Begroting 1951 gebaseerd op teleurstellende begroting 1950
j3rovinu$^M
Economisch herstel onmiskenbaar, doch nieuwe gevaren
in zicht.
ADAMSON
Millioenenparade in de Tweede Kamer.
Daarom uiterste zuinigheid geboden.
DE TROONREDE.
Verbetering van verleden
jaar niet voortgezet.
Belastingopbrengst gestegen.
Uitgeteld in de eerste
ronde.
Woensdag 20 September 1950
PROTESTANTS CHRISTELIJK DAGBLAD
Pagina 2
Ü8 ontwikkeling in het lopende begrotingsjaar, waardoor een
aanvankelijk geraamd begrotingsoverschot van f 20 miiUoen ver
keerde In een tekort van f 367 millioen, heeft de Regering met
grote zorg vervuld en heeft haar by de voorbereiding van de ont
werpbegroting over 1951 steeds voor ogen gestaan. In de gevallen,
waar dit zonder de algemene beginselen van het regeringsbeleid
aan te tasten ook maar enigszins mogelijk bleek, zjjn dan ook op
de aanvankelijk opgestelde voorontwerpen aanzienlijke reducties
toegepast. Het resultaat hiervan was, dat de uitgaven voor 1951
op een lager bedrag konden worden gesteld dan die van de aan
hangige begroting voor 1950. Mede dank zjj een hogere raming
der middelen kon het geraamd begrotingstekort voor 1951 be
perkt biyven tot f 117 millioen. Aldus de Minister van Financiën,
de heer Lieftinok, ln zijn gistermiddag aan de Tweede Kamer
aangeboden mlllioenennota, welke een overzicht geeft van 's Rijks
financiën.
Dat de zaken in 1950 zo teleur-
Itellend verlopen zijn, schrijft de
linister o.m. toe aan de deva
luatie en aan de militaire maat
regelen, die genomen moesten
worden ter uitvoering van de be-
iluiten der Ronde Tafelconferen
tie. Nieuwe begrotingsontwerpen
moesten in verband hiermee wor
den ingediend voor Oorlog, Unie
aangelegenheden en Uniezaken
en Overzese Rijksdelen, terwijl
voor de Marine en het landbouw-
•galisatiefonds ingrijpende begro
tingswijzigingen moesten worden
voorgesteld.
Onzekere factoren.
Ook voor de begroting 1951,
waarop dus slechts een betrekke
lijk gering tekort geraamd wordt
moeten echter een aantal belang
rijke reserves worden gemaakt.
O.a. heeft men hierin nog geen
rekening gehouden met de jong
ste loonsverhoging en evenmin
met de belangrijke prijsstijgingen,
die toch waarschijnlijk voor de
deur staan.
Voorts is voor eventuele werk
loosheidsbestrijding een aanloop-
post opgebracht van f 15 millioen
(Vervolg van pag. 1)
DE DEFENSIE.
Het stemt tot diepe bezorgdheid, dat zo spoedig na de afloop
van de wereldoorlog en zo onmiddellijk volgende op de
beëindiging van het conflict in Indonesië, opnieuw van Neder
land grote offers voor de defensie moeten worden gevraagd.
Versnelling van de opbouw en versterking in het bijzonder van
de strijdkrachten te land en in de lucht is ter hand genomen.
Hetgeen op dit gebied verder zal dienen te worden gedaan,
verkrijgt vorm en inhoud door voortdurend overleg met de
landen, met welke Nederland in het Noord-Atlantisch verdrag is
verbonden. Naast de steun, welke andere landen ons willen
geven, heeft Nederland eigen prestaties te vergroten. Zowel bij
de defensie als bij de ordehandhaving en bij de burgerlijke ver
dediging zal vrijwillige medewerking van grote betekenis kun-
tien zijn. Met dankbaarheid gedenk Ik hoevelen hun militaire
dienst overzee met inzet van hun gehele persoon hebben ver
richt, en ook thans nog gedurende de laatste en wellicht zwaarste
periode van hun verblijf in Indonesië vervullen. Met eerbied
itel Ik vast, hoevelen bereid bleken om als vrijwilligers deel te
nemen aan het Nederlandse aandeel in de strijdmacht der Ver-
Snigde Naties in Korea. De regering weet zich door de wilskracht
er natie gesterkt in haar streven om Nederland zijn plaats te
doen Innemen in de kring der landen, die zich doelbewust op
maken om de kans op het behoud van de vrede te vergroten
door de zekerheid te scheppen, dal een aanval gezamenlijk zou
worden weerstaan.
