ZEEUWSCH DAGBLAD
Commandant van de Grebbeberg voor
Hoog Militair Gerechtshof.
Vlissiiren werd gisteren uit het tele
fonisch isolement verlost.
!L
Beschuldiging van desertie ongegrond
„De Schelde" droeg Wai-Ngapoe over
aan de K.P.M.
Driemogendiieden bespreking over
West-Duitsland.
Nieuwe telefooncentrale in gebruik
genomen.
NIEUWS
1.300.000 gulden voor herstel der zeeweringen in
West Zeeuwsch Vlaanderen.
Overdracht herhouw-
plicht boerderijen.
PROTESTANTS CHRISTELIJK BLAD VOOR ZEELAND WOENSDAG 23 MAART 1949
Fabriceert de Sowjet-Unie
atoomwapens?
{1_690_00#>
Deze week overeenstemmiiij "VSS'
over bezettingsstatuut. deskundigen, naar wordt gemeld,
Hulde aan het personeel.
SNIPPER
Een Volkshogeschool voor
Zeeland.
Uitgave
S'ichling „Zeeuwsch Dagoiad".
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorst-
str. 70, Tel. 2438, Giro 274289.
Kantoren: Vlissingen, Walstraat
83, Tel. 168: Middelburg. Korte
Noordstraat 35, Tel. admini
stratie 2009; Telefoon redactie
5347; Terneuzen, Vlooswijkstraat,
Telefoon 2052.
4e JAARGANG No. 1210
Abonnementsprijs ƒ3.90 p. kwartaal
Franco per post ƒ4.
Advertentieprijs 16 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 5 cent per woord
Hoofdredacteur: R. ZITDEMA Directeur: JACQ DE SMIT
Met vaste medewerking van: Mr W. F. E. Baron van der Feltz, Middelburg; Ds A. Gruppen, Biezelinge; Ds J. S.
Hartjes, Vlissingen; J. S. Hoek, Middelburg; J. Hommes, Nieuwdorp; Dr K. Huizenga. Middelburg; H. Jansen,
Meliskerke; Ds J. Karelse, Goes; J. Laport, Goes; Ds C. Metselaar, Goes; Ds B. G. A. van der Wiel, Tholen.
Op- en ondergang van
Zon en Maan.
Donderdag: Zon op 6.35 u., onder
18.59 u. Maan op 5.27 u., onder
13.05 u.
Hoogwater Donderdag 24 Maart:
Vlissingen: 10.54 'u. 1.24 ra., 23.34
u. 1.15 m. Terneuzen: 11.21 u.
146 m., u. m. Wemeldinge:
12.13 u. 1.20 m., u. m.
Voor het Hoog Militair Gerechtshof te Den Haag stond gis
termorgen terecht de 63-jarige generaal-majoor b.d. J. Harberts
uit Wassenaar, die in de Meidagen van 1940 commandant was
van het He legerkorps, (dat bij de Grebbeberg was ingezet) en
die was ten laste gelegd, dat hij in de Meidagen bevelen van
de Commandant Veldleger eigendunkelijk liad overschreden en
door desertie zijn vechtende troepen in de steek had gelaten.
Op 12 Mei 1940 gaf de C.V. Hij gaf het bevel door aan alle
bevel aan generaal Harberts een onder zijn bevelen gestelde een-
aanval op Rhenen te onder- heden. Op een gegeven ogenblik
nemen. bemerkte men, dat een kapitein,
Generaal Harberts verklaarde,die zijn hoofd kwijt was, de
dat de vierde divisie (onderdeel J telefooncel had afgebroken,
van het legerkorps) reeds naai j Toen later een telexbericht bin-
Rhenen opmarcheerde. Zijn re-1 nen kwam, dat de terugtocht om
geling kon de tegenactie slechts20.30 moest aanvangen, kon hij
bevorderen. Hij had de C.V. van j zijn onder-commandanten hier-
het gewijzigde bevel op de hoog
te gebracht en die had geen
bezwaren geopperd.
De generaal ontruimde 13 Mei
zijn commandopost te Doorn.
Verschillende officieren waren
hiervan niet op de hoogte. Toen
z.ij de commando-post ontruimd
vonden, dachten zij, dat hun
bevelhebber de benen had ge
nomen. Deze geschiedenis werd
;.ls volgt door de generaal ver
klaard: Om half vier had hij
elefonisch van de C.V. het bevel
ontvangen om terug te trekken.
Dr David Bradley, een geleer
de op het gebied der atoom
energieën heeft in een toespraak
te Washington verklaard, dat
de Sowjet-Unie niet slechts het
atoomgeheim bezit, maar wel
licht ook atoomwapens fabri
ceert.
