Malan laat het praten liever aan anderen over. Hoe de mannen van 5-8-R.I. Kerst feest 1949 vierden. Kiezen Schelde-Dordrecht leverde reeds 300 autobussen. Kunstmestfabriek te Sluiskil weer aan het werk. Niet meer zo fanatiek als in het begin. Merkwaardige uitspraak. AKKERTJES „God heeft ons hier niet vergeten!" xvn. Enige grote op lichtmetaal gespecialiseerde industrie. Een curieuse gramofoonplaat. Maandag 9 Januari 1950 PROTESTANTS CHRISTELIJK DAGBLAD Pagina 2 Dr Malan is, zoals bekend, de leider van de Nationalistische Partij en tevens eerste minister. Toevalligerwijze Is hj) in dezelf de plaats geboren als generaal Smuts. Hij Is een bedachtzaam man, die in tegenstelling met zjjn opponent Smuts, niet gaarne praat. Hij laat dat liever aan anderen over. Zjjn actieve en vrjj Jonge leden van het Kabinet roeren zich des te meer. Volgens de maatstaven van de meer gedisciplineerde West-Europese demo cratieën zou men sommigen van hen wat te actief en te los lippig vinden. Dit neemt niet weg, dat zij hard werken en daarbjj goede dingen doen, maar natuurlijk ook fouten maken. Er zit in elk geval een zekere frisheid in, die, mits in de juiste banen gehouden, goede resultaten kan opleveren. De bedachtzame dr M_lan Is wel de juiste man om ln dit milieu als leider op te treden. Zoals bekend, gevoelen de Na tionalisten het meeste voor de republikeinse staatsvorm. Men krijgt de indruk, dat dr Malan niet meer zo fanatiek is om het British imperium te verlaten of zelfs tot de republiek over te gaan zij het misschien binnen het ver band van de Britse Statenbond. Hoe zal bet gaan als dr Malan zich zou terugtrekken, is moeilijk te overzien. Er is nog niets be kend omtrent de opvolging. Toen dr Malan in Engeland was, heeft hij heel listig Havenga waarne mend eerste minister gemaakt. heeft daardoor deze leider van de Afrikaner Partij en haar aan hangers meer aan zich gebonden, terwijl hij vermeden heeft, dat, indien hij iemand van zijn eigen partij benoemd had, een ander zich gepasseerd zou gevoelen. WIE ZAL OPVOLGER WORDEN? De actieve en strijdbare Strij- dom een hevig voorstander van de republiek wordt wel eens genoemd. Soms ook hoort men in dit verband de naam van Eric Louw, terwijl ook wel eens ge praat wordt over Havenga, waar door men dan een samensmelting van de Nationalistische- en Afri kaner Partijen denkt te verkrij gen. Er is niet zoveel verschil tus sen de opvattingen van deze par tijen de Afrikaner Partij een wat gematigder naturellen-poli tiek en een nuancering in het be grip „Afrikaner", waarbij de Afri kaner Partij meer eenzelfde den ken en eenzelfde levensopvatting op de voorgrond stellen, tegen over de Nationalisten meer de ge boorterechten. Voor de eenheid van het land zou het jammer zijn, indien men te veel aandacht zou gaan schen ken aan de idee republiek, want met Natal, dat vrijwel geheel door Engels-sprekende en Engels- gezinde mensen wordt bewoond, zou men b.v. zeker moeilijkheden krijgen, om van de grote gelijk- denkende mensen in de Kaap provincie en de Transvaal maar niet te spreken. VERSTAND BOVEN SENTIMENT. Afgezien daarvan lijkt het ook in het belang van de economie en financiën van het land om in de Britse Statenbond te blijven. Het is daarom te hopen, dat de Boe ren het verstand boven het sen timent zullen stellen. Generaal Smuts laat periodiek zij stem ln- het openbaar horen, in hoofdzaak om de regering te be- critiseren, doch de kracht is er uit. Ofschoon men hem zijn jaren absoluut niet aanziet, kan men zich niet aan de indruk onttrek ken, dat er een zekere matheid over hem is gekomen. Wat de Verenigde Partij nodig heeft, is een re-organisatie, een soort