In Grljpskerke wordt het Zeeuwse
houtsnijwerk nog gemaakt.
Polderlasten in Zeeland sinds 1939 met
74 pCt gestegen.
belangstelling van het
Openlucht-Museum.
Herbouw van Middelburgs
binnenstad.
Bondsdagen van de C.B.T.B.
te Middelburg.
Ket drama te Eeöe.
Stijging by calamiteuze
polders het sterkst.
ZeeuuM MeJilei
Zaterdag 19 Maart 1949
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 2
Bijna aan het eind van de Jaeob
Catsstraat te Grijpskerke staat
•en eenvoudige landarbeiderawo-
aing. Naambordjes op de deur en
een bel kent men hier nog niet,
doch als we dan wat minder of
ficieel onze komst hebben aange
kondigd, bljjken we toch op het
juiste adres te zijn aangeland, n.l.
bü ile heer W. Krijger, die één van
de weinigen is, die nog het Zeeuw
se houtsnijwerk maakt.
Toen we korl geleden de prijs
zagen, die V.V.V. uitlooft aan hen,
die de fietstocht, welke voor deze
zomer is uitgeschreven, tot een
goed einde te brengen, werd ons
erbij verteld, dat de sierlijke
kroonkurk was gemaakt door een
Zeeuw, die ook thans nog het
houtsnijden beoefent. Bij ons be
zoek bleek echter, dat de heer
leen deze kroonkurken voor V.V.
V. Trouwens, wie de eenvoudige
Krijger meer vervaardigt dan al-
woning betreedt, zal dadelijk op
merken, dat hij hier te doen heeft
met iemand, die de kunst van het
houtsnijden meester is. Een sier
lijke uit hout gesneden vaas op de
tafel, een keurige naaidoos en ver
der de wandversiering, alles zelf
vervaardigd.
EEN KNUTSELAAR.
Onze vraag aan de heer Krijger,
of hij reeds van jongsaf dit beroep
uitoefent, wordt ontkennend be
antwoord. Eerst in 1933 begon hij
met het houtsnijden. Vroeger
knutselde hij graag en veel en
toen hij door omstandigheden in
1933 niet langer als landarbeider
geschikt was, probeerde hij het
met het vervaardigen van hout
snijwerk. De eerste jaren zijn
moeilijke jaren geweest, zo valt
zijn vrouw hem bij. Hij heeft haar
man toen dapper geholpen. Ze
vertelt van de zomers, die zij aan
het strand doorbracht om het
door haar man gemaakte aan de
vreemdelingen te verkopen. Op
deze wijze moesten deze mensen
in hun onderhoud voorzien. Ze
hielden echter vol en andere tij
den kwamen, 't Boerenmesheft,
dat in het begin werd gemaakt,
werd allengs opgevolgd door aller
lei andere voorwerpen. De afzet
werd beter en de belangstelling
voor het Zeeuwse houtsnijwerk
nam toe. De evacuatie trad echter
als spelbreker op en in 1942 moes
ten zij naar Brabant.
NAAR ARNHEM.
„Hoe ze aan mijn naam en
adres gekomen zyn", vertelt Krij
ger verder, „is me nog niet duide- j
ljjk, doch op een goede dag kreeg
ik bezoek van mej. Bottema van S
het Openluchtmuseum in Arnhem. 1
Dit gebeurde kort na de terug-
keer naar Grjjpskerke in 1946.
Het bleef niet hij dit bezoek en
een bezichtiging van het hand
werk, doch spoedig volgde de uit
nodiging om een week naar het
Openluchtmuseum te komen, voor1
het geven van demonstraties".
De uitnodiging werd gaarne
aanvaard en zo kon men niet al
leen in 1946, doch ook in 1947 en
1948 de heer Krijger een week
lang vinden in een van de gebou
wen van het museum. Er bleek;
van de zijde van de bezoekers veel
belangstelling te zijn en dit onder
vond de heer Krijger ook later,
want allerlei aanvragen om hout-J
snijwerk kwamen uit heel ons
land binnen. Daarbij komt nog,
dat het handwerk niet alleen be
ter van kwaliteit, doch zeker niet
duurder is dan het fabriekswerk.
Op deze wijze kon de heer Krijger
via de winkeliers, die daarvoor be
langstelling hadden, leveren.
HOE GEWERKT WORDT.
Alles wordt uit eikenhout ver
vaardigd, daar dit de beste hout
soort is, die bewerkt kan worden.
De voorwerpen, waarmee de heer
Krijger het hout bewerkt, kan
men gemakkelijk in één hand
vasthouden. Kleine beiteltjes, een
mes en nog enkele kleine voor
werpen. In de werkplaats mist
men schetstekeningen en voor
beelden, want de heer Krijger
maakt alles naar eigen idee.
Er komt wel eens een krabbel
tje op papier, doch van nabootsen
houdt hij niet. Voor het verkrij
gen van het eikenhout worden
bonnen afgegeven, zodat steeds
voldoende werkmateriaal aanwe
zig is.
Dan worden de aanwezige voor
raden getoond. We zien brood- en
speculaasplanken, naaidozen, ta
bakspotten, mesheften, servetrin
gen, alles met de hand gemaakt.