HET FINANCIEEL EN ECONOMISCH
VOOR NIEUWE VRAAGSTUKKEN.
BELEID
De gang van zaken in de wereld stelt Nederland ook op
economisch, sociaal en financieel gebied voor nieuwe vraagstuk
ken. Behalve aan de noodzaak tot opvoering der nationale weer
baarheid is daarbij vooral te denken aan de sterke stijging der
prijzen van vele grondstoffen op de wereldmarkt, een stijging,
waartegen Nederland alleen niets vermag, en die voor ons land
«en bijzonder ongunstige uitwerking heeft, omdat het zelf zo
weinig grondstoffen voortbrengt.
Onder deze omstandigheden eist het te volgen beleid hernieuw
de nauwgezette overweging.
Een herziening van de rangorde in dringendheid der uitgaven
Sp het gebied der overheidswerkzaamheid, met inbegrip van die
er lagere overheden, zal onvermijdelijk zijn. Een verdere ver
laging van de belastingdruk zal om gelijke oorzaak voorshands
niet in vooruitzicht kunnen worden gesteld. De handhaving
van het monetaire evenwicht, in de laatste jaren bevorderd door
de Marshallhulp, zal onder de gewijzigde omstandigheden moei
lijker worden. Het is echter een gebiedende eis, dat dit even-
Wicht wordt bewaard, zowel als voorwaarde voor het herstel van
het nog steeds ontbrekende evenwicht in de betalingsbalans, als
omdat een stijgend prijspeil noodlottige gevolgen medebrengt
Voor het levensniveau van een groot deel van ons volk. In ver
band daarmede zal ook in de financiële politiek aan sociale ge
zichtspunten bijzondere aandacht moeten worden besteed.
Evenzeer is op economisch gebied grote waakzaamheid ge
boden. Mocht de ontwikkeling dieper en meer omvattend over
heidsingrijpen wenselijk doen zijn, dan zal de regering niet aar
zelen hiertoe over te gaan.
Na urgent gebleken maatregelen op het gebied van de loon-
•n prijspolitiek te hebben genomen, heeft de regering over het
Verder te dezen aanzien te voeren beleid het advies gevraagd
Van de dit jaar tot stand gekomen Sociaal-Economische Raad.
Ter bereiking van een doeltreffende maatschappelijke organi
satie is h#t van groot belang, dat lichamen, als bedoeld in de
Wet op de bedrijfsorganisatie, tot stand komen. De regering zal
de bedrijfsorganisatie zoveel mogelijk bevorderen, mede door bij
nieuwe wettelijke maatregelen, waar mogelijk, bevoegdheden aan
bedrijfslichamen toe te kennen. De bevordering van de industria
lisatie, die tot nog toe niet onbevredigend verloopt, blijft een
kernpunt van de economische politiek. Ook op verdere verhoging
van de productiviteit van landbouw en visserij blijft het streven
der regering gericht.
DE WERKGELEGENHEID.
De werkgelegenheid bleef zich in het algemeen, in aanmerking
genomen het grote aantal gedemobiliseerden, dat geplaatst moest
worden, gunstig ontwikkelen. Waar zich in enkele gebieden van
Ons land met veelal eenzijdige bestaansbronnen regionale struc
turele werkloosheid begon af te tekenen, werden voorzieningen
getroffen om deze gebieden aantrekkelijker te maken voor indu
strievestiging. Op dit gebied zijn reeds enkele resultaten van
betekenis bereikt.
De sterke bevolkingsgroei en de beperktheid van de beschik
bare grond blijven krachtige bevordering der emigratie eisen.
Voorstellen tot het voortzetten van landaanwinning en inpol
dering zullen worden gedaan,
CULTURELE EN ONDERWIJSPOLITIEK.
Nu de liquidatie van de gevolgen van oorlog en bezetting
«teeds verder voortschrijdt, kan meer dan in vorige jaren aan
dacht en energie worden gewijd aan de aanpassing van ons
recht aan de ontwikkeling der maatschappelijke verhoudingen.
Op cultureel gebied zal het beleid gedragen blijven door de
overtuiging, dat kunsten en wetenschappen van hoge waarde
Hjn voor ons volk.
Aan de Staten-Generaal zal worden voorgelegd een nota be
treffende het geheel van onderwijsvoorzieningen, die voor de toe
komst van onze jeugd en met het oog op de behoeften onzer
maatschappij wenselijk zijn.