Volgens Bradley hebben de
V.S. slechts een voorsprong van
zeer lijdelijke aard. Ieder die een i voorzien.
van niet op de hoogte stellen.
Hij vertrok toen naar Jaarsveld.
Een stagnering in de bevelvoe
ring was daardoor niet ont
staan.
De beschuldiging als zou hij
de terugtocht niet hebben geleid,
verwierp de generaal.
Toen generaal H. zijn com
mandopost in Jaarsveld had in
gericht, dirigeerde hij van daar
uit de terugtrekkende troepen
naar verschillende sectoren van
de Vesting Holland. Hij moest
toen vaststellen, dat er geen
stellingen waren, waarop zijn
troepen konden terugvallen.
Na vier dagen onafgebroken
werken stortte de generaal in.
Zijn chef-staf raadde hem een
weinig rust aan. Hij sliep tóen
een paar uren. Officieren, die
hem op dat ogenblik niet kod
den bereiken, dachten toen, dat
hij gedeserteerd was.
De advocaat-fiscaal, mr van
Gilse, meende, dat men beklaag
de alleen een zekere vrijpostig
heid kon verwijten door beve
len van eigen amendementen te
Er was geen sprake
Bevin naar Duitsland.
In antwoord op een telegram
van de minister-president van
Rijnland-Westfalen, Karl Arnold,
heeft Bevin verklaard, dat hij
zich na zijn terugkeer uit Was
hington naar Duitsland zal be
geven.
De Britse minister van Buiten
landse Zaken is door Arnold uit
genodigd om zich ter plaats op
de hoogte te stellen van de toe
stand, i.v.m. de voorgenomen
grenscorrecties tussen Duitsland
en de Beneluxlanden.
Kindje op onbewaakte
overweg gegrepen.
Gistermorgen om half elf is op
Betreffende de overdracht resp.
het overnemen van de z.g. her-
bouwplicht voor een boerderij,
wordt van bevoegde zijde thans
het volgende medegedeeld
De financieringsregeling voor
de herbouw van verwoeste boer
derijen kan slechts toepassing
vinden, indien de herbouw van de
boerderij voor de uitoefening van
het bedrijf noodzakelijk wordt ge
acht.
Wanneer de gronden, behorende
i bij de verwoeste boerderij, zijn
vervreemd, zodat jiict meer van
Israël wendt zich tot
V eiligheidsraad.
Israël heeft officiëel bij de
Veiligheidsraad een klacht in
gediend over de. aanwezigheid
van Britse troepen te Akaba,
wat het een schending van de
op 29 Mei door de Veiligheids
raad aangenomen resolutie acht.
Israël is van mening, dat deze
aanwezigheid een averechts ef
fect kan hebben op de onder
handelingen met Transjordanië.
Inpoldering van Zuid-Sloe
gegund.
De inpoldering van het Zuid-
Sloe, die dezer dagen door de
Rijkswaterstaat werd aanbe-
steed, is gegund aan de laagste
een landbouwbedrijf kan worden insch'rijfs£r de Ny c. J. van
gesproken, dan wordt de herbouw jder Hoeven'te Den Haag, voor
het baanvak Utrecht-Baarn na
bij de onbewaakte overweg bij
de Molenstraat te Soest het 2-
jarig dochtertje van de familie
V., dat tussen de spoorrails zat
te spelen door een trein over
reden. De bestuurder van de
trein zag het kind in de mist, die
boven de rails hing, voor een
voorwerp aan. Toen hij op on
geveer 25 meter genaderd was,
stond het meisje plotseling op.
Uit alle macht remde hij nog, I daarbij behorende
maar het was reeds te iaat. den overgedragen.
van de boerderij niet meer als
noodzakelijk beschouwd. Over
dracht van de z.g. herbouwplicht
heeft dan uiteraard geen zin.
Ook wanneer de eigenaar on
danks de verwoesting nog vol
doende ruimte heeft overgehouden
om zijn bedrijf uit te oefenen,
wordt herbouw niet nodig geacht.
In dergelijke gevallen kan liet
doel van het overdragen van een
z.g. herbouwplicht, n.l. 't bouwen
van een nieuwe boerderij, volgens
de geldende financieringsregeling,
niet worden bereikt.
Dit impliceert, dat practisch
alleen overdracht van herbouw
plicht mogelijk is, wanneer met
de verwoeste boerderij tevens de
ronden wor-
Mond- en Klauwzeer in
Zeeland.
