ZEEUWSCH DAGBLAD
L
fleiyke kappen. ondanks het verzoek der Regering wilde
Dr Beel niet blijven.
NIEUWS
Geliike monniken,
Het Indonesische glyproces wordt
voortgezet.
Souburgs' zuiveringsinstallatie
officieel in gebruik genomen.
De Nieuwe Kerk en de Koorkerk te
Middelburg begin 1952 gereed.
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND
üp
Verkeer met Berlijn nog
steeds belemmerd.
Gevallen in Indonesië.
Eerste biologische inrichting in Zeeland.
België levert reeds de eerste
kersen.
Voorhaven te Vlissingen
wordt verbeterd.
Plannen voor hun interieur
goedgekeurd.
SNIPPER
Uitgave
Stichting „Zeeuwsch Dagolad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
#tr. 70, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen. Walstraat
83, Tel. 2754; Middelburg, Korte
Noordstraat 35, Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
2347; Terneuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
5e JAARGANG No. 1256
Abonnementsprijs ƒ3.90 p. kwartaal
Franco per post ƒ4.
Advertentieprijs 16 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 5 cent per woord
WOENSDA G18 MEI 1949
Hoofdredacteur! R. ZUIDEMA Directeur: JACQ DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. Baron van der Feltz, Middelburg; Ds A. Gruppen, Biezelinge; Ds J. S.
Hartjes, Vlissingen; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; Dr K. Huizenga, Middelburg; H. Jansen,
Meliskerke; Ps J. Karelse, Goes; J. Laport, Goes; Ds C. Metselaar, Goes; Ds B. G. A. van der Wiei, Tholen.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Donderdag: Zon op 4.41 u., onder
20.32 u. Maan op 2.17 u., onder
11.06 u. L.K. 20.22 u.
Hoogwater op Donderdag 19 Mei:
Vlissingen: 7.05 u. 1.59 m., 19.27
u. 1.32 m. Terneuzen: 7.33 u. 1.81
m., 19.56 u. 1.55 m. Wemeldinge:
8.36 u. 1.47 m„ 21.00 u. 1.17 m.
NADERE AANVULLING REGERINGSVERKLARING.
24 Maart j.l. heeft minister
- in 't Veld antwoord gegeven
op vragen van het Zeeuwse Twee
de Kamerlid, mr W. F. E. Baron
van der Feltz, met betrekking tot
de beschikbaarstelling van extra
bouwvolume voor herbouw van de
stadskern van Middelburg. Dit
antwoord was negatief: de minis
ter achtte het vraagstuk „hoogst
belangrijk", doch kon voor het
lopende jaar geen gunstig resul
taat bekend maken, omdat uit de
sector handel en verkeer zoveel
volume moest worden afgegeven
voor werken, die geen uitstel ge
doogden, dat voor 1949 voor de
getroffen stadskernen onvoldoen
de volume overbleef.
We schreven indertijd in ver
band hiermede: „minister in t
Veld trekt zijn belofte in". Dat
was op het eerste gezicht mis
schien wei wat scherp, maar ze
ker niet tè scherp, omdat de mi
nister op 13 November 1948 in
een rede te Nijmegen had toege
zegd nieuwe voorzieningen te
overwegen voor de wederopbouw
van steden als Rotterdam, Tiei,
Middelburg en Nijmegen, waar
van de centra verwoest waren.
„Toezeggen" en „overwegen"
zijn nu niet direct werkwoorden,
die een grote mate van stelligheid
uitdrukken. Dat is wel gebleken,
maar aan de andere kant mag
men het woord van een minister
toch ook niet beschouwen als dat
van de eerste de beste.
Hoe het zij, zijn antwoord aan
Baron van der Feltz was duide
lijk en voor geen tweeërlei uitleg
vatbaar.
Maar ziet, daar komt nu vorige
week een A.N.P.-bericht uit
Nijmegen. Daar staat in, dat de
burgemeester van die stad, mr
Ch. Hustinx, officieel in de ge
meenteraad heeft medegedeeld,
dat het ministerie van wederop
bouw plannen voorbereidt om een
groot contingent bouwvolume be
schikbaar te stellen voor de we
deropbouw van de winkels in de
vernielde binnenstad.
