Vrije meningsuiting bestaat niet in
Joegoslavië*
HET ZEKERE VOOR HET ONZEKERE.
Schrik niet van dame met blauw-groene lippen!
Chefarine
De galeislaaf
PUROL V\V||
Vrijwillige arbeid onder pressie*
KORTE WERELDKRONIEK S
Viervoudige bestrijding
van pijnen en griep.
Gezond
èn
lekker!
Ook kleurenfoto's bij kunstlicht.
POPULAIRE FOTOCURSUS
Zaterdag 23 December 1950
PROTESTANTS CHRISTELIJK DAGBLAD
Pagina 3
(Van onze speciale verslaggever Alfred van Sprang.)
BELGRADO. Op de hoek van de Maarschalk Tito-boulevard
en de boulevard van het Rode Leger probeert een oude man met
een weegschaal een paar armzalige dinars byeen te scharrelen door
voorbijgangers te wegen. De man heeft er plezier In als ik een
opname van hem maak. Maar nauwelijks heb ik mijn camera
ingesteld of een jongeman spreekt me ln het Duit* aan.
„Vindt u dat zo interessant
Ik knik Instemmend. Onbegrijpelijk haalt h\j zijn schouders op.
]Het bevalt hem kennelijk niet, dat ik me voor deze bedelaar
Interesseer.
„Er zijn betere dingen hier
„Dat geloof lk graag".
„Maar waarom maakt u juist daar een foto van
„Vanwege het contrast".
Het blijft allemaal duister voor hem.
KRITIEK.... maar niet
in bijzijn van derden.
Een uur lang praten we daar
op die drukke hoek in het cen
trum van de stad. Er komen nog
twee jongelui by. Alle drie stu
deren ze met een staatsbeurs
aan de Universiteit van Bel
grado. Ze beweren geen van
drieën communist te zijn. Daar
mee bedoelen ze geen lid van de
Communistische Party. Die is
ook betrekkelijk klein en select
nu de communisten aan de
macht zijn. Er zijn niet meer
dan een half millioen party le
den. Maar acht millioen mensen
zijn lid van het Volksfront. En
dat is evenzeer een communis-
tische organisatie.
Persvrijheid.
Ze willen van alles weten.
„Bent u al lang hier....?"
„Drie weken."
„En wat zijn uw indruk
ken.
Dat is de algemene vraag. Ik
geef er een vaag antwoord op.
„Er zyn goeie en minder
goeie dingen.... zoals overal in
de wereld...."
Dat beamen ze.
„Wat vindt u minder goed..?"
„Bijvoorbeeld de beperking
van de vrijheid
Daaruit ontstaat een lange
discussie. Ze zijn het natuurlyk
niet met me eens.
Evenmin geven ze toe, dat er
geen persvrijheid in hun land
bestaat.
„De kranten schrijven toch
elke dag tegen de Sovjet-
Unie
„Zekermaar vallen ze ook
wel eens maarschalk Tito aan
of maatregelen van de rege
ring
Ontsteld kijken ze me aan. En
ze geloven niet dat dergelijke
dingen in andere landen wel ge
beuren.
T oekomstmuziek.
Een oude man in een versle
ten overjas sluit zich bij ons
aan.
„Misschien kan ik u van
dienst zyn...." stelt hij voor,
„de jongelui spreken blijkbaar
niet erg goed Duits
We praten verder.
„Wat kost dat fototoestel..?"
Dat brengt ons vanzelf op de
hier
Dat geef ik toe.
„Heeft u de nieuwe universi
teitsstad al gezieninforme
ren ze, „die hebben vrijwillige
arbeidersbrigades van jongeren
in hun vrye tijd gebouwd".
Ik ben er geweest. De geest
drift van deze jonge mensen
daar heeft me getroffen. Zelfs
met de wetenschap, dat die
vrijwilligheid maar een wassen
neus is. De studenten zijn na
melijk verplicht in hun vacan-
tie mee te werken. Anders wor
den ze van de studie uitgeslo
ten. En een ander deel van de
vrijwilligers zijn boerenjongens,
die van het platteland wegge
voerd worden en ln de stad te
werk gesteld worden.