Gedurende Februari 1949
deden zich op 662 boerderijen
gevallen van mond- en klauw
zeer voor. Voor 471 daarvan
betrof het nieuwe gevallen. Voor
de provincie Zeeland was het
aantal 42 (nieuwe gevallen: 28).
Veerdiensten op Wester-
Scheldc gestremd door mist.
Door de dichte mist konden de
boten van de Provinciale Stoom
bootdiensten op de lijnen Krui-
ningen -Perkpolder en Vlissingen
Breskens gistermorgen niet
varen.
Laatste vooroorlogse opdracht
uitgevoerd.
De Wai-Ngapoe, het door de
N.V. Kon. Mij „De Schelde" te
Vlissingen vervaardigde, maar op
de werf der Fa Byker te Gorin-
chem gemonteerde motorschip,
een voor Indonesië bestemde vee
boot met passagiersaeeomodatie,
I is Dinsdagmorgen door de direc
tie van „De Schelde" overgedra
gen aan de Kon. Paketvaart-
i Maatschappij.
Nadat de directie van de K.P.M.
en Se verdere genodigden een
rondgang hadden gemaakt over
het schip, dat in de Buitenhaven
lag, voerde hgt woord ir 11. C.
Wesseling, directeur der N.V.
Kon. Mij „De Schelde".
Spr. deelde mede, dat de Wai-
Ngapoe de laatste vooroorlogse
opdracht is geweest, die door „De
Schelde" nog moest worden op
geleverd en herinnerde aan de
situatie na de bevrijding: een
zwaar beschadigde helling, een
werf, die er als een ruïne uitzag.
Gelukkig bood het bedrijf der Fa
Bijker te Gorinchem uitwijkmoge
lijkheid, maar niettemin is „De
Schelde" laat met dit schip. Spr.
dankte de K.P.M. voor het ge
duid, dat zij heeft betracht, al
was het vaak met moeite. Overi
gens noemde spr. dit ongeduld
een gunstig teken voor de K.P.M.,
„toomtoren kan bouwen, kan I van opzettelijke ongehoorzaam
plutonium maken. Het is zeer heid. Het verlaten van de com-
wel mogelijk, dat een geïndu-mandopost te Doorn noemde hij
strialiseerde Sowjet-Unie, ge- een voorbeeld van wijs beleid
- teund door gevangen genomen en vooruitziende blik. Hij ver-
Duitse geleerden reeds atoom- zocht vrijspraak,
wapens produceert, Uitspraak over 14 dagen.
niet meer dan 117 fabrieken van
Naar Reuter's diplomatieke cor-1 ontmanteling hadden willen vrij-
respondent verneemt, hebben En- waren).
geland, Frankrijk en de V erenigde j Besprekingen zijn nog gaande
Vriendelijke meisjesstem maakte plaats voor zakelijke kiestoon.
werd gewerkt tussen de glasscher
ven en met kapotte deuren. De
heer Scheidemans herinnerde zich
een voorval van een telefoniste,
die 's nachts tijdens een bombar
dement had dienst gedaan en
's morgens nog even terugkwam,
daar zij een breinaald verloren
had.
DE UITBREIDING.
De uitbreiding van het aantal
telefoonaansluitingen heeft een
sterke stijging van het aantal ge
voerde gesprekken met zich mee
„Eindelijk", zo zei gistermorgen de directeur van het Telefoon
district Breda, de heer J. Scheidemans, „eindelijk is de automati
sering van de telefoon te Vlissingen een feit". „Lang gewacht cn
toch gekregen", zo antwoordde de burgemeester mr B. Kolff
en beiden gaven uitdrukking aan hun grote vreugde, dat Vlissingen 1 gebracht. Telde Walcheren in 1940
thans uit het telefonisch isolement is verlost. Wie kort na één uur 1993 aansluitingen, op 1 Maart
gistermiddag K 1184 draalde, kreeg niet meer de vriendelijke stem 1949 waren het er 2720. Nu door
van een telefoniste te horen, doch alleen de toon, die betekende, de ingebruikneming van de nieuwe
dat niet zij, in de centrale, doch de abonné zelf, het gevraagde centrale te Vlissingen opnieuw 70
Staten besloten, driemogendiieden over vier of
besprekingen over Duitsland te staalfabrieken.
vijf
De
honden, wanneer hun ministers j regering heeft op haar beurt toe
van buitenlandse zaken voor de gestemd in zekere beperkingen
ondertekening .an liet Atlantisch
Pact te Washington zijn.
Volgens gewoonlijk wel inge
lichte kringen te Londen, zullen
de besprekingen de algemene
vooruitzichten na de instelling I rjchten
van een West-Duitse regering be- g p q
treffen en houden zij geen veroand
met het bezettingsstatuut en de
ontmantelingsplannen.
nummer kan kiezen.
