Het gaat thans om de financieel-
economische problemen
L
Amerika wil Indonesische regering
graag in hei zadel helpen
Vorming van Oostduitse staat Vrijdag
verwacht
Klokkeklanken weerklonken in de
Scheldestad
NIEUWS
Onze emigranten.
Naarmate Indonesië meer eist geeft Nederland
meer toe
SHIPPER
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND WOENSDAG 5 OCTOBER 1949
Propaganda volgens Russisch recept vormde de inleiding
Pachtprijzen in de Noord-
Oost-Polder te hoog.
Slachtoffer treinongeluk b\j
Kruiningen ter aarde besteld.
15 jaar voor Viebahn en Rllhl.
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagblad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
Str. 90, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
83. Tel. 2754; Middelburg, Korte
Noordstraat 35, Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Terneuzen, Vlooswjjkstraat,
Telefoon 2052.
ZEEUWSCH DAGBLAD
5e JAARGANG No. 1374
Abonnementsprijs 3.90 p. kwartaal Hoofdredacteur: R. ZUEDEMA Directeur: JACQ DE SMIT
Franco per post ƒ4.Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. Baron v. d. Feltz, Middelburg; Ds A. Gruppen, Biezelinge; Ds J. S. Hartjes,
Advertentieprijs 16 cent per m.m. Vlissingen; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; Dr K. Huizenga, Middelburg; J. Huijssen, Terneuzen;
Rubriek Kabouters 5 cent per woord H. Jansen, Meliskerke; Ds J. Kareise, Goes; J. Laport, Goes; Ds C. Metselaar, Goes; Ds B, G. A, v. d. Wiel, Thoien.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Donderdag: Zon op 06.48 uonder
18.08 u.; Maan op 17.59, onder
05.54 u.
Hoogwater op Donderdag 6 Oct.:
Vlissingen: 1.46 u. 1.93 m., 13.51
u. 1.88 m.; Terneuzen: 2.12 u. 2.10
m., 14.19 u. 2.05 m.; Wemeldinge:
3.22 u. 1.74 m„ 15.34 u. 1.59 m.;
Zierikzee: 3.12 u. 1.5 lm., 15.18 u.
1.35 m.
TV e animo onder de landbou-
*~J wende bevolking om te
emigreren is in de na-oorlogse
jaren aanzienlijk toegenomen.
Vanzelfsprekend zien wij dat
met gemengde gevoelens, 't Is
nooit prettig een uitermate le
venskrachtig deel van de bevol
king de vaderlandse bodem te
zien verlaten. Anderzijds echter
is aan emigratie van een deel
onzer plattelandsbevolking niet
te ontkomen.
Het tekort aan cultuurgronden
is zo groot, dat een deel van de
jonge boeren wel op emigratie
aangewezen is. En het is dan
ook verheugend, dat zovelen de
moed en de energie blijken te
hebben om zich elders, met
name in Canada met noeste
vlijt een bestaan op te bouwen.
Bij dit alles is echter een grote
hinderpaal. Het zou voor Neder
land funeste gevolgen kunnen
fc*bben, wanneer de emigranten
met hun hele hebben en hou
den vertrokken.
Een dergelijke aderlating kan
onze nationale economie niet
uragen. Ze gaan dan ook met
slechts enkele honderden dollars
op zak, nauwelijks voldoende om
u'-' overtochtskosten te betalen.
j och lijkt het ons niet juist,
1 zich nu op het standpunt te
stellen, dat wij daarmee onze
vaderlandse plicht tegenover de
emigranten vervuld hebben. Het
is niet voldoende, dat ze in het
nieuwe woongebied kunnen ko
men. Nederland zal het hen mo
gelijk moeten maken, daar ook
te slagen.
Velen krijgen n.l. reeds na vrij
korte tijd de gelegenheid een
eigen bedrijf te stichten, doch
stuiten dan op de moeilijkheid,
dat zij niet over het nodige be
drijfskapitaal beschikken.
Zo schrijft een boer, die in
Juli van het vorige jaar naar
Canada vertrok, dat het meren
deel der Nederlandse emigran
ten in zijn omgeving Picture
Butte enige honderden in
korte tijd het vertrouwen wint
van de farmers. Hij zelf heeft
nu na ruim een jaar een
farm kunnen huren van 128
bunder, met overname van ma-
chineriën en vee. Een inmiddels
getrouwde zoon werd een be
drijf aangeboden op de conditie:
half om half.
