ZEEUWSCH DAGBLAD
Tweede Kamer aanvaardde Soevereiniteitsoverdracht.
Vijf ministers poogden de Kamer te
overtuigen.
HIEUWS
Grootste gedeelte van de C. H. U. stemde tegen.
R. T. C.-resultaten vormen een laatste
kans
Cbristenvolken in nsed doen beroep
op de Zeeuwen.
i!
Souvereiniteitsoverdracht moet nu gesdiieden.
Zelfbeschikkingsrecht wordt geweld aangedaan.
Verwerping van het ontwerp betekent
internationale ramp.
F. P.O. M. KOCH
SNIPPER
Uitgave
stichting „Zeeuwsch Dagblad".
Hoofdkantoor: Goès, L. Vorst-
str. 90, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
f, TeL 2754; Middelburg, Korte
Noordstraat 35, Tel. admim-
itratie 2009; Telefoon redactie
2347; Terneuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
5e JAARGANG Nro. 1430
Abonnementsprijs 3.90 p. kwartaal
Franco per post ƒ4.
Advertentieprijs 16 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 5 cent per woord
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
VRIJDAG 9 DEC. 1949
Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Directeur; JACQ DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr IV. F. E. Baron v. d. Feltz, Middelburg; Ds A. Gruppen, Biezelinge; Ds J. S. Hartjes,
Vlissingen; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; Dr K. Huizenga, Middelburg; J. Huijssen, Terneuzen;
H. Jansen, Meliskerke; Ds J. Karelse, Goes; J. Laport, Goes; Ds C. Metselaar, Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel, Tholen.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Zaterdag: Zon op 8.36 u., onder
16.29 u. Maan op 21.20 u., onder
12.34 u.
Hoogwater op Zaterdag 10 Dec.t
Vlissingen: 4.35 u. 1.79 m., 17.07
u. 1.85 m. Terneuzen: 5.04 u. 1.96
m., 17.33 u. 2.03 m. Wemeldinge:
6.21 u. 1.54 m„ 18.44 u. 1.70 m.
Zierikzee: 600 u. 1.30 m., 18.28 u.
1.47 m.
Na zich een hele dag aan het Indonesische vraagstuk gewijd te hebben, heeft de
Tweede Kamer vannacht om juist 2 uur de grote beslissing genomen: Met 71 tegen
29 stemmen nam zij het wetsontwerp betreffende de souvereiniteitsoverdracht aan. Voor
stemden de Partij van de Arbeid (27 leden), de K.V.P. (32 .leden), de V.V.D. (8 le
den). Van de C.H.U. stemden 4 leden voor en 5 leden tegen. Tegen stemden de heren
Beernink. Schmall, van der Feltz. Krol en de Ruiter, voor stemden de heren Tilanus,
Kikkert, van de Wetering en Mej. Wttewaal van Stoetwegen. Verder stemden tegen
de A.R. (13 leden), de C.P.N. (8 leden), de S.G.P. (2 leden) en de K.N.P. (alleen
de heer Weiter). Voor de eerste maal in de parlementaire geschiedenis van Neder
land namen alle Kamerleden aan een stemming deel.
volgens Minister van Maarseveen.
(Van onze parlementaire redacteur.)
De belangstelling ln de Tweede Kamer was gisteren beslist gro
ter dan op de tweede dag waarop de Kamer sprak over de over
dracht van de sonvereiniteit. Bjjna 'alle Kamerleden waren aan
wezig om naar de replieken van do Ministers te luisteren. Daar
mede waren bijna de gehele Aorgen en middag gemoeid. Geen
wonder: want niet minder dan vijf Ministers kwamen aan het
woord; t.w. v. Maarseveen, Stikber, Götzen, Joekes en Schoklang.
