Nederlandse keritabakindustrie in
de knel.
€hefarine*.4"
1
Waarom geen verkoop van bevroren
vlees in Souburg?
HEEFT U EEN BETERE CAMERA
Ontstemming over luxueus beleid van de
Waterleiding-Maatschappij.
Kantonrechter te Oosthurg hield zitting.
hocht in de weg
Kleine man wordt de dupe.
De kosten van het onderwijs.
4krachtige pijnstillende
middelen in 1 tablet
Meer openbaarheid pewenst.
Zaterdag 27 Mei i?50
PROTESTANTS CHRISTELIJK DAGBLAD
Pagina 3
Roken tienmaal zo du ur als voor de oorlog.
(Van onze correspondent.)
Tot de echte oudvaderlandse Industrieën behoort ook het kerf-
tabaksbedrUf. Nederlanders hebben vanouds een bijzondere voor-
Uefde voor de „toeback" gehad. Vandaar dat sommige bedrijven op
dit terrein een reputatie van eeuwen hebben. Het ziet er naar uit,
dat het met deze faam weldra gedaan is, wanneer de overheid niet
bereid zal z(jn in te gr(jpen.
Wat is er aan de hand? Zoals
men weet heeft de sigarenindus-
trie een actie ingezet om de rege
ring te bewegen over te gaan tot
accijnsverlaging van sigaren.
Indien er echter één tak van de
tabaksverwerkende bedrijven ge
bukt gaat order de hoge accijn
zen, dan is dat de kerftabakin
dustrie, welke ons land van shag-,
rook- en pruimtabak voorziet.
Nuchtere cijfers wijzen dit uit.
Stelt men de gemiddelde klein
handelsprijs (waarin derhalve de
accijnsheffing begrepen zit) voor
het jaar 1936 op het getal 100,
dan is dit getal in 1949 gestegen
tot 451 voor de sigaren, tot 344
voor de sigaretten en tot 659 voor
de tabak! Men voelt wel: juist ln
de eerste plaats heeft déze in
dustrie redenen tot klagen.
Zou derhalve de regering er toe
overgaan de wensen der sigaren-
Industrie in te willigen inwil
liging betekent dat er op tabak
een lagere accijnsheffing komt
dan in 1936 dan zouden de
kerftabakkers al in een zeer on
gunstige positie komen.
Niemand denke, dat hier wordt
gepleit voor de belangen der 190
Bedrijven, al staan deze belangen
uiteraard eveneens op het spel.
In het geheel gaat het in de sec
tor der kerftabakindustrie om
ongeveer vierduizend personen.
(Ingez. mededeling, advert.)
'y Houd Uw wol als nieuw A
Wit wordt hagelwit, Y
'l Kleur
krijgt nieuwe fleur jjij
Uw wol veilig in J,J
ALKALIVRIJ I]
VOORKONT KRIMPEN ÉN HARO WORDEN
Blijkens een door het C.B.S.
bewerkte statistiek van de uit
gaven der overheid voor onder-
Wijs, kunst en wetenschap hebben
de totale uitgaven voor het on
derwijs in 1946 bedragen f302
millioen (1938: f187 min.). Hier
van nam het rijk f 218 min. voor
zijn rekening, de gemeenten be
taalden f 83 min., terwijl de pro
vincies het onderwijs met bijna
11 min. subsidieerden. Van deze
Uitgaven kwam 6.7 pet. ten goede
aan het rijksonderwijs, 29.1 pet
aan het gemeentelijk en 61.5 pet.
aan het bijzonder onderwijs.
Het lager onderwijs (w.o. kleu
terscholen, g.l.o., v.g.l.o, u.l.o, bui
tengewoon 1.0. en kweekscholen)
kostte de overheid f215 min.
(1938: f132 min.).
Voor het v.h. en m.o., het nij
verheidsonderwijs, het land- en
tuinbouwonderwijs en het hoger
onderwijs waren deze bedragen
resp. f 32 min. (f 23 min.) f 31
min. (f 18 min.), f3 min. f2
min.) en f 18 min. (f 11 min.).
De inkomsten, welke het on
derwijs toevloeiden en hoofdzake
lijk uit school-, college- en exa
mengelden bestonden, bedroegen
slechts f23 min. (f14 min,).
De publicatie bevat voorts ge
gevens over de gemiddelde over
heidsuitgaven per leerling van di
verse takken van onderwijs. Deze
bedroegen bijv. bij het gewoon la
ger onderwijs f 141,30 (f88.10),
bij het uitgebreid lager onderwijs
f201.10 (f 159.80) en bij de ho
gere burgerscholen f365 (f358).
