Curacao, het eerste doel van de reis.
Kidjan gelooft in de Blanda.
Een laatste groet aan het Avondland.
Van Hoog- en Laag-Elten staat niet
heel reel meer overeind.
Het Amerikaans bedrijfs
leven.
Mantey zeiOne, two, three - Finished
Hij vocht zyn robbertje
mee.
EDNA EARL
MET DE „MIJDRECHT" NAAR DE ZUIDPOOL. (I)
De „Mijdrecht" een befaamd
schip.
Duitsers hopen op Nederlandse bouw
materialen.
SS" ÏZStwL?3SSS& STB i K?»<5sst^®
Deen belangrijke industrie.
Begin en eintiig de dag met IVOROL
Verdere prijsdalingen verwacht.
FEUILLETON
Nog eens de laatste dagen van weleer.
DE MEI-DAGEN
van 1945.
Belgische Congo-vorst
te Brussel.
Woensdag 4 Mei 1949
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina S
pakijs van de Zuidpoolzee.
tegenwoordige kapitein is
De
de
Op reis.
Het was een koude winderige
dag, die 26ste October, toen wij
de Waterweg uitvoeren. Het
j stemt altijd wat weemoedig, de
heer E. Teensma van Schiermon-
Zoals uit elke grote zeehaven iedere dag schepen vertrekken, nikoog.
zonder dat van dat vertrek veel ophef gemaakt wordt, vertrok op
Z# October van het vorig jaar het motorschip „Mijdrecht" van de
rederjj „P. Hs. van Ommeren" uit Rotterdam. De reis zou naar
de Zuidpool gaan, niet langs de kortste weg maar via West-Indië,
waar de voor de „Willem Barendsz" benodigde stookolie gehaald
moest worden. Verder luidde de opdracht, deze olie naar het Pool- duinenrei*J"mè"t"dë"torens"van
gebied te brengen, waar de Willem Barendsz" opereerde. Op de Brielle en Monster aan de hori-
ierugreU naar het vaderland moest dan traan meegenomen wor- zon te zien verdwijnen. Wind en
den. Niet bepaald een beurtschippersreisje, want de „Mijdrecht" stroom hebben een tegengestelde
had een afstand af te leggen, ongeveer even lang als de omtrek j richting en doen het schip tame-
van de aarde. i lijk zwaar slingeren. Enkele jon
gere leden van de bemanning
worden tenminste op slag zeeziek.
Zelfs de dekjongen, die van de
Marine komt en beweert bij
Arnhem bij de para-troops te
zijn geweest wil met alle geweld
zien, wat hij die dag alzo gege
ten heeft.
ïn de naeht varen we door het
Kanaal. We staan aan het stuur
wiel of lopen uitkijk op de bak.
Aan de horizon ds draailichten
van de Engelse vuurtorens of
langzaam voorbij schuivende
lichten. Die nacht was het koud
en ook overdag wil het niet
recht warm worden. Een teken
van de naderende winter op het
Noordelijk halfrond. Eerst bij de
I Azoren wordt het warm, de Azo-
jren, het laatste stuk land, dat
we zagen voor de grote over-
tocht over de Oceaan naar Cu
rasao al zagen we het dan maar
alleen op het scherm van het
Radar toestel.
We hebben enige passagiers
aan boord, landverhuizers naar
achter het sohip weer boven. De Afrika, die noodgedwongen de
„gunners" schoten er nog even reis over Curasao meemaken,
de commandotoren af. Een na- 1 Vooral de kleine Henny Batter-
derbij snellende Engelse torpedo- I man mag zich in de belangstel
jager kon van de bemanning ling van de gehele equipage ver-
Nederl. Bond van Jongelings
verenigingen op G.G.
De 58ste Bondsdag met daar
aan voorafgaande jaarvergadering
zullen dit jaar gehouden worden
te Utrecht op Woensdag 25 en
Donderdag 26 Mei.
In de vergadering van Woens
dag komen huishoudelijke zaken
aan de orde.
De vergadering op Hemel
vaartsdag wordt gehouden in de
Beatrix- en de Irenehal.
Behalve de voorzitter, de heer
H. Algra, die de openingsrede
houdt, zullen als sprekers optre
den: Ds P. N. Kruyswijk te Am
sterdam, onderwerp: „De Kerk"
en Ds J. Kremer te Utrecht, op
wekkende rede.
Op de kippebrug van de „Mijdrecht".