Zij vragen nu, om te kunnen
slagen crediet van de Neder
landse regering, waarbij hun in
Nederland achtergebleven bezit,
eventueel als onderpand dienst
kan doen.
■VI aar het schijnt is de regering
bereid in deze richting me
dewerking te verlenen. Er wor
den plannen overwogen om Ne
derlandse boeren die in de Ca
nadese landbouw ervaring heb
ben opgedaan, een crediet te
verschaffen.
Uit de aard der zaak vergt
het onderzoek naar de mogelij k-
heid en te verstrekken garanties
enige tijd. Toch zouden wij er
bij de regering op willen aan
dringen met deze zaak spoed te
betrachten.
Er wordt in Canada nauwkeu
rig gelet op de resultaten welke
de eerste Nederlandse boeren op
een eigen bedrijf bereiken.
Daarvan zal het mede afhangen,
of spoedig aan meerderen een
zelfde kans zal worden geboden.
Komen deze mensen door een
tekort aan bedrijfskapitaal in
moeilijkheden, dan zal zulks zijn
weerslag hebben op de overigen,
die reikhalzend naar een eigen
bedrijf uitzien.
■\T atuurlijk zullen voldoende
waarborgen moeten worden
geschapen, dat mensen, die nog
niet voldoende ervaring in de
Canadese landbouw hebben op
gedaan, geer. eigen bedrijf be
ginnen. Daarmee zouden zij noch
zichzelf, noch anderen een dienst
bewijzen.
Maar de Nederlanders, die
hebben blijk gegeven voor hun
taak berekend te zijn, mogen wij
niet in de steek laten.
Snelle hulp is hier dubbele
hulp.
En daarop mogen onze ge-
emigreerde landgenoten, die
reeds zoveel prijs gaven,
aanspraak maken.
VAN NAMEN NAAR DE HOOGE VUURSCHE.
(Van onze parlementaire redacteur.)
Na vele weken vergaderen in of buiten het land heeft men
langzamerhand op de Ronde Tafelconferentie spijkers met kop
pen geslagen. Zoals de zaken thans staan heeft de Nederland
se delegatie zich bij het in elkaar timmeren van het Unie-
Statuut geducht op de vingers geslagen. De delegatie die zo
dapper van wal stak met een „zware" Unie op zak heeft in het
heerlijke Namen al deze plannen moeten laten varen om in
Nederland terug te komen met een uiterst „lichte" Unie. Zo
licht, dat men zich afvraagt of deze constructie nog wel te pas
sen valt in Hoofdstuk 14 van de Grondwet, ondanks de vele
vindingrijke interpretaties.
Deze Unieconstructie is in
ieder geval in strijd met de geest
van de Grondwet. Maar de Re
gering zal er waarschijnlijk niet
al te veel voor voelen om dit
te erkennen, daar er dan nieu
we verkiezingen voor de deur
staan. Voor haar is het denk
beeld van verkiezingen zeker
niet aanlokkelijk. In veel ge
ringere mate geldt dit ook voor
de oppositiepartijen, die zich
steeds verre van het Regerings
beleid hebben gehouden, doch
die thans in de onmogelijkheid
verkeren om van deze bedorven
zaak nog iets goeds te maken.
Langzamerhand zijn we steeds
verder afgegleden en de aan
vaarding van de buitenlandse
inmenging bij het accoord van
Linggadjati heeft uiteindelijk
tot oorzaak gehad, dat we ons-
zelve thans afvragen of we nog
in feite de souvereiniteit in In
donesië bezitten. Velen zien de
overdracht van de souvereini
teit als een louter formele
kwestie.
Na Namen is het zwaartepunt
van de conferentie gaan liggen
op de financiële-economische
commissie. Daar wordt thans
hard gewerkt hoewel het uiterst
moeilijk schijnt om tot een ver
gelijk te komen.
MOEILIJKE KWESTIES.
Algemeen wordt daarvan als
oorzaak gezien, dat het deel van
het Kabinet, dat een lichte Unie
wenste, doch een zeer nauwe
economische en financiële sa
menwerking voet bij stuk schijnt
te houden. De „oral-note" die
door de Nederlanders is inge
diend, is een stuk, dat ongetwij
feld voor de Indonesiërs, die
van een volledige souvereiniteit
dromen, moeilijk is te verteren.
