Werelddelen verglijden onder de „Pontianac". Enorm gebrek aan goedkope vacantie- accomedatie. Kiezen Delen De toekomst van het Lager Onderwijs PLOUVIER HEEFT DE WARME PANTOFFELS Protestants IJzendijke krijgt weer een eigen kerkgebouw. Coede ontvangst b|j de tussenlandingen. Stichting van tweehonderd jfot^ten en 1 millioen verbIijft in logiesverblUven noodzakelijk Laatste Bijzonder Gerechts hof wordt 1 Jan. opgeheven. Geheimzinnig vliegtuig be voorraadt Daroel-lslam- benden. Voorlopig geen tekort aan leerkrachten. Nog meer processen in Bulgarije? Lijkverbranding. Oude Ned. Herv. kerk wordt in oude luister hersteld. Woensdag 14 December 1949 PROTESTANTS CHRISTELIJK DAGBLAD Pagina 2 Aan boord van een Vliegende Hollander. (Van een bijzondere medewerker) Omstreeks drie uur (anderhalf uur na aankomstvertrekken wij met de Pontianacvan Basrah naar Karachi. In mijn paspoort is o.a. een postzegel met de opdruk van een jeugdige mo narch aangebracht en er zijn in een onbekend schrift enkele woorden bijgeschreven, die in goed Nederlands misschien wel het beste met de woorden: „deze man is een brave jongen en mag zonder bezwaar weer vertrekken" zouden kunnen worden Ji vertaald. Tussen de landingen door worden er telkens complete gepasseerd zijn voor hem te maaltijden geserveerd, welke nen toedijueren. 'i Avonds om half elf arriveei t de „Pontianac" te Karachi, waar gedouched en gedineerd wordt. Half één wordt de afscheidsbel geluid en embarkeerden alle passagiers voor de trip Karachi- Calcutta. In Karachi worden wij ook begroet met een D.D.T.- bom. Ze zijn er zeer bang in secten of iets dergelijks uit an dere landen te krijgen en trach ten dit op deze wijze tot het mi nimum te beperken. Het was een uiterst benauwd kwartiertje! Deze nacht slaap ik ('t was im mers al de tweede in de lucht) vrij goed en om acht uur landt het vliegtuig op 't vliegveld van Calcutta (Brits, of beter: voor malig Brits bezit). EEN BONT ALLERLEI VAN VOLKEN. Hier treft men vrijwel alle volken uit het Oosten aan. Er heerst een bijna Babylonische spraakverwarring. Ook hier heerst het streven om alles, wat aan vroegere tijden herinnert, kapot te slaan. Toch gaat er grote bekoring uit van die ty pisch Oosterse tafereeltjes en van de mystieke Oosterlingen. Alleen: pas op voor zakkenrol lers en kooplieden, want zij be.de zijn glad! Het traject Cal cutta-Bangkok is wel één der mooiste stukken van de reis. Machtige wouden, doorsneden met wegen (o.a. de beruchte Burmaweg) en wildbruisende rivieren, schitterende plantages en bergsawah's laten een onuit wisbare indruk achter, die nog versterkt wordt door wat wij gedurende het laatste stuk zien. Wanneer het vliegtuig zakt om te landen ontvouwt zich een schoon panorama, want Bang kok ligt in een zeer mooie om geving. We vinden in het K.L.M.-hotel („Plaswijck") een gastvrij tehuis, waar het aan niets ontbreekt. BANGKOK IS EEN MOOIE STAD. Voor de liefhebbers rijdt een bus naar de stad, waar men o.l.v. een gids enkele van de voor naamste bezienswaardigheden kan bezoeken. Bangkok is, naar Oosterse normen gerekend, een mooie stad. Indrukwekkende re geringsgebouwen, die nog uit de tijd van de Franse overheersing (zo zei de gids) dateren, prach tige paleizen, grootse monu menten en mooie tuinen lonen de moeite van een bezoek altijd, maar het schoonste komt pas bij «en bezoek aan de grootste Boeddhatempel, de Benjema- bopitro. Ruim zestig jaren ach tereen heeft men hieraan ge werkt. De gehele tempel is van zuiver marmer gebouwd, de muren zijn van binnen met pa relmoer ingelegd en de dakpie- ken (pagodenspitsen) zijn met een dikke laag bladgoud over trokken Een beeld van ruim acht meter hoog geeft een voor stelling van Boeddha's uiterlijk en bestaat uit ettelijke tonnen zuiver goud. Grote