Voor het in gebruik nemen
van de nieuwe telefooncentrale
was het gezelschap in het Con
certgebouw bijeen, waar burge
meester Kolff het eerste auto-
omatische locale gesprek voerde
WesLDuitsê en de heer K. van Everdingen
als voorzitter van de broeg Ver
keer van de Kamer van Koop
handel het eerste interlocale ge-
Amerikaanse
van verdere Duitse scheepsbouw.sprek tot stand bracht. O.m. wa
ren bij de plechtigheid aanwezig
ONENIGHEID IN DE
B.F.O.?
Naar aanleiding van de be
over de resolutie der
van 3 Maart, hebben
kringen te Medan, die in nauw
contact met de B.F.O. staan
nieuwe abonné's werden opgeno-
I men, betekent dit een stijging van
werd in 1942 de automatisering totaal 49
van Walcheren met uitzondering j Voor tVest-Zeeuwseh-VIaamle-
van Vlissingen tot stand gebracht.
M en had er echter slechts vijf
maanden plezier van, daar de be
zetter toen 45 pet. uitsloot en de
toestellen wegvoerde, waardoor 5
a 6000 toestellen nooit terugkeer
den.
Verder zal het niet mogelijk zijn
om de centrale te Westkapelle in
de naaste toekomst in gebruik te
nemen. Vlissingen kreeg gisteren
1000 aansluitingen, doeh naar spr.
mededeelde zal dit aantal binnen-
de directeur-generaal van de
P.T.T. de heer L. Neher, de oud- kort tot 1600 «orden uitgebreid,
directeur-een. de heer T. van Het materiaal voor de nieuwe cen
trale is geleverd door de Automa
tic Telephone and Electric Coin-
directeur-gen. de heer T. van
Houwelingen, Prof. Bailer van
de Delftse universiteit de wet
houder L. P. van Oorschot, de
heer A. S. de Jonge, secretaris
van de Kamer van Koophandel
Gewoonlijk wel ingelichte diplc- veiklaa»d, dat bij de indiening en de heer Buyterse, oud- diree
i en de behandeling der resolutie *<a,iT" Aran r> hp t tantAnr
voor-
matieke kringen te Londen ver- ""h
wachten, dat voor eind Maart en geschreveÊn procedure terwijldê
mogelijk eind deze week m em-t sIechuP door d voorzJitter
cielijk overeenstemming over het werd voorgeiez(in en aan de
bezettingsstatuut zal worden be-meeste defegatifs niet bekend
was. De volgende morgen bleek
Bij de besprekingen over de ont
manteling heeft men aanzienlijke
orderingen gemaakt en ook deze i
men het over de inhoud en de
bedoeling der resolutie geens
kwest, zou
de ministers te Washington bij-1 toenmalige
i 'enkomen.
in de
vorm onaanvaard-
Op goed gezag wordt vernomen
dat Engeland en Frankrijk er in
toegestemd hebben 160 West-!Treso"uUe een onverbrekelijk
t. mnntnlm Th.,^ d?'geheel zou vormen, welke werk-
teur van het P.T.T. kantoor te
Vlissingen, benevens een aantal
hoofdambtenaren en ambtenaren
van de P.TT.
ENKELE CIJFERS.
In zjjn rede gaf de directeur
pany te Liverpool.
DE KABELS.
Het eerste kabelnet, dat door de
oorlog zwaar werd beschadigd,
werd in 1893 gelegd. De schade
maakte 'n aigehele herziening no
dig en zo moest in Vlissingen in
'48 'n geheel nieuw kabelnet met
'n lengte van 11 km worden ge
legd, terwijl 12 km oude kabel
Gratis telefoneren.
Velen hebben ongetwijfeld
gistermiddag na het ingebruik
nemen van de nieuwe tele
fooncentrale te Vlissingen
eens onderzocht of de telefo
nistes nu werkelijk voorgoed
zouden zijn verdwenen.
Weinigen echt&r hebben
geweten, dat dit telefoneren
geen geld kostte. Niet, dat de
P.T.T. nu plotseling zo gul is
geworden, dat men in Vlissin
gen naar hartelust kan bellen,
zonder daarvoor te betalen,
doch de gesprekkentellers
werden pas vanmorgen vroeg
gecontroleerd, zodat eerst
vanaf heden moet worden be
taald.
Vele Vlissingers zullen nu
wel verzuchten: „Als ik dat
geweten had
ren werd in diezelfde periode een
stijging van 50 geboekt. In ge
heel Zeeland was de toename 19
te ontmantelen industrieën te
-chrappen, dit met het oog op het
Europese herstelplan (de Ameri
kaanse commissie Humphrey had
ENGELS PILOOT OP
SCHIERMONNIKOOG
BEGRAVEN.
