ONTROEREND WEERZIEN MET VADER HERTOGH NIEUWS SNIPPER PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND Tactische manoeuvre. Op Schiphol stonden de mensen zes rijen dik „Bertha, Bertha" riepen duizenden in Bergen op Zoom President van Mohammedaanse Liga wil boycot-actie tegen ons land Chinees luchtoffensief in Korea verwacht Het „Staakt het vuren op Korea" Tweede Kamer keurt verlenging dienst plicht in Indonesië goed Er staan twee wegen voor ons open" ELF SCHEPEN VERKEERDEN IN NOOD Uitgave Stichting „Zeeuivsch Dagblad" Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr. fo, Tel. 2438, bij geen gehoor voor advertenties 2970, voor redactie 2435. Giro 274289. Kantorent Vlii.-ingen: Van der Manderestr. 40, Tel. 2754; Middelburg; Korte Noordstraat 35. Tel. administratie 2009, Tel. redactie 2347; Terneu- zen: Dijkstraat 26-28. ZEEUWSCH DAGBLAD 6e JAABGANG No. 1741 Abonnementsprijs 3.90 p. kwartaal Franco per post 4. Advertentieprijs 17 cent per m.m. Rubriek Kabouters 10 ct per woord VRIJDAG 18 DEO. 1950 Met vaste medewerking vant Directeur: JACQ DE SMIT Mr W. F. E. Baron v. d. Feltz, Middelburg; Ds A. Grappen, Blezelinge; Ds J. S. Hartjes, Vllssingenj J. S. Hoek, Mid delburg; J. Hommes, Nieuwdorp; Dr K. Huizenga, Middelburg; J. Huijssen, Terneuzen; H. Jansen, Meliskerke; Ds J. Karelse, Goes; J. Laport, Goes; Ds C. Metselaar, Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel, Tholen; B. Zuidema, Goes. Op- en ondergang van Zon en Slaan. Zaterdag: Zon op 8.42 u., onder 16.29 u. Maan op 12.56 u., onder 0.07 u. Eerste Kwartier 6.56 u. Hoogwater Zaterdag 16 Dec.: Vlissingen: 7.09 u. 1.47 m., 19.53 U, 1.55 m. Terneuzen: 7.39 u. 1.69 m,. 20.18 u. 1.78 m. Wemeldinge: 8.46 u. 1.26 m„ 21.2 Ou. 1.40 m. Zierikzee: 8.23 u. 1.06 m., 21.04 u. 1.29 m. Wij meenden gisteren enkele symptomen te kunnen aanwijzen, op grond waarvan het niet volkomen uitgesloten moet worden geacht, dat bjj een voorkomende gelegenheid anti revolutionairen en socialisten bereid gevonden zouden Kunnen worden samen zitting te nemen in een kabinet. Wij drukken ons met opzet zeer voorzichtig uit, want zoals wy gisteren al schre ven verwachten wij zulk een samengaan niet, voordat nog tal van andere voorwaarden zou den zijn vervuld. Wij menen echter uit de door „Trouw" gepubliceerde artike len wel te mogen afleiden, dat tegen samenwerking op zichzelf met de Partij van de Arbeid bij de Anti-Revolutionaire partij geen bezwaren bestaan van principiële aard. De Christe- lijk-Historische Unie heeft reeds eerder getoond zulke bezwaren niet te koesteren. Het gaat er voor deze partijen maar om, of een regeringsprogram kan wor den opgesteld, waarbij haar eigen beginselen worden geëer biedigd en dat zich practische doeleinden stelt, die door hen kuiiiicii worden onder schreven. De samenwerking op zichzelf wordt door deze par tijen dus wel degelijk princi pieel geoorloofd geacht. Een ge meenschappelijke geestelijke ba sis van de betrokken partijen, die trouwens ook niet bestaat, is voor zulk een samenwerking niet vereist. Op de geschetste wijze zou uiteraard zowel een rege ringscombinatie tussen de beide grootste Protestants-Christelijke partijen, de V.V.D. en de P. v. d. A. met als zonder deelneming der K.V.P. tot stand kunnen ko men. Het aantrekkelijke voor de socialisten is echter ongetwij feld hierin gelegen, dat zij door vorming van een kabinet zon der de Rooms-Katholieken de zen kunnen tonen, dat zij ook zonder hen een regering kunnen vormen. Het zou ons niet verwonde ren, wanneer een zonder de K.V.P. gevormd ministerie om dezelfde reden voor Anti-Revo lutionairen en Christelijk-His- torischen iets aanlokkelijks zou blijken te bezitten. Inderdaad neemt de