bijgebouwen voor de priesters en hun leer lingen completeren het geheel en alles is met een sierlijkheid en nauwkeurigheid gerang schikt die ons sterk verwondert. EEN GROOT CONTRAST. Groot is na het zien van zo veel schoons het contrast, wan neer men nauwelijks vijftig me ter verder de erbarmelijk slechte paalwoning van de Sia mese arbeider ziet, welke aan een tiental mensen onderdak moet verschaffen. En tóch, voor zover ze hun eten en drinken hebben, zijn deze mensen tevre den, iets wat ons Europeanen wel eens beschaamd maakt. Siam is dan ook verre van een heil staat, maar de mensen voelen zich gelukkig. Gaat het hun slecht, dan zijn de Goden hun misschien niet gunstig gezind, doch ze aanvaarden het zonder morren. In „Plaswijck" terug-, gekomen staat een heerlijk di- wardesse vullen alle glaasjes tot de rand en ieder staat klaar om met zijn buurman of buur vrouw te klinken. Maar zover komt het niet, want onmiddel lijk daarop neemt het vliegtuig een enorme duik, waardoor de inhoud van alle glaasjes in de bagagerekken en tegen het pla fonds terecht komt. Het leed is echter snel voorbij, want de glaasjes worden opnieuw gevuld. Een zware klop op de doorgang naar de cockpit laat ons niet lang in het onzekere dat er hoog be zoek komt. En ja, daar komt de i god der Passaten Aeolus binnen. Hij verzoekt enkele dames en heren, die nog nooit de Evenaar met die uit het beste hotel kun- j verschijnen, opdat hij hen dope. Dit verwekt grote hilariteit on der de toeschouwers. Het gaat ner gereed. De volgende morgen er alleen niet zo ruig naar toe 1vliSLw als aan boord van een schip. Na fris pn norJJ,' rfÜElde de P^htigheid wordt ieder een e" °5gewekt; dank ,ZIi ue certificaat" ter herinnering aan frisse bedden en heldere lakens. du heugelijk feit uitgereikt. HET EINDE VAN DE REIS. OVER MALAKKA. Het traject Bangkok-Batavia voert beurtelings over land en j Het is dan één uur en wij be- zee. Over het schiereiland van vinden ons boven de Lampongse Malakka komen we via Banka districten. De afstand tot Bata- en Billiton aan de kust van Su- via is slechts kort en de over- matra, waarvoor zeer vele tocht van Straat Soenda is zeer eilandjes liggen, die er een bij- interessant. Het vliegtuig komt zonder aspect aan verlenen. Het dwars over het Bantamse dis- is inmiddels kwart over elf ge - trict heen en vliegt in een grote worden als een stem door de cirkel, over Batavia. Vanuit de microfoon ons mededeelt, dat lucht bezien maakt Batavia een we spoedig de evenaar zullen pracht indruk. Precies half twee passeren. Het is gebruikelijk dit staat de „Pontianac" op het feit niet onopgemerkt voorbij te laten gaan. Alle passagiers wor den verzocht hierop een dronk uit te brengen. Stewards en ste- vliegveld Kemajoran en de schitterende vliegtocht, welke toch niet zonder gevaar was, is teneinde. (Ingez. mededeling advert.) (Van onze Utrechtse correspondent) Men mag het een verblijdend Bij het verschaffen van goed koop logies zouden vacantiever- blijven met vierhonderd bedden 't doelmatigst zijn, aldus de heer Groeneveld Meijer. Men moet ze feit noemen, dat elk jaar 6 mil- met groter maken want dan gaat li oen Nederlanders met vacantie 0 gedachfc» van intimiteit verlo- gaan. In een periode, die enkele ren. Het stichten van zulk een re- decennia achter ons ligt, was het creatieoord zou twee millioen gul- genieten van vacantie slechts het 010,1 kosten (aankoop van grond, deel van een kleine groep landge- inventaris ei inbegrepen). V u noten. Inzonderheid na de oorlog men een millioen mensen gedu- nam het aantal dergenen die va- rende een week aan onderdak cautie hebben, enorm toe. 1 helpen, dan zouden er tweehon derd van dergelijke verblijven Maar aangezien de vacantiege- moeten verrijzen. Rekent men als melenden voor