ZEEUWSCH DAGBLAD
Berlijn staat voor nieuwe moeilijkheden
L
Brutale roofoverval te Amsterdam
Devaluatie van het Pond te wijten aan
wanbeleid der regering
Vergadering Rijkseenheid te Goes
Aandeel van Zeeland in komende industrialisatie
NIEUWS
Ontwikkeling van de
industrialisatie.
SNIPPER
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
Viermogendheden-besprekiiigen over normali
satie van Berlijnse leven stopgezet
Eén dode en één zwaar
gewonde bü auto-ongeluk
te 's-Heer Arendskerke.
„Bedrijfsorganen moeten zelfstandige lichamen
zp verklaart Minister van den Brink
de, oude.
Rede Vdti Drs M. Verburg, directeur van het E.T.I.
B.T. G. werkt a.s.
weekeinde door.
Truman's wapenpro
gramma wet geworden
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagolad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
str. 90, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
83, Tel. 2754; Middelburg, Korte
Noordstraat 35. Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Terneuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
5e JAARGANG No. 1369
Abonnementsprijs 3.90 p. kwartaal
Franco per post 4.
Advertentieprijs 16 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 5 cent per woord
DONDERDAG 29 SEPT. 1949
Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA Directeur: JACQ DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr IV. F. E. Baron v. d. Feltz, Middelburg; Ds A. Gruppen, Biezelinge; Ds J. S. Hartjes,
Vlissingen; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; Dr K. Huizenga, Middelburg; J. Huijssen, Terneuzen;
H. Jansen, Meliskerke; Ds J. Karelse, Goes; J. Laport, Goes; Ds C. Metselaar, Goes; Ds B. G. A. v. d. Wiel, Tholen.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Vrijdag: Zon op 6.38 u., onder
18.21 u. Maan op 16.34 u., onder
23.40 u.
Hoogwater op Vrijdag SO Sept.:
Vlissingen: 7.58 u. 1.33 m., 20.47
u. 1.41 m. Terneuzen: 8.26 u. 1.54
m., 21.12 u. 1.61 m. Wemeldinge:
9.26 u. 1.25 m„ 22.07 u. 1.38 m.
Zierikzee: 9.06 u. 1.08 m., 21.50 u.
1.22 m.
VI inister van den Brink is van
*- oordeel en hij staat wat
dit betreft niet alléén dat voor
het welzijn van het land een
krachtige ontwikkeling van de
industrialisatie noodzakelijk is.
In een bij de ontwerp-begroting
van Economische Zaken gevoegde
nota wordt dit standpunt nader
ontwikkeld.
„Nog steeds staat ons land voor
het feit, aldus de minister, dat on
danks de verbetering, welke ter
zake werd bereikt, het betalings
verkeer met het buitenland een
ernstig deficit aanwijst. Daar
naast noopt de voortgaande snelle
bevolkingsgroei tot ernstige be
zinning op de vraag, hoe voor het
toenemende arbeidsaanbod op den
duur voldoende werkgelegenheid
kan worden gevonden. Een bevre
digende oplossing is naar het oor
deel van de minister slechts denk
baar, indien zij in belangrijke zo
niet overwegende mate steunt op
een krachtige ontwikkeling van
de Nederlandse industrie".
Up grond van uitvoerige bere
keningen van het Centraal
Planbureau komt de minister tot
de conclusie, dat de industrialisa
tie van Nederland in het jaar Juli
1952Juli 1953 e.n zodanige om
vang dient te hebben bereikt, dat
1. Ongeveer 215.000 nieuwe ar
beidsplaatsen beschikbaar komen.
Hiervan zouden naar ruwe schat
ting ongeveer 60.000 kunnen
worden verkregen, door een in
tensiever gebruik van de bestaan
de apparatuur, waaronder in het
bijzonder de uitbreiding van het
meerploegenstelsel valt te reke
nen. Voor de overblijvende
155.000 plaatsen zullen nieuwe
investeringen in outillage en ge
bouwen nodig zijn.
2. De netto-waarde van de in
dustriële jaarlijkse productie
wordt opgevoerd met een bedrag
van omstreeks 1.5 milliard.
Üe minister legt er verder de
nadruk op, dat hij de kern
van de industrie-uitbreiding ziet
ln de vele kleinere en middelgrote
bedrijven, waarover ons land be
schikt, om dan verder op te mer
ken:
„De industrialisatie zal in ster
ke mate op de voortbrenging van
hooggekwalificeerde producten
moeten worden gericht. Het in
slaan van deze weg zal van ons
volk bijzonder grote inspanning
vereisen.