vernieuwing, terwijl in de leiding frisse en vooral enthou siaste, eerste klas krachten zou den moeten worden opgenomen. GEHEIME ORGANISATIES. Alvorens van de politiek af te stappen, is het goed er op te wij zen, dat in dit land een toenemen de drang is naar de organisatie van min of meer geheime organi saties. Met een enkel woord ver meldden wij reeds het bestaan van de Ossewa-Brandwag. De Conferentie Anti-Rev. partij, Op 26 en 27 Januari a.s. zal in hotel „De Witte Brug" te Den Haag een tweedaagse conferen tie vanwege de Anti-Revolution- naire partij onder leiding van de heer J. Schouten van Rotter dam worden gehouden. Op de eerste dag zal mr J. Meynen, oud-minister van Oorlog, refe reren over: „Industrialisaite" en op de tweede dag prof. dr K. Dijk, hoogleraar aan de Theol. Hogeschool te Kampen over: „De strijd om de beginselen". Die Stem van Suid-Afrika (XXV) laatste tijd wordt veel gesproken over de Broeder-Bond en de Sons of England. Het juiste omtrent deze organisaties is niet bekend. De Broeder-Bond is een orga nisatie van Afrikaners. Men kan er slechts lid van worden op voor dracht van een zeker aantal „Broeders", terwijl men dan nog met algemene stemmen verkozen moet worden. Dr Malan en diver se van zijn collega's in kabinet en partij zijn er lid van. Voor zover bekend is het doel het Afrikanerdom te protegeren. Men beweert, dat zij vooral stre ven naar controle van het groot bedrijf in handel en industrie. Het bezetten van z.g. sleutel-posities door „Broeders" zou daarbij een belangrijk programmapunt zijn. HEVIGE POLIMIEK. Generaal Smuts is in een he vige polemiek gewikkeld met dr Malan. Smuts' verwijten komen hierop neer, dat naar zijn mening de Broeder-Bond doeleinden na streeft, welke niet in het belang zijn van een gelukkig, verenigd Zuid-Afrika. Dr Malan ontkent dit en noemt in dit verband de „Sons of England", onder het mo tief „je ziet wel de splinter in het oog van een ander, maar niet de balk in je eigen oog". De „Sons of England" beweren, dat zij de facto geen strijd- programma hebben. Zij verenigen slechts in hun organisatie mensen van Engelse afstemming, die Zuid-Afrika als hun nieuwe va derland hebben aangenomen, doch een gezonde liefde hebben overge houden voor hun oude land, Groot-Brittannië in het bijzonder Engeland, want niet vergeten moet worden, dat Schotten en Ieren weer aparte organisaties hebben. „WILLEM BUYS" NIET VOLGEBOEKT VERTROKKEN. Met ruim 800 passagiers aan boord dus niet volgeboekt is de „Willem Ruys" van de Kon. Rotterdamsche Lloyd Zaterdag middag als eerste Nederlandse passagiersschip na de souvereini- teisoverdracht naar Indonesië vertrokken. EMIGRATIE NAAR DE V.S. Naar wij vernemen is bij het Christelijk Emigratie Comité, Raamweg 28 te 's-Gravenhage, een bericht binnengekomen van het „Immigration Committee" der Christ Reformed Church (Ge reformeerde Kerk) van Noord- Amerika, inhoudende, dat in het bietendistrict van Zuid-Alberta 200 families, elke familie beschik kende over twee tot zes werk krachten, kunnen worden ge plaatst. Een viermotorige bommenwer per is, met elf man aan boord, in een baai van Florida, even na de start, te pletter gevallen. Negen inzittenden konden worden gered. Ceylonse dragers oefenen thans op de trappen van het Senaaats- gebouw te Colombo met de draag stoel, die bestemd is voor de Brit se minister van Buitenlandse Za ken, Ernest Bevin. Om er geheel zeker van te zijn, dat vier dragers genoeg zullen zijn, hebben twee Ceylonese ambtenaren in de stoel plaats genomen; andere ambte naren slaan de oefeningen nauw lettend gade. Het „Stille nacht" klonk onder de tropenhemel. De Kerstnacht is stil en don ker geweest. Als