„We hebben volledig vertrou
wen in de jeugd...." verzekert
Zo ziet het er allemaal even mooi uit; maarschalk Tito en (le
minister van Scheepvaart dans en gemoedelijk met het volk en
iedereen is tevreden. Maar het is niet elke dag feest in
Joegoslavië.
prijzen. Het valt niet te ont
kennen, dat het leven erg duur is
in Belgrado. Maar ze kijken er
toch van op, dat ik voor één
maaitijd evenveel moet betalen
als zij voor een week eten in de
gaarkeuken van de universiteit.
En als ik ter vergelijking de
prijzen in Nederland opsom zijn
ze er toch wel even stil van.
Vooral als ze vernemen, dat er
geen bonkaarten meer zijn.
„Maar het wordt hier ook wel
beter...." verzekeren ze. Dat
gelooft de oude man ook. In al
les is hij het eens met de jonge
lui. Het is vooral de schuld van
de droogte. En van de comin-
formstaten. Maar als over een
paar jaar de eigen fabrieken ge
noeg produceren wordt het al
lemaal beter.
„Het kan tenslotte niet in
eens
Men moet de industrie van de
grond af opbouwen. Millioenen
mensen hebben de laatste ja
ren lezen en schrijven geleerd.
Allerlei nieuwe instellingen zijn
opgericht. Het gaat stap voor
stap verder.
„De mensen werken havd
Een van de paradepaarden, waar mee men de zegeningen van het
communistische regiem wil demonstreren, is de bouw van blok
ken moderne arbeiderswoningen. Wat dat betreft zijn de arbei
ders inderdaad be ter af dan ooit.
de oude man, „wij ouderen heb
ben afgedaanikzelf heb een
pensioen en daar ben ik erg blij
meewe moeten nu de
nieuwe generatie de kans ge
ven iets op te bouwen".
De drie reageren daar niet op,
Kritiek.
Steenkoud neem ik tenslotte
afscheid.
„Goede reiswensen ze
me. Dan slenter lk de drukke
Maarschalk Tito-boulevard met
de vele winkels op. Maar even
later tikt iemand me op de
schouder. Het is de tolk van zo
even.
„Waar die jongelui bij waren
kon ik natuurlyk niet vrijuit
sprekenverklaart hij. Hij
is tenslotte een gepensionneerd
ambtenaar en al kan hij van
zijn pensioen niet uitkomen, hij
zou het toch niet graag verlie
zen.
„Heeft u haast....?"
„Nee
„Laten we dan een kop koffie
gaan drinken
In het kille, ongezellige café
doet hij me een heel wat min
der rooskleurig verhaal. Met alle
vooruitgang door het communis
me hebben de arbeiders oog
nooit zo weinig kunnen kopen.
Een normale werkman telt niet
meer mee. Steeds meer moet hij
produceren om tenminste in
aanmerking te komen voor
extra-bonkaarten. Ook de boe
ren zijn ontevreden. Met de certi
ficaten, die ze voor hun oogst
van de staat kunnen krijgen,
kunnen ze maar bitter weinig
in de winkels kopen. En de mid
denstanders hebben het hele
maal slecht. Velen leven van de
verkoop van hun bezittingen.
Winkeliers en ambachtslieden
met een eigen bedrijfje wordt
het leven steeds onmogelijker
gemaakt door zware belastin
gen. Bovendien hebben zij geen
recht op bonkaarten voor le
vensmiddelen en materiaal.
„Er zijn tienduizenden men
sen, die geen bonkaart krij
gen...." voegt de man er aan
toe. Dat is waar. Van de be
volking van bijna zestien mil
lioen hebben slechts ruim vijf
millioen een bonkaart. Daar val
len echter ook de boeren onder
Die komen op andere manieren
aan hun voedsel. Maar niette
min moeten toch vele kleine
lieden op de zwarte markt lo
ven omdat ze in de ogen van de
staat geen productief werk ver
richten.
Terwijl de onzekerheid omtrent de vraag,
of China en trouwens het gehele Sowj et-
blok voor de naaste toekomst met vijande
lijke of vreedzame voornemens zijn bezield,
onverminderd voortduurde, hebben de Ver
enigde Staten maar vast het zekere voor het
onzekere genomen en zijn begonnen zich op
het ergste voor te bereiden. Dat is de be
tekenis van de door Truman afgekondigde
„nationale noodtoestand". Deze komt neer
op een soort voor-mobilisatie, niet alleen
voor het leger zelf, maar ook voor de in
dustrie. Enorme sommen worden voor de
bewapening besteed. Reeds voordat de
noodtoestand werd afgekondigd, werd het
totaal der militaire uitgaven van de Ver
enigde Staten voor het lopende belasting
jaar op 50 milliard dollar geschat, d.w.z.
