Finland streeft naar stabilisatie der prijzen.
Ook een Kerkgenootschap is een bedrijf.
„Heere, onze God, hoor ons!!"
Het ontbrekende woord
ABAAtSON
.Goede vrienden met Oost en West", omschrijft
dr Kekkonen zijn politiek.
Koninklijke dank voor het „Zeeuwsch Dagblad'
Goede administratie een geestelijk belang.
PRIJSSTOP eerst» maatregel.
Angst voor Rusland.
KORTE BERICHTEN
Wraak is zoet.
Dinsdag 29 Augustus 1950
PROTESTANTS CHRISTELIJK DAGBLAD
Pagina 2
TELEFONISCH INTERVIEW MET PREMIER
(Van onze speciale verslaggever)
HELSINKI, Augustus 1950. In de kruidenierswinkel tegenover
het hotel hangt een groot papier voor het raam met één woord
tn schreeuwende letters van zwarte plakkaatverf: prijsverlaging.
Pe huisvrouwen komen er op af als woningzoekenden op een
leeg huis.
„Wat is goedkoper....?"
„Vrije koffiemet 320 mark de kilo allerliefst!"
,En verder
„Suiker 15 mark eieren.... en andere artikelen volgen
nog".
De regering heeft eindelijk drastisch ingegrepen om een einde
te maken aan de wedloop tussen lonen en prijzen. Het laatste
Jaar is er een onstuitbare tendenz naar boven geweest Het is
nog maar kort geleden, dat de lonen over de gehele linie weer
met vijf procent omhoog zijn gegaan. De prijzen mogen niet ho
ger zijn dan op 15 Juli Vergeleken met 1 Januari mogen ze
niet meer dan vijftien procent gestegen zijn. Met de nieuwe
maatregelen een dag of veertien van kracht vallen de eerste re
sultaten reeds waar te nemen. Ze zjjn vertrouweijjvekkend
van aard.
ties in Helsinki plaats gehad.
Het heeft niet geholpen. En nu
hebben de Russen zestig Finse
arbeiders uitgenodigd voor een
bezoek van twee tot drie weken
aan de Sowjet-Unie. En wat ie
dereen zear verbaasd heeft was
de uitdrukkelijke wens van Mos
kou arbeiders van verschillende
politieke richting te sturen.
ALLEMANSVRIEND.
Nauwelijks een uur voor mijn
vliegtuig naar Berlijn vertrok
heb ik er een kort telefonisch
Onderhoud over kunnen voeren
met minister-president Kekko
nen. De premier was zelf een
?aar uur eerder van zijn vacan-
io terug in Helsinki. Een sa
menloop van omstandigheden
Was er oorzaak van, dat een eer
der vastgesteld interview geen
doorgang had kunnen vinden. In
verband daarmee was de minis
ter-president bereid tot een on
gewoon op-de-valreep interview
via de telefoon.
ONVERMIJDELIJK.
Premier Kekkonen wikt en
weegt uiteraard omzichtig voor
hij 'n antwoord formuleert. Een
correctie is niet meer mogelijk.
Maar niettemin volgt er een uit
eenzetting op mijn vraag of de
prijsstop een inflatie zal kunnen
voorkomen.
„Een prijsstop alleen niet
zegt hij, „maar een prijsstop was
In ieder geval onvermijdelijk
onvermijdelijk in da strijd tegen
da inflatie. Het wantrouwen in
de Finse markdat ontstaan
is door de hogere lonen verkre
gen door de vakbondenkan
alleen opgeheven worden door
stabilisatie van de prijzen".
„En wat is het resultaat van
de prijsstop tot nu toe, excellen
tie?"
„Welverscheidene prijzen
veel te hoge prijzenzijn
al aanzienlijk omlaag gebracht
en in de toekomst zullen er nog
meer volgen. En niet alleen prij
zen van productenook de
prijzen van dienstverrichtingen,
goals haarknippen, taxi's, wasse
rijen en dergelijke moeten naar
beneden. De prijsstop zal van
zelf de argumenten van de vak-
Verenigingen voor hogere lonen
Wegnemen. De publieke mening
is namelijk tegen loonsverho
ging als de prijzen niet omhoog
gaan. Dat is een omstandigheid
ui ons voordeel".
En dat was alles wat de pre
mier in dit stadium over de
prijsstop kon zeggen.
Maar algemeen is men het
er over eens, dat alleen In deze
richting een inflatie voorkomen
kan worden.
PROEFTUIN.