K.V.P. reeds sinds ja ren in ons land een ongeëve naarde machtspositie in, door dat zij zowel met links als met rechts kan samenwerken. Deze positie zou gebroken kunnen worden, wanneer bleek, dat ook zij niet het monopolie van een aantal zetels in elke denkbare Nederlandse regering bezit. Daarmee zou ongetwijfeld een einde komen aan een zekere verstarring in de Nederlandse politieke verhoudingen. In het bovenstaande en in onze beide voorgaande artikelen over dit onderwerp hebben wij ons strikt beperkt tot de feiten en mogelijkheden, zoals wij die menen te zien. Over wat temid den van dit alles o.i. de roe ping is van de Christelijke staat kunde in het Nederland van van daag hopen wij in een slotarti kel nog iets te zeggen. NOG GEEN OVEREENSTEMMING OVER NIEUW-GUINEA. De Ned. delegatie der Nieuw- Guinea-conferentie heeft gister middag een schriftelijk antwoord aangeboden aan de Indonesische delegatie op de tweede Indonesi sche „Oral Note" van 11 dezer. In dit antwoord wordt door de Ne derlandse delegatie tot haar leed wezen geconstateerd, dat er nog geen overeenstemming tussen Ne derland en Indonesië bestaat. Mr Moh. Roem heeft medege deeld heden naar Djakarta te zuilen vertrekken teneinde over leg te plegen. Op 22 December zal hij weer in Den Haag tërug zijn. De volgende bespreking werd daarom vastgesteld op 23 Decem ber. Het dagblad „N^erdeka" vernam uit kringen, die in nauw contact staan met de regering der Repu bliek Indonesië, dat het besluit van de Irian-deiegatie in Den Haag, dat minister Moh. Roem naar Djakarta zou reizen, werd genomen, omdat naar de mening der delegatie de mogelijkheid tot een overeenstemming zeer mi niem geworden is. Men zeide in deze kringen, dat de regering der R.I. voortgaat met het treffen van voorbereiding, om het hoofd te bieden aan alle mogelijkheden die voortvloeien uit het feit, dat de besprekingen over Nieuw-Gui- nea op een dood punt gekomen. Belgische regering wil stop vanTernaaien opheffen. De Belgische eerste minister en de minister van Openbare Wer ken hebben gistermorgen medege deeld, dat de regering accoord gaat met de afschaffing van de stop van Ternaaien. De wijze waarop moet echter nog geregeld worden. DE BILT ZEGT: Weinig verandering. Weersverwachting geldig tot vanavond. Hier en daar nevel of mist, overigens veel bewolking met plaatselijk enige sneeuwval. Zwakke tot matige veranderlijke wind. In de ochtend lichte vorst, 's middags dezelfde of iets hogere temperaturen dan gisteren. Gisteravond om kwart voor negen precies, zette Bertha Hertogh voor het eerst voet op Nederlandse bodem. Talrijke schijnwerpers zetten het vliegtuig „Maastricht" in een fel licht. Bertha en haar moeder stapten als laatsten uit. Nauwelijks was zij de trap afge daald of haar vader, die reeds lange tijd op de luchthaven op zjjn dochtertje had gewacht, snelde op haar toe en omhelsde haar. Enige ogenblikken stonden Bertha, haar vader en haar moeder omstrengeld op het platform temidden van honderden personen, die deze langverbeide aankomst gadesloegen. Zelfs de oudste Schipholverslag- gever kan zich niet herinneren, dat er ooit voor de aankomst van enig passagier zp'n belangstelling heeft bestaan als gisteravond het geval was. Op het terras, op de eerste verdieping van het sta tionsgebouw stonden honderden mensen, zes rijen dik over een lengte van zeker 100 meter. Min stens honderd journalisten en persfotografen verdrongen zich in het restaurant rond de bank, waar later vader en moeder Her togh met hun dochtertje tegen over een viertal microfoons zaten. Onder hen bevonden zich 22 bui tenlandse persmensen o.w. een Australiër. Bertha was duidelijk onder de indruk van de overstelpende be langstelling en