NLO FOP
Towtwijg
KREYMBORG
De protestantse kerken in het
tegenwoordige Polen»
WAARBORG-
HET SPEL VAN ZET EN TEGENZET.
ZeewxLG c&leAlei
Geloven - hopen - waken.
Viervoudige werking
van Chefarine „4".
€It<efarm.e,,4'
en de
De Vrije Universiteit bestond zeventig jaar
LEESTAFEL
KORTii WERELDKRONIEK
Gehele bevolking van
Ambon is ziek of gewond
Wat brengt de RADIO?
Zaterdag 21 October 1950
PROTESTANTS CHRISTELIJK DAGBLAD
Pagina 4
HET POOLSE PROTESTANTISME (IV.)
l)e verwoesting, die de Duitse bezetting in Polen heeft veroor
zaakt, heeft de protestantse kerken in een moeilijke positie ge
plaatst. Dit is niet zonder invloed gebleven op de situatie van het
Protestantisme in Polen van vandaag. Het uitroeien van de gees
telijkheid en het verbieden van de enige faciliteit voor protestantse
theologie op de YVarsehause Universiteit waren de oorzaken van
do vele moeilijkheden der na-oorlogse jaren.
Over de situatie van de protes
tantse kerken in het tegenwoor
dige Polen valt niet veel te zeg
gen. De berichten, die van achter
het IJzeren Gordijn tot hier door
dringen, zijn zeer vaag en vaak
ook zeer uiteenlopend.
Het meeste echter het moet
met grote teleurstelling worden
geconstateerd hebben de Pool
se Protestanten na de oorlog te
lijden gehad van de zijde der
Roomsen. Ze werden door hen ver
volgd, waar en hoe deze ook maar
de gelegenheid daartoe kregen.
Talrijke kerken werden door de
Rooms-Katholieken in beslag ge
nomen en tot op heden niet te
ruggegeven.
Wat de houding van de com
munisten aangaat, is het bekend,
dat in de eerste na-oorlogse jaren,
de protestantse kerken van een
zekere hoewel beperkte vrij
heid van handelen hebben geno
ten. Het betrekkelijk kleine aan
tal protestanten in het huidige
Polen er mag hier worden ge
sproken van overblijfselen, die
de Duitse bezetting hebben door
staan vormde voor het com
munistische regiem geen groot ge
vaar en zodoende werden zij in
vrede gelaten.
THANS VERANDERD.
Doch dit is thans veranderd. De
communisten zijn overgegaan tot
de vervolging, ook van de Protes
tanten. Een duidelijk bewijs hier
van is de inbeslagneming van de
in de oorlog verwoeste en zo pas
door de Protestanten opgebouwde
prachtige Evangelische kerk te
Warschau. Tevens de verhinde
ring van de verkiezing van een
nieuwe bisschop (hoofd) van de
Lutherse kerk in Polen.
Sinds geruime tijd worden ook
alle kerkdiensten bijgewoond door
functionarissen van de U.B. (Vei
ligheidspolitie), die speciaal hun
aandacht wijden aan de gekozen
teksten.
De strijd tegen de kerk wordt
thans in steeds heviger vormen
gevoerd en millioenen Polen heb
ben nu het droeve vooruitzicht,
dat zij hun laatste bron van
troost in dit land zullen moeten
ontberen 't laatste toevluchts
oord, waar zij de liefde jegens de
mens en God kunnen horen pre
diken en niet de haat jegens
beiden.
De Evangelisch Lutherse kerk
telt thans 250.000 zielen, 300 ker
ken en 70 predikanten.
De Methodisten 12.000 zielen
en 55 predikanten. Het kleinste
aantal leden telt de Gereformeer
de kerk; voor de oorlog 14.000
zielen, thans slechts drieduizend,
tien gemeenten envier pre
dikanten.
IN BALLINGSCHAP
De Poolse Protestanten, groten
deels soldaten, die niet wensen
terug te keren naar hun vader
land, zolang het staat onder Rus
sische tyrannie, hebben een eigen
organisatie opgericht onder de
naam „Vereniging van Poolse
Protestanten in Ballingschap",
met Londen als centraal punt.
Deze vereniging telt enkele dui
zenden leden, verstrooid over de
gehele wereld. In Engeland, waar
de meeste hunner verblijf houden,
werden er zelfs Poolse gemeenten
opgericht. De Lutheranen hebben
er vier: in Londen, Cambridge,
Birmingham en Leeds. Aan het
hoofd van de Poolse Lutherse
kerk in ballingschap staat ds
Wladyslaw Fierla, de vroegere
hoofdaalmoezenier van het Twee
de Poolse legercorps in Italië, die
tevens de redacteur is van de
„Evangelische Bode", het enige
Poolse Protestantse tijdschrift in
het buitenland.