Ten opzichte van het buiten
land zal immers een achterstand
in de scholing van arbeiders moe
ten worden ingehaald, terwijl ook
het wetenschappelijk onderzoek
zal moeten worden uitgebreid,
vooral o.a. op het gebied der me
tallurgische en metaalverwerken
de industrie".
Van grote betekenis schijnt ons,
dat de minister al bij voor
baat de gedachte afsnijdt, dat de
Staat het moet doen.
„De rechtstreekse initiatieven
van de staat, zo zegt hy, /.uilen
tot een relatief gering aantal gro
te objecten dienen te worden be
perkt, ai was het slechts omdat
overheidsorganen in het algemeen
niet geschikt zijn om zich op
vruchtbare wijze in te laten met
do details van de leiding van een
groot aantal middelgrote cn klei-
De Westeljjke geallieerde commandanten van Berlijn hebben
hun Russische collega, generaal-majoor Kotikof, doen weten, dat
zfj de viermogendheden-besprekingen met hem niet kunnen voort
zetten, zolang de Sowjet-autoriteiten in gebreke blijven de aange
gane overeenkomsten na te komen.
In een brief aan Kotikof verklaren de commandanten, dat z(j
van de geallieerde hoge commissarissen het verzoek hebben ont
vangen om de onderhandelingen over de normalisatie van het le
ven te Berlijn, die door de vier ministers van Buitenlandse Zaken
na hun Parjjse zitting waren aanbevolen, stop te zetten.
Russen kwamen hun verplich
tingen niet na.
De Westelijke commandanten
hebben de West-Berlijnse magi
straat gelast de aanvullende be
taling van 40 in Westerse mar
ken ten behoeve van de spoorweg
arbeiders na heden te staken.
Op een persconferentie zeide
generaal Ganeval: „Wij namen
deze verplichting van de door de
Sowjet-autoriteiten gecontroleer
de „reichsbahn" over. Wij kun
nen deze betalingen echter niet
voortzetten daar wij geen ge
woonte wensen te maken van het
overnemen van Sowjet-verplich-
tingen en de fondsen waaruit de
gelden afkomstig waren die thans
in handen der W.-Duitse regering
zijn. Ik ben niet van oordeel, dat
dit besluit een hernieuwing van
de spoorwegstaking ten gevolge
zal hebben".
Zoals bekend, werd op 29 Juni
besloten genoemde 40 van de
salarissen te betalen in het ka
der van de overeenkomst ter be
ëindiging van de Berlijnse sta
king. Deze overeenkomst loopt
heden ten einde.
De Britse plaatsvervangende
commandant, brigade-generaal
Benson, verklaarde: „Wij hopen
dat de onderbreking de Russen
tot de overtuiging zal brengen,
dat zij hun beloften dienen na te
komen".
In de brief aan Kotikof, zo ver
volgt Reuter, wordt verwezen
naar 'n brief van Kwasjnin, Sow-
jet-hoofd van dé afdeling ver-
voerszaken, waarin deze blijk gaf
van een „op cynische wijze voor
bijzien van door hem zelf aan
vaarde verplichtingen". Kwasjnin
had verklaard, dat er geen perso-
nere bedrijven".
In verband hiermee wordt dan
ook verder verklaard, dat de
kansen voor de ontplooiing van
hot particulier initiatief zo gun
stig mogelijk dienen te worden
gemaakt.
Wij hebben enkele gedeelten
van het ministeriële betoog
vet laten drukken.
Het is gezonde taal.
Een nieuw bewijs, dat deze mi
nister van het staatssocialistisch
drijven van de Partij van de Ar
beid niet gediend is.
Het zou interessant zijn te we
ten of de minister hier voor zich
zelf spreekt, dan wel namens het
gehele Kabinet.
De komende begrotingsdebat
ten zullen naar verwacht kan
worden, hierover nader uitsluitsel
geven.
neel ontslagen was, doch volgens
de feiten hadden meer dan 2000
spoorwegemployè's ontslag gekre
gen en waren hun plaatsen door
met de communisten symphatise-
renden vervangen.
West-Berlijns stadsbestuur op
zwart zaad.
Duizenden West-Berlijnse
pensioentrekkers, onder wie
weduwen en oorlogsinvaliden,
moesten gisterochtend met le
ge handen worden wegge
stuurd van de postkantoorlo
ketten, waar zij hun geld kwa
men halen.
De gemeentelijke dienst voor
sociale voorzieningen deelde
hen mede, dat hun pensioenen,
die reeds vijf dagen geleden
uitgekeerd hadden moeten
worden, nog steeds niet kon
den betaald, „omdat het stads
bestuur het geld- niet heeft".