het merendeel ook vacantietjjd de dertien zomerwe- vacantiegangers zijn geworden, ken, dan zouden derhalve 80.000 doen zich ernstige moeilijkheden personen per week hun vacantie voor in de recreatieoorden, welke j,i deze verblijven kunnen door- op geen stukken na de stroom van brengen, vacantiegangers gedurende het zomerseizoen kunnen verwerken. Teneinde deze opeenhoping te voorkomen, heeft het „Centraal Werkcomité Vacantie" verleden jaar een congres belegd waar de vacantiespreiding ter sprake SAMENWERKING GEBODEN. Er werd vriendelijk gelachen toen de heer Groeneveld Meijer van deze plannen met al die hoge cijfers melding maakte. Hij wist echter aan te tonen dat er vooral kwam. Dit congres mocht zicht-ten behoeve van gezinnen met bare resultaten zien. De gedachte j kinderen iets van deze aard ge- der vacantiespreiding werd door sticht moet worden. Want die allerlei organen en instanties over- kunnen toch niet altijd bij familie genomen en toegepast. Met ge- gaan logeren of hun huis ruilen, volg dat de zomer van 1949, al thans voor wat het verkeer en vervoer betreft geen „pieken" te zien gaf. De Spoorwegen konden het aan. Doch dit is slechts één probleem, Als per.sionprijs noemde de spre ker het bedrag van f 4 per per soon per dag. Natuurlijk zijn er hier en daar wel pensions waar men voor die prijs klaar komt en j zelfs bestaan er kampeerboerde- waarmede men te maken kreegrijen enzovoort waar het goedko- nu de meeste Nederlanders va- per is, doch deze gelegenheden cantie hebben. Een ander vraag- zijn er te weinig en de laatsten stuk is dit: hoe spelen we het klaar om in het bijzonder de fi nancieel niet-draagkrachtigen een vacantie bij zee of bok te bezor gen? Aan dit vraagstuk wijdde 't bovengenoemde comité thans een congres te Utrecht. moet men ongeschikt achten voor ieder die de padvindersleeftijd te boven is. Uiteraard zal zo'n vacantieoord niet kunnen werken zonder een tekort op de exploitatierekening. De heer Groeneveld Meijer, die de stichting van deze bedrijven als resultaat der samenwerking van overheid en bedrijfsleven wilde zien, meende dat de vakorganisa ties de tekorten zouden moeten aanvullen. HOTELS TE DUUR. Dr W. L. Groeneveld Meijer uit Den Haaf, die als voornaamste spreker op dit congres het woord voerde, deelde mee dat de hotels in ons land bij elkaar 60.000 bed den tellen. Dit is natuurlijk veel te weinig en er wordt van alles aan gedaan om de hotelruimte te vermeerderen. De meeste vacantiegangers zijn van de PennsylvaniaCentral daar echter niet mee gebaat; zij Airlines, dat met radar binnen- zijn immers mensen met smalle geloodst werd, plotseling bij het beurzen. Van de 6 x/z millioen va- vliegveld van Washington in de cantiegangers logeert 314 millioen Potamac rivier gestort. Van de bij familie, 2 millioen bivakkeert 23 inzittenden zijn 19 gered. Vliegtuigongeluk bij Washington. Maandagavond is een vliegtuig SURINAMERS KRIJGEN NEDERLANDERSCHAP. Verschenen is de Memorie van Antwoord op het Voorlopig Ver slag der Tweede Kamer over de begroting van Justitie voor 1950. Aan verschillende problemen wordt in deze M. v. A. aandacht besteed. Op het gebied der nationaliteit zijn enkele wetsontwerpen in ver gevorderde staat van voorberei ding. Het eerste houdt verband met de ontwerp-overeenkomst tussen het Koninkrijk der Neder landen en de republiek der Ver enigde Staten van Indonesië be treffende de toescheiding van staatsburgers en beoogt boven dien toekenning van het Neder landerschap aan de gehele natio nale bevolking van Suriname en de Nederlandse Antillen. Het tweede ontwerp beoogt een rege ling in verband met staatloosheid. Een verruiming van de mogelijk heid tot herstel in rechten van be paalde categorieën van politieke delinquenten wordt overwogen. De regering