UUêtm'im
De Goese Heren op het Stadhuis.
De fiscus ruïneert de sigarenindustrie.
Kans op onyewenste derde loonroiide
is groeiende.
In 1750 had Goes nog maar
3500 inwoners.
Chefarine 4
Hu 4 beroemde mid
delen tegen pijnen.
Dank zjj Benelux-verplichtingen.
„Bruin brood" en zandaardappelen.
De bocht in de weg
wëg~j
1 Mei alle kolen van de bon.
I02SSS1
DE AARDSTRALEN-THEORIE,
Schadelijke vorm van kwakzalverij.
Zaterdag 1 April 1950
PROTESTANTS CHRISTELIJK DAGBLAD
Pagina 3
DE BEIAN6STELLIW6 VOOR DE PROVINCIALE ZEEÜWSE BIBLIOTHEEK NEEMT G&STADI6 TOE
HET STADHUIS.
Zoals in de meeste plaatsen
staat ook in Goes het stadhuis
op de Markt, waarvan de noord
en oostkant vroeger met een
rij bomen was beplant. Dit ge
meentehuis is geen indrukwek
kend gebouw, zoals b.v. de raad
huizen uit Middelburg vóór 17
Mei 1940 en uit Veere, die trou
wens veel ouder zijn. Het Goese
stadhuis, zoals we dat tegen
woordig kennen, dateert pas van
1771, het oudere vóór die tijd
is door brand verwoest, alleen
de oude toren rechts dateert nog
uit de middeleeuwen (behalve
de koepel). In 't middengedeelte
flankeren de beelden van die
Waarheid en Gerechtigheid het
wapen van Goes. De stenen der
wet, vroeger ook bij haast elk
gemeentehuis aanwezig, zijn op
geruimd. Zj behoeven ook geen
dienst meer te doen, want de
tegenwoordige strafwetten ken
nen het gebruik ervan niet meer.
Vroeger werden ze meermalen
gebruikt als strafmiddel, vooral
voor vrouwen. Als ze gevochten
of gekeven hadden of geschol
den op haar buurvrouw, werden
de zware stenen om haar hals
gehangen en moesten ze een ge
dwongen wandeling door de stad
maken. En u begrijpt, voor zo'n
uitstapje was de belangstelling
der stadgenoten altijd groot. Voor
al de jeugd liet zich niet on
betuigd door roepen en schreeu
wen en het gooien met alles wat
gooibaar was: rotte appels, straat
vuil, paardevijgen.
Bij het stadhuis van Veere
hangen deze schandstenen nog
altijd boven de kaak en aan het
nieuwe gemeentehuis van Baar
land zijn ze te vinden onder de
vlaggestok.
Bekend zijn de z.g. „grauw
tjes", vervaardigd door Gee-
raerts, boven de deuren van de
raadzaal aangebracht als versie
ring.
DE VROEDSCHAP.
Ongeveer 1750 had Goes nog
maar 3500 inwoners, maar het
had toch 2 burgemeesters en
veroorloofde zich ook de luxe er
2 secretarissen op na te hou
den. Maar de leden van de
Raad (vroedschap) vergaderden
meestal iedere week: 's Zater
dagsmorgens om 10 uur. Er
schijnt dus heel wat te doen
geweest te zijn, want in vorige
eeuwen bemoeiden ze zich met
dingen, waar we nu niet meer
aan denken er een burgemeester
of een raadslid bij te halen.
Het iedereen naar de zin ma
ken ging natuurlijk niet, vooral
tijdens de geloofsvervolgingen
onder Karei V en Filips II ver
keerden ze in een moeilijke po
sitie. Waren ze te streng, dan
kregen ze een deel van hun
onderdanen tegen zich, en zagen
ze te veel door de vingers, dan
ontvingen ze een boze brief van
de Landsheer, dat ze „veel te
zacht en te mals waren"!
Met deze laatste betiteling was
ook de misdadiger het eens, die
uit de cel onder het stadhuis wist
te ontsnappen en als afscheid
de volgende „dankbetuiging"
achterliet:
„Die Wil stelen en niet wil
[hangen
Ga naar Goes en late zich
[vangen,
Want de Heren van Ter Goes
Zijn zo zacht als appelmoes."
