Stichting Getroffenen Oorlogsgeweld
Zeeland opgeheven*
Margery Lovell
Tien jaar op de bres voor Zeeuwse gedupeerden
Veel werd bereikt» maar niet het
grote doel.
-m
Taak voor het P*I*T* nog niet afgelopen*
Thuisfront moet paraat blijven»
Kans op 1®
verkoudheid
fóen verkond
Tkreoflavoït
De Raad van Kruiningen vergaderde»
„Dc Schelde" gaat vracht
boten bouwen voor
Rusland,
De vogelvriend.
Kwaliteitscontrole op
exportartikelen.
Koopman in witte muizen
zucht achter de tralies.
Geen Amerikaans ver
zoek om opgeven.
fJjS
n
Zal de export van uien
afnemen
Dinsdag 17 October 1950
PROTESTANTS CHRISTELIJK DAGBLAD
Pagina 2
J>ezer dagen ia de laatste bestuursvergadering gehouden van de
Stichting Getroffenen Oorlogsgeweld Zeeland. Na een tienjarig
bestaan, /aarin voor de oorlogsgetroffenen enorm veel werk werd
rerxet, ia de Stichting thans opgeheven. Ongetwijfeld in de geest
van de enige duizenden leden uit geheel Zeeland heeft 't bestuur
de overgebleven gelden, ongeveer f 490, beschikbaar gesteld aan de
Stichting 19401945, afdeling Zeeland, opdat het door oorlogsge
troffenen bijeengebrachte geld ook aan door de oorlog gedupeerden
zal ten goede komen.
De voorzitter van de Stichting,
de heer C. Zwagerman te Middel
burg, die al de jaren voor de geJ
troffenen op de bres heeft ge
staan, heeft ons over de arbeid
der Stichting één en ander ver
teld.
Kort na de ramp van Mei 1940
stichtten enige Middelburgers met
een aantal gedupeerden een orga
nisatie ter behartiging van de be
langen der getroffenen. Men koos
de stichtingsvorm. Een bureau
was er niet. Het meeste werk ver
richtten de bestuursleden belan
geloos in hun vrije tijd.
In heel wat Zeeuwse gemeen
ten, waar de oorlog had huisge
houden, werden lezingen gehou
den. Contacten werden tot stand
gebracht met verschillende auto
riteiten in den lande. De voorzit
ter en mr F. W. Adriaanse, die als
secretaris optrad, spraken o.m.
met de secretaris-generaal van
financiën over de beginselen der
schadevergoeding. Zij kregen ten
antwoord, dat Nederland een
modelregeling zou krijgen. Maar
toen bekend werd, dat deze uit
ging van het beginsel: vergoeding
op basis verkoopwaarde Mei '40,
Was het optimisme vlug verdwe
nen. Dit was n.l. zeer funest,
vooral voor Middelburg, waar de
verkoopwaarde zeer laag was.
Het bestuur had ook nauw con
tact met wijlen dr H. Colijn, die
geheel achter het streven stond,
maar wiens invloed door de Duit
se maatregelen tegen zijn persoon
spoedig gedaan was. In Rotter
dam werd contact opgenomen
et gedupeerden en met de be
ende bankier Mees. Eén der
eerste gevolgen van dit contact
was, dat een regeling van de Ka
mer van Koophandel aldaar ter
voorziening van de getroffen be
drijven ook in Zeeland werd in
gevoerd. Zij werd een succes: tal
van textiel-, schoenen-, tabaks-
pedrijven enz. konden van arti
kelen worden voordien.
BDMUEUNG DER
ORGANISATIES.
jien belangrijk werk der Stich
ting was, naast het uitgeven van
ele voorlichtende geschriften
iver de oorlogsschadevergoeding,
iet maken van speciale studie
an het vraagstuk der verkoop
waarde. Veel materiaal werd ver
gameid, o.a. in combinatie met 'n
gtichting van getroffenen bij de
Grebbeberg. Men kwam tot de
conclusie, dat de basis der ver
koopwaarde onaanvaardbaar was.
Op initiatief van oud-minister
J. J. C. van Dijk werd een bun
dling der organisaties van oor-
'gsgedupeerden tot stand ge
bracht. De heer Van Dijk stelde
Voor bij de te voeren acties tegen
de oorlogsschaderegeling niet het
onjuiste beginsel aan te tasten,
Jnaar de verordening „uit te hol
len". Rotterdam en de Grebbe
gingen overstag, Zeeland bleef op
het standpunt van vergoeding
naar vervangingswaarde staan.
Na enkele jaren is de Zeeuwse
gedachte in het hele land toch ge
meengoed geworden.