Indien dit bericht juist is rijzen
enige vragen. Welke maatstaven
legt de minister aan bij de be
oordeling van de noodzakelijk
heid van herbouw der binnen
steden van de getroffen plaat
sen? Is er een principieel ver
schil tussen bijvoorbeeld Middel
burg en Nijmegen? Zélf zouden
wij hierop bijna met „ja" willen
antwoorden, maar wij zouden dan
de weegschaal ten gunste van
Middelburg doen overslaan, niet
uit eng chauvinistische motieven,
maar omdat het onomstotelijk
vaststaat, dat in Middelburg van
dubbele schade kan worden ge
sproken, n.l. directe schade door
liet fatale bombardement van 17
Mei 1940 en indirecte schade door
de ernstige gevolgen van de inun
datie van Walcheren voor deze
stad, welke gevolgen thans, spe
ciaal bij de middenstanders, nog
zeer goed voelbaar zijn.
NTatuurlijk staat minister in 't
Veld voor een zeer moeilijke
opgave. Iedere plaats is zichzelf 't
naast en de minister moet aller
lei gevoelsargumenten maar niet
het zwaarst laten wegen. Wan
neer echter in het geval van Mid
delburg door het gemeentebestuur
met de stukken wordt aangetoond
waarom herbouw van de binnen
stad noodzakelijk is, dan doet het
op zijn minst toch bevreemdend
aan, te vernemen, dat Nijmegen
een extraatje krijgt.
Het zou niet ondienstig zijn,
wanneer de minister nu eens pre
cies vertelde, waaraan de steden
met verwoeste kernen toe zijn.
Het is tenslotte geen kwestie van
touwtrekken. Dat de minister en
kele steden tegen elkaar wil uit
spelen believen wij niet te gelo
ven. Maar dat een ongelijke be
handeling bepaalde gevoelens
wakker roept zal minister in 't
Veld toch wel kunnen begrijpen.
Wij spraken hierboven uit
sluitend over Middelburg. Het
geldt voor een groot gedeelte
eveneens voor vele West-Zeeuws-
Vlaamse plaatsen, waarvan de
kern is verwoest. Hoe moet het
daar? Deze plaatsen zijn kleiner
en misschien economisch niet van
zo'n groot belang als Nijmegen.
Maar dit mag, bij een zakelijke
beoordeling, geen rol spelen. Ook
daar wonen mensen, goede Ne
derlanders, die schade leden voor
de bevrijding van het land. Daar
om: gelijke monniken, gelijke
kappen. T.
Aanvaarding van het bestand betekent niet
het einde van het federale streven op
Sumatra", zegt min. Van Maarseveen.
Voordat gisteren In de vergadering der Tweede Kamer de be
raadslaging over de regeringsverklaring met betrekking tot Indo
nesië afgelegd in de vergadering der Kamer van 12 Mei 1.1. aan
ving 'heelt de 'minister van Overzeese Gebiedsdelen ad interim, de
heer van Maarseveen, een nadere verklaring nopens de ontslag
aanvrage van de Hoge Vertegenwoordiger der Kroon in Indonesië
Alle ministers met uitzondering van minister in 't Veld
waren aanwezig en de meeste banken waren bezet. In de loges en
op de tribunes was veel belangstelling.
Na de voorlezing der verklaring werd de vergadering te 13.20
uur geschorst tot 13.45 uur.
Reeds op 6 Mei beschikte het vrees is ontstaan, dat door dit
Kabinet over de mededeling van staatkundig bestand een ern-
Dr Beel, dat hij zich met het stige belemmering in de weg zal
advies van de Nederlandse en worden gelegd aan het federale ACAIVM_ UÏCitv.imui..o»,
republikeinse delegaties niet kon streven in Sumatra, dat reeds verband daarmede ook uitdruk -
verenigen, maar dat hij bereid J in verschillende uit het volk ^et zelfbeschikkingsrecht
was het verdere verloop van de voortgekomen bewegingen naar ^er incjonesische volken, zoals
niet wat betreft de voorbereiding
door en onder de bevolking van
Sumatra zelf.
Men mag overigens niet de
ogen sluiten voor de bezwaren,
welke verbonden zijn aan de
opbouw van een staatkundige
organisatie, welke bestemd is
een goede basis voor de toekom
stige ontwikkeling van de be
volking te vormen, in een sfeer
van onrust en strijd.