Gistermiddag is op het eiland
Schiermonnikoog het stoffelijk
overschot ter aarde besteld van
een geallieerde vlieger, die op 11
Januari 1943 bij het maken van
een noodlanding op het strand
van Schiermonnikoog om het
leven kwam. Zaterdag had men
dit lichaam reeds gevonden. Men
heeft de stoffelijke resten he-
:ias niet meer kunnen identifi
ceren.
Een gevonden uniformpet gaf
alleen de aanwijzing dat het
slachtoffer lot de R.A.F. behoor
de. Bijna alle eilandbewoners
vergezelden de jonge vlieger op
zijn laatste tocht.
wijze door de vergadering una
niem werd aanvaard. Ook om
trent deze annex bleek echter
geen overeenstemming mogelijk
te zijn, waarop unaniem werd
besloten, de aangelegenheid
„hangende" te laten in afwach
ting van een andere beslissing.
van 't Telefoondistrict Breda met moest worden opgegraven. Spr.
enkele oyfers een beeld van de dankte de dir. van Openb. Wer-
ontwikkeling van het telefoonver-1 ken de heer C. Ouwehand, die wel „„'enT hetgeen lUtekTnt ahlüs
keer in Zeeland. Spr. zei, dat Mid- eens heeft gemopperd dat het p g
delburg in 1884 de eerste conces- daardoor een loopgraven-oorlog
sie kreeg voor de telefoon, terwijl leek in Vlissingen, dat hij toch
cwcvuc- het net in 1942 geautomatiseerd ziJn volle medewerking heeft ge-
die met werd. Vlissingen kon eerst 8 jaar geven. Verder bracht de directeur
later telefoneren en werd eerstdank aan het personeel, dat aan
thans.op het automatische net de automatisering heeft meege
werkt.
DE TELEFONISTES.
-Een aparte plaats in deze rede
namen de telefonistes in. Spr. zei,
was men van dat ondanks bombardementen en
aangesloten. „Intussen is men
toch één jaar van de achterstand
op Middelburg ingelopen", aldus
de beer Scheidemans.
Oorspronkelijk
plan, Walcheren in zijn geheel te luchtalarm de telefonistes in de
automatiseren, doch de oorlog oorlogsdagen hyn uiterste best
trad als spelbreker op. Zodoende hebben gedaan. Meer dan eens
spr., dat in vijf jaar tijds het ma
teriaal zou moeten worden ver
dubbeld, hetgeen onmogelijk is.
Tenslotte werden nog enkele
cijfers verstrekt over het aantal
gevoerde gesprekken. In 1946 was
dit aantal voor Vlissingen 80.000,
in het volgend jaar 140.000 en in
1948 200.000.
Wat de toekomst van Walche
ren betreft zei spr. nog, dat de
centrales te Souburg en Domburg
volledig bezet zijn, terwijl Sou
burg dit jaar nog zal worden uit
gebreid.
EERSTE GESPREKKEN.
De heer Scheidemans eindigde
l'zijn rede met de uitnodiging aan
de burgemeester om het eerste lo-
cale gesprek te voeren. Hiervan
werd door mr Kolff gebruik ge
maakt door zijn echtgenote op te
bellen met de mededeling, dat hij
niet aan de koffietafel zou ver
schijnen. De heer K. van Everdin
gen, die het eerste interlocale ge
sprek moest voeren, probeerde de
Commissaris der Koningin te be
reiken, doch daar deze niet aan
wezig was, sprak hij met de Grif
fier, dr B. D. H. Teilegen.
REDE Mr KOLFF.
In een korte rede wees de bur
gemeester op het lange wachten
op de automatisering, die dan ein
delijk toch een feit is geworden.
Dat men in 1942 niet tot verdere
automatisering overging weet mr
Kolff aan de bezetters, die blijk
baar de telefoon in handen van
de Vlissingers niet veilig vonden.
Spr. hoopte verder, dat zijn ge
meente niet altijd zeven jaar ach
ter zou komen bij Middelburg. De
burgemeester zei verder* dal men
ook wel eens lang gewacht heeft
op de juffr. van de telefooncen
trale, waarbij men zich wel eens
ongemotiveerd kwaad maakte.
Namens de Vlissingse bevolking
sprak de burgemeester tenslotte
zijn vreugde uit over de automati
sering.
Vervolgens sprak de directeur-
generaal van de P.T.T. de heer L.