Dat 't echt Zeeuws werk is, ziet
men direct aan de paarden met
wagens of met de ploeg, die als
figuren overal op voorkomen. We
zien zelfs ons aanknopingspunt, de
kroonkurk, die nu „aan de lopende
band" moet worden gemaakt. Zo
bij 25 tegelijk gaat dat, zegt de
heer Krijger. Als we tenslotte nog
de foto's van het Openluchtmu
seum hebben bekeken en ons is
verteld van de klederdrachten ten
toonstelling in de Middelburgse
Abdij in 1939, waar de heer Krij
ger ook zijn handwerk demon
streerde, nemen we afscheid.
Wjj betreuren het, als we terug
rijden naar Middelburg, met de
Commissaris der Koningin, jhr mr
A. F. C. de Casembroot, die grote
belangstelling voor dit handwerk
heeft, dat het beroep van houtsnij
der aan het uitsterven is.
(Vervolg van pag. 1)
Financiering.
Bij de financiering is het grote
struikelblok de prijs per kub. m.
Theorethisch is het financierings
schema tot in de puntjes in orde,
maar daar het Rijk met een lage
re prijs per kub. m rekent, dan de
betrokken aannemer, treden ver
schillen op, die door de gedupeer
den moeten worden bijgepast. De
excentrische ligging van Zeeland
maakt, dat de aanneemsom in het
grootste deel der te behandelen
gevallen boven de door het Rijk
vastgestelde ligt. Toch is over het
algemeen, zo verzekerde men ons,
de financiële regeling wel aan-
vaai dbaar. Zolang het panden be
treft beneden 500 kub. m inhoud,
wordt, zoals bekend, het onren
dabele deel door het Rijk meege
financierd, terwijl bij grotere pan
den de herbouwplichtige zelf be
dragen dient' te fourneren.
Men is er nog steeds niet in ge-
slaagd, een vervangingsgebied aan
te wijzen in de buitenwijken, dat
kan dienen om hen, die in de stad
hadden moeten herbouwen, doch
om één of andere redenen (mede
door verbreding en verlegging der
stralen) niet op hun oude plaats
terug kunnen komen, toch gele
genheid te geven hun herbouw-
plicht in te lossen.
Dit wil echter niet zeggen, dat
deze mensen niet geholpen worden
Steeds wanneer dergelijke gedu
peerden zich melden wordt over
wogen, of het mogelijk is, een ev.
door de betrokkene aan te geven
plaats goed te keuren is, waarna
dan buiten de binnenstad kan
worden herbouwd. Op deze wijze
ondervangt men veel onaange
naamheden.
Het herstel.
Het herstel van licht en zwaar
beschadigde panden, zowel in de
stadskern als in de buitenwijken,
vindt regelmatig voortgang. Toch
vallen de cijfers tegen, wanneer
men weet, dat nog 500 lichte scha
degevallen op herstel wachten,
hetzij dat men met het herstel
begonnen is of dat de financiering
nog afgewikkeld moet worden.
Wat de gevallen boven de f 3000
schade betreft, hiervan zijn er nog
200 in behandeling.
Het zal er nu voor <le Zeeuwse
hoofdstad om gaan of voldoende
bouwvolume zal worden toegewe
zen teneinde aan de toenemende
vraag naar herbouw te kunnen
voldoen. De Middelburgse midden
stand heeft nu gesproken door
middel van een opgaaf, of men tot
herbouw wil overgaan. Het ant
woord zal thans uit Den Haag
moeten komen in de vorm van de
benodigde kub. m. bouwvolume.
Van harte hopen we, met het
gemeentebestuur, dat men de ani
mo om te herbouwen niet de kop
in zat drukken door de herbouw
van Middelburg te laten, zoals
dez.e op dit moment is.
Zulks zou rampzalige gevolgen
kunnen hebben!
Middelburg kan alleen nog
maar gered worden, indien zal
worden beslist, dat herbouw een
eerst» vereiste is.
De jaarljjkse algemene verga
dering van de Chr. Boeren en
Tuindersbond, die dit jaar te Mid
delburg wordt gehouden, is vast
gesteld op 28 Juni in het Schut
tershof.
De dag daaropvolgend zal de
officiële Bondsdag gehouden wor
den, waarop enkele sprekers over
belangwekkende en actuele onder
werpen het woord zullen voeren.
De 3üe Juni worden de bonds
dagen besloten en wei met een
excursie door Oost- en West-
Zceuwseh-Vlaanderen.
Lezing van de grenscotnmies.
Voor zover tot nu toe kan wor
den nagegaan, hebben de com
miezen V. en F. te Ede in de nacht
van Dinsdag op Woensdag een
aantal smokkelaars betrapt. Deze
sloegen op de vlucht met achter
lating van hun smokkelwaar. De
vluchtenden werden schoten na
gezonden. De commiezen haalden
de smokkelwaar uit het land en
terwijl de commies V. met een
pak de weg naderde, kwam Rae-
man op de fiets aanrijden op weg
naar huls.
Volgens de lezing, die de com
mies V. van het voorval heeft ge
geven, zou er tussen hem en Rae-
man een twist zijn ontstaan en
zou de laatste gedreigd hebben
hem een pak slaag te geven. Htj
vluchtte het veld in en werd door
Raeman achtervolgd. Tijdens zijn
vlucht zou V. kans hebben gezien
zijn revolver opnieuw te laden.