Minister van Maarseveen zeide
allereerst dat het Nederlandse
Volk zich zeer sterk laat leiden
door gevoelens, veelal meer door
gevoelens dan door rede. Zo wordt
ons Volk verhit en in verwarring
gebracht. Uitgebreid sprak hij
over de ontwikkeling van het na
tionalisme in Indonesië. Het
steeds weer aanknopen van de
onderhandelingen voelen velen als
een nederlaag, die voorkomen had
kunnen worden. Grote, belangrijke
f roepen hebben zich steeds ge-
eerd tegen het beleid van de Re
gering, maar er is geen sprake
van dat het gehele Volk dit beleid
verwerpt. De vraag of de souve-
reiniteit nu of straks kan worden
overgedragen gaat niet op. Het
gaat hier om: nu of nooit. Be
staat er énige zekerheid dat
straks die minimum voorwaarden
wel aanwezig zullen zijn Een uit
stel zou de vorming van een nieuw
Kabinet ten gevolge hebben, dat
echter niet zal steunen op grote
groepen in ons land en dat zeker
in uiterst moeilijke internationale
verwikkelingen zou geraken. Het
nieuwe kabinet zou maken, dat er
een onoverbrugbare kloof tussen
Nederland en Indonesië zou ko
men, een kloof, die het huidige
kabinet heeft weten te overbrug
gen. De leden van een eventueel
nieuw kabinet zouden een on
draagbare verantwoordelijkheid
op zich nemen.
LAATSTE KANS.
Het resultaat van de R.T.C.
was de laatste kans. Die gaat bij
verwerping verspelen. De reke
ning die dan aan het Nederlandse
Volle gepresenteerd zal worden
zal verschrikkelijk zijn. Indien
men de mening is toegedaan dat
Nederland teveel concessies heeft
gedaan, dan moest de Minister dat
ontkennen, want nu weet men ten
minste waar men aan toe is! Het
zal van meer wijsheid getuigen
als men zal trachten met de na
tionalistische krachten tot over
eenstemming te komen om geza
menlijk het communisme te be
strijden, dan deze groepen in de
armen van het communisme te
werpen. Ook daarom gaat het „nu
of straks" niet op. Het zou anders
voor Rusland oogsttijd worden.
Spreker zag geen strijd met de
grondwet. Als het wel zo zou zijn
dan moeten de tegenstanders be
seffen dat zelfs het Goddelijk Ge
bod in noodgevallen voor afwij
kingen vatbaar is! Wat er ook ge
beurt: de nieuwe rechtsorde zal
toch baan breken. Bij verwerpnig
zal dit geschieden op een wijze
die een volkomen breuk zal bete
kenen met datgene wat de Grond
wet bepaalt. Het is beter zoveel
mogelijk de grondwet na te ko
men zoals thans gebeurt dan
de hoogste wet volkomen illusoir
te maken .De Regering erkent
dat zij vaak op het randje van de
grondwet heeft gelopen. De strijd
over de grondwetsvragen speelt
zich dan ook ln de grensgebieden
af.
Een verschil in de termen
Hoofd of Kroon der Unie kon Mi
nister van Maarseveen niet ont-
deken.
Over het zelfbeschikkingsrecht
in de Minahassa zeide de Minister
dat het onmogelijk is te verklaren
dat de Twapro aanhangers het
merendeel van de bevolking uit
maken. Wel geloofde hij, dat er
alle aanleiding is voor een ple
bisciet. De raad van Minahassa
had zich echter eerst uitgespro
ken om bij Oost-Indonesië te wil
len behoren. De status quo moet
daarom voorlopig gehandhaafd
blfjven. Het plebisciet zal gehou
den worden onder het toezicht van
de Unci.
„Mop".
Volgens Reuter lacht he
den heel Columbia om de
mop van de vijf ling, d-e het
gehele land voor de gek ge
houden heeft. Duizenden
waren naar het stadje geko
men om de vijfling te zien.
Toen de opgewonden „me
nigte met persfotografen" en
verslaggevers zich voor de
woning van de „gelukkige
ouders" verdrong, vond zij
vijf jongens van verschillen
de leeftijd.
De „mop" zou zijn bedacht
door een familielid van de
genen die de namen van de
vijfling hebben bedacht.
KONINKLIJKE ONDERSCHEI
DINGEN AAN MILITAIREN IN
INDONESIË.
Tijdens een parade heeft de
heer Lovink acht koninklijke
onderscheidingen aan militairen
uitgereikt. Er waren vele auto
riteiten aanwezig, waaronder de
leden van de UNCI.
Minister van Maarseveen:
Instelling Duits veiligheids
bureau?
Voor het eerst sinds de on
dertekening van de overeen
komst inzak6 de stopzetting der
ontmantelingen heeft kanselier
Adenauer een bespreking ge
voerd met de hoge commissie.
Daarbij zou, zo werd in geal
lieerde kringen verklaard, de
instelling van een Duits veilig
heidsbureau worden besproken.