elke andere nacht hier. Tegen twaalven ben ik inge slapen. De aalmoezenier was juist zijn Kerstnachtdienst be gonnen en ik herinner me, hoe uit onze gemeenschappelijke kerk op de heuvel het oude Kerstlied klonk: Stille nacht, heilige nacht! Nu is de morgen gekomen. De morgen van de eerste Kerstdag 1949. Ik lig nog wat te soezen voor ik opsta. In Holland ls het nu juist middernacht geweest. In vele donkere studeerkamers lig gen vele kerstpreken té wachten op de kille morgen. De kerken zullen zich weer vullen met gelo vigen. Het is weer zo'n dag waar op iedere kerkganger van te vo ren weet, waarover het gaan zal. Zullen ze wat moeite doen, zó te luisteren, alsof ze de engelen ho ren zingen En zullen de dominé's zó kunnen preken, of ze 'n gloed nieuwe, pas-vernomen boodschap hebben over te brengen? Ze hebben het dit jaar" wat rustiger dan anders. Kerst en Nieuwjaar op Zondag. Dus maar één extra-preek voor de oudejaarsavond. Ik weet nog, hoe we dat verleden jaar onder elkaar bespraken! Maar nu 't Wordt tijd om op te staan. De radio van het hospitaal be gint de dag: kerstliederen Stralend staat de zon aan de hemel. De bossen aan de over kant van het ravijn zijn weer groen en de bergen in de wazige verte weer blauw. En toch is het Kerstfeest. Evengoed ais waar de sneeuw ligt of een koude, natte mist hangt. DE KERKDIENST. Kwart voor tlei» begint de kerk. Holland slaapt nog in de winter- 'nacht. De banken ln de kerk zijn al gedraaid. Vannacht stonden ze naar de achterwand gekeerd, waar de aalmoezenier zijn altaar heeft. Het prijkt nog met zrjn prachtige bloemen en het kerst stalletje met watten-sneeuw staat er ook nog. Nu staan de banken naar de korte zijwand gericht, waar echt protestants al leen maar een lessenaar is te zien. Zonder verzorging, zonder opsmuk. Nietwaar alleen maar het Woord! Ruim 100 man vult de zaal. Je kunt zien, dat het Kerstfeest is. 'n Goede opkomst. Zelfs jongens van Soegiwaras zijn gekomen, 'n Dikke zestig kilometer rijden. Ze zjjn anderhalf uur onderweg ge weest en zullen over een uur de zelfde tocht terug maken. We hebben vandaag een speciale ver rassing. Net voor de Kerst heeft de aalmoezenier een gloednieuw veldorgeltje gekregen. Je kunt het in één hand dragen en het geeft toch een behoorlijk geluld. Wij mogen het ook gebruiken en de dominé behoeft niet meer In angst te zitten, dat hij de psalm te hoog zal inzetten. Dit is toch wel nieuw voor mij. Mannen en jongens van allerlei kerkelijke kleur. Ook wel zonder enige kleur, maar die op Kerst feest toch naar de kerk willen. Allerlei feestelijks staat hun te wachten vandaag. Fijn voor ze en voor ons allen hier. Tóch de preek moet zich een weg ba nen door al die dingen heen, om de harten te bereiken en te ver vullen met de grote blijdschap. Hoe diep besef ik op dat ogen blik, dat alleen Gods Geest daar toe bij machte is! NAAR MARTAPOERA. Na de dienst drinken we ge meenschappelijk koffie in de can- tine. Koffie en gebak zijn best. En best is ook de overvloedig voor ziene kersttafel, die om één uur begint. Ik kom niet verder dan het voorgerecht, want om half twee moet de reis naar Marta- poera worden aanvaard, waar om half drie de tweede dienst be- Brieven van een 2 leges-predikant. IV. glnt. 