Demping van de oude haven van groot
belang voor toekomst van Goes.
Teoenover verlies aan schoonheid
staan vele voordelen.
Om de taekambt
it-cui
Goes krijg! volgend jaar een nieuwe jachthaven.
Rijksweg door Goes behoeft dringend
herstel.
Zaterdag 22 Uctober 1949
PROTESTANTS CHRISTELIJK DAGBLAD
Pagina 3
GELEIDE ONTWIKKELING VAN DE GANZESTAD
Het Goese Kadeprobleem is weer aan de orde gesteld.
Honderdveertig bewoners van de Kade en omgeving heb
ben een adres gericht tot de gemeenteraad, waarin wordt
verzocht het noordelijk stadsdeel meer leven in te blazen
door de Kade te dempen en als parkeerplaats te gebruiken.
Bewoners van de Beestenmarkt en de Nieuwstraat hebben
hun instemming betuigd met dit adres.
Het leek ons van belang hieraan eens op tamelijk uitgebrei
de wijze aandacht te schenken. De lezer moet er echter reke
ning mee houden, dat wjj leken zijn op het gebied van de stads
uitbreiding en ons eigenlijk slechts aan het fantaseren hebben
gezet over hetgeen zou kunnen geschieden. Het is maar een
fantasie, doch een, die gegrond is op de werkelijkheid en reke
ning houdt met de wensen van vele Goesenaren.
de stad te maken tot een toon
aangevend centrum.
Er zijn meer dingen die in
het oog gehouden moeten wor
den, wanneer men spreekt over
het al of niet dempen van de
oude haven van Goes. Het is
niet onmogelijk, dat binnen af
zienbare tijd de kademuren
onderhoud zullen vragen en dat
zou wel eens zeer hoge kosten
met zich kunnen brengen. Bo
vendien zijn de kaden voor het
tegenwoordige verkeer veel te
smal en is het vooral 's winters
en in het donker erg gevaarlijk,
terwijl demping ook uit hygië
nisch oogpunt aan te bevelen is.
De verkeerssituatie.
Wat zou men met zo'n ge-
Busdienst door de
hele stad.
Want er zijn vele bewoners,
die er niets voor voelen, dat de
Kade gedempt wordt, omdat
hiermee een mooi hoekje van
de stad verloren gaat. Maar
toch zouden wij willen opmer
ken, dat dit verlies een oplos
sing betekent van vele en grote
problemen. Het komt ons voor,
dat demping van de Kade voor
de ontwikkeling van Goes van
het grootste belang is.
Wij geloven n.l., dat de ont
wikkeling van Goes plaats zal
vinden in die mate en in dat
tempo zoals deze aangegeven
worden door de gemeente zelf.
Dit schetsje van onze teke-
naar geeft een idee van de
oude haven van Goes in ge
dempte toestand.
In het midden een wacht
huisje.
Met andere woorden: alles wat
gedaan wordt ter verbetering
van de stad zal de ontwikkeling
der gemeente bevorderen.
Nü is het zo, dat een groot
deel van de stad uitgestorven is
of in elk geval hard op weg is
om uit te sterven. En wanneer
de Kade veranderd zou worden
in een parkeerterrein, bussta
tion en bodestation, zal dit
noordelijke gedeelte van Goes
tot nieuwe bloei kunnen komen
en zal de gemeente a.h.w. in zijn
geheel „geëxploiteerd" kunnen
worden.
De redenering van hen, die
zeggen, dat er op deze wijze met
het stedenschoon geknoeid wordt, j
kunnen wij begrijpen en wij
geven toe, dat er inderdaad een i
mooi plekje verdwijnt. Doch
laten wij niet vergeten, dat hier
een algemeen belang aan de i
orde is.
Geen lelijke plek.
En bovendien is het in geen
geval zo, dat Goes in het bezit
komt van een lelijke plek. Bij-
gaand plaatje, dat de Kade in
gedempte toestand voorstelt, be
wijst dat wel.
Er is wel eens gezegd: demp
de Westvest ten behoeve van j
het parkeerterrein. Wanneer
men hier echter ooit toe zou
overgaan, zou de ongemeen
fraaie entrée van Goes in één
slag vernield zijn en dat is vol- j
gens ons iets wat nu niét in t
het belang van de stad is. Dem-1
ping van de Kade biedt onge
twijfeld goede perspectieven.