Dit bureau zou inlichtingen
moeten inwinnen omtrent ac
ties, die ten doel hebben, op
roer tegen de federale regering
te ontketenen. Het zou evenwel
geen politionele bevoegdheden
nebben.
Fritaluxbesprekingen
aanstaande?
In kringen, die in nauwe ver
binding staan met de Belgische
regering, werd vernomen, dat
munsters van Frankrijk, Italië
el? Henelux-landen waar
schijnlijk in Januari a.s. te Pa
rijs zullen bijeen komen, ten
einde besprekingen te voeren
over het volgen van een ge
meenschappelijke politiek door
de vijf landen.
COMMUNISTEN ZOUDEN
TSJENGTOE DICHT
GENADERD ZIJN.
Volgens reizigers, die uit
Tsjengtoe in Hongkong zijn aan
gekomen, hebben voorhoeden
van de communistische legers
een punt, 32 km. ten zuid-oos
ten van Tsjengtoe, de voorlopige
nationalistische hoofdstad, be
reikt. Generalissimus Tsjiang
Kai-Sjek zou gistermorgen
vroeg met premier Yen Hsi Sjan
ln een vliegtuig uit Tsjengtoe
naar Taipeh (Formosa) ver
trokken zijn.
Z(jn aan de minimale voorwaar
den voor de overdracht voldaan?
Is de federale Staat reeds vol
doende gevormd om do macht te
kunnen aanvaarden? aldus vroeg
Min. van Maarseveen zich af. De
Regering beantwoordt deze vraag
bevestigend. Zij gelooft dat de
voorwaarden voor een krachtige
eensgezinde staat thans aanwe
zig zijn. Weliswaar mag men de
betekenis van de communistische
groepen niet onderschatten, maar
juist door de overdracht van de
souvereiniteit zullen deze extre
mistische elementen het best be
streden kunnen worden. De over
dracht brengt oneindig veel min
der risico's met zich mede, dan
het niet overdragen.
Voor Nederland bestaat geen
keuze. Het zou in Indonesië een
machtige indruk maken als de re
sultaten van de R.T.C. met grote
meerderheid zouden worden aan
genomen. Wij moeten voorkomen
dat ons verleden als een loden last
op de toekomst drukt. Als ons
Volk leeft, dan bouwt het aan zijn
toekomst. Dan zullen Nederland
en Indonesië niet verloren gaan
Voor Nederland ligt een grote
taak in Indonesië. Doch er is durf
nodig om-deze toestand te krijgen.
Een nieuwe toekomst ligt voor
Nederland open.
ECHTSCHEIDING EN UNIE.
De vele opmerkingen van de
sprekers beantwoordende zeide
Minister van Maarseveen dat
het verwijt van de heer Weiter,
dat hij net handelt alsof' liet een
echtscheidingsprocedure betrof
voor hem niet te aanvaarden was.
Heeft U wel eens gezien dat er
na een echtscheiding een Unie
kwam tussen beide echtgenoten?
zo vroeg hij onder grote hilariteit.
Ter geruststelling van de Kamer
kon hij namens de Regering ver
klaren dat er nog steeds geen Ho
ge Commissaris van de Kroon is
aangewezen, hoewel ons nauwe
lijks één maand van de overdracht
scheidt.
Over de opzegbaarheid van de
Unie zeide de bewindsman dat er
in ht Unie-Statuut een bepaling
is opgenomen die spreekt van een
duurzame samenwerking. Daarom
staat er geen artikel over opzeg
ging in. Natuurlijk kunnen met
goedvinden van beide partijen wij
zigingen worden aangebracht.
De Regering is bereid de vesti
ging van Nederlandse Indonesiërs
op Nieuw Guinea te bevorderen.
Een uitgebreide emigratie is thans
niet mogelijk. Eerst zullen er vak
lieden naar toe moeten.
Aan de hand van een rede van
Hatta kwam de Minister tot de
conclusie dat men vertrouwen kan
schenken in de Indonesische lei
ders. Een hervatting van de on
derhandelingen met de Indonesi
sche delegaties achtte hij onmo
gelijk. Dat zou een-vernietiging
z ,n voor het prestige van de lei
ders in Indonesië. Een poging
daartoe zou met één slag het ge
hele vertrouwen vernietigen. Het
zou een brevet van onvermogen
betekenen.
AANNEMEN OF AF
TREDEN.
