Ranter gelooft, dat de aanslag bij Woeste
Hoeve geen toeval was.
Met volle bewustzijn voor Christelijke
organisatie.
HU was de enige overlevende der
vier inzittenden.
Hoog bezoek bij het C.N.V.
Goed begin voor tuin-
bouwexport.
Conferentie van Sumatra
EerzameKamerleden werden spitse rechercheurs
Tussen „neo-calvinlsme" en „doorbraak".
Seys Inquart bezocht hem
in Apeldoorn. bewusteloos? I naar Hamburg. Tenslotte kwam- De „Mutual Broadcasting
iyélijk
56cip.po,d
'li I!l\1
£le cOiaam man de ÏÏlanLak
Strüd om Duitse vertegenwoordiging in het buitenland
Zaterdag 19 Maart 1949
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 4
Gesprekken in de cel met Rauter. (IV)
in /.yn gesprekken in de eel met prof. Posthumus en drs de Jong
toonde Rauter zich trots, dat h'y de aanslag had overleefd, lly
vertelde van de kogels in z(Jn lichaam: „Elf schüsse aeht
schiisse", zeide h(j, zichzelf corrigerend. Toen hij in het ziekenhuis
kwam, na zwaar gewond een nacht in de kou buiten te hebben
gelegen zonder dat iemand hem te hulp kwam, gaven de doctoren
niet veel meer voor zijn leven. Seyss-Inquart kwam hem nog de
hand drukken: ze dachten, dat hij in de daaropvolgende nacht
zou sterven.
Dit is juist, want het Rijksinstituut heeft een telegram gevon
den, dat Seyss daags na de aanslag aan Himmler heeft gezonden.
Daarin stond letterlijk: „De verwonding van Rauter is levensge
vaarlijk. Arts houdt acuut levensgevaar voor mogelijk. Legergroep
zond specialisten. Ik laat mevrouw Rauter bericht sturen."
reerd en uitgepompt. Ik had erg
veel bloed verloren en kreeg twee
maal bloedtransfusie. Er waren
nog twee chirurgen by, beiden
professoren, en ook nog een kaak-
specialist, ook een professor, die
constateerden, dat het er slecht
met mij voorstond. De Rykscom-
missaris kwam ook op bezoek. Zij
allen verwachtten, dat ik die
nacht zou sterven. Men consta
teerde, dat ik een zeer sterk hart
had. Toen kwam er echter nog
een longontsteking en een borst
vliesontsteking by en toen heb ik
tien dagen lang tussen leven en
dood gezweefd. Mijn borstkas was
vol etter. Eerst heeft men mij
490 kubieke centimeter bloed en
etter afgetapt en toen nog eens
2500. Mijn hart was volkomen
naar rechts geschoven en kwam
steeds hoger te zitten, zodat ik
helemaal geen lucht meer kreeg.
Toen werd ik naar de buurt van
De Inzet van onze tulnbouw-ex-
port is, naar uit Naaldwijk wordt
gemeld, goed tg noemen. Vooral
nu Duitsland meer perspectieven
biedt, gaat de handel zich meer
Instellen op een meer normale af
zet. Het vorig jaar, toen vrywel
uitsluitend de afwijkende kwali
teit en hetgeen ln ons land on
verkoopbaar bleef, naar Duits
land werd gezonden, gaf aan de
tuinbouw weinig bevrediging.
Juist omdat Duitsland als het
belangTijkste afzetgebied uit vroe
ger jaren thans minder goede pro
ducten ontving, ontstond de vrees
dat onze kansen slechter zouden
worden voor de toekomst. Boven
dien ging er een prikkel verloren
voor veel tuinders om een zo goed
mogelijk product te kwaken. Dat
Duitsland nu reeds veel tuinbouw
producten afneemt, Is ln Januari
gebleken, toen meer dan de helft
van onze tulnbouw-export, die toen
ruim 40.000 ton bedroeg, naar dat
land werd gezonden. Vooral de
uien-export was van grote bete-
Enschede vervoerd, daarna naar
zelf. Het feit, dat ze zo snel weg- Groningen op 2 April, en op 13 ken(s
gelopen zijn, is een bewijs, dat het April ging ik naar Oldenburg, ten
niet om u te doen was. Was u zuiden van Emden en van daaruit
bewusteloos I naar Hamburg. Tenslotte kwam - De „Mutual
„Am nachsten Tag in der frühe, Rauter: Nee, de anderen waren ik in Pioen terecht, waar ik op System" heeft de faciliteit van
da lebte der Rauter noch", zo ver- onmiddellijk dood. Het gebeurde 9 Mei door de Engelsen werd ge-500 van zijn omroepstations in de
telde Rauter verder. Na de aan- om kwart over tien. Het was zeer arresteerd. Ik kwam toen meteen V.S. aangeboden aan de Sowjet-
slag lag hij maandenlang in ver- koud, daarom was er vrywel geen in de gevangenis terecht. functionaris Jacob Lokamin, ten-
schillende ziekenhuizen. Tenslotte mens op de weg. Uit de richting] r n einde hem in staat te stellen, zijn
werd hy in Pioen op 9 Mei door Apeldoorn kwamen twee vracht- - beschuldiging te staven als zouden
de Engelsen gearresteerd en aan auto's voorbij. Ik heb een paar) tegen represailles? de V.S. onder censuur leven,
de Nederlandse justitie uitgele- schoten gelost, maar onze wagen j Vraag: Wat hebt u met Seyss-
verd. stond helemaal aan de kant. DoorInquart besproken, toen hij u in
In de cel te Arnhem werd het het gerammel van de auto's heeft Apeldoorn bezocht?