De „Mijdrecht" is een be
faamd schip. Het is een van de
vele tankschepen van de fa. Van
Ommeren, groot 12000 ton, in
1931 gebouwd. Niet bepaald
nieuw dus, maar toch nog zeer
«olide. Het is uitgerust met Ra
dar, het technische wonder, dat
stuurman en schepelingen in
staat stelt door de dikste mist en
door het ondoordringbaarste
duister te zien. Verder beschikt
het sohip over een gyrokompas,
een instrument, dat steeds on
feilbaar het Noorden aanwijst,
wat voor een roerganger niet
eens zo prettig is als het wei
lijkt. Het schip was uitgerust met
een acht-cylinder Diesel-motor
van bijna 4000 P.K., die het een
snelheid geven kan van ca. 10 a
18 mijl. De hutten worden cen
traal verwarmd, ook de stuurhut.
Deze laatste installatie kreeg de
„Mijdrecht", toen het schip, in
oorlogstijd met benzine naar
Moermansk voer. Maar in dat
alles onderscheidt het schip zich
niet bijzonder. De faam van de
„Mijdrcht" is een gevolg van de
geschiedenis, die het schip in de
oorlog maakte. Want mag de
„Mijdrecht" nu in haar nadagen
zijn (het schip is afgekeurd voor
benzinevervoer en mag alleen
nog smeerolie, traan e.d. vervoe
ren), zij is de roem van de Ne
derlandse koopvaardij .Werd zij
niet op 21 December 1948 in
Ka'pstad gedecoreerd door Ko
ningin Juliana, omdat het schip
op 7 Maart 1941 op de Atlanti
sche Oceaan een U-boot ramde?
Heroïsch gebeuren.
Tijdens dit heroïsche gebeuren
voer het schip in convooi. Het
commando was in handen van
Kapitein Swart van Terschelling.
Niettegenstaande, dat het schip
•en torpedo in de cofferdam
kreeg, wist de stuurman door 'n
handige manoeuvre de schuin
voor de boeg opduikende onder
zeeër te rammen. De U-boot
kwam daarna zwaar beschadigd
slechts twee man redden.
heugen. Op mooie dagen fietst
Van de tegenwoordige beman- zij tussen de tankdeksels en af-
ning was alleen de hofmeester J.sluiters door over het dek. Ver-
Wijthoff destijds opvarende van der bikken wij het roest van de
de „Mijdrecht". De tweede ma- j dekken; wij verven en in onze
chinjst wist met grote koelbloe- j vrije tijd vangen we vliegende
digheid de niet-ontplofte torpedo viesen, die we onder deskundige
onschadelijk te maken. En met leiding van de derde stuurman
deze wapenfeiten was de naam opzetten.
„Mijdrecht" gevestigd. Die naam Na 14 dagen varen ongeveer
blijft in ere, ook nu het schip doemt voor 't eerst weer land
op; het eiland Sombrero, ver
laten, grijs en eenzaam in de
Caraïbische zee. De 10e Nov. la
ten we het anker vallen voor de
Caracas-baai op Curasao. Wij
zijn in de West.
Omwisseling munten.
Wie heeft ze nog
Het ministerie van Financiën
deelt mede, dat de destijds aan
gekondigde laatste gelegenheid
(Van onze speciale verslaggever.)
n.
Als we de Eltenaars geloven moeten, zyn er meer dan 60.000 ge
allieerde granaten op hun dorp uiteengespat, 't Is misschien wat
overdreven, maar het feit blijft dat er van de tweelingdorpen
Hoog- en Laag Elten niet zo heel veel meer overeind staat. De voor hen en hun aantal is de
Canadezen vermoedden er ten onrechte overigens in Febru- laatste tijd toegenomen dooi ves-
ari 1945 een Duits steunpunt en gooiden de hele boei eenvoudig plat. t'SmjJ van Protestantse t. ost-
Toch zien de Arnhemmers en de N\jmegenaars vandaag nog uit vluchtelingen), dat zij practisch
de verte het silhouet van een wit kerktorentje op de eens zo van kerkelijke gemeenschap
mooie Elterberg. Maar wie de middeleeuwse Abdijkerk met de door- I uitgesloten zijn. Het is zaak, dat
i tekent echter niets minderwaar
digs, maar is ontleend aan „Safel-
kant", zo genoemd naar de Sëfel-
beek, die dit gebied doorstroomt
en o.a. aan het dorp Saeffeln zijn
naam gaf.