Een functionaris van de
dienst verklaarde tegenover
Reuter, dat 13 a 14 millioen
Duitse mark nodig zijn om de
pensioenen uit te betalen.
„Onze zakken zijn leeg", zo
zeide hij, „en als de West-
Duitse federale regering of de
Westelijke bezettende mogend
heden ons niet bijspringen,
kunnen wij de pensioenen zelfs
niet gedeeltelijk betalen".
'SWBBlri
Krekelplaag te Dieren.
Bewoners van een gedeelte van
Dieren aan de Zuid-Veluwezoom,
hebben sinds enige tijd te lijden
van een krekelplaag. De krekels
komen van een niet meer ge
bruikte stortplaats van vuil.
De insecten maken na het in
vallen van de duisternis veel ka
baal. Van gemeentewege heeft
men ingegrepen om deze zeer on
gewenste gasten te verdelgen. De
stortplaats zal met spoed worden
gedicht.
CHINESE KLACHT IN
AGENDACOMMISSIE.
De Chinese klacht tegen Rus
land dat werd beschuldigd van
hulpverlening aan de communis
tische legers in China zal op de
agenda van de agendacommissie
gezet worden. De Sowjet-Unie
en Polen stemden tegen.
Gistermorgen heeft op de
rijksweg bij 's-Heer Arendsker
ke een zeer ernstig auto-ongeluk
plaats gehad, dat aan een per
soon het leven heeft gekost, ter
wijl een ander zwaar gewond
werd. Waarschijnlijk door ver
schuiving van de lading sloe,
een militaire dumpauto, afkom
stig uit Alphen aan de Rijn, op
de rijksweg op de Ankeveense-
dijk, waar de weg een flauwe
bocht maakt, over de kop. Een
der inzittenden, afkomstig uit
Haarlem, was op slag dood, een
andere moest met een schedel-
basisfractuur in het ziekenhuis
Oostwal te Goes worden opge
nomen, terwijl de chauffeur met
enkele schrammen en de schrik
vrij kwam. Dr Zonnevylle ver
leende de eerste hulp. De auto
werd zwaar beschadigd.
Twee bandieten bedreigden bankemployé's met revolver en
mes en verdwenen met een bedrag van achtduizend gulden.
Gistermiddag omstreeks vjjf uur hebben twee tot nog toe on
bekende mannen een uiterst brut-Ie ro,. - iverval gepleegd op het
bijkantoor Ceintuurbaan van de Spaarbank voor de stad Amster
dam. In dit kantoor werd een zg. jeugdzitting gehouden. Tot half
zes konden kinderen hun spaargeld afgeven. De zitting was om
vijf uur nog in volle gang, toen twee mannen, van ongeveer 20 en
25 jaar oud het gebouw binnen stapten op een ogenblik, dat geen
enkel kind zich in de bank bevond en brutaalweg de deur achter
zich sloten. Binnen deden zij maskers voor en bedreigden de totaal
verblufte kassier en zjjn assistent met een revolver en een groot
mes.
De twee employés waren bijna
gereed met het opmaken van de
kas, toen zij plotseling de twee
mannen, ieder met een vuurwa
pen in de hand, de bank zagen
binnenkomen. Met de woorden:
„Kalm aan heren, dan zal u niets
gebeuren. Steekt u uw handen
maar in de lucht en gaat u maar
met uw gezicht tegen de muur
Bjj de gistermiddag voortgezet'
te behandeling van bet wetsont
werp inzake publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie heeft de mi
nister van Economische Zaken, de
heer Van den Brink, het verband
tussen het wetsontwerp en het
door de regering gevoerde en te
voeren economisch beleid bespro
ken.
De P.B.O. bedoelt geen toene
ming der overheidsbemoeiing zei
hfj o.m. De regering staat een be
drijfsorganisatie voor ogen, die er
een is in de werkelijke zin des
woords. De bedrijfsorganen moe
ten zelfstandige lichamen zijn
't Moet echter voldoende mogelijk
zijn coördinerend te werken.
Welke taak aan deze lichamen zal
worden toebedeeld kon niet in
concreto worden gezegd, geval
voor geval zal moeten worden be
zien,
Naar aanleiding van enkele op
merkingen van de staatssecreta
ris de heer Van der Grinten, be
pleitte de heer Suurhoff (Arb.)
o.a. medezeggenschap der arbei
ders op paritaire grondslag. Niet
opnemen van pariteit vond hij ge
vaarlijk.