Dit geldt niet het minst voor
Sumatra, waar door specifieke
verhoudingen ook onder nor
male omstandigheden de staat
kundige vormgeving met moei
lijkheden gepaard zal gaan. Het
gevaar van een te haastig han
delen in zaken als deze kan
slechts leiden tot ernstige schade
aan de federale gedachte als zo
danig.
De federale gedachte ligt ook
ten grondslag aan de thans be
reikte overeenkomst, welke in
preliminaire
wachten.
confrentie af te buiten was getreden. dit door Nederland en de repu-
De regering heeft aezejaezwa- bjjgjj js aanvaard in artikel 3
de Linggadjata-overeen-
De regering deelde hem mede,
dat zj| het op prijs stelde, dat hjj
ondanks zijn ernstige bezwaren
zjju post niet verliet en sprak
daarbjj de hoop uit, dat het de
H.V.K. mogelijk zou zijn ook na
de preliminaire conferentie aan te
blijven.
Op 7 Mei kwam echter het
bericht, dat zijn besluit om ont
slag uit zijn ambt te vragen
vaststond.
Het kabinet heeft dit sterk
betreurd, mede om de reactie,
welke deze ontslagname in In
donesië, in Nederland en in het
buitenland kan hebben. De re
gering is er echter van over
tuigd, dat de H.V.K. zijn ver
vanging in 's lands belang nood
zakelijk acht. Uit dien hoofde
eerbiedigt zij zijn besluit en zal
zij spoedig de benoeming van
zijn opvolger doen plaats vin
den.
De regering .maakt van deze
gelegenheid gebruik om nadere
opheldering te geven, over de
bezwaren geuit door de delega
ties van verschillende Sumatrase
gebieden.
De regering kan zich voor
stellen, dat vooral in de sfeer
van scherpe tegenstellingen,
welke tot dusver de verhoudin
gen in Indonesië beheersten, de
ren ernstig onder de ogen ge
zien, maar acht ze niet over
wegend.
Het feit, dat een bestand is aan
vaard, betekent niet, dat aan het
federale streven op Sumatra een
einde wordt gemaakt, met name
van
komst, handhaaft. Bij de spoe
dig te houden ronde tafel-con
ferentie zal dan ook aan de
practische uitwerking van dit
zelfbeschikkingsrecht volledige
aandacht worden gegeven.
Nog steeds, nu zes dagen na
de opheffing van de blokkade
van Berlijn, verhinderen de
Sowjets, naar verluidt, vrijwel
alle goederenverkeer over de
weg en per rail van Berlijn naar
West-Duitsland, en wel door
vertoon van een bepaalde ver
gunning te eisen. Slechts een
vrachtauto met schroot zou tot
nog toe, en dan nog per abuis,
zijn doorgelaten. Naar verluidt
eisen .de Sowjets vertoon van
een vergunning volgens order
van de Sowjet-Russische militai
re autoriteiten van 1 Jan. 1948.
Deze order zou volgens de Sow
jets niet vallen onder de maat
regelen, welke moesten worden
opgeheven, daterend namelijk
van Maart 1948. Wanneer de
Sowjets om de juiste pas wordt
gevraagd krijgt men ten ant
woord, dat de procedure voor
het uitgeven daarvan nog niet
is vastgesteld. Volgens waar
nemers willen de Sowjets een
slag om de arm houden tot de
•onferentie van de ministers van
Buitenlandse Zaken, welke
Gindag a.s. te Parijs begint.
De regering maakt bekend,
dat tot haar leedwezen de vol
gende verliezen in Indonesië zijn
gerapporteerd:
Koninklijke Landmacht:
Gesneuveld 16 April 1949:
Sold. J. J. van Beek, afk. uit
Baarle-Nassau.
Gesn. 2 Mei 1949: Sold. F. J.
de Jong, afk. uit Amsterdam(C.).
Gesn. 6 Mei 1949: Sold. H. J.
van de Ven, afk. uit Goirle.
Gesn. 7 Mei 1949: Sold. Ie kl.
T. B. Jansen, afk. uit Erlecom
(gem. Ubbergen); Sold. Ie kl.