Een ander vraagstuk was dat
van de etalages. De „kleine-ruit
jes-kwestie" ligt de Middelbur-
fers nog vers in het geheugen. De
tichting deed een speciaal rap
port over de zaak verschijnen,
maar succes bleef uit. Thans is
de kwestie goeddeels van de baan,
nu B. en W. over het formaat van
de etalageruiten te beslissen heb
ben.
DE ONTEIGENINGEN.
Een nog ingrijpender kwestie,
waarmede de Stichting zich moest
bezighouden, was die van de ont
eigeningen van de grond in Mid
delburgs verwoeste binnenstad.
Alle gronden werden, na taxatie,
Onteigend en tal van herbouw
voorschriften stelden, vooral t.a.v.
de schoonheid, veel te hoge eisen.
De hertaxatio kon niemand be
vredigen. De door de herbouiv-
pllchtigen te betalen prijs voor de
grond was veel te hoog. De stel
lige indruk bestaat, dat het kwart
van de totale oppervlakte ontei
gende grond, dat de gemeente no
dig had voor aanleg van straten,
pleinen, plantsoenen enz., door
deze mensen ls gefinancierd. „Op
de ruggen van de gedupeerden ls
toen eigenlijk de grondpolltiek ge
voerd", zo verklaarde de heer
Zwagerman.
NA DE BEVRIJDING.
Na de bevrijding veranderde de
situatie grondig. Da Stichting
Herstel Zeeland 1945 werd opge
richt, in het bestuur waarvan de
heren Zwagerman en L. J. van 't
Westende werden opgenomen. In
Gelderland, Brabant en Limburg
kwamen soortgelijke stichtingen
tot stand en op voorstel van Zee
land kwam men tot een effectieve
samenwerking, waaraan ook werd
deelgenomen door een organisa
tie uit Rotterdam, de Stichting
voor de Landbouw enz. Minister
Teulings, toen nog Kamerlid, werd
voorzitter, tegelijk adviseur. Na
diens aftreden is de heer Zwager
man anderhalf jaar voorzitter ge
weest van deze gecombineerde ac
tie.
De Herstelstichtingen hebben
een groot aantal geschriften en
brochures over de oorlogsschade
vergoeding uitgegeven. Uok ver
scheen een belangrijk rapport
over de decentralisatie van de
Wederopbouw. Meermalen had 't
bestuur besprekingen met de heer
Lieftinck en kort voor de behan
deling van de wet op de materi
ële oorlogsschade, werd aan de
Tweede Kamer een uitvoerig
adres verzonden over deze zaak,
dat zeker effect heeft gehad, al
werd het doel, n.l. integrale ver
goeding, niet bereikt.
DE RESULTATEN.
„Wat zijn nu de uiteindelijke
resultaten geweest van onze
Stichting?" zo vroeg de heer
Zwagerman zich af. En hij ant
woordde: „Al is dan ons grote
doel niet bereikt, wij hebben toch
vrij belangrijke wijzigingen tot
stand kunnen brengen in de oor
spronkelijke regelingen, speciaal
wat betreft de vergoeding van
huisraad- en bedrijfsschade, ter
wijl ook mede door onze bemoei
ingen t.a.v. de herbouwregelingen
(de bekende artikelen 8 en 71 der
wet b.v.), en de vergoeding van
agrarische schade resultaten kon
den worden geboekt. Een pracht
resultaat is ook het voorbeeldbe
drijf, dat bij Grijpskerke zal ko
men en waarvoor van verschillen
de zijden gelden zijn beschikbaar
gesteld. Wij kunnen tevreden zijn.
Wij hebben als een team en met
liefde gewerkt voor de belangen
van de oorlogsgetroffenen".
Corn. Veth „kraakt" experimen
tele kunst.
„Den Haag exposeert schilde
rijen van krankzinnigen".
Zaterdagmiddag is in het ste
delijk museum „Het Prinsenhof"
te Delft de tentoonstelling van
werken van de Rotterdamse
kunstschilder J. H. van Ieperen
officieel geopend.
Ter gelegenheid hiervan hield
de bekende criticus Cornelis Veth
een inleiding, waarin hij een felle
aanval op de moderne z.g. expe
rimentele kunst deed, waarin alle
bestaande normen overboord zijn
geworpen. „Het is nu al zo ver",
zei spr., „dat men ter gelegenheid
van de Haagse kunstmaand een
expositie van schilderijen van
krankzinnigen gaat houden".
De heer Veth meende, dat hier
mee geen enkel belang is gediend.
Het publiek wil begrijpen wat het
ziet. Zoals de kunst nu wordt ge
leid kan zij de sympathie niet ver
werven.
Dc „zegeningen" .u het
communisme.