hoopt nog in dit zittingsjaar een wetsontwerp tot wijziging van de dienstweigerings- wet aan de kamer te kunnen aan bieden. Bij de voorbereiding van deze wijziging zal mede worden overwogen, of en in hoeverre de dienstweigeraar wegens gewe tensbezwaren in ruimere mate kan worden beschermd dan thans het geval is. Het ligt in het voornemen van- de minister om te bevorderen, dat op 1 Januari 1950 het enige thans nog overgebleven Bijzondere Ge rechtshof wordt opgeheven. Ten aanzien van Schreieder noch van Giskes is uit het inge stelde onderzoek kunnen blijken, dat zij zich hebben schuldig ge maakt aan handelingen, die inge volge de Nederlandse strafwet egn strafbaar feit opleveren en tot een veroordeling deswege konden leiden. Amerikaanse senator beschuldigt Engeland. - De republikeinse senator Fergu son, die als lid van de senaats commissie voor de begrotingstoe wijzingen een wereldreis heeft ge maakt, heeft Engeland de oorzaak genoemd van de mislukte samen werking tussen de Europese lan den. Hij had geconstateerd, dat de West-Europese landen bereid wa ren samen te werken met Enge land, doch, dat zij daarbij grote moeilijkheden ontmoetten. „De Engelse devaluatie was een plot selinge schok en ook Engeland's gebrek aan samenwerking bij de handel vormt een ernstig pro bleem." Ferguson verklaarde, voorstander te zijn van een her ziening van het programma voor de hulpverlening aan het buiten land, waardoor met voorbijgaan der regeringen rechtstreeks hulp verleend wordt aan de particuliere industrie. Betrouwbare kringen van het republikeinse leger hebben aan de Nederlandse commandopost te Garoet en waarnemers van de V. N. medegedeeld, dat een geheim zinnige zwarte Dakota vorige week zware cylinders, vermoede lijk met wapens en ammunitie voor de Daroel-Islam-benden, in de bergen nabij Tjiamis, heeft uit geworpen. Een republikeins officier van een bataljon deelde mede, dat eni ge van zijn soldaten zagen, dat een zwarte Dakota zonder kente kenen op de avond van de achtste December zware cylinders aan de zuidelijke hellingen van de Hu- nung Halu neerliet. De officier verklaarde voorts, dat de Daroel-Islam-benden, die onlangs hun aantal nachtelijke aanvallen op de republikeinse le gerposten in West-Java hadden opgevoerd, vorige maand uit on bekende bron nieuwe wapens, waaronder Amerikaanse automa tische geweren, hadden ontvangen. In West-Java gaan geruchten, volgens welke uit het geheimzin nige toestel parachutisten spron gen. Volgens ingelichte politieke en militaire kringen te Batavia be staan er zekere aanwijzingen, dat communistische elementen zijn geslaagd in de Daroel-Islam-orga- nisatie te infiltreren. (Ingez. mededeling, advert.) 15) door J. Z. J. Hazebroek VII. 't Is al over één Omstreeks deze tijd komt Frits Dijkers met een grote vaart op z'n motorfiets naar huis rijden. Het regent en de regendrup pels slaan kletsend tegen zijn koude gezicht, tegen zijn samen geknepen ogen. Hjj draagt geen motorbril, geen hoofddeksel. Z'n natte haren slierten plakkerig om z'n hoofd. Ook hem heeft de ommekeer van het weer verrast. Toen hij Vanochtend om zeven uur naar i'n werk zou rijden zijn vader had de wederopbouw aangeno men van een door de oorlog vernielde boerderij, ruim dertig kilometer hogerop toen was de lucht helder. Hij had zijn re genpijpen thuis gelaten, niet denkend aan de uitdrukking: Maart roert z'n staartNu moet hjj het bezuren Zijn handen worden rood. En dit overkomt hem niet gauw. want ze zijn eeltig en gehard. De pijpen van zijn bruine overall, grijs van kalkstof en ce ment, druipen, zodatook zijn voeten steeds natter worden. Maar op zijn body heeft hij geen last. Hq heeft z'n leren jekker aan, die hem beveiligt, als een harnas 't Kan hem niet v1-ig genoeg gaan! Bijna als een