Want niet alleen zou men ein
delijk in het bezit zijn van een
vurig begeerde ruime parkeer
plaats, maar tevens zou het ver
geten noordelijke stadsdeel in
oude luister hersteld kunnen
worden, iets wat niet alleen in
het belang is van de bewoners
van dit deel, maar wat heel Goes
ten goede zal komen, als het de
gemeente tenminste ernst is om
dempte Kade al niet kunnen
doen. Niet alleen zouden er
auto's geparkeerd kunnen wor
den en zouden op Dinsdag en
op Vrijdag de bodewagens er
een plaats kunnen vinden, maar
bovendien zullen hier de bus
haltes kunnen komen van de
busdiensten op Middelburg en
de plaatsen in Zuid-Beveland.
Van belang is dan natuurlijk
vooral, dat de parkeerplaats vlot
toegankelijk is. Zijn wij echter
goed ingelicht, dan heeft Ge
meentewerken reeds plannen
ontworpen, die zeer goed in het
kader van een parkeerplaats op
de Kade passen. Zo zou de ont
worpen weg van de Middel
burgsestraat achter de grasdro
gerij van Timmerman langs
naar de Zaagmolenstraat prach
tig gebruikt kunnen worden
voor het verkeer van en naar
Middelburg, dat dan verder gaat
door de Zaagmolenstraat en
over de J. A. v. d. Goeskade en
bij de brug toegang krijgt tot
het parkeerterrein. Het verkeer
van en naar het Oosten van
Zuid-Beveland zou naar het par
keerterrein kunnen komen van
af de Patijnweg door de ge
deeltelijk ontworpen en gereed
zijnde Koninginneweg en de
Heernisseweg naar de Oostsin
gel, die op de hoek zonder veel
moeite iets verbreed kan wor
den. Eventueel zou men ook
kunnen overgaan tot éénrich-
tingverkeer. Wij zijn geen ver-
keersdeskundigen en het is best
mogelijk, dat deze vaklieden
heel wat aan te merken hebben
op onze voorstelling van zaken,
maar het gaat slechts om de
mogelijkheden, die er zijn, aan
te wijzen. Wanneer het Kade
plan verwezenlijkt zou worden
en men vindt andere, betere
oplossingen, ook dan heeft dit
artikel aan zijn doel beant
woord: slechts een attentie te
zijn.
Buslijn in stad.
Stel nu eens dat de bus naar
Middelburg langs de bovenge
schetste route naar het parkeer
terrein komt en vandaar langs
de Oostsingel of als deze on
geschikt is door het nieuwe
stadsdeel, naar het station rijdt,
wat krijgt men dan een prach
tige buslijn door heel de stad.
Dan zou tevens voldaan kunnen
worden aan de vurige verlan
gens van de bewoners van het
Oostelijk stadsdeel, die nu een
hele tippel moeten maken om de
bus te bereiken. Wanneer de bus
MiddelburgGoes zou stoppen
in de (nog op papier staande)
straat tussen de Zaagmolen en
de Middelburgsestraat, vervol
gens op het nieuwe parkeerter
rein, daarna nog eens op de
Oostsingel of in het nieuwe
stadsdeel om dan naar het sta
tion te gaan, dan zou aan de
wensen van de bewoners van
practisch alle delen der stad te
gemoet gekomen worden.
10 jaar geleden.
De geschiedenis van meer dan 10
jaar geleden herhaalt zich thans.
Ook toen hadden de bewoners
van de Kade en omgeving on
der leiding van de heren de
Kruyter en v. d. Velde een
request gezonden naar het ge
meentebestuur, waarin demping
van de Kade verzocht werd.
Overigens waren er toen nog
twee adressen in omloop; een
waarin het openhouden van de
Kade bepleit werd en een waar
in op het bouwen van een brug
werd aangedrongen. De meeste
stemmen waren echter voor
dempipg. Eén kadebewoner was
er die zijn naam op alle drie
adressen zette!