Zo mag Indonesië volgens dit
Nederlands voorstel geen grote
transactie sluiten met het bui
tenland zonder goedkeuring van
Nederland. Een ander moeilijk
punt is de Indonesische Staats
schuld. Nederland stond er op,
dat Indonesië de gehele Staats
schuld van 1942 af overneemt.
Dit beloopt een bedrag van rond
f 6000 miilioen. Uiteraard voelen
de Indonesiërs daar weinig voor,
daar zij geen lust hebben om
onze politionele acties te beta-
Engelands monetaire reserves
gestegen.
Sir Stafford Cripps heeft mee
gedeeld, dat Engelands mone
taire reserves sedert de deva
luatie van het Pond tot einde
September gestegen zijn met 20
miilioen Pond Sterling als ge
volg van het binnenkomen van
geld uit het buitenland na de
wijziging van de wisselkoers.
Zonder de devaluatie zou het
goud- en dollarverlies geduren
de dat kwartaal niet 55 miilioen
Pond Sterling hebben bedragen
doch weinig minder dan de 100
miilioen Pond.
Een orkaan met een snelheid
van 160 km. per uur heeft de kust
van Texas bereikt in een gebied,
dat vol is met schepen, fabrieken
en boerderijen. Het vliegveld van
Galveston staat onder water. In
Hauston hebben 5000 personen 'n
zeker toevlucht gezocht in de stadsge
hoorzaal.
Nederlanders mogen toch nog
diensten bewijzen.
In een door het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Za
ken gepubliceerde persbulletin,
is een artikel opgenomen, dat
gaat over de politiek der Ver
enigde Staten ten aanzien van
Indonesië.
In dit artikel spreekt de
Amerikaanse regering de ver
wachting uit, dat de Ronde-
Tafelconferentie zal slagen en
zij' zegt voorts, dat dan het stre
ven der Ver. Staten zal zijn de
Indonesiërs te helpen bij het ver
krijgen van een samenhangend
en doelmatig bestuur. Ook zijn
de Ver. Staten dan bereid om,
indien hen dit wordt verzocht,
de Indonesiërs technische hulp
te verlenen, voor zover dit met
de begrotingseisen in overeen
stemming is te brengen.
„Het is duidelijk, dat de Indo
nesiërs er goed aan zullen doen
een zo volledig mogelijk gebruik
te maken van de bekwaamheid
der Nederlanders op technisch
gebied en in bestuursaangelegen
heden. De Nederlanders hebben
de beschikking over duizenden
hoogst bekwame en ervaren
personen, die een nieuwe sou-
vereine regering van Indonesië
kunnen bijstaan. Indien de re
gering der Verenigde Staten van
Indonesië van de diensten van
Nederlanders gebruik zou ma
ken, zou dit niet slechts ten
voordeel strekken van het In
donesische volk, doch het zou
tevens heilzaam zijn voor de
Nederlandse belangen in dit
eilandenrijk", zo staat er o.a.
nog te lezen.
len. Oorspronkelijk heeft Neder
land de eis gesteld dat Indone
sië 315 mill, gulden per jaar
zal aflossen. Naar verluidt
schijnt inzake de aflossing van
de staatsschuld enige resultaat
geboekt te zijn op de week-end
conferentie op de Hooge Vuur-
sche. Om de lasten van de nieu
we regering in Indonesië te ver
lichten, zal er 500 mill, gulden
afgaan en zal de Ned. regering
de eerste 2 jaar de betalingen
verlichten van rente en aflos
sing. Dit zijn zo maar enkele
punten, die tot nu toe onoplos
baar bleken. En onderwijl tim
mert men door. Zowel in de
delegaties alsook in de Ridder
zaal, waar timmerlieden bezig
zijn om de ronde tafel weer op
te zetten. Een dezer dagen zal
n.l. weer een plenaire zitting
worden gehouden, die wel hoofd
zakelijk zal gaan over het Unie-
Statuut.
IS ER WERKELIJK
HAAST?
Intussen worden de Indone
siërs een beetje ongeduldig.
Vooral in Indonesië vraagt men
zich af waarom deze conferen
tie zo lang moet duren. Om aan
die ongerustheid een einde te
maken schijnt Hatta aldus
gaan de tot nu toe niet tegen
gesproken geruchten van
plan te zijn om op 15 October
a.s. naar Djogja te vertrekken.