't Is maar een klein uur rij den door een wonderlijk land schap. In 't begin en aan 't eind de bossen, dat Is al niets bijzon ders meer. Maar daar tussen ln een glooiend heuvellandschap. Fel lichtgroen onder de zon met hier en daar donkere plekken, waar bassages het uitzicht afwisselend en verrassend maken. De weg daalt en klimt er doorheen het oog wordt niet verzadigd van het zien. Ook in Martapoera ls de kerk „vol". Ongeveer vijf en veertig zijn er bijeen. Behalve uit de plaats zelf, heeft ook Muntjak- kabau een afdeling gezonden. En weer is er de stille aandacht, die hier altijd weer opvalt. Om halfzes schuiven we hier aan de wei-voorziene tafel. En weer kom ik niet verder dan het voorgerecht. Want vanavond is het kerstavond in Batoeradja en ik heb beloofd, daar ook nog aan wezig te zijn. In de snel vallende schemer rjjden we terug. Dezelfde weg maar de avond geeft hem een nieuwe schoonheid. De stilte is om ons heen en zacht neuriën we mijn chauffeur en ik de vandaag al vaak gezongen kerst liederen. IN BATOERADJA. In Batoeradja is het feest al begonnen, als wij er komen bin nen vallen. Nu kunnen we einde lijk eten en het krentenbrood met de koffie willen dan ook best naar binnen, 't Is een fijne, hulselijk- gezelllge avond geworden. Er is gesproken en gezongen, en was een spraakwaterval en wat her sengymnastiek. En er was geen wanklank. Het viel ook helemaal niet uit de toon, toen ik voor deze grotere kring even wat zeggen kon over het wezenlijke van dit feest. Om negen uur werd de kerst feestviering gesloten. De clubjes vrienden schoven op hun kamers rog wat bij elkaar. Zelf liep ik nog even de ziekenzaal binnen. Gelukkig waren er geen ernstige patiënten. De meesten hadden het feest met de kameraden kunnen meevieren. Nu zaten ze nog wat bij elkaar onder de kerstboom en zongen samen van het Kind, dat geboren werd in Behlehems stal. Nu maar niet wéér gaan spre ken. Nu alleen maar meezingen. Buiten stond al weer de stille tro pennacht. Vermoeid, maar dankbaar sliep ik in. In Holland zetten op dat ogenblik vele kosters de deuren open voor de tweede dienst en be gonnen in vele kerken de orgels te spelenHeft aan, heft aan een luide zang TWEEDE KERSTDAG. Tweede Kerstdag, zes uur: ré veille! Om zeven uur start de domi nees-jeep naar Poulau Panggoeng hoog in de bergen. De enige post. waarvan de mannen giste ren geen dienst hebben kunnen bezoeken. Ze worden nu thuis be diend. 't Is een tocht van 100 km langs de aldoor stijgende, draai ende weg. Uitzichten om nooit te vergeten houden het oog altijd weer geboeid. De stelle, hoge rotswand, waarlangs de weg zich omhoog slingert. De diepe ravij nen langs de rand, waarvan de jeep zich hotsend en schuddend voortbeweegt. Eenmaal boven, ge niet ik altijd weer van de pano rama's, die zich daar als reus achtige schilderijen asa het oog voordoen. Al ls het de tweede dag van het feest, 't is toch goed te merken, dat het een andere dag is dan gewoon. In een donkere zaal straalt de kerstboom. Fees telijk gedekte tafels wachten ons. Ze hebben er veel werk van ge maakt hier en er is zelfs 'n twee stemmig koor, dat weken bezig was, om de kerstlieden in te stu deren. In diezelfde donkere zaal be gon 's middags de kerkdienst. Bij het zachte licht van de kerstkaar sen. Ongeveer 35 man hadden zich om de tafel geschaard. Al leen hun gezichten werden ver licht door de zacht-bewegende vlammen. Voor de derde maal in twee dagen dezelfde boodschap, nog ongerekend de tafeltoespra ken neen, God heeft ons hier niet vergeten! Kerstfeest 1949. Hoe anders is het geweest dan ik het vorig jaar dacht, dat het zijn zou. Vermoei ender, méér inspannend dan een „tiendaagse" ln Holland ooit kan zijn. Maar wat ben ik dankbaar, dat het zó geweest Is en dat ik het zó heb mogen vieren bjj de mannen van 5-8-R.I. Ds G, AADBERSBERG. (loor J. Z. J. 