ook mevr. Her togh, die in de ontvangst-hal van het comité uit Bergen op Zoom een bos bloemen had gekregen, was zo ontroerd en overstunr van de doorstaande emoties, dat zij niet in staat was om te spreken. In de hal las de heer Hertogh een verklaring voor, waarin hij zijn dank uitsprak jegens allen, die zich hebben ingespannen zijn verloren kind terug te brengen. Aan het slot van zijn verklaring zei de heer Hertogh „Nu zult U begrijpen, dat wij verder graag met rust worden gelaten". Gedurende het gesprek in het restaurant zat de kleine Bertha die eerder de indruk maakte, jon ger dan ouder dan 13 jaar te zijn, stilletjes naast haar moeder, nau welijks reagerend op het onop houdelijk flitsende blitzlicht. Op de vraag van een verslaggever „Bertha spreek je Nederlands?" draaide zij zich even om en haalde de schouders op met een niet be grijpend gebaar. Er werden echter, op verzoek van een der comitéleden geen verdere vragen aan het meisje ge- Afdelingspenningmeester van Groene Kruis verduisterde ruim 10.000.—. In de algemene ledenvergade ring van de afdeling Lochem van het Groene Kruis is medegedeeld, dat de afdeling door frauduleus beheer van de penningmeester voor £10.601 is benadeeld. De af deling heeft daardoor per 15 No vember j.l. een voorlopig geschat- tekort van ruim f 4000. Een accountantsonderzoek heeft aangetoond dat de penningmees ter, een Lochemse fabrikant, se dert 18 Juli j.l. belangrijke bedra gen van het Groene Kruis ten eigen bate heeft aangewend. steld. Tenslotte verliet een auto met Bertha en haar ouders het vliegveld. Toen zei een Engelse journalist: „This was one of the craziest jobs I ever did" (dit was een van de gekste karweitjes, die ik ooit heb opgeknapt). Overweldigende aankomst te Bergen op Zoom. (Van onze correspondent). Om half twaalf arriveerde de auto op het Emmaplein. Voor de woning was een erepoort opge richt, waarop in het Maleis een „Welkom thuis" was geschreven Reeds lang tevoren hadden de buurtbewoners de vlaggen uitge stoken, die echter op last van ho gerhand moesten worden verwij derd. De woning zelf was feeste lijk versierd. Voor Bertha stond een gekroonde stoel klaar. Hon derden bloemstukken vulden het huis en de gehele dag door waren cadeautjes bezorgd. Reeds uren van te voren ston den honderden Bergenaren bij het plein te wachten. De politie had het terrein echter afgezet dat slechts met speciale toegangskaar ten betreden mocht worden. De ingang van de woning zelf werd door enkele rechercheurs be waakt. Toen de auto arriveerde was de menigte aangegroeid tot ettelijke duizenden wachtenden. Toen de auto het plein op reed, was de menigte niet meer te houden. De politieafzetting werd verbroken en alles rende op de wagen toe. Voordat men het wist, hadden rechercheurs Bertha in huis gebracht en had de politie een cordon rond de woning ge legd.' Het publiek bleef echter juichen en riep voortdurend om het meisje. Tenslotte verscheen Ber tha, temidden van haar broertjes en zusjes voor een der bovenra men, dat hoog werd opgeschoven. Tot enkele malen zwaaide zij de menigte toe en fotolampen flits ten op. Toen was het publiek te vreden en trok men, zij het aar zelend, huiswaarts. Sneltrein bij Antwerpen op arbeiders ingereden. Tien personen gedood. Een eiectrische trein van de lijn Brussel-Antwerpen heeft Woensdagavond omstreeks 11 uur in de omgeving van Contich (Ant werpen) een groep van 7 Belgi sche arbeiders aangereden. Zes van hen werden op slag gedood, de zevende is in het hospitaal aan zijn verwondingen overleden. Bovendien overleden in het zie kenhuis te Libramont, waar zij wegens hun verwondingen wer den opgenomen, nog de machinist en de stoker van de trein, als mede een 75-jarige