volgende gesprek gevoerd: men my niet gehoord. Pas 's och-j Rauter: Ik kon niet spreken.
Vraag: Was de aanslag op u tends om 7 uur ben ik gevonden.j We hebben elkaar alleen de hand
geen toeval Er kwam een troep infanterie gedrukt.
Rauter: Nee, geen toeval. Ik voorbij met paarden, en die wil-j Vraag: En wist u van de gijze-
heb aldoor het gevoel gehad, dat den ook voorbij rijden. Ik riep hen laars
het geen toeval was. In Didam, zo hard als ik kon. Eén kwam op Rauter: Pas veertien dagen la-
enige dagen tevoren, is het mij mij toe. Hij dacht eerst, dat ik ter hoorde ik dat. Schöngarth,
opgevallen, dat ik geschaduwd dronken was. Ik kon haast niet mijn plaatsvervanger, vertelde
werd. spreken, alleen maar stamelen.het mij. Toen heb ik me ontzet-
Vraag: Door wie? 1 Maar toen zag hy, wat er gebeurd tend opgewonden. Ten eerste leef-
Rauter: Door mensen van de was. i de ik nog, en ten tweede heb ik
verzetsbeweging, dat merkt men Vraag: Wat hebben ze toen ge- j juist in mijn dienstverband deze
dadelijk. Ik heb mijn omgeving daan I geschiedenis als hoogst ongewenst
gewaarschuwd, dat de mannenRauter: Men heeft toen dadelijk beschouwd en nooit een straf te
gen de bevolking gewild. Ik zou
dat met Himmler wel hebben
klaargespeeld. Schöngarth was
van oordeel, dat dat niet zou
Wall Negara van Oost-Suma-
tra, dr Mansur, heeft een uitno
diging aan onderscheidene gebie
den van Sumatra gezonden, waar
in hy zegt, dat de voortschrijden
de politieke ontwikkeling in In
donesië meer en meer duidelyk
maakt, dat het voor de volken
van Sumatra nuttig en gewenst
is tot nauwere en betere samen
werking te geraken. Hij zegt
daarom het initiatief genomen te
hebben tot een conferentie van
Sumatra, te houden te Medan en
aanvangend op 28 Maart. De con
ferentie zal ongeveer vijf dagen
duren en heeft tot doel het leg
gen wn het eerste contact tussen
de onderscheidene gebieden en
volken van Sumatra.