Zover mogelijk zijn de uitgaven
gesplitst in personeels- en mate
riële uitgaven. Zo blijkt, dat van
de genoemde f 215 min. bij het
lager onderwijs niet minder dan
f 167 min. aan salarissen is uitge
geven.
Ten slotte zij opgemerkt, dat
voor kunst en wetenschap een be
drag van f 31 min. werd uitgege
ven. Hiervan betaalde het rijk f 23
min., de provincies fl min. en de
gemeenten f7 min.
Volksartikel.
Dat wil eigenlijk zeggen: het
gaat om een groot deel van ons
volk, dat er zijdelings bij betrok
ken is! Het aantal mensen, dat
shag rookt is enorm. Degenen,
die zich pijptabak aanschaffen,
zijn eveneens talrijk. En tenslotte
zijn er nog altijd vele consumen
ten van pruimtabak.
Wanneer men zich realiseert,
dat voor de oorlog een half pond
tabak reeds verkrijgbaar was voor
de somma van25 cent, en
dat men voor dezelfde hoeveel
heid thans f2.50 moet neertellen,
dan spreekt het vanzélf, dat juist
de minst kapitaalkrachtige klas
se van ons volk gedupeerd wordt.
De mensen, die hun eigen siga
ret rollen, omdat een „sjekkie"
goedkoper is dan een fabriekssi-
garet: de mensen die verknocht
zijn aan hun pijpje tabak; en ook
de eenvoudigen die de pruimta
bak verkiezen, zij alleen „draaien"
er voor op.
Men kan natuurlijk op het
standpunt staan, dat roken een
luxe is. De oorlog wees het tegen
deel uit. Er kwam toen wel on
omstotelijk vast te staan, dat het
consumeren van tabak een be
hoefte is, al zijn er vanzelf ook
op dit punt uitwassen. Het ware
absurd, wann:er door de hoge
accijnsheffing speciaal weer de
kleine man het loodje zou moe
ten leggen.
Stabilisatie.
Wat de kerftabakindustrie wil,
komt hier op neer:
1. Geen accijnsverlaging voor de
sigaren alleen. Dit zou leiden tot
wijziging van de rookgewoonten
in de richting van de sigaren bij
enkelen en de kerftabakken blij
ven met de moeilijkheden zitten.
2. Zo mogelijk accijnsverlaging
over de hele linie .sigaren, siga
retten, kerftabak). Maar in ieder
geval: stabilisatie der verhoudin
gen.
(Ingez. mededeling, ad^eit
Wanneer hevige pijnen U hel
leven moeilijk maken, neem dan
eens CHEFARINE „4". Elk lablei
beval 4 geneesmiddelen, die
siuk voor stuk wereldberoemd
zijn geworden als bestrijders
van rheumaiiek, menstruatie-,
zenuw-, hoofd-, kiespijn enz.
BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET
Gemeenteraad begrijpt
argumenten der slagers niet.
Waarom geen verkoop van be
vroren vlees in Souburg? Deze
vraag bleek belangrijker te zyn,
dan welk punt van de korte agen
da ook, die de gemeenteraad van
Souburg Donderdagavond had af
te werken. Noch B. en W. noch 't
grootste deel der raadsleden be
grepen de argumenten van de
Souburgse slagers, die weigerden
het bevroren vlees ln hun winkels
te verkopen.
De agenda was in een wip be
keken. De aanbieding van de ge
meenterekening over 1948 ging
gepaard met het benoemen van
een commissie van onderzoek, die
zal bestaan uit de heren A. W.
Bouff (Arb.), J. v. d. Have (C.H.)
en W. Huson (A.R.). Het voorstel
tot het onderbrengen van 15 wo
ningen aan het Koopmansvoetpad
in beheer en onderhoud bij het
Gemeentelijke Woningbedrijf
werd z.h.s. goedgekeurd. Daar
plotseling moeilijkheden gerezen
waren, werd het voorstel tot het
overdragen in eigendom van 80
woningwetwoningen aan de Chr.
Woningstichting Walcheren, door
B. en W. teruggenomen.
VLEESKWESTIE.