330 dollar (1250 gulden!) per hoofd (man,
vrouw of kind!) van de Amerikaanse be
volking. Daar zal dus nu nog wel het een
en ander bijkomen. Truman wil de strijd
krachten zo spoedig mogelijk opvoeren van
2.500.000 tot 3.500.000 man en verder binnen
een jaar o.a. vijf maal zoveel vliegtuigen en
vier maal zoveel gevechtsvoertuigen produ
ceren. Om deze geweldige plannen te ver
wezenlijken is een bureau voor defensie
mobilisatie opgericht, aan het hoofd waar
van de groot-industriëel Charles Wilson
komt te staan.
Uiteraard eisen deze plannen grote offers
van het Amerikaanse volk. Velen zullen in
dienst geroepen worden, anderen langer
moeten werken, allen meer belasting moe
ten betalen en het moeten doen zonder de
dingen, waar zij op gesteld zijn, heeft Tru
man gezegd. Maar de Amerikanen zijn tot
deze opofferingen bereid. Zij hopen er, naar
Trumans woorden, de Sowjets mee te over
tuigen, dat zij met agressie niets te winnen
hebben en beter vreedzame besprekingen
kunnen voeren.
Indien de Sowjet-Unie het momenteel
nog niet op een oorlog wil laten aankomen,
dan zijn deze maatregelen wel geschikt om
haar daar ook voor de toekomst van af te
houden. Als zodanig vormen zij ook een wel
kome versterking voor de door het Kore
aanse échec zo deerlijk verzwakte Weste
lijke positie met het oog op de straks op
voorstel van Rusland te houden Viermo-
gendhedenconferentie over het Duitse
vraagstuk.
Kan zo enerzijds Amerika's nieuwe
krachtsinspanning o.a. dienen om bij de
komende conferentie indruk te maken op
de Sowjets, anderzijds doet het verloop van
de besprekingen te Brussel vermoeden, dat
de Verenigde Staten hen toch ook met het
oog op diezelfde conferentie enigszins wen
sen te ontzien. Want wel werd in de Bel
gische hoofdstad thans, anders dan in Octo
ber te Washington, overeenstemming be
reikt over het beginsel van Duitse deel
neming in de Atlantsche strijdmacht, maar
daar bleef het dan ook by. Enige aandrang,
dat deze deelneming nu ook spoedig werke
lijkheid moet worden, werd door Acheson
niet uitgeoefend, wellicht ook, omdat de
Verenigde Staten voorlopig zelf nog niet in
staat zijn veel troepen naar Europa te zen
den. En gezien de gereserveerde houding
van de West-Duitse bondskanselier Adenauer
en de volkomen afwijzende houding van de
oppositieleider Schumacher zullen er zonder
sterke Amerikaanse druk nog wel maan
denlange onderhandelingen nodig zijn, voor
dat het werkelijk ernst wordt met de Duitse
herbewapening.
Dit heeft overigens het voordeel, dat de
te Brussel tot Atlantisch opperbevelhebber
benoemde generaal Eisenhower en de nog
niet bekende leider van de oorlogsproductie,
die naast hem zal komen te staan, dan in
tussen gelegenheid zullen hebben gehad om
werkelijk een strijdmacht op te bouwen,
waarin de Duitsers ingeschakeld kunnen
worden. Een al te spoedige bewapening der
Duitsers zou immers op Rusland wel eens
als een rode lap op een stier kunnen wer
ken, nog voordat er in West-Europa verder
iets zou zyn om die stier tegen te houden.
Dat de Russen zich sterk bedreigd zouden
gevoelen door een West-Duitse herbewape
ning blijkt wel uit de nota's die zij dezer
dagen aan Londen en Pary's terzake deden
toekomen.