Het schijnt dat hij van zeer kor
te afstand zijn achtervolger heeft
neergeschoten. V. zou zich thans
beroepen op zelfverdediging. In
hoeverre het slachtoffer bij de
smokkelaffaire betrokken is ge
weest. Is nog niet duidelijk.
Friezen naar Zeeland en
Zeeuwen naar Friesland.
In December van het vorige
jaar beleefden de zwaar door de
oorlog getroffen plaatsen Cadzand
cn Retranchement een plezierig
St. Nicolaasfeest, want de afdeling
Drachten en Omstreken van het
Jeugd Rode Kruis kwam met een
vracht speelgoed en meubilair voor
de kleuterschool.
De burgemeester van Cadzand,
de heer Leenhouts, heeft thans
met zijn gemeentesecretaris, de
heer Verhagen, een tegenbezoek
aan Friesland gebracht, om per
soonlijk dank te betuigen aan de
Friese schooljeugd en de leerlin
gen der ambachtsscholen, die het
meubilair vervaardigden, voor hun
aandeel ln de hulp. Hij bezocht
verschillende dorpen tn Oostelijk
Friesland. Tevens kwam hij met
een plan tot uitwisseling van de
schooljeugd, zodat tn de komende
zomer waarschijnlijk jonge Frie
zen en jonge Zeeuws-Vlamingen
elkaar ln de uithoeken van het
land komen opzoeken.
ARTSENDIENST.
Op Zondag 20 Maart wordt de
artsendienst in Goes waageno-
men door dr Doeleman, Oostsin
gel 118, telef. 2391; in Driewe
gen, 's-IIeerenhoek en Nieuw-
ooip door dr Lucas Luyck, telef.
K 1105282 te 's-Heerenhoek;
in 's-Heer Avendskerke, Hein-
kenszand en Wolfaartsdijk door
dr Zonnevylle ('s-Heer Arends-'
kerke), tel. K 1106202; dokter,
Risseeuw, arts te Kapelle-Bie-1
zelinge, telef K.1102—290 voor]
dokter Bok, arts te Wolphaarts-'
dijk; in Middelburg door arts'
Peeck. Lange Viele 49, telef.
2637; in Vlissingen door dokter
van Kooten; in Veere, Seroos-
kerke en Oostkapelle door dr
Reijnders—Schilt, telef. K 1189—
212, Serooskerke; in Koudeker-j
ke, Zoutelande en Westkapelle
door arts Sloos, telef. K 1185—
231, Koudekerke; in Tholen.
Oud-Vossemeer, Nw.-Vosse-
meer en St. Philipsland arts
Duinker te Tholen en arts Ver
met te Nieuw-Vossemeer.
APOTHEKEN.
In de week van 19 tot en met;
'16 Maart zijn de volgende apo
theken voor avond- en naeht-
tecepten geopend:
Goes: Numans.
Middelburg: Van der Harst.
Vlissingen: Van Ockenburg.
Badhuisstraat.
Prov. jaarvergadering
C.B.T.B. te Zierikzee
waarschijnlijk 8 Juni.
De provinciale jaarvergadering
van de afdeling Zeeland van de
Chr. Boeren- en Tuindersbond zal
naar alle waarschijnlijkheid op 8
Juni gehouden worden te Zierik
zee.
's Morgens zullen de huishoude
lijke zaken besproken worden en
's middags zal, nadat een tweetal
sprekers aan het woord zijn ge
weest een excursie over het eiland
gemaakt worden.
Eindles cursus land- en
tuinbouwbedrijfsleer C.B.T,B.
Walcheren.
Dezer dagen had te Middelburg
de eindles plaats van de speciale
cursus in land- en tuinbouwbe
drijfsleer, uitgaande van de C.B.
T.B. Walcheren. Hij werd door 13
deelnemers met vrucht gevolgd,
n.l. N. A. Vrooman, Middelburg;
L. A. de Rijke, Serooskerke; J.
Meliefste, Serooskerke; W. Kasse,
Veere; A. Francke, St. Laurens;
J. Castel, St. Laurens; P. Jeras,
Nw en St. Joosland, K. Dinge-
manse, Grijpskerke; H. Lorier,
Middelburg; Chr. de Boks, Mid
delburg; C. P. Dieleman, Arne-
muiden; H. v. Waarde, Nw en St.
Joosland; Joh. Kasse, Veere.
Namens de commissie van toe
zicht sprak de heer A P. Koster
waarderende woorden tot het
hoofd der cursus, de heer J. K.
Voogd. Hij feliciteerde de cursis
ten met het behaalde getuig
schrift, dat met zeer goede en
goede rapporten behaald was.
Namens de leerlingen bracht
Chr. de Boks de heer J. K. Voogd
dank en bood hem een geschenk
aan.
De heer Voogd dankte hiervoor
en wekte de cursisten op om in
bedrijf en maatschappij hun winst
te doen met hun kennis in boek
houding en bedrijfseconomie. De
Rljkstuinbouwconsulent ir. van
Soest, richtte eveneens woorden
van dank tot de heer Voogd.
