Het Spaanse volk heeft het lang niet gemakkelijk.
Geestelijke conflicten zijn niet zeldzaam.
Gehele gezinnen hokken samen in een
gat in de grond.
Een bedrag ran f 60.000.- voor een
barak.
DE WERELD NU. H
Gevallen in Indonesië.
Betrekkelijkheid van tradities wordt pas in het
nieuwe vaderland heseft.
En de Regering bouwt maar. onderhoud zijn hoog. De huis-
Ook bekend uitvinder
slachtoffer van zwavel-
zuurmoorden
Het Noord-Atlantisch Pact
binnen tien dagen gereed.
Aanpassen by nieuwe ge
meenschap is nodig.
SDie cUo-otn man de Yïlaniak
Maaidag 7 Maart 1949
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 2
(Door Alfred van Sprang)
MADRID. In een buitenwijk staat een groot herenhuis,
riet is het eigendom van een vooraanstaand dokter. In de
burgeroorlog is het echter grotendeels verwoest. De gra
naten hebben er overal gaten in geslagen. Het dak is kapot.
Er is geen enkele ruit meer heel. De waterleiding werkt
niet. Er is geen gas en geen electriciteit. In deze ruïne
wonen nu vijftien gezinnen. Over de honderd mensen.
huren eveneens. Het levensmid-
Een van de bewoners is de delenpakket is ontoereikend. En
weduwe Maria Martinez. Met bijna alles is wel vrij te krijgen,
fijt kinderen leeft ze in een maar de meesten kunnen zich
aoort keldergewelf. Negen jaar
ai. 2en cynicus heeft boven de
ingang met gebrekkige krijtlet-
tlry gekalkt HOTEL PALAS.
Bet is niet meer dan een kil hol.
Twee gaten in de muur laten
licht en lucht toe. En de kou. Er
Staan een tafeltje en een stuk
of wat stoelen waar de leunin
gen afgebroken zijn. In een hoek
acn wastafeltje met een emaille
kom er op. De versiering bestaat
rit een paar foto's als laatste
herinnering aan betere dagen,
een religieus plaatje, een stuk
spiegelglas en een touw met wat
goor wasgoed er aan. Een poortje
met een oude doek er voor leidt
naar een andere ruimte. Kleiner
en donkerder. Op de stenen
vloer liggen drie bedden. Dat is
alles.
De vrouw haalt gelaten haar
schouders op.
„Het is niet veel, senor....
maar het kost ook niets.
Dat is maar goed ook. Er zijn
weinig inkomsten. De zoon van
zeventien heeft nu de betrekking
van zijn overleden vader. Werk
man bij de gemeente. Het levert
driehonderd peseta's in de
maand op. De oudste dochter fa
briceert kunstbloemen en tracht
die langs de huizen te verkopen.
De drie andere kinderen zijn op
de armenschool. Bleek en mager
zijn ze. En hun kleren zijn af-
dragertjes van een ander. Met
grote ogen kijken ze de vreem
den aan.
„Wat is er nu vandaag te
eten?"
De vrouw wijst naar een paar
schalen. In de een plakken aard
appelen en in de ander witte
bonen. Verder is er nog een
klein schoteltje met vis. Dat is
het Zondagsmaal. Doordeweeks
is het nog minder. De distributie
verstrekt niet veel. Er is geen
kei gezin, dat er van leven kan
ood koopt iedereen zwart. Ook
de weduwe Martinez. Voor an
dere dingen is geen geld. De kerk
stuurt nu en dan wel eens iets.
En de een of andere liefdadig
heidsinstelling. Boter en kaas
komen nooit op tafel. Melk (van
negentig procent water) is een
zeldzame tractatie. Er heerst
echter maar al te vaak honger
in HOTEL PALAS.
„Ach, senor.er zijn men
sen, die het nog slechter hebben
En er klinkt niet eens verwijt
n haar stem.
Somber.
Het leven is niet licht.
