlering. Bij de controle van zijn
papleren stelde Ben zich voor als re-
gistrateur van de Nederlandse Ge
meenten en hy' demonstreerde zijn
kaartsysteem. De Duitsers keken be
denkelijk, dat zo'n hoge ambtenaar
op een zolderkamertje zijn bureau
had, maar Ben wees op de woning
nood, o.a. tengevolge van de inkwar
tiering. De Duitsers vertrokken met
de belofte Iets voor hem te zullen
doen
In een volgend verhaal vertellen we
iets meer van de afzonderlijke eilan
den.
De 130.000 gemeentewerklieden en
employé's van West-Berlijn hebben ge
dreigd in staking te gaan, als de Senaat
hun looneisen niet zal Inwilligen. Hier
voor zou 3% millioen marken nodig zijn.
(Xngez. mededeling, advert.)
ZUIVER ZETMEEL
Het ideale bindmiddel
In het belang van de landbouw.
Installatie dezer dagen in bedrijf.
Op de kruising van de Schroeweg en
de Mannezeesche "Watergang in de Zuid-
watering is kortgeleden een klein ste
nen gebouw neergezet, waarin en waar
bij zich de lnstaUatle bevindt voor de
bemaling van een oppervlakte van on
geveer 230 ha. ln dit gebied. Dezer da
gen zal dit gemaal ln werking worden
gesteld en daardoor zal het mogeiyk
zijn het polderpeil in dit gedeelte van
Walcheren afzonderiyk te regelen.
Tot deze onderbemaling werd beslo
ten in het kader van de herverkave
ling. Voor de inundatie konden grote
gedeelten van de Zuidwatering tenge
volge van de lage ligging der gronden
slechts als weiland worden gebruikt.
Als bouwland was het ongeschikt, om
dat de gronden te laag boven het pol
derpeil lagen. Aangezien het van groot
belang werd geacht bedoelde gronden
voor de akkerbouw te bestemmen moest
men de hoogteligging boven het water
peil vergroten. Men kon uiteraard de
hoogteverschillen nivelleren door grond
van de hoge gedeelten op de lage te
brengen, maar dat zou een zeer kost
bare geschiedenis zijn. Het betekende
immers een groot grondverzet en boven
dien, dat men van alle gronden eerst de
teelaarde zou moeten verwijderen, opzij
gooien en deze later weer op de ge-
egaliseerde terreinen brengen.
Onderbemaling.
Men heeft toen een andere oplossing
gekozen, n.l. de onderbemaling van de
laagste gedeelten. Deze liggen (in totaal
gaat het om 230 ha.) aan weerszijden
(Ingez. mededeling, adv.)
Lekker worm en vofkomen geruisloze vering
van de Schroeweg en een klein gedeelte
achter de Mannezeesche Watergang.
Dit laatste wordt grotendeels door een
kleine windmolen, die er reeds lang
staat en dienst blijft doen, bemalen.
Normaal zal het peil van het onder-
bemalingsgebied een halve meter lager
liggen dan het peil in het andere deel
van de polder. Geloosd zal worden op de
Mannezeesche Watergang. Het water zal
niet door middel van een pomp naar
boven worden gebracht, maar door mid
del van een schroefvijzel, die het water
in een betonnen, halfronde goot omhoog
zal brengen. Deze vijzel is ongeveer iVi
meter lang en heeft een middellijn van
ongeveer 1 meter. Zij is berekend op een
capaciteit van 16 ms per minuut. De in
stallatie is geleverd door de fa. Spaans
uit Hoofddorp, die zich ln de vervaar
diging van deze schroefvijzels door be
maling van polders heeft gespeciali
seerd.
Electrisohe installatie.
In de put, waarin het uiteinde van de
vijzel is geplaatst, zal nog een vlotter-
installatie worden aangebracht, waar
door, als een bepaald peil is bereikt, de
installatie automatisch zal uitvallen of
in werking zal treden. Vóór de put ls
een stenen bed aangelegd, zodat geen
modder in de vijzel kon komen. In de
betonnen wanden zijn bovendien enkele
gedeelten uitgespaard, waarin plan
ken kunnen worden geplaatst, die, op
gevuld met klei, een dam vormen en
liet zodoende mogelijk maken de vijzel
te controleren of te schilderen.
Het ls de bedoeling, dat de installatie
electrisch zal worden aangedreven. Aan
gezien het echter nog wel tot de zomer
zal duren, voordat de electrische kabel
vanuit Middelburg zal zijn gelegd, is in
het gebouwtje thans een diesselmotor
van 5 p.k. geplaatst, die voorlopig voor
de aandrijving zal zorgen.
Belangrijke wegverbetering
bij Serooskerke (W.)
