Kerken in Amerika hebben hun invloed
op het maatschappelijk leven verloren.
De Kuiperspoort te Middelburg.
Zeeuwse Vereniging te Hilversum
is actief.
Kiezen
«t Delen
Boerenleenbank te Haamstede opende
nieuw kantoor.
Zeeuwse fruitoogst in 1949.
Zeeuwse Wandelingen
Aangenaam en Afdoend
„De Zwerver" verdwijnt.
Het Kuipersgilde.
Een kleine verspreking.
IAXEER-AKKERTJES
Dinsdag 3 Januari 1950
PROTESTANTS CHRISTELIJK DAGBLAD
Pagina 2
32 jonge Hollandse boeren
deden massa's indrukken op.
Tenslotte vertrokken we dan
uit Michigan en zeiden vaarwel
tegen de vele vrienden, die we on
der de Amerikanen, dikwijls de
nazaten van de emigranten had
den leren kennen.
Deze laatste hebben een zeer
goed bestaan op hun gemengde
bedrijven. En zij hebben hun re-
gelieuze beginselen weten te
handhaven in dit grote wereld
deel. Men moet waardering heb
ben voor de wijze, waarop zij hun
zware roeping vervullen; hun be
ginselen handhaven tegenover het
Amerikaanse humanisme.
Helaas echter hebben de ker
ken zeer veel van hun invloed op
het politieke en maatschappelijke
leven verloren. De kerk wordt als
een volkomen privé-zaak be
schouwd.
We gingen vanuit Michigan
eerst door de maisstaten van
Amerika, Indiana en Illinois en
bezochten de grote machinefa
brieken van de John Deere en de
International Harvest Co. in
Moline, Illinois. Ook de grote
slagerijen van Oscar Meijer in
Davepoort werden bezocht. Van
daar ging het terug naar de staat
Ohio, waar ik op een tweede be
drijf kwam van 750 acre, een ak
kerbouwbedrijf en in de winter
een mestveebedrijf.
Het akkerbouwbedrijf was ge
specialiseerd In suikerbietenteelt.
EEN ZEEUWS LANDSCHAP.
Het landschap was zeer goed
met Zeeland te vergelijken, vlak
land, goede grond, bekende ge
wassen en ook de fruitteelt was
in opkomst, met perziken, appe
len, peren enz.
De ontwikkeling van de mensen
is uitstekend. In de buurt van dit
tweede bedrijf waren geen Hol
landers.
Is de bedrijfsvoering in Ameri
ka in 't algemeen wat ruw, de
leiding van het bedrijf was uit
stekend en alles werd dan ook op
economische wijze gevoerd. Op
het eerste bedrijf leerde ik naast
onze Friese koe enkele andere
rassen kennen, nl. de Gunsey en
de Jursey, beide goede melk
koeien, waarvan echter de melk-
ppbrengst wat lager is dan van de
Friese koe, doch met een zeer
goed vetgehalte, n.l. 5—6 Op
t tweede bedrijf zag Ik het mes
ten van de Hereford en de Anges,
twee zeer edel gebouwde koeien,
die zodanig zijn geteeld, dat ze
voor 100 aan hun doel beant
woorden t.w. voor de slagerijen
als z.g. „Beefcattle".
Zeer - zeker verdienen wij eens
meer aandacht aan deze twee
mestvee rassen te besteden. U be
grijpt, dat ik nog wel een tijdje
zou kunnen doorgaan met opnoe
men van bijzonderheden over
Amerika, maar ik moet lanzamer-
hand gaan eindigen. Amerika is
«en groot, imponerend land. Veel
hebben we ervan gezien en dui
zenden mijlen afgelegd.
DE BEIS DOOB AMERIKA.
We waren in Washington, de
regeringsstad, in de schone gebie
den van Michigan bij het tulip-
feest en In het goede landbouwge
bied van Ohio, we gingen het zui
den in door Ohio naar Kentucky,
't land van „De negerhut van oom
Tom", door het mooi beboste
heuvelgebied van Ohio, door de
hoge heuvels van Zuid Indiana
naar Missourri. We zagen de kale
heuvels van Kansas, waar de zon
haar verzengende stralen op de
vruchtbare velden werpt, zodat er
moeilijkheden optreden bij de ver
bouw van producten, we zagen de
grote tarwevelden van Kansas en
de Beefcattleranche in de west.