GROTE KRACHTSINSPANNING NODIG.
De verdere uitwerking van het door het kabinet bij zijn op
treden ontwikkelde program van wetgeving en bestuur, waarvan
feeds verscheidene punten werden verwezenlijkt, zal voortgang
hebben. In de Memoriën van Toelichting bij de begrotingshoofd-
«tukken worden daaromtrent nadere mededelingen gedaan. Veel
*al daardoor ook in het nieuwe zittingsjaar van Uw werkkracht
worden gevraagd.
Vast staat, dat een grote krachtsinspanning van heel ons volk
nodig zal zijn om aan de gewijzigde verhoudingen het hoofd te
bieden. Uit hetgeen mogelijk is gebleken in de vijf jaar, waarin
Nederland zich uit de diepste ellende omhoog heeft gewerkt,
mag het vertrouwen worden geput, dat onze volkskracht ook
tegen deze verzwaarde taak opgewassen zal blijken te zijn.
De regering harerzijds zal het mogelijke doen om een redelijk
•venwicht te bevorderen tussen de eisen, gesteld vóór de mede-
Werking aan de collectieve veiligheid, en het economische, sociale
•n culturele welzijn van ons volk.
Met de bede, dat God ons allen in onze arbeid moge sterken,
verklaar ik de gewone zitting der Staten-Generaal voor geopend.
waarvan in het geheel nog niet
vast staat of en hoeveel daarvan
besteed zal moeten worden.
Dan zijn er nog verschillende
wettelijke regelingen aanhangig,
die uitgaven met zich kunnen
brengen, welke in de begroting
nog niet zijn voorzien. Dit betreft
o.m. de ontwerp-huurwet, de in
uitzicht gestelde salarisverbete
ring van het personeel van lager-,
nijverheids-, middelbaar en voor
bereidend hogei* onderwijs, het
ontwerp nopens het kleuteronder
wijs, het wetsontwerp kinderbij
slag kleine zelfstandigen, het
wetsontwerp overheidsaansprake-
lijkheid bezettingshandelingen, 't
wetsontwerp tot verhoging van
pensioenen met een bijzondere
toeslag en het ontwerp kinder
toelagewet voor gepensioneerden
(voorzover betreft het militaire
en spoorwegpersoneel).
Gevreesd mi n thans worden,
dat een bedrag van f 132.000, als
thans uitgetrokken, voor de be
scherming van de burgerbevolking
in verband met de internationale
ontwikkelingen niet voldoende zal
blijken. Ook moet nog afgewacht
worden of f 1.000.000 voldoende
zal blijken te zijn voor de ver
plichtingen voortvloeiende uit de
garantiewet voor burgerlijke
overheidsdienaren van Indonesië.
De bijdragen aan de geldmiddelen
van Nieuw-Guinea zijn verder met
een bedrag van f20 millioen nog
maar zeer globaal geschat.
En uiteindelijk zal, last not
least, het bedrag van de begro
tingen van Oorlog en Marine wel
met tenminste 10 15 pet. moe
ten worden verhoogd.
Voorlopig gunstig beeld.
Maar met dat al vertoont de
begroting 1951 dan toch in haar
huidige gedaante een tekort van
„slechts" f 117 millioen, dat is
een verbetering van f 250 mil
lioen vergeleken bij de thans aan
hangige begroting 1950. Vergele
ken bij de voorlopige raming over
1950, die er nog weer aanzienlijk
ongunstiger uitziet dan de begro
ting over dat jaar in de thans
aanhangige vorm, bedraagt de
verbetering zelfs f 355 millioen.
Duidelijk economisch herstel.
In zijn slotbeschouwing plaatst
de Minister de toestand van 's
Rijks financiën in het breder ver
band van de ontwikkeling der
Nederlandse economie.
Het tekort op de begrotingsba
lans, dat in de jaren 19461948
respectievelijk f 1.15 milliard,
f 1.65 milliard en f 1.14 milliard
bedroeg blijkt in 1948 te zijn ge
daald tot f 0.3 milliard. Neder
land heeft dus wel belangrijke
vorderingen gemaakt op de weg
naar zelfstandigheid t.o.v. het
buitenland.
Het reële nationale inkomen is
volgens een recente schatting van
het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek van 1946 tot 1949 gestegen
van 91 tot 125 pet. van dat van
1938. Een bevredigend cijfer, zelfs
als men in aanmerking neemt,
dat de bevolking in deze 11 jaar
met 15 pet. toenam.