„Ongeveer 11.000 geestelijken
zijn terecht gesteld, gevangen ge
zet of gedeporteerd, drie bisschop
pen terechtgesteld, en een kardi-
raal en twee bisschoppen in de
gevangenis geworpen". Aldus het
Vaticaan in een „balans over de
keïkvervoiging in de communis
tische landen van Oost-Europa".
Ongeveer 409 priesters hebben
kur.nen vluchten.
(Ingez. mededeling, advert.)
HOOFDPiJNK-
Mijnhardt Hoofdpijnpoeders. 45 ct
Mijnharde Hoofdpijncablctten. 75 ct.
(Van onze Utrechtse correspondent).
Gedurende liet tijdvak 15 October15 November zal in vele
honderden plaatsen in Nederland weer worden gecollecteerd voor
de drie organisaties, aan wie de verzorging van protestantse mili
tairen is toevertrouwd: het Protestants Interkerkelijk Thuisfront,
de Nederlandse Militaire Bond „Pro Rege" en de Christelijke Mi
litaire Bond voor Oost en West. Deze organisaties hebben een ge
meenschappelijk inzamelingsapparaat, het Centraal Comité voor
Protestantse Militairen Verzorging.
Nu zo langzamerhand de repa
triëring van militairen uit Indo
nesië ten einde loopt, komt by
velen de gedachte op, dat het met
het P.I.T. ook maar uit moet zijn.
Het P.LT. ontstond enkele jaren
geleden, toen er dringend behoef
te was aan een orgaan, dat de
band tussen de kerkgemeenschap
pen en de militairen kon verste
vigen.
Naar luitenant-kolonel ds A. W.
T. Nijenhuis, voorzitter van het
Centraal Collecte Comité ons me
dedeelde, zou opheffing van het
P.I.T. een uitermate kortzichtige
daad zijn. Ook al ligt het zwaar
tepunt van de arbeid niet meer
in Indonesië, men kan een orga
nisatie als het P.I.T. niet meer
missen.
Toen in 1939 de mobilisatie be
gon, misten de protestantse ker
ken een dergelijk orgaan. In de
oorlogsjaren ontbrak het aanvan
kelijk ook. Pas op het laatst kon
den de kerken, verenigd in het
I.K.O., iets voor de militairen
doen. Na de bevrijding, toen de
vrijwilligers naar Indonesië togen,
waren de kerken wederom mach
teloos. Pas nadat het Katholiek
Thuisfront volledig in actie was
gekomen, bespeurde men levens
tekenen bij de protestantse ker
ken. Het P.I.T. werd opgericht,
doch kwam pas op dreef, ten tijde
van de repatriëring der eerste
vrijwilligers!
En nu zou men dan, waar wij
Bericht over aftreden van
minister Schokking niet van
hemzelf afkomstig.
Mr W. F. Schokking heeft Za
terdag medegedeeld, dat het
A.N.P.-bericht „van welingelichte
zijde" over de motieven voor zijn
aftreding, niet van hem persoon
lijk afkomstig was.
Dit bericht heeft veel opschud
ding verwekt, omdat het de in
druk wekte, dat mr Schokking
nieuwe plannen voor de defensie
had, waarvoor hij de steun van
het Kabinet niet kreeg.
Dat zou dan een belangrijke
aanleiding voor hem zijn geweest
om af te treden.
practisch gesproken de eerste ja
ren gemobiliseerd zullen zijn, een
functionerend orgaan willen
stopzetten? Het ware al te dwaas.
Er is nog een grote taak voor het
P.I.T. Eerst al, doordat de reser
ve-veldpredikers van een „gees
telijke" uitrusting voorzien moe
ten worden. Het P.I.T. verschaft
hen allen een koffer vol materi
aal. Deze vertegenwoordigt een
waarde van f 600. Als de plannen
doorgaan, zullen er in 1951 niet
minder dan 150 predikanten voor
de geestelijke verzorging van le
ger en vloot in ons land zijn. Een
eenvoudige berekening leert, dat
er alleen voor de geestelijke ver
zorging vele tienduizenden gul
den beschikbaar moet zijn. Om
van de andere werkzaamheden
van het P.I.T. maar te zwijgen.
OOST EN WEST.
Oost en West beijvert zich al
tal van jaren voor de stiëhting
van militaire tehuizen in de vroe
gere overzeese gebiedsdelen. We
derom lijkt, het werk van deze
vereniging thans overbodig. En
inderdaad: van de tehuizen, die
Oost en West in Indonesië had, is
een deel verkocht en een ander
deel overgedragen aan de protes
tantse kerken in de republiek.