Nadat de heer Bouff er in de
rondvraag op had aangedrongen
de asfaltscheiding tussen fietspad
en wegdek van de Nieuwe Vlis-
singseweg te verbeteren, stelde
de heer P. den Boer (Arb.) de
vraag waarom er in Souburg geen
gelegenheid is geweest tot ver
koop van bevroren vlees. Burge
meester Stemerding zei het te be
treuren, dat de verkoop van dit
vlees niet in de gemeente had
plaats gevonden. De slagers, zo
deelde spr. mede, hebben verzocht
de noodslachtplaats voor de ver
koop te mogen gebruiken. B. en
W. wezen dit verzoek af, daar zij
dat onnodig vonden, omdat de ver
koop van dit vlees ongetwijfeld
ook in de slagerswinkels zou
kunnen worden verkocht. B. en
W. wilden echter verder overleg
plegen, doch plotseling bleek, dat
de Souburgers naar Vlissingen
moesten voor het kopen van dit
vlees. Deze gang van zaken be
vreemdde B. en W. in hoge mate.
De heer Stemerding sprak de
hoop uit, dat wanneer opnieuw
bevroren vlees ter beschikking
komt, dan de verkoop wel in Sou
burg zal kunnen plaats vinden.
De heer L. Ch. Jansen (Arb.) zei,
dat de slager zich niet behoeft
te schamen om bevroren vlees in
zijn winkel te hebben. Spr. vroeg
wat precies de reden was, dat de
slagers niet in de winkel wilden
verkopen. Het raadslid protes
teerde tegen de houding van de
'Souburgse slagers.
DE REDEN.
De. heer Stemerding zette de
redenen van de slagers uiteen en
zei, dat het in de eerste plaats
een natte boel in de winkel zou
worden, terwijl de slagers er be
ducht voor waren, dat de mensen
zouden denken bij de aankoop van
gewoon vlees, toch bevroren vlees
te krijgen. Wethouder H. M. v. d.
Putte deelde nog mede, dat B. en
W. het gebruik van de nood-
slachtplaats hebben geweigerd
omdat zij van mening waren, dat
de distributietijd en het in-de-rij-
staan tot het verleden moest be
horen. Nadat nog de heer G. Jan-
se (C.H.) het argument van de
slagers had verdedigd betreffende
verkoop van gewoon- en bevroren
vlees in hun winkels en enkele an
dere raadsleden nog het hunne
hadden gezegd, werd het debat
gesloten.
Axelse gemeenteraad vergaderde.
Bij de ingekomen stukken voor
de raadsvergadering was o.m. een
schrijven van Ged. Staten, dat
hun beslissing op de herziening
van het uitbreidingsplan met zes
maanden is verdaagd.
Ook was er een schrijven van
de heer J. Fanoy, vertegenwoor
diger der gemeente bij de Water
leidingmij., waarin hij nader toe
licht een destijds in de raad ge
stelde vraag, of er bij de Mij. te
luxueus geleefd wordt.
De heer C. van Bendegem
(Arb.) vroeg indertijd een ac
countantsonderzoek naar ev. on
doelmatige uitgaven.
Aan goede woningen voor amb
tenaren moest b.v. nog voor
f 6000 worden verbouwd. Met de
verklaring van de heer Fanoy was
spr. het niet eens. Deze zegt, dat
er niet verkwist wordt, maar spr.
hield het tegendeel vol. Hij wilde
niet beweren, dat er fraude ge
pleegd is, maar dat er te luxueus
is geleefd en daarop zal hij nog
terugkomen.
Ook de heer de Feijter (C.H.)
had een ander rapport verwacht,
want dit vond spr. niets meer dan
„een praatje aan de haard".
De raad bleek door dit rapport
niet bevredigd en er zal een
nieuw onderzoek worden inge
steld.
Medegedeeld werd, dat de on
derhoudskosten van de graven der
oorlogsslachtoffers ten laste der
gemeente komen; dat voor het
verkeersprobleem in de Koestraat
nog geen oplossing is gevonden;
dat de plaatsing der marktkra
men in de Noordstraat thans be
vredigend is; dat de plaats voor
de Veemarkt op de Kaaiwal bin
nen afzienbare tijd zal worden
overdekt; dat om tactische rede
nen niet tot woningbouw in de
buitenwijken zal worden overge
gaan; dat de electrificatie van
Kijkuit en omgeving de volle aan
dacht van het college heeft. Wan
neer echter de mogelijkheid van
aansluiting voor alle buitenwijken
aanwezig was, zou de gemeente
voor f 55.000 garant moeten zijn
en de P.Z.E.M.-directie voor een
zelfde bedrag. Bovendien moeten
dan de bewoners nog garant zijn
voor f 220 voor een bedrijf en f 60
voor een woning.