Uitgenodigd werden: Atjeh,
Sabang, Tapanoeli, Nias, Minang-
De Parlementaire Enquêtecommissie, bestaande uit de
heren Donker (Arb.), voorzitter, Schilthuis (Arb.), Algera
(A.R.), v. Dis (S.G.P), Jvr. Wttewaal van Stoetwegen
(C.H.), Korthals (V.V.D.), Koersen (K.V.P.) en Stokvis
(C.P.N.), die op 12 November 1947 werd samengesteld, is
met haar eerste werk voor de dag gekomen. De heer Fievez
S) (K.V.P.)die sinds geruime tijd zeer ernstig ziek is, heeft
helaas dit verslag niet kunnen ondertekenen. Als men de
5 eerste twee delen doorleest, dan zal men ongetwijfeld tot
A de ontdekking komen, dat een dergelijke commissie een
X) zware taak heeft. Van eerzaam Kamerlid zijn de leden dei-
ja commissie spitse rechercheurs geworden, die weliswaar
5 weinig recalcitrante getuigen hebben te verhoren (slechts
(ft drie moesten gedagvaard worden, de anderen verschenen
5 na een vriendelijk briefje), maar die toch evenzeer op hun
0 qui vive moeten zijn als een Inspecteur Vlijmscherp. De
commissie is langzamerhand uitgegroeid tot een klein
y apparaat. Drie subcommissies en evenveel wetenschappe- y
(f> lijke assistenten, daarnaast losse medewerkers, een staf van
y 15 typistes en Kamerstenographen werkten mee aan de. y
totstandkoming 'van dit eerste verslag. Niet minder dan (f> j
y zestig vergaderingen moest de commissie houden, hetgeen y
f echter nog niets is vergeleken bij het aantal getuigen dat
tot nu toe is gehoord, n.l. ruim 500. De getuige, die het y
langst onder het mes is geweest, is de oud-gouverneur van
y Indië Tjarda, die van 's ochtends 10 uur tot des avonds y
(c half acht, met een onderbreking van een half uur, werd
y verhoord. Als men dat allemaal weet, gaat men begrijpen y
S waarom de leden der commissie nog maar zo weinig in de
Tweede Kamer zitten en men begrijpt dan ook dat het y j
f uitreiken van het eerste deel werkelijk een voldoening voor (e
de leden is geweest. Daarom was het Polygoon toegestaan y
de uitreiking van deze boeken aan de parlementaire pers 0
y te filmen. Men is anders niet zo filmachtig in onze Volks- y
vertegenwoordiging.
0 Z>
MENSELIJKE TRAGIEK.
Van een mij onbekend schrij
ver, las ik de volgende uitspra
ken:
„De mens is het doeltreffendst
voor de eensgezindheid ingesteld,
maar tegelijk is hij hetdie de
vijandschap en de haat tot de
bloedigste tragedies opvoert.
Wij kunnen niet zonder de
maatschappij leven en toch kun
nen wij die maatshappij niet
duurzaam houden. Wij wensen
in gemeenschap te verkeren,
maar kunnen er geen vrede be
waren. Wij zoeken elkaar en als
wij andere mensen hebben ge
vonden, verscheuren wij elkaar.
Van nature sociaal, d.w.z. op el
kaar aangewfpen, krijgen tvij on
enigheid door onze kwade be
geerten".
Het portret van de mens is
hier maar al te jvist getekend.
En het tragische is. dat dit ook
geldt van hen, die in Christus
Jezus belijden te geloven.
De apostel Paulus wist er van
mee te praten.
„Ik weet, dat in mij, dat is in
mijn vlees, geen goed woont".
„Het kwade, dat ik niet wil, dat
doe ik". „Ik. ellendig mens".
Maar Goeie zij dank, dit was
niet zijn laatste woord.
Er is een uitweg uit deze im
passe.
Ik dank God, door Jezus Chris
tus, onze Here!
PROF. VAN NIFTRIK:
wat voorzichtiger moesten zijn. Ik de omgeving afgezocht. Dat was
heb de indruk dat de telefoon- natuurlijk onzin. Die mensen
dienst, de verzetsmensen bij de te-J brachten me toen water en ik liet
lefoondienst, een rol hierin ge- een van hen om een ziekenauto
speeld hebben. Onze telefoonge- telefoneren. Om acht uur kwam gaan, het was toch onmogelijk om
sprekken werden voortdurend af- j die aangereden. Aan de sergeant j de Höhere SS- und Polizeiführer
geluisterd. Mijn ordonnans-offi- gaf ik het bevel, de kaartenmap zomaar te laten doodschieten zon-
cier heeft drie uur voor ons ver- en mijn actetas onmiddellijk bij1 der enige repressaille. Ik beweer-
trek een telefoongesprek gevoerd mijn tweede staf in Apeldoorn af j de echter, dat ik dat by Himmler
en zich daarbij onvoorzichtig uit- te geven. Ik werd toen naar Apel- wel zou hebben bereikt. Voor my kabau. Benkalis, Indragiri, Djam-
gelaten. Ook dit gesprek zal doorn gebracht. Dr Fischer van zou het een persoonlijke genoeg- bi, Riouw, Bangka, Billiton, Zuid-
waarschijnlijk zijn afgeluisterd en de Wehrmacht heeft mij daar in 1 doening geweest zijn, als er ter Sumatra en Bengkoelen.
de ondergrondse wist dus, dat ik het Wehrmachtslazarett geope- wille van mij niets was gebeurd.
om die bepaalde tijd zou vertrek
ken, zodat ik ben opgewacht. Nu
wordt er gezegd dat men een
voedseltransport wilde overvallen,
maar bepaalde observaties op het
laatste ogenblik voor de aanslag
doen my' toch aannemen, dat het
een persoonlijke aanslag was.
Rauter hield zich dood.