Het Kabinet zou geen verant
woordelijkheid willen dragen voor
do verwerping van dit wetsont
werp. Do gevolgen daarvan zullen
te fataal zijn. Aan verwerping zijn
voor de Regering onmiddellijke
consequenties verbonden. Onge
twijfeld zullen we aldus de Minis
ter voor moeilijkheden komen te
staan. Maar do Regering ver
trouwt dat deze wet leidt naar
het einde van het Indonesische
conflict. Dat betekent een terug
keer naar orde en rust, herleving
van de welvaart, en een Innige
samenwerking.
Minister Stikken
In de avondvergadering kregen
de Kamerleden de gelegenheid om
hun gevoelens nog eens kenbaar
te maken, en te antivoorden op
de betogen van de Ministers.
Daarvan werd door de Kamerle
den druk gebruik gemaakt. Ten
slotte voerden nog enkele Minis
ters het woord. Daarna was het
ogenblik van de grote beslissing
aangebroken: het ogenblik van
stemming.
HET ZELFBESCHIKKINGS
RECHT.
De heer Schouten, die de rij der
sprekers opende, maakte als zijn
mening kenbaar dat het overleg
met en tussen de volkeren van
Indonesië over hun staatkundige
positie terzijde gesteld was. Dat
achtte hy in strijd met de grond
wet. De Unie kan feitelqk en we-
zeiyk die rechten niet waarbor
gen; zij heeft geen enkele bevoegd
heid maatregelen te nemen inzake
rechtszekerheid, waarborging van
menselijke rechten, enz.
Hoe hij het wendt of keert, spr.
kon slechts een ernstig tekort
constateren ten aanzien van de
handhaving en ten uitvoerlegging
van het zelfbeschikkingsrecht.
HEENGAAN!
De heer Romme zeide dat de
kernfout van de heer Schouten
was dat deze een man was die
gevangen zit in het verleden,
waaruit hy zich niet kon losma
ken.
De heer Weiter herhaalde zqn
opvatting, dat het ontwerp tegen
de grondwet was. Hem was ge
bleken uit de redevoeringen van
de ministers, dat iedereen tegen
ons is, dat ons land maar klein
is en uitgeput. Dat waren z.i,
uitingen van een slappe geest.
Naar zijn oordeel was het beter
dat het kabinet heenging.
De heer Tilanus meende dat
verwerping van het ontwerp zou
zijn in strijd met geest en hoofd
zaak van hoofdstuk 14 van de
grondwet en dat het chaos zou
veroorzaken. Hij kon geen vrqmoe-
digheid vinden het wetsontwerp
af te wyzen.
Volgens de mening van de heer
Oud (V.V.D.) zullen de gevolgen
van verwerping ernstiger zijn dan
die van aanneming.
De heer Wagenaar (C.P.N.)
hield zich verder stil nadat de
voorzitter hem enkele malen tot
de orde had moeten roepen om
dat hij qualificaties gebruikte, die
niet toelaatbaar waren. Verder
voerden nog het woord de hegr
van de Wetering (C.H.), Prof.
Gerbrandy (A.R.), v. d. Goes van
Naters (Arb.), Schmall (C.H.), ds
Zandt (S.G.P.). Zq brachten ech
ter geen nieuwe gezichtspunten
meer aan het licht.
De sprekers werden beantwoord
door de ministers van Maarseveen
en Stikker en door de Staatssecre
taris van Marine, Moorman.
Een amendement van de heer
Oud betreffende art. 12 van het
Uniestatuut werd met 62 tegen
37 stemmen verworpen.
„Carbet" overgedragen.
Gistermiddag is ln de haven van
Vlissingen tijdens een kleine plech
tigheid het motorvrachtschip
„Carbet" door de N.V. Koninklijke
Maatschappü „De Schelde" aan de
„Compagnie Generale Transatlan-
tique" overgedragen. Ir J. W,
Hupkes hield namens de directie
der maatschappü een korte toe
spraak, waarby hy de hoop uit
sprak, dat de rederij veel genoe
gen van dit schip zal beleven.
De heer P. Bechet, consul gene
raal van Frankryk te Rotterdam,
voerde het woord namens de
Franse regering, terwijl tenslotte
de heer R. de la Boisse, de kapi
tein van de „Carbet" een speech
hield Vervolgens werden de Ne-
deilandse vlag en de vlag van de
maatschappü „De Schelde" ver
wisseld voor de Franse vlag en
de vlag van de C.G.T.
E.C.A. schenkt 89.000.000
voor uitbreiding hoogovens.