Er heeft zich dus, aldus con
cludeert de Minister, in de afge
lopen jaren een duidelijk econo
misch herstel voltrokken, al mag
men daarom de grote economi
sche moeilijkheden waarvoor ons
land nog steeds staat niet uit het
oog verliezen.
Betalingsbalans blijft primair.
In dit verband wijst hij op de
grote zorg, die de betalingsba
lans nog altijd vereist. Aangezien
de buitenlandse hulp aanzienlijk
zal gaan dalen is een verbetering
van de betalings- en met name de
handelsbalans ten opzichte van de
toestand der laatste maanden
dringend nodig. Vooral zal ver
meden moeten worden dat er een
teveel aan binnenlandse koop
kracht ontstaat, die de betalings
balans zou bedreigen. De thans
tot stand gekomen liberalisatie
van het verkeer zou de nadelige
invloed van zulk een teveel aan
koopkracht in versterkte mate
tot uiting doen komen.
Van invloed op de binnenlandse
monetaire ontwikkeling is o.m.
ook de begrotingspolitiek. Het
nadelig saldo van f 117 millioen,
waarbij nog komt het nadelig sal
do op de buitengewone dienst II
van f 400 millioen is in dit ver
band van betekenis. Ook zal het
beeld van de begroting van 1950
nog van invloed zijn, daar een
deel der daarin opgenomen ont
vangsten en uitgaven eerst in
1951 zal worden geëffectueerd.
Het geheel overziende, meent
de Minister, dat waar de moge
lijkheid van het optreden van on
gewenste tendenties niet geheel
is uitgesloten de feitelijke ontwik
keling met nauwgezetheid dient
te worden gevolgd en dat iedere
eventuele verdere verhoging van
uitgaven, waar geen verhoging
van middelen tegenover staat,
slechts verantwoord is te achten
indien deze door verhogingen el
ders kan worden gecompenseerd.
Bewapening vergroot
moeilijkheden.
De minister wijst er tenslotte
nogmaals op, dat de economische
en financiële problemen, waar
voor ons land zich ziet gesteld,
thans worden gecompliceerd door
de gebleken noodzaak tot vergro
ting der militaire paraatheid. Een
vergroot beslag op goederen en
diensten voor militaire doelein
den betekent onvermijdelijk, dat
het deel der reële nationale mid
delen dat ter beschikking komt
van de civiele sector, dienover
eenkomstig vermindert.
Enerzijds zullen de uit deze
constellatie voortvloeiende offers
naar billijkheid dienen te worden
verdeeld, anderzijds dient 't stre
ven er op te zijn gericht, de ver
wezenlijking van de doeleinden
der economische politiek op lange
termijn zo min mogelijk te scha
den.
Monetair evenwicht
bedreigd.
De nieuwe situatie levert ge
vaar op van verstoring van het
monetaire evenwicht, indien de
vraag in de civiele sector zich
niet aanpast aan het verminderde
aanbod. Deze situatie wordt toch
al bemoeilijkt door de prijsstij
gingen op de wereldgoederen
markten. Gezien de samenstelling
van het Nederlandse in- en uit-
voerpakket (de invoerartikelen
stijgen meer in prijs dan onze
exportartikelen) bedreigen deze
de ruilvoet.
Zetten deus tendenzen zich
voort, clan zal het treffen van
antl-inflationlstische maatrege
len noodzakelijk zjjn.
Tering naar de nering.
Het tekort, dat de ontwerp
begroting voor 1951 vertoont
ondanks alle inspanning om haar
sluitend te maken wijst er op,
aldus de minister, dat het finan
cieel beleid aan een critische her
ziening dient te worden onder
worpen vóórdat besloten' wordt tot
nieuwe uitgaven, die met zelf tot
een rijker vloeien d*P middelen
bijdragen of op andere wijze, wat
haar monetair effect betreft, b.v.
door het plaatsen van leningen,
kunnen worden gecompenseerd.
Het inhalen van de belasting
achterstand levert nog een zeke
re reserve op, maar deze factor is
van voorbijgaande aard en mag
derhalve bij de bepaling van het
toelaatbare uitgavenniveau niet
in aanmerking worden genomen
en dient bovendien bij voorkeur
voor schuldfaflossinng te worden
gebruikt.