De heer de Feijter (C.H.) be
treurde, dat er geen principe-be
sluit was om tot electrificatie der
buitenwijken over te gaan en zou
graag zien, dat er eindelijk eens
een begin werd gemaakt.
Bij de discussie hierover zeide
wethouder van Bendegem (C.H.)
veel nut te zien in vergaderingen
op de buurten, om de houding der
bewoners t.a.v. de garantie-be
dragen te peilen.
Tenslotte werd besloten de
electrificatie van Kijkuit ter hand
te nemen.
B. en W. deelden verder mede,
dat aangaande de schooltandver-
zorging nog geen overeenstem
ming is bereikt met hogere in
stanties.
Aan de heren P. Dekker en R.
de Kraker werd een stuk grond
verkocht, groot 130 en 200 ca.,
gelegen in de Pieter Paulusstraat
a f 1.25 per ca.
In principe werd besloten tot
aankoop van enige percelen grond
voor aanleg sportvelden en om en
kele percelen grond in plan-West
aan te kopen t.b.v. nieuwbouw.
Aan de Nederl. Bastvezelstich
ting te Den Haag werden de fa
brieksgebouwen, het terrein en de
woning van het Gemeentelijk
Gasbedrijf verhuurd voor onbe
paalde tijd en voor f 1200 per
jaar.
De raad verleende machtiging
om straks pompen, motoren, en
hetgeen verder overbodig wordt
op de gasfabriek, te verkopen.
Aan de hengelsportvereniging
„G.O.A." werd het viswater in de
Kleine Kreek en het „Kleine
Putje" verhuurd voor f550 per
jaar.
Het verzoek van de afd. Axel
van de Alg. Bond voor Ouden van
Dagen om de kosten van zieken
fonds ,yoor rekening der gemeente
te nemen, kon niet worden inge
willigd, daar dit ongeveer f 12.000
zou kosten, hetgeen de draag
kracht der gemeente te boven
gaat.
B. en W. legden de raad een
tegemoetkomende regeling voor,
ïnnoudende per 1 Juli een bijdra
ge van 18 ct per week te verlenen
in de ziekenfondspremiën, dit
voor alleenstaanden met een in
komen tot f 1000 per jaar; 2 per
sonen tot f 1500 per jaar; ieder
gezinslid meer f 150. De kosten
worden geraamd op f 3000.
De heren Pijpelink en Van Doe
selaar (A.R.) keerden zich tegen
dit voorslel en zagen hierin het
gevaar, dat de kerk van haar taak
zou worden ontheven.
Zij waren ook van mening, dat
niet het behoefte-element moest
spreken, maar de sociale recht
vaardigheid.
Wethouder van Bendegem
meende, dat dit geen principe
kwestie was, doch een zaak van
hulpverlening. Na discussie werd
het voorstel van B. en W. aange
nomen met 82 stemmen (tegen
de heren Pijpelink en Van Doese
laar)
Het verzoek der Sportvereni
ging „V.S.V." te Zoutespui om
subsidie werd afgewezen.
Zware straften voor niet-naleving vaa
rundvee-tb.c. -verordening.
Het Kantongerecht, dat Don
derdag zitting hield te Oostburg,
kreeg weer lieel wat zaken to
verwerken. Het bovenzaaltje van
café „De Voyst" zat propvol, on
danks de afwezigheid van velen,
die meenden niet aan de oproep
om te verschijnen gehoor te moe
ten geven. Onder het gewone
genre zaken, dat behandeld werd,
zoals verkeersovertredingen en
het niet ln bezit hebben van be
paalde vergunningen, bevonden
zich enkele „meer Interessante".
De eerste hiervan betrof A. A.
G., opkoper te Aardenburg, die
onlangs ook al te Middelburg
voor de Arrondissementsrecht
bank was geweest en thans te
recht stond wegens het kopen van
gestolen lood en het nóch bij in
koop nóch bij verkoop noteren
van de transactie in zijn register.
Twee getuigen bevestigden één en
ander, twee anderen kwamen G.
een alibi geven voor één avond,
terwijl wel 5 a 6 keer gestolen
lood verhandeld was. Het kostte
wel even moeite om G. aan het
verstand te brengen wat zijn straf
was, doch na enkele malen herha
len snapte de man het. Voor het
eerste feit kreeg hij 14 dagen
voorw. met een proeftijd van 1
jaar en een onvoorw. boete van
f 100 of 50 d., voor het tweede
feit; f 10 of 5 d. en voor het derde
f 25 of 10 d.