Automatisering telefoonnet te
Vlissingen.
Zoals wij reeds meldden ligt het
in het voornemen de nieuwe auto
matische telefooncentrale te Vlis
singen op Dinsdag 22 Maart 1949
te 13 uur in dienst te stellen. De
bedoeling is, dat alle telefoon-
abonné's op Walcheren tijdig een
nieuwe telefoongids toegezonden
krijgen, waarin de nieuwe tele
foonnummers van Vlissingen zijn
opgenomen.
Teneinde stagnatie in de af
wikkeling van de gesprekken te
voorkomen, wordt met nadruk
verzocht het rechtstreeks kiezen
van en door abonné's te Vlissingen
niet eerder te beginnen dan op
genoemde Dinsdag te 13.15 uur.
MIDDELBURG.
Dierenbescherming.
Donderdagavond kwam de
afd. Walcheren van de Bond.
van Politie-ambtenaren in Ne
derland tot bescherming van
dieren bijeen, onder voorzitter
schap van de heer Goedhart. De
dierenarts S. J. Hoogstra hield
een lezing over de kreupelheid
der paarden.
Spr. behandelde o.m. de acute
en de chronische kreupelheid
en wees op verschillende onder
delen bij de beoordeling, of een
gebrek aanwezig is.
De dierenarts behandelde
eveneens het beslaan der paar
den, waarbij door ondeskundig
heid meermalen kreupelheid
wordt veroorzaakt.
Ook de moeilijkheden die zich
voordoen bij het verzorgen van
zieke paarden, werden door de
heer Hoogstra belicht. Eén en
ander werd toegelicht met voor
beelden uit de praktijk.
Tenslotte werd nog gespro
ken over het couperen en
castreren der dieren. Het was
jammer, dat er voor deze ver
gadering weinig belangstelling
bestond.
Eenjarig bestaan Chr. Midden
standsvereniging.
Woensdagavond hield de Chr.
Middenstandsvereniging haar
eerste jaarvergadering in het
C.J.M.V.-gebouw onder voorzit
terschap van de heer P. I. Ham
ming. In zijn welkomstwoord
wees deze op het feit, dat elke
christen-middenstander thuis
hoort in de Chr. Middenstands
vereniging, opdat men sterk sta
en de belangen bij de overheid
Uit de gemeentebegroting
van Goes.
GASBEDRIJF.
Op de begroting van de gas
fabriek is een bedrag ran f 350.000
uitgetrokken voor de bouw van 'n
nieuwe gashouder; f 40.000 voor
de bouw van een oven en f 400.
voor een nieuwe garage.
Dit laatste is nodig, omdat de
bestaande garage niet aan de ge
stelde eisen voldoet, en niet ge
mist kan worden als bergloods.
De uitvoering van de eerder ge
noemde punten zal mee afhangen
van het al of niet op korte termijn
tot stand komen van de gasvoor-
ziening op verre afstand.
NIEUWE AUTOSPUIT.
Het in deze gemeente aanwezi
ge brandblusmateriaal is niet van
voldoende capaciteit, omdat er
naast de autospuit met een capa
citeit van 2000 L. per minuut, nog
slechts een totaal versleten spuit
is met een capaciteit van 600 L.
per minuut.
B. en W. stellen aan de gemeen
teraad voor, over te gaan tot de
aankoop van een trekker-man-
schappenwagen met tweewielige
motorspuit van groot vermogen.
De kosten worden geraamd op
f 15.600.
Verder wordt voorgesteld een
nieuwe mechanische ladder aan te
schaffen, waarvan de kosten wor
den geraamd op f 6000.
KOLKENZUIGER EN
FAECALIëN AUTO.
Op de begroting voor 1949 is
een bedrag van f 27.400 uitgetrok
ken voor de aanschaf van een
zuiginstallatie waarmee niet al
leen de septic-tanks, maar ook de
rioolkolken kunnen worden leeg
gezogen. Hierdoor wordt een be
sparing verkregen, van naar
schatting f 3456.per jaar.
SUBSIDIE BIJZONDERE
BEWAARSCHOLEN.
Het vorig jaar besloot de ge
meenteraad tot financiële gelijk
stelling van openbaar en bijzonder
voorbereidend l.o. Dit besluit
werd echter niet goedgekeurd.
Thans stellen B. en W. voor om
het jaarlijks subsidie van f 15 per
leerling, ouder dan 4 jaar te ver
hogen tot f 25.
HOOFDVERKEERSWEG.
Daar het nog steeds niet moge
lijk blijkt de hoofdverkeersweg
door Goes afdoende te verbeteren,
wordt gezocht naar een mogelijk
heid om althans voor de aller
slechtste gedeelten verbeteringen
aan' te brengen.
GASTHUIS.
Het tekort op de exploitatie van
het Gasthuis is voor 1949 geraamd
op f 61.255.44.
kan bepleiten. Hij wees ook op
de activiteit der leden om
nieuwe leden te werven.
Uit het jaarverslag van de
secretaris bleek, dat de vereni
ging groeiende en optimisme
niet misplaatst is.
Daarna las de penningmeester
zijn jaarverslag.
