ZEEUWSCH DAGBLAD
„SCHELDE" - DIRECTEUREN
VOOR BITZ. STRAFKAMER
BIJZ,
Nieuwe R* L* W* S* te Schoondijke
in gebruik genomen
NIEUWS
Frankrijk zai nieuwe wapens
produceren
SNIPPER
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Beschuldigd van collaboratie in de bezettingstijd
Talrijke sabotagegevallen
kwamen aan het licht
Buitengewone Deputatenvergadering
der A* R*~partij
Levenslang voor Van
(ieeiKerken.
Republiek Zuid-Molukken contra K.P.M,
Kort geding voor Amsterdamse
Rechtbank.
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagblad"
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststr.
80, Tel. 2438, bij geen gehoor voor
advertenties 2970, voor redactie
2435. Giro 274289. Kantoren:
Vlissingen: Van der Manderestr.
40, Tel. 2754; Middelburg: Korte
Noordstraat 35. Tel. administratie
2009, Tel. redactie 2347; Terneu-
zen: Dljkstraat 26-28.
6e JAARGANG No 1699
Abonnementsprijs ƒ3.90 p. kwartaal
Franco per post 4.
Advertentieprijs 17 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 ct per woord
VRIJDAG 37 OCT. 1950
Met vaste medewerking van! Directeur: JACQ DE SMIT
Mr W. F. E. Baron v. d. Feltz, Middelburg; Ds A. Grappen, Biezelinge; Ds J. S. Hartjes, Vlissingen; J. S. Hoek, Mid
delburg; J. Hommes, Nieuwdorp; Dr K. Huizenga, Middelburg; J. Huijssen, Terneuzen; H. Jansen, Meliskerke;
Ds J. Karelse, Goes; J. Laport, Goes; Ds C. Metselaar, Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel, Tholen; R. Zuidema, Goes.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Zaterdag: Zon op 7.27 u., onder
17.20 u. Maan op 17.53 u., onder
10.39 u.
Hoogwater op Zaterdag 28 Oct.!
Vlissingen: 3.06 u. 2.11 m., 15.12
u. 2.07 m. Terneuzen: 3.33 u. 2.24
m., 15.42 u. 2.20 m. Wemeldinge:
4.56 u. 1.76 m., 17.01 u. 1.70 m.
Zierikzee: 4.42 u. 1.51 m„ 16.46 u.
1.45 m.
De B(jz. Strafkamer bjj de Arrondissementsrechtbank te Mid
delburg beeft gisteren een begin gemaakt met de behandeling van
de zaak tegen de belde directeuren van de Eon. Mij. „De Schei-
de" te Vlissingen, die ervan beschuldigd worden de bezetters op
zettelijk te hebben bevoordeeld door het bouwen van oorlogs
schepen, reparatie van Duitse vaartuigen en de bouw van vleu
gels voor Dornlervliegboten. Het zal voor de lijjz. Strafkamer
niet eenvoudig zijn uit te maken, of de beide directeuren, de in
genieurs H. C. Wesseling en H. W. van Tijen, ln dit opzicht straf
bare feiten hebben begaan. De eerste zittingsdag, die met een
korte middagpauze van een uur duurde van 's morgens elf tot
's avonds acht uur, werd gevuld met het horen van een drietal ge-
tulgen charge en niet minder dan 23 getuigen décharge. Het
waren vooral deze laatsten, die een keur van argumenten hebben
aangevoerd, waaruit bleek, dat tal van sabotagedaden in het be
drijf z(jo gepleegd, de werken veel langer duurden dan normaal
en dat dit alles gebeurde veelal met medeweten van één of van
beide verdachten, die daaraan ook hun goedkeuring hechtten.
De dagvaarding vermeldt als
eerste punt het feit, dat de Kon.
Mij „De Schelde" tijdens de oorlog
een groot aantal vleugels heeft
gebouwd voor watervliegtuigen
de zgn. „Dournier 24", inclusief de
montage van motoren.
Bij de behandeling van dit punt
verklaarde ir. Wesseling, dat in
de vleugels geen bomrekken wer
den gebouwd, waaruit had kunnen
worden opgemaakt, dat de vlieg
tuigen voor oorlogsdoeleinden
werden gebruikt. Verder wordt de
beide directeuren ten laste ge
legd, dat het mailschip „Cöte
d'Azur" tot mijnenlegger of hulp
kruiser is omgebouwd, terwijl een
zestal mijnenvegers voor de Duit-
Korea-vrijwilligers ver
trokken uit Rotterdam
Aan de Lloyilkade te Rotter
dam gingen gistermorgen de 630
Korea-vrijwilllgers onder com
mando van luitenant-kolonel M.