Als intiatiefnemer van dit plan
wijst men de heer Palar aan, het
oude Tweede Kamerlid van de
P. v. d. A„ die thans vertegen
woordiger van de Republiek bij
de Ver. Naties is. Deze ziet in
een mislukking van de ronde-,
tafelconferentie Indonesische
winst, daar deze kwestie dan
weer opnieuw bij de Unie aan
hangig gemaakt zal worden.
Uiteraard is het heel goed mo
gelijk dat de heer Hatta op 16
October nog steeds in Den Haag
zal rondwandelen en dat dit
aandringen op haast niet meer
is dan een diplomatieke stunt.
Wel is zeker, dat men de con
ferentie in ieder geval zo spoe
dig mogelijk wil eindigen. Dit
zal wel niet betekenen, dat de
laatste Indonesiër spoedig uit
het Haagse stadsbeeld verdwe
nen zal zijn. Er zullen nog wel
enkele gedelegeerden achter
blijven om detailpunten te be
spreken.
Tenzijde conferentie mis
lukt. Maar het Unie-Statuut
heeft wel bewezen, dat de re
gering liever toegeeft dan de
conferentie te doen mislukken.
Zo komt men altijd tot een
oplossing. Over enige tijd zal
Nederland weten wat de R.T.C.
op de verschillende punten heeft
gebracht. Dan zal de Kamer dit
eindproduct moeten bekijken en
op zijn waarde toetsen. Dan zal
de regering de zaken uit de
doeken doen. Tot nu toe zwijgt
ze als een graf. En dat terwijl
de Republikeinen nog immer een
open boek zijn. Maar ja, de
Nederlandse delegatie zit daar
voor ook in de moeilijkste hoek.
Mislukt de conferentie dan wordt
de toestand van voor de tweede
politionele actie weer herstéld.
Slaagt de conferentie dan is
Nederlands rol op het wereld
toneel uitgespeeld. Zeker, geen
benijdenswaardige positie. Te
meer niet daar dit te wijten is
aan de schipperpolitiek van de
laatste jaren.
DUITSLAND BREEKT IN TWEEëN.
Het gaat er steeds meer op lijken, dat de vorming van een
onder Russisch toezicht staande regering voor Oost-Duitsland
aanstaande is. Gisteren spraken wij reeds de verwachting uit,
dat deze nieuw gecrëerde staat de naam „Duitse democratische
republiek" zal krijgen. In tegenstelling met de Westduitse staat,
die een inwonertal heeft van 50 miilioen, zullen met inbegrip
van Oost-Berlijn 19 miilioen Duitsers in deze nieuwe „repu
bliek" worden samengevat.
Marathondans in Berlijn.
Onder leiding van wereldburger
no. 2, Rudi Herzberger, wordt op
het ogenblik in Berlijn een mara
thondans gehouden. Maandag-
moest een van de paren de strijd
staken na interventie van de
schoonmoeder van de vrouwelijke
partner. De negen deelnemende
paren hadden toen al 19 uur ge
danst. Elk uur is er een pauze
van vijf minuten en driemaal per
dag wordt tien minuten tijd ge
geven om te eten. De orkesten
wisselen om de twee uur. Het
publiek toont weinig belangstel
ling.
BERLIJN ZAL
HOOFDSTAD WORDEN.
Het is te voorzien dat Berlijn
de hoofdstad zal worden van de
Oost-Duitse staat, welks regering
er aanspraak op zal maken de
belangen van geheel Duitsland
waar te nemen. Dit heeft na
tuurlijk slechts theoretische be
tekenis. Evenmin als men enige
invloed kan oefenen op West-
Duitsland, zal men de „hoofd
stad" kunnen uitbreiden buiten
het kleine deel van Berlijn, waar
de Russen het gezag hebben.
De Oost-Duitse staat zal ge
baseerd zijn op de constitutie,
die de volksraad in het afgelo
pen voorjaar heeft aanvaard.
Het is niet aan te nemen, dat
voor de vorming van een rege
ring verkiezingen worden ge
houden (de communisten zijn er
evenals de Russen verre van
overtuigd, dat zij daarin een
goed figuur zouden slaan), maar
wel, dat het volkscongres in
volksdag wordt herdoopt en als
parlement zal fungeren.