W. Langenhuizen, afk. uit Nis-
telrode; Sold. G. Tervort, afk.
uit Santpoort; Sold. J. J. Ver-
maire, afk. uit Wemeldinge; Sold.
P. Westra, afk. uit Rotterdam.
De Tweede Kamer over de Regeringsverklaring.
Gistermiddag werd in de Tweede Kamer gedebatteerd over
de jongste regeringsverklaring inzake Indonesië. Zoals te ver
wachten was, waren de meningen over deze verklaring nogal
verdeeld. Instemming vond de verklaring bij de heren Romme
(K.V.P.), Oud (V.V.D.) en Schermerhorn (P. v. d. A.). Fel tegen
de verklaring waren de heren Ds Zandt (S.G.P.), Weiter
(K.N.P.) en Schouten (A.R.). De heer Tilanus toonde zich ge
reserveerd, al had ook hij grote bezwaren tegen de gevolgde
koers.
DE VOORSTANDERS van Linggadjati woorden van
AAN HET WOORD. vertrouwen werden gehoord. Na
Als eerste voerde de heer het heengaan van minister Sas-
Romme het woord. Hij merkte sen, wiens periode gekenmerkt
op, dat ondanks de bereikte werd door een opgaande lijn,
overeenkomst slechts een klein wordt het glijproces weer voort-
deel van het vertrouwen in de
Republiek is hersteld en dat
verder herstel van vertrouwen
zal afhangen van de uitwerking
van de van RoyenRum-verkla
ringen.
De jongste stap van de re-
gezet. De souvereiniteit, aldus
deze spreker, berust niet meer
bij de Nederlandse regering,
maar bij de Unci, of liever ge
zegd bij de heer Cochran. Hij
stelde de vraag waarom de re
gering heeft gebogen voor de
„Dit is een belangrijk evenement voor Zeeland", zei de Com
missaris der Koning, Jhr Mr A. F. C. de Caseinbroot, gister
middag kort voor hij de Souburgse Zuiveringsinstallatie offici
eel in bedrijf stelde. En inderdaad, zowel voor Souburg als voor
Zeeland was het een belangrijk feit en de Commissaris liet dan
ook niet na de wens te uiten, dat dit voorbeeld een stimulans
zou zijn voor verschillende gemeentebesturen in onze provincie.
gering heeft zowel nationaal als Verenigde Naties. De verklaring
internationaal instemming ge-van de regering achtte de heer
vonden, aldus deze spreker. De
ontslagaanvrage van Dr Beel
woog hem echter zeer zwaar.
In Indonesië is het vertrouwen
in de regering hierdoor niet ver- waars bevatte maar vroeg zich
Weiter schadelijk voor het
landsbelang.
De heer Tilanus verklaarde,
dat de geleverde critiek wel veel
Voor hun gouden bruiloft
naar Amerika.
Op 31 Mei a.s. zal met de
„Nieuw-Amsterdam" het echt
paar J. CupHendrikx uit
Maashees naar Amerika ver
trekken om daar hun gouden
bruiloft te vieren. Vanaf
New-York zullen zij de reis
per vliegtuig voortzetten naar
Milhvaukee, waar hun kinde
ren, kleinkinderen en achter
kleinkinderen wonen. De heer
Cup staat in Maashees be
kend als zeer voortvarend.
Hij was de eerste in zijn
streek die op een fiets reed
en ook bracht hij in 1903 de
eerste auto op straat in het
land van Cuyck. In zijn huis
brandde in Brabant het eerst
het electrisch licht.
sterkt. Hij behield zich een de
finitief oordeel voor totdat de
uitwerking van de van Royen
Rum-verklaringen bekend was,.
Ook de heer Oud vroeg hoe de
uitwerking van het beginsel-
accoord zal zijn. Volgens hem
waren de omstandigheden thans
zo, dat de terugkeer naar Djocja
noodzakelijk was. Momenteel
was er volgens hem geen reden
tot wantrouwen. Ook hij be
treurde het heengaan van Dr
Beel. Prof. Schermerhorn noem
de het accoord een grote opluch
ting. Millioenen in Indonesië
hebben het toegejuicht. Dat de
regering het waagt met de van
RoyenRum-verklaringen, was
voor hem een bron van nieuwe
hoop.