We bezochten grote veeverkopin
gen in Nebraska en Kansascity,
gingen weer het oosten in door
Illinois en Indiana terug naar
Ohio en vandaar naar het Noord-
Oosten, Pensalvenia, New York
State. We zagen ook met grote
bewondering het natuurwonder
van de Niagara watervallen waar
het water zich van 80 meter hoog
te in de diepte stort met snelle
vaart.
Met snelle vaart ging het toen
weer het zuiden in; Maryland,
Virginia en andere staten, door
New Yersey en West-Virginia,
15 staten naar Washington, waar
de groep zich weer verenigde.
Toen kregen we na enkele dagen
het afscheid in Washington en
fing het naar New York, waar we
0 dagen bleven, daar de boot
niet vertrok.
DE STEDEN.
Vele grote steden zagen we, be
halve Washington, een pracht ge
bouwde stad, Chicago, de stad der
Het weekblad „De Zwerver",
landelijk orgaan van de Ge
meenschap Oud-illegale wer
kers, heeft zijn bestaan beëin
digd.
Vrijdag 30 December is na een
gangsters, St. Louis en Kansas-1 vijfjarig bestaan het laatste
city in het westen en dan einde
lijk New York.
Veel moois is er te zien. Maar,
nummer verschenen.
Naar de redactie meedeelt
vindt de liquidatie van dit blad
naar het leek speciaal in de laat- uitsluitend zijn oorzaak in de
ste stad, ook vele slechte dingen
en zeker zag ik de woorden van
de bekende schrijver Rudolf van
Reest bewaarheid, die een jaar
terug op een Zeeuwse bondsdag
van de jeugdorganisatie van de
C.B.T.B. sprak; „De stad is een
opeenhoping van mensen en dien
tengevolge ook van de zonde. De
plattelandsmens leeft dicht bij de
natuur en daardoor ook dichter
bij zijn God".
Dan eindelijk weer naar huis.
AprilNovember; een mijlpaal in
iet leven van 32 jonge boeren en
hun leider.
De reis was duur, maar zij
bracht haar rente voor ons allen
op. En thuis denken wij met grote
dankbaarheid aan de vele vrien
den, die wjj gemaakt hebben.
Aan „Daddy", die ons hielp als
we in nood zaten, aan Mr Hooker,
die met stille trompet vertrok,
omdat hij het een moeilijk werk
vond van zijn Hollandse vrienden
te scheiden, aan mr Rex, de lei
der van het programma, die zei
tot lr. van Beekom („Daddy"):
„Goede reis en veel geluk voor U
en Uw jongens".
En dan tenslotte dank aan onze
ouders en vrienden uit landbouw-
kringen en aan vele anderen, die
zeiden: „Welkom thuis".
WIM BALKENENDE.
beëindiging van de voorlich
tingstaak van de LO-LKP-
Stiehting en de GOIWN. Van
meet af stond vast, dat „De
Zwerver" een voorbijgaande
plaats in ons volksleven zou
hebben.
Bij de keuze van het moment
van liquidatie heeft de redactie
zich o.m. laten leiden door he:
tijdstip, waarop het gedenkboek
der LO en LKP: „Het Grote Ge
bod" de rol van „De Zwerver"
op het punt van de geschiedbe-
schrijving en de herdenking zou
kunnen overnemen.
Onder de bijdragen in dit af-
schr-idsnummer is ook een arti
keltje van Prins Bernhard,
waarin deze zijn waardering uit
spreekt voor de voorlichting
welke steeds door dit blad is
gegeven.
„De Zwerver", aldus de Prins
heeft recht op de dankbaarheid
van het Nederlandse volk voor
de wijze, waarop het blad heeft
bijgedragen tot een goede har
monie onder ons volk en tot de
verwezenlijking van de idealen
van he1 verzet.
Aanleg van waterleiding met
steun van het Rijk.
Het ministerie van Sociale Za
ken onderzoekt in hoeverre het
mogelijk is, de aanleg van niet
lonende drinkwaterleidingen te
bevorderen met geldelijke steun
van het Rijk. De eventueel te
treffen, regeling zal niet gelden
voor de gebieden, waar het net
der hoofdbuizen een grotere leng
te beslaat dan 100 meter per aan
te sluiten perceel.
Tot op heden werd vein Rijks
wege reeds in enkele gevallen fi
nanciële steun verleend voor de
aanleg van onrendabele waterlei
dingen in de gebieden, welke door
de oorlog zwaar zijn getroffen.
Einde Maart zullen in Joego
slavië algemene verkiezingen ge
houden worden. De nieuwe volks
vergadering zal ln April bijeen
komen.