schaatsenrijder, zo draait en zo zwenkt hij op de hoge rivierdijk tussen het overige verkeer door en hij voelt zich veel mans! Ja, juist omdat het koud en nat is, en hij zich tèch niet hoeft te laten ver slaan, voelt hij zich onweer staanbaar! Z'n motor loopt trou wens ook prima! „Nou moest Bep bij me ach terop zitten!" denkt hij. Hij weet, dat ze bang is op de motor, en eerlijk gezegd vindt hjj het niet onprettig, dat ze bang is. Des te gemakkelijker valt het hem, met een beetje durf en met een beetje bravour indruk op haar te maken. Hoewelop haar maak je niet gauw indruk, of ze laat daar niks van blijken, in elk ge val. Ze is heel anders, wat dat betreft, dan Leentje, met wie hij éérst omgang had. Leentje Lep hem achterna. Leentje vond alles geweldig wat h(j presteerde, en ze vond alles goed wat hij wouZe was, uit angst hem kwijt te raken, zó volgzaam en gedwee, dat hij haar beu werd Ja, Bep is wel heel, heel an ders dan Leentje. Sinds hij met haar omgang heeft twee maanden nog maar weet hij wat het betekent als je leven beheerst wordt door spannin gen. Want laat hij zélf een wil heb ben, Bep heeft er óók een. En laat hjj zélf zijn meningen heb ben, Bep heeft de hareAl een paar keer heeft dit tot bot singen geleid in de korte tijd van hun omgang! Toch moet Bep z'n vrouw worden, daar is hij t al lang over eens met zichzelf. Er is geen en kel meisje dat hem zo boeit, en bindt, zoals zij. Met Leentje zou het leven sleur worden, maar met Bep wordt het een avon tuur, dat de moeite waard is!.. Waarom? Frits kan het niet allemaal onder woorden brengen maar Bep d'r natuur werkt prikkelend op zijn eerzucht en dan heeft ze iets scherps, waardoor je gedwongen wordt, voortdurend op je hoede te zijn, mannelijk en flink.... Ze vergt veel van zichzelf, maar op grond daarvan durft ze ook veel van een ander te vergen. En dan be grijpt ze niet, dat het je weieens gebeuren kan, dat je ergens te gen opziet Houdt hij van haar? Ja, óók datmaar d'r is nog iets anders Als je van jezelf houdt, als je jezelf respecteeren wil, dan kun je géén genoegen meer nemen met iemand die minder is dan Bep, dommer, of tammer, of tragermet iemand die minder spontaan is, of minder hartelijk AlleenBep moet het niet te bont maken. Sinds' gister avond is hij werkelijk kwaad op haar, en hij zal haar dit straks goed laten merken. Vond ie me daar bij zijn thuis komst een onnozel stukje pa pier, met potlood beschreven. „Jongen, het spijt me erg, maar je moet me vanavond niet op de gewone plaats komen af halen, want ik ben er niet. Als we weer bij elkaar zijn, vertel ik je wel waardoor. Misschien kom ik vanavond naar je thuis. Anders morgen 't Was niet erg duidelijk, vond hij. En wat kon d'r nou in vredes naam in haar kleine vrouwe wereldje zó belangrijk wezen ineens, dat ze daardoor niet sa men konden zijn? Hij is beledigd. (Wordt vervolgd.) ATOOMENERGIE VOOR TEXTIELINDUSTRIE. In een fabriek voor het verven van textiel te Paterson, Nw. Jersey, wordt gebruik gemaakt van atoomenergie. Zover be kend, is dit de eerste industrie die met succes met atoomenergie werkt. Door het gebruik van UA-1, een uraniummengsel, is het mogelijk de stof langs foto-chemische weg te verven, onge veer op de manier, waarop een film wordt ontwikkeld. Het uraniummengsel wordt bij een verfoplossing gevoegd en geeft zo aan de stof grote gevoeligheid voor het fotografisch gedeelte van het proces. Bij dit proces gaat de stof door een aluminium- kamer, waarin zich de grootste lichtsterkte ter wereld bevindt, n.l. 112.500 watt. Slechts een zeer kleine hoeveelheid radio actief materiaal wordt gebruikt, zodat de stoffen volgens de nieuwe mehode geverfd, geen gevaar kunnen opleveren. Een overzicht van de nieuwe verf machinerieën. In de fabriek worden tevens proefnemingen