Het gevaar, dat 's lands finan
ciën bedreigt, bestaat vooral hier
in, dat het verlangen groot Is om
in de vele noden en behoeften, die
ervaren worden, tegelijkertijd en
zo goed mogelijk te voorzien, ter
wijl de financiële toestand selec
tie en beperking eist. Bij de sa
menstelling der onderhavige be
groting Is reeds veel beperking
betracht. Als verdere uitgaven
onvermijdelijk blijken, zal er meer
beperkt moeten worden. Daarbij
dient volledige bereidheid te wor
den gewekt om elke uitgave bin
nen het strikt noodzakelijke te
houden en haar te plaatsen in het
algemeen kader van een veraut-
wo' 'd begrotingsbeleid.
Slechts zo komt het hoogste be
lang van het land tot zijn recht
en kan rechtvaardigheid worden
betracht jegens het gehele volk.
DE NAAKTE CIJFERS.
De totaal-cijfers van de ont-
werp-begroting voor 1951 zijn
samengevat in het hieronder
volgende overzicht, ontleend aan
de millioenennota. Ter vergelij
king zy'n daarin mede de bedra
gen van de herziene raming
van de uitgaven en middelen
over 1950 opgenomen.
Gewone dienst:
Omschrijving
(in mill,
guldens)
cv S
c® £2
d) r-t ir r—i
■a g
cd
f-
Uitgaven 3201
Middelen 3899
a
O 4,
XI
2954
3678
Voordelig saldo 698 724
Buitgenw. dienst I
(uitgaven en ont
vangsten van aflo
pend karakter)
Uitgaven 1104 653
Middelen 170 12
Nadelig saldo 934 641
Gewone dienst
buitengew. dienst I:
Uitgaven 4305 3607
Middelen 4069 3690
Nadelig/voordelig
saldo 236 83
Nadelig saldo land-
bouw-egalisatiefonds 236 200
Nadelig saldo 472 117
Buitengew. dienst II:
(kapitaalsuitgaven en
-ontvangsten)
Uitgaven 1220 635
Middelen 302 232
918 403
Saldo
AANTAL AMBTENAREN
DAALT.
De sterkte van het burgerlijk
rijkspersoneel wordt voor 1951
geraamd op 78.300. Sedert 1
Januari 1946 is het aantal met
ongeveer 45.000 verminderd.
Voor de begroting 1950 werd het
nog op ruim 100.000 geschat.
DE SLOKOPS.
In de millioènennota wordt
een opsomming gegeven van de
drie belangrijkste groepen van
uitgaven. Deze zijn ook voor
1951 weer:
1. De militaire uitgaven in
eigenlijke zin: f818 millioen. 2.
De uitgaven voor oorlogsherstel:
f 461 millioen. 3. De dienst
staatsschuld: f713 millioen. Te
zamen f1992 millioen.
Hierbij is dan nog geen reke
ning gehouden met de verwach
te stijging van de militaire uit
gaven met 10 a 15
Uit een uitvoeriger specifica
tie elders in de nota blijkt, dat
de belangrijkste andere uit
gavenposten gevormd worden
door:
1. Sociale voorzieningen f 521
millioen. 2. Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen f 422 millioen.
Gevijven vragen deze onder- van
werpen dus bijna f 3 milliard
van het totaal van bijna f41»
milliard.
RIJKSDEELNEMING IN
HET BOUWPROGRAMMA
1951.
Uit de millioenennota blijkt,
dat van de f 1474 millioen, die
in 1951 zullen worden uitge
geven voor werken op het ge
bied van water, en wegenbouw,
spoorwegbouw, burgerlijke of
utiliteitsbouw e.d. een bedrag
van f 403 millioen ten laste van
de Rijksbegroting komt. De
overige gelden worden dus ge
fourneerd door lagere publiek
rechtelijke organen en particu
lieren.
De Staatsbalans.
Schuldpositie eveneens
verslechterd.
De in 1948 ingetreden verbe
tering van de staatsbalans heeft
zich blijkens de millioenennota
in 1949 niet voortgezet. Het na
delig saldo, dat op 31 Decem
ber 1948 f 14.374 millioen be
droeg, nam in genoemd jaar toe
met f 692 millioen, zodat het op
31 December 1949 f 15.066 mil
lioen beliep. De voornaamste
oorzaken van deze verslechte
ring waren de kwijtschelding
van vorderingen op Indonesië
en de devaluatie.