In Maart 1948 werd in Londen
tevens een Poolse Gereformeerde
gemeente opgericht, die, gezien
haar geschiedenis, tot de zestien
de eeuw teruggaat. Toen organi
seerde n.l. Jan a Lasco, met be
hulp van een Hollander, Jan
Utenhove, de bekende vreemde
lingengemeenten ln Londen, die in
de geschiedenis van de Reforma
tie een belangrijke rol heeft ge
speeld.
DIEPE AANHANKE
LIJKHEID.
Kenmerkend voor het Poolse
volk, katholiek of protestant, is
de diepe aanhankelijkheid aan het
christelijke geloof. Op het Poolse
platteland groeten de Poolse boe
ren elkaar met de woorden: „Dat
de naam van Jezus Christus mag
worden geprezen". Het antwoord
luidt: „Van eeuwigheid tot
eeuwigheid".
Dit is niet zuiver een spreek
wijze. Zij menen het. De diep ge
wortelde principes van het chris
telijke geloof zullen het Poolse
volk altijd sterk maken in het
verzet tegen het goddeloze com
munisme.
Door haar aardrijkskundige en
politieke gesteldheid is Polen een
soort van oase geworden, waar
het christelijke geloof stand houdt.
Uit dit geloof put het Poolse
volk vandaag de kracht tegen het
communisme, de kracht om in de
strijd te volharden en de kracht
om voort te leven. Het gelooft en
hoopt en waakt. B. S.
HET KONINKLIJK BEZOEK
AAN ENGELAND.
Naar het A.N.P. vernam zullen
H. M. de Koningin en Z. K. H.
de Prins der Nederlanden voor
de overtocht naar Engeland in
November a.s. gebruik maken van
hr ms. „Jacob van Heemskerck".
DOORLICHTEN
Hoe oud ze precies was, weet
ik niet. In ieder geval was ze
lang niet jong meer en zij kwam
om zich, zoals het betaamt, te la
ten doorlichten. Tenminste, dat
dachten we allemaal....
Kleintjes zat ze tussen ons op
de bank.
Nu moet men daar in dat Goese
Schuttershof, waar 't bevolkings
onderzoek volop draait, niet lang
wachten. Maar in de paar minu
ten, dat ze er zat, wist ze toch
nog van allerlei te vertellen.
„Ze had toch zo'n rimmetiek
in d'r knie...."
Toen was ze aan de beurt en
sloeg de brede deur van de foto
kamer achter zich dicht.
Vijf minuten later was ze te
rug, hoofdschuddend.
„Da's noe toch ook wat, da's
me noe toch ook wat", zei ze
bezeerd. „Noe heb ik toch zó 't
rimmetiek im me knie en noe
hebbe ze me knie niet eens gefo
tografeerd. Alleen maar van be
ven. En dan dat als maar zuch
ten!"
„Ja maar, me goeie mens", zei
één van de luisteraars opbeurend,
,,'tis voor een goed doel moet je
maar denken; voor de T.B.C."
„Voor de wat? Voor de tébé-
zee? Maar dat heb ik nie oor!"
Ze werd er waarlijk boos van.
„Ik bin de vorige week nog bie
m'n dokter geweest en die zei
da 'k zo gezond bin as een visje,
afgezonderd die rimmetiek dan."
Wie zei er ook weer, dat pro
paganda toch maar alles is?
(Ingtz. mededeling, advertentie.)
Wanneer zware hoofdpijn, hevige
periodieke-of andere pijnen niet
te verdrijven zijn, neem dan eens
Chefarine „4". Elk tablet bevat
vier wereldberoemde genees
middelen. Eén ervan - Chefarox-
zorgt, dat zelfs de gevoeligste
maag toch niet van streek raakt.
\G
7i~
53. Nu was ontsnappen onmogelijk geworden! Generaal Hak-
drop was heel slim geweest; hij had de helft van zijn mannen
langs een omweg vooruit gestuurd om de rovers op hun vlucht
tegen te houden en zijn list was uitstekend gelukt, zoals je ziet.
Radeloos keken de rovers om zich heen om te zien of er misschien
toch nog een uitweg was. Vergeefs! Van beide kanten waren
de soldaten al zo dicht genaderd, dat ze heus niet meer hoefden
te proberen weg te komen.