DE OPPOSITIE AAN
HET WOORD.
Ds Zandt had geen vertrou
wen in de beloften, door Sukar
no en Hatta gegeven en achtte
de kans groot, dat de terreur
en de guerilla zouden worden
voortgezet. De heer Weiter her
innerde er aan, dat ook bij de
ondertekening van het accoord rast heeft.
af of men daarmee klaar is.
Hij betreurde de persoonwisse
lingen, door het heengaan van
de heren Sassen en Beel, daar
de verhoudingen daardoor ver
scherpt worden.
De A.R. fractie had, aldus de
heer Schouten, tegen verschei
dene punten der verklaring ern
stige en tegen enkele punten
onoverkomelijke bezwaren. Be
treffende de handhaving van
rust en orde meende hij dat er
strijd zal komen en dat er wel
licht bloedbaden zullen volgen.
Te weinig aandacht was geschon
ken aan hen, die op federale
grondslag met de regering wil
den samenwerken. Feitelijk
wordt de republiek hersteld in
de positie voor de tweede poli
tionele actie. De heer Schouten
vroeg zich af met welke Neder
landse instanties overleg is ge
pleegd, zoals in de regerings
verklaring wordt verklaard. Spr.
constateerde dat de Kamer weer
voor een voldongen feit is ge
plaatst. Hjj gaf te kennen, dat
de essentiële wijziging in het
regeringsbeleid hem niet ver-
Voor de officiële plechtigheid
werden de vele gasten door de
burgemeester, de heer A. H. S.
Stemerding, op het gemeentehuis
ontvangen. Naast de Commissa
ris waren aanwezig de voorzit
ter van de Polder Walcheren,
mr dr R. W. Graaf van Lynden,
de directeur van het Rijksinsti
tuut voor de zuivering van af
valwater met de wnd. directeur
resp. prof. dr ir C. P. Mom en
ir J. J. Hopmans, en de heer
ir J. G. Christiaanse, directeur
van het bureau voor Bouw- en
Waterbouwkunde. Verder waren
op enkele uitzonderingen na alle
burgemeesters van Walcheren
aanwezig of vertegenwoordigd
door een wethouder, de raad van
Souburg, benevens vele anderen.
REDE VAN DE
BURGEMEESTER.
Burgemeester Stemerding zei
in zijn rede, dat de plannen voor
de Zuiveringsinstallatie en de
riolering reeds van voor de oor
log dateren. Van 1940 tot 1949
is er aan de zuiveringsinrichting
gebouwd, terwijl van Sept. 1946
tot Nov. 1947 de riolering door
Souburg's straten werd gelegd.
In de fruitstreek bij de Belgi
sche stad Visé zijn reeds de eerste
kersen aan de markt gebracht.
Deze primeurs zijn nogal kostbaar
want er werden prijzen gevraagd
(en ook betaald) van 70 francs
per kilo. In de aangrenzende Ne
derlandse streek, het kersenland
van Eijsden en omstreken, ver
wacht men pas over goed veertien
dagen de eerste kersen te kunnen
plukken. België is er dus ditmaal
wel heel vlug bij geweest.
Evenals het vorige jaar wordt
ook thans weer een groot aan
tal Belgische toeristenschepen
in Vlissingen verwacht. Nood
gedwongen moesten deze sche
pen ligplaats kiezen in de buiten
haven, een half uur buiten
de stad. Thans wordt alles
in het werk gesteld om nog voor
j het aanbreken van het toeristen
seizoen de voorhaven, bij het
standbeeld van Miehiel de Ruy-
ter en dus vrijwel in het cen
trum der stad, gereed te maken.
Deze haven zal niet slechts voor
de toeristenschepen kunnen die
nen, maar tevens uitermate ge-
J schikt zijn als ligplaats voor
jachten. De haven is 60 meter
lang en wordt thans zover uit
gebaggerd, dat bij laag water
schepen met een diepgang van
ruim twee meter nog langs de
wal kunnen komen. Reeds is een
nieuwe damwand aangebracht,
welke het baggeren tot op deze
diepte mogelijk maakt.
Deze zomer komt de kap op de Koorkerk.
Duizenden jaren oud skelet
gevonden.