Belgische dame. Volgens een spoorwegingenieur ter plaatse is het ongeluk te wij ten aan een te grote snelheid van de trein en een veronachtzaming van de signalen door de machinist van de trein. Inbreker boorde 45 gaten in paneel. Terwijl de bewoners thuis wa ren, boorde de afgelopen nacht een inbreker in een villa aan de Brediusweg te Bussum met een drilboor niet minder dan 45 gaten in een paneel. De man was via een stortgat voor kolen de kelder binnengekomen en moest, wilde hij de woning verder binnendrin gen, het paneel forceren. De in breker deed zich tegoed aan fruit en verdween met medeneming van zilverbestek en kleding. Bertba liet Koran in Singapore Mohammed Karim Gani, presi dent van de Mohammedaanse Liga te Singapore, heeft te Hoe- ala Loempoer (Malakka) ver klaard dat alle Mohammedaanse landen zal worden verzocht een boycot van de Nederlanders te steunen, totdat Bertha Herthogh „teruggekeerd is tot haar eigen volk". Er wordt In Januaria 1951 te Karatsji een Mohammedaanse wereldconferentie gehouden. Op deze conferentie wil Gani steun voor zijn denbeeld verwerven. Voorts wii hjj de Indonesische regering ter conferentie vragen do betrekkingen met de Neder landse regering te verbreken. Tenslotte wil de delegatie van Malakka naar de conferentie te Karatsji de Mohammedaanse landen en de daarmede bevriende staten verzoeken hun havens en vliegvelden voor Nederlandse schepen en vliegtuigen te sluiten. Mohammed Gani is in de nacht van Woensdag op Donderdag, in gezelschap van Mansoer Adabi, per motorfiets van Singapore naar Koeala Loempoer gereden. Hun tocht had ten doel juridisch advies in te winnen over de vraag op welke wijze het best hoger be roep kan worden aangetekend tegen de jongste gerechtelijke uit spraak te Singapore, waarbij het huwelijk van Bertha Herthogh van nul en gener waarde is ver klaard. Gani zeide nog te Koeala Loem poer dat hij de leider zou zijn van de delegatie van Malakka naar de conferentie te Karatsji, terwijl Mansoer Adabi hem daarheen als zijn particulier secretaris zou ver gezellen. Gisteravond werd vernomen dat Bertha die herhaaldelijk heeft verklaard Mohammedaanse te zijn geworden, al haar met de Mo hammedaanse godsdienst in ver band staande bezittingen, name lijk de Koran, een gebedsmatje en kledingsstukken, zoals die door Maleise vrouwen worden gedra gen, te Singapore heeft achterge laten. Een woordvoerder van de Amerikaanse luchtmacht heeft to Washington verklaard, dat er aanwijzingen /.ijn, dat de Chinese luchtmacht een luchtoorlog op grote schaal gaat voeren. In het gisteravond door het hoofdkwartier van Gen. Mac Ar thur te Tokio uitgegeven commu niqué wordt o.m. meegedeeld, dat de laatste eenheden van de ver bonden troepen in Noord-Oost- Korea, de mannen van het afge sneden tiende Amerikaanseleger- korps, die het bruggenhoofd van Toengnam, waar de inscheping der geallieerde troepen plaats vindt, verdedigen, een communis tische strijdmacht, die door de ge allieerde stellingen was gedron gen, heeft teruggeworpen. Het in Noord-West-Korea ope rerende, achtste Amerikaanse le ger is in de nabijheid van de 38ste breedtegraad, drie tot vijf kilo meter gevorderd, waarhij krach tige tegenstand, vermoedelijk van Noord-Koreanen, werd onder vonden. De geallieerde luchtmacht was, ondanks de bewolking en regens, Donderdag ais gewoonlijk in ac tie. Van kust tot kust werden sa* mentrekkingen van communisti sche troepen, bevoorradingscentra en convooien aangevallen. Alg. Vergadering keurt voor stel van de 13 landen goed. De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft met 52 tegen 5 stemmen, b(j één onthou ding, het voorstel der dertien lan den voor een staken van het vuren In Korea