De heer Schouten (A.R.) wees
er op, dat in het voorlopig ver
slag geen bezwaar tegen instel
ling bij de wet was gemaakt. De
heer Romme (K.V.P.) vond, dat
overwogen zou kunnen worden 'n
aanvulling, beogende, dat als bij
algemene maatregel van bestuur
een oedrüfschrp wordt ingesteld,
de inwerkingtreding niet zal ge
schieden dan voor een maand na
dat de instelling is gepubliceerd.
De Staten-Generaal heo'oen dan
tfjd zich af te vragen of zij van
hun controlebevoegdheid gebruik
zullen maken. De heer Oud (V.V.
D.) betoogde, dat de instelling op
zichzelf geen daad van wetgeving
is. Het beleid brengt mede, dat
de bevoegdheid ter zake niet ge
delegeerd wordt, de practijk eist
deze delegatie niet. De heer Sta
pelkamp (A.R.) diende een motie
in, waarin de wens wordt uitge
sproken, dat de wettelijke rege
ling inzake ondernemersraden
wordt opgenomen in de wettelijke
regeling van de bedrijfsorganisa
tie. De heer Hoogcarspel (C.P.N.)
die in eerste instantie het woord
niet had kunnen voeren, betoogde
o.a., dat het wetsontwerp niet de
mocratisch en ook niet socialis
tisch is.
Nadat de minister en de staats
secretaris nog geantwoord had
den de laatste gaf te kennen
dat het hem buitengewoon be
zwaarlijk zou zijn de instelling bij
algemene maatregel van bestuur
te laten vallen en hij beval het
systeem-Romme aan werden
de algemene beschouwingen ge
sloten.
Te kwart voor zeven is de ver
gadering verdaagd tot hedenmid
dag 1 uur.
Churchill in h et Lagerhuis:
adat Sir Stafford Cripps Dinsdag in het Lagerhuis het debat
over de economische toestand had geopend met een rede van tach
tig minuten waarin hjj één besluit aankondigde, nl. dat de winst
belasting met 5 pCt zal worden verhoogd, en dat, volgens de „Ti
mes" het karakter draagt van e en troostprijs c or de arbeiders
massa, heeft gisteren de leider der oppositie Winston Churchill 'n
amendement ingediend op de regeringsmotie, die in feite een ver
trouwensvotum voor de economische politiek der regering vraagt.
Churchill's amendement wijt de devaluatie van het pond aan het
„voortdurend financieel wanbeheer" van de regering.
Ruslands bezit van de atoom
bom en de financiële crisis had
den, zo begon Churchill „een som
ber uur" voor Engeland doen
slaan.
Churchill die het de hoogste
tijd achtte, dat Engeland een an
der parlement zou krijgen, ver
weet de regering, dat zij meer
dan 16 milliard pond sterling „in
4 vette jaren" heeft uitgegeven,
wat volgens hem vier maal zo
veel is als de kosten om het land
een zelfde tijd in de rijke dagen
Uitzending van troepen naar
Indonesië.
Het feit, dat in de oorlogsbe
groting voor 1950 voorzien wordt
in de uitzending van Nederlandse
troepen in de loop van dat jaar
naar Indonesië, heeft in Indonesië
een zekere verontrusting gewekt.
Van gezaghebbende Nederland
se zijde wordt verklaard, dat voor
een dergelijke verontrusting geen
enkele grond bestaat. De ont-
werp-oorlogsbegroting werd opge
steld lang voor de R.T.C.; met de
vooruitzichten, welke door deze
conferentie worden geopend, kon
en mocht daarbij geen rekening
worden gehouden.
Een herziening van de begro
ting ten aanzien van de uitzen
ding van Nederlandse troepen
naar Indonesië zal plaats hebben
zodra de R.T.C. is geslaagd.
van voor de oorlog te besturen.
Churchill, die verschillende ma
len gedurende zijn rede door uit
roepen van de Labourbanken
werd onderbroken, verklaarde
gewone mensen kunnen moeilijk
begrijpen hoe een minister met al
zijn kennis en reputatie voor in
tegriteit het met zijn geweten in
overeenstemming heeft kunnen
brengen om volkomen rond te
draaien als een eekhoorn in zijn
kooi en al zijn vroegere overtuig
de uitspraken te vergeten".
Labourleden schreeuwden
„neen", toen Churchill hieraan
toevoegde: „Hij staat jammerlijk
te kijk met zijn verzwakte repu
tatie".