Een mooi hoekje in de
Zeeuwse hoofdstad.
de Middelburgse kooplieden
Het waren vooral Franse wij-
men, die hier werden ingevoerd.
Wie heeft nooit een foto ge- De stad La Rochelle was het
zien van dit schilderachtig middelpunt van de wijnuitvoer;
hoekje oud-Middelburg? Het is later komt hier Bordeaux bij.
maar op het nippertje geweest, Ook Spanje en Portugal worden
dat de huizen van dit nauwebij de handel betrokken (Zu-
straatje op 17 Mei 1940 gespaard
zijn gebleven; de brand is er tot
vlakbij geweest. De overbekende
gevel van „De Steenrotse", niet
ver hier vandaan, is voor het
vuur bezweken, maar de oude
pakhuizen, de karakteristieke
trapgeveltjes en het oude gilde-
huis van de kuipers zijn ge
spaard.
CIV.
Juist een paar dagen
derswijn uit Zuid-Europa) en
ook wordt er Rijnwijn aange
voerd.
In de 14e eeuw horen wo van
een paar voorbeelden van de
Middelburgse wijnhandel.
Op de rede van St. Matthieu
Kerstdag is men klaar gekomen in Bretagne verloor een Veere-
met de restauratie van dit huisnaar 4 tonnen wijn, die hij ver
van het kuipersgilde, waarbij voerde in een Middelburgse
heel wat verweerde steen en hulk (1386). We lezen, dat in
vermolmd hout is vernieuwd.het volgende jaar een Middel-
De amateurs-schildersverenigingburgse kogge wijn van La Ro-
„Coloriet" heeft na de scheiding ehelle naar Londen vervoerde,
van een half jaar de zaal weer En in het begin dezer eeuw le-
direct in gebruik genomen en zen we, dat een Middelburgse
haar tentoonstelling van eigen schipper voor een koopman van
werk heeft vele bezoekers ge- Londen wijn en andere waren
trokken. Ook de oude poort in naar het Zwin brengt,
dit smalle verbindingsstraatje De wijnhandel heeft vele
tussen twee kaden, waarnaareeuwen welvaart naar Zeelands
het Kuiperspoort wordt ge-hoofdstad gebracht. De hoogste
noemd, is vernieuwd. bloei bereikte de stad wel in het
De naam zegt reeds, dat hier derde kwart van de 17e eeuw
vroeger het domein van de kui-(1650'75), toen ze mgeveer
pers was. Hier hadden n.l. de 30.000 inwoners had, dat is an-
wijnhandelaars hun pakhuizen I derhalf maal zoveel als tegen-
en hier waren ook de werk-1 woordig.
plaatsen van de kuipers, die CONCURRENTIE,
moesten zorgen, dat voor het
druivennat voldoende vaten be
schikbaar waren.
Drie-vierde deel van de voor
ons land bestemde wijn werd
Vroeger kwam het herhaalde- Lvia Middelburg ingevoerd. We
lijk voor, dat bepaalde ambach-.unnfn, dus zeggen, dat hier de
ten het terrein van hun werk- dfr Westerse wijnen (uit
zaamheden in dezelfde buurt Frankrijk en Spanje) was
hadden en dat de straat zelfs Slechts een klein gedeelte werd
hiernaar genoemd werd. Om bij uitgevoerd naar de Oostzeelan-
Middelburg te blijven, waar we d!?V dit stapelrecht meende
nu toch „aan de wijn bezig" zijn, j Middelburg de bevoegdheid te
herinner ik even aan de veel- ,m°gen onHe„nen4 onL beslag..te
zeggende straatnamen: Schoor- °P lj>0 vaten Franse wijn,
die bestemd waren voor het hof
steenvegerssingel, Beenhouwers-
singel, Pottenbakkerssingel. Nu van Adolf van Bourgondië, Heer
zult u daar de schoorsteenvegers,
slagers en pottenbakkers tever
geefs zoeken! Maar als u in de
Kuiperspoort rondneust, be
merkt u, dat een bekende Mid
delburgse firma hier op dit
ogenblik nog zijn pakhuis voor
wijn en sterke drank heeft.
DE WIJNHANDEL.
Reeds in de Middeleeuwen
was wijn (evenals laken) het
voornaamste handelsartikel van
van Veere, en die daar waren
ingevoerd met voorbijgang van
Middelburg (1524).