„Zie je 'tnu, stoethaspels!" brulde de hoofdman, „jullie hebben
je laten beetnemen door dat gekke kereltje! 'n Reuze-tovenaar
is dat, hè!? Nu is alles verloren! Leuk hè!!? Nu worden we fijn
in de pan gehakt hoor! Zien jullie 't domkoppen? We zijn om
singeld!!" 1
Generaal Hakdrop, die voorop reed, kwam naderbij. „Zo lelijk
gespuis!" riep hij. „dus is er een einde gekomen aan jullie rove
rijen! Jullie zullen je verdiende straf krijgen!" De rovers waren
bijna ziek van angst. Zij stonden te beven als juffershondjes en
zij dachten, dat nu hun laatste uurtje geslagen was. „We
ehWewe geven ons over!" hijgde de hoofdman. „Doe
ons toch niksastublieft, edele heren, nee, niet slaan, heus,
we zullen ons netjes overgeven!" „Juist", brulde de generaal,
„dat is je geraden! Jullie zijn mijn gevangenen! Handen om
hoog! Mannen, bindt die kerels!"
Weldra waren alle rovers geboeid. De wagens met roofbuit
werden verzameld en alles wat de schavuiten verder in hun
kamp hadden achtergelaten, werd er nog bij opgeladen. Daarna
zette de hele stoet zich in beweging in de richting van het kasteel.
Nu hoefde niemand in Goedeiuimsland nog angst te hebben
voor die woeste rovers!
(Ingez. mededeling, advert.)
KLEDING NAAR MAAT
ALLEEN BIJ
IN 25 ZAKEN OVER GEHEEL NEDERLAND
Ere-promotie van ]an Schouten, prof. dr J. Bohatec
en prof. dr Max Huber.
Australië en Groot-Brit-
tannië. Nieuwe Terra-uit
gaven.
In de bekende en terecht ge
roemde Terra-bibliotheek, uitga
ve J. A. Boom en Zn te Meppel,
zijn opnieuw twee belangrijke
boeken verschenen.
Als deel 1 van de derde serie
verscheen Australië, met als on
dertitel „Waarheen" en ais deel
3 van de tweede serie Groot-Brit-
tannië.
Beide boeken zijn in bijzondere
mate actueel. De banden tussen
ons land en Groot-Brittannië, ook
de persoonlijke banden, zijn de
laatste jaren belangrijk versterkt;
er is meer dan voorheen belang
stelling voor dit eilandenrijk, dat
hier door dr H. A. Schönhage
getekend wordt ais het land van
stille revoluties.
In nog sterkere mate is de be
langstelling voor Australië de
laatste tijd toegenomen en wel in
verband met emigratieplannen en
emigratiemogelijkheden. Velen die
er over denken te emigreren stel
len zich de vraag: waarheen? Er
zijn o.a. mogelijkheden in Austra
lië. Maar dan komt de vraag op:
Wat is dat voor een land. Zijn
daar perspectieven voor Neder
landse emigranten Men wil
gaarne iets weten omtrent het
klimaat, de bevolking, maatschap
pelijke verhoudingen, bestaans
mogelijkheden, kerkelijk leven,
onderwijs en zoveel meer.
Welnu, voor hen is dit nieuwe
Terra-deel een kostelijke vraag
baak. Het is geschreven door dr
A. Lodewijckx, die gedurende 32
jaar professor was aan de univer
siteit te Melbourne en die daar
niet arbeidde als een droog ka
mergeleerde, maar die zich ook
voor het practische leven sterk
interesseerde. Dit boek is dan
ook terecht aangeduid als de
vrucht van jarenlange waarne
ming, getoetst aan rijke ervaring.
Het is een boek met een sterk za
kelijke inhoud, dat zich evenwel
gemakkelijk laat lezen en dat met
name toekomstige emigranten zal
interesseren.
Het is niet gemakkelijk van de
rijke inhoud van dit boek een
kort overzicht te geven. De schrij
ver behandelt eerst de ontdek
king van dit werelddeel, waarin
ook de Nederlandse zeevaarders
een aandeel hadden, en de in
heemse bevolking. Daarna volgt
een beschrijving van de natuur
lijke hulpbronnen en van de be
staansmiddelen der Europese be
volking en wat wel zeer inte
ressant is de ontwikkeling van
het maatschappelijke leven. Ver
der wordt stilgestaan bij de kunst,
de letterkunde en de wetenschap.
Het godsdienstig en kerkelijk le
ven, waaraan een volgend hoofd
stuk is gewijd, geeft een weer
spiegeling van dat leven in Enge
land. Er zijn in Australië evenals
elders, tal van kerken en secten,
maar de belangstelling voor het
kerkelijk leven is betrekkelijk ge
ring. Hoewel openlijke propagan
da voor de vrijdenkerij weinig be
langstelling vindt, meent de
schrijver toch te moeten consta
teren, dat de onverschilligheid in
godsdienstvragen langzamerhand
toeneemt.