Churchill bracht in herinnering
hoe Sir Stafford Cripps negen
maal ontkend heeft, dat het pond
zou devalueren en hij zeide, dat
het in de toekomst onmogelijk
zal zijn nog langer te geloven in
de verklaringen, die hij als mi
nister van financiën zal afleggen.
staan" richtten zij de wapens op
de employés, die zich dusdanig
bedreigd voelden, dat zij aan het
bevel gehoor gaven. De grootste
en oudste der rovers heeft daarna
de buitendeur van de bank in het
slot gedrukt, terwijl de jongste
over de afrastering, welke de
ruimte, waarin zich de kassiers
bevonden, afscheidt, klom. Toen
de oudste rover vroeg waar het
geld was, antwoordde een der em
ployés dat hij juist een groot be
drag naar het hoofdkantoor had
gebracht.
DE BUIT f 8000.
De rovers die op de lessenaars
wat klein geld vonden, gelastten
toen een der bedienden inet hun
wapens de brandkast te openen.
Een bedrag aan pasmunt, dat in
rolletjes in de brandkast lag werd
hun buit evenals een aanzienlijk
bedrag aan bankbiljetten, in to
taal f 7817,93.
Zij sloten vervolgens de beide
bankbedienden in de kolenkelder
op, verlieten het gebouw door de
voordeur en verdwenen op fietsen
welke zij tegen het gebouw had
den geplaatst.
De beide employés zagen kans
door een raam aan de achterzijde
van het gebouw de tuin te berei
ken, waarna zij over over een
schutting klommen en zo bij de
buren binnen konden gaan. Hier
werd onmiddellijk de politie op
gebeld, die per radio-autodienst
snel ter plaatse was en onmiddel
lijk een onderzoek begon in te
stellen.
Adm. Helfrich en Eerste Kamerlid Reyers over Indië-beleid.
Telegrammen aan H.M. de Koningin, Ministerraad en de
Nederlandse delegatie ter R.T.C.
Uit alle delen van de provincie waren gisteren de Zeeuwen sa
mengekomen in bet Schuttershof te Goes, om, op een door het Na
tionaal Comité Handhaving Rijkseenheid georganiseerde protest-
meeting, te luisteren naar Admiraal C. E. L. Helfrich en het lid
der Eerste Kamer J. Reyers die daar opnieuw hebben aangetoond,
hoe mis het eigenlijk wel Is met het lndië-beleid der regering.
Nadat de voorzitter van het Na de pauze sprak de heer J.
Reyers. Met een citaat uit Nehe-
mia aanvangend, nl. dat men
met „troffel en zwaard" een ge
zond federatief Indonesië dient op
te bouwen, zette hij, na te hebben
stilgestaan bij de Decemberrede,
de betekenis van de grondwets
herziening uiteen en leverde hij
scherpe critiek op dr Van Royen,
mr Van Kleffens en niet in het
minst op Van Maarseveen. Sterk
de aandacht vragen het vraag
stuk der minderheden en het
staatsburgerschap der Indo-Euro
peanen, aldus spreker die eindig
de met de opwekking steeds
waakzaam te blijven.
Aan 't slot van de avond sprak
de heer Kögeier nog een kort
woord waarin hij de beide spre
kers zijn compliment maakte. Hij
hoopte, dat de R.T.C. niet het
laatste bedrijf zou mogen vormen
doch dat God nog tijdig een wen
ding te goede zou mogen geven.
Met het zingen van het zesde
couplet van het Wilhelmus werd
de vergadering gesloten.
Provinciaal Comité dr J. Nieu-
wenhuijse, in zijn welkom o.m. het
lid der Tweede Kamer mr F. W.
E. Baron v. d. Feltz en de loco
burgemeester van Middelburg de
heer Kögeier, had begroet, nam
Admiraal Helfrich het woord.
In een eenvoudige doch kern
achtige rede wees hij op de „inter
nationale druk en nationale on-
kuned" die er toe geleid hebben
dat we thans op de drempel van
een „algehele capitulatie" staan.
In vogelvlucht de politieke toe
stand, zoals die zich 1940 heeft
ontwikkeld, nagaande, memoreer
de hij o.m. de strijd op de Indische
Oceaan welke gevoerd werd om
Australië te redden, de fatale in
1945 gevoerde politiek der Brit
ten die nalieten de rust en orde
te herstellen en de even kardinale
fout der Nederlandse regering om
in 1946 de republiek de-facto te
erkennen.