Finland is een van de meest
boeiende studie-objecten op het
gebied van de Russische buiten
landse politiek. Het is het enige
niet-communistische land in Eu
ropa, dat vriendschappelijke be
trekkingen met de Sowjet-Unie
Onderhoudt. Het is dan ook geen
Wonder, dat Amerikanen en
Britten er uitgebreide diploma
tieke staven hebben om de ge
beurtenissen in deze politieke
proeftuin van dichtbjj gade te
flaan. In Finland trachten de
lussen zonder machtsvertoon
hun invloed te vergroten. In
Veel gevallen slagen ze erin. En
de Finnen hebben geleerd de
Russische wensen met een mini
mum aan woorden te begrijpen.
Maar in één opzich houden ze
het been stijf. Het Finse Ver
bond van Vakverenigingen
(waarin de communisten een
minderheid van 40 procent ver
tegenwoordigen) heeft enige tijd
geleden besloten uit het (com
munistische) Wereidverbond van
Vakverenigingen te treden. De
Russen hebben alle mogelijke
pogingen gedaan om die stap on
gedaan te maken. Er hebben
langdurige en ernstige conferen-
Een dergelijke uitnodiging
past echter goed in de Fins
Russische politiek. Onomwonden
zei premier Kekkonen me waar
Finlands buitenlandse politiek
op gericht was:
„Het principiële doel staat in
de aanhef van het Fins-Rus
sische pact van vriendschap en j
wederzijdse bijstand, in welke
overeenkomst Finlands verlan-
Et heerst hier een grote
angst om iets onaangenaams
aan Rusland te zeggen. Men
weet hoe gevaarlijk dat kan
zijn. Iedere Fin doet daarom
z{jn best vooral niet de gram
schap van de machtige buur-
man op te wekken. Dat viel
me op toen iemand (die een
beetje Nederlands kent) tn
een van mijn artikelen iets
las, dat hij niet helemaal be
greep, maar dat hem toch
aanleiding gaf om enigszins
gealarmeerd om opheldering
te vragen.
jjWat schrijf je hier over
Rusland....?" wees hij ach
terdochtig. Ik keek en schoot
in de lach. Het was een be-
schrijving van de Finse smor
gasbord. In de lange lijst oan
gerechten stond ookRus
sische eieren.
gen naar neutraliteit naar voren
gebfacht is en ook door de Sow
jet-Unie Is geaccepteerd. Met In
achtneming van die neutraliteit
pogen we goede betrekkingen te
kweken met de Sowjet-Unie,
waarmee Finland nu een. han
delsverdrag heeft, dat een afzet
gebied vormt voor de nieuwe
Finse metaalindustrie, terwijl
we tegelijk de oude en goede
commerciële en culturele ban
den met het Westen trachten te
bewaren".
Het is met deze politiek, dat
Finland zichzelf tot nu succes
vol op de been heeftjjreten te
houden.
ALFRED VAN SPRANG
(Nadruk verboden)
Balans van twee maanden
oorlog in Korea.
Amerikaanse vliegtuigen heb
ben in de eerste twee maanden
van de Koreaanse oorlog in
20.5000 vluchten 15.200 ton bom
men laten vallen.
Dit is verklaard door de com
mandant van de Amerikaanse
luchtmacht in het Verre Oosten,
luit-generaal Stratemeyer. 72
Noordkoreaanse vliegtuigen wer
den vernietigd, tegen 58 Ameri
kaanse. B(j luchtaanvallen werden
voorts 111 tanks, 142 locomotie
ven en 3133 stukken geschut ver
nield.
Geen Brits strategisch
materiaal naar Rusland.
De Britse minister voor over
zeese handel, Bottomley, heeft
verklaard, dat Engeland in het
geheel geen materiaal van vitaal
strategisch belang naar de Sow
jet-Unie uitvoert. Hy zeide dit
in een commentaar op Churchills
Verklaring, dat een Britse firma
Rusland voorziet van materiaal,
te gebruiken voor het bouwen en
repareren van tanks.
(Xngez. mededeling, advert.)
Arrestatie inzake juwelen-
diefstal aan de Rivièra.
Het hoofd van de mobile briga
de der politie te Nice heeft de
arrestatie bekend gemaakt van de
man, die verantwoordehjk zou zijn
voor de roof van juwelen ter
waarde van 200.000 gulden in de
villa van de Amerikaanse nylon
koning Norman Winston te Golfe
Juan.
De gearresteerde is de 23-jarige
Italiaanse acrobaat Dante Speda,
die door zyn vrienden „Tarzan"
genoemd wordt.