SCHAPEN EN HONDEN.
A. W. en v. d. B. uit Sluis ar
riveerden, voorzien van een groot
aantal getuigen, voor de rechter.
Hun werd tenlaste gelegd, dat
hun resp. honden in de laatste
nacht van Januari drie schapen
doodgebeten en een paar gewond
hadden. W. trachtte duidelijk te
maken, dat het zijn hond niet
meer was, die het kwaad op zijn
geweten had en v. d. B. vertelde,
dat zijn opgesloten hond zich op
één of andere onnavolgbare ma
nier losgebroken had. Dit wilde
de Kantonrechter geloven, maar
bij W. kwam wel vast te staan,
dat de hond zijn eigendom was.
Het herkennen van de hond als
die van W. was blijkbaar nogal
moeilijk geweest. Eén der getui
gen kende de hond „betrekkelijk",
waarop de rechter opmerkte wel
te willen geloven, dat hij er nooit
aan voorgesteld was. Het slot van
het liedje was, dat v. d. B. schul
dig verklaard werd zonder opleg
ging van straf en A. W. f25 of
10 dagen kreeg.
DE KOE.
Een ernstig delict werd daarna
onder de loupe genomen. De land
bouwer A. E. de M. te Oostburg
had een koe verkocht aan M. J.
W. te Aardenburg, zonder dat bij
het dier een verklaring van t.b.c.-
vrjj te zijn, was. Beiden verklaar
den van mening te zijn geweest,
dat het beest t.b.c.-vrij was, doch
aan het feit, dat de noodzakelijke
verklaring ontbrak, deed dit niets
af. Overigens was de koe in geen
geval t.b.c.-vrij. Dit was gecon
stateerd door een veearts. De
vraag van de Kantonrechter was
dan ook of de M. de koe een rust
kuur had laten ondergaan in Aro-
sa, omdat het beest later niet
meer zou hebben gereageerd. De
t
FEUILLETON
door
TO VAN THIEL.
„Je ruikt de natuur", zegt Els.
„Spot niet", zegt Ally, ,,'t is de
verf, waar Jaap z'n rechterwang
mee besmeerd heeft". En dan
ernstiger:
,,'t Is een fijne studie Jaap.
Prachtig voor een groot doek".
Jaap blaast al maar r.ookwol-
ken de lucht in. Hij ligt achter
over in 't gras. Else en Ally heb
ben zich ook weer uitgestrekt
en genieten van Jaaps werk. Hoe
langer ze er naar kijken, hoe
mooier ze het vinden.
„Wat jammer dat jullie zo
gauw weg moeten, is daar nu
geen mouw aan te passen?"
De meisjes zucht-n.
„Helaas nee, Maandag aantre
den."
„Je bent eigen baas zou ik zo
zeggen, en Ally nou, die doet
zo'n beetje voor spek en bo
nen mee, is het niet?"
„K m m'n eer niet te na,
mannetje! Ally van Regteren is
moeder van vijf ieugdige ban
dieten, die haar van 's morgens
vroeg tot 's avonds iaat aan de
rokken bengelen. Daarenboven
is ze de organisatrice van ver
makelijkheden. Ze moet kunnen
dichten, declameren, grimeren
en jongleren om de gezellige
avondjes te doen slagen. En last
not least, mijnheer de schilder,
ze moet te-ke-nen. Tekenen
man, alsalsAnton
Pieck, Jo Spier of hoe ze
heten
Else schatert.
„Je mikt nogal eventjes hoog
?èg."
„Ik herhaal, als Anton Pieck.
Die kinderen zeggen zo maar
eventjes; „Juf, toe teken u even
Hans en Grietje met de oude
heks en het koekhuisje". En dan
duwen ze je een potlood in da
hand en een stuk papier en dan
moet je er aan geloven of je
kunt of niet."
,Oeh arme jij. Weet je wat
Ally; de beste raad, die ik je kan
geven is: neem tekenles."
„Om jouw zak te spekken,
dank je feestelijk."
„Hè ja, goed dat we er eens
over praten. Al, je moet les ne
men, dat ik daar niet eerder
aan gedacht heb. 'k Heb er nog
altijd plezier van, dat ik er bij
Jaap zoveel van geleerd heb."
„Merk ik anders niet veel
van, je draait er mij altijd
voor op."
„Ja kind, ik heb meestal ge
wichtiger dingen aan mijn hoofd
dan Anton Pieck te imiteren."
„Egoïst."