gedaan met het verven van plas tic en ander materiaal. Voor de toekomst voorzichtigheid geboden. vim ANDERS DAN HIER. Toen de Veiligheidsraad in dertijd de wenkbrauwen fronst» en met sancties dreigde als Ne derland niet bereid bleek de re volutieleiders in Indonesië als regering te erkennen kroop de Nederlandse regering onmid dellijk in haar schulp. En zo is hot tot vandaag de dag gebleven. Nog de vorige week bleek minister Stikker diep onder de indruk. Toegeven werd het parool, desnoods met schending uan de Grondwet. Al maar toegeven, met opoffering van de rechten der minderheden. Toegeven stmks ook met betrekking tot Nieuw-Guinea. In Indonesische kringen twijfelt men daaraan trouwens geen ogenblik. En zo wordt Nederland, dat vroeger I de moed had om het in be- I nauwde ogenblikken met God te wagen tot een spot en een aanfluiting. De regering van de jeugdige staat Israël handelt anders. De V.N. hebben bsloten Jeru zalem te internationaliseren. Komt niets van in zegt de Joodse regering. Dit is een in terne zaak en daarover beslissen wij ZELF. Precies zoals de grote mogendheden dat ook doen. De zaak zelf laat ik rusten. Maar wel kan ik DIT zeggen, dat deze fiere houding mij meer bevredigt dan de slappe rugge- graatloze houding van de Ne derlandse regering, die onmid dellijk bereid bleek, het stuur uit handen te geven. Meermalen is de verwachting uitgesproken, dat er in verband met de stijging van de geboorten, over enkele jaren een groot te kort aan onderwijzers zal ont staan. In verband hiermee werd er dan ook bij de regering op aange drongen de opleiding van onder wijzers zoveel mogelijk te stimu leren. Uit zijn Memorie van Antwoord blijkt, dat minister Rutten van oordeel is, dat we hier in hoofd zaak met een tijdelijk verschijn sel te doen hebben. De grotere stijging van de ge boorten aldus de minister heeft in 1943 een aanvang geno men. Het gemiddelde aantal levend geborenen van de jaren 1943 tot en met 1945 ligt 31.000 hoger dan het gemiddeld aantal van de jaren 1939 tot en met 1942. Het jaar 1946 vertoont plotseling een zeer scherpe stijging nl. 284.000 levend geborenen, of 71.000 meer dan het gemiddelde van de jaren 1943 tot en met 1945. In 1947 trad een da ling in tot 267.000, welke daling zich in 1948 (248.000 levend ge borenen) en 1949 (naar schatting 236.000 levend geborenen) voort zette. Uit deze cijfers blijkt, dat voor het onderwijs rekening moet wor den gehouden met een tijdelijk verschijnsel, al zal daarbij niet uit het oog mogen worden verloren, dat de geboortecijfers in de toe komst boven die van vóór de oor log zullen liggen. In welke mate dit het geval zal zijn valt op dit ogenblik nog niet te zeggen. Rekening houdend met de thans bekende cijfers en een gemiddelde klassebezetting van 35 leerlingen, zal er in 1952, afgezien van de slij tage, geen tekort aan onderwij zers zijn. In dit verband wordt er op ge wezen, dat het aantal scholen, dat juist enkele leerlingen boven een grensgetal heeft, zeer groot is. Hieruit kan worden geconclu- De Bulgaarse minister van bui tenlandse zaken, Poptomof, heeft tegenover verslaggevers verklaard dat hij van oordeel was, dat er meer processen van de aard van het thans tegen Kostof gevoerde zouden komen. Hij viel Maar schalk Titó en andere Joegoslavi sche leiders aan en zeide, dat zij „de naam van Dimitrof door het slijk halen". De systematische sa botage van hen, die terecht ston den en van anderen, die nog niet berecht werden, was volkomen uitgeroeid. „De Bulgaarse regering heeft geen maatregelen overwogen, welke ze nochtans, ingevolge de onthullingen van Kostof, gerech tigd zou zijn te nemen ten op zichte van sommige Britse en Amerikaanse ambassadeleden te Sofia", aldus verklaarde Poptomof nog. Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft aan de Bulgaarse zaakgelastigde te Was hington medegedeeld, dat Am'eri- ka de verklaring, uitgesproken op het proces tegen Kostof c.s. als zou de Amerikaanse gezant te Sofia betrokken zijn geweest bij spionnage, „zeer ernstig opvat". De Bulgaarse regering had een verklaring van de gezant, Heath, waarin deze zegt niet met Kostof over de omverwerping van de Bulgaarse regering in 1947 ge sproken te hebben genegeerd. De Amerikaanse legatie te Sofia was voorts onderworpen aan „een reeks onwaardige maatiegelen en beperkingen". ChiüUy dient ontslag regering in. Chifley, de verslagen preftier van Australië, heeft aan gouver neur-generaal Mckell het ontslag van zijn regering aangeboden. De liberalen zullen waarschijn lijk 13 of 14 posten in het nieuwe kabinet bezetten, de agrarische partij vijf of zes. deerd, dat er van nu tot 1953 geen tekort aan leerkrachten van enige betekenis zal zijn, maar wel een zekere krapheid en 'n onvoldoen de reserve, aan onderwijzers waar aan bij het voortduren volle aan dacht zal zijn te schenken. Wat betreft de toestand in de jaren na 1953 meent de minister zich van een prognose te moeten onthouden. Voor deze jaren zijn er zoveel onzekere factoren, dat het niet mogelijk is tot een bepaalde con clusie te komen. Slechts staat dit vast, dat het aantal leerlingen der lagere school na het jaar 1956 vrij snel zal dalen. Daarom dienen de maatregelen, voor de daaraan voorafgaande jaren te nemen, met de nodige voorzichtigheid te worden getroffen. Een herhaling van de toestand van vóór 1940 dient zeker te wor den voorkomen. Desnoods aan vaardt de minister tijdelijk een klein tekort aan onderwijskrach ten, liever dan dat in de toekomst velen bij het onderwijs geen werk zullen kunnen vinden Hoe ongewenst een rouleersys teem ook moge zijn, hij zou aan de toepassing van een zodanig sys teem de voorkeur geven boven werkloosheid van een belangrijk aantal onderwijzers. Overigens zou, zo nodig, voor deze jaren een niet onbelangrijke verlichting kunnen worden ver kregen door de toelatingsleeftijd tot de lagere school tijdelijk drie ot zes maanden te verschuiven. Deze maatregel zou, indien zulks noodzakelijk zou blijken, ook reeds voor de periode vóór 1954 kunnen worden toegepast". Vliegtuigongeluk bij Karatsji. Een Dakota van de Pakistaanse luchtvaartmaatschappij is op on geveer 60 km. van Karatsji, de hoofdstad van Pakistan, neerge stort. Men gelooft, dat alle 21 passa giers en de drie koppen tellende bemanning omgekomen zijn, zo verklaarde een ambtenaar van het Pakistaanse ministerie van burgerluchtvaart. Een andere woordvoerder ver klaarde, dat er twee Pakistaanse generaals aan boord waren. Het vliegtuig is in een ravijn terecht gekomen. De op dit ogenblik nog altijd heersende toestand, dat de Begra feniswet straffeloos kan worden overtreden door de verbranding van lijken, moet, aldus de minis ter van Binnenlandse Zaken in zijn M.v.A. aan de Tweede Kamer, uit een oogpunt van eerbied voor de wet inderdaad als hoogst on bevredigend worden beschouwd en roept om duidelijke, ondubbelzin nige bepalingen. Mede hierom heeft de Minister bij zijn beschikking van 13 April 1949 een commissie ingesteld on der voorzitterschap van Mr. J. M. Kan, ten einde van advies te die nen met betrekking tot de vraag, welke wijzigingen met het oog op het verbranden en het balsemen van lijken dienen te worden aan gebracht in de wet tot vaststel ling van bepalingen betrekkelijk het begraven van lijken, de be graafplaatsen en de begrafenis rechten. Deze commissie nadert reeds het laatste stadium van haar werkzaamheden. Daar IJzendijke voor meer dan 80 katholiek is, is het voor de kleine, doch hechte protestantse gemeenschap een verheugend feit' dat zjj binnenkort haar kerkge