Behalve Veere was ook Bel
gen op Zoom een concurrent. In
1538 wilde deze laatste stad de
wijnvloot van La Rochelle naar
zijn haven lokken, maar deze
poging mislukte en Karei V
die Middelburg steeds gunstig
gezind was dwong Bergen op
Zoom om vergiffenis te vragen
„voor zoveel stoutheid". Bij het
(Ingez. mededeling advert.)
Kleding tegen radio-activiteit?
Een Engelse fabriek van plas
tische stoffen zou in het geheim
een nieuw synthetisch product
hebben gefabriceerd, waarmede
kleren vervaardigd kunnen wor
den, die het menselijk lichaam
tegen radioactieve uitstralingen
beschermen. Door de bevoegde
autoriteiten zou het product vol
gens de „Sunday Graphic" thans
worden onderzocht.
Wat de Kon. Noord- en
Zuid-Hollandse Redding Mij
deed in 1949.
In 1949 zijn de motorredding
boten der Kon. Noord- en Zuid-
Hollandse Redding Mij. 68 maal
gealarmeerd.
Zij verleenden diensten aan Ne
derlandse, Deense, Duitse, Engel
se, Finse, Franse, Griekse, Noorse,
Poolse en Zweedse schepen en
vaartuigen, die zich in moeilijk
heden bevonden.
In totaal werden 93 schipbreu
kelingen gered, t.w. 34 Nederlan
ders, 3 Duitsers, 12 Finnen, 26
Polen en 18 Zweden.
Het sedert de oprichting der
Kon. N.Z.H.R.M. geredde aantal
schipbreukelingen is gestegen tot
7328.
Bij zijn bezoek aan president Soekarno voor het overhandigen
van zijn Inleidingsbrief van H. M. Koningin Juliana inspec
teerde de Hoge Commissaris van Nederland in Indonesië, dr H.
M. Hirschfeld, gekleed in de tenue van ambassadeur, de ere
wacht voor het paleis Koningsplein.
Moeder door gasverstikking
om het leven gekomen.
Op Nieuwjaarsdag werd de po
litie van Laren gewaarschuwd,
dat zich een geval van gasver
stikking had voorgedaan bij de
familie van der H. De vrouw des
huizes, die invalide is, lag Zon
dagmiddag te bed ln een kamer,
grenzende aan de keuken. Ter
verwarming had men daar een
gascomfoortje met een slang aan
het gasstel uit de keuken verbon
den. Een inwonende schoonmoe
der heeft, toen het gas op een ge
geven moment uitging, een nieuw
muntje in de meter gedaan. Ver
geten werd evenwel het kraantje
van het comfoortje in de slaapka
mer opnieuw aan te steken, zodat
het gas hier vrijelijk uitstroomde,
hetgeen een uur later pas werd
ontdekt.
Een onmiddellijk ontboden ge
neesheer kon bij de vrouw, een
moeder van drie kinderen, slechts
de dood constateren.
fort Rammekens zwalkten dan
ook steeds een paar schepen uit
Middelburg rond om de schepen
naar Bergen op Zoom en Ant
werpen te onderzoeken op moge
lijke voorraad wijn.
BEDRIJVIGHEID IN DE
HAVEN.
Wat tegenwoordig het Sloe
heet en nu voor een deel is
drooggelegd, was eens één van
de drukste vaarwateren van ons
land. Hier werd de wijn uit de
handelsschepen overgeladen in
lichters („hueden") en door het
havenkanaal naar de stad ge
bracht. Een kraan stond gereed
om de vaten uit het schip te hij
sen, de kraanmeester moest de
lading opschrijven en hiervan
moest belasting betaald worden;
dit kraangeld bracht veel voor
delen aan de stedelijke schat
kist.
De slepers legden de laatste
hand aan de vaten, die door hen
naar de kelders werden gesleept.
Zo zijn we dus weer'bij ons uit
gangspunt teruggekomen: de
Kuiperspoort.
Ook aan de andere kant van
de haven (nu het Droogdok)
waren wijnpakhuizen in de Pijp-
straat. Oude pakhuizen met hijs-
balken in de top en met namen
als Goude wijnperse, Bastaert-
wijnpijpe, Conjacx oxhooft en
meer dergelijke spreken een
duidelijke taal.
Het gildehuis in d'e Kuipers
poort is opgeknapt, wandelt u
eens door dit oude straatje,
waar de eeuwen op u neerzien.