'iazc-miek 35) Waar leeft zij eigenlijk voor? Voor niets? Maar is het soins niets, dat ze dit mocht bereiken dat ze haar zwager van z'n huiseljjke moeilijkheden bevrijd heeft, zodat hij nu in z'n werk meer zichzélf kan zijn? Als hij succes .,eeft, zal dat ook een beetje haar succes wezen... Het is maar een schamel deel in dit leven, waar ze zich zo véél van heeft voorgesteld. Maar ze is er thans bijna tevreden mee. „Met wat ik vanavond ge schreven heb erbij, kan ik wel zeggen, dat het derde deel van m'n verhaal klaar is", deelt Wim haar triomfantelijk mee. ,,'k Stel me voor, morgen es vóór te le zen wat ik af heb." Er wordt rustig gewerkt in Wim Zwart z'n beide klassen, zó rustig, dat er niets valt te horen dan nu en dan het hijgen van een jongen, die van louter ijver te lang zijn adem inhield. Wim, die aan zijn tafel - zit vlak bij de tussendeur, kan vaag de stem onderscheiden van het hoofd van de school, die in het naaste lokaal bezig is met aard rijkskunde. De laaste les voor vandaag. Zacht staat Wim op, lang zaam loopt hij tussen twee rijen banken door naar de tegenover gestelde tussendeur. In klas één is het een beetje drukker. De een na de ander komen de kleintjes uit hun ban ken, om d'r blaadjes met som men aan de juf te laten zien. De juffrouw, die voor hem sinds jaren haar collega Rina van Maasdam heet, corrigeert de blaadjes. Ze merkt niets van hem. Stt! beduidt hij de kleintjes. De onderwijzeres voelt opeens twee handen om haar hoofd en voor haar ogen..., „Oh!" schrikt ze. Gauw laat Wim haar weer los. Maar meteen wijst hij op een klein, rolrond kereltje, dat met grote bruine ogen stom verbaasd heeft staan toekijken. „Dat deed hij, juffrouw, ik zag het", beschuldigt hij plagend. De kleintjes joelentotdat hij weer z'n wijsvinger tegen de lippen houdt, en ze zodoende kalmeert. „Ga je vanavond mee naar mijn huis?" fluistert hij dan de onderwijzeres in het oor. „Waarom?" „Dat hoor je wel. Of ben je verhinderd soms? Nee toch, hoop ik „Nee, dat nietNu goed", geeft ze toe. Wim zwart is tevreden ge steld. Op z'n gemak wandelt hij weer naar z'n eigen klassen te rug. Aan niets valt te bespeuren dat ie even is weggeweest.... O, 't gaat heerlijk gemoedelijk toe in hun schooltje. Vooral op een rustige, warme zomermid dag als deze. Bep Kooiman krijgt zodoende een gast op theevisitie die mid dag. I „De buurvrouw zal het wel weer gezien hebben", denkt ze met vluchtige spot. „Morgen komt ze me misschien vertel- len, dat dit de vierde keer al lis dat Wim z'n vrouwelijke col lega meebrengt.... Ja hoor, het wordt vast wel wat tussen die twee". Juffrouw van Maasdam is de dertig al een paar jaar gepas seerd, maar wat haar uiterlijk aangaat, kon ze wel bijna veer tig zijn, De huid van haar ge zicht is droog, rimpelig. Als ze lacht en ze lacht veel, en gauw tekenen zich duidelijke kraaienpootjes af naast haar ogen. Zou Wim werkelijk iets voor haar voelen? Ach, onzin na tuurlijk! Hoewel.nu een maal Bep d'r aandacht er op gevestigd is, vindt ze dat haar zwager erg kameraadschappelijk met de juffrouw omgaat. Kame- raadschappelijker dan ooit met haar, zijn huisgenote Allebei zeggen ze juffrouw tegen elkaar. „Belieft u melk en suiker in uw thee, juffrouw?" „Ja graag, juffrouw". „Je bent er maar wat goed mee, Wim, dat je schoonzuster hier gekomen is", klinkt het, zijdelings prijzend. „Als je ge trouwd was, kon het niet gezel liger wezen bij je „Ja, ja. Maar ik waardéér het ook wel", zegt Wim vaag. Hij staat intussen op, loopt naar de voorkamer. Met een bosje pa pieren komt hij terug. „Nou zal ik je eens het begin van m'n nieuwe verhaal voor lezen", kondigt hij aan. „Ie moet weten, het is bedoeld voor jongens van laten we zeggen tien tot veertien jaareen historisch verhaal net als m'n eersteling. Het speelt in de tijd van Napoleon...." „Napoleon? O, wat leuk!" vindt juffrouw van Maasdam. Wanneer men in de parken van Sonsbeek en Zijpendaal te Arnhem