F. A. den Ouden aan boord van
het troepentransportschip Zuider
kruis, dat hen naar Korea zal
brengen.
Namens H.M. de Koningin en
Prins Bernhard werden de vrij
willigers toegesproken door vice-
admiraal N. A. Rost van Tonnin
gen, chef van het militaire huis
van de Koningin.
Van Belgische zijde waren aan
wezig de militaire attaché te Den
Haag, generaal-majoor Woussen,
luitenant-kolonel Wagner, alge
meen directeur beweging en ver
voer van het Belgische leger en
de commandant van het detache
ment Belgische Korea-vrijwilli-
gers, luitenant-kolonel P. Crahay.
se marine op de werf zijn ge
bouwd. Als toelichting hierop
deelde ir Wesseling mede, dat de
„Cöte d'Azur" niet zeewaardig
was en onvoltooid werd afgele
verd. Tenslotte worden beiden be
schuldigd van het bewapenen van
vijandelijke schepen en het bou
wen van antennemasten, de elec-
trificatie van de vuurtoren van
Terneuzen, het bouwen van ge
schutstorens, munitiebunkers, ge
vechtsstanden, barakken en het
vervaardigen van geschutsonder-
delen, pantserkoepelplaten, bal
ken en versperringen.
VERKLARING PROF. JAEGER.
Nadat de rechercheur bij het
parket van mr Zaayer, de heer H.
F. C. Alten, had verklaard de be
scheiden, die bij het proces-ver
baal waren gevoegd in het archief
van de Kon. Mij „De Schelde" te
hebben gevonden, verscheen de
oud-ingenieur van de K.M.S. prof.
ir H. Jaeger, thans hoogleraar
aan de Techn. Hogeschool te Delft
als getuige. Prof. Jaeger heeft de
gehele oorlog bij de K.M.S. ge
werkt en verliet zijn betrekking
op 1 Jan. 1948. Voor de oorlog was
hij volgens zijn verklaring belast
met de leiding van de afd.
Scheepsbouw, terwijl hij verder
als verbindingsman tussen de
Kon. Marine en de K.M.S. optrad.
Zo voerde get. eind Mei 1940 in
Den Haag besprekingen met
schout bij nacht Doorman over
wat er moest gebeuren. Pres.:
„Waren er vooraf toezeggingen
aan de Duitsers gedaan?" Get.:
„Daarvan is mij niets bekend".
Vervolgens werden aan de hand
van de rapporten de vele bespre
kingen, die prof. Jaeger met Ne
derlandse zowel als met de Duitse
Er zijn thans 650.000 Fransen
onder de wapenen.
Tijdens het debat in de Franse
Nationale Vergadering over het
wetsontwerp om de dienstplicht
ln Frankrijk van een jaar op acht
tien maanden te brengen, heeft
de Franse minister van landsver
dediging, Jules Moch, o.m. mede
gedeeld, dat Frankrjjk met de
massa-productie van vijftig ton
wegende gevechtswagens zai be
ginnen, zodra de credieten daar
voor zijn toegewezen.
Moch deelde verder mede, dat
Frankrijk voornemens is ook an
der nieuw wapentuig in grote
hoeveelheden te vervaardigen. Het
zal in 1951 ter beschikking komen.
Hij noemde een nieuw gepantserd
voertuig voor verkenningsdoelein
den, met een krachtig kanon, een
dertien ton wegende gevechtswa
gen, waarvan wordt gezegd dat hij
even krachtig is als tanks van
het duDBeie gewicht, een Franse
uitgave van de jeep, niéuwe anti-
tank-wapens enz.
Minister Moch bevestigde, dat
de V. S. Frankrijk gedurende het
eerste halfjaar van 1951 in staat
zullen stellen voor een bedrag van
200 mlllloen dollar grondstoffen
te kopen, In het voorjaar van
1951 zullen nieuwe Britse en
Amerikaanse eenheden in West-
Duitsland worden gelegerd.
MEER HULP IN INDO
CHINA.