De propagandistische voor
bereiding geschiedde volgens het
bekende schema. De laatste da
gen zijn „uit alle delen van de
arbeidende bevolking, uit de fa
brieken en kantoren" eisen tot
vorming van een „echte rege
ring voor geheel Duitsland"
binnengekomen en op de dag
voor de wereldvrede hebben po
litici in de Russische zone in
openbare redevoeringen daarop
geantwoord, dat inderdaad een
regering voor heel Duitsland in
de Russische zone op til is.
Er heerst geen twijfel meer
over het feit, dat de Russische
nota aan de regeringen van
Amerika, Engeland en Frank-
Bedorven water in Londense
havens tast schepen aan.
De langdurige periode van
droog weer veroorzaakt voor dui
zenden guldens schade aan sche
pen in de Londense havens. Er
::omt geen vers water meer van
de bovenloop van de Theems en
uit het bedorven water in de ha
vens stijgt een gas op, dat de verf
en de tuigage van de schepen aan
tast. Dit proces gaat zo snel, dat
schepen, die keurig in de verf de
haven binnen komen, er na een
week haveloos uitzien.
Enkele reders hebben de Lon
dense redersvereniging verzocht
een onderzoek in te stellen.
Generaal-majoor Toelpanof,
hoofd van het bureau inlich
tingen van het Sowj et-Russische
militaire bestuur in Oost-Duits
land, zou „enige tijd geleden"
van zijn post zijn ontheven en
uit Berlijn naar Moskou zijn
vertrokken.
rijk, waarin geprotesteerd wordt
tegen de oprichting van de
Westduitse staat, een inleiding is
voor de vorming van de Oost
duitse staat. De splitsing van
Duitsland kan door het ontstaan
van twee staatsgebieden natuur
lijk sterker worden en het be
reiken van een vredesverdrag
tussen geheel Duitsland en de
gealliëerden zal wel tot de on
mogelijkheden gaan behoren.
VRIJDAG.
De laatste berichten over de
vorming van de nieuwe staat
zijn, dat het onder communisti
sche leiding staande Oostduitse
„volkscongres" vermoedelijk
Vrijdag te Berlijn zal bijeen
komen om de vorming van een
zoals men dat noemt „regering
voor geheel Duitsland" voor te
bereiden.
Er worden zelfs al candidaten
voor de ministersfuncties ge
noemd en in Berlijn is men
bezig verschillende gebouwen
voor het staatsapparaat in orde
te maken.
Uit betrouwbare Duitse bron
vernemen wij nog, dat de Oost
duitse staat waarschijnlijk Vrij
dag in het vroegere gebouw van
het nationaal-socialistische mi
nisterie van propaganda offi
cieel zal worden uitgeroepen.
Verwacht wordt, dat bij de be
handeling van de begroting voor
het Zuiderzeefonds in de Tweede
Kamer vragen over pachtvraag-
stukken in de Noordoostpolder
zuilen worden gesteld.
Pachters in de Noordoostpolder
hebben geweigerd contracten te
tekenen, waarin door de overheid
in December 1948 vastgestelde
pachtprijzen zijn opgenomen. De
ze prijzen werden te hoog geacht.
Op het ogenblik is door de grond
kamer nog geen ooi-deel over deze
kwestie gegeven. De boeren ma
ken zich thans bezorgd, hoe zij 1
op de duur de achterstallige j
pachtsommen, hoe hoog die ook
uitvallen, zullen moeten voldoen.
De eerste pachttermijn verviel
op 1 Mei 1948. De eerstkomende
vervaldag is 1 November aan
staande.
De directie van de Noordoost
polder verklaarde, dat de boeren,
die nog pacht moeten betalen,
toch zeker wel geld hebben ge
reserveerd om aan hun verplich
tingen te kunnen voldoen. De
pachtsommen, zoals die oorspron
kelijk werden vastgesteld, bedra
gen ongeveer 100 tot 200 gulden
per hectare, afhankelijk van bo
demgesteldheid en opstallen. Een
bewering, dat de polderbedrijven
over het algemeen te groot zou
den zijn wees men van de hand
met de opmerking, dat vele boe
ren gaarne grotere kavels zouden
hebben gepacht, dan hun zijn toe
gewezen, omdat grotere bedrijven
dan de thans bestaande beter ren
dabel zouden zijn. In verband met
het grote aantal gegadigden ech
ter heeft men de gereed gekomen
gronden in niet al te grote, ren
dabel te maken bedrijven verka
veld.