In de pauze werd gestemd
voor een andere voorzitter, daar
de heer Hamming, wegens
drukke werkzaamheden zich ge
noodzaakt zag te bedanken.
Na de pauze volgde een
praatje over de winkelsluitings
wet waarop een geanimeerde
bespreking volgde. De meeste
aanwezigen achtten de Dinsdag
middag de beste middag voor
sluiting.
Niemand der aanwezigen ver
klaarde zich voor openstelling
der winkels na 6 uur op Don
derdag.
Ds H. Veldkamp hield de slot
rede, getiteld: „Waarom onze
Chr. Middenstandsorganisatie in
't bijzonder" en „Hoe christe
lijke organisatie?"
Spr. ging uitvoerig in op de
roeping van de Chr. midden
stander zowel in het particu
liere- als in het zakenleven.
Daarna ging hij voor in dank
gebed.
Mutatie bij belastingen.
Met ingang van 1 April 1949
is aan P. van den Ameele, as
sistent dienstgeleider der In
voerrechten en Accijnzen te
Middelburg eervol ontslag uit
's Rijksdienst verleend.
Als dienstgeleider der Invoer
rechten en Accijnzen zal hij
door de assistent J. v. d. Voorde
te St.-Laurens worden opge
volgd.
GOES.
35-jarig bestaan afd. Chr.
Grafische Bond.
Donderdagavond hield de afd.
Goes van de Ned. Chr. Grafi
sche Bond zijn 35e jaarvergade
ring onder leiding van haar
voorzitter, de heer C. K. Maar-
tense. In zijn openingswoord
herinnerde deze aan het feit,
dat het 35 jaar geleden was, dat
de afdeling werd opgericht. Hij
schetste de sociale toestand van
vroeger en nu.
De secretaris, de heer D.
Gorsse, gaf een overzicht over
de jaren 1914-1949, en memo
reerde o.a., dat de heer Maar-
tense 35 jaar bestuurslid is,
waarvan 27 jaar voorzitter.
Felicitaties werden uitgespro
ken door het Hoofdbestuurslid,
de heer J. Marijs uit Vlissin
gen en de heer A. de Lange,
namens de Chr. Besturenbond
te Goes. Een opwekkend woord
richtte deze tot de jongere le
den om trouw te blijven aan het
beginsel.
De avond werd verder gevuld
met muziek, voordracht en sa
menspraken. Na sluiting volgde
een geanimeerde sjoelwedstrijd.
Schoorsteenbrandje.
Een schoorsteenbrandje, dat
gistermorgen de Nieuwstraat in
beroering bracht, was snel ge
blust, daar enige omwonenden
met de politie de blussing direct
ter hand namen.
De brandweer behoefde geen
dienst te doen.
Vermoedelijk is de brand ont
staan door oververhitting.
KLOETINGE.
40-jarig bestaan C.H.-
Klesvereniging.
Woensdagavond herdacht de
Chr. Historische Kiesvereniging
het 40-jarig bestaan der C. H.
Unie.
In een gezellig samenzijn
werd dit jubileum feestelijk
herdacht. De voorzitter, de heer
M. Reijnhoudt, wees er in zijn
welkomstwoord op dat ook
in de partij Christus beleden
kan worden als Heer en Ko
ning.
De heer A. Sinke hield een
inleiding over het 40-jarig jubi
leum. Hij wees o.a. op de man
nen, die tegen de Revolutie het
Evangelie stellen. De C.H. heeft
een rijke geschiedenis. Ook nu
nog heeft ze een belangrijke
taak. Daarom moeten we allen
meewerken, aldus spreker, om
de invloed van de Unie groter
en sterker te maken.
Wethouder J. Straub gaf een
overzicht van het werk van de
C. Wiskerke en Co, Nieuwdorp
f 28.500; Aannemersbedrijf
„Zeeland", Middelburg f27.980;
J. Hoogesteger, Wemeldinge en
L. van Boven. Ellewoutsdijk
f 26.845.
Varkens vereniging vergaderde.
Woensdagavond werd de jaar
vergadering gehouden van de
verkensvereniging o.l.v. de heer
J. de Smit. Deze vereniging telt
87 leden.
Er was een klein batig saldo.
De heren A. Walhout en C.
Bruinoge wei-den bij acclamatie
herbenoemd als bestuursleden.
De rekening 1949 zal worden
nagezien door de heren C. van
Weele en A. Corstanje. Tot bode
werd herbenoemd de heer J. de
Smit. De contributie werd be
paald op f 0.15 per week voor
leden, die een varken hebben
plaatselijke kiesvereniging. Er en fO.10 voor hen, die geen
is reeds met vrucht gewerkt.varken bezitten. Het entréegeld
Hij wekte op om de beginselen
der C.H. Unie uit te dragen.
De heren D. Koster en J. W.
de Vrieze gaven op deze goed
geslaagde jubileum-avond ten-
slcKte enkele voordrachten ten
beste.
bVEZANDE.
Benoeming opzichter.