„Geen ruzie, kinders", kal
meert Jaap vaderlijk de opge
wonden gemoederen.
„Wat denken jullie, zou ik
hier wel een paar nachten in
het hooi kunnen slapen?"
„Ook nog v»1 in een kooi.
Joh, wij slapen samen in een
bak van een bedstee, hè Els?
In iedere kamer zijn wel een
paar van die vorige-eeuwse ge
vallen. Kijk, daar heb je onze
gastheer. Nou Jaap, vraag het
hem zelf maar!"
Het komt dik in orde.
Jaap geniet zelfs de eer, dat
hij op de logeerkamer mag sla
pen, die door de meisjes ver
smaad was.
's Avonds zitten ze met z'n
allen op de familiebank op zij
van de boerderij.
De boerin vraagt of Jaap hun
huis ook eens „opschilderen"
wil, ze houdt erg van een mooi
„plaotien".
Nou Jaap heeft al op alle
vier windstreken gestaan, geke
ken en geknievald. Het is ge
woon een zeventiende-eeuws
juweeltje met glas-in-lood-
ruitjes, luikjes en gebogen muur
ankers
Hij belooft dan ook grif dat
hij het voor elkaar zal zien te
krijgen.
Tegen tienen gaan de drie
kameraden nog een eindje om.
Jaap in het midden. Ally en
Else ieder aan een kant.
Er is zeker op een andere
plaats onweer geweest. Een
paar hevige windvlagen hebben
hier de lucht weer helemaal
schoongeveegd en de drukkende
warmte meegezogen. Het is nu
heerlijk koel.
Ze lopen langs smalle heide
paadjes en lange rijen korenmij-
ten. De donkere gedrochten
staan daar geheimzinnig en
roerloos stil.
Opeens is daar Jaap's stem
een beetje onzeker„Ik heb
iets, wat ik jullie vertellen wil.
Niemand weet het en niemand
heeft het nog gezienIk was
er mee bezig toen jullie zo plot
seling bij me op bezoek kwa
men". Hij aarzelt.
„Een portret van Lotty?"
vraagt Ally zacht.
Met een schok staat Jaap stil.
„Hoe wist....?"
„Och, dat voelde ik toen al."
„Sterk", zegt Jaap verwon
derd.
En hij gaat moeilijk verder;
,,'k Heb er heel lang over ge
daan maanden, 't is alleen
herinneringik heb er alle3
in willen leggen.zoals ze ge
weest isvoor me". Hees
breekt hij af.
(Wordt vervolgd.)
ambtenaar van het O.M., weer er
op, dat er een aantal veehouders
is, dat reageerders opkoopt en in
de handel brengt, iets wat het
werk van de Prov. Gezondheids
dienst voor Dieren om t.b.c.-vrije
stallen te krijgen, zeer schaadt,
terwijl bovendien de volksgezond
heid in gevaar gebracht wordt.
Hij eiste tegen de M. f 50 of 30
dagen en tegen W. f75 of 40 da
gen. De uitspraak was hieraan ge
lijk.
Zeeuws aCle,ïtei
Zo gaat het praatje door Ko-
pelle: „Bij de landbouwer D. W.
Rouw spóókt het! Eerlijk! Als je
daar 's avonds door de wei loopt,
dan dansen de vlammetjes van
onder je voeten. Zo maar! Op
eens; allemaal vlammetjes. En als
je goed kijkt, zie je langs de
slootrand ook steeds iets oplich
ten."
Zoiets is de moeite van het
onderzoek waard, dat zal ieder
een met ons eens zijn.
Dus klopten we bij de hoeve
aan.
De baas was gaan melken,
maar de vrouw zou het ons wel
eens even laten zien.
Dus toch? zult ge zeggen.
Ja en nee.
Er waren 1 vlammetjes; drie
weken geleden. In een hoek van
het weiland had men plotseling
iets zien branden. Er lag daar
een hoop modder uitgespreid,
want vorig jaar had men de
sloot uitgebaggerd. En die mod
der, waar intussen gras overheen
was gegroeid, was plotseling
gaan branden en als men erin
roerde kwamen opnieuw vlam
metjes te voorschijn.
Men stond voor een raadsel,
totdat de baas zich ineens her
innerde, dat de Duitsers, vóór
hun overhaaste vlucht, een hele
wagen met munitie in de sloot
hadden leeggekieperd.
Dat was dus het hele myste
rie; achtergebleven fosforhand-
granaatjes misschien, die ver
teerd waren.