Intussen werd de toestand in het land,
waar de gebeurtenissen hebben plaats ge
vonden, die tot heel deze koortsachtige acti
viteit de aanleiding zijn geweest: Korea, nog
niet veel duidelijker. De Verenigde Naties
hebben een commissie van drie vertegen
woordigers benoemd om te onderhandelen
over het staken van het vuren in Korea,
maar rood-China heeft tot dusverre op de
voorstellen van deze commissie nog niet
eens antwoord gegeven. Het houdt vast aan
zijn stelling, dat tegelijk ook over Formosa
en de toelating van communistisch China
tot de Verenigde Naties moet worden onder
handeld. Hiertoe is de commissie echter niet
bevoegd en de Verenigde Staten verzetten
zich bovendien standvastig tegen elk voor
stel in die richting. En zo blijft de situatie
in Korea onopgelost en de wereld ook in
deze dagen voor Kerstmis in een duisternis
gehuld, die alleen het licht van Christus zelf
vermag op te klaren, die immers alleen bij
machte is werkelijke zekerheid voor onze
kerheid in de plaats te stellen.
Verbetering.
Er zijn meer klachten.
Zonder vorm van proces ver
dwijnen mensen in de gevange
nis. Een brief uit het buitenland
wekt dikwijls al de achterdocht
van de politie op. Huisbewaar
ders moeten dergelijke dingen
direct melden. Men kan wel kri
tiseren, maar niemand waagt
het in het bijzijn van derden.
En zo zijn er vele kleine dingen,
die het leven onaangenaam ma
ken voor degenen, die niet met
hun hele persoon het commu
nisme aanhangen. En dat zijn
er velen.
„Daar merkt u weinig van.
als u hier zo een paar weken
bentbetoogt de oude man
met een ernstige trek op zijn ge
zicht. Daar heeft hij gelijk in.
Maar aan de andere kant is er
de laatste tijd een onmiskenbare
verbetering waar te nemen. Men
laat de mensen iets meer vrij
heid. Zes maanden geleden zou
hij het niet eens gewaagd heb
ben met me te praten in een
café. En wie toen in dienst van
een buitenlandse firma was
werd speciaal door de politie in
de gaten gehouden. De toena
dering tot het Westen heeft aan
dergelijke toestanden toch een
einde gemaakt.
Maar 't blijft moeilijk in Joe
goslaviëzucht de man, „en
nu met de winter voor de
deur
„Maar het eerste voedsel uit
Amerika is toch aangekomen
Schamper lacht hij.
„Dat welmaar wat zul
len wij daarvan krijgen?"
Die twijfel koesteren velen.
Men weet uit bittere ervaring
hoe weinig er van een gelijke
distributie in Joegoslavië te
recht komt. Aan beloften hecht
men geen waarde meer. Men
wil de feiten zien.
„Eerst de partijleiders
dan het leger .en de politie....
vervolgens de schokwerkers
en als er iets overblijft komen
wij!"
Dat is de gebruikelijke volg
orde. Men hoopt, dat het nu an
ders zal gaan. Maar als het niet
zo is zullen weinigen zich er
over verbazen.
(Nadruk verboden.)
Wilson in functie.
Charles Wilson, president van
de „General Electric", is in func
tie getreden als directeur van de
mobilisatie voor de defensie. Hij
heeft generaal Clay, de vroegere
militaire gouverneur ln Duitsland
en Sidney Weinberg, een New
Yorkse bankier, als zijn assisten
ten benoemd.
Stichting van de Arbeid
beperkt activiteit
Nu de sociaal-economische raad
zijn werkzaamheden heeft aange
vangen, heeft het bestuur van de
Stichting van den Arbeid besloten
zijn activiteit te beperken, ter
vermijding van dubbel werk.
Niettemin zal de Stichting van
den Arbeid blijven functionneren
als toporgaan van het vrije over
leg tussen de centrale organisa
ties van werkgevers en arbeiders.
Ook de bemiddelende taak van de
Stichting van den Arbeid zal wor
den '.voortgezet, zowel ten aanzien
van landelijke vraagstukken als
ten aanzien van problemen, die in
bepaalde bedrijfstakken, c.q. on
dernemingen mochten rijzen.
Het Centraal Bureau van de
tuinbouwveilingen in Nederland
heeft voor het Kerstfeest fruit-
pakketjes gezonden aan oorlogs
gewonden en -Invaliden, die thuis
worden verpleegd.