Misschien ook waren zijn
kerkerdeur of de tralies van zijn
raampje wel erg zacht geweest!
ZORG VOOR DE BURGERS.
Het moet gezegd worden, dat
de Goese Raad goed voor zijn
onderdanen zorgde. Zo werd in
1651 een zekere Jan Maartense,
die in handen van de Turken
was geraakt, uit hun wrede
handen vrijgekocht voor de som
van 1000 gulden.
Ook dachten de Heren op het
stadhuis aan de gezondheid van
hun onderdanen. Zo benoemden
ze eens een bekend chirurgijn
uit Delft als stadsoperateur, op
voorwaarde dat hytwee
maal per jaar zou overkomen
Alle operaties moesten dus tot
die tijd worden „opgespaard"'
En als er dan spoedoperaties wa
ren, die geen week, geen dag
zelfs konden wachten? Och, we
moeten niet vergeten, dat in
vroeger eeuwen heel weinig ge
opereerd werd; met huismiddel
tjes en aderlaten probeerde men
gevallen, die tegenwoordig een
operatie nodig maken te genezen.
De Goesenaars mochten zelfs
geen arm of been laten afzetten
zonder toestemming der regering.
Maar een goede maatregel was
het toch zeker wel, dat eens bij
het bekend worden van honds
dolheid alle honden uit Goes
zo volledig mogelijk werden
gevangen en per schip werden
weggevoerd.
En de bepaling, dat niemand
uit Goes mocht verhuizen als hij
zijn schulden niet had betaald,
zullen de mogelijke schuldeisers
wel een verstandig besluit ge
vonden hebben.
Reeds eeuwen terug had Goes
een vloekverbod. Wie Gods naam
ijdel gebruikte, moest als het de
eerste keer was 1 pond (f 6.
boete betalen, bij volgende over
tredingen werd de boete ver
groot. Betrof het kinderen, dan
moesten de ouders betalen en
de politie-agenten hadden het
recht de pet of hoed der kin
deren als pand mee te nemen,
die ze eerst terugkregen als de
vereiste boete was betaald.
Voor al deze goede zorgen
hadden de Heren dus wel recht
op een luxueuse maaltijd ten koste
van de stadskas, nietwaar? Een
eterijtje, dat b.v. in 1776 nog
f 1000.kostte! En dat later
slechts één keer per jaar werd
gehouden.
U ziet, de schatkist van Goes
(Ingez. mededeling advert.)
Wanneer zware hoofdpijn, hevige
zenuw- of andere pijnen niet ie
verdrijven zijn, neem dan eens
Chefarine „4". Elk iablet beval
vier wereldberoemde genees
middelen. Eén ervan Chefarox -
zorgi dat zelfs de gevoeligste
maag tAch niet van streek raakt.
diende dus wel eens flink ge
spekt te worden. De Goesenaars
moesten dan ook aardig belas
ting betalen en zowat alle artike
len waren met accijns belast.
Vele stadsambten waren be
zwaard met recognitie, d.w.z. ze
moesten de eerste paar jaar een
deel van hun salaris in de stads
kas storten. En wie een gewich
tige betrekking in Goes wenste
te krijgen, behoorde een flinke
som geld aan te bieden, anders
greep hij er naast. Dat door
deze maatregel altijd de be
kwaamste personen werden be
noemd, valt te betwijfelen. Amb-
ten'voor de meestbiedenden, met
de nodige omkoperij der raads
leden er bij!
BEMOEENG MET HUISE
LIJKE AANGELEGEN
HEDEN.
Er is een oud spreekwoord dat
zegt, dat men de vuile was
binnenshuis moet behandelen.
Maar in het oude Goes werd
deze soms op het Stadhuis ge
bracht!
Het kon gebeuren, dat de ver
houding tussen man en vrouw
niet in orde was. Wanneer de
regering der stad er niet in
slaagde de toestand te verbete
ren en de echtelieden voort
gingen met „schelden, kijven,
vloeken of andere kwade woor
den geven", werd er boete op
gelegd (bepaling van 1611).
In 1627 wilde een vrouw haar
man verlaten. Maar de Raad
kwam tussenbeide en gaf haar
bevel zich binnen acht dagen
bij haar man te voegen, deed
ze het niet, dan werd ze voor
altijd uit de stad verbannen.