goedgekeurd. De Sowjetgroep stemde tegen, Nationalistisch China onthield zich. Gezien het Russische stand punt verwacht men niet veel suc ces van de poging om tot staking van het vuren te komen. De Russische afgevaardigde Malik zeide, dat het voorstel slechts dient als camouflage om de Amerikanen gelegenheid te ge ven nieuwe agressie te plegen in Korea. Sir Benegal Rau (India) en Lester Pearson (Canada) zijn ge kozen om samen met de assem blee-voorzitter Nasrollah Ente- zam (Perzië) de commissie van drie te vormen voor het tot stand brengen van een staking van het vuren. Naar verwacht wordt zul len zij heden vergaderen, waarna zal worden beraadslaagd met een vertegenwoordiger van Peking en een vertegenwoordiger van het opperbevel der V.N. in Korea'. AMERIKAANSE VERLIEZEN IN KOREA. De Amerikaanse verliezen in Korea bedragen tot acht dezer 33.878 man. Hieronder zijn 5258 gesneuvelden. Twee doden en drie gewonden bij auto-ongeluk. Gisteravond reed in de gemeen te Barneveld een personenauto met vijf inzittenden in volle vaart op een stilstaande trailer. De verloofde van de chauffeur Versteeg, de 28-jarige mej. Henny van der Kleut, die voorin zat werd gedood, evenals mevr. A. Prins, die gisteren 60 jaar werd. Haar 16-jarige dochter werd zeer ernstig gewond. Een andere inzit tende en de chauffeur werden licht gewond. Zuid-Afrikaans uranium naar Engeland en de V.S. Uranium uit de Zuidafrikaanse goudmijnen, welke behoren tot de grootste totnogtoe bekende bron nen in de wereld, zal op grond van een driemogendhedenovereen- komst ter beschikking van de En gelse en Amerikaanse regeringen worden gesteld, aldus wordt Vrij dag te Londen bekend gemaakt. De bakker na Kerstmis. In gemeenten waar de brood bakkers in onderling overleg be sloten hebben, op Tweede Kerst dag niet te werken mogen bak kers en bakkersgezellen op Woensdag 27 December twee uur vroeger beginnen dan gewoonlijk. Reeds om acht uur 's morgens mag in deze gemeenten op 27 De cember brood worden verkocht. De zaak Pieter de Boer uit Drachten, voorz. van de Bond van Mobilisatieslachtoffers contra de Officier van Justitie te Leeuwar den en de staat der Nederlanden is gisteren weer voor de tijd van vier weken verdaagd. Sinds enige weken is de vulkaan Etna op Sicilië weer in wer king getreden. De ziedende lavimassa, welke de berghelling af stroomt, nadert langzaam de dorpen Milo en Renazzo, welker bewoners 'geëvacueerd zijn. Ook het dorp Fornazzo wordt weer bedreigd. Er zijn nog geen aanwijzingen, dat de erupt'e binnen afzienbare tijd zal afnemen. Een luchtfoto van de Etna. Duide lijk ziet men de met lava bedekte hellingen; en de dikke rookwolken u>e!ïce uit de krater opstijgen. Binnen drie maanden 4000 soldaten terug. (Van onze parlementaire redacteur). Een wetsontwerp dat ten doei had om de wettelijke termijn van de dienstplicht in Indonesië te verlengen was voor de Kamer en voor minister 's Jacob aanleiding om hun teleurstelling uit te spre ken, dat de Nederlandse militai ren, die thans in Indonesië z(jn, nog langer op hun repatriëring moeten wachten. Dit zeiden de heren Roosjen (A.R.), FenB (K.V.P.) en Welter (K.N.P.) zeer uitdrukkelijk. ATTLEE, IN BRITSE LAGERHUIS: Churchill: „Men moet nooit zelf schieten, voordat men doodgeschoten is". „Er staan twee wegen voor ons open. Wjj moeten door onder handelen een regeling trachten te bereiken, die Is gebaseerd op aanvaarding van de normale standaard der internationale gebruiken en op de beginselen van de Verenigde Naties, of wjj zuilen onver mijdelijk afglijden naar een oorlog. Een derde weg is er niet", aldus min.