Maar voor de leden der militai
re missie in Indonesië blijft het
gewenst, dat een drietal tehuizen
in stand wordt gehouden. Voor
heen kreeg de Bond subsidie van
het gouvernement. Dat is nu niet
meer zo.
Daarnaast staat Oost en West
voor de taak om een militair te
huis te stichten in Hollandia op
Nieuw-Guinea en één in West-
Indië. Er zijn dus voldoende ar
gumenten, die het voortbestaan
van de Bond wettigen.
„PRO REGE".
Wat Oost en West in de verre
gebiedsdelen verrichtte, doet „Pro
Rege" al 76 jaar in het eigen land.
Zoveel mogelijk tracht de Mili
taire Bond in alle garnizoensplaat
sen een tehuis te stichten.
Een militair tehuis van tegen
woordig is een centrum van pro
testants geestelijk leven gewor
den.
Voorheen waren het veelal
gepensionneerde onderofficieren,
die voor een „salaris" van twee
tot zes gulden in de week plus
^jrij wonen, licht en brand, toe
zicht hielden in de tehuizen. Te
genwoordig zoekt de Bond het
in jonge kerels, die kwaliteiten
hebben als jeugdleider en die
ook representatief zijn tegenover
militaire autoriteiten.
Want een militair tehuis staat
of valt met het echtpaar, dat er
de leiding heeft. Het spreekt
echter vanzelf, dat de Militaire
Bond deze leiders niet met een
fooi kan afschepen. Ze beho
ren zeker f 3500 per jaar te ver
dienen, waarbij nog enkele an
dere voordelen komen.
Ook hier draait het weer om
het geld. Om het geld? Het gaat
tenslotte toch om de jongens,
voor wie de tehuizen worden ge
sticht.
Deze week wordt In Goes de
collecte met lijsten en bussen ge
houden.
NEDERLANDSE ASSOCIATIE
VOOR PRACTIJKEXAMENS.
De practijkexamens in Boek
houden, Moderne Bedrijfsadminis
tratie en Handelscorrespondentie
van de Ned. Associatie voor Prac
tijkexamens zullen worden gehou
den op 12 en 13 December, als
mede op 8, 9 en 10 Januari a.s.
in ongeveer 40 plaatsen in Ne
derland, alsmede ln de Neder
landse Antillen, Suriname en Bel
gië. De aanmelding staat open tot
30 October a.s.
Engeland gaat kleinere lucifers
vervaardigen ter besparing van
hout en dollars.
(Ingez. mededeling, advertentie.)
want... het nieuwe middel
KREOFLAVON
voorkomt cn geneest.
Duizenden vonden reeds
baat en zijn meet dan
enthousiast.
Een goede raad...
Houdt steeds een
buisje bij de hand.
-BUISJE."a 20 TA8LETTEN 75 CENT
FEUILLETON.
door
EMILY S. HOLT.
26) o—
„Neen, milady, u is juist veel
beter."
„Ik bedoel het eind van mijn
pelgrimsweg. Ik zie het einde
van die weg met blijdschap te
gemoet; want het is een ruwe
weg geweest; maar hoe moeilijk
het eind ook nog zijn zal, ik kan
het nu dragen. Mijn ziel is los
van de aarde. Ik zie niets meer,
ik verlang niets meer dan Chris
tus alleen, en om by Hem in de
heerlijkheid te zijn. Alice, hoe
gaat het met mijn kleine jon
gen? Ik kon er eerst niet naar
vragen, maar nu kan ik dat
wel*
„Ik gelcof, dat het hem goed
gaat, Milady, maar ik heb hem
In lang niet gezien. Milord heeft
hem naar uw moeder toe ge
stuurd."
Margery's ogen drukten, nog
meer dan haar woorden het de
den, haar dankbaarheid uit by
het horen van dit bericht.
„Is mijn man hier geweest, se
dert ik ziek ben?"
„Eiken dag, milady, en Ik ge
loof, dat milord de kleine jon
gen heeft weggestuurd, omdat hij
bang was, dat hü hem de koorts
mocht overbrengen."
„Weet mijn moeder, dat ik
ziek ben?"
„Dat durf ik niet te zeggen,
milady, maar ik denk, dat milord
het haar wel heeft laten weten,
toen hij het kind met meneer
Pynson heeft meegegeven."
„Meneer Pynson! Is die hier
dan geweest?"
„Ja, milady. Het was, geloof
ik, op St. Lucas, 18 October, en
hy heeft de kleine Geoffrey toen
meteen meegenomen."
„Wat heeft hy gezegd, toen je
hem vertelde, dat ik gevangen
zat?"
Hij sloeg zyn handen voor zijn
gezicht en weende zeer."
Margery keerde haar gezicht
naar de muur.