komt, zal men er tot zijn verwondering een grote be drijvigheid zien. Er wordt druk gebouwd; maar schrik niet na tuurliefhebbers, de bouwwerken zijn niet permanent. In het voorjaar wordt er de tentoonstelling „Mijlpaal 1950" geopend, en de exposanten stellen er een eer in, de naam van de ten toonstelling waar'te maken. Alle regeringsinstanties zullen er vertegenwoordigd zijn. Op deze foto ziet U het bijna gereed gekomen gebouwtje van de P.T.T. (Ingez. mededeling, advert.) per rol De grootste en de bestel Jong bedrijf met perspectieven. Door het jonge bedrijf van de Kon. Mjj. „De Schelde" te Dor drecht, werd dezer dagen de driehonderdste van licht metaal ver vaardigde autobus afgeleverd. Maar de Schelde-Dordrecht maakt meer dan autobussen en de toekomst biedt 't bedrijf goede pers pectieven. In het personeelsorgaan van „De Schelde" vonden wij deze reportage van de eerste grote Nederlandse industrie, die zich specialiseert op lichtmetaal. Merkwaardig bedrijf, dat Schel- debedrjjf in Dordrecht. Men zal zich herinneren, dat reeds voor de oorlog de vliegtuigafdeling ge deeltelik naar Dordrecht werd verplaatst. Tijdens de oorlog lag het bedrijf grotendeels stil, voor een klein deel verhuisde het naar Zwijndrecht, Goor en Breda. Na de oorlog was de toestand in Vlis- singen van die aard, dat men be sloot, de vliegtuigbouw blijvend in Dordrecht te concentreren. Helaas, de vliegtuigbouw ging met zoveel moeilijkheden gepaard, dat het bij de bouw van een aan tal zweeftoestellen is gebleven. Men zat echter niet bij de pak ken neer en zocht compensatie door over te gaan tot de bouw van lichtmetalen autobuscarros serieën. Deze bouw heeft succes opgeleverd en is thans van zoveel betekenis voor de Dordrechtse fa briek, dat hij zeker niet zal wor den losgelaten. Aanvankelijk bouwde men deze bussen van lichtmetaal op eigen houtje. Weldra zocht men con tact met de firma Verheul die de grootsté ervaring op dit gebied in Nederland heeft. Er werd een be langengemeenschap gesloten die goede vruchten afwierp. Men con centreerde zich op de bouw van lichte stalen carrosserieën, heeft er thans drie honderd afgeleverd en kan bogen op nog circa hon derd nieuwe bestellingen! Tegelijkertijd was men er op uit om de ervaring, die men bij de vliegtuigbouw met lichtmetaal had opgedaan, niet verloren te laten gaan. Hoe langer hoe meer raakt men er van overtuigd, dat ook in de scheepsbouw lichtmetaal een waardevolle grondstof is, die met veel succes kan worden aange wend. UNIEK BEDRIJF. Wat maakt Dordrecht momen teel al niet! Reddingsboten van lichtmetaal, scheepsschoorstenen van lichtmetaal, ventilatiepijpen en dekhuizen, stuurhuizen voor reddingsboten, kooitrapjes en luchtkokers. Allemaal voor de scheepsbouw. Waarom lichtmetaal zo doel treffend is bij scheepsbouw? Om dat het lichte gewicht een grote rol speelt, omdat het nauwelijks roest, omdat het anti-magnetisch is en dus btfna overal koper kan vervangen. VLIEGTUIG-REPARATIE. Men mene echter niet, dat de vliegtuigbouw geheel ls losgela ten. Men vervaardigt regelmatig allerlei vliegtuigonderdelen en be last zich ln Dordrecht ook gaar ne met reparatie van toestellen. Kijk niet vreemd op, als ge In Dordrecht komend, midden tus sen autobussen in wording, eens klaps een Dakota ziet staan, die in volle reparatie is. Men blijft het oog gericht houden op de. mo gelijkheid, dat op een gegeven moment de vliegtuigbouw wel de gelijk weer van betekenis kan worden. En kijk ten slotte niet vreemd op, als ge naast die bussen, die zuiginstallaties, die scheepsfrag- menten en die vliegtuigonderde len eensklaps tot de conclusie komt, dat er ook lichtmetalen meubelen, zoals