Neher. Deze uitte zijn waardering
namens de bedrijfsleiding voor de
i bereikte resultaten.
Spr. wees er op, dat er nog al
eens gekankerd wordt op de P.
T.T., doch hier zijn de moeilijk
heden door goede samenwerking
overwonnen, waarbij de humor
niet is verloren gegaan. De heer
Scheidemans complimenteerde
spr. in het bijzonder, vooral daar
hij zich heeft gehouden aan de
opmerking van de heer Neher in
1945 gemaakt: „Vergeet Zeeland
niet!"
Tenslotte voerde de heer van
Everdingen nog het woord, die
vooral aandrong op een spoedige
automatisering van Zeeuwsch-
Vlaanderen als pleister op de
wonde, voor de invoering van het
veergeld.
I daar het bewijst, dat de maat
schappij de schepen voor Indone-
I sië nodig heelt. Ir Wesseling
sprak de hoop uit, dat de Wai-
Ngapoe een voorspoedige toe
komst tegemoet zal gaan en ver
zocht tenslotte de K.P.M.'-direo
tie het schip over te nemen.
Jhr I. H. A. Backer, directeur
j der K.P.M., merkte op, dat de
Wai-Ngapoe reeds het elfde schip
j is, dat door „De Schelde" voor
de K.P.M. is gebouwd en dat de
eerste beide schepen, de Both en
'de Reaal, reeds in 1888 werden
j besteld. Zestig jaar beslaat de
relatie tussen „De Schelde" en
j de K.P.M. dus al en nooit heeft
men van die verbinding spijt ge-
I had. Het voorlaatste schip was
I de Ruys, die in 1938 van stapel
liep en vlaggeschip der K.P.M.
werd.
OORLOG KWAM
TUSSENBEIDE.
De Wai-Ngapoe werd in Maart
1940 besteld en zou in Augustus
I 1941 geleverd worden. De oorlog
j stuurde alles in de war, maar
na de oorlog bood „De Schelde"
direct aan, het schip te ¥bltooi-
en. Hel heeft inderdaad lang ge-
i duurd, aldus Jhr Backer, maar
dat het schip al klaar is, is, ge
zien de zware slagen, die Wal
cheren troffen, niettemin een
prestatie van „De Schelde", te
meer omdat het schip een ver
gelijking met soortgelijke, door
andere maatschappijen geleverde
schepen glansrijk kan doorstaan:
het is vooroorlogs werk! Als er
weer schepen besteld worden, zal
de K.P.M. „De Schelde" zeker
niet vergeten.
Spr. bracht hulde aan ir Wes
seling voor diens doorzettings
vermogen en beleid en deelde
mede, dat de Wai-Ngapoe reeds
het 34ste schip is, dat de K.P.M.
na de bevrijding naar Indonesië
expediëert. Het moge een bewijs
zijn, zo zeide spr., dat de K.P.M.
niet twijfelpaan de toekomst van
Indonesië.
Spr. wenste tenslotte kapitein
Idema en zijn bemanning een
voorspoedige reis en dankte allen,
die medewerkten aan de totstand
koming van het schip.
Nadat de gezagvoerder nog
kort het woord had gevoerd,
werd de vlag der N.V. Kon. Mij
„De Schelde" neergehaald en de
vlag der K.P.M. gehesen.
Dinsdagmiddag om vijf uur
heeft de Wai-Ngapoe de haven
van Vlissingen verlaten op weg
naar Antwerpen, om vandaar
naar Indonesië te vertrekken.
Zweedse zeeman verdronken.
De 48-jarige zeeman K. G.
Wilhelmsson van het Zweedse
s.s. „Saek", liggende in de Waal
haven, is gisternacht ter hoogte
van de Lloydkade van de Spi-
do-boot Noordplaat gevallen en
verdronken.
Dreggen leveïde geen resul
taat op.
Amerikaanse soldaat schenkt
Bredanaars 10.000 sigaretten.
Gistermiddag heeft de Ameri
kaanse ambassadeur, dr H. B.
Baruch, aan de burgemeester
van Breda, de heer Prinsen,
tienduizend sigaretten over
gedragen, die verdeeld zullen
worden onder veertig burgers
dezer gemeente, die in de bezet
ting aan Amerikaanse piloten
hulp hebben verleend. De zen
ding sigaretten is een geschenk
van de voormalige Amerikaanse
soldaat Richard Reardon, die in
de omgeving van Breda neer
stortte en zich met hulp van
een onbekend gebleven Breda-
naar in veiligheid wist te
brengen.
Dijkgeschot met f 4.~
verhoogd.