„Een zware beproeving", fluis
terde zij by zichzelf, „een zware
beproeving voor hem, zoowel als
voor mij." Is dit de weg, waar
door de Vader hem trekken zal?
Als dat het geval is, Richard,
dan kan ik het dragen."
Het werd 16 Februari. Op de
morgen van die dag, toen Lord
Marnell zijn huis verliet, om
naar Margery toe te gaan, kwam
juist Abt Bilson er aan met een
grote perkamente rol onder zijn
arm.
„Goede morgen, milord, en
gaat u er zo vroeg al op uit?"
„Ik ga Madge opzoeken."
„Zo!" zei de Abt, die in een
zeer opgewekte stemming scheen
te zyn.
„Wat heeft u daar onder uw
arm, eerwaarde vader?" vroeg
Lord Marnell.
„O, dat is de acte van beschul
diging van Lady Marnell. TJ
weet, dat zy morgen voor de
Raad moet verschynen, en de
eis zal uitgesproken worden."
„U zal toch zeker alles doen,
wat u kan, eerwaarde vader, om
de straf zo licht mogelijk te doen
zijn?"
„Milord, wy hebben maar één
straf voor ketters", zei de Abt
met een glimlach. „De wet be
treffende hen is juist gistermor
gen ondertekend geworden door
de Koning."
„Wat 's dan nu de eis?"
„De doodstraf."
Lord Marnell moest zich aan
een hek vasthouden, omstaande
te blijven, toen hy het vreeslyke
nieuws hoorde.
„U heeft my bedrogen, vader.
U heeft my bedrogen!" riep hy
uit. „Toen ik u indertyd vroeg
naar de straf voor ketters, zei u,
dat die gevangenisstraf was."
„Maar, milord, ik vertel u daar
net, dat de nieuwe wet er juist
door is. Voor die tyd was da
straf eenzame opsluiting; maar
nu
Toen Lord Marnell bemerkte,
hoe de Abt hem bedrogen had,
was hy bulten zichzelf van woe
de. Hij barstte in de vreselykste
taal uit. De Abt bleef er echter
rustig hy staan, alsof hy ge
wend was aan zulke tonelen.
„Milord, ik zou u raden, geen
verwensingen uit te spreken,
want dan moet ik u een zware
boetedoening opleggen", was al
les, wat hy zei.
Lord Marnell beheerste zich zo
goed, als hem mogelijk was en
vroeg, welke dood de nieuwe
wet voorschreef.
„Verbranden of onthoofden,
net, wat de Koning belieft", ant
woordde de Abt zo onverschillig,
alsof de keus tussen een paar
strootjes lag.
„Myn vrouw zal toch zeker,
omdat zy de vrouw van een
„pair" is, onthoofd worden?"
„Dat zal wel", antwoordde de
Abt, terwijl hij zyn monnikskap
wat dichter om zyn hoofd trok,
toen een koude windvlaag om
de hoek van de straat kwam.
„Vader, u moet alles in het
werk stellen, om dat gedaan te
krijgen, als de Koning geen gra
tie wil verlenen."
De Koning verleent nooit gra
tie aan ketters", zei Bilson. „Hij
is een te trouwe zoon van onze
Heilige Kerk; en wat mijn po
gingen betreft, milord
„U kan uw invloed ten gunste
van mijn vrouw gebruiken en u
zal het doen ook, antwoordde
Lord Mamell woedend, en liep
meteen verder.
Abt Bilson stond hem na te
kyken, met een uitdrukking op
zijn gezicht, die een triomfante
lijke duivel eer zou hebben aan
gedaan. (Wordt vervolgd.)
f 2500 voor betegeling van schoolplein.
Vrydagavond kwam de raad
der gemeente Kruiningen onder
voorzitterschap van burgemees
ter Vogelaar in openbare verga
dering byeen.
De begroting voor de gemeen
schappelijke keuringsdienst van
vee en vlees in de keuringskring
Kruiningen werd vastgesteld.
Van de hulpkeurmeester Ver
burg was een verzoek binnen
gekomen om vergoeding voor
het gebruik van een eigen auto
te verhogen en te brengen op
f 1200.
De heer Suy (K.V.P.) noemde
een vergoeding van f 1200 nog te
weinig. Het bevreemdde hem, dat
voor de 2e hulp keurmeester cp
de begroting een Bedrag is uit
getrokken van f2000 en voor da
andere hulpkeurmeester slechts
f 700. De heer Witte (vrye lyst)
zou het aanbevelenswaardig vin
den, dat iedere hulpkeurmeester
een gedeelte van de kring voor
zyn rekening nam. De heer Bur-
kunk (P.v.d.A.) vond de dienst
niet erg economisch. De regeling
van de vergoeding voor het ge
bruik van een auto, zal, zo deel
de de burgemeester mede, als
nog door de andere kringge
meenten worden bekeken, waar
getracht zal worden een billijke
oplossing ta vinden.