Belangrijk zijn voorts de hoofd
stukken gewijd aan de immigra
tie. Er zijn wat dit betreft, gezien
Gisteren was het zeventig jaar
geleden, dat de Vrjje Universiteit
te Amsterdam werd geopend. Die
dag werd in het koor van de
Nieuwe Kerk te Amsterdam een
bijeenkomst gehouden, die werd
gepresideerd door ds J. W. Felix,
Ned. Herv. predikant te Utrecht
en president-curator der Univer
siteit. De V.U. begon met drie
hoogleraren in de theologie, één
in de juridische faculteit en één
in de literaire faculteit.
Terecht sprak wijlen dr A. Kuy-
per, één van haar eerste hoog
leraren, dat de V.U. „met de uni-
vensiteitsnaam tot blozens toe
verlegen was". Rijk is de Vrije
Universiteit in haar ontwikkeling
gezegend en haar studentental
klom boven de duizend, terwijl
het aantal docenten de vijftig pas
seerde. Evenals twintig jaar ge
leden, toen de V.U. haar gouden
jubileum vierde, heeft zij gisteren
enkele ere-doctoraten uitgereikt.
In 1930 deed zij het aan dr H.
Colijn, dr J. C. Rullmann, dr D.
Bakker en prof. dr J. Sebestyen,
die allen reeds de eeuwige rust
zijn ingegaan. Momenteel telt de
V.U. nog één ere-doetor, n.l. oud-
8 millioen zielen telt terwijl er
naar matige schatting nog plaats
is voor 30 A 40 millioen personen,
schier onbegrensde mogelijkheden.
Dit wil uit de aard der zaak niet
zeggen, dat het een luilekkerland
is, waar de gebraden duiven de
mensen in de mond vliegen. In
tegendeel. Wie naar Australië
emigreert zal hard moeten aan
pakken en bereid moeten zijn zich
vooral de eerste tijd, allerlei op
offeringen te getroosten.
Meer dan 30 illustraties verho
gen de waarde van dit keurig
verzorgde boek, waarvan we de
lezing van harte aanbevelen.
Ditzelfde geldt ook van het
tweede hierboven genoemde boek.
Wie zijn kennis omtrent bet
merkwaardige Britse eilandenrijk
wil vermeerderen kan hier te
recht. Bewerking en verzorging,
vooral van de mooie illustraties
verdienen alle lof.
De Terra-bibliotheek is met
ook het feit dat Australië slechts twee kostelijke delen verrijkt.
In de afgelopen week ver
toonden de twee voornaamste
gebeurtenissen vóór en achter
het ijzeren gordijn deze over
eenstemming, dat zij bij alle
publiciteit, die er aan gegeven
werd, moeiiyk op hun juiste
betekenis vielen te schatten. Nu
zijn wy dat met het nieuws uit
de communistische wereld wel
gewoon. Dat de Oost-Duitse ver
kiezingen ons niets leerden over
de werkelijke stemming onder
de bevolking daar, mag dan ook
niets bijzonders heten. Wij had
den de vergissing van radio-
Boedapest, die de uitslagen al
omriep, voordat de verkiezingen
goed en wel begonnen waren,
niet eens nodig om te weten, dat
die uitslagen al van te voren
vaststonden. Maar al bracht die
stemming dan ook niet aan het
Jicht, hoe de Oost-Duitse bevol
king, door terreur gedwongen
op te komen, door terreur ge
dwongen „ja" te stemmen, in
werkelijkheid over het commu
nistische régime oordeelt, twee
andere dingen leerde zij wel. In
de eerste plaats hoe de commu
nistische tyrannie Oost-Duits-
land onontkoombaar in zyn
greep heeft. En in de tweede
plaats, dat de Sowjets met dit
land meer van plan zijn: deze
verkiezingen zullen wel dienen
als „machtiging" voor het stich
ten van een „volwaardige"
voiKsciemocratische staat, die
tegelijk wat van nog meer'
belang is voor Stalin een wei-
bewapende bondgenoot moet
worden. Een bondgenoot, die
straks het broedervolk in West-
Duitsland moet gaan bevrijden?
Tegen acties van deze aard
ging men deze week te Lake
Succes voort een nieuw.
te smeden. Vleien noch dreigen
van de Russische afgevaardigde
Wysjinsky kon voorkomen, dat
het z.g. plan-Acheson de eerste
hindernis passeerde en door de
politieke commissie van de Ver
enigde Naties werd aangeno
men. Zoals bekend wil dit plan
de mogelijkheid scheppen een
Russisch veto in de Veiligheids
raad te omzeilen. Indien deze
Raad door zulk een veto niet tot
een beslissing kan komen, zal
zij namelijk kunnen besluiten
binnen 24 uur de Algemene Ver
gadering der Verenigde Naties
bijeen te roepen om maatrege
len te nemen. Tegen zulk een
reeds binnen.