De overgrote meerderheid der
bevolking is er uiteraard zoals
de Limburgers Rooms-Kalholiek,
maar voor dè Protestanten brengt
de annexatie een extra-moeilijk
heid mee. Want de enige Protes
tantse kerk voor de hele omge
ving staat in het nog juist Duits-
gebleven Saeffeln. Dit betekent
schoten tufstenen toren nadert, vindt weinig meer dan
slagen ruïne.
een vol-
Protestant Nederland hieraan de
nodige aandacht geeft. En spoe-
dig!
ter, dat een lastige enclave is op- Nu is men weer, zoals vóór 1843
geruimd en de verbindingen tus- aangewezen op Sittard. Maar dat
sen verschillende plaatsen aan- ligt voor vele dorpen kilometer»
ten zal worden opengesteld van 1 ger voor eëkele pfennige eenl^^fhifverwaarloosder en
Mei tot en met .15 Juni 1949. Nasteen in kon gooien, totaal droog.
En bij de „Restauration zum
deze termijn zal de mogelijkheidMaar misschien wordt dit eens
In dit plm. 3 km' grote gebied lig
gen geen dorpen (het totaal ver-
opbouw der ruïnes. Cultureel en
technisch ligt het ook ver achter
tot omwisseling van de genoemde een concurent van onze Veluwse 'id° wvlër vëtt hnitën Hp i w- wST i Y 0 l
munten definitief zijn gesloten, j Echoput, want het natuurschoon- -,-n n it. aY? (weinig scholen.
De omwisseling kan plaats hqb-is er prachtig. Dan zal er echter: hehnronS!Cff wegen, geen gas- en
ben bij alle postkantoren, bij- en, nog veel geruimd_ en herbouwd hoo{'dzHkfJk tot rtp bhërenstand w
hulpkantoren der posterijen en1 moeten worden. En de Eltenaren
poststations en de halve gulden hopen nu maar .dat Nederland
bovendien bij de hoofdbank, de
bijbank en de agentschappen van
de Nederlandse Bank N.V.
scheutiger is met de bouwmate
rialen dan DuitslandVoor
ons betekent deze correctie ech-
Oud-Gsdienden in Indonesië, (i!)
Als wjj aan het terugtrekken
zyn voor de Jap, bevindt zich by
onze troepen ook een zekere
Kidjan.
Nou is Kidjan helemaal niet
Hij kwam mij opzoeken in het
hotel en of ik mij maar onmid
dellijk bij hem thuis wilde melden,
daar er koffie was Kidjan was
erg gezien als koffiezetter en
zijn vrouw had enige kwe (gebak)
geprepareerd en er lag een sislr
prima uitgezochte pisang.
We hebben daar braaf zitten
kwekken over doeloe en sekarang
zo'n jong ventje, hy was al lang; die moeilijke tyden. Hij
wil niet naar Java terug. Hij komt
uit Djogja en gezien de stemming
slaande ruzie met de Tenno Heika
(Japanse titel voor de Keizer)
kwam, maar vond, dat hy toch
nog wel zyn robbertje mee kon
daar, voelt hij er niets voor om
daar herrie te krijgen met de bu
ren en hij voelt in zijn botten, dat
slechts ruwe olie, smeerolie en
traan vervoerd. Het schip door
ploegt het stormachtige water
van de Atlantische Oceaan; het
verschijnt aan de verzeneend he
te kusten van Perzië of breekt
met donderend geweld door het
(Ingez. -- advert.)
onbetwist de beste tandpasta. Verkrijgb. in alle welvoorziene zaken.
In een overzicht over de situa
tie van het Amerikaanse bedrijfs
leven schrjjft een redacteur van
Aneta, dat hoewel de activiteit
ramingen voor dit jaar tot dusver
op een daling van de winst met
25 pet in vergelijking met 1948.
Bij enkele ondernemingen werd
in het economische leven in de med*gedeeW dat het inkomen een
y-Vïïï»** algem0e? geh8n<?-- ernstige daling vertoont,
liaafd blijft op een vrjj hoog ni-, ult zakenkringen wordt verno-
veau en de winstvooruitzichten d hoewel de achterstand
voorlopig gunstig zullen biyven, er in dg uitvoering van orders nog
toch een zekere teruggang %alt aanzjen]jjk jSj deze toch snel ver
waar te nemen dwijnt, terwijl nieuwe orders
Deze teruggang wordt veroor- slechts langzaam binnenkomen,
zaakt door prijsdalingen voor ver- Dit geldt o.a. voor de onderne-
scheidene goederen, een zekere mingen, welke leveren aan de
ongerustheid met betrekking tot olie- en spoorwegmaatschappijen,
de toekomstige ontwikkeling enVolgens het departement van
de algemene mening, dat de ver- handel van de V.S. vertoonde het
kopersmarkt snel tot het verleden I cijfer van de voorraden bij fabri-
j kanten in Maart voor het eerst
gaat behoren.