Hij deelde verder mede, dat de
V. S. Frankrijk in Lndo-China
meer huip zullen verlenen. Er
zullen enige lichte bommemver-
Belgische oppositieleden
verlieten de Kamer,
Gisteren verlieten leden van de
Belgische oppositie de Kamer van
Volksvertegenwoordigers, toen
verzocht werd over de onderwijs
begroting van 1950 te stemmen.
Zij deden dit uit protest tegen een
door de C.VP. ingevoegde voor
ziening, dezelfde subsidies aan de
katholieke scholen als aan de
scholen onder staatstoezicht te
verlenen.
Nobelprijs voor physiologie.
De Nobelprijs voor physiologie
van dit jaar is verdeeld onder drie
geleerden. Het zijn dr Edward C.
Kendall en Philip C. Hench van
de Mayo kliniek te Rochester
(Amerika) en prof. Tadeus Rech-
stein uit Bazei. De prijs werd uit
gereikt voor hun ontdekkingen
betreffende de hormonen uit de
schors van de bijnier en de biolo
gische effecten.
pers uit Korea naar Indo-China
worden gezonden.
Eind 1951 zal het Franse leger
uit tien divisies bestaan. Hiervan
zullen er negen met nieuwe Ame
rikaanse wapens worden uitge
rust, terwijl dd tiende de beschik
king zal krijgen over nieuw Frans
wapentuig.
Moch zei verder, dat Frankrijk
thans 650.000 man onder de wa
penen heeft. Dit aantal zal, ten
gevolge van de verlenging van de
dienstplicht, eind 1951 op 717.000
worden gebracht, terwijl het eind
1953 900.000 zal zijn.
autoriteiten heeft gehad, doorge
nomen. Daarbij ging het vooral
om twee dingen: de berging van
een wrak en de vliegtuigbouw.
Als motief voor de berging van
een voor de helling liggend wrak
noemde get. het aan het werk
houden van de arbeiders. Boven
dien verklaarde hij, dat hem was
gebleken, dat de Duitsers weinig
belangstelling hadden voor de
K.M.S. omdat deze werf veel te
gevaarlijk lag.
„Wat was de oorzaak, dat het
tempo tijdens de oorlog in de afd.
vliegtuigbouw werd opgevoerd",
vroeg mr van Vollenhoven. Get.:
„Seriebouw". Wanneer van een
versnelling tan het tempo wordt
gesproken, is dit bovendien
slechts gedeeltelijk waar, aldus
getuige.
Was voor de oorlog het aantal
man-uren per vleugel hoog, tij
dens de oorlog veranderde hierin
weinig. Wel werd de productie op
gevoerd van één vleugel per drie
maanden tot later 8 vleugels per
maand. Desondanks bleef men
volgens get. altijd achter op het
productieschema.
De Officier van Justitie bracht
vervolgens de „kwestie Slot" ter
sprake. Deze man had destijds de
leiding van de vliegtuigbouw en
werd bekend door de bouw van
de „Scheldemus".
Get. is benoemd tot chef der
afd. vliegtuigbouw om Slot op de
vingers te kijken, zo werd ver
klaard. Slot bouwde een jager en
bood deze de Duitsers aan, kreeg
hierover onenigheid met dr Wes
seling en nam ontslag.
Voorts verklaarde get. dat het
hoogste aantal arbeiders in de
afd. Vliegtuigbouw 1500 is ge
weest. De griffier las een brief
voor, die door de president beti-
(Vervolg op pag 3, kol. 3.)
Waarom was Pontecorvo in
Spanje?
De Britse veiligheidspolitie
heeft bij de huiszoeking in de wo
ning van prof. Pontecorvo een
koffer gevonden, waarop een nog
nieuw etiket van een hotel in Irun
was geplakt. De zaak wordt thans
nog geheimzinniger door de vraag,
waarom de geleerde kort geleden
in Spanje is geweest.
Te Washington is bekend ge
maakt, dat Pontecorvo van de
Amerikaanse regering 681.250
dollar heeft geëist voor zijn werk
aan de atoombom.
Zuid-Koreanen bereik
ten de Mandsjoerijse
grens
In een Donderdag te New York
opgevangen bericht van radio-
Srooel wordt medegedeeld, dat
Zuid-Koreaanse patrouilles de
Zuidelijke oever van de rivier de
Jaloe, in het midden van de grens
tussen Noord-Korea en Mand-
sjoerije, gisterenmiddag hebben
bereikt. Zij zouden bij hun opmars
op een strijdmacht van 5000 Chi
nese communisten zijn gestoten.