Vraag: Welke observaties?
(Van onze Utrechtse correspondent.)
Op het bondsbureau van het Christelijk Nationaal Vakver
bond te Utrecht ontving men een dezer dagen hoog bezoek.
De heer Lee R. Smith, adviseur van de E.C.A.-missie voor Ne-
derland inzake vakbondsaangelegenheden werd namelijk ve
Rauter. Toen de beschieting be- utrecht ontvangen en rondgeleid langs verschillende instel-
eindigd was (275 schoten zyn eriingen van bet c.N.V.
op de kleine B.M.W. gelost, ik had
acht schoten) viel het me op, dat
een van hen het schijnsel van de
lantaarn naar beneden richtte,
naar de nummerplaat. Dat doet
men alleen, wanneer men zich
teert en die inzonderheid hand
werkslieden onder haar leden
telt; dan de Congress Industrial
Organization (C.I.O.), een orga
nisatie hoofdzakelijk van fa
brieksarbeiders, opgericht in
1935 en de Railroad Brother
hood, welke speciaal het spoor
wegpersoneel omvat. Zoals men
ziet is er van confessionele
scheiding geen sprake.
Amerika is het land van de
De heer Smith was bereid en-voornaamste.
kele mededelingen te doen over De bezoeker prees de voor-;gr°<f getallen. De A.F.L. telt
zijn werk hier te lande. Hij is treffelijke samenwerking, die jr ;*cht millioen leden, de C.I.O.
nog maar enkele maanden in bestaat tussen de Marshall-staf heeft er zes mihoen en het le-
Nederland doch zal er enige tijd e« de vakbonden. Wat de vak- j dental van de R.B. bedraagt on-
.to, J i.i4. -utt ..kil. iïpvppr ppn mi linpn Vptpp pkpn
overtuigen wil, dat het de goede blijven om volledig ingelicht 13'beweging zelf aangaat: hij achttegeveer een millioen. Vergeleken
auto is. Ten tweede: toen de worden aangaande de arbjió'de Stichting van de Arbeid een "ij deze massale organisatie
schoten gevallen waren, kwam der vr;je vakorganisaties Daar- bijzonder nuttig instituut, dat1 moet de heer Smith de Neder-
ecn der aanvallers van rechts toe zoekt hij contact ,^et het vooral in een klein land als Ne-1 Jandse vakbeweging wel erg
naar voren gelopen en scheen me CKV de K A B en het NVV 'derland effectief werkzaam kan I klel" gevonden hebben en spc-
in het gezicht. Ik wilde mijn re- In die kringen" wil Mj 'de zijn. - - - -
volver trekken en hem in het ge- Marshall-gedachte propageren.
zicht schieten. Ik heb me echter Want zo merkte de bezoek|r 0
dood gehouden, mijn gezicht was wil de Amerikaanse hulp wer
helemaal bebloed. Ik overlegde, of
I ciaal het C.N.V., dat in de rij der
kelijk vruchten voortbrengen,
ik zou schieten of niet. Wy hadden dan dienen het in de eerst^
belangryke kaarten m de wagen, plaats de arbeiders te zijn> di.
DE AMERIKAANSE I vakbonden de onderste plaats
VAKORGANISATIES.«"leemt. Niettemin toonde hy
i zich zeer verrast toen de heren
Daar de heer Smith al meer
dan dertig jaar meewerkt in j
F. P. Fuykschot, J. H. Wernsen
en R. Hagoort (respectievelijk
secretaris, penningmeester en
want ik zou de volgende dag naar hun schouders er 0nder zetten.- hij is vice-president van de 1 van"^!
generaal Blumentritt Sfn. Ik Als eerste voorwaarde voor het, vakbond der spoorwegmensenl ff*
aarzelde: schieten of met schie- welsl van het Marshall- liet hij graag iets horen over i ,e.n n
ten met het oog op de kaarten.;k jn d verhoging van de vakbeweging in Amerika. Erle.te" zlen' °aar?? k®?
SU'kSmnóS ™5 h«' b~' "ll 1,81
is dood", als men mij niet her-
(Van onze Utrechtse correspondent.)