Ook de daling van de binnen
landse schuld zette niet verder
door. Bedroeg deze op 30 Juni
1949 f22,834 millioen, op 30 Juni
van dit jaar bleek zij gestegen
tot f 23.251 millioen. De buiten
landse schuld nam, hoofdzake
lijk tengevolge van de devalu
atie nog veel sterker toe en wel
van f 2.519 millioen op 30 Juni
1949 tot f 3.453 millioen op 30
Juni 1950.
Verdeling tussen Rijk en
Gemeenten.
In de millioenennota betoogt
minister Lieftinck, dat de belas
tingopbrengsten over 1950 d
aanvankelijke ramingen waar
schijnlijk in ruime mate zulten
overschrijden. Dit geldt speciaal
voor de niet-kohierbelastingen,
die sneller op de economisch
omstandigheden reageren. Hal
verwege het jaar hadden deze
belastingen- reeds 58,4 pet. van
het geraamde bedrag opge
bracht, terwijl de op 1 Januari
1950 ingegane loonsverhoging
toen nog slechts gedeeltelijk in
vloed had kunnen uitoefenen. De
omzetbelasting zal tengevolge
van de door de devaluatie ver
oorzaakte prijsstijgingen meer
dan f 100 millioen meer opbren
gen dan geraamd was. De in
voerrechten gaven over de eerst::
helft van het jaar vanwege de
omvangrijke import eveneen
zeer bevredigende ontvangsten
te zien. Sedert Mei kwam hier nog
de gunstige invloed bij van het
bijzonder invoerrecht op ben
zine.
Over het feitelijk beloop van
de kohierbelastingen valt op dit
moment nog weinig te zeggen
Van de over 1951 verwachte
belastingopbrengst van f 3883
millioen zal ten bate van het ge
meentefonds komen f421 mil
lioen, d.i. 11,7 pet., van het pro
vinciefonds 25 millioen en van
het landbouw-egalisatiefonds f 8
millioen. Het voorstel om het
aandeel van het gemeentefonds
voor de jaren 1951 en 1952 te
verhogen van 8 tot 11,7 pet. is
gedaan om te voorkomen, dat de
gemeenten door de afschaffing
van de ondernemingsbelasting
in deze overgangsjaren in bud-
getaire moeilijkheden zouden
komen.
Korenmolen te Sluis wordt
gerestaureerd.
De in 1944 tijdens oorlogshan
delingen in Zeeuwsch Vlaande
ren, zwaar beschadigde koren
molen „De Brak" te Sluis, zal,
dank zij de bemoeiingen van het
Sluisse gemeentebestuur en met
medewerking van de vereniging
„De Hollandse Molen" en „Mo
lenmonumentenzorg", worden
gerestaureerd.
Deze stenen molen, die in 1739
werd gebouwd en die tot 1944 in
gebruik was, werd vroeger druk
bezocht door buitenlandse toe
risten.
Ned. Chr. Reisvereniging
afd. Zeeland.
De afd. Zeeland van de Ned.
Chr. Reisvereniging heeft het
reisseizoen 1950-1951 j.l. Zater
dag afgesloten met een zeer ge
slaagde dagreis naar Brugge,
onder leiding van de voorzitter,
de heer H. C. van Donk uit
Goes. 47 leden namen aan deze
tocht deel. In totaal werden in
dit jaar 5 excursies gemaakt, te
weten naar Gent en de begonia-
velden van Lo Christie, naar de
suikerfabriek van Dinteloord,
naar het naturreservaat op
Schouwen, door de bloeiende
boomgaarden van Zuid-Beveland
en tenslotte kersen-eten in Zuid-
Beveland. De beide laatsten ge
schiedden per fiets, de anderen
per touringcar. Behalve de jaar
vergadering, waarop enige films
werden vertoond, hield de afde
ling nog een grote Zwitserse
avond. Het ledenaantal beweegt
zich in stijgende lijn.
Rechtsgebied rechtbanken
en kantongerechten.
Verschenen is het voorlopig
verslag van de vaste commissie
voor privaat- en strafrecht uit de
Tweede Kamer over het ontwerp
van wet tot nieuwe vaststelling
van het rechtsgebied en de zetels
der rechtbanken en kantonge
rechten.
De commissie stemt in met het
voorstel om Tholen en St. Phi-
lipsland te doen blijven in het
kanton Zierikzee en het arron
dissement Middelburg.
Oriënteringsrit voor „brom
fietsen" op Zaterdag a.s.
te Goes.