Al deze verschijnselen bleken j sedert de oorlog een daling. Deze
duidelijk uit de afgelegde verkla- daling moet worden toegeschre-
ringen op de in de afgelopen we- j ven aan een daling van de prijzen,
ken gehouden jaarlijkse vergade
ringen van aandeelhouders. Over
het algemeen zijn de aandeelhou
ders gerustgesteld, dat ondanks
de recente prijsdalingen de voor
uitzichten voor een bevredigende
exploitatie in 1949 goed zijn.
Er is echter verklaard, dat de
tijden veranderen en dat een ko
persmarkt snel de plaats inneemt
van de verkopermarkt van de
laatste jaren. Aan de aandeelhou
ders is medegedeeld, dat de ver
diensten dit jaar tot dusver be-
aangezien de hoeveelheden prae-
tisch onveranderd bleven.
De voorraden werden per 31
Maart gewaardeerd op 31.700
millioen, hetgeen een daling be
tekent van 8 300 millioen gedu
rende een maand.
DE UIENPRIJS STEEG.
De uienprijs, die ten zeerste
was gezakt, waardoor veel par-
I tijen onverkoopbaar werden, is
ureusien uit jaar mi ausver De- i_.
vredigend zijn _geweest, hoewel p - "X, LfS
nünder dan in df SS j W-van moet gezocht
ge periode van 1948, Hierbij moet Xr v J E aan"
vèle industrieën KSt^ ««g* ^LT^d"
!948 een record hebben bereikt, j Xts™ opluide' prfc
Voor de olie-industrie, een be- kunnen profiteren, daar er wei-
langryk onderdeel van het Ameri- nig houdbare uien meer zijn.
kaanse bedrijfsleven, wjjzen de
voer van Egyptische uien in En-
Je stuurman W. Noorduijn. De
jongste, maar ook al met
walvisbaard.
vechten. En zo loopt Kidjan dus d t komen zal hy
maan men niot tiiii trrnattA nOL-tA - -
weer mee met zyn groene pakje
en de karabijn ligt hem weer lek
ker en vertrouwd over de eelt-
knobbel op zyn schouder.
Als er "gecapituleerd wordt, is
Kidjan daar eigenlijk helemaal
niet tevreden mee, maar even la
ter zit hij toch ook net als wij
mistroostig te kijken naar de
prikkeldraadomheining, die ons
kamp omringt.
Alleen blijkt op een goede dag,
dat er bij het appél een paar he
ren ontbreken. Kidjan met een
sobat van hem ook zo'n oud
gediende zijn maar vast naar
huis gegaan. De Jap neemt het
niet en na enige tijd worden Kid
jan en zijn maat bij hun respec
tieve vrouwen thuis opgepakt en
weggevoerd. Wij vrezen het erg
ste tot wij op een dag onze Engel
se collega's, die ook per reisbu
reau Nippon hun tournee door
Azië maken, in ons kamp te lo
geren krijgen.
Onze ogen staan op steeltjes,
als daar tussen al die strain mar
cherende Black Watoh-Schotten
Kidjan meetippeit met zijn maat.
Zij heten alleen anders, want na
men als Kidjan zeggen deze Brit
ten niets.
Respectievelijk zijn zij Mascot
en Davros genoemd naar de in die
dagen meest populaire sigaretten
merken.
ER WAS JETS VERKEERD.
Na enige tijd ontdekt zelfs de
Jap, dat er iets verkeerd was met
deze Indonesische Schotten, dat
er iets niet klopte en Davros en
Mascot verdwijnen in het kamp
voor de Indonenische militairen,
waar Kidjan zo is hij wel
zich onmiddellijk in de keuken ge
plaatst weet te krijgen.
Er wordt gecapituleerd en Kid
jan trekt weer naar huis en gaat
maar weer met pensioen.
Maar er is een vrouw te onder
houden en een stuk of wat kinde
ren en alles is veel en veel duur
der geworden en zijn pensioen is
op dat alles nooit veel berekend
geweest.
Kidjan heeft al lang geleerd dat
soort dingen realistisch en filo
sofisch te bekijken. Hij is weer
aan het werk geslagen. Hij houdt
zich het hoofd boven water. Zijn
huis, een houten bouwsel in Pon-
tianak, i* schoon, brandschoon.
Portret van H. M. de Koningin,
van hemzelf en zijn vrouw, wat
uitgeknipte platen uit tijdschrif
ten en een paar foto-publicaties
over Kallmanten Barat (West-
Borneo) versieren de wand.