Voor de zoveelste maal na de bevrijding heeft een christelijke
organisatie zich bezig gehouden met een discussie over haar recht
van bestaan. Ditmaal roerde het „Verbond van Protestants-Christe
lijke Werkgevers in Nederland'' Donderdag te Utrecht in jaarver
gadering bijeen deze materie aan. Daar waren wei oorzaken voor
De heer A. Borst Pz., voor- sen van de „doorbraak" zich.
zitter van het Verbond, zeide in Die vinden dat ze het evange-
zijn openingswoord, dat een or- lie voor 1949 op de rechte wijze
ganisatie die 31 jaren telt (of ui begrepen hebben, zeide prof.
de oude vorm al 58) de kinder- I Van Niftrik.
schoenen wel ontwassen is. VoorNu ben ik zelf, zo ging da
buitenstaanders klinkt het daar- spreker voort, noch neo-caivi-
om vreemd, dat het Verbond na mst, noch doorbraakman. Nocli-
zoveel jaren het pleit gaat voe- tans heb ik de christelijke orga-
ren voor zijn goed recht alsnisatie lief op het terrein van
christelijke organisatie. Dat dit onderwijs, politiek en vakbewe-
nodig was, verklaarde de heer ging. Wanneer de „doorbraak"
Borst enerzijds uit de aanwezig- ue mensen uit iiet diensthuis dei
heid van een door de macht van christelijke organisaties v.il lei-
de bezetter aanvaarde eenheids- J den, dan is het effect van dit
ondernemersorganisatie, ander- streven, dat de christelijke or-
zijds door 'de nog steeds uitge- ganisaties zich nö.' dieper in
spraken weigering van eenboren,
groep industriële werkgevers omWanneer het u erns 1 is met
te erkennen het recht en de u a appèl op allpn die Christus
noodzakelijkheid van de pro- belijden zo voegde prof. Van
testants-christelijke onderne- Niftrik het Werkgeversverbond
mersgroep tot zelfstandige or- j toe dan zult gij u niet kon-
ganisatie op economisch en so- nen vastleggen op een bepaalde
ciaal terrein. theologie, bijvoorbeeld op de
Terwijl de Landstand door de neo-calvinistisehe. In dat geval
boeren tot een paskwil gemaakt zie ik geen toekomst voor welk'
is en de kracht van het Arbeids- protestants-christelijke organi
front voornamelijk door confes- satie ook.
sionele arbeiders werd gebro- Ik heb op de doorbraak tegen,
ken, hebben industriële- en han- dat hij redeneert vanuit het
delskringen de even ongrond- Koninkrijk Gods. Ik maak be
wettelijk tot stand gekomen Or- 1 zwaar tegen het neo-calvinisrr.e
ganisatie-Woltersom gezien ais omdat het argumenteert vanuit
de ideale vervulling van hun de Schepping. Nu is de Schep-
streven naar eenheid. ping voor ons even onbekend
De Woltersomse organisatie als het Koninkrijk Gods. Maar
verkeert in stadium van liqui- van die twee partijen vind ik
datie, aldus de heer Borst. Ue de doorbraak het gevaarlijkst,
weg naar de ontplooiing der Want speculatie op de Schep-
vrije organisaties ligt dus open. pingsordeningen stuit nog op
kend had?
Vraag: Is dat wel overtuigend?
Rauter: Ik had brede gouden
epauletten, hy moet gezien heb
ben dat het een hooggeplaatst of
ficier was. Dat heeft mij persoon-
lijk de overtuiging gegeven, dat
het inderdaad om mij ging.
Vraag: Als dat werkelijl»zo ge
weest was, hadden ze u dan zo
laten liggen?
Rauter: Dat is iets, wat ik ook
niet begrepen heb.
Infanteriegroep vond Rauter.
Vraag: Als ze geweten hadden,
dat u Rauter was, hadden ze ze
ker de wagen onderzocht en u
(Ingez. mededeling, advert.)
VITA VONK BIRD'S EYE
Vn*t i» wfcMfe
WINTERZON KRISTAL
1948 voor een ton heeft uitge
keerd aan steun van t.b.c.-lij-
ders. Later op de dag bezocht
hij in het sanatorium Sonne-
vanck te Harderwijk de pavil-
1 joens van het C.N.V. Voorts oe-
zichtigde hij het vacantie-oord
te Putten en de drukkerij waar
men elke veertien dagen 165.000
exemplaren van het C.N.V.-
orgaan „De Gids" drukt.
De heer Lee R. Smith hoopt
zich binnenkqrt opieuw met hec
C.N.V. in verbinding te stellen,
daar hij uiteraard in een dag
onmogelijk een indruk krijgen
kon van al het werk der chris
telijke vakbeweging.
FEUILLETON
F. HORACE ROSE
75 ons zyn zegen zou
geven."
Hierover maakte Treso een
scherpe opmerking door hem te
Hoofdstuk XXXIX.
EEN HUWELIJK WORDT
UITGESTELD.