Zaterdag a.s. wordt een oriën
teringsrit voor „bromfietsen" ge
organiseerd door de Solexclub
„De Bromvlieg" te Goes.
Er wordt om twee uur gestart
te Goes en dan vertrekken verder
elke twee minuten twee „brom
fietsers", die een routebeschrij
ving meekrijgen.
Op de route zijn verschillende
controleposten gevestigd,'waar de
startkaart afgetekend wordt.
Aangezien de rit slechts 35 km
bedraagt en geheel over verharde
wegen loopt, is het geen zware
opgave voor de deelnemers.
Het mooie van de rit is echter,
dat zij ook verkeersopvoedkundig
is.
De Goese politie heeft haar vol
le medewerking toegezegd.
Er wordt gelet op het opvolgen
van de verkeersvoorschriften en
er worden ook schriftelijk enkele
eenvoudige verkeersvragen ge
steld.
MIDDELBURG.
Uitbreiding der straatverlichting.
In de raadsvergadering van
Maandagmiddag is o.m. tijdens
de rondvraag gesproken over de
straatverlichting. De heer J. M.
Wondergem (C.H.) vroeg waar
om de lantaarn in de Eigen-
haardstraat ondanks toezeggin
gen niet is verplaatst en nader
hand vroeg de heer P. Melief-
ste (A.R.) om betere verlichting
antwoordde de wethouder, de
heer L. J. van 't Westende, dat
binnenkort een voorstel de raad
zal bereiken, waarin een groot
aantal voorzieningen betreffen
de uitbreiding der straatverlich
ting zowel in de binnenstad als
de buitenwijken worden voor
gesteld. De heer J. L. Breel
(Arb.) informeerde naar de
openstelling van het stadhuis
voor de vreemdelingen. De voor
zitter deelde mede, dat dit vol
gend jaar het geval zal zijn.
De heer Meliefste wees er nog
op, dat de bewoners van de
Blauwedijk en Stationstraat last
ondervinden van de Ijzergieterij
van Boddaert en Co. Een en an
der zal worden onderzocht.
Voorts klaagde de heer Me
liefste over de lage druk van
het gas voor de woningen aan
de Seisweg.
Laatste Molenwaterconcert,
Voor de laatste maal in dit
seizoen zal het Middelburgs Mu
ziekcorps o.l.v. de heer Joh. H.
Caro, Vrijdagavond van 8 tot 10
uur een concert geven op de
tent op het Molenwater. Men
heeft gemeend om tijdens dit
laatste concert enkele verzoek
nummers te spelen en zo vinden
we in het programma opgeno-
men„De parade der tinnen sol
daatjes", alsmede de ouverture
„Dichter en landman" van Sup-
pé. Ook de selectie van Ameri
kaanse neger- en volksliederen
wordt op verzoek uitgevoerd.
Drie marsen, de ouverture „Ban
dietenstreken" van Suppé en de
suite „Romantique" van Popy
completeren het programma.
Wanneer de weersomstandig
heden ongunstig zijn, zal dit con
cert worden gegeven op Woens
dag 27 September a.s.
Ontspanningsavond voor de
militairen der C.O.A.K.
Naar wij vernemen zal door
het bestuur van het Chr. Mili
tair Tehuis op Donderdagavond
28 September a.s. in het tehuis
aan de Nieuwstraat een ontspan
ningsavond worden georgani
seerd vóór de militairen van de
C.O.A.K. x
In de bovenzaal van het te
huis zal de bekende voordrachts
kunstenaar Elsacker declameren,
terwijl de heer Ab. Lichtendahl
voor de muzikale omlijsting zal
zorgen.
Verder zal op 21 October a.s.
de jaarlijkse collecte voor het
wei'k van de Ver. „Pro Rege"
worden gehouden, waardoor de
tehuizen in stand kunnen wor
den gehouden en avonden kun
nen worden gegeven.
THOLEN.
Brandje.
Vrijdag j.l. Is, vermoedelijk door
het oplaaien van de vlam van het
petroleumstel, het schuurtje van
de fam. Kooijman aan de Grind
weg geheel uitgebrand. Met eigen
middelen werd het brandje ge
blust. Verzekering dekt de
schade.
OOSTBURG.
Aanrijding.
Maandagmiddag kwam een
dienstbus van de Z.V.r.M. in de
Burchstraat bij het draaien naar
de Markt in botsing met een per
sonenauto. Beide auto s liepen
lichte schade op. De schooljeugd
toonde grote belangstelling voor
de reconstructie door de Rijks
politie.