Chinese communistische
delegatie naar Assemblée der
V.N.
De minister van buitenlandse
zaken van de Chinese volksrepu
bliek, Tsjou en-Lai, heeft Trygve
Lie, in een telegram meegedeeld,
dat het communistische China van
plan is een delegatie te zenden
naar de vyfde Algemene Vergade
ring van de Ver. Naties, die 17
September by'eenkomt. Tot voor
zitter der delegatie is Tsjiang
Wen-Tien benoemd.
Het „Zeeuwsch Dagblad" heeft H. M. Koningin
(p) Juliana enige luxe exemplaren aangeboden van het
CS nummer, waarin een stamboom van het Oranjehuis
werd gepubliceerd.
ZTO Thans werd daarvoor een dankschrijven, gedateerd
\v Soestdijk, 24 Augustus 1950, ontvangen van de
volgende inhoud;
a» „Hare Majesteit de Koningin heeft mij verzocht
y/b U vriendelijk dank te zeggen voor de aanbieding
oje van een map, inhoudende een vijftal exemplaren van
|v) het Zeeuws Dagblad van 18 Augustus j.I. waarin
opgenomen was een uitvoerige stamboom van het
(V$f geslacht van Hare Majesteit de Koningin.
Hare Majesteit heeft met belangstelling van de
KV) inhoud kennis genomen.
'W De Particulier Secretaresse van
VI H. M, de Koningin,
w.g. Mevrouw N. Smitt—Avis."
De landdag van de Evangelische Kirche.
(Van onze speciale verslaggever).
H
De Evangelische Kirchendag is begonnen. Voor mij als Neder
lander was misschien wel één van de belangrijkste dingen, die ik
hier meemaakte, het getuigenis omtrent hun oprecht Christeiyk
geloof, zoals dat gegeven werd door de voornaamste figuren van
het hedendaagse Duitsland.
Zeker, men weet dat de Bundesprasident dr Heusz een benjdende
Christen is die ook een actief aandeel heeft in de Evangelische
Kirche. Maar toch, dit weten wordt pas bewust en volledig, wan
neer men hem op een bijeenkomst als deze hoort spreken van zyn
geloof in Christus als zyn Redder en Zaligmaker, en als Redder
ook van Duitsland. Het was ndj een ervaring, die lk nooit zal ver
geten. Die ik alleen maar kan vergeleken met de gevoelens, die
men ondergaat, wanneer men hoort dat Koningin Juliana aan de
Franse president een Bijbel heeft aangeboden.
En in de hele zaal was iets te sector van Berlijn; de Landes-
merken van eenzelfde ontroering
toen de grijzige gestalte van de
Bundesprasident zichtbaar werd.
En hij was lang niet de enige on
der de vooraanstaanden, die
hier aanwezig was. Zo zag ik
Bisschop Dileblus uit de oosteiyke
Prinses Wilhelmina heeft aan
de kerkvoogdy der Herv. Kerk te
Garderen een gift geschonken
voor de stichting van een vereni
gingsgebouw.
In October zal de Engelse La-
bour-regering de door het parle
ment aangenomen wet op de na
tionalisatie van de üzer- en staal
industrie in toepassing brengen,
aldus wordt in welingelichte krin
gen te Londen voorspelt. In dat
geval voorziet men een heftige
botsing met de conservatieve op
positie.
Bisschop Posef Kiwanoeka,
apostolisch vicaris van Masaka in
Brits Oost-Afrika, heeft Zondag
een bezoek gebracht aan een
Duitse familie te Keulen, die vele
jaren geleden 21 mark gegeven
hadden om hem als jongen uit
slavernij los te kopen.
De Sowjet-Unie heeft aan de
V.S. een nota gezonden, waarin
generaal Macarthur beschuldigd
wordt van schending der Interna
tionale bepalingen inzake Japan
se oorlogsmisdadigers.
Welingelichte kringen hebben
meegedeeld, dat de Belgische re
gering aan de Indonesische rege
ring haar goedkeuring heeft toe
gezegd voor een eventuele benoe
ming tot Indonesisch gezant in
Brussel van Anak Agoeng Agoeng
Dr A. Parker, directeur voor
brandstoffenonderzoek van het
Britse departement voor weten-
schappeiyk en industrieel onder
zoek, heeft verklaard, dat de we
reld-oliereserves binnen 50 èl 100
jaar byna zeker uitgeput zullen
raken. By het huidige productie
tempo zyn de olievoorraden vol
gens hem nog slechts voldoende
voor ongeveer 25 jaar.