Er wordt armoede geleden. In
de holen op de onbebouwde ter
reinen, waar hele gezinnen sa
menhokken in een ellendig gat
in de grond. In de donkere
woonkazernes van de volkswij
ken. En ook elders. Het valt op,
hoeveel mensen trachten op
straat een schamel bestaantje bij
elkaar te scharrelen. De vele
blinden, die op practisch elke
straathoek hun loterijbriefjes te
koop aanbieden met een mono
toon „cinquenta para hoy"
De vrouwen met een paar brood
jes, een stuk of wat pakjes Ame
rikaanse sigaretten en andere
met kranten of zuurtjes. De
zwarte waar. De kleine jongens
mannen met hun schoenpoets
kistje. De scharrelaars, die onder
het voorbijgaan fluisteren, dat ze
een gouden ring, een prachtige
briljant of een Parker 51 te koop
hebben.
Ik heb met allerlei mensen ge
sproken.
Fabrieksarbeiders, kantoorbe
dienden, kellners, soldaten. Over
het algemeen klagen ze niet.
Dat ligt niet in hun volksaard.
Maar uit hun verhalen blijkt
zonneklaar, dat de meesten on
der slechte omstandigheden le
ven. De kosten van het levens
dat niet permitteren. Daarom
hebben velen twee of drie be
trekkingen. Het is een algemeen
verschijnsel. Men werkt des mor
gens op een ministerie en des
avonds in een winkel, houdt de
boeken ergens bij, speelt portier,
sluit verzekeringen af of verte
genwoordigt een of andere han
delaar. Het schept natuurlijk een
zeer ongewenste toestand. De ar
beidsproductiviteit heeft er on
der te lijden. Maar daar bekom
mert men zich niet om.
Achter.
Het is niet billijk om vergelij
kingen te trekken.
Spanje moet men zien in haar
eigen verband. Er gelden hier nu
eenmaal andere normen. De
mensen stellen ook andere eisen.
Het land is echter in sommige
opzichten zeker vijftig jaar ten
achter. Dat is heel veel. En het
ergste is, dat men in de waan
leeft minstens vijftig jaar voor
te zijn op de rest van de wereld.
Het sociaal gevoel ontbreekt.
De ene klasse is volmaakt onver
schillig voor het welzijn van de
andere. Op het platteland heerst
nog een feodaal denken. De
macht van adel en leger is on
aantastbaar. De tuberculose is
een nationale plaag. En elke
vreemdeling verbaast zich tel
kens weer over de primitieve
wijze waarop in het afval graai
ende mannen en vrouwen met
open ezelkarretjes het vuilnis
van een wereldstad als Madrid
ophalen.
Maar dat alles beseft men niet.
Het volk is over het algemeen
slecht ontwikkeld. Het weet wei
nig van de toestanden in het bui
tenland. En de Spaanse pers
spant zich allesbehalve in om die
leemte aan te vullen. Daarom
legt men zich er bij neer in ho
len en krotten te wonen, terwijl
overal de bordjes ETAGE TE
HUUR hangen bij flatgebouwen
van twee en drieduizend peseta's
in de maand. Men beseft de
scheve toestand niet, dat een
straatarm land als Spanje links
en rechts gigantische complexen
ministeries en paleizen van ban
ken bouwt. Het leest met een ze
kere trots, dat generaal Franco 1 -
weer een prachtig sanatorium in genomen ter bevordering van de
- - - - - watervoorziening met zoet water
in de zomer en de bestrijding
van de „zoute kwel". De wei-
Groot zijn de tegenstellingen, waaronder het Spaanse volk leejt.
In verschillende wijken van Madrid wonen de mensen nog in
nolen. Het zijn broedplaatsen voor t.b.c. en andere ziekten.
De herverkaveling van Walcheren.
Maatregelen ter bevordering
der watervoorziening.
In de toelichting op het bij de
Tweede Kamer ingediende wets
ontwerp tot wijziging van de be
groting 1948 van het departe
ment van landbouw, visserij en
voedselvoorziening wordt o.m.
nog het volgende medegedeeld:
Geraamd wordt, dat van de
over te plaatsen bedrijven gedu
rende de jaren 1948, 1949 en 1950
jaarlijks 1000 h.a. hetzij verpacht
zullen worden of tijdelijk in ex
ploitatie moeten worden geno
men. Hierop wordt een tekort
geraamd van f 30 per h.a.