Nieuwe straat.
Er is een begin gemaakt met
het leggen van een wegdek op
de nieuwe verbindingsweg tus
sen de Brouwerijstraat en het
plein voor de R.K. kerk, zodat
da gemeente binnenkort weer
vim
POLITIEK ADVIES.
Er bestaat te Amsterdam een
bankierskantoor: Van der Werf
en Hubrecht.
Dit kantoor geeft ter voorlich
ting van zijn zakenrelaties,
beursoverzichten uit. Dat ge
beurt meer.
Maar iets nieuivs is wel, dat
tegelijkertijd politieke voorlich
ting wordt gegeven. Zo maar
gratis voor niets.
Het gaat over Nieuw-Guinea.
Voor Nederland waardeloos, al
dus het advies. Het wordt in alle
opzichten een blok aan het
been.
Nu treft het, dat Soekarno zijn
zinnen op dit gebied heeft gezet.
En we moeten niet vergeten, dat
Soekarno een groot man is, dia
door millioenen op de handen
wordt gedragen. En die gemak
kelijk stemming tegen de Ne
derlanders in Indonesia kan
maken.
En dan volgt het gratis advies:
„Wij hebben het lot van deze
220.000 Nederlanders in eigen
hand. Mogen wij dit risico op ons
nemen?
Wij doen een dringend beroep
op het gehele Nederlandse Volk,
om pressie uit te oefenen op de
Nederlandse Regering om Irian
met een vriendschappelijk gebaar
aan Indonesië over te dragen.
De tijd dringt. Milliarden Ne
derlandse belangen staan op het
spel."
Toch wel vriendelijk van deze
firma om zo maar gratis poli
tieke adviezen te verstrekken.
Ik voor mij ben er erg dank
baar voor.
Alleen een mens is niet
gauw tevreden zou ik er nog
graag een toelichting bij willen
hebben.
En wel over de vraag met wat
voor een kantoor we hier te
doen hebben. Het kan nooit
kwaad te weten uit welke hoek
de wind hier waait.
Inconsequent,
Het prot. chr. weekblad „Vrij
heid" wijst op een inconsequentie
van „De Telegraaf" en vindt die
„echt een beetje vreemd":
„Het hele jaar door heeft „Da
Telegraaf" telkens weer gezegd,
dat haar groot onrecht ls ge
schied.
Wij laten dat nu rusten.
Maar toch willen we even op
een wat vreemde redenering wij
zen waarmee „De Telegraaf" zijn
(toch zo schone?) straatje uit de
oorlog wil schoonveger).
Kijk, zeggen zij: „Wij hebben
generaal Winkelman na de capi
tulatie gevraagd wat we doen
moesten.
Gewoon doorgaan, zei de gene
raal. Net als alle andere bedrij
nen.
Nou, dat deden we toen natuur
lijk. En later hebben we nog eens
.eprobeerd van de regering lq
Londen langs de „Zwitserse weg"
richtlijnen te verkrijgen. We heb
ben daarop nooit antwoord ge
kregen. Ja, w(j weten nu, dat dat
verzoek zelfs niet ls doorgezon
den".
Is het dan zo'n wonder willen
zij blijkbaar zeggen, dat wij ook
niet meer wisten wat wij doen
moesten en dat w(j toen maar
„gewoon" doorgegaan zijn
Och, neen, een wonder niet.
Maar is „De Telegraaf" dan zo
weinig gewend „zelfstandig" be
slissingen te nemen?
Reizen ze dan tegenwoordig
ook dagelijks een of meer keren
naar Den Haag om de regering
te vragen hoe ze moeten hande
len en schrijven? Ze lijken ons
toch heel flinke kerels toe, met
een stellige overtuiging. Mannen,
die niet schromen voor alles wat
recht ls te strijden. En die heus
niet geneigd zijn om als maar
adviezen te vragen. Wij vinden
het echt een beetje vreemd. Niet
onbegrijpelijk, alleen maar wat
vreemd".
de buitenwijken. Beiden «en nieuwe straat heeft.
RETRANOHEMENT.
Klopjacht aan het Zwin.
Niet altyd genieten de vegels
in het Zwin van de rust in het
natuurreservaat. Dezer dagen,
werd er een patrijzenjacht ge
houden, waarbij een tweehon
derd vogels werden geschoten.