Rijkseenheid zal dan ook plech
tig blijven protesteren. Voorts
eist het comité een Ronde Tafel
conferentie waar de Indonesiërs
de Nederlandse steun en een
hechte Unie onder de Nederland
se Kroon kunnen accepteren,
waarschuwt het tegen terugtrek
king der Nederlandse troepen en
de voortijdige overdracht der sou-
vereiniteit, wenst het een behoor
lijk bestuur met volledige inlich
tingen omtrent de juiste toestand
en eist het volledig zelfbeschik
kingsrecht voor de volken in In-
dië, uit te oefenen onder strenge
doch onpartijdige controle.
Telegrammen aan Koningin
en Ministerraad.
Onder luid applaus besloot men
voorts telegrammen te verzenden
aan H.M. de Koningin en aan de
Ministerraad waarin de bezorgd
heid en een protest over het ge
voerde na-oorlogse Indië-beleid
wordt uitgedrukt, terwijl men te
vens besloot de Nederlandse dele
gatie ter R.T.C. een afschrift van
het laatste telegram te zenden.
Nederlaag voor Britse
regering in Hogerhuis.
De Britse regering is gisteren
in het overheersend conservatie
ve Hogerhuis met 93 tegen 24
stemmen verslagen ten aanzien
van haar devaluatie-politiek. Een
regeringsmotie, waarin in feite
om vertrouwen in haar financiële
en economische politiek werd ver
zocht, werd namelijk verworpen.
De politie van het bureau
Singel heeft Dinsdagmiddag in
de Kalverstraat een geraffi
neerde zakkenrolster op heter
daad betrapt. Het is een 16-
jarige, gehuwde vrouw, reden
waarom zij niet aan de kinder
politie is overgegeven. Het
meisje werd gepakt toen zij
uit een tasje van een voet
gangster een portefeuille te
voorschijn toverde.
Haar moeder is reeds 32 jaar
bij de politie als zakkenroister
bekend en heeft niet minder
dan zes kaarten in het politie
archief. „Zij zal 't kunstje wei
van moe geleerd hebben" vyas
de laconieke opmerking van de
rechercheur, die haar betrap
te.
In de middagvergadering van de jaarvergadering der afd. Zee
land c an de Ver. van Nederlandse Gemeenten, die ook cverd bijge
woond door de heer A. Sellout, lid van G.S. en dr B. D. H. Telle-
gen, Griffier der Staten, sprak drs M. C. Verburg, de directeur
van liet E.T.I. voor Zeeland, over het onderwerp „Het aandeel van
Zeeland in de komende industrialisatie". Hjj noemde 't vraagstuk
uiterst belangrijk, maar zeer moeilijk.
Alvorens op de Zeeuwse vraag
stukken in te gaan besprak hy,
aan de hand van dezer dagen door
minister Van den Brink gepubli
ceerde industrialisatienota, de di
verse aspecten van de industrial!
satie in Nederland in 't algemeen.
Het geschatte tekort op de be
talingsbalans over 1948 is 1,5 mil
liard gulden, waarbij 1,3 milliaid
geteld moet worden wegens toe
neming der bevolking.
BEVOLK IN GSAANVVAS.
Nederland heeft, in tegenstel
ling b.v. met België en het Ver
enigd Koninkrijk, een enorme be
volkingsaanwas. Bestond de be
roepsbevolking van ons iand in
1948 uit 3.743.000 personen, dit
jaar is dit aantal reeds gestegen
tot 3.900.000 personen. Van 1953
kan een toename van
349.000 personen worden ver
wacht. Dat betekent, dat in de
komende vier en een half jaar
jaarlijks 15.0Q0 aro^.ders in net
productieproces zm.en moeten
worden opgenomen en in de jaren
19531960 jaarlijks 30.000 ar
beiders. De conclusie is, dat 40
van het tekort op de betalings
balans voor rekening van de be
volkingstoename komt.
Als gunstige factoren voor in
dustrialisatie van ons land noem
de spr. o.m. de gunstige ligging,
speciaal voor z.g. basisindustrieën
(hoogovens, stikstoffabrieken
enz.), die op hun beurt kleinere
industrieën trekken.
Het ligt voor de hand, dat par
ticuliere initiatieven zoveel moge
lijk moeten worden gestimuleerd,
terwijl het industriële klimaat
verbeterd moet worden. Spr. had
vernomen, dat het bouwvolume
voor 1950 zó zal worden gehan
teerd, dat de meeste woningen
zullen terechtkomen in de pro
ductiesfeer.
REGIONALE SPREIDING.