Tot districtsopzichter van de
Centrale Dienst Bevelanden voor
de gemeenten Ovezande, Hein-
kenszand, 's-Heerenhoek en
Borssele is benoemd met ingang
van 1 Mei 1949 de heer J. Bud
ding, bouwkundig ambtenaar
hij de Rijksgebouwendienst te
voor nieuwe leden werd bepaald
op f 2.50, plus f 10.voor re
servefonds. Bij wettige uitbrei
ding wordt een vastgestelde
vergoeding teruggegeven.
souburg.
Zanguitvoering.
Donderdagavond werd in de
Geref. kerk, die geheel bezet
was, een zanguitvoering gege
ven door de Chr. Gem. Zang
vereniging „Soli Deo Gloria",
o.l.v. de heer Jac. Suurmond.
De heer A. Goethart sprak
eerst een openingswoord, waar
na het programma werd afge
werkt.
Middelburg, met als standplaats Het ten gehore gebrachte ge-
Heinkenszand. i tuigde van een nauwgezette
hoedekenskerke. i ?'e,™ alle verenigingsleden
I die aan deze avond mede-
Wagenhuis en houtmyt verbrand, werkten, t.w. de leden van de
Bij de landbouwer J. de Bat
brak gistermorgen brand uit in
het geheel van pakstro opge-
trok wagenhuis. De houtmijt die
er achter stond, werd mede een
prooi der vlammen. De brand
weer van Hoedekenskerke wrs
weliswaar spoedig gearriveerd,
maar kon door gebrek aan wa
ter weinig uitrichten. Dank zij
de gunstige wind (ronden de
aangrenzende gebouwen behou-
zangverenigingen uit Middel
burg en Vlissingen, van welke
de heer Suurmond directeur is.
Aan het einde sprak de heer
Goethart woorden van dank en
werd de dirigent een mand met
bloemen overhandigd.
Ds v. d. Berg eindigde.
OOSTKAPELLE.
Jaarverslag Oranjevereniging.
Woensdagavond hield de
den blijven. De oorzaak is nog Oranje-vereniging haar jaarver-
niet hetonri gadering in het café van de heer
Helmstrijd, o.l.v. de heer J. Jobse
niet bekend.
WQLPHAARTSDIJK.
Comité Steun Wettig Gezag.
De plaatselijke commissie van
Mz.
De secretaris, de heer A. J. de
Broekert, las het jaarverslag,
het Instituut Steun Wettig Ge-waarin een overzicht werd gege-
zag is samengesteld uit de vol- Ven van de feesten in 1948.
gende heren: Burgemeester S. - De penningmeester, de heer A.
A. N. van Oeveren, A. I. Vos, de Visser, kon een batig" saldo
J. J. Klompe, J. J. v. d. Velde, boeken van f 142.66. Als bestuurs
H. Bliek, L. J. Overbeeke, D.
Vleugel Jz., W. R. Hekker, D.
Katsman, A. Koert en J. G. de
Jager.
borssele.
Aanbesteding.
Het bestuur der waterkering
van de Calamiteuze polder
Borssele heeft Woensdag aan
besteed het slopen van bunkers
met bijbehorend grondwerk
uit de dijk van de Calamiteuze
polder Borssele, tussen de dijk-
palen 9 en 56. Raming f 59.791.
De uitslag was als volgt:
L. J. Dekker, Vlissingen
f 45.750; J. G. Schiller, Vlissin
gen f 41.400; J. Aafjes, Bever
wijk f 39.990; G. van Deulekom,
Tilburg f 39.845; Gebr. Bezuien,
Ouddorp f 38.998; Cambier en
Vermeulen, Breskens f 37.680;
Gebr. de Box, Terneuzen
f 37.187; J. Blommaert, St Jan
steen f 36.900; W. v. d. Berg,
lid werd herkozen de heer A. de
Visser. In de plaats van de heren
G. Schooneboom en H. M. van
Kruijningen, die beiden zich niet
herkiesbaar stelden, werden ge
kozen de heren A. W. Louws en
P. de Voogd.
Besloten werd op Koninginne
dag geen feest te vieren, doch
wel aan „Crescendo" te vragen,
des avonds te concerteren.
domburg.
Lezing voor de z.v.u.
Over „De historische achter
grond van de Russische kerk",
sprak Woensdagavond voor de
Z.V.U. ds G. H. van Willens-
waard in de „Walcherse Dolfijn"
te Domburg. Ds van Willens-
waard begon met de opmerking,
dat de bouwstijl van een kerk
aangeeft, wat voor een kerkbe
grip er is bij het volk, wat er
in de harten der mensen leeft.
Terneuzen f 34.500; J. de Waard I Het sprekende voorbeeld van de
Schiedam f33.185, A. Sponselee t Byzantijnse stijl is de Aya So-
en J. Lucum, Walsoorden
f 33.000; K. Lucum en G. Spon
selee, Walsoorden f32.999; J. en
Iz. de Oude, Biervliet f 32.294;
Fa Baak en Servaes St Philips
land en D. Hardcnberg, Wemel
dinge f 31.446; M. v. d. Velde,
Bruinisse f30.800; J. D. Jan-
se, Colijnsplaat f 30.500; A.
Warren, Ossenisse f30.400; A.
en B. v. d. Werf, St Maartens
dijk f30.200; A. L. Kamslag,
phia in het oude Byzantium.