Bij graafwerk in de buurt van
Laugharne Castle (Carmarthens
hire-Wales) is men op een graf
gestoten, waarin zich een skelet
bevond, dat volgens deskundigen
duizenden jaren oud is.
Het skelet lag met opgetrok
ken knieën, zodat men ver
moedt, met het stoffelijk over
schot van iemand te doen te
hebben, die tussen 2000 en 1800
voor Christus in Engeland heeft
geleefd. In die tijd begroef de
bevolking namelijk haar doden
in deze houding en vaak met
het gelaat naar het Oosten ge
richt.
Gisteren was het precies negen
jaar geleden, dat de stadskern
van Middelburg grondig werd
verwoest. Daarbij gingen ook de
Nieuwe Kerk en de Koorberk
verloren. Thans, negen jaar na
deze fatale datum voor de Zeeuw
se hoofdstad, kan verheugend
nieuws worden gemeld over de
voortgang, die wordt gemaakt bij
de restauratie van deze beide
zwaar getroffen kerken. Zij zullen
n.l., wanneer zich geen tegensla
gen voordoen, begin 1952 in ge
bruik kunnen worden genomen.
Velen, hebben in de laatste
weken met bewondering het
werk der arbeiders gevolgd, die
in korte tijd het glas in de ra
men van de Nieuwe Kerk heb
ben geplaatst. Dit glas komt
langzamerhand binnen en zo on- j
geveer iedere veertien dagen
kan een nieuw raam worden in
gezet. Wanneer hierin geen
stagnatie komt, kunnen we vei
lig aannemen, dat nog vóór de
zomer ten einde is de ramen in
de Nieuwe Kerk klaar zijn.
HET TONGEWELF.
De buitenkant is dan verre
weg gereed - en de interne
restauratie vraagt daarna alle
aandacht. Het uiterlijk van de
kerk is nu wel zeer fraai gewor
den, doch binnen in het gebouw
is het nog meer pakhuis dan
I kerk.
Men zal daarom deze winter de
Interne restauratie grondig gaan
aanpakken en daartoe behoort in
de eerste plaats, het aanbrengen
van het houten tongewelf. Dit zal
een hele karwei worden. Is het
tongewelf gereed, dan „gaat men
langs de wanden afzakken" wat
zeggen wil, dat men de binnenmu
ren flink onder handen gaat ne
men en pleisteren.
Dit alles is een werkje voor
de winter, vooral daar de kerk
dan zo goed als tochtvrij is, nu
de ramen voor die tijd gereed
komen.
HET INTERIEUR.
De plannen voor het interieur
zijn ook reeds grotendeels goed-
■keurd. Er zullen banken komen
en een klein aantal stoelen,
waardoor het aantal zitplaatsen
800 wordt, dat echter kan wor
den uitgebreid tot 1000. Een en
ander zal nog nader moeten
worden uitgewerkt, doch de te
keningen zijn gereed. Ook de
nieuwe kansel is in het plan op
genomen en deze zal de plaats!
behouden, waar de oude preek
stoel heeft gestaan. Voor de
preekstoel komt een vaste
avondmaalstafel met daarvoor
het doopvont. Het doopvont is
verplaatsbaar en kan bij doop-
diensten voor de preekstoel
worden gezet.
Het plan voor de opstelling van
de tafel bij een avondmaalsdienst
Is met enthousiasme ontvangen.
Men heeft n.l. naast de vaste tafel
enkele losse tafels geprojecteerd,
die na de avondmaalsdienst wor
den opgeruimd. Daar de stoelen
by zulke diensten worden wegge
haald zal door deze uitbreiding
van de tafel aan 66 personen te
gelijk gelegenheid kunnen worden
gegeven aan het H.A. deel te
nemen. De tafels staan dan In de
vorm van een kruis.
Ook het plan voor de verlich
ting is goedgekeurd. Zij zal wor
den aangebracht in de kruin van
het gewelf. Over de plannen
voor de bouw van het orgel is
nog weinig bekend, doch be
sprekingen zijn hierover aan de
gang. Naar men verwacht zal de
bouw van het orgel eveneens
enkele jaren in beslag nemen,
zodat het best kan zijn dat wan
neer de kerk in het voorjaar
van 1952 gereed is, men het nog
zonder orgel zal moeten stellen.