Enfin, Kapelle had er een
spookgeschiedenisje mee. Waar
mede we maar zeggen willen,
dat je met een gerucht erg moet
oppassen.
Bestrijding
van de werkloosheid.
De heer Nederhorst, lid van de
Tweede Kamer had gevraagd te
mogen interpelleren over de re-
regeringsmaatregelen ter bestrij
ding van de werkloosheid. Minis
ter Drees heeft echter meege
deeld, dat hij er gezien de uitge
breidheid van de stof de voorkeur
aan geeft een nota aan de Kamer
over te leggen.
Eén der belangrijkste ken
merken van een gezonde demo
cratie is de openbaarheid. Het
publiek heeft er recht op te we
ten, hoe en op welke gronden
openbare colleges beslissingen
nemen.
Het is daarom zeer te betreu
ren en niet minder te veroor
delen, dat de laatste tijd het
euvel van besloten zittingen van
openbare lichamen steeds meer
om zich heen grijpt.
Wij moeten van al dat ge
heimzinnige gedoe niets hebben,
omdat het in strijd is met de
Nederlandse opvattingen van
regeren.
Het is tegenwoordig zó, dat
tal van gemeenteraden, tot zeer
kleine in onze provincie, gaarne
voor geruime tijd in geheime
zitting gaan om te spreken over
onderwerpen, waarvan men
blijkbaar vermoedt, dat zij het
licht der openbaarheid niet mo
gen zien.
Wij kunnen ons voorstellen,
dat er in een gemeenteraad za
ken aan de orde komen, waar
over men graag eens geheel vrij
uit wil spreken. Als er gespro
ken moet worden over aankoop
van gronden b.v. kan het nodig
zijn besloten te vergaderen, om
dat er groote financiële belan
gen op het spel staan. Ook, wan
neer het gaat om benoemingen
en tegen sollicitanten persoon
lijke bezwaren bestaan kan het
gewenst zijn niet in het
openbaar daarover te spre
ken, maar geen enkele bur
gemeester make er een ge
woonte van geheime vergade
ringen in te voeren. Zijn er za
ken, die geheim moeten blijven,
dan kan dit in vele gevallen,
met grondige motivering van de
redenen, in het openbaar aan de
pers worden verzocht.
Ook moeten wij bezwaar ma
ken tegen de in sommige plaat
sen gevolgde gewoonte een ge
meentebegroting eerst in beslo
ten zitting te behandelen, met
de directeuren van de gemeen
telijke diensten enz. erbij. Het
gevolg is, dat de latere open
bare behandeling niet tot haar
recht komt en de gemeentena
ren, voor wier welzijn het col
lege van B. en W., alsmede de
raad, heeft te zorgen, zich geen
voldoende oordeel kunnen vor
men over de wijze, waarop met
hun belangen wordt omgespron
gen.
Wil men meer belangstelling
wekken voor de publieke zaak,
dan moet men beginnen met het
ondemocratische instituut van
de geheime bijeenkomsten zo
veel mogelijk op te heffen. T.
Begrotingen Oorlog en Marine
De voorzitter der Tweede Ka
mer heeft Donderdag medege
deeld, dat de begrotingen van
Oorlog en Marine nog enige we
ken op zich zullen laten wachten.
Het gaat hier over de begrotin
gen voor1950, waarvan intus
sen reeds 5 maanden verstreken
zijn.
De „Columbia Broadcasting
System" heeft een plan ontwor
pen voor het stichten van een
„Televisiestad" te Hollywood van
drie blokken lang en een blok
breed.
Niet direct zeggen? „Ik wou dat ik m'n box maar weer
terug had".
„Geef mij m'n box maar, want toen waren mijn opnamen altijd
goed en nu..." Deze droeve verzuchting is van een man, die „een
betere camera" had gekocht en tot de ontdekking kwam, dat er
weliswaar vele mogelijkheden waren, maar nog meer moeilijkhe
den. De moeilijkheden zouden echter niet groot geweest zijn, als de
man maar precies had geweten welke functie de diverse onderdelen
van zijn camera vervulden.
We zullen thans de betere camera eens onder de loupe nemen,
teneinde alle moeilijkheden in mogelijkheden to veranderen.
Men vindt ze in vele
typen doch het principe
is bijna steeds gelijk.
Het kardinale verschil
met de box ligt in de
lens. Deze is lichtster
ker en de belichtings
mogelijkheden zijn der
halve groter vaak tot
1/200 sec. en meerdere
diafragmaopeningen.
De lens.