De reserves aan kolen en lig-
niet zyn volgens dr Parker by
het huidige productietempo nog
voldoende voor 2000 jaar.
Rehak, de algemene secretaris
van de „Raad van vrij Tsjecho-
Slowaklje" heeft verklaard, dat
tussen de Tsjecho-Slowaakse re
gering en de Sowjet-Unie een ge
heime overeenkomst gesloten is,
waarby wordt bepaald, dat de
exploitatie van alle uraniumvind-
plaatsen op Tsjecho-Slowaaks
grondgebied ex-territorlaal onder
Russisch bestuur wordt gebracht.
(Van onze Utrechtse correspondent).
Toen de Generale Synode der Ned. Herv. Kerk onlangs een
persconferentie hield, werd erop gewezen, dat deze kerk titans
zeventig man administratief personeel ln dienst heeft. Ook de
Gereformeerde Kerken beschikken over een administratief apparaat
al geven hieraan slechts zes personen hun krachten. Doch deze
kerkformatie is aanmerkelijk kleiner dan de Ned. Herv. Kerk en
men kan haar gemakkelijker overzien.
Wat voor de Hervormden de
Carnegielaan ln Den Haag is, dat
is voor de Gereformeerden de Ko
ningslaan ln Utrecht. Al behoort
de Koningslaan tot de beste stra
ten van Utrecht, zy moet toch
onderdoen voor die veel statiger
Carnegielaan. Precies zo is het
met de gebouwen. Vergeleken by
het fraaie synodale perceel in de
Hofstad kan men het Gerefor
meerde centrum niet anders be
schouwen dan als een ruime wo
ning.
Maar goed, er wordt desondanks
heel wat werk verzet. Dat hebben
wy gemerkt, toen we één dezer
dagen het huis in de Koningslaan
binnenliepen en wy door de heer
G. M. A. Laernoes, die aan het
hoofd van dit „Algemeen Bureau
der Gereformeerde Kerken"
staat, een beetje wegwijs werden
gemaakt in de werkzaamheden.
Toen pas is ons duidelijk ge
worden, dat een kerkgenootschap
eigenlijk ook een bedrijf is. Men
moet by dit woord niet denken
aan handelen of winst maken,
maar wel aan een goed geleide
organisatie. Wie de kerk alleen
als geesteiyk geheel ziet, lijdt aan
kortzichtigheid. Het moge vreemd
klinken doch het valt niet tegen
te spreken: met een behoorlüke
administratie is een geestebjk be
lang gemoeid!
VERDWENEN EMIGRANTEN.
De heer Laernoes trok een kaar
tenbak open, waarin de namen
vermeld staan van alle Gerefor
meerden, die als emigranten het
land verlaten hebben. Vroeger
kregen deze mensen een attesta
tie mee naar hun nieuwe vader
land. Dat geschiedt nog steeds;
maar tegenwoordig houdt het Al
gemeen Bureau contact met de
buitenlandse kerken om te zien
of de attestaties metterdaad er
gens ingeleverd is. Blykt dat niet
het geval te zyn, dan kan de ge
meente ln Nederland haar pasto
rale bemoeienissen met het ver
trokken lid blijven voortzetten.
Op deze manier waakt men tot
over de oceanen voor het heil der
zielen. Voorheen werd naar een
emigrant niet meer omgekeken.
Gevolg: in de loop der jaren zyn
duizenden emigranten (kerkehjk)
zoekgeraakt in den vreemde.
Deze nazorg strekt zich ook uit
tot de Gereformeerde zeevaren
den, tot de verspreid wonende
leden der kerk (z.g. verstrooiden)
in Indonesië en Curasao, Enge
land, Australië enz., kortom in
alle landen waar de Gereformeer
de Kerken of haar .zusterforma-
ties niet of nauwelyks bestaan.
Zo heeft men in de Koningslaan
contact met geloofsgenoten over
de hele wereld.
Deze contacten hebben van het
Algemeen Bureau automatisch
een informatiecentrum gemaakt
over buitenlandse kerken, vooral
in de landen waarheen men wil
emigreren. Op 17 Januari 1949
kwam de eerste brief om inlich
tingen binnen. Op de dag van ons
bezoek (16 Augustus 1950) liet
de heer Laernoes zien, dat het
aantal in- en uitgaande brieven
sedertdien ver over de driedui
zend is gekomen.
KERK EN TECHNIEK.