Zo zijn de gemeenteraadsleden
meermalen opgetreden als
scheidsrechter in huwelijkszaken
die scheef dreigden te gaan.
Ongeveer twee eeuwen ge
leden werd er een ordonnantie
uitgevaardigd tegen de ongere
geldheid der dienstboden, die
zich niet gedroegen zoals „de
rede, eerbaarheid en goede orde"
vereisten en binnen de afge
sproken tijd hun dienst opzeg
den en een andere mevrouw
zochten.
Allerlei ordonnanties dus, som
mige wat wonderlijk voor onze
eeuw of helemaal uit de tijd,
maar waarvan we mogen aan
nemen, dat ze tot stand kwamen,
omdat het welzijn van de Goese
burgers de Heren op het stadhuis
na aan het hart lag.
L. v. W.
Het hoofdbestuur van de vak
groep sigarenindustrie heeft mee
gedeeld, dat de sigaren te duur
geworden zijn in verhouding tot
de koopkracht. De afzet stagneert
en de oorzaak liiervan is, volgens
het bestuur, de te hoge accijns,
die de industrie moet betalen.
„Voor de oorlog bedroeg de ac
cijns 12}^ pet. en de sigarenin
dustrie kon best tegen de sigaret
tenindustrie concurreren. Thans
is de accijns gestegen tot 27)4 pet
en de industrie is niet in staat
deze hoge belasting op te bren
gen".
Het bestuur voegde hieraan toe,
dat de besprekingen die over de
moeilijkheden met de desbetref
fende ministeries zijn gevoerd op
niets zijn uitgelopen. Aan de mi
nisteries van Economische en
Sociale Zaken had men wel oren
naar de verlangens van de siga
renindustrie, doch het ministerie
van Financiën stelde zich op het
standpunt, dat een verlaging van
de accijns niet wel mogelijk is in
verband met de Benelux-verplich
tingen.
„Ons bedrijf wordt door de fis
cale maatregelen op deze wijze
onherroepelijk geruïneerd als er
geen oplossing wordt gevonden",
aldus het bestuur.
„In België is de industrie met
haar tegenwoordige productie van
slechts 5.000.000 sigaren per
maand reeds vrijwel aan de grond
gelopen. Daar bedraagt de accijns
39 pet. Ook onze industrie loopt
gevaar deze weg uit te gaan. Voor
de oorlog produceerden wij
140.000.000sigaren per maand (99
pet. voor binnenlands gebruik) en
thans is onze productie gedaald
tot 60.000.000 per maand. In 1938
werkten 27.000 arbeiders in de si
garenindustrie. Thans nog geen
10.000. Als wij niet verder kunnen
werken zal het aantal werklozen
toenemen en de positie van Am
sterdam als tabaksmarkt zal een
geduchte knauw krijgen".
Er is naar de mening van het
bestuur een onredelijke verhou
ding tussen loon en accijns in de
sigarenindustrie. Ter illustratie
daarvan gaf men het voorbeeld,
dat bij een loon van f 10 voor de
oorlog een accijns van f 5 werd
geheven. Bij het hogere na-oor-
logse loon van f20 bedraagt de
accijns f 40.
Het bestuur meent, dat slechts
een belangrijke daling van de ac
cijns de Nederlandse sigarenin
dustrie kan redden.
Een heffing bijvoorbeeld van 10
pet zou de industrie in staat stel
len haar oude positie te heroveren
en de vakgroep meent, dat het
sigarenverbruik bij de lagere
kostprijs zozeer zou stijgen, dat
de opbrengst aan accijns over het
geheel genomen gelijk zou blij
ven.
Republikeinse senatoren door
Truman beschuldigd.
President Truman heeft en
kele republikeinse senaatsleden
beschuldigd van hulpverlening
aan de Sowjet-Unie door te
trachten de Amerikaanse buiten
landse politiek te saboteren.
Senator Joseph Mocarthy, die
herhaaldelijk van communisti
sche infiltratie in het ministerie
van buitenlandse zaken heeft
gerept, noemde Truman „de
grootste troef, die het Kremlin
heeft". De president verklaarde
„schoon genoeg" te hebben van
de aanvallen op het State De
partment door de senatoren
McCarthy, Styles Bridges en
Kenneth Wherry.