De bestaande gemeenschappe
lijke regeling voor de keurings
dienst voor vee en vlees zal in
gevolge het besluit bezettings
maatregelen op 1 December 1950
vervallen en behoort daarom
opnieuw te worden vastgesteld.
De heer Witte kon zich niet ver
enigen met het voorstel om het
personeel van de keuringsdienst
door B. en W. te laten benoe
men. Zijn voorstel om het be
noemen van het personeel aan de
raad te houden werd door de
overige leden van de raad ge
steund. De voorzitter achtte het
beter om deze wyziging eerst in
een volgende vergadering aan de
orde te stellen. Na breedvoerige
discussie legde de raad zich
daarby ten slotte neer.
Ook de gemeenschappelijke
regeling voor de schoolartsen-
dienst in Oostelijk Zuid-Beve
land moet herzien worden m
verband met het besluit bezet'
tingsmaatregelen. De raad be
sloot daarom de commissie van
beheer met één lid van het
openbaar onderwys uit te brei
den.
Vervolgens gingen onder de
hamer door: een voorstel om de
bijzondere school te Oostdijk
f 250 beschikbaar te stellen Voor
de aankoop van leesboekjes; een
voorstel tot het verlenen van een
tegemoetkoming in de vervoers
kosten voor bezoek van de b.l.o.-
school te Goes; een voorstel tot
aankoop van het gedeelte oude
Rijksweg; een voorstel tot het
betegelen van het schoolplein
van de o.l. school te Kruiningen,
waarvan de kosten f 2500 zullen
bedragen.
Het erediet in rekening-cou
rant met de N.V. bank voor Ne
derlandse Gemeenten wordt voor
1951 bepaald op flOO.OOO.
Ten slotte werd vastgesteld
een wijziging van de salaris- en
loonverordening voor het ge-
meentepersoneel.
Uit de rondvraag verna.
wy, dat men er over denkt i.
Clercq'swegje en de Brouwerij
straat voor voertuigen af te slui
ten. De heer Burkunk was niet
gerust over de voortgang van dc
werkzaamheden aan het sport
terrein.
De vyf grootste Nederlandse
scheepsbouwbedrijven zullen over
gaan tot de productie van vlieg
tuigen. De onderdelen zullen door
de verschillende scheepswerven
worden vervaardigd en de con
structie van vliegtuigen (het as
sembleren) zal in Dordrecht ge
schieden by Aviolanda.
Naar „het Vrye Volk" ver
neemt, zal bij de vliegtuigbouw in
principe dezelfde vorm van sa
menwerking worden aangehouden
die ook geldt by de opdracht die
de Nederlandse scheepsbouwers
voor de Marine uitvoeren.
De N.V. Kon. Maatschappy „De
Schelde" in Vlissingen heeft in
Moskou een belangryk export
contract afgesloten met de Rus
sische regering. „De Schelde" zal
voor Rusland een aantal vracht
boten bouwen. Dit contract valt
onder het lopende Nederlands
Russische handelsaccoord, waarin
een belangryk contingent is op
genomen voor aan Rusland te le
veren Nederlandse schepen.
„De Schelde" werkt op het
ogenblik nog aan een andere Rus
sische opdracht: de bouw van een
bergingsvaartuig. De werkzaam
heden hiervoor zijn binnenkort
geëindigd. Een viertal Russische
toezichthouders bevindt zich in
Vlissingen en controleert regel
matig de voortgang van het werk.
ta#ez mededeling. adverts
Een wetsontwerp wordt
voorbereid.
Minister Mansholt heeft in de
jubileumvergadering van het Ne
derlandse Eiercontröle Bureau te
Utrecht medegedeeld, dat de re
gering thans een wet voorbereidt,
welke het de overheid mogelyk
zal maken een kwaliteitscontrole
uit te oefenen van Nederlandse
oorsprong. De nieuwe wet zal een
zo groot mogelyke zekerheid moe
ten bieden aan de volwaardigheid
van de Nederlandse producten,
die worden uitgevoerd. De wette
lijke controle zal eventueel wor
den toegepast daar en wanneer
handel en bedryfsleven zelf niet
voldoende toezien op de kwaliteit
van de uit te voeren artikelen.
De regering zal haar. Indien no
dig, ook uitoefenen in de land
bouw en ln de handel van agrari
sche producten. Het doel van de
wet zal onder andere zyn een ver
steviging van de basis van Ne
derlandse uitvoer.