Er wordt momenteel hard gewerkt
aan het ln orde brengen van liet nieuwe
weggedeelte, dat zal lopen vanaf enige
honderden meters voor café Westdorp
bij Serooskerke tot het begin van de
weg naar Oostkapelle. Men hoopt dit
stuk, dat dus achter het dorp Se
rooskerke loopt, medio April voor het
verkeer open te stellen. Dit zal vooral
voor de automobilisten een grote ver
betering betekenen, omdat zij dan niet
meer door de kom van het dorp behoe
ven te rijden.
De rijbreeate van de weg wordt zes
meter; ernaast komt een breed fiets
pad, dat zal aansluiten op het fiets
pad vanaf Sint Laurens.
Het oude weggedeelte tot aan de Ga-
pingse weg komt, zodra de nieuwe weg
in gebruik zal zijn genomen, buiten
oienst. De Gapingseweg zal worden
doorgetrokken tot de nieuwe weg.
(ïngez. mededeling, adv.)
in het schoonmaakgetij: Haniea-Gelei.
MAR1NUS EN EDUARD FLIPSE
IN KORTGENE.
Er stonden Vrijdagavond twee Noord-
Bevelandse mannen in de zaal van de
„Korenbeurs" te Kortgene. Twee man
nen, geboren in Wissekerke. Beiden heb
ben zij in hun jeugd langs de dijken ge
zworven en uitgekeken over hun Zeeuw
se land. Beide hebben zij hun liefde
voor de muziek niet onder stoelen of
banken gestoken, die twee jongens: Ma-
rinus en Eduard Flipse van Wissekerke.
Zij zijn hun roeping gevolgd en thans
kan men hun namen lezen op de aan
kondigingen van Concertgebouwen in
oinnen- en buitenland.
En nu waren zij naar hun geboorte
streek gekomen om in Kortgene een in
structieve piano-avond te geven. Edu
ard Flipse heeft een en ander mondeling
toegelicht en na deze uiteenzetting ge
beurde het wonder. Want direct nadat
zijn broer Marinus zijn handen op het
klavier had gebracht „verdween" de
„Korenbeurs" en kon men zich waar
ook ter wereld wanen onder de klanken,
die deze pianist uit zijn instrument to
verde. Wij hebben Bach gehoord en
deze grote meester als het ware levend
voor ons gezien; we hebben veel meer
gehoord, dan onder woorden valt te
brengen.
Wij hoorden Voormolens „Nacht in
een oude stad" en wij waren in Veere.
Wij hebben de serene stilte van dit stad
je onder klanken horen brengen, klan
ken, die ons tot het diepste van onze
ziel hebben ontroerd. Wij kunnen niet
anders doen, dan beamen, dat hier een
kunstenaar aan het woord was, die ons
heeft meegetroond naar de diepste
bronnen van zijn kunnen.
Een wonderlijk prachtige avond is het
geworden, dank zij deze beide Noord-
Bevelandse grootmeesters der kunst.
G. de K.
OORLOGSSCHADE.
Het woord oorlogsschadevergoeding
is nog altijd in staat vele Nederlandse
gemoederen in beweging te brengen.
Hoevelen zijn er niet, die, terecht of
ten onrechte, verbitterd zijn over het
feit, dat de hun uitgekeerde som verre
oij hun verwachtingen ten achter
bleef.
Maar denken wij wel eens aan hen
die geheel van iedere uitkering ver-
stoken bleven? Dat is het geval met
de Nederlanders, die reeds jarenlang
in Duitsland woonachtig zijn. In een
onlangs door een van hen aan de Sta-
ten-Generaal gericht adres, wordt
beschreven hoe deze Nederlanders
tengevolge van de oorlog dikwijls na
jaren van hard werken hun bezit,
have en goed geheel of gedeeltelijk
verloren. Tot op de dag van vandaag
hebben zij hiervoor, in tegenstelling
met de Duitsers zelf, die oorlogsschade
leden, nog geen enkele vergoeding
ontvangen. Zij leven daardoor veelal
in de meest jammerlijke omstandig
heden. Het adres dringt er daarom
op aan, dat de staat van oorlog met
Duitsland niet zal worden beëindigd,
voordat de Duitse regering de ver
plichting op zich zal hebben genomen
om deze slachtoffers hun oorlogs
schade te vergoeden, zoals ook Italii
zich daartoe destijds is verplicht. Het
komt ons voor, dat dit verzoek ons
aller warme sympathie verdient en dat
de Nederlandse regering zich alle
moeite zal dienen te getroosten om
rechtsherstel voor de getroffenen tt
bereiken.
(Ingez. mededeling, adve.
PASTILLES
-OOR
UW HOEST