De kansen voor demping la
gen toen veel gunstiger dan
thans, want ruw geschat zou
demping de gemeente niet meer
kosten dan de aanleg van het
wegdek. Het benodigde zand
kon men toen volop krijgen uit
de nieuwe haven welke men be
zig was te graven. De beslissing
was aan de gemeenteraad en de
meerderheid van de leden
alsook burgemeester Dussel-
dorp, die uit schoonheidsover
wegingen niets van het plan
moest hebben was er voor,
dat er een brug gebouwd zou
worden, hetgeen dan ook ge
schied is.
Ons inziens staat de raad nu
weer voor de taak het kadeplan
onder de ogen te zien. En de
vraag is weer: wat zal de raad
doen? Ongetwijfeld zal het plan
veel geld kosten en zal men er
ook niet direct uitvoering aan
kunnen geven. Dat is ook niet
het ergste. Wanneer er maar aan
gewerkt wordt, zodat de bewo
ners van dit stadsdeel niet het
gevoel krijgen dat er met hen
geen rekening wordt gehouden.
weg voor het „langzame-ver-
keer". En onszelf „zagen" we
ook, wandelend naast onze gade,
die geen oog van de fraaie eta
lages kon afhouden en wier win
kelmiddag heel wat langer ge
worden is sinds door de demping
van de Kade dit stadsdeel nieuw
leven werd ingeblazen. En wij
liepen maar te mijmeren over
de grote vooruitgang in de Gan-
zestad.
Nee, u hoeft werkelijk niet naar de Kade te gaan om te zien of zij al gedempt is. Dit
is een kunststukje van onze fotograaf. Hij heeft het zonder wachthuisje gedaan en er
alleen een booglamp geplaatst. Wat denkt u, zou de Kade werkelijk zoveel aan schoon
heid verliezen?
Redactie, tekenaar en foto
graaf hebben samengewerkt om
de lezer iets te laten zien van
hetgeen er op een bepaald ge
bied in Goes gebeurt. Als we ons
realiseren hoe de oude Ganzen-
stad de laatste jaren gegroeid
is, kan het nuttig zijn ook een De watersport in Zeeland mag zich in een toenemende mate
idee te geven van enkele pro-1 yan belangstelling verheugen. Steeds meer jachtjes gaan de
blemen waarvoor het gemeente- brede Zeeuwse stromen op en in de nu toch wel voorbije zomer
bestuur van Goes zich gesteld is er haast geen dag geweest of men zag de blanke zeilen van
Dank zij activiteit van watersportvereniging.
ziet. Het zijn er slechts enkele,
want de voortdurende groei van
de stad, die nu reeds 13.000 in
woners telt, brengt vooral in
deze tijd van tekorten vele en
boten uit alle delen van het land en van vele scheepjes uit het
buitenland, over het water scheren.
Ook in Goes is de belangstel
ling voor de mooie watersport
_v_ sterk toegenomen. Was er vroe-
grote moeilijkheden mee. Moei-1 ger slechts een enkele die zich
1 lijkheden, die overwonnen moe
ten worden om Goes de centrale
plaats op de Bevelanden te laten
j behouden en het te maken tot
een aantrekkelijke
winkelstad.
in het bezit van een boot mocht
verheugen, sinds verleden jaar
is er een watersportvereniging
„De Werf", die niet minder dan
een dertigtal leden telt. En van-
woon- en zelfsprekend is het aantal jach
ten naar evenredigheid toege-
Demping van de Kade zou een nomen en is het thans zover dat
oplossing betekenen van ver- het „zwaaihaventje" ze niet
scheidene moeilijkheden, die nu meer kan bergen. Naarmate er
niet overwonnen kunnen wor
den.
Het zal veel geld kosten om
meer scheepjes kwamen, werd
de kwestie van het bergen moei
lijker. Daarom besloot de water
sportvereniging om het oude
het Kadeplan, zoals wij het heb- J ((zwaaihaventje" te vergroten en
ben gedacht en op deze pagina er een goeti geoutilleerde jacht-
hebben uiteengezet, te verwe- haven van te maken. De direc-
zenlijken. Maar wij menen, dat teur van het Zeeuws Technisch
het gemeentebestuur van Goes Instituut, de heer W. H. J. v. d.
wel meer voor hete vuren ge-' ,00'c 'svan 'ff
staan heeft en daarom hebbent en deskundig is op het
7. j gebied van waterwerken, stelde
wij goede hoop, dat dit het zich beschikbaar
om de plannen
Kadeprobleem aandurft. Mits, voor uitbreiding te ontwerpen
men er voor gewonnen kan wor- en om de leiding op zich te ne-
den. En hieraan trachten wij men bij de uitvoering van het
mee te werken. werk.