Dit bericht is echter niet beves
tigd.
De vliegtuigen der Ver. Naties
zullen in Korea voortaan slechts
in actie gaan, wanneer de troepen
verzoeken speciale doelen te bom
barderen.
De landing der verbonden troe
pen in de haven van Wonsan werd
vertraagd door een groot veld van
magnetische mijnen, dat in de
haven was gelegd.
OVER INVAL IN TIBET NOG
NIETS BEKEND.
Tibetaanse functionarissen te
Kalimpong hebben uit Lhasa nog
geen bericht ontvangen van een
inval van Chinese communistische
troepen in Tibet. Ook de regering
van India, het enige land, dat een
politieke missie te Lhasa heeft,
weet nog van niets.
Veroordeling van regerings
beleid inzake Ambon.
Op de buitengewone Deputaten
vergadering der A.R.-partij heeft
prof. mr A. Anema de voorzitter,
dr J. Schouten, na diens rede (zie
pag. 2) hartelijk gefeliciteerd met
diens erepromotie.
In de middagvergadering werd
een motie aangenomen, waarin
wordt uitgesproken, dat hetgeen
de bevolking van Ambon door de
regering van Indonesië wordt aan
gedaan in strijd is met het recht
door God verordend en met het
geen t.a.v. de status der volken
van Indonesië is bepaald in de
gesloten overeenkomsten. Voorts,
dat de Nederlandse regering de
plicht had en heeft in woorden en
daden te bevorderen dat aan de
bevolking van Ambon recht wordt
gedaan.
Verder wordt het gevoelen uit
gesproken, dat het regeerbeleid,
dat mede heeft geleid tot de hui
dige diep schokkende toestand,
veroordeeld moet worden en dat
de regering alsnog maatregelen
van effectieve strekking heelt te
nemen ten behoeve van recht en
leven van de Ambonese bevolking.
Door enige deputaten werd over
de voorgestelde uitspraak het
woord gevoerd, waarbij het ge
voelen naar voren kwam, dat de
bewoordingen, waarin deze ge
steld is, eigenlijk te slap zijn.
Mr dr P. G. Knibbe uit Leiden
betreurde in deze het gebrek aan
optreden van de zijde der A.R.
Kamerleden.
Dr Schouten wees er op, dat
hier niet de plaats was voor be
schouwingen over het beleid der
A.R. fracties, waarop mr dr Knib
be verklaarde, zich op andere wij
ze tot de kiesverenigingen te zul
len wenden.
Voorts kwam aan de orde een
voorstel tot de uitgifte van een
speciaal blad ter toezending aan
alle leden van de kiesverenigingen
en tot dat doei de afdracht aan
het Centraal Comité per jaar en
per lid te verhogen van 50 cent
tot 1.25 gld. per jaar.
Na brede discussie werd dit
voorstel aanvaard met slechts en
kele stemmen tegen.
Europese handel voor 75 pet.
vrij in 1951?
De ministers van financiën van
de landen van het Europese Her
stelprogramma zijn gisteren te
Parijs bijeengekomen om een plan
uit te werken voor een vrijer han
delsverkeer, waarbij gestreefd
wordt naar een liberalisatie van
75 pet. tegen het begin van 't vol
gende jaar. In het kader van de
overeenkomst betreffende de
Europese Betalingsunie zijn de
aangesloten landen reeds verplicht
tot een liberalisatie van de han
del van 60 pet.
Britse Lagerhuis in nieuw
gebouw.
Volksvertegenwoordigers in de rij.
Donderdag is officieel het nieu
we gebouw van het Britse Lager
huis in gebruik genomen. Het
oude gebouw werd in Mei 1941, bij
Duitse luchtaanvallen op Londen,
verwoest. Toen de deuren onder
het gelui van de „Big Ben", wer
den geopend door Koning George,
stroomden de eerste 150 leden
van wie er enigen sinds liet aan
breken van de dag hadden ge
wacht het nieuwe gebouw bin
nen. Het eerste lid van het Lager
huis, dat binnentrad, was 6 uur
voor de opening reeds aanwezig.
De gearresteerde communisten
in Limfc rg.
Over de arrestatie van enige
communisten in Limburg deelt de
Officier van Justitie te Maas
tricht mede, dat het twee geval
len betreft, waarin aan een ge
deserteerde militair( in geen van
beide gevallen communist) huip
werd verleend om naar België uit
te wijken.