Het ligt echter in de bedoeling,
de beide kerken zo goed als ge-
lijktgdig gereed te doen komen in
het voorjaar van 1952, waarna de
inwijding zal kunnen plaats vin
den.
(Zie vervolg op pag 3, kol. 1.)
De dag van vandaag is voor
Souburg van het grootste belang,
aldus spr., omdat de ingebruik
neming van de inrichting uit
hygiënisch oogpunt een weldaad
is voor de inwoners van deze
gemeente. Tevens is de totstand
koming ervan van grote beteke
nis voor de gehele Z.O.-hoek van
de Polder Walcheren. Er is
baanbrekend werk verricht, zo
vervolgde de burgemeester en
wij hopen, dat dit voor andere
gemeenten als een stimulans zal
werken.
Uitvoerig ging spr. hierna in
op de besprekingen, die reeds
sinds 1938 met het R.I.Z.A. zijn
gevoerd, waarna in 1939 het plan
voor de riolering werd opge
steld. Deze riolering kostte de
gemeente f339.000.terwijl 9
km buis moest worden gelegd.
De heer Stemerding riep de
naam van wijlen ir J. Gerber
in herinnering, die onmisbare
medewerking heeft verleend. De
zuiveringsinstallatie kostte de
gemeente f 264.000.vermeer
derd met f 70.000.voor de
machinerieën. De totale kosten
van beide werken, die vermin
derd mochten worden met
f70.000.wegens uitkering van
oorlogsschade aan de riolering,
bedroeg dus f 610.000.Spr.
vertelde hierna een en ander
over de bestemming van het ter
rein, dat is aangelegd rond de
zuiveringsinstallatie, waarvoor
De burgemeester van Zanu-
voort ligt overhoop met zijn
wethouders en de woningcom
missie. Hij wil een huis voor
zichzelf vorderen, tegen de zin
van de wethouders. Men is thans
in beroep gegaan bij Ged. Sta
ten tegen de handelwijze van
de burgemeester. De Hage
naars zullen binnenkort weer
mogen roken op de trams. B.
en W. hebben n.l. aan de raad
voorgesteld om het rookverbod
op de tram op te heffen. Gis
termiddag stak een blijkbaar
verdwaalde reebok de drukke
rijksweg bij Ederveen over. Men
wist hem te vangen. Men heeft
nu een plaats voor hem inge
ruimd in het nationale park
„De Hoge Veluwe". Tussen
Nederland en Amerika is 'n over-
eenkomst ondertekend, waarbfj
de uitwisseling op onderwijs
gebied nader wordt geregeld.
Voor de Zutphense rechtbank
stond gisteren de 60-jarige J. B.
I uit Putten terecht, die gelden,
1 toekomende aan Puttense oor
logsweduwen, had verduisterd.
De eis was een jaar en 3 maan
den gevangenisstraf. In Tri-
politanië is thans een ongehoor
zaamheidscampagne ingezet; vrij-
wel alle Arabische ambtenaren
j verlieten hun posten. Verschil-
lende stammen hebben gedreigd
gewapende tegenstand te zullen
bieden tegen terugkeer der Ita
lianen. Koning Leopold heeft
een groep Antwerpse haven
arbeiders ontvangen, die hem
als „Belgen van het Vlaamse
ras" hun hulde kwamen bren
gen. Russische kustpatrouil-
les hebben Zweedse vissers
schepen gemolesteerd. De netten
van de boten werden in beslag
genomen, hoewel zij buiten de
Russische territoriale wateren
waren. Gisteravond werden in
Londen vijf protestmetingen ge
houden in verband met de aan
houding van Gerhard Eisler.
Tom Conally heeft in de Ameri
kaanse Senaat voorgesteld de
behandeling van het verdrag
uit te stellen om het verdrag „de
tijd te laten om er bij het volk
in te gaan". De Spaanse pers
heeft de uitslag van de stem
ming in de algemene vergade
ring der V.N. begroet als een
„grote morele overwinning voor
Spanje".
De zuiveringsinstallatie te
Souburg, die gistermiddag
officiëel in gebruik werd ge
nomen.