De Economie Cooperation Ad
ministration Missio in Nederland
heeft toestemming verkregen voor
het financieren van een program
ma voor modernisatie en uitbrei
ding van de Koninklijke Neder
landse hoogovens en staalfabrie
ken N.V. te IJmuiden.
De afvloeiing bij de rijkspolitie
Naar wij van bevoegde zijde
vernemen zal de afvloeiing van
ongeveer 500 leden van het
corps rijkspolitie, welke door de
regering op korte termijn nood
zakelijk wordt geacht en waar
mede op de begroting 1950 te
kening is gehouden, zodanige
wijze geschieden, dat de ontsla
gen met inachtneming zoveel
mogelijk van. de belangen van
het betrokken personeel ener
zijds en die van de dienst ander
zijds, geleidelijk in 1950 zullen
worden verleend.
Op 1 November j.l. de tien
milliosn reeds ver gepasseerd,
Het aantal inwoners in Ne
derland bedroeg op 1 November
j.l. 10.006.208, zo kan men in
het statistisch bulletin van het
centraal bureau voor de sta
tistiek lezen.
In October j.l. werden 7055
huwelijken gesloten, 18.459 kin
deren geboren en er stierven
5714 personen.
De tweede Minister die het te bereiken en niet in een sfeer
woord voerde was Minister Stik- van oorlog. Eindelijk is een nieu-
ker, die op verzoek van verschil
lende sprekers uitgebreid sprak
over de buitenlandse invloeden.
Allereerst ging hij uitvoerig de
historie van 1945 na, daarby de
verantwoordelijkheid van de Rege
ring ten opzichte van Indonesië
en de Ver. Staten belichtend.
Steeds heeft de dreiging van de
intrekking van de Marshall hulp
boven ons gehangen. Waar zou de
sociale rust gebleven zq'n als wij
uit het Atlantisch Pact waren ge
treden? Uittreding uit dit Pact
zou ongunstige gevolgen hebben.
Maar de Minister vertelde ook
voor de eerste maal, dat de toe
treding ook veel moeiiykheden
heeft gekost.
Naar eer en geweten kon de
Minister van Buitenlandse Zaken
verklaren dat het de Regering niet
ontbroken heeft aan energie om
haar standpunt uiteen te zetten
aan het buitenland. Het heeft in
ieder geval niet aan gebrek aan
toewijding en» inspanning gelegen
dat er geen beter resultaat is be
reikt. De houding van de Austra
lische Regering en vakbonden, het
wapenembargo, de luchtroute van
de K.L.M. en nog meer andere
onaangenaamheden waren een
bewijs dat men in het buitenland
onze politiek niet kon waarderen.
Met overtuiging kon hjj verkla
ren dat verwerping van dit wets
ontwerp voor onze internationale
positie een ramp zou betekenen.
Onmiddellijk zou men trachten
ons te dwingen de souvereiniteit
over te dragen, onder heel wat
ongunstiger voorwaarden. Er is
geen redel(jke aanleiding om te
geloven, dat we tegen de politieke
stroom kunnen oproeien.
De situatie in Indonesië is thans
nog zo gespannen dat er weinig
voor nodig is om de stemming al
daar te doen omslaan. De con
structieve elementen zouden zich
dan van ons afwenden. Daarbij
komt nog, dat er dan een vertrou
wenscrisis zal komen. Hy geloofde
dat het onjuist is te zeggen dat
men de Indonesische leiders niet
kan vertrouwen. Een oplossing is
alleen ln een sfeer van vertrouwen
we basis voor samenwerking ge
legd. Op het ogenblik is er ver
trouwen, doch het is nog broos en
teer. Wanneer Nederland de re
sultaten van de R.T.C. niet zou
ratificeren zouden we het ver
trouwen gaan verspelen. Minister
Stikker hoopte dat de Kamer dit
wetsontwerp zal bekrachtigen,
omdat Nederland dan weer in sa
menwerking met Indonesië een
nieuwe positie kan innemen.
GOTZEN: FINANCIËLE
OFFERS ZIJN ZWAAR.
De andere Ministers spraken
meer over détailzaken. Daar was
allereerst Minister Götzen, Minis
ter zonder Portefeuille, die toe
gaf dat Nederland zware finan
ciële offers heeft gebracht. Maar
deze offers kunnen een bron van
welvaart openen. De financieel-
economisohe overeenkomst komt
aan op de uitvoering. Met Wes
terse formuleringen kon men niet
tot overeenstemming komen.