schrijfbureaux, fauteuls, kasten, tafels, archief kasten en wat dies meer zij ge maakt worden en dat men meta len kettingkasten in groten geta le aflevert en desnoods ook olie- kannetjes voor garagebedrijven, koelspiralen en geanodiseerde melktanks en diepvriesconserva toren PERSPECTIEVEN. Voor de toekomst heeft men het oog gericht op de fabricage van plaatwerk voor stoomketels. Men moet over al die dingen niet te gering denken. Tot nu toe is De Schelde-Dor drecht het enige bedrijf in Ne derland, dat zich specialiseert op de aanwending van lichtmetaal voor alle-lei industriële doelein den en dat met de benodigde gloei-veredelingsovens tevens toe gerust is voor de veredeling van lichtmetaaal. Geen wonder, dat het bedrijf zich snel ontwikkelt en dat zijn prestatievermogen gestadig toe neemt. Er is een nieuwe fabriekshal in aanbouw, die een frontbreedte heeft van circa 60 meter en een diepte van 62 meter. De totale oppervlakte zal rond 3300 vier kante meter bedragen. De kantoorgebouwen zullen mo dern zijn, licht en fleurig en wie Dordrecht kent, zal instemmen met de opvatting, dat zij geen overbodige luxe zijn. Tot dusver immers waren de kantoren en tekenkamers gehuisvest in hou ten barakken. Bedriegen de voortekenen niet, ir van Tijen merkte het op bq de jongste uitvoering van de Perso neelsvereniging Dordrecht, dan gaat het jonge Scheldebedrjjf ln Dordrecht een goede toekomst te gemoet. In ieder geval wordt er aange pakt en beweegt men zich op een terrein, dat nieuw is voor de Ne derlandse industrie en dat dus perspectieven heeft. Het feit, dat de driehonderdste bus sedert de bevrijding kon wor den afgeleverd en dat de nieuw bouw snel vordert, was zeker vol doende aanleiding om op De Schelde-Dordrecht even de aan dacht te vestigen! vim KOLENTOESLAG. In verband met de verhoogde kolenprijzen, zal dat deel van de regeringssubsidie, dat vroeger aan de huisbrand ten goede kwam ongeveer f 10 millioe/i rechtstreeks aan de verbrui kers worden uitgekeerd. Om onnodige rompslomp te voorkomen, is besloten, dat f 1 per hoofd der bevolking wordt uitgekeerd. Deze kolenpremie heeft nogal wat stof doen opjagen. Vanwege de onbillijke kanten. Een gezin bestaande uit 6 per senen, dat één kachel stookt, krijgt f 6 uitgekeerd en een ge zin van 2 personen f2. De bemiddelde man die zijn brandstof in 't begin van de win ter opsloeg kon dit doen voor de oude, lagere prijs, maar de on bemiddelde die bij de dag leeft moet het grootste deel van zijn kolen tegen de hogere prijs in kopen. Toch krijgt eerstgenoem de evengoed zijn gulden resti tutie. Een lastig geval. Een feit is, dat de kolen-gul den voor de kleine man slechts een povere vei gueding vormt, terwijl de meer bemiddelde in vergelijking een aardig voor deeltje heeft. De critiek is begrijpelijk. Er is hier iets onbillijks. We zullen echter zolang de overheid alles bedisselt en voor alles aansprakelijk wordt gesteld dergelijke onbillijkheden op de koop toe moeten nemen. Ter gelegenheid van de instal latie van de Centrale Plancom missie heeft minister Van den Brink een rede gehouden, waarin een merkwaardige uitspraak voorkomt. Na er op gewezen te hebben, dat het Centraal Plan bureau een nuttige taak heeft, zeide de minister: „Dit alles betekent geens zins, dat het de bedoeling zou zijn de afloop van het econo misch proces in de richting der opgestelde plancjjfers te forceren. Immers, de daartoe vereiste economische politiek" zou voor ons land zeer scha delijk zijn, daar deze zich niet met de grondslagen van ons maatschappelijk-economisch stelsel verdraagt." De Chr.