Het nieuwtje van het op han
den zijnde huwelijk tussen
lijk een huwelijk als geldig be
schouwen, dat zonder de tussen
komst van de kerk was voltrok
ken. Bij ontstentenis van een
priester bleef haar dus niets an
ders over dan er op te staan, dat
die gedeelten van de huwe-
Treso en Thara ging rond als lyxsdienst zouden worden voor
een lopend vuurtje; het was ook gelezen, dat zij zich nog zo goed
zinloos en onmogelijk om het kon herinneren, dat zij ze op kon
kunnen omdat je de godsdienst gebruikt
hebt bij een atheïstische trou
werij."
Ondanks deze tegenwerpingen
geheim te houden. Ik nam niet
de moeite om de uitwerking er
van na te gaan, hoewel ik er vrij
zeker van was, dat het de po
pulariteit van Fredrigo niet zou was ze ook nog een keer bruids-
verhogen bij diegenen die voor1 meisje geweest bij het huwelijk
zichzelf op bevordering hoop- van een vriendin,
ten. Maar al heel gauw kwam
er tydelijk een kink in de kabel,
die mij niet weinig satirisch
vermaak bezorgde.
Zover als het die gemeenschap
van overtuigde atheïsten betrof,
zou men wel het Sowjetmodel
voor dergelijke ceremonieën
hebben willen volgen. Bij aan
komst handen geven door beide
partyen en een over de tafel ge
schoven schriftelijk bewijs,
daarmee zou de plechtigheid
zijn afgelopen.
Maar Treso stond er op, dat
het wat kerkelijker zou toegaan
dan op deze manier. Door haar
opvoeding in het klooster, en
ook haar hele gedachtengang en
levenshouding, kon zij onmoge-
fers te brengen.
„Ik zal dat formulier wel le
zen als je het maar zo duidelijk
opschrijft, dat ik het lezen kan",
zei haar vader, in brommend
protest, ,,'t Is trouwens toch il-
lemaal onzin. Ik twijfel er niet
aan of je zult God's Naam er
zoveel mogelijk bij slepen, ter
wijl je verstand je toch moet
zeggen, dat God, als er een God
is, niets te maken heeft met
mensen die dwaas genoeg zijn
om te trouwen, of als Hij er
wat mee te maken heeft, dan ze-
Treso, die zich niet bewust j ker evenveel om ze weer te doen
was van de humor van het ge-scheiden. In elk geval zou H'j
val, stelde een ultimatum aan j lachen bij de gedachte aan een
haar vader, die dit allemaal I kerkdienst voor je huwelijk met
walgelijk vond, dat zij slechts i een atheïst."
met Thara wilde trouwen op) „Ik ben er ook nog niet zo
deze voorwaarde, dat hij, Fre- zeker van, dat Hij mij hier niet
zeggen de Naam van God niet hield Treso vast, dat het huwc-
op zijn lippen te nemen. En wat j lijk niet zou plaats vinden voor
het altaar van Ibel Therter be-ze van het huwelijksformulier
treft, dit was een heidens altaar,1 had opgeschreven, zoveel als zij
en gebruikt om er bloedige of- zich er nog van herinnerde, oi
schrijven. Toen ze nog op de
kloosterschool ging had ze ver
scheidene huwelijken bijge
woond en na haar schooljaren
drigo, officieel zou voorlezen het
formulier, terwijl bruid en brui
degom, in tegenwoordigheid van
voor zal straffen", zei Treso,
behalve dat ik hem nu al om
vergeving heb gevraagd en de
de hele gemeenschap, voor eengelofte heb afgelegd om, zodra
geïmproviseerd altaar stonden.
Het idee ergerde Fredrigo en
amuseerde Thara.
„Waarom laten we de plech
tigheid niet plaats vinden bij het
oude altaar van Ibel-Therter?"
stelde hij voor. „Bovendien
woont daar ergens in de krater
holte één of andere godheid, die
ik in een beschaafd Christelijk
land terug kom, naar de pries
ter om absolutie zal gaan."
„Die geeft hij vast niet", was
het vinnige weerwoord van haar
vader. „En als hij het deed, zou
het alleen maar een zinloze
vorm zijn. De kans is veel groter
dat hij je zou excommuniceren
ook een paar gebeden, die haar
verontwaardigde vader zou
moeten voorlezen. En daar net
geheugen van Treso niet al te
best werkte en ik twijfel of
iemand anders het er beter af
zou brengen met een huwelijks
formulier, zelfs voor je eigen
huwelijk moest deze vreemde
„kerkelijke" plechtigheid nood
gedwongen van de morgen wor
den verschoven tot wanneer ze
klaar was.
Kadek was het die één van de
meest sarcastische commentaren
leverde op dit unieke huwelijk
terwijl Spezha de andere
maakte.