Naar het Amerikaans
door BESSY KIVING
18) o—
„Maar er ligt gewoonlijk met
zulk een lange tijd tussen het
welkom en het „goede reis", dat
u my moet toewensen."
Voordat zijn moeder gelegen-
mer, de salon en de bibliotheek, i magere, grijze wolfshond haar
Je moet de bloemen altijd in: handen en gelaat besnuffelde»
de vroegte afsnijden als de dauw
er nog op ligt"
Zij had hem al eens gezien bij
de stallen, en Hagar had haar
Edna was blij, deze kamer te verteld, dat hy erg gevaarlijk:
kunnen verlaten, waar alles was, en dat hy nooit los liep,
haar drukte. j behalve 's nachts; het was daar-
Nog onder de indruk van Ha-om geen wonder, dat zy schrok,
»v'c i4-~ j a_
gar s waarschuwingen, mijnheer
Murray uit de weg te blijven,
vermeed zij elk gedeelte van hel
huis, waar hy maar enig deel
van had. Zo werden er, hoewel
zy elkander aan tafel ontmoetten
verder geen woorden tussen hen
beiden gewisseld, dan die der
heid had te antwoorden, stond j korte begroeting op de eerste
hy op en liet zyn paard voorko-1 morgen. Heel dikwijls was zij er
men. Terwijl hy zyn handschoe- zich pynlijk van bewust dat zijn
nen aantrok en de kamer wilde
verlaten, keek hij nog even om
•n zei op onverschillige toon:
„De kist met schilderijen van
Miinchen is aan het station; ik
heb Henry gestuurd om die te
halen. Ik zal de kist openma
ken, als ik weer thuis kom."
toen zy zijn woedende, rode
ogen zag; maar op hetzelfde
ogenblik weerklonk de stem van
de heer Murray luide:
„Houd je stil, beweeg je niet!
anders zou je aan stukken ge
scheurd kunnen worden!" Daar
op volgden enige driftige en
ruwe woorden in een onver
staanbaar dialect, dat haar al zo
raadselachtig was voorgekomen,
onderzoekend oog op haar rust-1 toen haar grootvader het paard
te, maar, hoewel het bloed haar: niet in bedwang kon houden, dat
bij die gelegenheid naar dehij beslaan moest. De hond keek
wangen stroomde, keek zij nooit; onheilspellend en zij verbleekte
op, uit vrees zijn blik te zullen I van schrik, toen zij zag, dat zijn
borst en kaken nog dropen van
een hete middag.; bloed.
Van zijn paard springend,
ontmoeten.
Eens. op
ging zij naar het park en wierp
Een ogenblik later kwam hij zich languit op het gras, onderging hy er op af, greep de brede
te paard het raam voorbij, eneen der grote cederbomen,
met een diepe zucht liet me-1
halsband van het woeste beest,
vrouw Murray het hoofd op haar i geschiedenis van Engeland had
hand zinken.
Edna sloeg het ernstige, be
droefde gelaat voor enkele ogen
blikken gade en daarop de bloe
menmand nemend, vroeg zij
iachtjes:
„Zal ik nu de bloemenvazen
vullen?"
r.ip meegenomen, zy legde dat
open voor zich neer en met de
ellebogen op de grond haar
hoofd in de handen steunende
begon zij te lezen.
Uit die korte zomerdroom
wérd zij eensklaps gewekt door
I schel gefluit, en opkijkend zag
»Ja> goed, myn kind, in vier zy de schapen in de verte nog
kamsrg, la dsza, da sprsekka- wegrennen, terwyl een grote en
Een boek met platen over de trok hem achterover op zijn ach-
—ui.j 771 1 J L-J terpoten, en hield hem zo een
poos vast, terwijl een reeks ver
wensingen en vervloekingen
hem toesnerpte.
Op een half verganen iepen-
tak wyzend, die op kleine af
stand lag zeide hy tót het
meisje:
„Breng my die stok."
Edna voldeed aan zijn verzoek
baars toneel van vloeken, afran
selen en janken en huilen, dat
het haar byna een flauwte be
zorgde. De hond kromp in
elkaar, kermde en huilde; maai
de yzeren hand liet niet los, en
het was zichtbaar dat de mees
ter wedyverde in woede met de
hond. Tot wanhoop gebracht
door de ernst van de afstraf
fing en zonder een ogenblik aan
Hagar's waarschuwing te den.
ken kwam Edna tussenbeiden.
„O! als 'tu belieft, sla hem
niet meer! Hét is wreed hem zo
te slaan!"