Bij het eerste geval zijn drie
der gearresteerde communisten,
bij het tweede vijf hunner betrok
ken. Dat zich meerdere gevallen
hebben voorgedaan is tot nu toe
niet gebleken.
Uiterlijk onbewogen hoorde gis
termorgen voor de Bijzondere
Strafkamer der Utrechtse Arron
dissementsrechtbank de thans 49-
jarige C. van Geelkerken, tijdens
de bezeting plaatsvervangend lei
der van de N.S.B. en bovendien
leider van de Jeugdstorm, alsmede
inspecteur-generaal van de voor-
matige Landwacht, zich tot le
venslange gevangenisstraf veroor
delen. Van Geelkerken bevindt
zich sedert de bevrijding in ge
vangenschap. De laatste jaren is
hij gevangen gehouden in de
strafgevangenis te Utrecht. De
president, prof. mr L. W. G.
Scholten, die het vonnis voorlas,
deelde hem mede, dat hij acht da
gen de tijd heeft om in cassatie
te gaan.
Een dode en een ernstig
gewonde bij autobotsing.
Gistermiddag is op de Rijksweg
MaastrichtVaals een Ameri
kaanse jeep tegen een autobus
van de Limburgse Tramweg Mij.
gereden. De bestuurder, de heer
Ch. Mordaent, werd zwaar ge
wond, terwijl de naast hem zit
tende Franse Canadees W. J.
Stepher bij de botsing gedood
werd.
Inwoningsdrama.
De politie te Amsterdam is
overgegaan tot de arrestatie van
een 61-jarige onderverhuurder,
die een 24-jarige arbeider en diens
20-jarige echtgenote, die bij hem
inwonen, met een hakmes heeft
bedreigd.
De mem is opgesloten en zal
worden vervolgd wegens een po
ging tot doodslag.
Lesvliegtuig maakte
noodlanding bij Ovezande.
Gistermorgen heeft een les
vliegtuig uit Woensdrecht een
noodlanding gemaakt op een kla
verveld van de landbouwer v. d.
Dries te Ovezande.
De vliegenier was door de mist
de richting kwijtgeraakt en slaag
de er in het toestel onbeschadigd
aan de grond te zetten.
Na ongeveer een uur is het
vliegtuig weer opgestegen om te
rug te keren naar het vliegveld te
Woensdrecht.
MIN. MANSHOLT Viik RICHTTE DE OPENING.
In tegenwoordigheid van een groot aantal autoriteiten is gis
termiddag het nieuwe gebouw van de Rijkslandbouwwintersehool
te Schoondijke officieel in gebruik gesteld door minister S. L.
Manshoit. Bjj deze gelegenneid zijn zeer vele goede woorden ge
wijd aan de voortvarendheid van de bevolking van West-Zeeuwsch
Vlaanderen na de ramp, die deze streek trof.
In het bijzonder werd geroemd de eendrachtigheid, waarmede
de verschillende gemeentebesturen hebben samengewerkt bij de
totstandkoming van deze school.
zonder voor die van boerderijen,
ook die van Belgische eigenaren.
Ook aan de Commissaris der Ko
ningin en het Prov. Bestuur
bracht de burgemeester dank voor
de medewerking. Een bijzonder
dankwoord richtte de burgemees
ter tot de andere burgemeesters
voor de medewerking, die zij, alle
chauvinisme opzij zettend, ver
leenden. Hij wees op de resulta
ten, die er zouden kunnen worden
bereikt, wanneer men ook op an
dere gebieden zou samenwerken.
Dankwoorden ontving ook de heer
L. van Dijk, directeur der school,
aan wiens pioniersarbeid voor een
groot gedeelte de stichting van de
school is te danken.
MINISTER MANSHOLT.
Minister Manshoit toonde zich
erover verheugd, dat men in
West-Zesuwsch Vlaanderen naast
de wederopbouw is voortgegaan
met een uitbouw, nodig voor de
verdere ontwikkeling van dit ge
bied. Hij wees op het hoge peil,
dat het landbouwonderwijs de
laatste halve eeuw heeft bereikt
in Nederland. Dit is hoger dan in
andere landen en daardoor is Ne
derland zeer bevoorrecht.