Een ander geestebjk belang is
gemoeid met het afdragen van de
algemene collecten, de inzamelin
gen dus die in alle gemeenten ge
houden worden (byv. voor de
Theologische Hogeschool te Kam
pen of voor de zending onder de
Joden). Een zeer groot deel van
FEUILLETON.
door
O. F. WALTON.
77)
„Kom binnen, mijnheer For-
tesque. Ik zou gaarne de uitslag
van uw onderzoek vernemen. Ik
zou willen weten
Wat zou Lord Dewentwater
willen weten? Hij scheen het
vergeten te zijn. Hy staarde den
vertegenwoordiger der maat
schappij aan met een vreemden,
verwarden blik. Onmiddeliyk
herstelde hij zich en begon 'n
verhaal te geven van de brand
en de geleden schade en noemde
zijn reden om zulk een grote
schadevergoeding te vragen.
Kenneth keek de graaf aan
dachtig aan, terwijl deze sprak.
Hij verbeeldde zich bijna, dathy
zichzelf aanzag, zyn eigen beeld,
niet van vandaag, maar van een
vijf en twintig jaar later. De
trekken vertoonden de meest
sprekende gelykenis, maar het
haar was wit en de houding
enigszins gebogen.
Terwijl de graaf met hera
sprak, stond hij met de rug naar
de haard. Kenneth stond voor
hem, schijnbaar luisterend naar
zijn woorden, en toch in werke
lijkheid niets verstaande van
hetgeen er werd gezegd. Hy
tuurde naar iets onafgebro
ken en met grote aandacht.
Waarom hield de graaf steeds
zijn handen op de rug? Waarom
bleef hij al die tijd in die hou
ding staan? Hoe zou Kenneth
ooit kunnen ontdekken, wat hij
zo vurig wenste te zien?
Op dat ogenblik kwam een
mooie collie de kamer binnen
springen, een prachtdier, zo wit
als sneeuw en met lang zijde
achtig haar. Hy liep naar de graaf
en keek hem verstandig aan
'tWas zijn lievelingshond, zyn
voortdurende metgezel. De graaf
bukte zfch om hem te strelen en
toen Kenneth naar de hand keek,
die op de kop van de collie lag,
zag hij eindelijk, wat hij ver
wacht had te zien.... dat de
pink een lid miste.
Toen wist hy in 't zelfde ogen
blik met onmiskenbare zeker
heid wat het ontbrekende woord
in de brief moest zijn; hij wist
nu, zonder enige twyfel, dat hy
op dit ogenblik in de tegen
woordigheid van zyn eigen va
der stond
HOOFDSTUK XXV.
Wachtend op
--antwoord.
„Nu, ik geloof, dat wy mijn
heer Fortescue niet langer be
hoeven op te houden. Ik wou
met u nog even spreken over
een andere zaak, mijnheer
Jones."
Die woorden van de graaf
wekten Kenneth uit een toestand
van verdoving, die over hem
was gekomen, toen hy naar de
hand keek, die de collie streel
de. Hij boog voor de graaf en
vertrok. Dit was niet het ogen
blik om het onderwerp te be
spreken, dat zyn gehele geest
in beslag nam. Als hy met de
graaf sprak moesten ze alleen
zijn en niet in de tegenwoordig
heid van de agent en wat nog
meer klemde, in zyn ogenblik
kelijke ontroering zou hij niet in
staat zijn te spreken. Hij had tijd
nodig om kalmer te worden en
om rustig na te denken.
Hij liep de laan weer af, maar
zag en hoorde nu niets. Het
heerlijke landschap scheen niet
voor hem te bestaan. Hy ging
het grote hek uit, terwijl hy
nauwelijks de portier bemerkte,
die het voor hem opende.
Hy liep voort, niet wetende
waarheen en 't boezemde hem
ook geen belang in. Hij wist
slechts, dat hy' alleen wilde zijn
om te kunnen denken en bidden.
Eindeiyk bevond hij zich op
de heuvel, die beplant was met
Schotse dennen. Hij klom die op
en zette zich neer op een omge
vallen boom. Daar lag het schone
kasteel aan zijn voeten zyn
vaderlijk tehuis het tehuis
waarvan hy wreed was versto
ten door de man, die hij juist
had ontmoet, een man die op ie
vadernaam geen recht had. Een
sterk gevoel van verontwaardi
ging rees op in zyn hart tegen
die man, die in weelde en pracht
leefde, terwijl zyn eigen zoon
worstelde om z'n bestaan, ge
dwongen om tevreden te zyn
met de vervulling der allernood
zakelijkste levensbehoeften.