Voorts zegde de minister toe,
dat de telers volgend jaar met
21,5 millioen kuikens méér jong
leven kunnen brengen in de fok
keryen. Het voorstel dienaan
gaande door het bedryfschap ge
daan, is door de regering over
genomen.
Dank zy de verruiming van de
teelt in het volgend jaar, zal de
pluimveestapel weer het vooroor
logse peil van 14,7 millioen stuks
hebben bereikt.
De minister wees erop, dat het
verschil tussen de prijs, waarvoor
de pluimveehouders de eieren aan
de handel leveren en de winkel
prijs te groot is. De styging der
winstmarges in de kleinhandel ge
durende de periode 19481950
wyst volgens hem op een verkeer
de ontwikkeling.
De vooruitzichten voor de in
voer van veevoeders zyn door de
internationale toestand en onze
deviezenpositie nog steeds onze
ker.
Voor het volgend jaar zyn de
verwachtingen desondanks toch
redelijk goed. Voor 1951 denkt de
regering 620.000 ton granen,
350.000 ton veekoeken en 115.000
ton eiwitten te importeren.
KORTE BERICHTEN
De staatssecretaris van Oorlog,
mr Fockema Andreae, heeft zich
gisteren naar Washington bege
ven om deel te nemen aan de
voorbesprekingen <voor de byeen-
komst der defensie-ministers.
Op 22 October wordt de nieuwe
dubbelsporige overspanning van
de spoorbrug over de Waalbrug
by Nymegen op zyn plaats ge
bracht.
De Verenigde Staten telden op
1 September 152.271.000 zielen.
Volgens radio Peking hebben
de Indo-Chinese opstandelingen
Natsjam veroverd. Natsjam ligt
ten Zuid-Oosten van het eerder
ontruimde Coabang.
De N.V. Koninklijke Pharma-
ceutlsche fabrieken v.b. Broca
des, Steeman en Pharmacia zal
dit jaar 150 jaar bestaan,
Politie stak stokje voor
lucratief zaakje.
De groepscommandant van de
Rykspolitie te Meersen zal wel de
allerlaatste klant blyken te zijn
van de zonderlinge heer J. J.
Chaquemin uit Florville, die vla
advertenties Nederlanders opriep,
die 250 gulden per maand extra
konden verdienen door witte
muisjes voor hem te fokken, aldus
het Alg. Dagblad.
De Meersener groepscomman
dant van de Rykspoljtie zat in de
grootste zorgen, vanwege 170 wit
te muisjes, die hy met de zonder
linge heer Chaquemin plotseling
op visite kreeg, plus nog de Belg
en compagnon J, D. en de Neder
landse vertegenwoordiger van de
witte muizen-firma, de heer W.
H. uit Meersen.
Zoals bekend, verkocht Chaqu
emin via een adres te Meersen,
vyf paar witte muisjes voor vyf
en zestig gulden, en verplichte
zich het gezonde nakomelingschap
terug te kopen voor éér) gulden
per stuk.
Nog altyd overtrof de vraag
naar vyf oudermuisjes het aanbod
van jonge muisjes. Gretig kocht
dus Chaquemin elk muisje voor
één gulden om ze op straat verder
te verkopen k 65 gulden per tien
stuks. By elke transactie streek
deze zonderlinge heer dus de zoe
te winst van 55 gulden per tien
muisjes op.
Hieraan heeft de Rijkspolitie
thans een einde gemaakt.
Dezer dagen heeft zy Chaque
min en zyn helpers tijdens zyn
maandelyks bezoek aan Meersen
gearresteerd. Met de witte muizen
zit hy nu zelf ook achter de tra
lies. Hem zal oplichting ten laste
gelegd worden. Vele Nederlanders
zyn er weer eens ingelopen.
Nederland en zijn marine.
Functionarissen van de Ame
rikaanse ministeries van Bui
tenlandse Zaken en Defensie
hebben met nadruk verklaard,
dat zij zich niet met dergelijke
irreële denkbeelden bezighouden
als verzoeken aan Nederland
„om zyn marine op te geven".
Geen enkele persoon van gezag
heeft zich daarmee bemoeid en
geen enkel orgaan van het At
lantisch Pact heeft een derge
lijk denkbeeld verkondigd, voeg
den zij daaraan toe.
Bradley heeft in de Readers
Digest een artikel gepubliceerd,
waarin staat, dat de Westeuro-
pese continentale mogendheden
van het pact inzonderheid sterke
grondstrijdkrachten aan de „mi
litaire pool" dienen te leveren,
om een beginaanval op hun ter
ritoir het hoofd te kunnen bie
den. Nederland heeft altijd by-
zonder aandacht geschonken aan
zyn marine met het oog op da
verdediging van zijn bezittingen
in het Verre Oosten. „Toch moet
ik er op wijzen, dat Nederland
jLivL -
De uienmarkt had in Septem
ber een rustig verloop. Naar
Duitsland ging een belangrijke
hoeveelheid. Steeds is men ech
ter bevreesd, dat de invoer zal
worden stopgezet, nu Duitsland
ook onze appelen niet meer wil.