Deze spreker achtte het een
verheugend verschynsel, dat er
meer vertrouwen is gekomen in
ondernemerskringen na de R.T.C.
Hy was het met de lieer Weiter
eens dat Indonesië een zo rijk
land is, dat het in enkele jaren
kan zijn hersteld.
Minister Joekes zeide dat de
Regering er voor moet waken dat
er massa's ontslagen zouden
plaats vinden. Dat zou leiden tot
onrust en verwarring in het be
stuursapparaat. De verwerping
van dit wetsontwerp achtte hy zo
nadelig voor de Nederlandse amb
tenaren, dat hy de gevolgen daar
van liever niet wilde schetsen.
- SCHOKKING: JUIST DE
MILITAIREN!
De Minister van Oorlog, Sohok-
king, wees erop dat we staan op
de drempel van een ander tqdperk
in de geschiedenis. Hij herdacht
de offers die door de militairen
in Indonesië zün gebracht. Vol
gens hem was het opvallend dat
juist zoveel militairen van Indo
nesië zyn gaan houden. Die sfeer
geeft mogelijkheden voor samen
werking. „Die samenwerking,
daar gelooï ik in", zo zeide hy.
TSJECHISCHE TROEPEN zijn systematisch bezig langs de
Duitse grens een z.g. „dode" zone te maken van drie km.
breed. Alle gebouwen in deze zone worden afgebroken en
tankvallen gegraven. Een in Eckererauth woonachtige pan-
nenfabrikant kijkt naar zijn eens zo mooie bedrijf in de dode zone.
Ook op de dorpen zal actie gevoerd worden.
Bewogen bijeenkomst te Goes
Ook de Zeeuwen hebben gehoor
gegeven aan het appèl dat de vol
ken van Ambon, Timor en de Mi
nahassa op het Nederlandse volk
gedaan hebben. In een door dui
zend personen bijgewoonde verga
dering hebben gisteravond in het
Goese Schuttershof de vertegen
woordigers van het Comité Geme
nebest Grote Oost opnieuw hun
argumenten, hun trouw aan Ne
derland en Oranje en hun intense
afkeer van do Republiek kenbaar
gemaakt.
„Trouw aan God, aan land en
volk en aan Oranje" is het devies
van deze volken, die strijden voor
hun „zelfbeschikkingsrecht"; het
recht dat in het Handvest der
V.N. erkend is. Treffend waren de
redevoeringen van de heren Pol
haupessy en Vigeleyn, treffend
vooral op deze avond waarop de
deling van het Koninkrijk in twee
souvereine staten als een zwaard
van Damocles ons volk boven het
hoofd hing.
Een' bewogen gehoor reageerde
herhaaldelijk met applaus en luid
was de bijvalsbetuiging toen aan
het begin der bijeenkomst Ds D.
Kuiper van Rilland, die de spre
kers namens het Comité van Ac
tie welkom heette, het voorstel
deed direct een telegram naar de
heren Tilanus (C.H.) en Oud
(V.V.D.) te zenden omdat immers
hun stem de beslissing zou kun
nen geven.
TELEGRAM AAN DE
KONINGIN.
Aan Koningin Juliana werd aan
het slot een telegram verzonden
met de bede om bescherming voor
de volken van Timor, de Minahas
sa en Ambon „opdat zij niet aan
ellende en terreur zullen worden
overgeleverd".
De heer L. Polhaupessy sprak
bewogen over de strijd die nu
reeds vier jaar lang gevoerd
wordt, opdat de „uitstoting van
rijksgenoten" verhinderd zal wor
den. Hy herinnerde aan de ge
schiedenis der volken van Ambon,
Timor en de Minahassa, „trouwer
aan de Koningin dan menig Ne
derlander". Duizenden zqn tijdens
de Japanse bezetting als illegaal
werker doodgemarteld. „Laat ons
volk kiezen tussen Koningin Juli
ana en Soekarno, tussen het Wil
helmus en het Indonesia Raja en
ge zult zien wat er geschiedt",
riep hij uit. Bewogen verhaalde
hy, hoe de vertegenwoordigers
van zijn volk bij de R.T.C. aan
het lijntje waren gehouden, waren
opgelicht door mannen als Scher-
merhorn en Romme.