De lens van de box
bestaat uit een enkel
lensje (meniscus lens),
waarvan alleen het
middelste deel gebruikt
kan worden om een
scherp beeld te krij
gen. De betere camera
daarentegen heeft een
lenzenstelsel, bestaande
uit meerdere lenzen,
hierdoor ontstaat een
scherp beeld, hetgeen
vooral bij vergroten
duidelijk zichtbaar is,
en bovendien kan hier
het hele oppervlak
van de lens gebruikt
worden, om het beeld te vormen.
Wel moet men nu scherp stellen
of wel op een meter afstand in
stellen. Zoals wij reeds vorige
week schreven moet de gevoelige
laag van de film steeds door de
zelfde hoeveelheid licht belicht
worden. Om nu de lichtinval te
kunnen regelen is een iris-dia
fragma in de lens aangebracht.
Het diafragma.
Deze bestaat uit een aantal
over elkaar liggende blaadjes, die
door het draaien aan de diafr.-
ring elke willekeurige diafragma
opening kunnen vormen, in tegen
stelling met de box, die immers
slechts één soms twee vaste diafr-
openingen heeft. De diafragma
opening wordt aangeduid door
een F focus getal, bij de box
is dit meest F. 12,5. Zetten wij nu
bij de duurdere camera het dia
fragma ook op F. 12,5 of op het
getal dat er het dichts bijkomt
F. 11, dan is de opening even
groot als die van de box en laat
dus evenveel licht door, waardoor
de belichting bij volle zon ook
1/25 of 1/30 sec. moet zijn.
De belichtingstijden.
Maar wij hebben nog meer mo
gelijkheden om het binnenkomen
de licht te regelen, n.l. door mid
del van de belichtingstijd. De be
lichtingstijd is bij deze camera
niet beperkt tot 1/25 sec., doch
vaak vinden wij een hele reeks
belichtingtijden n.l. 1/5, 1/10, 1/25,
1/50, 1/100, 1/200 sec., en soms
zelfs tot 1/1250 sec. Ook hier is
elke naast liggende tijd de helft
van de vorige, waardoor dus ook
steeds de helft minder licht bin
nenkomt, Bij volle zon moeten
Golven, in sterke beweging, up.,-10 socoude.
Hier steeds van uitgaan.
Dus 1/25 op F. 11 of F. 12,5 bij
volle zon. Maar op onze camera
komen meer getallen voor, meest
al F. 12,5, F. 9, F. 6,3 en F. 4,5.
De verhouding van deze getallen
is 1:2:4:8, d.w.z. bij het getal
9 is de opening 2 maal zo groot
als bij 12,5 en bij 6,3 2 maal zo
groot als bij 9 en dus 4 maal zo
groot als bij 12,5 enz. Wanneer
wij nu de opening 2 maal zo groot
maken gaat er natuurlijk bij volle
zon 2 maal zoveel licht door de
lens bij dezelfde belichtingstijd.
Is het nu 2 maal zo donker dan
geeft F. 9 met de belichtingstijd
van 1/25 sec. juist een goede be
lichting. Er is nu de helft minder
licht, maar wij vangen door onze
2 maal zo grote opening dit pre
cies op. Is het nu 8 maal zo don
ker dan zetten wij hét diafragma
op 8 maal zo groot dus op F. 4,5
en belichten nog 1/25.
Wij kunnen nu ook bij donker
weer fotograferen. Dus goed
onthouden: elk kleiner getal is
een opening van 2 maal zo groot
als het voorgaande.
wij 1/25 sec. belichten op F. 12,5,
maar dan kunnen wij onder steeds
dezelfde omstandigheden op 9,
1/50 sec. o fop 6,3 1/100 sec. en op
4,5 1/200 sec. belichten, waardoor
het dus mogelijk is met deze ca
mera zeer korte bel-tijedn te ma
ken. Deze z(jn nodig by het foto
graferen van bewegende voorwer
pen, b.v. sportopnamen enz.
Ook de foto van deze week is
met 1/200 sec, gemaakt om de
golven, die in sterke beweging
zijn, goed te krijgen.
Voor hen, die zich nog een
duidelijker uiteenzetting wensen,
hebben wij een tweetal schema's
samengesteld, één over het be
schreven onderwerp en één om
vast te stellen welke bei-tijden
nodig zijn voor verschillende
sportopnamen enz. Terwijl te
vens door een dei fabrikanten
van foto-materiaal een zeer han
dige bel-tabel beschikbaar is
gesteld, alles op aanvraag tegen
de bekende port- en adm.-
kosten.