(Ingez. mededeling advert.)
De vier geneesmiddelen in één
tablet Chefarine „4" verenigd,
brengen dikwijls baat, wanneer
een ander middel (aalt. Tezamen
werken zij dan ook bijzonder
krachtig en weldadig.
TEGEN PUNEH EN CRIEP.JO TABLETTEN 4 73
*T-"cz. mededeling, -
Een huwelijk van Prins
Boude wijn?
Volgens het onafhankelijke
linkse blad „Combat" zou ko
ning Leopold van België de
graaf van Parijs, pretendent
van de Franse troon, gevraagd
hebben of hij bereid zou zyn
een huwelyk van zijn oudste
dochter, prinses Isabella, met
prins Boudewyn te overwegen.
Prinses Isabella studeert op
het ogenblik wijsbegeerte te
Parijs. Zij is 18 jaar.
Boycot ia Indonesië op
28 December?
„Op 28 December zullen in ge
heel Indonesië demonstraties in de
vorm van een algemene staking
worden gehouden, indien Irian
niet bij Indonesië wordt gevoegd",
aldus de voorzitter van het strijd-
oomité Irian, Latoemahina, op een
vergadering te Makassar. Tevens
zal de opzegging van de R.T.C.-
overeenkomst geëist worden. De
zelfde dag wordt een boycot be
gonnen t.a.v. de Nederlandse pro
ducten. Deze zullen verkocht noch
gekocht worden, totdat Irian tot
Indonesië zal behoren. De boycot
zal niet tegen vitale bedrijven, zo
als scheepvaart-, vliegtuig-, elec-
trlciteits- en gasmaatschappijen,
gericht zijn.
In de wandelgangen van het In
donesische parlement vernam
Aneta, dat ernaar gestreefd
wordt, dat de dertien Aziatisch»
landen, die gezamenlijk met Indo
nesië de zgn. dertien landen-reso-
lutie inzake Korea ondertekenden,
aan de zijde van Indonesië zullen
staan bij de oplossing van het
vraagstuk-ïrian.
Het laboratorium voor vreed
zaam atoomonderzoek, voor da
voorbereidende werkzaamheden
waarvan de programma- en be
grotingscommissie dar Unesco
reeds gelden heeft uitgetrokken,
zal waarschijnlijk in Frankrijk.
Zwitserland, Nederland of België
worden gebouwd.
(Ingez. mededeling, advert.)
Ijsvermaak geeft ruwe huid
verzacht geneest J rP,-ü Jl
EERST NOG WAT THEORIE.
Op grond van de te Brussel ge
voerde besprekingen zal wellicht
binnenkort een grondstoffendirec-
toraat worden opgericht, dat on
der Frans-Engels-Amerikaanse
leiding zal staan en tot taak zal
hebben de grondstoffen onder de
vrije landen te verdelen.
FEUILLETON.
Vrij naar het Engels van
JOSEPH STEPHENS
43) —o -
Deze portier, een Griek u.t
Tyrië, was goed op de hoogte
van wat er dreigde, op fluister
toon vervolgde hij:
Misschien kent u Corbulo
nog niet zo goed als wij hem
kennen. Marcus verzamelt n.l.
alle, hem door de visser Petrus
verstrekte gegevens en deze
mogen tot geen prijs in ver
keerde handen vallen. Lucas
wil ze van het Aramees in het
Grieks vertalen. Uw vrienden
zult u vermoedelijk aantreffen
in het huis van Marcus. Zijn ze
daar niet, gaat u dan naar de
kleine kapel in de Singonstrrat
dicht bij het Pantheon. Eigenlijk
is het een kelder, uitgehouwen
ln de voet van de Mont Silpius.
Paulus van Tarsen, Simon Pe
trus, Barnabas en anderen Uit
de moedergemeente van Jeru
zalem, hebben daar gepredikt
en godsdienstonderwijs gege
ven.
Virginius bedankte hem eu
vertrok. Dat men hem Dominus
noemde, vond hij niet prettig,
hy was een slaaf en geen heer
Hy besloot eerst naar de ka
pel te gaan. Het bevreemde hem
dat Montanus en Reginus daar
te vinden zouden zijn. Hij liep
er heen door de schaduwrijke
koelte van de Colonnade om
vervolgens de Via Ravina te ne
men, waarvan een dwarsstraat
hem bracht langs een winkel,
waar men, blijkens een bronzen
uithangbord kon bekomen „Boe
ken, papyri, perkamenten, inkt,
rieten pennen enz."