Toch was het niet de ontwik
keling op de slagvelden van
Korea, die deze afgelopen week
de meeste aandacht trok, doch
de conferentie van de man, die
de operaties op die slagvelden
leidde, met zijn opperste chef,
president Truman. Het is deze
gebeurtenis in de vrije wereld,
waar wij in het begin van dit
overzicht op doelden, waarvan
de juiste betekenis momenteel
nog even moeilijk kan worden
getaxeerd als die van de uitslag
der Oost-Duitse verkiezingen.
Behalve de mededeling van
Truman, dat de president en de
besluit is geen veto mogelijk.
Verder voorziet dit plan er in,
dat de leden een gedeelte van
hun strijdkrachten gereed hou
den voor de V.N. en dat er een
zogenaamde „waakhondencom
missie" wordt ingesteld, die zich
naar elk gebied kan begeven,
waar internationale spanning
bestaat. Het is duidelijk, dat de
strekking van dit plan is om
even snel als in Korea tegen
communistische aanvallen te
kunnen optreden, ook nu Rus
land zijn zetel in de Veiligheids
raad weer heeft ingenomen en
die door zijn veto tot machte
loosheid zou trachten te doemen.
Terwijl dus de Verenigde
Naties al maatregelen beraam
den om een nieuwe agressie te
voorkomen, ging in Korea de
afrekening met de vorige agres
sie verder. De troepen der Ver
enigde Naties drongen de Noor-
jvapen'delyke hoofdstad, Pjongjang,
generaal het geheel eens waren,
is er vrijwel niets van beteke
nis over bekend geworden. Wat
is daar afgesproken over de
nieuwe staatkundige organisatie
van Korea, waar de Zuidelijke
president Syngman Rhee nog
steeds tracht ook over het Noor
den zijn gezag uit te breiden,
naar men meende aanvankelijk
met steun van Mac-Arthur en
tegen de zin van Truman? Wel
ke politiek is daar Vastgelegd
t.a.v. communistisch China en
nationalistisch Formosa? Wat is
bepaald over het komende .vre
desverdrag met Japan? Welke
houding is overeengekomen ten
opzichte van de ontwikkelingen
in Indo-China? Men kan er
slechts naar gissen. Want zomin
als het na de bespreking ver
strekte communiqué gaf de rede
uitsluitsel, die Truman te San
Francisco hield en waarin hij
nog eens Amerika's vastbesloten
houding tegenover het—Kremlin
uiteenzette.
Althans t.S.v. Indo-China werd
de houding van de Verenigde
Staten echter deze week toch
wel enigszins duidelijk. Frank
rijk heeft onmiddellijk na de
eerste onverwachte nederlaag
daar, die deze week door ont
ruiming van verdere posten ge
volgd werd, om uitgebreide
Amerikaanse wapenhulp ver
zocht. Het heeft die, tevens voor
zijn Europese defensie, ook toe
gezegd gekregen, zij het minder
dan het gehoopt had. Van het
zenden van Amerikaanse solda
ten naar Indo-China wil men in
de Verenigde Staten naar het
schijnt helemaal niets weten. Al
strijden de Fransen daar tegen
communisten, men beschouwt
het in Amerika toch ook min
of meer als een koloniale oorlog,
en daarmee wil men niets van
doen hebben. Voor ons Neder
landers, die ons in deze dagen
nogal ongerust maken over de
toekomst van onze vloot, is het
verder van belang op te mer
ken, dat Amerika ook de Franse
vloot aan beperkingen wii bin
den, opdat dit land in de eerste
plaats zijn leger zal kunnen
opbouwen. Al te vlot zijn de
Amerikanen dus niet met hun
hulp aan Frankrijk, al is die nog
omvangrijk genoeg. Mogelijk wil
len de Verenigde Staten druk
op de Fransen uitoefenen, om
de Amerikaanse plannen voor de
herbewapening van Duitsland
te steunen. Uit dit alles blijkt
weer, dat ook in de „vrije"
wereld tenslotte één mogendheid
de toon aangeeft, al is het dan
wel een heel wat zachtere mees
ter dan aan de andere kant van
het yzeren gordyn.
minister, dr J. J. C. van Dijk.
Gisteren heeft zy ere-doctoraten
uitgereikt aan 't Tweede Kamer
lid, de heer J. Schouten te Rotter
dam, leider der A.R. party, aan
de bekende voorman van het Cal
vinisme in Oostenryk prof. dr J.