Hij gaf de journalisten uit
drukkelijk toestemming om hem
als volgt te citeren: „Het groot
ste voordeel dat het Kremlin
heeft, is gelegen in de partijdige
poging in de Senaat om de on
partijdige buitenlandse politiek
van de V.S. te saboteren".
Eerste Kamer aanvaardde Sociale Zaken.
Als de regering er niet in slaagt een oplossing te vinden voor de
groeiende wanverhouding tussen lonen en prijzen, dan zal de zo
uitermate ongewenste derde loonronde onvermijdelijk zyn. Dit
heeft in de Eerste Kamer minister Joekes toegegeven, die na drie
dagen van beraadslagingen zijn begroting voor Sociale Zaken zonder
hoofdelijke stemming zag goedgekeurd.
Alleen do communisten vroegen om aantekening, dat zy geacht
wilden worden te hebben tegengestemd.
Mr Joekes verzekerde met na
druk, dat de ernst der omstandig
heden er toe behoort te brengen,
niet te veel „liever koekjes" te
bakken en b.v. bruinbrood of
zandaardappelen te eten in plaats
van niet voedzamer maar wel
duurder wittebrood of hoger ge
prijsde kleiaardappelen. Het voor
jaar brengt nu eenmaal altijd
prijsverhoging, zei de minister, die
hoopte dat de aardappelprijzen
spoedig zullen dalen.
Loonregelingen.
De minister heeft ten aanzien
van de kwestie, welke organisatie
in de toekomst de loonregelingen
zal moeten treffen, verklaard, dat
de thans geldende bepalingen zich
tegen loonregelingen door het be
drijfschap verzetten.
De sociale verzekering.
De reorganisatie van de sociale
verzekering is een wens die reeds
lang in ons land leeft. In de eer
ste plaats is nodig, dat de uitvoe
ringsorganen gecentraliseerd gaan
werken. Een desbetreffend ont-
FEUILLETON
door
TO VAN TH IEL.
46)
Els had er eerst niets van be
grepen. „Wat wat is er dan,
wat bedoel je, is mevrouw weer
erger?"
En toen had ze het er uitge-
hakkeld, onderbroken door he
vige snikken: „Mevrouw.is.
dood. Een embolie door het hart
zegt de dokter."
Wat het meisje meer gezegd
heeft, weet Else niet. Het was
net of alles opeens om haar heen
waggelde, ze moest zich vast
grijpen om niet te vallen. De
hoorn was uit haar hand gegle
den en ze was op een stoel
neergezakt.
Zo vond mevrouw Jensma
haar, toen ze even later beneden
kwam.
Ongerust had ze haar naar
boven geholpen en daar had Els
haar het vreselijke verteld. Toen
moeder zag hoe diep het haar
kind aangreep, stond meteen
haar besluit vast: In geen geval
mocht haar dochter er heen; zij
zélf zou de honneurs voor Jaap
gaan waarnemen.
Els had versuft geknikt.
„En jij gaat direct een poosje
liggen. Ik sluit de zaak van
daag."
Op weg naar Jaap was ze
meteen even bij de Van Regte-
rens aangegaan en had daar de
treurmare verteld. En ze had
Ally gevraagd, als ze hulp no
dig had, of ze dan op haar kon
rekenen.
„Ik wil Els er liever helemaal
buiten laten, ze trekt het zich
zo erg aan."
„Geen wonderontvalt
Ally.
Even kijken de ogen van me
vrouw Jensma scherp in die van
het meisje.
Zou er dan toch iets..? flitst
het door haar heen. Het kind
was zo vreemd de laatste tijd.
Dan schudt ze energiek alle
dwaze overleggingen van zich
af en gaat ze op weg naar haar
zware taak.
Jaap gaat verslagen door de
dagen. Alles glijdt langs hem
heen. Er komt geen traan in z'n
ogen en geen klacht over zijn
lippen, 'tis of hij met -tomheid
geslagen is.
Mevrouw Jensma is als een
moeder voor hem, ze neemt zo
veel ze kan alle zorgen weg, me
neer regelt de zakelijke dingen,
hij schrijft met z'n vrouw de
adressen van de rom !-n >rten en
spreekt alles af met de begra
fenisondernemer.