Hoe het zou kunnen.
Tenslotte iets over „hoe het
zou kunnen worden". Bijgaande
tekeningen geven een idee van
hetgeen wij ons hadden voorge
steld in onze stoute fantasieën.
Het is slechts een idee, maar
vindt U het ruime plein met het
wachthuisje voor de buspassa
giers en de booglamp lelijk? En
zoudt U denken, dat er zoveel
schoons verloren gaat, dat het
niet opweegt tegen het ruime
plein met zijn vele voordelen?
In onze gedachten zagen wij op
het plein een passend wachtlo
kaal staan; zagen wij de bode
wagens staan op hun eigen plek
je, de bussen en personenauto's
op hun terrein en zagen wij ach
ter de kade-omzomende bomen,
de geveltjes van de huizen. De
buspassagiers stapten uit het
aardige wachtlokaal in de voor
rijdende bus en rond de ver-
keerszuil bij de „brug" zwaaiden
de auto's weg in de richting
Middelburg en Kloetinge. Op
een fatsoenlijk trottoir liepen de
mensen te winkelen en op de
voormalige Kleine Kade reden
fietsers en handwagens op de
Hier een tekening van de situatie zoals wij ons die heb
ben voorgesteld. Een bomenrij aan de kant, het wacht
lokaal voor de bussen in het midden met daaronder een
standplaats voor autobussen. Rechts onder is de stand
plaats voor vrachtauto'sde pijlen geven de rijrichting aan.
Onhoudbare toestand op de hoofdweg door Zeeland^
Hier een foto van de Kade zoals deze er nu uitziet.
„Langzaam rijden! Gevaarlijk
wegdek." Dat is de waarschu
wing, die de buschauffeur, de
zakenman, de tourist en de wiel
rijder krijgen als ze Goes bin
nenrijden, zowel uit de richting
Vlissingen als uit de richting
Bergen op Zoom.
Afgezien van het feit, dat deze
waarschuwingsborden zeer op
hun plaats zijn, biedt Goes de
blijvende zowel als de doorgaan
de reiziger wel een bijzonder
fraai entrée. Het' komt, goed be
schouwd, hier op neer, dat de
reiziger bij het binnenkomen
van de gemeente te horen krijgt:
wees gewaarschuwd, hier in
Goes is uw leven in gevaar! En
laat nu niemand zeggen, dat dit
overdreven is, want het is le
vensgevaarlijk op dit gedeelte
van de hoofdweg door Zeeland.
Wanneer in de Wilhelminastraat
een paar auto's elkaar passeren
komt de wielrijder, die niet op
het fietspad kan rijden, om
dat daar auto's geparkeerd staan,
in 't gedrang en hoe dikwijls
gebeurt het niet, dat men de
fietsers ziet afstappen, omdat ze
hun leven liever niet willen wa
gen in deze verkeersmallemolen.
Het wegdek van straat en „fiets
pad" vertoont een treffende ge
lijkenis met het watervlak van
de Schelde bij storm. En wan
neer een wielrijder, die hier 's
avonds rijdt, niet héél stevig op
NU AAN DE ACHTER
DEUR.
Minister Spitzen van Verkeer
en Waterstaat, heeft gezegd, dat
hij de uitgaven tot de allernood
zakelijkste moet beperken. Maar
wanneer herstel van de Rijksweg
door Goes niet noodzakelijk is,
zal wel geen mens behalve
minister Spitzen dan weten
wat wél noodzakelijk is. B. en
W. van Goes hebben getracht de
kosten van herstel van de weg
op de begroting voor 1949 te
krijgen, maar dit mocht niet ge
lukken. Zij hebben toen gepro
beerd een voorschot op de be
groting voor 1950 te krijgen,
maar ook deze poging was tot
mislukken gedoemd. En tenslot
te bleek, dat zelfs op de begro
ting voor 1950 geen enkel be
drag uitgetrokken was voor het
zo dringend noodzakelijke her
stel van de weg. B. en W. heb
ben getracht de minister te be
wegen tot een gunstiger be
schikking, maar zijne excellen
tie was niet te vermurwen. En
daar zit Zeeland dan weer. Met
een verschrikkelijke weg, zoals
ER MOET NOG HEEL
WAT GEBEUREN.