Bohatec, leraar dogmatiek en
ethiek aan de Universiteit te
Weenen en aan de 76-jarige prof.
dr Max Huber te Zurich, één van
de meest bekende volkenrecht
geleerden in Zwitserland, oud
president van het Internationale
Gerechtshof te 's-Gravenhage en
eveneens oud-voorzitter van het
Internationale Rode Kruis-comité.
Gistermiddag heeft de V.U. in
een bijeenkomst in de grote zaal
van het Concertgebouw, die tot
de laatste plaats bezet was, in een
openbare zitting van de Senaat
haar 14e lustrum gevierd. Er was
voor deze herdenkingsplechtig
heid alom in den lande grote be
langstelling. Niet minder dan tien
ministers der Kroon waren aan
wezig, benevens een groot aantal
leden van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, de Commissaris
der Koningin in de provincie N.-
Holland en tai van vooraanstaan
de figuren in de Anti-Rev. party.
De ere-promotie van Jan Schou
ten vond plaats door prof. dr A.
M. Donner, die van prof. Bohatec
door prof. dr G. Ch. Aalders en
die van dr Huber door mevrouw
prof. dr G. v. d. Molen. Aan deze
promoties ging echter vooraf een
rede van de rector-magnificus,
prof. dr H. Dooyeweerd over:
„De stryd om het souvereiniteits-
begrip in de moderne rechts- en
staatsleer".
REDE PROF. DONNER.
Prof. Donner wees er in zün
toespraak op, dat het ere
doctoraat aan de heer Schouten
op enigszins andere gronden be
rust dan de twee andere. Immers
mist het staatsrecht wat zyn
hoofdzaken betreft, feitelijk iede
re juridische sanctie. Hier ligt een
grote taak vooral voor de Staten-
Generaal. Zij hebben by de hand
having en de uitbouw van dat
staatsrecht een verantwoordelyke
rol. Spr. wees erop, dat men veilig
zeggen kan, dat de heer Schouten
voor deze verantwoordelijkheid
scherp oog gehad heeft. In zyn
meer dan 30-jarige loopbaan heb
ben de beginselen van het Ned.
staatsbestel zyn aandacht gehad.
Met grote trouw en scherpzinnig
heid heeft hij zich aan het bewa
ren van de rechte verhouding van
regering en Staten-Generaal, van
Staten-Generaal en volk en in het
algemeen van gezag en vryheid
gewijd. De promovendus heeft
vanaf 1940 voortdurend tegen de
stroom moeten oproeien. Eerst
onder de bezetting en toen daar
na. Er is bijna geen terrein van
het verzet, waarop hij niet is
voorgegaan in woord en daad. Dat
lag in de aard van de man, wie
elk opportunisme een gruwel is
en die, waar hij de zaken mis ziet
gaan, nooit nalaat de hand uit te
steken om de wagen weer in het
rechte spoor Te helpen. De hoof
den en harten werden na do oor
log beheerst door een onder de
bezetting opgebloeide romantiek,
die ook op staatkundig terrein
dreef tot een „schwarmen" met
alles, wat nieuw heette en anders
leek. De heer Schouten heeft zich
beyverd ons volk terug te roepen
tot de realiteiten van het Ned.
volksleven en tot de beginselen
van een gezond en evenwichtig
staatsbestel.
Daarbij is meer dan één teleur
stelling zijn deel geweest. Nie
mand zal ontkennen, dat het de
heer Schouten gelukt is op het
staatkundig gebeuren na 1945 me
de zijn stempel te zetten, zij het
dan ook als leider der oppositie.
Het optreden van de heer
Schouten met zijn steeds herhaald:
ziende op het gebod en blind in de
toekomst, is by uitstek geweest
een boodschap, waaraan onze tyd
behoefte had. Het is de Senaat
der V.U., waaraan hij zoveel van
zijn tijd en krachten gaf, een
voorrecht, dat hy van de diepe
verbondenheid in uitgangspunt
tussen hem en deze universiteit
getuigenis 4j,an afleggen door hem
met het doctoraat in de rechts
geleerdheid te eren.
Na de promotie richtte prof.
Donner een persoonlyk woord
tot dr Schouten. Hij merkte op,
dat meer dan één de titel van
doctor de heer Schouten reeds
lang had toegewenst. In de twin
tiger jaren durfden meerderen op
een eervolle universitaire loop
baan voor dr Schouten te hopen.
Dat heeft niet zo mogen zijn,
want een andere roeping trok.