-presldent Attlee bjj de opening van het debat in het Britse Lagerhuis over de besprekingen tussen hem en president Truman. Attlee verklaarde, dat hij van Truman met betrekking tot het gebruik van de atoombom een verzekering heeft gekregen, die hij volkomen bevredigend zeide te achten. Attlee achtte het fout de uit het gemeenschappelijk communi qué gebleken Brits-Amerikaanse verschillen van mening over de toestand in het Verre Oosten te zeer te onderstrepen. „Wij zijn één in onze steun aan de V.N. voor het weerstand bieden aan agressie". „Wij zijn van mening, dat de Chinese vertegenwoordiging in de V.N. bij de huidige regering van China behoort te berusten", zo zeide Attlee, die hieraan toevoeg de, dat dit reeds het geval zou zijn geweest als de episode in Korea er niet tussen gekomen was. De Britse regering is vast van mening, dat de eerste stap naar de oplossing van het Kore aanse probleem de beëindiging van de vijandelijkheden is", aldus Attlee. Rede van Churchill. Churchill, die als leider van de oppositie antwoordde, gaf uiting aan zijn teleurstelling over de „betreurenswaardige traagheid" van de vooruitgang der Europese verdediging. Hij zeide na het Kerstreces een volledig debat over de defensie te zullen eisen, Elf schepen verkeerden in de nacht van Woensdag op Donder dag en gisteren in nood; acht daarvan ondergingen in de Golf van Biscaye het geweld van een hévige storm. Twee opvarenden van de Britse „Biairclova" sloegen volgens een te Den Haag opgevangen radio bericht over boord. Ook een Grieks schip „Agios Spyridon" verkeerde in nood, doch wist de veilige haven te be reiken. Drie opvarenden (twee mannen en een vrouw) van dit schip, die over boord waren geslagen, zijn later door een Frans motorschip opgepikt. Ook op een klein Italiaans schip zijn drie opvarenden over boord geslagen. Het Nederlandse, 493 ton me tend motorschip „Koningshaven", van de rederij van Uden uit Rot terdam drijft op een afstand van ongeveer negentig mijl van Oues- sant, stuurloos rond; sleepboten zijn onderweg om hulp te bieden. De 153 ton metende Nederland se sleepboot „Noord-Holland" en de ruim tien duizend ton grote „Oranjefontein" meldden dat een reddingsboot en een ponton over boord zijn geslagen. Een Franse vissersboot „Jany Pierre" is vergaan. De lijken van vier der opvarenden zijn in de buurt van de La Rochelle, aan de Franse Atlantische kust, gebor gen. Vier andere opvarenden wor den nog vermist. dat gedeeltelijk met gesloten deu ren zou moeten worden gehouden. De mening, dat de atoombom niet zou mogen worden gebruikt, voordat zij door een agressor was geworpen, noemde Churchill „on- getwflfeld dwaas". „Met andere woorden: men moet nooit schie ten voordat men zelf doodgescho ten Is", zo schertste hij. Bevin aan het woord. Bevin, die vervolgens het woord verkreeg, verklaarde te betwijfe len of Rusland zich in een oorlog zal storten. „Wij weten op grond van onze inlichtingen tamelijk goed, dat China werkelijk de strijd in Ko rea wil beëindigen", aldus Bevin. De politie te Miinchen heeft Anne Winter, Hitiers voormalige huishoudster, gearresteerd en enige van Hitiers persoonlijke be zittingen, w.o. bet door Hinden burg getekende document, waarin Hitier tot Rijkskanselier werd be noemd, in beslag genomen. Leon Degrelle, de Belgische gewe zen Rexistenlelder ls in Spanje gesignaleerd. De Nederlandse vertegenwoordiger in de Alg. Vergadering der V.N. mr Van Heuven Goedhart ls benoemd tot Hoge Commissaris van vluchte lingenzaken. Bevin heeft het gerucht tegengesproken, dat hij van plan zou zijn af te treden. De Alg. Vergadering der V.N. heeft besloten haar zitting van 1951 in Europa te houden. Men vermoedt, dat Parijs de vergader plaats zal zijn. De Britse pre mier, Attlee, zal Zaterdagavond een radiorede uitspreken. Ten slotte een nieuw