Gistermiddag had de begrafenis
plaats van het stoffelijk over
schot van de heer F. Nieuwen'
huize, die Zaterdagmorgen op zo
tragische wijze om het leven
kwam. De baar werd door leden
van de Geref. J.V. grafwaarts
gedragen. Aan de groeve werd
het eerst het woord gevoerd door
een lid van het personeel van „De
Schelde" en daarna sprak een
referendaris van de N.S., de heer
Qucardi. De heer Steketee, die
sprak namens de Gereformeerde
jeugdverenigingen, herinnerde aan
het vele, dat de overledene
voor die verenigingen heeft be
tekent. Hij richtte een hartelijk
woord van medeleven tot ouders,
verloofde en familie. Op zijn ver
zoek werd de lievelingspsalm van
de overledene, Ps. 138 4, gezon
gen. Da Booy, als laatste spreker,
wees n.a.v. Ps. 103, op het broze
en vergankelijke van het leven.
Hij richtte een zeer ernstig woord
tot de zeer vele aanwezigen die
de overledene de la 'Vste eer kwa
men bewijzen.
Een oom van de overledene
dankte voof de aan de overledene
bewezen eer. Een rtal kransen,
n.l. van directie en ersoneel vein
„De Schelde" en t directie en
personeel van de N.S., dekte de
baar.
Het Bijzonder Gerechtshof te
Amsterdam, onder praesidium van
prof. mr J. A. van Hamel, ver
oordeelde gistermorgen de 45-
jarige Emil Rühl en de 39-jarige
Friedrioh Christian Viebahn, die
gedurende de bezettingstijd werk
zaam waren als Kriminal Sekre-
taer bjj de Dienststelle Amster
dam van de Sicherheitsdienst tot
15 jaar gevangenisstraf met af
trek van de tijd in voorlopige
hechtenis in Nederland doorge
bracht.
De advocaat-fiscaal, mr M. H.
Gelinck, eiste veertien dagen ge
leden tegen beiden de doodstraf.
In de sententie overwoog het
Hof dat de billijkheid van de bij
zondere rechtspleging eist dat de
hogere chefs de zwaarste verant-
antwoording dragen en daarvoor
ook de zwaarste straf krijgen.
Beide verdachten waren onder
geschikten en dat wil het Hof
ten gunste van hen aanmerken.
Voorts merkte het Hof als gun
stig voor beide verdachten aan,
dat door hun langdurige dienst
onder de straffe discipline van de
Duitse politie hun verantwoorde
lijkheidsbesef is afgesleten en dat
zij na de dolle Dinsdag verschei
dene malen menselijk zijn opge
treden.
De erkenning van de Chinese
communistische regering.
De Amerikaanse regering
heeft van de Chinese commu
nistische regering officieel het
verzoek om erkenning ont
vangen.
Behalve Hongarije hebben de
Sowjet-Unie, Bulgarije, Roeme
nië, Tsjecho-Slowakije en Polen
de nieuwe republiek erkend.
De Sowjet-Unie heeft reeds
een ambassadeur benoemd.
De reizende beiaard speelde
te Vlissingen.
Gisteravond bespeelde de
stadsbeiaardier van Bergen op
Zoom, de heer A. J. de Groot,
op de Grote Markt te Vlis
singen de reizende beiaard,
het klokkenspel van de Fa
Eysbouts Lips te Asten, dat
door het hele land gaat, om
belangstelling te wekken
voor de beiaard als concert
instrument.
Een helaas niet zeer talrijk
publiek was aanwezig bij het
concert, dat de kundige Bergen
op Zoomse beiaardier verzorgde.
Het bestond voor het grootste
gedeelte uit vaderlandse liede
ren, welke zich uitstekend voor
een klokkenspel lenen.
Geheel anders dan een „nor
maal" muziekinstrument moet
een beiaard beluisterd worden.
Degene die de beiaardier aan
het werk wil zien waarvoor
weinigen anders in de gelegen
heid komen zal zo dicht mo
gelijk bij het instrument gaan
staan, doch wanneer het om de
muziek zelf te doen is, dient
men op een afstand van min
stens dertig meter te luisteren.
De klanken die een carillon
in een toren voortbrengt wor-
Bondsdag der Geref.
Vrouwenverenigingen te Goes
Het aantal bezoeksters dat gis
teren de middagvergadering
bezocht va n de Provinciale
Bondsdag van de Geref. Vrou
wenverenigingen in Zeeland
was voor Zeeland, waar nog
niet zoveel verenigingen zijn,
buitengewoon groot.