L. v. W.
door J. Z. J. linzebroek
80) _o_
Nu wordt haar een beetje dui-
ielijk, hoe hij toch een goeie
ichoolineester kan zijn. Ogen-
ichijnljjk laat ie nogal es wat
»ver z'n kant gaan, maar zon-
ler dat je 't beseft, houd ie al
les in z'n hoofd
„Als ik alles heb, krijg je nu
il vier en tachtig gulden van
he", concludeert hij, klaar met
z'n optelling. „Waarom heb ie
me daar niks van gezegd?....
En hoe kon je zo luchthartig be
weren dat ahes klopt?" Z'n toon
klinkt streng.
Bep lacht niet meer.
Ze heeft niet de moed, Wim
nu eerlijk te bekennen, dat haar
plan was, de gemaakte kosten
maar zelf te lijdenZe zit
helemaal niet vast aan haar
geld, en ze is goedgeefs van
aard. Maar wat overal elders ais
«en deugc zou worden gezien,
zal Wim misschien veroordelen.
Wie weet wat ie d'r zelfs ach
ter zoekt.
Uit nood doet ze een tegen
aanval; ze zegt:
,,'kHeb niks gekocht wat niet
strikt noodzakelijk was. En als
ik dan zo lang eigen geld voor
schoot, wat het heus niet nodig,
dat aan jou te zeggen, want je
kon het begrijpen! Waar of
niet?Er is trouwens méér.
De buurvrouw kwam een tijd
geleden om d'r centen vragen,
en die heb ik ook betaald
„Zo zo...."
„Ja. Maar laat ik er bij zeggen
dat je je niet ongerust hoeft te
maken.ik zit heus niet op
i die honderd gulden of hoeveel
het ook is, te wachten
Ook nü weer legt haar hef
tigheid de zijne het zwijgen op.
Hij keert z'n bureaustoel zelfs
om, zodat hij aan tafel komt te
zitten, en vraagt nog een kopje
thee.
„Je bedoelt dus", zegt hij dan,
„dat je me niet zult manen vóór
jouw. Fritsje je bij me komt weg
halen?"
Z'n stem klinkt nu weer
schertsend. Akelig alleen, dat hij
haar zo aankijktLaat ie
zich bij zijn eigen gepuzzel hou
den, inplaats van 't haar moeilijk
te maken. Dit is nu al de tweede
keer vandaag.
Verward zegt Bep maar gauw
„ja".
„En wanneer zal dat zijn?"
wil hij weten.
Intussen heeft ze een benau
wende rode kleur gekregen. Ze
haalt de schouders op.
Gelukkig dringt Wim niet
verder aan. Hij keert terug tot
zijn eigen belangen, en zegt:
„Als jullie tenminste nog maar
één jaar daarmee wachten, zie
je.... Ik ga dit jaar ontzettend
hard werken. D'r kan gebeuren
wat wil, maar de ergste moei
lijkheden in deze tijd zal ik te
boven komen...."
Bep heeft geen idee of hem
dit lukken zal, maar ze voelt,
ondanks een zeker respect,
haast medelijden voor hem en
z'n gezin.
Zijn trots is te naïef om be
wonderenswaardig te zijn.
Waarom gaat hij niet in op de
hulp, die hem graag genoeg ge
boden wordt door haar
ouders, door haarzelf?
„Een klein beetje succes...."
overdenkt hij hardop, „als ik
voorlopig maar een klein beetje
succes hebD'r zijn collega's
van me, Bep, die nog moesten
beginnen met publiceren, toen
ik m'n eerste boek al in de win
kels had liggen. En die spreken
nü voor de radio, en 'rijden in
een autokind, als ik niet
zoveel tegenslag had gehad, was
ik misschien óók al zo ver. En
nou'kwed dat ik de meest
in een hoek gedrukte en de
armste schoolmeester ben van
het hele land
„Zeg me es eerlijk, geloof je,
dat ik wat bereiken kan? „Méér
dan nu?" vraagt hij haar ineens.
„Ik ben niet genoeg ontwik
keld om daarover te kunnen
oordelen", antwoordt ze beschei
den, een kous van Hans ne
mend, die ze wil gaan stoppen.
„Onzin!" valt hij haar in de
rede. „Je hebt een gezond ver
stand. Eerlijk! ik begin je
mening steeds meer op prijs te
stellen.
„Ach wat", weert ze hem af.
,,'kZal je zo gauw mogelijk
het eerste stuk van m'n nieuwe
verhaal voorlezen", gaat Wim
verder. „Dan moet jij es zeg
gen, wat je d'r van denkt
Misschien lukt het me, dit jaar
wel twéé van zulke jongensboe
ken te schrijven.