Laat men ons toch zelfbeschik
kingsrecht vóór de souvereini
teitsoverdracht plaats vindt. Een
volksstemming tussen twee party
en is onmogelijk, wanneer een van
deze twee de wapens heeft", riep
hij uit.
Als de souvereiniteitsoverdracht
thans plaats vindt ls het uit met
de vrije meningsuiting, overal in
Indië zal de T.N.I. de scepter
zwaaien
enige ogenblikken stilte en zong
men gezamenlijk, begeleid door de
Harmoniever. „Hosanna", het
Wilhelmus. Met een beroep op de
Zeeuwse bevolking beëindigde de
heer Polhaupessy zijn toespraak.
ACTIE IN ZEEUWSE
DORPEN.
Na een korte pauze, waarin de
aanwezigen werden opgewekt in
alle Zeeuwse dorpen een actie tot
inzamelen van handtekeningen te
ontketenen dit werk moet bin
nen zes dagen gereed zyn sprak
do heer Vigeleyn Nikijuluw, de
vertegenwoordiger van Ambon.
Hy liet een zelfde geluid horen,
daarnaast wijzende op de grote
offers die het Ambonese volk in
liefde voor het vorstenhuis heeft
gebracht en nog wil brengen. Men
vraagt er een ruil voor: Het Ne
derlanderschap te mogen behou
den. „Is er nog rechtvaardigheid
in Holland zo vroeg hy. Of moeten
wij en de andere goedwillende vol
ken ln Indië ons verlaten, verra
den en verkocht voelen?"
Allo aanwezigen beseften zeker
hoe groots de strijd van deze vol
ken ls en hoe tragisch deze dreigt
te worden. „Draagt onze gedach
ten verder uit" vroeg de heer Vi
geleyn aan het slot. De Christen-
Zeeuwen zullen deze stem van de
christenvolken ln nood verstaan.
Het moet!
De legervoorlichtingsdienst deelt
mede dat men geen zeepost meer
dient te verzenden aan leden van
de 7 Decemberdivisie die nog in
de tropen vertoeven. In 1950
zal Tiel zijn 1500-jarig bestaan
vieren, evenals 'het feit dat het
750 jaar geleden stadsrechten
kreeg. Met de „Eendracht" zul
len Woensdag 850 drachtige vaar
zen, ter waarde van iy2 mill, gul
den de reis naar Peru aanvaarden.
50.000 Griekse ambtenaren zijn
gisteren voor onbepaalde tijd in
staking gegaan. Zij eisen 40 pet.
loonsverhoging. De Chinese na
tionalistische regering heeft be
sloten de regeringszetel te ver
plaatsen naar Taipeh op Formosa.
Dit zal dan de 5de nationalisti
sche hoofdstad zijn. De wilde
staking in de Amerikaanse atoom-
stad Oak Ridge waarbij 3000
arbeiders betrokken waren, is ge
ëindigd. Omdat de politie een
optocht met een beeld van St. Nl-
colaas verbood hebben de Leuven
se studenten een aanval gedaan
op het politiebureau met aardap
pelen en rot fruit. Naar in
Brussel wordt medegedeeld zal de
volksraadpleging over de Belgi
sche koningskwestie niet eerder
plaats kunnen hebben dan in de
tweede helft van Februari. Be
zoekers van België zullen in het
vervolg meer mee mogen nemen
naar België. Zij zullen o.a. 400
sigaretten en 500 gram aan tabak
en sigaren mee mogen nemen over
Op zyn verzoek betrachtte men de grens.
Talloos vele Zeeuwen, mensen
van buiten onze provincie en ook
buitenlanders hebben met ontroe
ring kennis genomen van het
overiyden van de heer F. P. O. M.
Koch uit St. Jansteen.
Hy was een man met singuliere
gaven, als industrieel, als sterk
sociaal voelend mens, als oud-
illegaal, als meelevend.vaderlan
der met onze jongens in Indië, en
ook als voorvechter voor onze
Koninkiyke Marine.
Dikwijls hebben wq tot laat in
de nacht gepraat ook over de toe
komst van ons Koninkrqk en
dan sprak hij het liefst over onze
Marine.
Telkens schokte het hem als hy
sprak over het grote onheil, dat
over de Nederlanden is gekomen,
dat hij vooral weet aan diepere en
verder teruggaande oorzaken. Dan
begon het college en wij luister
den scherp naar zqn fijne stem,
gedreven als hy werd door een
sterk nationale overtuiging.