Een zeer belangrijk punt in de
inaustrialisat.e.ioia noemde drs
Veuurg ue regionale spreiding,
wai /.teiand „ecrelt moet net
uugangspunt genomen woraen in
de bevolkingscijfers. Het E.T.I.
heeft een waardevol werkje uit
gegeven, waarin tal van cijfers
zijn opgenomen en waaruit blijkt,
dat van 1830 tot 1948 de Zeeuwse
bevolking is toegenomen van
137.266 tot 264.566 zielen of, de
index voor 1830 op 100 stellend
tot 193. Zeeland bleef daarmede
ver achter bij het landelijke ge
middelde, dat op 400 ligt. De
leeftijdsopbouw der Zeeuwse be
volking verouderd. Er is een sterk
dalend geboortecijfer en zo komt
Zeeland ten achter bij de andere
provincies. Uit onderzoekingen is
gebleken, dat de hoofdrichting
der vertrekkende Zeeuwen
(120.000 personen sinds 1880!)
naar Holland voert.
De zeer eenzijdige samengestel
de beroepsbevolking laat geen
mogelijkheid een grotere bevol
kingsaanwas op te vangen. Over
't algemeen is de Zeeuwse be
roepsbevolking 40 minder dan
die in andere provincies, waarbij
echter moet worden, bedacht, dat
men onze provincie (waar slechts
drie industriecentra zijn nl. ka
naalzone VlissingenBreskens
met 4600 arbeiders in de vormaf-
zet buiten /.eeland werkende in
dustrieën, kanaalzone Terneuzen
Sas van Gent met 3800 dito ar
beiders en ue streelt rond Hulst
met aroeiuers) hierbij mei
als één geheel kan beschouwen,
doch het moet splitsen naar de
industriecentra, waar het percen
tage aan beroepsbevolking bij het
landsgemiddelde ligt.
INDUSTRIECENTRA.
Van 1947 tot 1961 kan 'n over
schot van 10559 leden der man
nelijke beroepsbevolking voor
Zeeland worden verwacht. Deze
zullen grotendeels in de industrie
moeten worden opgenomen. De
heer Verburg pleitte voor meer
geëigende industriecentra per
streek, waardoor de geringe ar-
beidsoverschotten per afzonder
lijke gemeente kunnen worden
opgevangen. Men mag zich wat
dit betreft geen animositeiten
tussen gemeenten permitteren.
Bovendien kunnen ook de om
liggende gemeenten van deze cen
tra profiteren.
Daarnaast is van groot belang
de scholing. Er valt hier nog veel
te doen, wanneer men weet, dat
van een jaargemiddelde van 2333
nul-14-jaie Zeeuwse jongens
slechts 12i9 de Ambachtsscholen
bezoeken. Ec zeer belangrijk
punt achtte spr. voorts het bou
wen in voorraad van z.g. indus
trieflats, die men moet hebben
om industrieën te kunnen aan
trekken als is hier inderdaad spra
ke van een vicieuse cirkel. Ten
slotte gal de heer Verburg een
uiteenzetting van doel en werk
wijze van het E.T.I.
Na een korte discussie op het
btiGjg van drs Verourg sloot mr
dr Mes deze vergadering.
Naar wij vernemen zal tijdens
het a.s. weekeinde door de leden
van de R.T.C. doorgewerkt wor
den. In het bijzonder zullen de le
den van de centrale commissie
met de voorzitters van de finan-
cieel-economische commissie en
subcommissies gezamenlijk trach
ten een oplossing te bereiken voor
de ernstige moeilijkheden, welke
in deze commissie zijn gerezen.
De U.N.C.I. zal de besprekingen
bijwonen en trachten actief mede
te werken.
Het staat op dit ogenblik nog
niet vast, waar de weekeindbe-
sprekingen zullen worden gehou
den. Men zal echter in Neder
land blijven.
Post voor troepenschip
„Volendam".
Post bestemd voor militairen
aan boord van het troepenschip
„Volendam" op weg naar Indo
nesië, welke in een der tussen
havens zal worden uitgereikt,
moet uiterlijk op 3 October ter
post worden bezorgd. Post be
stemd voor uitreiking in de ha
ven van aankomst uiterlijk op 18
October. De brieven dienen alle te
worden geadresseerd aan het
veldpostkantoor Batavia met ver
melding: aan boord troepenschip
„Volendam".
President Trumans program
voor Amerikaanse wapenlevering
aan het buitenland ten bedrage
van 1.314.010.000 millioen dollar,
waarvan de bij het Atlantisch
Pact aangesloten landen een mil
liard dollar ontvangen, is gister
avond wet geworden, doordat het
zowel door het Huis van Afge
vaardigden (met 223 stemmen te
gen 109 stemmen) als door de
Senaat (bij mondelinge stem
ming; werd goedgekeurd.