Kadek: Zeg Faos kun jij
de senhorita niet helpen haar
bruidsdagen te verkorten door
de gebeden uit te schrijven voor
het lange leven en geluk van
Thara en zijn bruid speciaal
voor Thara?
Spezha: Geheel tot je
dienst, Faos, waarom laat je
mij eigenlijk niet een van de
toverdokters van Teg Telerae
halen, die zou stellig niet bijge-
loviger zijn dan één van julhe
eigen dominees, en het zou stel
lig minder kosten!
(Wordt vervolgd.)
Wat doen wij? Kiezen wij voor
een humanistische geestesrich
ting, die uitgaat van de voor
treffelijkheid des mensen, of
voor een christelijke geeestes-
richting, die de doemwaardig
heid van de mens aanvaardt,
maar die óók weet van de vrij
making door Jezus Christus?
DE GEEST VAN ERASMUS.
By de beantwoording van
deze vraag liet men zich voor
lichten door prof. d r G. C.
van Niftrik, hoogleraar
aan de stedelijke Universiteit te
Amsterdam.
Ons volk, zo begon de hoog
geleerde spreker, is de geest van
Erasmus nooit kwijt geraakt.
Van oudsher wordt <je liberale
geestesgesteldheid zowel bij hu
manistisch als bij rooms en pro
testant georganiseerden aange
troffen. Wij willen vrij zijn, ook
in het organisatieleven. Wij kie
zen onze eigen organisatievorm.
Voor rooms-katholieken spreekt
de aparte confessionele organi
satie vanzelf, krachtens de bo
vennatuurlijke beïnvloeding van
het natuurlijke leven. Voor de
kerkelijk gereformeerden was
christelijke organisatie ook haast
vanzelfsprekend. Bij de her
vormden ging dat minder auto
matisch en de geestesgesteldheid
in de hervormde kerk na de be
vrijding maakt het voor elke
christelijke organisatie moeilijk.
Men erkent in de hervormde
kerk wel het historisch recht
van confessionele organisatie in
de vorige eeuw. Maar zo
roept men ons toe er is een
grotere openheid voor de chris
telijke boodschap in de neutrale
organisaties van tegenwoordig.
Bovendien geeft de kerk thans
leiding op verschillend terrein,
zodat christelijke organisatie
hoe nodig ook in een vorige pe
riode, niet toe te juichen is
Want dat wordt maar een
pseudo-kerk. De gereformeer
den, zo oordeelt men, zien
krachtens hun wedergeboorte-
leer in de christelijke organisa
tie de partij en het leger van de
Heere God. Dat alles wordt dan
als neo-ealvinistisch aange
merkt. Door die bewering voe
len hervormden zich onzeker in
het midden ener christelijke or
ganisatie.
HET EFFECT VAN DE
DOORBRAAK.
Tegenover de neo-calvinisti-
Genesis 3 (de val des mensen;.
Speculatie op het Koninkrijk
Gods heeft geen remmen meer.
Wij mogen echter noch het ver
leden verabsoluteren (de Schep
ping) noch de toekomst (het
Koninkrijk Gods).
WAT DAN?
Hoe zal dan onze houding
moeten wezen? Prof. van Nif
trik 'formuleerde haar aldus:
wij dienen van ogenblik -tot
ogenblik en van stap tot stap te
■•ragen: „Spreek Heer, want Uw
knecht hoort". Ik kies, zei de
hoogleraar, met volle bewust
heid voor de christelijke orga
nisatie omdat ik er Christus
ontmoet. Wie Jezus ontmoet be -
1 reedt Golgotha en komt met de
liefde in aanraking. Maar even
goed met het recht en wel met
het recht Gods. Op Golgotha
werd Gods liefde en recht in
énen openbaar. Welnu, op deze
belijdenis ontmoeten wij alkan
der. Al denken we wellicht ver
schillend over de Schepping en
over het Koninkrijk Gods; over
het offer van Christus hebben
we een gelijke mening. Door die
gemeenschappelijke belijdenis
moet onze practijk bepaald wor
den. Zo werken wij samen als
protestants-christelijke werkge
vers in een vijftal punten sa
men. Ten eerste zal men zelf
standig de Heilige Schrift moe
ten lezen. Het horen van de
preek 's Zondags ontheft ons
daar niet van. Door het persoon
lijk lezen van de Heilige Schrift
leren wij hoe ons leven (ook het
maatschappelijk leven) er uit
moet zien. Voorts zal de chris
telijke ox-ganisatie er zijn om de
continuïteit der Wet te hand
haven. In de derde plaats zal
met de christelijke organisatie
de .ascese verbonden zijn, net
zich onthouden van de wereid.