probleem voor de Verenigde Naties: In de 39 verdiepingen hoge wolkenkrabber te New York waar het secreta riaat is ondergebracht hebben zich indringers gevestigd. Het zijn muizen, die het vooral voor zien hebben op de lokalen be stemd voor de afdeling mensen rechten. Naar het gerucht wil zijn de beestjes al begonnen aan het handvest van de Mensenrechten te knabbelen Aan hun beschouwingen knoop ten ze tevens de vraag vast hoe het nu eigenlijk met de Ambonese militairen op Java staat. Dit is een hoogst belangrijke zaak voor ons, zo zei de heer Roosjen en de regering moet de belangen van deze trouwe wapenbroeders beter behartigen dan ze tot nu toe heeft gedaan. Minister 's Jacob werd zodoen de in de gelegenheid gesteld om eens over deze zaak te praten. De regering koesterde oor spronkelijk de hoop, zo zeide d« bewindsman, om de Ambonnezen te laten repatriëren naar andera eilanden dan naar Ambon. Dit wilden ze echter zelf niet. De re gering heeft kortgeleden twéé hoofdofficieren naar Java gezon den om de situatie ter plaatse op te nemen. Op Java zitten in vier kampen 3600 militairen met on geveer 9000 gezinsleden. Door middel van hun vertrouwensman nen hebben zij met de hoofdoffi cieren overleg gepleegd. Waarschijnlijk zullen op 15 en 17 December 500 man, ongehuw- den, die niet thuis horen op Am- bon naar de andere eilanden ver trekken. Daarna zullen 1000 man, ook vnl. ongehuwden, naar Am- bon repatriëren. Dit vertrek zal geschieden in gezelschap van hun vertrouwenslieden en onder be wapening van de Koninklijke Landmacht. Zodra zij van boord gaan zjjn de Ambonnezen gede mobiliseerd. De rest, 10.600 man, zal waarschijnlijk in Januari of Februari naar Ambon verscheept worden. Volgens minister 's Jacob wil 90 procent van de Ambonnezen per sé naar hun eiland terug. Zij heb ben op vragenformulieren hun wensen kenbaar kunnen maken. Later ls er nog de mogelijkheid opengesteld om van keus te ver anderen. Maar de minister her haalde het nogmaals met grote nadruk, dat men wil naar Am- bon. Mocht er echter een enkele zijn, die niet naar dit eiland wil vertrekken, dan moeten we ons daarop beraden, zo vervolgde hij. Wat de K.N.I.L. betreft: in de loop van December komen 2054 zielen naar Nederland. Slechts een klein detachement is nog ach ter gebleven. De repatriëring van Nederlanders Er zaten in Indonesië nog 5708 Nederlandse militairen. Hiervan wensten er 258 in Indonesië gede mobiliseerd te worden. Van da 5450 overblijvenden zijn juist de zer dagen 1050 met de „Zuider kruis" vertrokken, zodat er op dit moment nog maar 4400 aanwezig zijn. Daarvan gaan nog 400 mili tairen dit jaar naar Nederland. Er blijven er dus nog 4000 over, waaronder 1000 vrijwilligers. Deze kunnen in de komende drie maan den wel naar Nederland worden verscheept. Langer mag het ook liet duren, want dat laat dit wetsontwerp niet toe. De heer Weiter bleef er bij de replieken op aandringen, dat de regering voor de repatriëring van de Ambonnezen de zedelijke ver antwoordelijkheid zou aanvaar den. Minister 's Jacob zeide dat hij dit niet zou doen als deze niet militair en politiek verantwoord zou zijn. De Ambonnezen krijgen een ruim voedingspakket mee naar huis, voldoende voor drie maanden, terwijl ze bovendien extra kleding toegewezen kregen. Het wetsontwerp werd vervolgens z.h.s. aangenomen. Alleen de com munisten waren tegen. Een zelfde lot trof een ontwerp, dat beoogde om de lichting 1949 II niet langer dan 1 April 1951 onder de wape nen te houden. Het betreft hier de soldaten die reeds opgekomen wa ren, doch weer naar huis gestuurd zijn om later weer eens de wapen rok te moeten aantrekken.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1950 | | pagina 1