De wet behoeft alleen nog de
handtekening van de president
om officieel van kracht te wor
den,
Het bedrag, dat is vastgesteld
voor de landen van het Noord-
Atlantisch Pact en zes andere
landen ,moet nog door de com
missies voor toewijzingen worden
goedgekeurd.
Een milliard dollar is, zoals ge
meld, bestemd voor de Noord-At
lantische landen. De rest van het
bedrag (ongeveer 314 millioen)
wordt verdeeld onder Griekenland
en Turkije (211.370.0000 dollar),
Perzië, Korea en de Philippijnen
(27.640.000 dollar) en „het alge
mene gebied" van China (75 mil
lioen dollar). President Truman
kan beschikken over de beste
ding van deze laatste 75 millioen
dollar.
Amerika maakt meer
atoombommen.
De Verenigde Staten zullen
meer atoombommen maken als
gevolg van de atoomexplosie in
de Sowjet-Unie, aldus heeft sena
tor Mc Mahon, de voorzitter van
de congrescommissie voor atoom
energie heden te Washington ver
klaard.
Voor het vliegveld Leeuwarden
was het gisteren een slechte dag.
Eén straaljager werd bij het op
stijgen genoodzaakt een noodlan
ding te maken en vloog in brand,
een andere straaljager moest een
noodlanding bij Volendam maken
en werd beschadigd. De beide pi
loten kwamen er echter zonder
letsel vanaf. Nabij Zaltbommel
is gisteren een zevenjarig jongen
tje onder een vrachtauto geraakt
en gedood toen het plotseling de
weg overstak. De 4f-jarige me
vrouw Meyers uit Sittard die
voör haar woning bij 'n oakkers-
kar stond werd cloor een luxe au
to gegrepen en op slag gedood.
De uakker werd zwaar gewond.
De inzittenden van de auto die
van de weg af vloog en 40 meter
verder op het veld tot stilstand
kwam werden licht gewond. De
Venlose politie heen een 30-jarige
slagersknecht uit Den Haag ge
arresteerd die in Limburg bij di
verse pastoors aanklopte en hen
geld te leen vroeg „omdat hij met
zijn schip in Venlo aan de kade
lag en geen sluisgeld meer kon
betalen", 't Smoesje lukte steeds
totdat een Venlose pastoor arg
waan kreeg. De „fantasie schip
per" zit nu achter de tralies.
De maximum prijzen voor rogge
brood zijn vervallen. Gisteren
z.jn uit het gerechtsgebouw te
Breda drie Tilburgers ontsnapt
die terecht moesten staan wegens
diefstal. Door een openstaand
raam kozen ze het hazenpad. Een
is inmiddels weer gepakt.
KABINETSCRISIS IN FRANK
RIJK VOORKOMEN.
Volgens de laatste berichten is
de spanning in het Franse kabi
net belangrijk verminderd. Door
een voorlopig accoord tussen de
ministers Petsche en Mayer is het
gevaar van een kabinetscrisis af
gewend. Vanochtend zou de mi
nisterraad weer bijeen komen.
Jaarvergadering „Vrederust".
In de inrichting „Vrederust" te
Bergen op Zoom werd gisteren de
druk bezochte jaarvergadering
van de Ver. tot Christelijke ver
zorging van krankzinnigen in
Zeeland gehouden. Na een bid
stond, die onder leiding stond van
ds H. Veldkamp te Middelburg,
werd een huishoudelijke vergade
ring gehouden, terwijl des mid
dags dr J. van der Spek te Rot
terdam in een boeiend referaat
aandrong op grotere samenwer
king tussen predikant en genees
heer.
Wij komen morgen uitvoerig op
deze vergadering terug.
Kerk en Zending.
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen naar Numansdorp
ds W. van Griethuysen te St An-
naland.
Naar hereniging?
In een zeer druk bezochte bij
eenkomst te Hoogeveen (er wa
ren meer dan 1500 bezoekers)
heeft ds B. A. Bos, pred. bij de
Gerei. Kerken (Art. 31 K.O.) het
woord gevoerd.
Hij sprak er zijn blijdschap over
uit, dat de Generale Synode van
de Gerei, Kerken de deur voor
samenspreking wagenwijd heeft
opengezet. Nu de deur open is,
aldus Spr. moet bij het gebed ook
de daad worden gevoegd.
DE BILT ZEGT:
RUSTIG HERFSTWEER.
Vrij koude ochtend met op vele
plaatsen nevel of mist. Later op
de dag bijna overal zonnig weer
met ongeveer dezelfde middag-
temperaturen als gisteren. Zwak
ke tot matige wind, overwegend
uit Oostelijke richtingen.