Op de dag van de begrafenis
zit Jaap bij de rouwdienst met
grote afwezige ogen voor zich
uit te staren. De woorden van
de dominé zijn ijdele klanken
voor hem.
Als ze uitstappen by de aula
wankelt hij het rijtuig uit. De
predikant die naast hem gezeten
heeft, geeft hem een arm en sa
men staan ze bij de baar en lo
pen ze naar Lotty's laatste rust
plaats. En even verstard als hij
heengegaan i s, komt hij ook
weer thuis.
De mensen schudden meewa
rig het hoofd. Ze vrezen, dat het
te zwaar wordt voor zijn ver
stand. Een paar proberen een
gesprek met hem. Alles tever
geefs.
Als eindelijk alle genodigden
weg zijn en Else's moeder alleen
met Jaap in de kamer achterge
bleven is, gaat deze opeens naar
het orgel. Ze slaat een paar ae-
coorden aan. Dan zingt ze met;
een even bevende stem; Nooit
kan 't geloof te veel verwach
ten
Lotty's lievelingsgezang!
Bij de tweede regel is het of
er een schok door Jaap heengaat.
Zijn ogen worden groot en wijd.
Mevrouw Jensma zingt, maar
tegelijk smeekt ze vurig om hulp
voor deze geslagene.
Dan hoort ze plotseling een
droge snik. Ze kijkt om. Jaap is
weer gaan zitten, met z'n hoofd
op de armen ligt hij op de ta
fel. Z'n hele lichaam schokt.
Even laat ze hem begaan. Dan
is ze naast hem en legt haar
hand op zijn schouder. En zacht,
vertrouwelijk, begint ze met
hem te praten over Lotty, over
haar geloof, over haar heerlijk
heid nü.
Als een kind by zijn moeder
zo snikt Jaap al z'n verdriet bij
haar vit. En zachtjejs leidt ze
hem weer op de weg, die een
poosje voor hem verduisterd is
geweest en die hij niet meer
vinden kon.
En als l.ij die weg weer voor
zich ziet, beschenen door het
grote wondere Licht, dan weet
"hy, op Wien hij steunen kan.
Else heelt al bijna veertien
dagen pal gelegen.
De innerlijke strijd heeft haar
lichamelijk zo aangepakt, dat ze
lusteloos en moe maar het liefst
in bed bleef.
Dokter constateerde heel nuch
ter „overspanning", alleen Ally
weet eigenlijk de juiste oorzaak
van Else's ziek zijn.
Op Lotty's begrafenis kon ze
niet eens komen en haar vrien
din is in die dagen de rechter
hand van haar moeder geweest.
(Wordt vervolgd.)
werp waarin mede een wijzi
ging van de kinderbijslag en de
ziektewet is geregeld is gezon
den naar de Raad van State.
Voor de uitvoering van de ver
schillende verzekeringen zullen de
bedrijfsverenigingen zorg kunnen
dragen. Hoe zal de overgang van
de tegenwoordige organisatie naar
de komende zijn? Dat is een
moeilijk vraagstuk, zei de minis
ter. Daarvoor zyn we reeds prac-
tisch gesteld nu de Werkloos
heidswet tot stand is gekomen.
Deze wet is nl. een voorloper op
de nieuwe organisatie.
Het zal bezwaarlijk zijn om deze
wet op 1 Juli a.s. te doen ingaan,
want de instelling van de bedrijfs
verenigingen gaat niet zo vlot en
bovendien is de organisatie van de
werkloosheidsverzekering voor de
landbouw niet eenvoudig.
De bewindsman veronderstelde
niet dat hij over gebrek aan me
dewerking zal hebben te klagen.
Het moeilijkste deel der sociale
verzekering is de Ouderdomsver-
zekering. Een desbetreffend voor
ontwerp is echter gereed. Het in
terdepartementaal overibg zal
echter nog wel enige tijd vergen.
Tevens is er een algemene regeling
voor het spaar- en pensioenfonds
in de maak
Staatssrecretarissen gaan reizen.