Bovendien zouden Zweedse uien-
telers en Duitse groothandelaren
een overeenkomst getroffen heb
ben geen Zweedse uien naar
Duitsland te exporteren.
In België is de invoer verboden,
omdat de Hollandse uien goed
koper worden aangeboden. Men
heeft nu eerst de eigen telers ge
legenheid hun voorraden te rui
men. Men verwacht daar straks
ook weer Poolse uien aan de
markt.
Onze voornaamste afnemer En
geland is bezig al deze moeilyk-
heden enmogelykheden tegen el
kaar uit te spelen, om zelf zo
goedkoop mogelijk Hollandse uien
te krijgen.
Voor de thans geldende pry's
(gemiddeld 5 cent voor de teler)
wenst men geen contracten af te
sluiten, omdat men denkt st -aas
goedkoper terecht te kunnen.
De oogstresultaten zyn goed en
er zyn dit seizoen flink wat uien
geteeld, zodat export noodzakelijk
is. Men verwacht in Engeland,
wanneer eind November de im
port vrij zal zyn, een overweldl-
gend aanbod met als gevolg af-
braakpryzen.
Hoe meer uien Duitsland than»
afneemt, hoe groter de mogelyk-
heid is, dat aan de Engelse druk
op deze prijzen weerstand zal
kunnen weiden geboden.
In September werden geëxpor
teerd 14.581.197 kg uien, verdeeld
als volgt: Duitsland 12.385.853 kei
Engeland 583.222 kg; West-Indi#
578.050 kg; Zuid-Amerika 228.700
kg; No'ord-Amerika 258.298 kg)
Midden-Amerika 173.630 kg; En
gels leger 142.172 kg; Afrika
91.000 kg; Gibraltar 25.000 kg]
Cuba 22.700 kg; Egypte 10.000
kg; Zwitserland 9.360 kg; Indo
nesië 7 000 kg; Noorwegen 3.400
kg; Canada 1.887 kg; Arabië 25
kg. Totaal verzonden seizoen 1950
—1951 38.605.444 kg, n.l. Juli
2.539.797 kg; Augustus 21.584.450
kg en September 14.581.197 kg.
Zeeuwse J.V,-voorzitters hielden
conferentie te Middelburg.
In het Gereformeerde Jeugd-
gebouw te Middelburg werd ty-
dens het afgelopen weekeind®
een conferentie gehouden vaa
voorzitters der Gereformeerd®
Jongelingsverenigingen in Zee
land.
Een groot aantal voorzitter»
was aanwezig, toen Zaterdag
middag de wnd. voorzitter, d®
heer D. J. Rouw te Goes, de con
ferentie opende. Nadat uit d«
aanwezige jongens een J.V. wa®
gevormd, werd een schets be
handeld uit één der op de ver
enigingen thans in gebruik zyn-
de bundels. Daarop volgde een
critische bespreking over <5®
wyze van behandelen.
Zaterdagavond werd, nadat
de voorzitter, de heer Jacq. de
Smit, de conferentie had her»
opend, het onderwerp „Coalitie"
behandeld volgens een nieuw®
methode van de Bondsvoorzitter,
de heer H. Algra, ook weer dooï
een speciaal .geformeerde J. V
Een interessante discussie volg
de over de voor- en nadelen van
deze nieuwe methode.
Zondagmiddag werden de be
sprekingen voortgezet, waarna
gezamenlijke kerkgang en maal»
tijd volgden. De Zondagavond
was gewijd aan de bespreking)
van allerlei vereniglngs- eA
Bondsaangelegenheden. O.m.
kwam ter sprake de overgang
der jongens van de jongensclubs
naar de verenigingen en geadvi
seerd werd in alle plaatsen con
tact tot stand te brengen tussen
de oudersverenigingen en lei
ders en de besturen der J.V.'s.
Voorts werd besloten hat
volgende jaar om dezelfde tyd
opnieuw een voorzittersconfe
rentie te Middelburg te organi
seren.
Ds H. Veldkamp verzorgde d®
dagsluiting, waarmede teven»
het einde was gekomen van deze
geslaagde conferentie.
op de weg ligt van een recht
streekse Sowjet-aanval in d®
richting van het Kanaal. Voor
zijn eigen verdediging moet Ne
derland meer grondstrydkrach-
ten bezitten."