bouw weer in gebruik kan nemen, de prachtige grafzerken Aan het kerken in het kleine zichtbaar- geworden. Door de oorlogshandelingen was dit oude gebouw zwaar bescha digd. Nu het aantal zitplaatsen van 600 op 200 is teruggebracht, zijn weer noodkerkje, dat niet meer is dan een schuur, is dan een einde ge komen. EEN DER EERSTE HERV. KERKEN. De oude kerk, die dateerde uit het jaar 1612 was een der eerste Protestantse Kerken, die na de Hervorming in Nederland werden gebouwd. In hjt verre verleden bouwde men eerst de toren, een 8-hoekige spits, waarvan het gelijkvloerse gedeelte dienst deed als kapel. De toren kreeg in de volksmond al gauw de naam van de „Peperbus". De kerkelijke gemeente IJzen dijke moet in die dagen aanmer kelijk groter geweest zijn dan te genwoordig, want oorspronkelijk had het kerkgebouw 600 zitplaat- sen. Bij de restauratie bracht men dit aantal terug op 200, terwijl momenteel 80 kerkbezoekers het gemiddelde is. Dat de Hervormde gemeente in de gouden eeuw veel groter was dan nu, blijkt ook uit het feit, dat in die dagen in IJzendijke 3 predikanten waren. 2 die de gees telijke verzorging der schepelin gen verzorgden en een, die in de stad IJzendijke zelf arbeidde. Dat IJzendijke een belangrijke haven was, bewijzen de namen der officieren die in de kerk van IJzendijke ter ruste zijn gelegd. Het in 1700 in de kerk aange brachte plafond, dat bijlange niet fraai was, werd uitgebroken. Nu kijkt men in de kerk tegen de oude mooie overkoepeling. De kansel, die eerst aan de linker zijkant van het kerkgebouw ge plaatst was, werd ook in 1700 tegen de achterzijde geplaatst. Dit waarschijnlijk in verband met de slechte accoustiek, die de kerk had na het aanbrengen van het plafond. Nu het plafond werd uitgebro ken, plaatste men ook de kansel weer op zijn oude plaats. Men trachtte in de oude verf kleur het interieur te verven. Hier is het grijsachtig groen, afgezet met wit, dat tegen de donkere overkoepeling uitstekend voldoet. De oude koperen kronen zullen de kerk weer iets van haar oude, doch sobere pracht teruggeven. Jammer, dat er geen geld meer is om het prachtige oude orgel te restaureren. In de restauratiekosten draagt Monumentenzorg 90 bij, waar- Rome kreeg hier ongeveer 200voor men zeer dankbaar is. De jaar geleden het begin van zijn overige 10 baren de kerkvoogdij macht in handen, toen er in IJ- nog grote zorgen. Aanvankelijk zendijke een troep Franse huur- zou de burgerlijke gemeente, die lingen gevestigd was, die geeste-1 ook graag dit mooie gebouw her- lijke verzorging behoefde. Hier- steld zag, deze 10 voor zijn re- voor kwam een aalmoezenier, die, j kening nemen. Doch dit werd af- dat blijkt nu wel, zijn werk gron- gekeurd door G.S. dig verrichtte. De kerkvoogdij hoopt nu, dat Doordat vele van die huurlingen de bouw- en restauratiecommissie zich later blijvend in IJzendijke der Ned. Herv. Kerk zal helpen vestigden, en anderen van elders deze zware last van de kerkvoog- ook binnen de vesting van Ijzen- dij te verlichten, dijke kwamen wonen, en het juistHet zal voor ds Doorn uit IJ- de Protestanten waren, die zich zendijke, die als veldprediker elders vestigden, verroomste IJ- naar Indonesië ging, wel een blijde zendijke langzamerhand. j dag zijn, als hij hoort dat de oude De kleine Protestantse gemeen- kerk, waaraan hij zo gehecht was, schap van nu is hecht en sterk, weer in zijn oude glorie hersteld zodat deze wel stand zal kunnen is. houden. Moge de nieuwe kerk er toe by- De Protestantse gezinnen van dragen, dat Protestants IJzendijke het IJzendijke van nu zijn dank- te midden van deze Roomse om baar dat de oude kek weer ge- geving, haar eigen geloor zal Kun- heel hersteld is. i ben uitdragen.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1949 | | pagina 2