Bep kijkt even naar hem op.
Wim ziet er eerder vermoeid
uit, dan geestdriftig. „Ja?" zegt
ze twijfelachtig.
„Het moet. En dat is dan nog
maar het begin. Ik ga me een
vast doel stellen, een levensdoel.
Werken zonder ophouden! En
dan vooral: niet denken aan
trouwenHij herhaalt: „Dat
heb ik me vast voorgenomen:
hertrouwen doe ik niet!Het
klinkt je misschien gek in de
oren Bep, maar zelfs in m'n
grootste moeilijkheden zou ik
jou niet in m'n huis hebben ge
had, als ik niet wist, dat je vaste
verkering had. Want we zijn al
lemaal mensen, ik ookMaar
nu je verkering hebt weten we,
hoe we tegenover elkaar moeten
staan."
(Wordt vervolgd.)
Hulpacties hadden succes.
Wy ontvingen het verslag van de
Ver. de Zeeuwen voor Hilversum
en omgeving, waaruit een grote
activiteit der Hilversumse Zeeu
wen blykt.
Er staat o.m. in, dat in de jaar
vergadering van 30 Sept. j.l. me
vrouw Kindermannde Graaff
tot voorzitster werd benoemd.
Op 3 November hield ln Hotel
Jans, de heer Enkelaar een lezing
met lantaarnplaatjes over Wal
cheren voor en na 1940 en orga
niseerde hy 'n kleine tentoonstel
ling. De heer van Overbeeke uit
Den Haag hield een voordracht
over Westkapelle en tydens de
pauze werden door de heer Snoep
gebakken bolussen ten bate van
Zeeland verkocht, waarvah de op
brengst, f 62.44, in een apart
fonds werd gestort.
Ondertussen had een boeken-
actie plaats voor getroffen biblio
theken ln Zeeuws-Vlaanderen.
Ongeveer 300 boeken werden ver
zameld en aan verschillende bi
bliotheken in Sluis afgestaan.
De gemeente Koudekerke ont
ving 12 exemplaren.
Voor Zeeuwse militairen.
Op aanvraag van de Zeeuwse
Vereniging te Utrecht was het
mogelijk uit het fonds f25.af
te staan ten behoeve van Zeeuwse
militairen, die te Utrecht ln het
militair hospitaal werden ver
pleegd.
Het bestuur werd opgeroepen
voor een landelyke vergadering
van Zeeuwse Verenigingen te Den
Bosch, met het doel een contact
commissie te stichten.
Na informatie bleek de destyds
opgerichte federatie niet meer te
bestaan. Tot de contactcommissie
trad onze vereniging wegens de
financiële consequenties niet toe.
Wél verkreeg het bestuur de
toezegging steeds op de hoogte
te worden gehouden van de werk
zaamheden in genoemde commis
sie.
Aan de Kon. Akademie voor
Kunsten en Wetenschappen werd
een ledenlyst verstrekt, om hier
door belangstelling op te wekken
Paulusse uit Leiden schetsen voor.
Een verloting voor het Steun
fonds bracht f 79,47 op.
Op 4 Maart kwam de heer
Houtekamer uit Goes, die met z'n
causerie „Grepen uit het Zeeuwse
leven" groot succes boekte.
De heer Houdkamp bracht ver
slag uit over zyn 'reis naar Bres-
kens, t.g.v. de te openen kleuter
school.
Mej. Bergman en de heren van
Llth en Groote brachten goede
muziek ten gehore.
Het „Zeeuws" voerde de
boventoon.
Als laatste avond van het sei
zoen werd op 2 April een feest
avond belegd door toneel- en
volksdansclub.
Het „Zeeuws" voerde de boven
toon in woord en dracht.
De Vereniging uit Utrecht stel
de costuums beschikbaar. Mej.
Sinke zorgde voor de juiste aan
kleding.
In de pauze bestond gelegenheid
om voor een boek over „Middel
burg voorheen en thans" in te te
kenen. De uitgever stelde op ver
zoek van het bestuur een klein
deel van de opbrengst voor het
steunfonds beschikbaar.
Op 30 April voerde één der le
den het woord voor de radio en
bracht verslag uit over een
Zeeuwse Koninginnedag.
vim
FOKKEN EN GOKKEN.
Op tweede Kerstdag is het
seizoen voor de Nederlandse
paardensport met een wedstrijd
op Mereveld bij Utrecht ge
floten.