Maar al heeft de wetenschap in
engere zin hem verloren, dr
Schouten heeft toch zyn bijdrage
voor het A.R. staatsrecht en de
A.R. staatsleer geleverd en het
verlies in zekere zin tot winst ge
maakt. In dit ere-doctoraat kan
dr Schouten het bewijs zien, dat
alles is vergeten en vergeven. Hij
zie de hem vandaag verleende
waardigheid vooral als een uit
nodiging om ook verder aan de
christelijke bezinning op staats
recht en staatkunde zyn. krachten
te geven.
Het wetsontwerp tot buiten de
wet stelling van de communis
tische partij is door de Austra
lische Senaat goedgekeurd.
Het bureau Zuid-Molukken
heeft van het secretariaat van
The International Council of
Christian Churches (I.C.C.C.) be
richt ontvangen, dat men zich te
legrafisch gewend heeft tot da
Verenigde Naties, de regering van
de R. I., Truman en het hoofd van
de Amerikaanse delegatie by da
Verenigde Naties, Austin.
Daarnaast is een oproep tot ge
bed aan alle aangesloten kerken
gezonden.
Van de Amerikaanse missiona
rissen op Ambon ontving het bu
reau ter doorzending aan de Me
thodist Churches en The Ameri
can Missionary Association ta
New York een telegram, waarin
zij de verwoestingen op de eilan
den Ambon, Saparoea, Haroekoe
en Nusalaat mededelen en direc
te hulp in de vorm van voedsel,
medicamenten en textiel ter be-
stryding van de ellende aldaar
vragen.
Het telegram besluit met de
mededeling, dat de gehele bevol
king zie"k of gewond is, aan de
rand van de ondergang is geko-
•men en om versnelde hulp
smeekt.
Op- en ondergang van
Zon en Maan
Maandag: Zon op 7.18 u„ onder
17.30 u.; Maan op 16.39 u., onder
4.29 u.
Hoogwater op Maandag 23 Oct.:
Vlissingen: 0.25 u. 1.84 m., 12.33
u. 1.77 m.; Terneuzen: 0.51 u,
2.02 m., 13.06 u. 1.94 m.; YVemel-
dinge: 1.57 u. 1.72 m., 14.16 u,
1.52 m.; Zierikzee; 1.44 u, 1.51
u. 13.57 u. 1.30 m.
(Ingez. mededeling, advert.)
RAT noch MUIS ontsnapt DQDE^fT
Am onweerstaanbare
imiihwii 11in11111 iy i iw
Zondag 22 October 1950.
HILVERSUM I (402 M.), NC
RV: 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.30
Morgenwijding. 9.15 Orgelconcert.
KRO: 9.30 Nieuws. 9.45 Gram.
9.55 Pontificale Hoogmis. 11.30
Gram. 11.40 Kamermuziek. 12.15
Causerie. 12.30 Gram. 12.35 Lunch
concert. 12.52 Reportage. 13.00
Nieuws. 13.20 Lunchconcert. 13.35
„Uit het boek der boeken". 13.50
Viool en plano. 14.12 Klein koor.
14.30 Concertgebouworkest en so
list. 16.40 „Katholiek Thuisfront
overal". 16.45 Koor. IKOR: 17.00
Jeugddienst. 18.15 Zlekendlenst.
NCRV: 18.30 Gram. 19.00 Gem.
koor en solisten. 19.15 „Kent gij
uw Bijbel?" 19.30 Nieuws. KRO:
19.45 Actualiteiten. 19.52 Boekbe
spreking. 20.05 De gewone man.
20.12 Gev. progr. 22.45 Avondge
bed. 23.00 Nieuws. 23.15—24,00
Gram.
HILVERSUM II (298 m.)
VARA 8.00 Nieuws. 8.18 Gram.
8.30 Voor de tuin. 8.40 Voor mili
tairen. 9.12 Sportmededellngen.
9.15 Verzoekprogr. 9.45 Causerie.
VPRO 10.00 Causerie. 10.05 Voor
de kinderen. IKOR 10.30 Remon
strantse kerkdienst. AVRO 12.00
Politiekapel. 12.30 Voor de jeugd.
12.40 Cowboyliedjes. 13.00 Nieuws
13.15 Radio Philh. orkest. 14.30
Musette-orkest. 15.00 „Even of-
rekenen, heren". 15.10 Gram.
15.15 Boekenhalfuur. 15.35 Gram.
15.50 Filmpraatje.. 16.05 Lichte
muziek. 16.30 Sportrevue. VPRO
17.00 Duitse vryzinnige Protestan
ten in Frankfurt bijeen. 17.20
Muzikale causerie. VARA 17.30
Hoorspel. 17.50 Plano. 18.00 Sport
18.15 Nieuws. 18.30 Cabaret. 19.00
Radlolympus. 19.30 Amusements
muziek. AVRO 20.00 Nieuws.