Ten vierde organiseert men zich
ln christelijk verband uit piëteit
voor het verleden. Nederland zou
Nederland niet zijn els daar niet
ae heroïsche strijd op schoolge
bied en politiek terrein ware ge
streden. Er zit in de christelijke
organisatie een sterk eerbied
wekkend verleden, dat tegen
woordig zo maar wordt ver
waarloosd.
Tenslotte bestaat er ook nog
zoiets als paedagogische barm
hartigheid. De gedurfdheid
waarmede de jongeren soms
verwezen worden naar neutrale
organisaties, door hun predi
kanten, noem ik huiveringwek
kend. Het is pastorale onbarm
hartigheid wanneer men een
jongere, die amper belijdenis
heeft gedaan alleen zet in een
neutrale organisatie om „lien-
tend licht en zoutend zout" te
zijn, beweerde prof. Van Niftrik.
Gesteld al, dat men zijn aposto
lische roeping het best in een
neutrale organisatie zou vervul
len.
H. DIEMER.
„De beste turf zat onder in
het schip." Aldus kwalificeerde
de tweede spreker, de heer H.
D i e m e r, de rede van prof.
Van Niftrik.
De heer Diemer, oud-direc
teur van „De Rotterdammer",
zette in een gedocumenteerd
betoog uiteen hoe de organisa-
tie-Woltersom tot stand was ge
komen en hoe zij nu weer zou
vervallen, al was hij er van
overtuigd, dat met de volledige
afwikkeling nog jaren gemoeid
zijn.
Zo hield men zieh op de jaar
vergadering van. het Verbond
niet principiële en practische za
ken bezig. Zeer snel werden
enige huishoudelijke kwesties
afgehandeld. Het jaarverslag,
een boekwerkje waarvan de in
houd was opgesteld door de he
ren mr J. van Aartsen en mr J.
Kramer, secretarissen, kreeg
hartelijk applaus.
Op een desbetreffende vraag
deelde de heer Borst mede, dat
er weldra nader nieuws over
het komende „Derde Christelijk
Sociaal Congres" te wachten is.
Het ontwerp voor de bezin-
ningsarbeid is gereed. De con
grescommissie kon niet worden
gevormd door organisaties, maar
zal uit personen bestaan.
In het bestuur van het Ver
bond koos men oud-minister mr
J. Meynen, directeur van de
A.K.U. te Arnhem.
Ter jaarvergadering waren
mensen over wie Jezus Christus aanwezig de heren mr dr J. J-
heerschappij oefent. En dat kan R. Schmal en H. Kikkert na-
nooit worden uitgeleefd in een
neutrale organisatie.
Prof. van Niftrik vatte net
goed recht der organisatie van
mens de C.H. Tweede Kamer
fractie en A. Stapelkamp na
mens de A.R. Tweede Kamer
fractie.
sche opvattingen stellen de men-, den en wier opvattingen niet over-
De Duitse Sociaal Democratische eenkomen met die der meeste te-
Party heeft de Duitse autoriteiten genwoordige Duitsers. Men
van het Bizonale Economische Be- twijfelt verder ae
stuur ervan beschuldigd, heimelijk vertegenwoordigers
maatregelen te treffen voor de trop's ministerie in staai zu en
oprichting van een nieuw ministe- zijn vertrouwen te vi e en in ie
rie van Buitenlandse betrekkingen buitenland.
dat t.z.t. de buitenlandse betrek- Het Amerikaanse orgaan spreekt
kingen van de West-Duitse bond de overtuiging uiit, lat Duitse m-
voor rijn rekening zou kunnen ne" i f^reSe werk voor de bui-
DÓ Amerikaanse militaire rege-ltenlandse vertegenwoordiging zul-
gering richt zich vooral tegen het len moeten gaan verrichten, ten-
heimelijke karakter van deze voor. jj®' a"
bereidingen. Volgens de socialis- invloeden te onttrekken. De ïn-
ten willen Dr Volrath van Malt- richting van een buitenlandse ver-
zahn en Dr Schn'uwind de samen- tegenwoordiging, waarmede na de
stelling van het toekomstige con- instelling der Bondsregering een
sulaire corps onttrekken aan de begin kan worden gemaakt zou
toekomstigi bondsregering. Vol- het karakter van een handekver-
gens de Amerikanen wil men het tegenwoordiging hebben. Het ligt
buitenlandse bestuur monopolise- evenwel in de bedoeling aan de
ren in handen van Duitsers, die handelsvertegenwoordigers ook
aan de oude tradities zijn gebon- politieke (waarnemende) opdracht
te geven.