Nadat eerst Ps. 62:2 gezon
gen was, sprak Ds S. Greving
uit Zierikzee een bezielend
woord over: „God en ons per
soonlijk leven". Hij sprak over
het nut voor de vrouw om zich
eens een dag uit het jachtige,
drukke leven terug te trekken
en zich te bezinnen op God en
het innerlijke leven. Er is zo
veel vervlakking en sleur in het
leven; wij zien wel de gebre
ken bij een ander, maar zo moei
lijk bij ons zelf. Wij critiseren
en redeneren, maar al te vaak
ontbreekt er gezonde mystiek,
die steunt op Gods Woord, zqj
de predikant. Maar al te vaak
gaan wij met Gods Woord, de
Bijbel, te gedachteloos om.
Daardoor ontstaat vervlakking.
Het is van het grootste belang
voor de toekomst der kerk, dat
wij ons zelf geven aan God de
Bron van ons leven.
De nood van ons innerlijk
leven moet ons brengen tot een
worsteling in ons gebed. De ver
houding vader en kind moet
hersteld worden, zo besloot ds
Greving.
Op dit referaat volg_e een
geanimeerde bespreking.
Mevr. Rouw droeg Ps. 73 en
27 in de nieuwe berijming van
ds Hasper voor, waarna mevr.
Buise, begeleid door mevr.
Muiswinkel, enige liederen
zong.
Na gezamenlijk Gezang 29 ge
zongen te hebben, sloot ds
Greving met gebed de verga
dering.
(Voor het verslag van de och
tendvergadering verwijzen wij
naar pagina 3.)
iJÉtóü-
LEIDEN UIT DE NOOD, HARING EN WITTEBROOD!
3 October 1574 voeren de watergeuzen Leiden binnen, om de
inwoners der sleutelstad van de tyrannie der Spanjaarden te
bevrijden. De door de lange belegering uitgehongerde bevolking
werd op haring en witte brood onthaald. Jaarlijks nieren de
Leidenaren met haring en wittebrood dit heugelijke feit.
Omdat de ontzetting van Leiden 375 jaar geleden is, reikte prins
Willem van Oranje „persoonlijk" aan de bevolking haring en
wittebrood uit.
Mittelstenscheidt op
24 October voor zijn rechters.
Naar wij vernemen zal op
Maandag 24 October a.s. te
Middelburg de zaak worden
behandeld tegen de voormalige
Fachberater van het Geweste
lijk Arbeidsbureau te Middel
burg H. F. Mittelstenscheidt.
Deze zaak zal worden berecht
door de Bijzondere Strafkamer
voor Zeeland, die wordt gepre
sideerd door mr W. Nieuwen-
huysen.
Op de inhoud van de tenlaste
legging komen wij terug.
Nederlander smokkelde
nylonkousen.
De correctionele rechtbank te
Turnhout heeft van Dongen uit
Princenhage veroordeeld tot vier
maanden gevangenisstraf en tot
terugbetaling van een bedrag van
28.800 frank wegens het over de
Belgisch-Nederlandse grens smok
kelen van nylonkousen.
den verstrooid en teruggekaatst
door gevels e.d., waardoor het
spel zijn bekoring krjjgt. Een
op de begane grond opgesteld»
beiaard moge daarom een be
zienswaardigheid zijn, doch wat
de muziek betreft, moet h(j
„op een afstand gehouden wor
den".
Velen zullen gisteravond dan
ook „vanuit de verte" naar het
spel geluisterd hebben.
Het spreekt vanzelf dat deze
reizende beiaard niet de om
vang heeft van de klokkenspelen
in de torens. Om vervoer mo
gelijk te maken mocht dit klok
kenspel niet te groot zijn. Toch
is de omvang drie octaven chro
matisch. Vijfendertig klokken
hangen er in, waarvan de groot
ste, de basklok, 280 kg weegt
en de kleinste 9 kg.
Buitengebruikstelling van
arbeiderskampen in Zeeland.
Een aantal van de arbeiders-
logeerkampen, die destijds in
verschillende geteisterde gebie
den zijn opgericht, is thans on
voldoende of in het geheel niet
met wederopbouwarbeiders be
zet. Dit is een gevolg van da
gelukkige omstandigheid, dat
momenteel het herstel aldaar
zover is gevorderd, dat steeds
minder arbeidskrachten van el
ders nodig zijn, zo wordt uit
Den Haag gemeld.