Voor de zoveelste maal verde
digde minister Joekes de aanstel
ling van de twee staatssecretaris
sen aan zijn departement. Zy moe
ten met gezag kunnen optreden
naar buiten en het land kunnen
afreizen. De minister zelf heeft
geen tijd om de noodzakelijke bui
tendienst contacten te onderhou
den. Dat slechts tijdelijke plaats
vervangers in de oorspronkelijke
functies van dr van Rhijn en dr
v. Muntendam werden benoemd,
ligt in verschillende omstandig
heden, zoals de deskundigheid van
de twee nieuwe staatssecretaris
sen. Minister Joekes zag geen mo
rele bezwaren. Prof. Molenaar
(V.V.D.), zo zeide hy, verwijlt in
de theorie en oordeelt niet met
deskundigheid van zaken. De Ka
mer heeft zich ten slotte ver
enigd met het voorstel om de
loongrens voor de sociale voorzie
ningen van f3750 tot f4500 te
verhogen.
Woensdag na Pasen komt de
Kamer weer bijeen om de begro
ting van Justitie te behandelen.
De lange-afstand bommenwer
per, de XB-36, waarmee bij de
Consdidated-Vultee fabrieken te
Forth Worth in Texas nog steeds
proefnemingen worden gedaan,
is thans uitgerust met een nieuw
soort landingsgestel. Het is een
type tractor landingsgestel zoals
men kan zien.
De minister van Economische
Zaken, heeft na de adviescommis
sie voor de huisbrandvoorziening
te hebben gehoord, besloten de
distributie en de rantsoenering
van vaste brandstoffen voor huis
brand en kleine industrie met in
gang van 1 Mei 1950 te beëin
digen.
Dit houdt in, dat by aankoop
van deze brandstoffen met inbe
grip van anthraciet en eierbriket-
ten van deze datum af geen bon
nen of vergunningen meer nodig
zijn. Deze maatregel kan genomen
worden, omdat de huisbrandposi
tie thans over het geheel genomen
voldoende ruimte laat, om een
normale behoefte van de bevol
king in de tot dusverre gebruike
lijke verdeling te dekken.
Het ligt voorshands niet in de
bedoeling de prijzen vry te laten.
Vakwedstrijd voor schoen
makers om de „gecroonde
leersse".
In opdracht van de Vakgroep
Maat- en Orthopaedische Schoen
makerij, vervaardigde de Utrecht
se edelsmid Brom, een in zilver
gedreven wisselschild, met de „ger
croonde leersse" als embleem, dat
de inzet zal zijn van een nationale
vakwedstrijd, die om de twee jaar
gehouden zal worden.
In Juni van jaar vindt de
eerste wedstrijd plaats.
(Ingez. mededeling advert.)
WALE-EN0ELSE
VOO-R.00-R.LOO?>
VAN KWALITEIT
TELEFOON 200 <K II02>
Geen parachutisten in' onze
strijdkrachten.
Nederland krijgt geen parachu
tisten. Het Canadese aanbod, om
ook Nederlanders aan hun scholen
tot parachutisten op te leiden,
heeft de Nederlandse regering,
naar vernomen wordt, van de
hand gewezen. De reden hiervan
is, dat aan de Nederlandse strijd
krachten in het bestek van de
collectieve defensie der twaalf
Nato-landen een zo uitgesproken
verdedigende taak is toebedeeld,
dat aan parachutisten geen be
hoefte bestaat.
Campagne tegen rassen
discriminatie in Z.-Afrika.
Ds Scott, de protestantse zen
deling in Zuid-West-Afrika, dl»
onlang voor de Verenigde Naties
de Zuid-Afrikaanse regering van
verregaande rassendiscriminatie
beschuldigde, zal een campagne
beginnen „om het geweten der
Engelse Christenen wakker te
schudden voor het rassenpro-
probleem".
Niet alles Is welkom!
De Chicagose Importeur Chr.
Janus heeft van zijn rijke Egyp»
tische oom onder meer 4 Egypti
sche dansmeisjes van 16 tot 21
jaar geërfd.
Zijn tante, die twee derde van
zijn ooms nalatenschap heeft ge
kregen, betwist hem echter nog
zijn deel en zijn vrouw is ook niet
bepaald enthousiast over die
meisjes.
menten, na te gaan. Het is be
kend dat suggestieve invloeden
brj dergelijke aandoeningen gro
te, zij het ook tijdelijke, verbete
ringen kunnen geven.