Blijkbaar hoorde hy haar niet,
en de slagen vielen nog harder
dan tevoren. Zy ging naar ham
toe, en toen de meedogenloze
arm juist was opgeheven om te
slaan greep zy die met haar
beide handen, en ging met haar
hele gewicht daaraan hangen,
haar woorden herhalend. Als een
van zyn makke schapen hem aan
de hals gesprongen was, om hem
te worgen, zou mijnheer Mur
ray niet meer verbaasd geweest
zijn. Hy schudde haar af, en
duwde haar weg, maar zy hield
de stok in haar hand.
„Wel nu nog mooier! Hoe durf
jy mij iets te beletten! Wat heb
jij er mee te maken, al wilde ik
zijn hals afsnijden, wat ik trou
wens ook van plan ben?"
„Dat zou wreed en heel slecht
zijn, want hij weet niet, dat het
verkeerd is; en, bovendien, hij
en toen volgde er een zo bar- heeft my niet gebeten."
in ordelykheid en geordende toe
standen en hy gelooft ook in de
Blanda. En aan kunnen zy hem
nog meer vertellen
Hy heeft de boot by mijn ver
trek helpen afdouwen en moest
toen weer vlug aan het werk, rub
ber inkopen, want zyn kinderen
zyn nog jong en moeten nog naar
school
Eindhovense kanaal munitie
bergplaats.
Baggerwerkzaamheden tn het
Eindhovense kanaal hebben aan
het licht gebracht, dat zich op de
bodem van deze waterweg van
Eindhoven naar Helmond waar
schijnlijk een aanzienlyke hoe
veelheid munitie bevindt. Op twee
plaatsen onder de gemeente
Geldrop werden dezer dagen resp.
6 en 14 granaten naar boven ge
bracht.
Men heeft nu in overleg met de
Hulpverleningsdienst in Den Haag
besloten het kanaal van de haven
in Eindhoven af tot aan de loswal
in Geldrop, over een afstand van
4 km. dus, geheel droog te leggen,
teneinde een 60 man sterke ploeg
van de dienst in staat te stellen
de nog aanwezige munitie op te
ruimen. Van 1227 Mei zal het
kanaal voor scheepvaartverkeer
hoofdzakelijk tot de boerenstand, bindingen) en daarom zyn de
Het ging echter niet om de mooie Zelfkanters ook vast niet tegen
en heuvelachtige bossen, doch om deze verandering. Het voordeel
het vergemakkelijken van de dou-voor ons is de mogelykheid om
ane-controle, al beweren boze een snelweg Roermond-Heerlen te
tongen, dat de beroemde Duivels- j kunnen aanleggen, waardoor het
berg en Wylerberg strategischmyngebied
belangrijke punten zijn om de 1 wordt.
Rynvlakte te beheersen. Zoals ook
de Elterberg, die van hieraf dui-
debjk te zien is
beter bereikbaar
Zo hier en daar prijkt nog een
verweerd bord met de roodom-
rande en nu overbodige aandui-
In Dinxperlo is men opgelucht, ding „Reichsgrenze". Maar die
dat eindelijk de dwaze situatieverdwynen snel en op die nieuwe
een hoge prikkeldraadversperring punten verrijzen fonkelnieuwe pa
in de lengte van de dorpsstraat len met borden waarop ons rood-
opgeruimd is. Zonder die afschei- j wit-blauw kleurt: hier eindigt
ding waren Dinxperlo en Silder- j voortaan ons Nederlandse rijksge-
wick altijd één, maar nu is het bied! En 100 kilo zware, witte
dan toch officieel. En de Süder- palen met een frisse Oranjekop
wickers betreuren dat niet zo geven in 't vervolg de grens aan.
heel erg! Die zyn tijdelyk, vertelde ons een
hoge douane-autoriteit. Als hErt
PROTESTANTEN IN NOOD. vredesverdrag met Duitsland in
kannen en kruiken is en de gren-
De grootste „aanwinst" is het
Drostambt Tüddern, Oosteiyk van
Sittard, waar negen dorpen op
Nederlands territoir zijn komen
te liggen. De naam „Zelfkant" be
zen definitief zyn vastgesteld,
worden zy vervangen door de nor
male grenspalen. Maar dat zal
nog wel even duren
De tijd gaat snel en de mens vergeet gauw. Dat is aan de en»
kant gelukkig, aan de andere wel eens jammer, omdat met het
vergeten van alles wat vroeger voorviel, ook veel van de dank
baarheid verloren gaat. Daarom slaan we de bladzijden eens te
rug, naar de dagen dat we nog niet wisten van Marshallplan en
luchtbrug, alleen maar droomden van capitulatie vrede en
voedsel.