Daarmee was ook het eerste
tijdperk van de totalisator be
ëindigd.
De netto-opbrengst in dit jaar
bedroeg drie-en-een-halve-ton.
Er is dus behoorlijk gegokt.
Met nadruk wordt hierbij op
gemerkt, dat de gulden van ae
kleine man een belangrijke rol
1 speelde.
De kleine man die zijn inko
men zo goed gebruiken kan,
wordt op deze wijze officieel
geprikkeld zijn goklust bot te
vieren. Op hoop vannee,
niet van zegen, maar van be
gunstiging door het Lot.
Maar, zo zag ik vermeld, niet
alleen de goklust voedde de
toto, ook de liefde tot het paard
speelde een rol.
Zal wel waar zijn.
Maar hoofdzaak teas, toch niet
de fokkerij, maar de gokkerij.
En daarbij de gulden van de
kleine man.
De lachende derde is minister
Lieftinck. De gokkerij gaf voor
delen voor de fokkerij, maar
bracht ook nog weer een ton in
de schatkist.
Het spreekt vanzelf, dat de
prikkeling van zondige harts
tochten daarbij van geen bete
kenis wordt geacht.
In de Eerste Kamer was een
klein debatje tussen de heren Al-
gra (A.R.) en Van Santen
(Comm.). Deze laatste had be
toogd, dat de onderduikers, die
niet naar Indië waren gegaan,
niet gestraft mochten worden. De
heer Algra merkte daartegen op:
Ik wens niet mee te werken aan
devaluatie van het woord onder
duiker. Dat woord heeft een
historische betekenis. Men mag
het niet toepassen op deserteurs.
Natuurlijk moest de heer Van
Santen daar wel op terug komen.
Maar hu verstrikte zich ln zyn
eigen redeneringen en om er uit
te komen, riep hy uit, met brede
armzwaai en met verheffing van
stem: Deze mensen zyn in wezen
geen deserteurs, het zyn ónder-
kruipers, önderkruipers, M. de V.
De Kamer daverde van de lach
om deze verspreking en zelfs de
tribune juichte mee.
De heer Van Santen verliet
haastig het spreekgestoelte.
Na 40 jaar een belangrijke
mijlpaal.
In een voltallige vergadering
ven het Bestuur en de Raad van
Toezicht ls Zaterdagmorgen het
nieuwe kantoor der Coöp. Boeren
leenbank te Haamstede officieel
ln gebruik genomen.
stichting van een nieuw gebouw,
omdat het bestaande te klein
bleek. De oorlog was evenwel de
oorzaak, dat tot nog toe hieraan
niet voldaan kon worden en is
men er toe over moeten gaan
inplaats van een nieuw Bankge
bouw alleen een nieuw kantoor
te stichten. Hy bracht dank aan
de ontwerper, de heer W. Gili-
De voorzitter der Bank, dejamse, tevens hoofdaannemer,
heer P. L. Vie, hield by deze ge- die een zeer mooi en doelmatig
Tegenheid een korte toespraak, I geheel, volkomen passende bij
en hulp te bieden by het dialect- waarin hy zei, dat het reeds voor het bestaande gebouw heeft ont-
onderzoek. de oorlog in de bedoeling van worpen en dankte voorts de on-
Op 27 Januari droeg de heerhet bestuur lag over te gaan tot deraannemers M. Bijkerk, H v.
Dalsen, P. Saman en H. v. d.
Klooster voor de keurige afwer
king. De bouw is dermate vlot
verlopen, dat nog in 1949 het ge
bouw in gebruik genomen kon
worden. In vergelijking met het
oude kantoor is er een buiten
gewone verbetering gekomen.
Vooral voor de kassier is dit
kantoor een belangrijke verbe
tering omdat hy daardoor zyn
gehele woning weer tot zijn be
schikking krijgt. Na 40 jaar is
De oogst was dit jaar zeer groot, belangrijk groter dan de
vorige jaren. Hieronder volgt een overzicht, waaruit dit zeer
duidelyk blijkt. Vanzelfsprekend zijn de cyfers voor 1949 nog niet
geheel bekend, voorzover het appels en peren betreft, doch door
by telling van het fruit in de koelhuizen en bewaarplaatsen en
zo goed mogelijke schatting van het (niet grote) restant, kon
de Zeeuwse fruitoogst vrij nauwkeurig vastgesteld worden. De
getallen zijn afgerond en hebben betrekking op de aanvoer op
de veilingen te Goes, Kapelle en Krabbendyke, zo lezen we in
het Zeeuwse Fruittelersblad.