De vergadering van hoofdinge
landen en plaatsvervangers van
hel Waterschap „Het Vrije van
Sluis" lieeft gistermiddag een
tweetal belangrijke besluiten ge
nomen. In de eerste plaats werd
besloten een kasgeldlening aan
te gaan van 1 1.300.000 voor
noodzakelijk herstel van de zee
weringen en in de tweede plaats
ging men er toe over het dijk
geschot met f 4.te verhogen,
j „Het Vrije van Sluis", dat
j bijna geheel West-Zeeuws-Vlaan-
deren omvat, heeft te kampen
met grote moeilijkheden. Niet
alleen met betrekking tot het
treffen van noodzakelijke voor
zieningen aan de zeeweringen,
die bij de laatste storm een ge
duchte knauw hebben gekregen
en op sommige plaatsen zeer
gevaarlijk beschadigd zijn, doch
ook wat de bouw of het herstel
van een 20-tal bruggen en het
verbeteren van wegen en water
lopen aangaat.
Bij de aanvang van de ver
gadering. die in café de Vuyst
te Oostburg gehouden werd,
deelde de voorzitter, de heer R.
M. J. Lannoije, mee, dat de mi
nister meegedeeld heeft zich niet
langer tegen het opmaken van
een ontwateringsplan te zullen
verzetten. Dat het Waterschap
de kosten van herstel van de
door oorlogshandelingen bescha
digde brug aan de zeesluis bij
Cadzand zou moeten dragen,
bestreed de voorzitter. Zo nodig
zal een proces tegen het Rijk
aanhangig gemaakt worden.
VOORLOPIG PLAN.
Na de hevige storm, die de
zeeweringen van het Waterschap
ernstig beschadigd heeft, is de
hoofdingenieur van de Prov.
Waterstaat zich op de hoogte
komen stellen van de sitüatie.
Deze was van mening, ilat op
korte termijn bevtmgxugsmaat-
rcgelen moeien worden geno
men. Er is een voorlopig plan
opgemaakt, dat wel niet in een
jaar klaar zal komen, maar
waaraan zo spoeii.g mogelijk
begonnen moet wot .1.
Meende men aanvankelijk, dat
een cn ander zou komen te staan
op 1 millioen gulden, in het
voorstel dat gisteren aan de ver
gadering werd voorgelegd, wer
den de kosten op f 1.300.000 ge
raamd.
De ingenieur van het Water-
schap lichtle dit voorstel toe en
zei, dat bij het doorbreken van
de zeeweringen en een hoge
waterstand als tijdens de jong
ste storm, het grootste deel van
West-Zeeuws-Viaanderen zou
kunnen onderlopen.
Door de storm zijn op ver
schillende plaatsen gaten gesla
gen in de dijken, de glooiing is
gedeeltelijk verzakt en bij Cad
zand is 1020 meter van de
duinen afgeslagen. Hier zou een
viertal hoofden opnieuw ge
bouwd moeten worden om de
op sommige plaatsen zeer lage
duinen te beschermen en om
meer zand te doen aanvloeien.
Met nog meerdere werken vor
dert dit f 1.300.000.—
Verder deelde ir Sandick nog
mee, dat de hoofdingenieur er
op aangedrongen had de zee-
weringen volledig te restau-
rer. .i. Hiervan worden de kos
ten ruw geraamd op f 3.500.000.
Dit zal echter een 4- of 5-jaren-
j plan moeten orden.
Naar aanleiding van vragen
i ever de bijdrage van het Rijk
in de f 1.300.000.werd mede
gedeeld, dat hiervan nog niets
1 te zeggen valt. Ook zal bekeken
moeten worden hoeveel ontvan-
j gen kan worden als oorlogs
schade vergoeding.
De heer Doens besprak tijdens
de discussie nog eens de kwes
tie van het tot standkomen van
hel Waterschap. Nu moeten de
polders, die vóór de oorlog wei
nig betaalden, grote sommen
storten om de anderen bij te
slaan. Hij wilde liever wachten
met de uitvoering van de wer
ken tot men er toe gedwongen
wordt. Want dat zal het geval
zijn, indien het Waterschap zelf
de zaak niet ter hand neemt,
zei de voorzitter.
Notaris Mijs wilde graag baas
blijven in eigen huis en het niet
tot dwang laten komen.
Nadat nog andere heren hun
mening hadden uitgesproken,
werd het voorstel aanvaard met
grote meerderheid van stemmen.
VERHOGING DIJKGESCHOT.
De voorzitter deelde mede,
dat het de bedoeling is spoedig
te beginnen met de boinv van
de zeesluis. Waterstaat heeft
toegezegd dit r n wel voorrang
te zullen verlenen.