Hoe kon hij ooit zo'n harteloos
gedrag vergeven? Hoe kon hij
ooit zyn vader kwytschelden,
wat deze aan hem had misdre
ven, toen hij nog een hulpeloos
kind was. Zijn gehele natuur
kwam in opstand tegen zulk ge
drag.
Maar zo gestemd, kon hy niet
bidden.
„Vergeef ons onze zonden,
gelijk wij vergeven onze schul
denaren."
Ja, hij moest ook dit verge
ven, als hij een volgeling wilde
zijn van Hem, Die bad voor de
genen, die Hem kruisigden. Toen
smeekte hij om hulp, opdat hij
zou kunnen vergeven, en onder
het bidden werd hy kalmer.
Nog bleef hy zitten, zich bera
dend was hy allereerst zou doen.
Naar Sheffield gaan en een
onderhoud met mr Northcourt
verzoeken? Of naar het kasteel
en de graaf te spreken vragen?
En dan als dit verzoek werd
afgeslagen? Als de graaf de tref
fende gelijkenis had opgemerkt,
en hem niet wilde erkennen, zo
dat hy voortaan tegen hem op
zyn hoede zou zijn?
(Wordt vervolgd.)
deze collecten wordt afgedragen
in Utrecht. Nu klinkt het wel
raar, maar voorheen bereikten
niet steeds alle gelden hun be
stemming. Hier en daar zat wel
eens een slordige of onkundige
boekhouder en aangezien de con-
tröle gering was, mankeerde er
soms iets.
Tegenwoordig neemt het Alge
meen Bureau er naarstig nota
van of de collecten worden ge
houden en de gelden terechtko
men in de kassen waar zy horen.
STATISTISCHE GEGEVENS.
Zoals momenteel in elk gezond
bedrijf met statistieken wordt ge
werkt, zo doet ook het Algemeen
Bureau moeite om van de kerken
statistische gegevens binnen te
krygen. Wil de kerkelyke machine
naar behoren draaien, dan kan
men niet buiten deze hulpmidde
len. Inzonderheid de overzichten
betreffende de loop van het leden
tal en de financiële situatie zyn
van belang. Ten diepste gaat het
ook hier om geestelijke dingen.
Met deze statistiek gaat het
van jaar op jaar beter, verklaarde
de heer Laernoes. Er was aan-
vankelyk veel critiek. Het Invul
len van formulieren wekt ook in
derdaad herinneringen op aan
ambtenarij en de critiek der ker
ken richtte zich vooral tegen het
verzoek om inzicht in de finan
ciën. Begrypelyk. Evenwel open
baart de statistiek niets omtrent
de geldelyke situatie in bepaalde
plaatsen. Deze gegevens zyn vei
lig.
De ledenstatistiek Is een be
langrijk onderdeel van het Jaar
boek der Gereformeerde Kerken,
dat tegenwoordig door het Bu
reau wordt samengesteld. Een
hele kluif overigens! Men begint
in December met het verzame
len van de gegevens. Eind Januari
is de helft (400 opgaven) Inge
diend. Na het eerste appel komt
dan de helft van het restant bin
nen. Daarna volgt een herhaald
verzoek: weer brengt de post wat
formulieren ln de Koningslaan.
De dan nog trage kerken worden
met expressebrieven, telegram
men en telefoontjes bewerkt. In
Mei verschijnt het Jaarboek.
IN 10 JAAR ONMISBAAR.
Het Algemeen Bureau doet veel
meer. Als de Generale Synode
vergadert trekt de heer Laernoes
er met zijn staf heen. Hy zorgt
dat de rapporten gereed komen en
dat de acta enkele maanden na
sluiting der synode klaar zyn.
Vroeger ging met dat laatste een
jaar heen.
Het Bureau fungeert als preek-
beurs. Een dominé met een vrije
Zondag hoeft maar even op te
bellen en de heer Laernoes wyst
hem wel de weg naar een ge
meente die juist zonder voorgan
ger zit.
'Van sommige classes, ..particu
liere synodes en zendingskerken
bewaart men in de Koningslaan
het archief. Het kerkblad „Con
tact" van Indonesië wordt er ver
zonden. Men verstuurt er preken,
rapporten en circulaires by' dui
zenden. Ook het emeritaatsfonds
der Gereformeerde Kerken Is daar
gevestigd.