20.05 Actualiteiten. 20.15 Popu
lair concert. 20.50 Praatje. 20.55
Hoorspel. 21.35 Metropole-orkest
22.00 Cabaret. 22.30 Gitaarspel.
23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Gram.
Maandag 23 October.
HILVERSUM I (402 m)
NCRV 7.00 Nieuws. 7.15 Gewijde
muziek. 7.45 Een woord voor de
dag. 8.00 Nieuws. 8.10 Sport. 8.20
Gram. 9.15 Voor de zieken. 9.35
Luisterwedstrijd. 9.15 Voor de
zieken 9.35 Luisterwedstryü.
10 05 Gram. 10.30 Morgendienst.
1L00 Gram. 11.20 Voordracht.
11.40 Pianorecital. 12.10 Gram.
12 30 Mededelingen. 12.33 Prome
nade-orkest. 13.00 Nieuws. 13.15
Orgelconcert. 14.00 Schoolradio.
14 35 Gram. 15.30 Pianotrio. 16.00
Bijbellezing. 16.45 Vocaal ensem
ble. 17.00 Voor de kinderen. 17.1b
Meisjeskoor. 18.00 Voor de kinde
ren. 18.15 Sportpraatje. 18.30
Gram. 19.00 Nieuws en weerbe
richten. 19.15 Engelse les. 19.30
Boekbespreking. 19.40 Radiokrant
20.00 Nieuws. 20.05 Kamerkoor
en kamer symphonieorkest. 20.50
Hoorspel. 21.40 Lichte muziek,
22.00 Omroeporkest. 22.30 „Op de
Orgelbank". 22.45 Avond-over
denking. 23.00 Nieuws. 23.15
Mandolinemuziek. 23.4524.00
Gram.
HILVERSUM II (298 m.):
AVRO 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtend
gymnastiek. 7.30 Gram. 8.00
Nieuws. 8.15 Gram. 9.00 Morgen
wijding. 9.15 Gram, 9.30 Metropolo
orkest en solisten. 10.30 Voor da
vrouw. 10.35 Gram. 11.00 „Op da
uitkijk". 11.15 Orgel. 12.00 Gram.
12.30 Mededelingen. 12.33 „In 't
spionnetje". 12.38 Lichte muziek.
13.00 Nieuws. 13.15 Avro-allerlel.
13.20 Amusementsmuziek. 14.00
Causerie. 14.20 Viool en piano.
14.50 Voordr. en harpspel. 15.05
Pianorecital. 15.30 Voor de vrouw
16.30 Musicalqpder. 17.30 Voor da
Padvinders. 17.45 Regeringsuit
zending. 18.00 Nieuws. 18.15 Mi
litair commentaar. 18.30 Disco
gram. 19.00 Clavecimbel-recitai.
19.30 Muzikale causerie. 19.45
Regeringsuitzending. 20.00 Nieuws
20.05 Avro-allerlei. 20.10 Radlos-
coop. 21.30 Rede dr W. Drees,
21.45 Radioseoop. 22.45 Gram.
23.00 Nieuws. 23.45—24.00 Gram.
Oudegeest ten grave
gedragen.
Het stoffelijk overschot van de
heer Jan Oudegeest, een der
voormannen van de oude S.D.A.P.,
is onder grote belangstelling op
de begraafplaats „Rhijnhof" te
Oegstgeest ter aarde besteld.
Bij de velen, die de laatste eer
kwamen bewyzen, bevonden zich
minister-president Drees, de he
ren II. Oosterhuis en E. Kupers
van het N.V.V. en de heer J. van
Zutphen, één van de „twaalf
apostelen" der S.D.A.P.
Dr de Bruyn, chef van de al
gemene dienst der Ned. Spoorwe
gen, bracht de overledene eens
de felste tegenstander van da
Spoorwegen hulde voor zijn
werk voor nieuwe sociale ver
houdingen in het bedryf. Na hem
spraken verschillende anderen.
Een zoon van de overledene,
drs J. Oudegeest uit Wassenaar,
sprak een woord ten afscheid.
BARNEVELD YVIL PLUIMVEE-
MARKTEN YVEER OPEN
HEBBEN.
De burgemeester van Barncveld
heeft het ministerie van land
bouw, vissery en voedselvoorzie
ning verzocht, m.i.v. 1 November
a.s. de pluimveemarkten weer
open te stellen. Een beslissing zal
niet vallen voor de minister van
de Beneluxconferentie te Luxem
burg is teruggekeerd. Er zijn on
langs nog gevallen van pseudo-
vogelpest gemeld te Wierden (O.)
en Rotterdam.