-Hist. „Nederlander" merkt hierbij op: Al is de pil ietwat verguld, zo wordt door de minister toch openlijk vastgesteld, dat de de siderata van het Centraal Plan bureau niet de grondslagen vor men van het beleid, dat door zijn departement wordt gevoerd. Men kan daarvoor slechts dank baar zijn. (Ingez. mededeling advert.) riling, lusteloos fcy Neem U toch in acht bij de ïerste verschijnselen! Bestrijdt dadelijk die apkomende griep! Neem één of twee/ UKKERTJES'en ga vroeg naar bed.'A' helpen direct.' OOK DE ONDEROFFICIEREN BIJ HET C.N.V.? Het hoofdbestuur van de natio nale Christen Onderofficieren Vereniging heeft in beginsel be sloten tot aansluiting bij het Christelijk Nationaal Vakver bond. Een daartoe strekkend voorstel zal aan de algemene vergadering der N.C.O.O.V. worden gedaan. Na 10 jaar weer productie. Na gedurende bijna tien jaren vrjjwel geheel te hebben stil gele gen, zal zeer binnenkort, voorlo pig nog slechts gedeeltelijk, de „Compagnie Neerlandaise de l'Azote" te Sluiskil de productie hervatten. Deze stikstoffabriek, die voor de oorlog ongeveer een kwart der Nederlandse behoefte aan dit artikel dekte, heeft wel zeer veel van de oorlogshandelingen en de maatregelen der bezetters te lijden gehad. Op 10 Mei 1940 kwam 't bedrijf tengevolge van een Duits bombardement stil te liggen. Later voerden ook de geallieerden bombardementen op de fabrieksinstallaties uit en in 1943 gingen de bezetters er toe over de machines, ter waar de van ongeveer 50 millioen gulden, weg te voeren. Slechts een deel hiervan heeft men na de oorlog terug kunnen vinden in Nederland, Duitsland, Tsje- cho-Slowakije en Polen. Thans is men zover, dat, nadat sinds de bevrijding met volle kracht aan het herstel werd gewerkt, binnenkort weer een aanvang kan worden gemaakt met de Merkwaardige vergissing tijdens souvereiniteits- overdracht. Een inwoner van Den Haag heeft geconstateerd, dat er tijdens de plechtigheid van de souveret- niteitsoverdraclit op 21 December in het voormalig paleis van de gouverneur-generaal te Batavia, een merkwaardige vergissing ls gemaakt. Bij de heruitzending van deze plechtigheid over de Hilversumse zender constateerde deze luiste- productie van zwavelzuur. Voor de rest, de fabriek produ ceerde vroeger stikstofhoudende meststoffen, synthetische am moniak en derivaten is men nog afhankelijk van het weer in bedrijf stellen van de cokesfa- briek te Sluiskil. Doch ook dit zal, naar verwacht wordt, vrij spoedig geschieden. De vuren der pyrietovens werden enkele dagen voor nieuwjaar ontstoken en zodra deze ovens zijn voorgewarmd, kan de productie, waarbij dan meer dan 500 werknemers zul len zijn ingeschakeld, een aan vang nemen. raar, dat een fout werd gemaakt bij de voorlezing van het Konink lijk Besluit. Voordat de Hoge Vertegen woordiger van de Kroon, de heer Lovink, het woord nam, las een adjudant het K.B. van 24 Decem ber voor en de luisterende Hage naar meende te verstaan: „Wij Wilhelmina bij de gratie Gods Ko ningin der Nederlanden"in plaats van Juliana. Hij informeerde bij zijn vrien denkring, doch kon bij niemand bevestiging krijgen of hij dit wel goed had verstaan. Om zekerheid te hebben, wendde hij zich tot de heer W. Vogt, directeur van de AVRO en technisch directeur van de Nederlandse Radio Unie. Deze heeft hem thans geantwoord, dat hij de plaat, waarop de uitzending I van de plechtigheid was vastge steld, opnieuw heeft afgeluisterd, waarbij zonder twijfel kwam vast te staan, dat er inderdaad is ge sproken van „Wij Wilhelmina".., „Wij zullen een aantekening op deze plaat maken, opdat latere geslachten haar als een curiosi teit zullen bewaren", aldus schreef de heer Vogt in zijn ant woord.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1950 | | pagina 2