In 1947 is men met het Alge
meen Bureau begonnen. De syno
de wilde het klein opzetten. Dat
leek my wel, want ik begreep dat
het eerst zijn onmisbaarheid
moest bevrijzen. „Ik dacht daar
voor tien jaar nodig te hebben
maar als we zo doorgaan zullen
de kerken al veel eerder het nut
van dit centrale adres inzien", al
dus de heer Laernoes.
Van critiek hebben we geen last
meer. Doelbewust gaan we ver
der, waarby we ons ervoor zullen
wachten om buiten ons terrein te
komen. Elke kerkeraad is zyn
sector van Berlijn;
president van Nordrhein-West-
falen dr Arnold, de Engelse be
velhebber ln Westfalen generaal
Bishop.
Doch de komst van geen hunner
werkte zoveel ontroering als de
verschyning van dr Heusz. Ais
één man en onder diepe stilte ver
hief een elk zich van zyn plaats.
Een eresaluut voor de broeder die
het Duitse vaderland op zulk een
hoge en moeilijke post moet die
nen.
NIET VERGETEN.
De staat mag nooit vergeten,
aldus de president, wat de kerk
in de voorbye, zo moeilijke jaren
gedaan heeft om de mens te red
den. Hiermee heeft de kerk het
wezen van het Duitse volk gered.
Dr Heusz wees er voorts op dat
kerk en staat gezamenlijk de taak
hebben om alle krachten in te
stellen om de mens te redden van
de „Elementargewalt" van de
staat. En hierby denk ik, aldus
dr Heusz, en hierby moeten wy
allen steeds denken aan de vluch
telingen uit het Oosten, aan hen
die have en goed verloren by de
bombardementen, aan de oorlogs
invaliden, aan de oorlogswezen,
aan de werklozen, aan hen die on
derdrukt worden, ja aan allen die
in kommer en nood verkeren. Zeer
in het byzonder noemde dr Heusz
in dit verband ook de Joden,
waarby hy opmerkte dat de
Christenen het met hun geweten
niet op een accoordje mogen
gooien en onder de druk van de
hedendaagse nood niet mogen ver
geten alles wat gebeurd is in het
verleden en wat in het heden nog
niet weer in het reine is gebracht.
De Bundesprasident besloot met
te wyzen op de kracht van het
gebed en-eindigde zijn toespraak
met de woorden: „Herr, Herr,
Herri höre des Landes Wort".
STEM UIT HET OOSTEN.
Bisschop dr Dibelius uit Oost-
Berlijn sprak als voorzitter van
de Rat der E.K.D. en hy wees,
zelf komende vanachter het gor
dijn, in het byzonder op de ver
bondenheid tussen Oost en West.
In het Oosten, aldus bisschop Di
belius, verwacht men iets van
deze Kirchentag, deze byeenkomst
van de hele kerk van Duitsland,
deze byeenkomst die geen ijzeren
gordijn kent en ook nooit zal ken
nen, noch erkennen.
Voorts werd op deze byeen
komst gesproken door o.a. Bis
schop Högsbro uit Denemarken;
generaal Bishop namens het En
gelse bestuur en ook dr Adenauer.
Voorzitter van de conferentie is
dr Von ThaddenTrieglaff, die
in zijn openingswoord ln het by
zonder wees op de geheel andere
moeilykheden, waarmee de kerk
van vandaag te kampen heeft,
vergeleken by vroeger.
De Kirchentag is niet in het
leven geroepen, aldus" dr Von
ThaddenTrieglaff, door eon
groepje „Vrome dromers", maar
door mannen en vrouwen, die de
moeilykheden zoals die zich voor
doen in het geloof onder de ogen
willen zien.
eigen- baas; wy hebben niets te
bevelen, wy dienen alleen maar.
Vraagt men wie de heer Laer
noes is, dan zy hier meegedeeld
dat deze man, die bedrijfsleider en
organisator lijkt, eigenhjk by het
onderwys hoort. Hy is oud-hoofd
van een school te Semarang en hy
heeft op onderwysgebied zyn spo
ren verdiend.
Voor administratief werk had
hy altyd grote interesse. Als on-
derwyzer te Vlissingen was hy
zelfs directeur-administrateur van
de Boazbank aldaar! Sedert hy in
1924 Indonesië betrad, diende hy
de Gereformeerde Kerken in dat
land in alle mogelyke functies. Na
zyn repatriëring in 1936 werd hy
de ziel van het emeritaatsfonds
(art. 13 K.O.) van zijn kerk in
Nederland. Zo was hy de aange
wezen man om het Algemeen Bu
reau op te zetten.