Bij het binnentreden klonk
hem een welbekende stem in
de oren. Zich omkerende had hij
een blijde verrassing: het was
Lucas!
Opgetogen liep hij op z'n vriend
toe, en na hem omhelsd te heb
ben, hield hij hem op armlengte
van zich af en zei:
Je bent niet veel veran
derd, Lucas. Alleen je baard had
mij, een seconde slechts, op een
dwaalspoor gebracht.
O, die! Ja, maar die komt
me tegenwoordig heel goed van
pas bij wijze van masker. En
Virginius, jij bent precies de
man, die ik zoek. Ik had wer
kelijk al plan, om je in je wo
ning aan de rivier op te gaan
zoeken. Herinner jij je nog dat
je mij het gebruik van je bi
bliotheek aanbood voor mijn
taalstudie? Geldt dat aanbod
nog? Maar alvorens je antwoord
te geven, wil ik je in alle ernst
vragen: bedenk je goed, want
het is gevaarlijk, heus gevaar
lijk voor wie een Christen thans
gastvrijheid verleent.
Vriend Lucas, niet alleen
mijn huis, ook ik zelf ben ge
heel tot je beschikking! Maak
er vrij gebruik van. En hoe
staan de zaken in Philippi?
We hebben moeilijke da
gen gehad, maar ook aange
name. Van mijn reizen zal ik je
later vertellen. Ik wil je graag
wat laten horen over Lydia van
Thyatire, een purperverkoop
ster, die met haar ganse gezin
is gedoopt. Zij heeft het Evan
gelie van Christus met blijd
schap aangenomen en stelde
haar huis gastvrij open voor
Paulus en Silas, toen die uit de
gevangenis bevrijd waren.
Intussen wachtte de boekver
koper op de verlangens van zijn
bezoekers en Virginius vroeg
hem een hoek over de land
bouw. Verbaasd vroeg Lucas
hem:
Wat nu, ga je boer wor
den?
Neen, antwoordde Virgi
nius lachend, maar mijn vrouw
heeft mij een buitenhuisje ca
deau gedaan en nu wil ik toch
wel iets van het boerenbedrijf
weten.
Kom, zei Lucas, nadat zijn
vriend het gewenste boek had
ontvangen, ik verlang naar je
woning, om daar te horen, hoe
je het na onze laatste ontmoe
ting gehad hebt
Al spoedig waren zij bij d8
bronzen zuilen voor de ingang
van Tanna's vroegere atelier, en
gingen terstond na de avond
maaltijd naar de bibliotheek,
waar zij zich ln gemakkelijke
zetels neerzetten en Lucas ver
slag deed van zijn reizen sinds
zijn vertrek uit Antiochië. Dit
relaas eindigde met mededelin
gen over Cobulo's houding als
gouverneur-generaal van Syrië:
Die maakt thans onze
grootste bezorgdheid uit. Niets
zal hem weerhouden in het be
reiken van zijn doel. En dat is,
behalve de vervolging der
Christenen, het verbranden van
alle schrifturen betreffende hun
Meester en Zijn leer. Corbulo
heeft overal zijn spionnen, en
dat zijn er niet weinig. Ik huiver
voor het lot van onze broeders
die naar Rome overgebracht
worden. Maar hoe moedig zijn
ze! Ik denk aan hun volharding
in het verzamelen van alle gege
vens, afkomstig van degenen,
die in de tijd van Christus' ver
blijf in Palestina leefden of die
zelf met hem omgang gehad
hebben. Die gegevens, ordelijk
te boek gesteld, moeten te zij
ner tijd de heilige oorkonden
worden voor hen, die na ons
komen. Op 't ogenblik zijn al
mijn papieren In Marcus' huis.
Mijn huls staat voor je
open, herinnerde Virginius hem.
(Wordt vervolgd.)
Zoals wij meedeelden in ons vorig artikel
over de kleurtemperatuur van de kleuren
film, is de daglicht-kleurenfilm afgestemd
op een kleurtemperatuur van 55006000°
Keivin. Het is dan ook onmogelijk om op
deze film b.v. kunstlichtopnamen te maken.