Van verschillende zijden was
voorgesteld 't dijkgeschot te ver
hogen met f 4.en het hierdoor
verkregen bedrag te besteden
aan de dit jaar te betalen rente
voor de geldlening en wat er
overschiet te besteden voor ren
te en aflossing van de lening
in het volgend jaar.
Tegen de verwachting in werd
na een korte bespreking de ver
hoging van het geschot aan
genomen.
De tabaksrantsoenering in de
Brits-Amerikaanse zóne van
Duitsland -is gisteren afgeschaft.
In de Franse zóne zal dat ook
I spoedig gebeuren. Commentaar
leveren wij maar niet. Het
Amerikaanse Huis van Afge-
vaardigden heeft met 3953
stemmen de oprichting van 70
j luchtgroepen bij de Amerikaan-
se luchtmacht goedgekeurd.
En de Franse Nat. Vergadering
verwierp met 410182 stemmen
een communistisch verzoek om
een onmiddellijk debat over het
Atlantisch Pact. In Polen is
een grote campagne begonnen
(door middel van vergaderingen
in de bedrijven en de vakorga
nisatie) tegen de „reactionnaire
instelling van een deel der gees
telijkheid". Drie franse com
munisten, die gevangen zaten
i.v.m. bekendmaking van docu
menten over de landsverdedi
ging, zijn vrijgelaten. Tien
duizenden Russische soldaten
van 19 en 20 jaar zijn in Oost-
Duitsland aangekomen voor het
houden van manoeuvres. De
.conferentie der Nijloeverlanden
I zal eerstdaags bijeenkomen ter
i bestudering van een rationele
exploitatie van de stroom en
i de rijrivieren. E.C.A.-autori-
i teiten stellen te Parijs een on
derzoek in n.a.v. een bericht,
I dat de Franse Fordmaatschap-
pij Amerikaans automateriaal
ter waarde van 3 millioen frs,
ingevoerd in Frankrijk, naar
Polen zou hebben uitgevoerd.
Ter Batavia is een bondeléider
gearresteerd, die een Nederland
se communist bleek te zijn.
M.i.v. heden is het tijdelijk af-
1 leveringsverbod van spiritus en
j moutwijn opgeheven.
Een 19-jarige Haagse maga
zijnknecht is gearresteerd we
gens diefstal van vulpennen en
-potloden ter waarde van
f 16.000.—.
Gistermiddag werd, op verzoek
van de voorlopige commissie tot
stichting van een Volkshoge
school in Zeeland en op initiatief
van de Stichting Zeeland voor
Maatschappelijk en Cultureel
Werk in de Confreriezaal van
het Middelburgse Schuttershof
een besloten vergadering gehou
den, waarin door met het doel van
I een Volkshogeschool voor Zee-
1 land sympathiserenden gesproken
werd over de vraag, of inderdaad
tot stichting van een Volkshoge
school voor Zeeland kan worden
overgegaan en zo ja, in «elke
vorm dit dient te geschieden.
Na een kort inleidend woord
van de directeur der Stichting
Zeeland, de heer C. Lijnzaad,
sprak namens het hoofdbestuur
der Ver. lot stichting van Volks
hogescholen in Nederland, dr H.
D. de Vries Reilingh. Hij gaf een
uiteenzetting van het doel van
het Voikshogeschoolwerk en wees
op een aantal zich hierbij spe
ciaal in Zeeland voordoende om
standigheden.
Een uitgebreide bespreking
volgde hierna, waarin vertegen
woordigers van diverse geestes
richtingen en Zeeuwse eilanden
hun mening naar voren brachten.
Uit de besprekingen bleek, dat
de aanwezigen unaniem van oor
deel waren, dat in Zeeland inder
daad mogelijkheden bestaan voor
het Voikshogeschoolwerk, mits
deze zaak wordt geleid door per
sonen. die algemeen het .vertrou
wen der Zeeu«'se bevolking be
zitten.
Besloten werd een voorlopig
bestuur, dat als werkcomité zal
optreden, in het leven (e roepen
en binnen afzienbare tijd een ver
gadering te beleggen, waartoe
een grotere kring van belangstel
lenden zal «'orden uitgenodigd.
Daarin zal dan gesproken wor
den over de voor Zeeland meest
geëigende vorm van het Voiks
hogeschoolwerk.
In de vergadering van gisteren
was o.m. aanwezig de heer A.
Schout, lid van Gcd. Staten.
DE BILT ZEGT:
Rustig weer.
Overwegend droog weer met
overdrijvende wolkenbanken en
|Op enkele plaatsen nevel of mist.
Weinig wind. Tamelijk zacht
I weer.