Hij betoogde, dat het weten
schappelijk onderzoek op land
bouwgebied alleen niet voldoende
is, doch dat er daarnaast land-
Burgemeester F. A. van Rose-
velt van Schoondijke kon, in de
cantine van het arbeidersiogeer-
kamp, waar de bijeenkomst plaats
had, velen welkom heten. Aan
wezig waren, naast de minister,
de Commissaris der Koningin in
Zeeland, Jhr. mr A. F. C. de Ca-
sembroot, de Griffier der Staten,
Dr B. D. H. Tedegen, de heren
C. Hamelink en C. Philipse, leden
G. S., de hear M. D. A. Glerum,
van de prov. directie van de We
deropbouw, ir M. A. Geuze, voor
zitter der Z.L.M. en alle burge
meesters van West-Zeeuwsch
Vlaanderen.
Burgemeester van Rosevelt
noemde het een blijde dag voor
de gehele streek.
Hij ging verder de totstandko
ming na van de R.L.W.S. te
Schoondijke. In 1938 werd begon
nen aan de voorbereidingen. Op
12 Januari 1943 verscheen de be
schikking in de Staatscourant tot
stichting van een R.L.W.S. te
Schoondijke en op dezelfde dag
begonnen ook reeds de lessen in
de raadszaal van het gemeente
huis. Dank bracht de burgemees
ter voor de ondervonden ministe
riële medewerking.
Hij vroeg de aandacht van de
minister voor de verdere weder
opbouw van de streek, in het bij-
bouwvooriichting moet zijn en dat
daarmee weer gepaard moet gaan
het landbouwonderwijs. Deze drie
eenheid is nodig om de positie
van de landbouw te behouden.
Zeer goede woorden wijdde de
minister aan de gemeentelijke sa
menwerking, waaruit deze school
ontstond. Hij stelde deze aan het
hele Nederlandse volk ten voor
beeld. Hij sprak tenslotte zijn bes
te wensen uit voor de toekomst
van deze school.
ANDERE SPREKERS.
Jhr. mr de Casembroot zei, dat
ook het Prov. Bestuur zeer ver
heugd was over de opening van
deze school. Schoondijke werd
zeer zwaar getroffen, maar de
wederopbouw verloopt goed. Hij
prees de goede geest in W.-Z.
Vlaanderen, die hij veelbelovend
noemde voor de ontwikkeling van
de streek.
Als voorzitter van de raad van
toezicht sprak de heer M. J. Ver-
brugge, burgemeester van Water
landkerkje, die het begin van het
landbouwonderwijs en de ontwik
keling ervan in dit gebied schet
ste. Ook namens de landbouw
organisaties vertolkte de heer
Verbrugge de grote vreugde over
de totstandkoming der school.
Hij drong er bij de minister op
aan zoveel mogelijk de inpolde
ring te stimuleren om daardoor
enigszins tegemoet te komen aan
de drang van jonge boeren naar
een eigen bedrijf. Ook deed hij
een dringend beroep op de minis
ter em de bedryfsvryheid van de
boer zoveel mogelijk te respecte
ren. Hij uitte de vrees, dat ver
schillende aangekondigde maat
regelen deze vrijheid weer zouden
beperken en hij was bang, dat
weer een leger van controleurs de
boeren zullen gaan controleren.
Namens de Ver. van B. en S.
sprak burgemeester P. F. van
riootegem van Sluis en namens
de Ver. van Oud-leerlingen de
neer Maurice de Bruyckere. Hij
bracht in het bijzonder dank aan
dr ir D. S Huizinga, de vroegere
directeur landbouwonderwijs, die
een groot aandeel had in de tot
standkoming van de school en te
wiens ere in de school een een
voudige steen met zijn portret is
aangebracht. Ook bracht hij hulde
aan de directeur, de heer L. van
Dijk, voor al hetgeen deze deed
voor de ontwikkeling van het
landbouwonderwijs. Mevr. van
Dijk ontving een bloemenmand.
Dr ir Huizinga dankte voor de
hem bewezen eer. De heer C.
Zwagerman, Rijksveeteeltconsu-
lent, sprak namens het college
van landbouwvoorlichtingsambte
naren. Jhr. J. van Vredenburch,
voorzitter van de Ver. „Het Ne
derlandse Trekpaard" feliciteerde
als vriend de heer van Dijk.
Ir M. A. Geuze, de voorzitter
der Z. L. M. en van de Zeeuwse
Agrarische Raad, zei, dat nog
steeds te weinig boerenzoons de
R.L.W.S. bezoeken. Hij herhaalde
het verzoek van de heer Verbrug
ge de bedrijfsvrijheid van de boer
zoveel mogelijk te respecteren. De
directeur der school, de heer van
Dijk, schetste tenslotte aan de
hand van verschillende uitspra
ken van schrijvers, zowei klassie
ke als moderne, de betekenis, die
men in de loop der eeuwen aan de
landbouw heeft toegekend. Hij be
antwoordde verder de sprekers.