Een overzicht tijdens de
bouw van deze zeer moderne
inrichting.
de plannen voor de beplanting
zijn gemaakt door de heer P. C
Broerse en uitgevoerd door d|
heer W. Brand. Het ligt in dl
bedoeling een park aan te leg
gen, zodat Souburg hierdooi
over een behoorlijk recreatie
oord beschikt. De zuiverings
installatie is gemaakt voor di
bevolking van 6000 zielen, doel;
door bijplaatsing van een pomj
is ze geschikt voor een bevol
king van 10.000 zielen.
Voorlopig wordt de installatii
uitsluitend gebruikt voor de af
voer van Oost-Souburg, daar
voor West een duiker door he;
kanaal zou moeten worden ge
legd. Dank bracht spr. tenslotti
aan de heren Hopmans qj?
Christiaanse en de heer J. D. P
de Smit, die destijds als ge
meente-architect de plannen ont
wierp.
UITEENZETTING
Toegelicht met foto's en licht
beelden gaf ir Hopmans hierm
een uitvoerige uiteenzetting ovei.
de bouw en de werking van d(
zuiveringsinrichting, nadat hij
het gemeentebestuur had geluk'
gewenst met de totstandkomin;
er van, en dankte voor di
prettige samenwerking. Na hen
sprak ir Christiaanse woordei
van gelukwens en dank aan he'
adres van het gemeentebestuur
Voor de installatie, aldus spr,
zijn 59 tekeningen gemaakt, 26:
betonpalen van 7 tot 10 m. leng
te gebruikt, terwijl 920 kub. m
beton is gestort. Hiervoor wa
nodig 113.000 kg. betonijzer ei
350.000 kg cement.
DE OPENING
In zijn rede, die de Commissa
ris in het hoofdgebouw uitsprah
zei hij, dat hij in de jaren, da
hij in Westkapelle was, meer
dere malen met het RI Z A. hai
kennis gemaakt, terwijl hij veli
soortgelijke inrichtingen moch
bezoeken.
Spr. had bewondering voor he
optimisme van de burgemeestei
daarbij doelende op de 10.00;
inwoners, die Souburg hoopt t
hebben. Dit is de eerste biologi
sche inrichting in Zeeland, aldu
spr., en ik hoop, dat er meerder
zullen volgen, doch het bouw
volume zal hierin nog wel eei
röl blijven spelen. Spr. spra!
tenslotte de hoop uit, dat de in
stallatie zegenrijk zal werkei
voor Souburg en voor de land
bouw en dat zij volledig zal vol
doen. Met een „moge dit dini
succes hebben voor Souburg"
besloot jhr de Casembroot, waar
na met een ruk aan een handli
het bedrijf in werking werd ge
steld, terwijl hij daarna de ij
de had aangebracht gedenkplaa
onthulde.
De voorzitter van de Poldei
Walcheren sprak hierna zjjn ge
lukwensen uit namens de Pol
dei', waarbij hij er op wees, da
er wel eens gekibbeld is ovei
de rommel, die thans definitie
tot het verleden behoort. Spu
zei, dat ook de Polder deeld;,
in deze gelukwens, waarna di
van Lynden er nog op wees
dat er nog altijd heel wat ont
breekt aan de waterafvoer o]
Walcheren.
Het Goese Klokkencomité
vergaderde.
Er worden, zo vernamen wS
grootse plannen gesmeed te;'
vervolmaking van het Goesf
carillon, dat, zoals bekend, me[
nog negen klokjes uitgebreid
moet worden. Gisteravond ver
gaderde ten stadhuize het Goesf
Klokkencomité, onder leiding
van de heer M. Haasdonk.
Daar de diverse plannen echtei
nog in voorbereiding zijn, kun
nen wij hierover nog niets mede
delen. Vast staat, dat indien ge
noemde plannen werkelijkheij
worden, het nageslacht de bur
gerij geen verwijt zal kunnen
maken niet voor een passend
monument te hebben gezorgd.
DE BILT ZEGT:
Nog enkele buien.
Veranderlijke bewolking me!
vooral in het binnenland op dl
meeste plaatsen nog enkele bui
en. Zwakke tot matige wind tus
sen Zuid en Zuidwest. Iets la
ger# temperaturen dan gisteren