De heer Laernoes maakt zich
helemaal niet druk, althans naar
buiten. Hy heeft zyn Zeeuwse ge-
moedeiykheid behouden. Ons
dunkt dat de Gereformeerde Ker
ken èn met dit Algemeen Bureau
èn met de heer Laernoes een ge
lukkige greep hebben gedaan.
vim
K. OLDER Co.
In de N. Haagsche Crt." voert
dr F. C. Dominicus, een oud-
Zeeuw het pleit voor een goed
gebruik van de Nederlandse
taal. Scherp keurt hij af het
overmatig gebruik van vreemde
woorden, waardoor de taal ge
weld wordt aangedaan en ver
vlakt.
Men geeft zich geen moeite
meer het juiste woord te kiezen,
met het gevolg, dat men ondui
delijk wordt en zich belachelijk
maakt.
Dr Dominicus toont dit nader
aan met een muziekbeoordeling
in een onzer dagbladen, die lk
hier laat volgen:
„Het blijkt volmaakt te zijn
opgenomen in en geabsorbeerd
door de muzikanteske krachten,
welke in deze symphonie actief
zijn en haar allure en physiono-
mie schenken. Viriel zijn deze
krachten, zelfbewust en doelbe
wust. Zij zijn geladen met een
sterke motorische en psychische
energie en monden uit in een
even bondige en suggestieve the
matiek. En het wekt de indruk,
dat haar kortademigheid geens
zins een uitvloeisel is van een
gemis van muzikale denkkracht
bij de auteur. Veeleer is men ge
neigd te veronderstellen, dat deze
geaardheid van het thematisch
materiaal het product is van lo
gische overwegingen en van es
sentiële betekenis ln het con
structieve complex."
Als dit, zegt dr D., geen „va
der en zoon is" is in de kunst,
dan Is het toch zeker „moeder
en dochter van de familie K. Ol
der Jr.
Opheldering noodzakelijk.
Boven elke twijfel is verhe
ven, dat ingevolge de bepalingen
van de Nederlandse wet en
grondwet van een uitlevering
van Westerling aan Indonesië
geen sprake kan zijn. Maar wat
"Zal er dan gebeuren? De Minis
ter van Justitie schijnt deze zaak
in onderzoek te hebben. Het
.Handelsblad" voegt hieraan
toe;
Al met al zal het aanbeveling
verdienen, dat in de naaste toe
komst de regering omtrent haar
gedragslijn in het geval-Wester-
ling nadere mededelingen ver
schaft. Dit kan b.v. bij Nota aan
het Parlement. Maar het kan
ook door een duidelijk commu
niqué, waarin het beleid, dat de
regering in dit opzicht heeft
gevoerd, niet slechts met ver
wijzing naar vroegere medede
lingen, maar ook met betrekking
tot de actueleoverwegingen,
wordt uiteengezet. Daarnaast
rijst dan de vraag, of het be
richt, dat de kinderen van da
heer Westerling niet uit Indone
sië mochten vertrekken, in over
eenstemming met de feiten is.
Mocht dit werkelijk het geval
zijn, dan zal onze regering, ge
heel onafhankelijk van hetgeen
hier met de heer Westerling ge
beuren zou, al haar invloed moe
ten aanwenden om dit uitreis-
verbod, dat een zeer onaange
name indruk maakt, te doen op
heffen. Laat ons intussen hopen,
dat hier een misverstand in hes
spel is. 'Want wat ook de heer
Westerling in Indonesie moga
hebben bedreven of
het zou ondraaglyk zyn indien,
volgens moderne voorbeelden
uit dictatoriale onrecht-staten,
ziin kinderen als gijzelaars zou
den worden beschouwd.
DE ZAAK BERTHA HERTOGH.
Het comité Bertha Hertogh ont
ving het adres van zuster B. van
As. die door dit comité i.v.m. da
a.s'. procedure in de zaak werd
gezocht. Het comité heeft zich
met haar in verbinding gesteld.
Na een vyf-daags proces heeft
een Bulgaars gereehtshpf twea
voormalige Bulgaarse assistent-
ministers tot levenslange gevan
genisstraf veroordeeld en tien an
dere assistent-ministers tot straf
fen, variërende van 8 tot 15 jaar.
De plaatsvervangers van het
Noordatlantisch Verdrag hebben
Zaterdag plannen bekend gemaakt
om meer fabriekstapaciteit te be
nutten ter opvoering van de pro
ductie van voorrrangsgoederen m
het kader van het alomvattende
defensieprogram van het Atlan
tisch gebied.