De mysterieuze aardstralen
hypothese nu kan op dezelfde wij
ze machtig genoeg zijn om soort
gelijke verbeteringen te bewerk
stelligen, vooral waar deze hypo
these nog ln een magisch gewaad
gehuld is.
Deze magisch demonische fac
tor wordt belangrijk versterkt
door de wijze waarop deze aard
stralen z.g. geneutraliseerd wor
den.
De schrijver bespreekt dan de
z.g. Povernl-apparaten, geheim
zinnige kastjes, welks Inhoud de
schadelijke werking der aardstra
len op zou kunnen heffen.
„De werkelijke Inhoud dezer
kastjes wettigt een gunstige wer
king echter allerminst. Het is
merkwaardig te zien, hoe oneven
wichtige mensen op deze metalen
voorwerpen al hun hoop en ver
trouwen stellen, op dezelfde wyze
als primitieve volken dit doen op
hun houten of stenen afgodsbeel
den".
In zijn onlangs verschenen werk
,,De Parapsychologie" wordt door
dr F. J. Tolsma ook aandacht ge
schonken aan de z.g. aardstralen
als verwekkers van verschillende
ziekten.
Deze deskundige schrijver zegt
daarvan onder meer;
Wat verstaat men onder aard
stralen.
De naam geeft het tot op ze
kere hoogte aan. Het betreft hier
stralen, welke hun oorsprong vin
den in de aarde. Deze stralen nu
zouden een bepaalde werking heb
ben op het menselijk lichaam. Ze
zijn schadelijk voor de mens en
zouden allerlei ziekten kunnen
veroorzaken. Deze ziekten z(jn
niet tot enkele beperkt, maar om
vatten een groot gedeelte van het
medisch spectrum. De aardstra
len zouden niet alleen asthma,
maagaandoeningen enz., maar
ook kanker veroorzaken.
Allereerst valt ook hier weer
op dat ziekten genoemd worden,
waarvan de genese^ niet met ab
solute zekerheid vaststaat. Het
is alsof niet zozeer de aardstra
len als wel de propagandisten
electieve eigenschappen bezitten,
waardoor ziekten met een beken
de verwekker en een bekend ver
loop gescheiden worden van die,
waarvan de verwekker tot nog-
toe onbekend is gebleven. Juist
de ziekten van een betrekkelijk
onbekende origine en moeilijk te
behandelen trekken dan de be
langstelling van de aardstralen-
propagandisten.
Daarbij valt op, dat de ziekten
welke tot het terrein der z.g.
psychosomatische geneeskunde
behoren wel bijzonder in het
middelpunt der belangstelling
staan. Ditzelfde geldt van aller
lei neurotische bezwaren. Juist
hier is het zo uitermate moeilijk
om het effect van stralen, en dit
zelfde geldt van allerlei medica-
GARRY DAVIS KOMT WEER
THUIS.
Carry Davis, ex-wereldburger
nummer één, is te New York te
ruggekomen in het land, dat hij
had afgezworen. Hij vertelde geen
Amerikaan te willen worden.
Davis zal aan boord worden ver
hoord door functionarissen, die
zullen vaststellen of hij in de V.S.
kan worden toegelaten.
Na een bredere bespreking van
de aardstralen hypothese ver
volgt dr Tolsma:
„Vele kwakzalvers worden door
het publiek in hoge mate vereerd,
ondanks hun vele fouten en totale
onkunde. Tot nog toe is mij geen
enkel geval ter ore gekomen,
waarin van een opvallende gene
zing kan worden gesproken. Het
betreft hier, zoals ik al zei, meest
al ziekten, welke behoren tot het
gebied der psychosomatische ge
neeskunde.
Tevens valt daarbij op dat elke
patiënt, welke een wichelroede
loper consulteert, steevast óf zijn
bed, óf zijn bureaustoel ln een
schadelijk aardstralenveld heeft
staan. Het komt vrijwel niet
voor dat zulk een deskundige eens
zegt, dat een bepaald geval niet
tot zijn competentie behoort. Ver
schuif uw bed of stoel en ge zult
gezond worden luidt het devies.
We aarzelen niet om de gehele
aardstralen-theorie naar het rijk
der fabelen te verwijzen, terwijl
hier sprake ls van een schadelijke
vorm van kwakzalverij. De aard
stralen-theorie ls een dogma, ln
de ongunstige zin van het woord".