Voor aan het eigenlijke werk
kan worden begonnen moet er
echter nog heel wat gebeuren.
De situatie rond het haventje is
nogal ingewikkeld, want de om
liggende gronden zijn van ver
schillende eigenaren, terwijl het
water van de gemeente Goes is.
Bereids werd dan ook in overleg
getreden met de eigenaren en
pachters van de grond. Aanvan
kelijk waren er wat moeilijkhe
den, maar thans is het toch zo
ver, dat, als er geen kink in
de kabel komt, men in het ko
mende voorjaar aan het karwei
kan beginnen.
Het haventje, dat nu haast op
een punt uitloopt, zal van ach
teren 30 meter breed worden.
Men wil het met een dragline
uitbaggeren, zodat in totaal on
geveer 2000 kub. meter grond
verzet worden. Rondom zal een
goede beschoeiing aangebracht
worden, terwijl .aan de zijde
waar de schepen gemeerd lig
gen en aan de achterkant een
grind- of tegelpad gelegd zal
worden. In verband met het af
scheiden van de in het bezit van
verschillende eigenaren zijnde
gronden, zal de toegang komen
tussen de toegangsweg naar de
Shell en het bestaande pad naar
het haventje. Een moeilijke
kwestie is, waar men de vrijge
komen grond moet laten. Men
kon dit laten vervoeren tegen
grote kosten natuurlijk, maar een
betere oplossing vond men toen
men het plan opvatte de kade
en omgeving van de jachthaven
er mee op te hogen. Wat nog
beter zou zijn, is dat de ge
meente een steentje zou bijdra
gen in de kosten en op haar
rekening de grond zou laten
vervoeren, bijv. naar de kade,
wanneer deze gedempt zou wor
den. Er is voor de demping van
de kade wel veel meer grond
nodig, maar deze 2000 kub. M.
zal de gemeente niet veel
kosten.
ZUINIG.
Overigens valt het toch te be
treuren, dat de gemeente niet
meer daadwerkelijk medehelpt
aan de uitbreiding van de jacht
haven. Dit is toch ook in haar
eigen belang, want thans mogen
schepen langer dan 20 meter
niet keren in de zwaaihaven,
wat een groot ongemak voor de
schippers is! Trouwens wanneer
men ziet wat er op het gebied
van de veldsport gedaan wordt
door de gemeente, dan komt de
watersport er maar erg zui
nig af.
Maar goed, misschien vindt
de gemeente straks nog een op
lossing om de lasten, die de
leden van de watersportvereni
ging vrijwillig op zich genomen
hebben, te verlichten. De bedoe
ling is n.l. dat het ongeveer
6000.kostende werk aan de
jachthaven door de leden geza
menlijk opgebracht wordt; afge
zien nog van de vele arbeid, die
ze reeds hebben verricht en nog
zullen verrichten.
Op de tekening kunt U zien
hoe de nieuwe jachthaven van
Goes er uit zal komen te zien.
De oorspronkelijke grootte is
circa 900 kub. m., maar wan
neer de uitbreiding een feit is
zal de grootte ongeveer 1700
kub. m. bedragen. Er zullen
zeven steigers in de haven aan
gebracht worden, waartussen de
schepen komen te liggen. Daar
de haven van achteren het
breedst is zullen de grotere
boten achterin ligplaats hebben,
omdat ze vóór in de haven geen
ruimte hebben om tussen de
steigers te varen.
VOORBEELD.
Wanneer het werk klaar is
komt er voor de watersportver
eniging een nieuwe moeilijkheid.
Dan is het namelijk noodzake
lijk, dat er iemand komt om
toezicht te houden op de jach
ten, die een grote waarde ver
tegenwoordigen. Dit zal de ver
eniging zelf niet kunnen beta
len, maar mogelijk dat de op
lossing gevonden kan worden
door iemand aan te stellen die
tevens tegen betaling de sche
pen onderhoudt en de noodzake
lijke karweitjes opknapt, voor
zover de eigenaars dat zelf niet
kunnen of willen doen. De op
merking is wel eens gemaakt,
dat de „schippers" hun boot niet
hebben om er mee te varen,
doch om er aan te werken! Dat
hier veel waars in zit kunt U
gewaar worden, wanneer U bijv.