Ardennen smoorde zyn offen
sief. We zaten by waslichtjes en
gesloten zijn. Gemeentewerken verslonden de illegale bladen: de
van Eindhoven zal van de droog- Luistervink, Ons Noodrantsoen,
legging gebruik maken om nood- Sou,f' .Y1^ Nederland Parool,
zakelyke werkzaamheden aan het .®a en andere nuttige bul-
lon&cil t© verrichten. letins. Wö luisterden nssr de be—
kende stemmen uit Londen, in-
;eleid door het magische V-te-
;en, we hoorden Herrijzend Ne
derland uit Eindhoven.
Maar we waren de uitputting
nabij. April 1*945.
DUITS VERZET.
„Het Nationale Dagblad" van
26 Februari 1945 had nog een
„Historische ommekeer" aange
kondigd waarbij de Führer voor
25 jaar een partijprogramma had
uitgevaardigd. ,jn 1920 verkon
digde ik de overwinning van de
beweging, thans verkondig ik
de uiteindelijke zege van het
Duitse Rijk Zo schreef de
Führer 'aller holhoofden in een
boodschap, die in het zwaar ge
troffen München door Staats
secretaris Hermann Esser werd
voorgelezen
10 Maart schreef dit Nationale
Dagblad: Met vrij zwakke for
maties tanks en artillerie kon
den de Anglo-Amerikanen een
bruggehoofd bij Remagen over
de Rijn vormen. Duitse bommen
werpers hebben direct een aan
val ondernomen en de brug ver
nield Eind April kwamen
de voedselbombardementen en
voor de getroffenen en honge-
rigen kwam er een zilveren
rand aan de donkere bezettings
wolken.
DE FIJHRER „GESNEUVELD".
2 Mei: De Führer gesneuveld.
Het Nationale Dagblad vond er
het volgende op: Hedenmiddag
is onze Führer Adolf Hitler, in
zijn commandopost op de Rijks
kanselarij, tot de laatste adem
tocht strijdend tegen het bolsje
wisme, voor Duitsland gevallen.
DE UITPUTTING NABIJ.
Het begon in het voorjaar van
1945. Na dolle Dinsdag was de
Duitser zyn gang gegaan. Half
Holland lag onder water en wat
er nog droog stond werd leeg
geplunderd, verbrand. De men
sen, de hongerige mensen wer
den nagejaagd en vermoord.
Rauter lag in het ziekenhuis,
terwyl de SS zich met de moed
der wanhoop meester maakte
van ons bezit.
De vrienden zaten aan de
Maas en de Rijn en konden er j wit-blauwe vlag' buiten, de vol-
niet over. De Amerikaan was bij gende dag sommeerden de DuR-
Remagen over de Rijn, nadat sers weer om haar binnen te ha-
Von Rundstedt een laatste po- len. We leefden In een menge-
ging had gewaagd de knellende ling van angsten en vreugden,
ring te doorbreken, maar in de Het Nationale Dagblad hield er
het gevecht en In het pamflet.
De adelaar was gekortwiekt en
krijste nog. Maar de genadeslag
zou komen.
ANGSTEN EN VREUGDEN.
Die eerste Meidagen gingen
snel. De ene dag hing de rood-
Heerser over 4 millioen zwarte
onderdanen.
Moetara Roedehigwa, mvvami
van Roeanda, is op het vliegveld
Meisbroek geland. Op uitnodiging
van de Prins-Regent en van de
minister van Koloniën zal deze
vorst, wiens autoriteit zich over
byna vier millioen zwarte onder
danen uitstrekt, drie weken in
België doorbrengen.
De mwami Moetara is afstam
meling van een lange reeks vor
sten hy weet ze tot in de ze
ventiende eeuw op te sommen
die Roeanda feodaal hebben gere
geerd tot in de dagen van de
Duitsers. Zyn vader, Moesinga, de
vorst tydens de eerste wereldoor
log, oefende nog een gezag van
goddelyk en absoluut karakter uit
en de Duitsers, die vooral belang
stelling toonden voor direct ge
win, lieten hem betyen. Sinds Bel
gische troepen in 1916 Roeanda
bezetten, dat eerst als mandaat,
later in voogdijschap aan België
werd toevertrouwd, brachten de
modernere opvattingen van kolo
niaal beheer Moesinga al spoedig
in moeilykheden met de Belgische
overheid, die zyn privileges, in het
byzonder het recht te beschikken
over leven en dood zijner onder
danen, beknotte. Moesinga werd
daarom genoopt afstand te doen
van zyn troon ten behoeve van
zijn zoon Moetara Roedehigwa,
die op vijftienjarige leeftijd zyn
vader opvolgde.