Nadat nog verversingen waren
aangeboden ging het gehele gezel
schap naar de nieuwe school. Hier
bood Jantje Becu, het zoontje van
de secretaris van de raad van toe
zicht, minister Manshoit de sleu
tel aan, waarmee deze het nieuwe
gebouw officieel opende. Daarna
bezichtigde het gezelschap de
nieuwe schooL
Te Utrecht werd in een feestelijke bijeenkomst in Tivoli het
feit herdacht, dat 20 jaar geleden de Bond van Nederlandse Plat
telandsvrouwen werd opgericht. Onder de ongeveer 1500 deel
nemende vrouwen waren er velen in klederdracht, waarbij
Zeeland zeer sterk vertegenwoordigd was. Op de foto ziet U een
aantal Zeeuwse dames in verschillende klederdrachten en
wel van links naar rechts de vertegenwoordigsters van: Zuid-
Beveland, Walcheren, Axel, Zuid-Beveland (het nieuwe streek-
costuum, hetwelk men probeert in te voeren) Zuid-Beveland en
Walcheren.
Gistermorgen hebben de advocaten van de beide partijen in
kort geding gepleit voor de president van de Amsterdamse Recht
bank, in het proces, dat door de vertegenwoordiger van de Repu
bliek der Zuid-Molukken in Nederland, dr J. P. Nikijuluw aanhangig
is gemaakt tegen de Kon. Paketvaartmjj, die haar schepen be
schikbaar stelde voor het vervoer van Indonesische troepen naar
Ambon.
De verdediger van de Zuid-Molukken, mr dr C. Berkhouwer te
Alkmaar, stelde de eis, dat de K.P.M. zal worden veroordeeld tot
staking van haar medewerking by het troepen- en materiaalver-
voer, aangezien de Republiek Zuiu-Molukken dit beschouwt ais een
schending van Ronde Tafelconferentie-overeenkomst en een on
rechtmatige daad.
Mr Berkhouwer betoogde, dat
bij de Renville-overeenkomst de
beginselen van Linggadjati zijn
bevestigd. Hierdoor is de on
af hankeiijkheid der volkeren
van Indonesië vastgelegd en is
bepaald, dat Indonesië zou zijn
een souvereine staat op federale
grondslag met een grondwet, die
langs democratische weg tot
stand is gekomen. En dit is in
de R.T.C. bevestigd. Op grond
hiervan heeft het volk van de
Zuid-Molukken het recht zich
zelf onafhankelijk te verklaren.
De Republiek Indonesië ge
doogt niet, dat eiseres haar onaf
hankelijkheid niet tot gelding
brengt en haar eigen status be
paalt ten opzichte van de Unie
partners. Indonesië dwingt de
Republiek der Zuid-Molukken
tot inlijving bij de R.I. en heeft
daartoe een aanvalsoorlog on
dernomen.
Mr Berkhouwer wees er voorts
op, hoe op 28 September 5
K.P.M.-schepen in convooi met
oorlogsschepen van de R.I., de
kust van Ambon naderden, het
bombardement door de oorlogs
vaartuigen afwachtten en daar
na dichter onder de wal kwa
men om met eigen motorboten
en laadbakken, oorlogsmateria
len en troepen aan wal te zet
ten.
Nog tijdens deze actie is vanaf
een der K.P.M.-schepen een pro
testtelegram geseind naar Radio
Scheveningen, doch dit werd ge
weigerd ter voorkoming van on
rust in Nederland. De verdedi
ger kwam tenslotte tot de con
clusie, dat de K.P.M. heeft deel
genomen aan oorlogshandelin
gen en daardoor schade toege
bracht aan de vermogensrechten
van eiseres.
Mening der K.P.M.