De kleurtemperatuur van kunstlichtlampen
is n.l. veel lager en men zou hiermee dus
een overwegend rood licht verkrijgen. Om
nu de mogelijkheid te scheppen om ook bij
kunstlicht kleurenfoto's te maken heeft men
een speciale kunstlicht-kleurenfilm vervaar
digd, afgestemd op 3200° Keivin, welke
kleurtemperatuur de 100-uren fotolampen
geven (o.a. de Argaphotolampen)Met deze
film bereikt men dus de beste resultaten
met een of meer van genoemde lampen.
Op verzoek van vele briefschrijvers, die
speciaal over de kleurentemperatuur inlich
tingen wensten, geven wij hieronder enige
kleurtemperaturen, waarbij vermeld moet
worden dat, wanneer de kleurtemperatuur
hoger Is dan die waarvoor de film gevoelig
is, de kleur blauwer wordt en omgekeerd.
Kunstlicht:
Gewone gloeilampen 2900° K.
Argaphotolampen 3200° K.
Photolitalampen 3500° K.
Flitslampen 4000° K.
Daglichtlampen 5000° K.
Zonlicht:
14 2 uur voor zonsondergang of
na zonsopgang 5000° K.
Zon en blauwe hemel5900° K.
In de schaduw 14 2 uur na zons-
op- of voor zonsondergang
6000° K.
Betrokken of nevel
achtig weer 7500° K.
Bij blauwe lucht in de
schaduw 9 4 10000° K.
Voor hen die plannen hebben
hun krachten te beproeven met
de kleurenfilm, raden wij aan
zich het bovenstaande goed te
realiseren en dit eventueel uit
te knippen. Hierbij kunnen wij
nog opmerken dat de invallen
de kleur beïnvloed kan worden
door filters; een te hoge kleur
temperatuur wordt b.v. gecorri
geerd door een heel licht oranje
filter. Is de negatief-positief
kleurenfilm nu opgenomen, dan
wordt deze ontwikkeld; de
kleurcomponenten krijgen in de
ontwikkelaar hun kleur, terwijl
het belichte zilver een zwarting
krijgt. In een volgend bad wordt
de zwarting weggebleekt en
houden wij een doorzichtig, ge
kleurd beeld over, waarvan me
nig amateur die het voor de
eerste keer ziet zal schrikken.
Want.,..
BLAUW GROENE LIPPEN!
De kleuren kloppen niet, wij
hebben hier n.l. negatieve (com
plementaire) kleuren. De blau
we lucht Is roodachtig, terwijl
de lippen van de dame die wij
fotografeerden blauw-groen zijn.
Inderdaad een gek gezicht,
XXXV.
waaraan wij wel even moeten
wennen, maar overigens is het
niet veel anders dan bij de
zwart-wit fotografie waar wit
op het negatief zwart is en om
gekeerd. Ook hier krijgen wij
dus kleuren die juist het tegen
overgestelde zijn van de origi
nele kleuren, omdat hiervan
Immers straks de afdrukken ge
maakt moeten worden.
DB GEVOELIGHEID VAN
DE FILM.
Zoals wij nu allen wel weten,
bestaat er een zeer groot ver
schil in de gevoeligheden van
zwart-wit films; de ene film kan
soms wel 4 maal zo kort belicht
worden als een andere. Hoe snel
de films zijn kunnen wij zien
aan het aantal graden Din. of
Scheiner dat op de film ver
meld wordt en elke 3° verschil
betekent 2 maal zo lang of kort
belichten.
Ook kleurenfilms hebben een
bepaalde filmgevoeligheid, wel
ke op dezelfde manier wordt
aangeduid als bij de zwart-wit
films. De kleurenfilm nu heeft
een gevoeligheid van 13 4 14/10
Din, dit betekent dus dat wij
aanmerkelijk langer moeten be
lichten en wel 4>.v. 2 maal zo
lang als een film van 17/10 Din
en 4 maal zo lang als een film
van 20/10 Din.
Tot zover de theorie over dit
onderwerp; volgende week volgen
enige practische tl;» voor het ma
ken van goede kleurenfoto's, ter
wijl dan ook de foto van deze
week ter sprake komt