Met hem had het Belgisch be
stuur een gelukkige greep gedaan.
De vorst, die behoort tot het ras
der Batoesi, waar een lengte van
twee meter voor de mannen nor
maal is, reikt wat zyn intelligen
tie betreft, boven zyn milieu en
toonde steeds volledig begrip voor
de doeleinden van het Belgische
bewind. Erkentelyk toont men
zich hier voor de byzonder gun
stige verklaring, welke de vorst
aan de onderzoekingscommissie
der Verenigde Naties over het
Belgische bestuur heeft algelegd.
De advocaat-fiscaal bij het
Haagse Bijz. Gerechtshof, Rot
terdamse Kamer, eiste gister
morgen levenslange gevangenis
straf tegen de 60-jarige ver
pleegster J. B, de Bruyn uit Den
Haag, die terecht stond wegens
door haar tijdens de oorlogs
jaren gepleegd verraad.
de moed maar in. In de nood-
uitgave van Donderdag 3 Mei,
niet meer dan een kwarto-vod
je staat het legerbericht van 8
Mei: „Aan het hoofd van het
heldhaftige leger is de Führer
gesneuveldIn Mecklenburg
werden de Duitse troepen terug
gedrongen tot Rostock. In Mün
chen woedden straatgevechten.
In Moravië veroverden de Sov
jets Ostrau en by Dresden door
braken de Duitsers de vijande
lijke stellingen
LAATSTE OORLOGS-
BONNENLIJST.
In dat zelfde blad staat de
laatste oorlogsbonnenlijst. Stelt
U er nog belang in; welaan een
korte opsomming:
413 brood (aantal rantsoenen
onbekend), B 454 (kinderkaart)
100 gr. Maïzena, alleen bij de
winkeliers die voorraad hebben.
Inleveren: 414 250 gr. Peul
vruchten, 415 Aardappelen, E 11
melk. Verlengd: 386 vlees, 323
zout, E 09 brokmelk. Deelnemers
Centrale Keuken moeten 409 en
410 inleveren.
MONTY ZEGT: NOt
Maar dan komt de vrijheid. 5
Mei 1945. De dag waarop de
Deutsche Zeitung nog schrijft:
Keine Kapitulation in Holland,
waarbij de bevolking voor de
monstraties wordt gewaar
schuwd. Maar Monty zit ergen»
in Duitsland en ontvangt in zijn
tent de Duitse bevelhebbers: Ze
willen zich aan de Engelsen
overgeven om samen tegen de
Russen te vechten. Monty zegt:
No! Dan volgt er een discussie,
die uitloopt in een driftige ver
klaring van de leeuw van El
Alamein: There is no alternative,
overgeven of niet: een, twee,
drie.
En ze deden het.
Op hetzelfde ogenblik zaten
Canadezen en Duitsers in Wage-
Seys Inquart verraste dé Neder- .e"
lanrWc met een laatcfo enmnt. slotsom, onvoorwaardelyke capi-
landers met een laatste, zwart-
omrande Bekanntmachung.
„Deutsche Soldaten, Manner
und Frauen in der Festung Hol
land."
.Ik roep U op en hoort het
met moedig hart: onze Führer is
de soldatendood gestorven
Hangt geen rouwfloers om zyn
portret, draag er bloemen heen,
hy die ons leven gestalte gege
ven heeft en de moed om de
vrijheid te bevechten
Éen illegaal blad had een an
dere overlijdensacte:
„Heden overleed, na roem
rijke nederlagen, Adolf Hitler,
voorheen schilder-behanger, ere-
directeur van Hoera-Petten-fa-
brieken, schepper van het Her
ren-Volk. Wegens desolate toe
stand van de bunker, geen
I rouwbezoek.
Het ging hard tegen hard in blad. Ja, jal
tulatie. Prins Bernhard was er
van getuige.
Nederland was bevrijd.
BEVRIJD.
Aan de muren kwam weer een
pamflet, ditmaal met Oranje
randen, van de hand van de ver
trouwensmannen: Mr Bosch Rid
der van Rosenthal, Prof. Cleve-
ringa, Mr Cramer, W. Drees, J.
v. d. Gaag, L. Neher, Prof.
Oranje, Mr v. Sonsbeek en Pater
Stokman.
The Maple Leaf, het Canadese
blad had maar één woord op de
voorpagina; KAPUT. Prins Bern
hard zond zyn strijdkrachten de
eerste openbare dagorder.
En op de persen van de N.S.B.-
drukkery in Utrecht lag nog een
Duitse krant; Het was het be-
vrydingsnummer van een SS-