Vervolgens was het woord aan
de advocaat van de K.P.M. mr
De V. S. en Canada hebben
overeenstemming bereikt over
een programma, dat voorziet in
een samenwerking op het gebied
van de vervaardiging van oorlogs
materiaal. Het Amerikaanse
nationale gezagsorgaan voor pro
ductie heeft het uitvoeren van
bouwkundige werkzaamheden ten
behoeve van amusement en re
creatie verboden, teneinde mate
rialen voor de bewapening te spa
ren. De Sowjet-Unie heeft na
een boycot van negen maanden
een bijeenkomst van de militaire
stafcommissie der V.N. weer bij
gewoond. De Canadese regering
heeft besloten de staat van oor
log met Duitsland te beëindigen,
zodra dit mogelijk is. Oud-ka
pitein Westerling is volgens Reu
ter van plan een nachtclub in
Brussel te openen, welke gefinan
cierd zou worden door een voor
aanstaande Belgische industrieel.
Westerling zou onderhandelen
over de aankoop van de club
„Porte Royale", één der centra
van het Brusselse nachtleven.
Het troepentransportschip „Skau-
gum" zal niet in Rotterdam, maar
in Amsterdam aankomen. Zondag
morgen om elf uur begint de de-
barkatie. De politie te Den Hel
der heeft de gemeente-ambtenaar
L. gearresteerd onder verdenking
van valsheid in geschrifte en po
ging tot verduistering. Minister
s'Jacob is gisteren te New York
aangekomen.
Th. Masthoff, die de Nederland
se rechter niet bevoegd achtte te
treden in de vraag of het op
treden van de Republiek Indo
nesië al of niet onrechtmatige
overheidsdaden inhoudt.
Noch de Nederlandse rege
ring, noch die van enig ander
land heeft door handelingen of
gedragingen zelfs stilzwijgend
deze republiek erkend. De dag
vaarding zo vervolgde mr
Masthoff is nietig, zo de
eisende partij geen rechtsper
soon is.
Erkent de rechter wel de Re
publiek der Zuid-Molukken als
de eisende partij, dan rijst de
vraag of de Republiek Indonesië
onrechtmatige daden zou plegen
tegen eiseres en zo ja in hoe
verre de K.P.M. zich mede daar
aan schuldig kan maken. Deze
laatste beantwoordde pleiter
ontkennend.
Pleiter legde tenslotte een ad
vies over van prof. mr A. J. P.
Tammes, hoogleraar in het vol
kenrecht aan de universiteit te
Amsterdam, waarin deze zich
uitspreekt over de vragen op
volkenrechterlijk gebied, die aan
de orde zijn gekomen.
De conclusie van antwoord
van de K.P.M. is, dat de presi
dent zich onbevoegd dient te
verklaren van de ingestelde
vordering kennis te nemen, sub
sidiair de dagvaarding nietig
dient te verklaren, althans niet-
ontvankelijk.
Zou eiseres in het gelijk wor
den gesteld, dan zou het ver
voer van troepen de K.P.M. op
een dwangsom van f250.000 per
dag komen te staan ingevolge
het contract tussen de Republiek
Indonesië en de K.P.M. Voorts
zei hij, dat de K.P.M. in geen
geval materiaal ter beschikking
zou hebben gesteld voor het aan
land brengen van troepen en al
dus mee zou hebben gedaan aan
oorlogshandelingen.
De uitspraak is bepaald op
Donderdag 2 November.
NeiL-landse resclufie in
politieke co:"ie der V.N.
De politieke commissie van de
V.N. heeft een Nederlandse reso
lutie behandeld, waarin wordt
verklaard, dat het voor het in
standhouden van de vrede nood
zakelijk is, dat tegen agressie ver
enigde actie wordt ondernomen,
dat ieder land zich bereid ver
klaart doeltreffend internationaal
toezicht van de V.N. op de pro
ductie van atoomenergie te aan
vaarden, teneinde een verbod van
atoomwapens mogelijk te maken
en dat alle landen zich bereid ver
klaren tot een regeling betreffen
de hun algemene bewapening en
hun strijdkrachten met het doel
tot een geleidelijke vermindering
te komen.
De waarnemende Poolse con
sul-generaal te Londen, Zygmunt
Schrieber, is ais zodanig afgetre
den. Hij heeft de Britse regering
om asyl als politiek vluchteling
verzocht. Hij is de vijfde van de
ambassade, die dit vraagt.
DE BILT ZEGT:
Aanhoudend koel weer.
Weersverwachting geldig tot
vanavondOverwegend droog
weer met overdrijvende wolken
velden. Meest zwakke vrind. In
het Noorden van het land echter
matige Oostelijke wind. In de och
tend op veie plaatsen lichte vorst,
Vanmiddag ongeveer dezelfde
temperatuur als gisteren.
i