Spreker behandelde de ge
schiedenis van het Byzantijnse
Rijk en toonde aan, dat zij te
gelijk de geschiedenis van de
Kerk is. In 1053 voltrok zich
het schisma met Rome naar
aanleiding van de kwestie over
het oppergezag van de Paus. De
Aya Sophia is gebouwd door
keizer Justinianus met het doel
de glorie van het Oost-Romein-
IJselmonde f30.000; J. Warrens se Rijk indruk te doen maken
Ossenisse en D. Hardenberg, op de barbaarse en half-barbaar-
Wemeldinge f29.900; W .van se volken van de Balkan en
Vossen en J. van Vossen, St Rusland.
Annaland f 29.450; Aannemers- j De Byzantijnse stijl is dus een
bedrijf Sanders en Vliegers, O.- 1 prestige-stijl.
Souburg f 28.990; C. Vervaeten, I In deze Grieks-Orthodoxe
Tilburg f 28.800; W. en J. van vorm ontving Rusland 't Chris-
Vossen, St Annaland f 28.600; dendom. Nadat Constantinopel
De laatste jaren kon er geen
polder- of watersoliapsvergadering
gehouden worden, of er werd ge
sproken over de verhoging van de
dykgeschotten. De verhoging van
de arbeidslonen en de sinds 1989
sterk in prys gestegen materialen
waren do oorzaak, dat sinds 1939
de lasten met 74 gestegen zijn.
De Rijksconsulent voor grond- en
pachtzaken in Zeeland, Ir R. van
Hees heeft in „De Zeeuwse Polder"
berekend hoe deze stijging van de
polder- en waterschapslasten in
onze provincie verlopen is. In zijn
overzicht verdeelt hij de polders
en waterschappen in drie groepen.
In de eerste plaats de Zeewerende
polders, die in totaal ruim 100.000
ha. groot zijn. Ten opzichte van
1939 waren de iasten van deze
polders in 1947 gestegen met 55
procent. In 1948 was dit gemid
delde gestegen tot 77
De tweede groep bestaat uit de
binnenpolders, die een gezamen
lijke oppervlakte hebben van bij
na 40.000 ha. en waarvan de las
ten in 1947 t.o.v. 1939 met 45
toegenomen waren. In 1948 was
het 64
CALAMITEUZE POLDERS.
Tenslotte zijn er nog de calami
teuze polders, ruim 9000 ha. om
vattende en enkele internationale
en interprovinciale polders (die
resp. op rijks- en provinciegrens
liggen) alsmede enkele polders
waar geen dijkgeschot geheven
wordt, omdat deze meestal eigen
dom zijn van één eigenaar, die de
benodigde gelden in de polderkas
stort.
Van de calamiteuze polders wa
ren de lasten in 1947 met ol
gestegen en in 1948 met 70
t.o.v. 1939.
De internationale en -provin
ciale polders, alsmede die van één
eigenaar beslaan ongeveer 4300
ha., waarvan de dijkgeschotten
niet vermeld worden.
Uit het overzicht blijkt, dat in
Zeeland 3948 gemiddeld f 10.79
per ha. meer geheven werd dan
in 1939, dat is een stijging van
74 in 1947 werd 53 meer
geheven.
In het bijzonder de calamiteuze
polders hebben sterk gestegen las
ten: hier is de stijging gemiddeld
f 21.G2 per ha.
De vrije, zeewerende polders
I heffen in 1948 gemiddeld f 12.20
meer dan in 1939 en de binnenpol-
ders f 4.67. In 1947 waren van
I deze polders de lasten ook al aan-
merkelijk hoger dan in 1939, maar
in 1948 is dit nog toegenomen.
ZEELAND IN ONGUNSTIGE
POSITIE.
De heffing 1948 moet dienen om
de onkosten te dekken van het
onderhoud van dijken wegen, wa
terlopen en soms van de waterge
malen voor de tijd van 1 Mei 1948
tot 30 April 1949. Weliswaar kan
daarom nu nog niet gezegd wor
den of de polderlasten in het ko
mende werkjaar zullen stijgen,
maar het lijkt aannemelijk en ze
ker is, dat de lasten niet zullen
minderen.
Dat betekent, dat onze provin
cie, die in dit opzicht toch al in
een ongunstige positie verkeerde,
door deze stijging in een nog
moeilijker financiële situatie is
komen te zitten teu opzichte van
andere provincie*.
Tholen vraagt deze week onze
bijzondere belangstelling. U
hebt kunnen lezen, dat er na
breedvoerige inleidende bespre
kingen, thans besloten is tot de
oprichtin gvan de Stichting
oprichting van de Stichting Ge
meenschap Eiland Tholen".
Een belangrijke beslissing, die
vele mogelijkheden in zich sluit.'
Het arbeidsterrein is zeer
breed; de Stichting zal zich be
zig houden met de sociale, cul
turele en economische proble
men.
Hiermede heeft Tholen een
initiatief genomen, dat tot dus
ver een unicum is in Zeeland.
Et blijkt uit een streven naar
samenbinding en samenbunde
ling van de krachten die, mits
goed geleid en eendrachtig sa
menwerkend, dit eiland zullen
kunnen vooruitbrengen op de
terreinen, waarop de activiteit
zich uitstrekt.