Pit- en Steenvruchten.
1947 1948 1949
Appels 14.941.400 kg. 15.804.500 kg. 22.126.500 kg.
Peren 10.427.550 8.894.970 13.715.500
Pruimen 2.179.800 3.564.800 3.077.600
Kersen 422.900 510.900 662.750
Totaal 27.971.650 28.775.170 39.582.350
De geldelijke opbrengst bedroeg:
1947 1948 1949
Appels ƒ3.020.723.— 5.423.541.— ƒ3.886.097.—
Peren ,2.402.730.— 3.746.964.— „2.518.496.—
Pruimen 987.589.— 830.180.— 566.514.—
Kersen 322.766.— 305.143.— 275.391.—
Totaal 6.733.808.— 10.305.828.— 7.246.498.—
Middenprijs per kg.:
y 1947 1948 1949
Appels 20 ct. 34 ct. 17 ct.
Peren 23 42 18
Pruimen 45 23 18
Kersen 76 59 40
Totaal gemiddeld 24 36 18
De middenprijs per kg. bedroeg dus precies de helft van vorig
jaar. Wel een zeer groot verschil!
Door de zeer grote oogst, was de financiële opbrengst nog
belangrijk hoger dan in 1947. Vergeleken met 1948 is- het beeld
vanzelfsprekend minder gunstig.
Klein fruit.
Van het klein fruit geven we alleen de cijfers van dit jaar
en vorig jaar. De getallen tussen haakjes hebben daarby be
trekking op 1948.
kg aanvoer middenprys p. kg.
Kruisbessen 956.500 (1.304.800) 66 ct. 44 ct.)
Rode bessen 1.064.000 (1.167.000) 34 ct. 54 ct.)
Zwarte bessen 579.300 701.800) 89 ct. 89 ct.)
Frambozen 57.600 61.900) 122 ct. (102 ct).
Bramen 193.200 125.800) 36 ct. 74 ct.)
Aardbeien 660.900 227.400) 79 ct. 94 ct.)
Totaal3.511.500 (3.588.700) 60 ct. 62 ct.)
De klein fruit inkoms! fin verschillen dus weinig met vorig jaar.
Dure kruisbessen, goedk vpe bramen en rode bessen en een grote
aardbeienoogst.
Samenvatting.
Wanneer we de gegevens van de laatste jaren (pit- en steen
vruchten en klein fruit totaal) optellen en vergelyken, zien we
het volgende:
kg. aanvoer geveild bedrag middenprys
1947 28.621.000 kg 8.302.800 29 ct.
1948 32.181.000 kg 12.415.464 39 ct.
1949 43.094.000 kg 9.403.724 22 ct.
dit een belangrijke mijlpaal in
de geschiedenis van de Bank.
Tenslotte sprak de voorzitter de
hoop uit, dat in dit nieuwe kan
toor vele en goede zaken gedaan
zullen worden in het belang
van de inwoners van Westelyk
Schouwen.
De heer Gili jamse dankte
voor de tot hem gerichte woor
den en deelde mee, dat het nog
al wat voeten in de aarde heeft
gehad eer men tot dit resultaat
kon komen. Hij memoreerde, dat
wederopbouw en de directeur
van de Centrale Dierst voor
Noord-Zeeland, de heer Argelo,
volledige medewerking hebben
verleend, waarvoor ook door de
directeur dank werd gebracht.
De heer Gilramse dankte ook de
familie Blom voor de verleende
medewerking, waardoor net mo
gelijk was in zo korte tyd dit
gebouw te stichten. Tenslotte
dankte de kassier, de heer H. J.
A. Blom, het bestuur voor de
bouw van het mooie kantoor.
Het nieuwe kantoor heeft een
ruime wachtkamer en is zeer ge
riefelijk ingericht.
(Ingez. mededeling, advert.)
werken
VERSTERKING VAN
CHINEES-SOWJETRUSSISCHE
BETREKKINGEN.
Mao Tse Toeng, de Chinese
communistische leider, voert te
Moskou besprekingen over de
versterking van het vriendschaps
verdrag, dat in 1945 door de rege
ring van Tsjiang Kai Sjek en de
Sowjet-Unie werd getekend en
over de ondertekening van een
handelsverdrag.
Het troepenscihp „Cameronia"
ls op 29 December van Tandjong
Priok vertrokken. Aan boord be
vinden zich geen gesloten onder
delen, maar individuele militairen
en gezinnen van mllitaren.