's Zaterdagsmiddags eens een
kijkje gaat nemen bij de jacht
haven. Maar hoe het ook zij,
wanneer voorjaar 1950 begonnen
wordt aan de uitvoering van het
werk, dat ongeveer zes weken
in beslag zal nemen, geeft de
nauwelijks een jaar bestaande
Goese Watersportvereniging een
bewijs van activiteit die de stad
Goes ten goede komt en waar
aan heel velen een voorbeeld
kunnen nemen!
Deze tekening van de heer van der Hooft laat duide
lijk zien welk een mooi jachthaventje Goes volgend
voorjaar zal krijgen. Zo kan men in Goes tenminste
ook eens gasten ontvangen, die per schip komen.
GOES.
Vergadering „De Jonge Kerk".
Donderdagavond vergaderde
„De Jonge Kerk" in de „Prins
er in heel Holland geen te vin-|^ Óranje" Deze vergadeNng
1 Vu 1 hoofVegen|stond bjjJ ontstentenis Kvan
vVm V 0I>7 I voorzitter onder leiding van wikau,Sai vtnSaueiuc
hoofdweg door Zeeland, waar de Zeeuw, die, na een kort ope- het Nijtengo-comité. Men besloot
mugswoord, het woord gaf aan de het kleine voordelige saldo
de vraag: „Wat moet de Kerk
zijn?" Deze vraag werd in de
verschillende groepen in een le
vendige discussie besproken en
beantwoord.
Nijtengo VII ha<l klein batig saldo
Een dezer dagen vergaderde
risten gebruik van moeten ma-
ken. is een weg vol kuilen, ge- eerS(. 0p da(. pe Jonge Kerk" sa
vaarlijke randen en losliggende I men moe{ komen om te getuigen
j en niet om maar het een of an-
heer d'Olivat. Deze merkte aller- van Nijtengo VII in het reserve
stenen.
Burgemeester en Wethoudersdere onderwerp te beluisteren.
zijn fiets zit, zorgt één van de van Goes weten dit alles maar Chiistus zei:
vele kuilen of een losliggende
kei wel, dat fiets en berijder ge
scheiden worden, vrijwillig of
onvrijwillig. Onlangs deden wij
op een avond zonder het te
weten een poging zo'n kei
doormidden te rijden, 't Gelukte
vanzelfsprekend niet, maar wel
schoot het stuur uit onze han
den en bijna had de juist pas
serende automobilist, zonder er
iets aan te kunnen doen, ons tot
zyn slachtoffer gemaakt.
al te goed en daarom zullen ze
blijven aandringen bij de minis
ter, om de nodige gelden te krij
gen voor verbetering. Weliswaar
heeft de minister hen de voor
deur uitgezet, maar ze morrelen
al aan de achterdeur om te zien
of ze langs deze weg iets kun
nen bereiken. Laten we hopen,
dat hun pogingen succes zullen
hebben en spoedig aan het her
stel van de belangrijkste weg in
Zeeland kan worden begonnen!
Gij zult Mijne ge
tuigen zijn". „De Jonge Kerk"
moet allereerst voldoen aan haar
opdracht het Apostolaat te be
trachten, dus het Evangelie uit te
dragen. „De Jonge Kerk" moet
de boodschap overal heen uitdra
fonds te storten. Het ligt in de
bedoeling om niet in 1950, maar
in 1951 Nijtengo VIII te organi
seren.
Verkiezing Prov. Staten.
De afd. Goes van de P. v. d. A.
heeft voor de komende verkie
zing van de Prov. Staten als
candidaten aangewezen: Mr II.
gen. Men moet dan echter ook j B-, Bouwman, jGoes; J. S. Vis-
weten wat men te zeggen heeft.
Daarvoor zijn „De Jonge Kers
avonden nodig om te bespreken
welke moeilijkheden men heeft
gehad bij de vervulling van de op
dracht. Spreker stelde tenslotte
scher, Goes; P. C. Kerkhove,
Goes; C. v. Ginkel, Goes; A.
Weststrate, Kruiningen; H. de
Vriend, Baarland; O. Tissing,
's-Gravenpolder en D. Schipper,
Kloetinge.