Het staatsgebouw is door de
zeemacht in de meest ruime zin
van het woord, dus marine, zee
handel, koopvaardij en visserij op
getrokken.
Nederland is vanaf zijn geboor
te een zeemogendheid geweest en
de Nederlanders waren zeelieden.
Zolang de regerende vorsten als
Prins Willem van Oranje, Prins
Frederik Hendrik, ook de Gebroe
ders de Wit en een brede laag van
de bevolking een maritieme visie
bezaten, was het goed voor ons
koninkrijk en werd voorkomen,
dat heel het staatsgebouw wan
kelde en in puin zou storten.
Wyien de heer Koch bouwde
zün betoog altijd sterk op en had
steeds de cijfers zo voor het grij
pen.
Hq wees er dan op, dat wij in
1939 het 3e wereldrijk vormden,
na Engeland en Frankryk; de 4»
scheepsbouwer, die ln 1939 meqy
en betere schepen bouwde dan de
machtige U.S.A.; de 6e of 7e han
delsvloot ter wereld hadden, naan
tonnage gerekend zeker de 5e o£
6e; 25.000 binnenvaartschepen be.
zaten, de helft van de Rqnvaart;
een grote visserij; en een ma
rine bouwden die ver beneden on
ze standing als zeemogendheid
was.
Van 1928 tot 1939 hadden wfj
staatscommissies om tot een bel
hooriyk oorlogsapparaat te ko
men.
Nog hoor ik het wijlen de heer
Koch zeggen: „Na 110 jaar ver
gaderen beseften wy eindelqk, dat
wq minstens één gehele vloot, een
compleet slageskader met omlijs
ting, moesten bouwen om onze
standing althans enigszins op te
houden".
Toen stond de wereldoorlog
voor de deurondanks lang
praten en uitstellenhebben
onze Marine en onze Koopvaardij
van 19401945 grootse prestaties
geleverd, waarop wij allen trots
moeten zqn.
„Bitter teleurgesteld zijn wij"
aldus de thans oveledene
„over alles wat er door deze re
gering gedaan en nagelaten is".
De allergrootste teleurstelling,
iets wat hem dag en nacht, ook
tüdens zqn ziekte, bezighield, wa$
het feit, dat ook de Katholieke
Volks Party met dit internatio
nalisme meedeed en ons Konink
rijk hielp slopen".
Een waarlijk groot man ging
heen.
Grijpskerke. (Z.). P. DE KAM.
7 December 1949.
ZEEPOST VOOR OOST EN
WEST.
Met de volgende schepen kal)
zeepost worden verzonden. De
data waarop de correspondentie
uiterlqk ter post moet zijn be
zorgd slaan tussen haakjes ach
ter de naam van het schip ver
meld:
Indonesië m.s. „Johan van
Oldenbarneveldt" (21- Dec.).
Antillen s.s. „Bennekom' (18
Dec.).
Suriname m.s. „Bonaire" (18
Dec).
Vergadering C.H.J.G. te Goes.
Woensdagavond vergaderde de
C.H.J.G. afd. Goes onder voorzit
terschap van de heer A. G. Hey.
boer, ten huize van mej. J. Duve-
kot. De voorzitter opende op da
gebruikelqke wqze, waarna de
heer H. Frije het onderwerp in
leidde: „Hoe komt een wet lot
stand?" waarop na de pauze een
vlotte bespreking volgde. De voor
zitter deed daarna enige medede
lingen betreffende het winterpro-
gram. Nadat de heer Frije de ver
gadering nog verraste op enige
korte voordrachtjes, volgde de
rondvraag. Na beantwoording der
hierin gestelde vragen eindigde de
heer Frije deze goed geslaagde
vergadering met dankgebed.
Eerherstel voor Arnemuiden.
In de gisteravond gegeven
.Steravond" van de N.C.R.V.
heeft de leider opgemerkt, dat bij
de „Steravond" te Middelburg,
een der sprekers een iets te scherp
puntje aan zijn tong had wat be
treft de vrouwen van Arnemuiden.
Hq bood daarvoor zqn veront
schuldiging aan, maar voegde er
aan toe, dat de spreker het wer-
kcJyk niet zo bedoeld heeft als
het door sommigen is opgevat.
DE BILT ZEGT:
Guur weer.
Vrij veel bewolking niet af en
toe regen of hagelbuien. Matig»
wind uit Westelijke richtingen.
Vrij koud, temperatuur tussen 4
en 7 graden.