In Zeeland zal met ingang van
1 November 1949 het kamp
„Duinoord" te Groede worden
gesloten. Het kamp „de Haven"
te Breskens volgt op 1 Januari
1950 evenals „Prins Willem" te
Schoondijke en „Rodanborch" te
Aardenburg.
Het kamp „Rammekens" te
Rammekens is reeds niet meer
in gebruik voor wederopbouw
arbeiders en de kazerne „Willem
III" te Vlissingen zal eveneens
worden opgeheven. Hiervan is
de datum van sluiting echter
nog niet bekend.
Voor het propadeutisch exa
men voor civiei-ingenieur is aan
de Technische Hogeschool te
Delft geslaagd de heer C. A.
Slabber te Middelburg.
De boerderij van Siemens te
Ulrum is een prooi der vlammen
geworden. Vermoedelijk door
hooibroei ontstond een brand,
die voor 200.000.vernielde.
De Haagse bankbediende, die
in 20 jaren f 100.000 had ver
duisterd, welke in zijn gezin op
gebruikt werden, is thans ge
arresteerd. Tegen het voort
vluchtig lid van het beruchte
commando Feldmeijer, de 27-ja-
rige H. Boere uit Maastricht, is
de doodstraf geëist. Gistermid
dag is te 's-Gravenhage door de
voorzitter van de Nederlandse
Vereniging tot bescherming van
dieren de dierenbeschermings-
raad geïnstalleerd. De „Joh.
van Oldenbarnevelt", die met
1200 passagiers op weg is naar
Indonesië, heeft onderweg pech
gekregen en zal Lissabon aan
doen voor het herstel van lichte
schade aan een dynamo. Se
dert 14 dagen wordt in Pannin-
gen het 13-jarig zoontje van de
fam. L. vermist. Te Geertrui-
denberg kwam mevr. Ros in
aanraking met een blijkbaar de
fecte kabel van de wasmachine;
ze werd terstond gedood. Te
Amsterdam is een 75-jarige
vrouw tegen een tram gelopen
en ter plaatse overleden. Toen
de 21-jarige S. Minnema een
hooipersmachine wilde herstel
len werd hij door de machine
gegrepen en gedood.
Bestelauto over de kop bij
Axel.
Maandagmiddag reed een be
stelauto van de N.V. Noord-
Hollandse Margarinefabrieken
van Sluiskil naar Axel. Door
dat de wagen voor een tegen
ligger moest uitwijken kwam
hij met zijn rechtervoorwiel in
een put van de weg terecht,
waardoor de bestuurder de
macht over het stuur verloor.
De auto sloeg tweemaal over de
kop en bleef aan de kant van
het kanaal liggen.
De carosserie werd totaal ver
nield. De chauffeur liep geen
letsel op.
VEILINGSVERENIGING
ZUID-BEVELAND" TE GOES.
Veiling van 4 October.
Cox Oranje Pippin 847, Lax-
ton Superbe 830, Allington
Pippin 832, Jacq. Lebel 6
9.50, Sterappel 737, Glorie v.
Holland 633, Notarisappel 7.50
19, Reinetten d'Aulomne 5
8, Transp. de Cronsel 822,
Bramley Seedling 78.50, Le-
moenappel 1115, Tuinzoet 18
27, Zoete Ribbeling 1118,
Eng. Pigeon 824, Valappels 5
9, alles per 100 kg.
Doyenne du Cornice 355,
Legipont 317.70, Zwijndr-
Wijnpeer 311.60, Nouveau
Poiteau 36.80, Br Alex. Lucas
325.60, Conference 321.90,
Emile d'Heyst 312, Triumph
de Viënne 413, Br. Hardy 8
21, Bonne Louisse d'Avr. 321,
Br. Clairgeau 318.10, Br. Diel
314, Will. Duchesse 36.50,
alles per 100 kg.
Monarchpruimen 2242, Groe
ne Noten 5359, Druiven 68—
76, Bramen 2440, Dubb. Prin-
cessebonen 2040, alles per
100 kg.
DE BILT ZEGT:
Plaatselijk ochtendmist of
laaghangende bewolking, overi
gens weinig bewolking en droog
weer. Zwakke tot matige wind
hoofdzakelijk tussen Oost en
Zuid. Weinig verandering in
temperatuur.