Tholen is, door ligging vlak
naast een andere provincie en
ook door de mentaliteit der be
volking een bijzonder eiland in
onze provincie. Er is hier, mis
schien wel het sterkst in Zee
land, sprake van een gesloten
gemeenschap. Dit KAN gevaren
meebrengen, maar dat hoeft
niet.
Dat ..geslotene" KA -V leiden
tot enghartig, plaatselijk chau
vinisme en dat zou de Zeeuwse
gemeenschap niet dienen.
Wanneer de iniatiefnerners
dit steeds voor ogen houden,
en wanneer de Thoolse organisa
ties en verenigingen zich bewust
zijn van hun taak in eigen
streek, dan zijn goede resulta
ten te verwachten.
Men spreekt tegenwoordig
graag van ..mondiaal" denken.
Laten de Tholenaars beseffen,
dat de mogelijkheid daartoe
slechts aanwezig kan zijn, wan
neer zij op de hoogte zijn van
wat leeft in eigen plaats en
streek.
aan de Turken was ten offer
gevallen, waarmee de Keizer
verdween en het aanzien der
Patriarchen verbleekte, ging de
glorie van de Keizer over op
de Vorst van Moskou. Hij werd
Vadertje (is papa) Czaar ge
noemd en als de verdediger van
de Christelijke Kerk in deze
wereld beschouwd. Zo werd
Moskou het Derde Rome.
Ds van Willenswaard liet na
zijn hoogst belangrijke rede een
aantal lichtbeelden van de By-
zantynse bouwstijl zien.
De burgemeester, Jhr ir H. L.
Boogaert, dankte namens de
vele toehoorders de spreker voor
de avond van wetenschappelijk
genot.
COLIJNSPLAAT.
Jaarvergadering A.R.J.O.S.
Dinsdagavond hield de plaat
selijke afdeling van de A.R.J.O.S.
haar jaarvergadering. Momen
teel telt deze afdeling 23 leden.
Door de heer J. van Gilst werd
gerefereerd over het onderwerp:
De Verenigde Naties, terwijl de
heer D. van Gilst een politiek
maandoverzicht verzorgde. De
rest van de avond werd op ge
zellige wijze gevuld.
THOLEN.
Beplanting wegvak Scherpenisse-
Stavenisse.
Woensdag 16 Maart jl. werd te
Middelburg openbaar aanbesteed
het beplanten van het wegvak
Scherpenisse-Stavenisse op het
eiland Tholen. De hoogste in
schrijver was de heer v. Lint te
's-Gravenhage voor de som van
f 15.244 en "de laagste inschrijver
was de heer A. v. d. Werl' uil SL
Maartensdijk voor 17730.
Eindelijk wordt dan een van de
mooiste wegen van het eiland be
plant. Naar vernomen wordt, zal
bij deze beplanting zogenaamde
boomplantdagen gehouden worden
voor de schooljeugd van St. Maar
tensdijk en Stavenisse.
Jaarlijkse vergadering Chr. Nat,
School.
Woensdag jl. hield de Chr. Nat.
School te Tholen haar jaarlijkse
algemene ledenvergadering. De
voorzitter, de heer T. Dijkslag,
opende de bijeenkomst, waarna de
secretaris, de heer P. de Heer een
overzicht gaf van het afgelopen
jaar.
Het bestuur van de school on
derging een grote verandering.
Door het vrijwillig afstaan van de
bestuurszetels door de heren D.
de Vos en M. M. C. Heaijer was
het mogelijk de bestuurszetels te
verdelen onder 3 leden der Chr.
Geref. Kerk, 3 leden der Geref.
Kerk en drie leden der Ned. Herv.
Kerk. Wegens vertrek van de heer
v. d. Put in November 1948 heeft
de heer W. Karman zich bereid
verklaard het financiële beheer op
zich te nemen.
De heer Karman gaf vervolgens
een verslag over 1948 van de kas-
giro- en bankmutafles, alsmede
een overzicht van de beziltingen
en schulden per 1 Jan. 1949.
POORTVLIET.
Uitslag aanbesteding.
Onder auspiciën van het Bu
reau Wederopbouw Boerderijen
Zeeland werd Woensdag 16 Maart
j.l. door het Architectenbureau
Donkelaar en Bodegraven uit
Woerden te Middelburg aanbe
steed het bouwen van een land-
bouwschuur ten behoeve van de
heer M. Buys te Poortvliet. De
inschrijvingen waren als volgt.
Burgers, St. Annaland f7000,
Kurvink, St. Annaland 1697a,
Koppenbrouwers, Bergen op Zoom
6790 en W. Blaas, Tholen f o750.
ST. PHILIPSLAND.
Wederopbouw Boerderijen.
Woensdag 16 Maart jl. werd te
Middelburg door de architecten
van Donkelaar en Bodegraven uit
Woerden voor het Bureau Weder
opbouw Boerderijen Zeeland aan
besteed het bouwen van een wo
ning met landbouwschuur.
De hoogste inschrijver was de
heer Geense uit St. Philipsland
voor de som van f61.000 en de
laagste was de firma Guldemond
en Versloot uit Nieuwerkerk a. d.
IJssel met de som van f 52.800.