Ten laste van de dienstjaren
1948, 1949 en 1950 komen respec
tievelijk: 1000 h.a. a f 80 per h.a.,
2000 h.a. a f 80 per h.a., 3000 h.a.
a f 80 per h.a., totaal f 480.000.
Een andere mogelijkheid grond
aan de kleine bedrijven toe te
wijzen is gevonden door de
Stichting tot het Beheren van
Landbouwgronden in Walcheren
gronden te doen aankopen. Zij
zal echter te zijner tijd geen
recht op toewijzing van kavels
doen gelden. Aangezien de Stich
ting ten behoeve van de herver
kaveling tot deze aankopen over
gaat, is het gemotiveerd het ev.
nadelige saldo, dat ontstaan door
de aankoop en tijdelijke exploi
tatie van deze gronden, ten laste
van de herverkaveling te doen
komen. Dit nadelige saldo gedu
rende de jaren 1948, 1949 en 1950
wordt geraamd op maximaal
f 10.000 per jaar.
Maatregelen dienen te worden
nieuw zijn ingeplant. Nagegaan
word, welke bedrijven tengevol
ge van de zware verwoesting
moeten worden verplaatst ter
bevordering van een juiste land
bouwkundige exploitatie van het
eiland.
Ten behoeve van de in te
schakelen ambtenaren zal het
noodzakelijk zijn een aantal wo
ningen op Walcheren geschikt te
maken voor het bewonen door
meer gezinnen, dan tot nu toe
het geval is, en de ambtenaren
in deze huisvestingskosten tege
moet te komen. De hieraan ver
bonden verbouwingskosten wor
den geraamd op f35.000.
Teneinde de mogelijkheid open
te houden arbeiders van elders
in Walcheren te werk te stellen
is voor de bouw van een barak
een bedrag uitgetrokken van
f 60.000 en voor exploitatiekosten
een bedrag van f 500.000.
De regering maakt bekend
dat tot haar leedwezen de
volgende verliezen in Indo
nesië zijn geraporteerd:
Koninklijke Marine:
Gesneuveld 3 Maart: tdl.
serg.-majoor der mar. H. J.
Sanders uit Maastricht.
Koninklijke Landmacht:
Overleden t.g.v. oorlogs
verwonding op 20 Febr. 1949:
Sold. J. T. van Brienen uit
Loosduinen.
Gesneuveld 20 Febr. 1949:
Sold. C. A. de Groot uit Am
sterdam; Sold. C. J. Risch-
lingman uit Reeuwijk (Z.-H.),
Serg. K. Severs uit Amster
dam.
21 Febr. 1949: Korp. R. H.
Bakker uit Haarlem.; Sold.
C. Beets uit Langedijk; Sold.
A. C. de Jong uit 's-Graven-
hage; Sold. D. de Jong, uit
Hendrik Ido Ambacht; Serg.
W. Meijer, Rijswijk (Z.-H.);
Korp. G. J. Salemink uit Ter-
borg (gem. Wisch); Sold. J.
van Zomeren uit Rotterdam.
23 Febr. 1949: Sold. G.
Bodde uit Assen; Serg. J. J.
A. Houben, Valkenburg (L.)
Overleden t.g.v. oorlogs
verwonding op 25 Febr. '49:
Sold. A. J. van Agthoven uit
Rotterdam.
27 Febr. 1949: Sold, le kl.
M. Baay uit 's-Gravenhage;
Sold, le kl. J. Lemstra uit
Zwolle; Sold, le kl. J. van
der Wansem uit 's-Graven
hage.
Kon. Ned.-Indisch Leger:
28 Febr. 1949: Sold. 2e kl.
mil.bur.pers. C. Buntua uit
Indonesië.
Agoon, „Jamboree" voor
invalide verkenners.
Aan het internationaal kamp
voor invalide verkenners, dat
van 16 tot 23 Juli op de Gouds-
berg bij Lunteren wordt gehou
den, zal waarschijnlijk worden
deelgenomen door invalide jon
gens uit Engeland, Frankrijk,
Luzemburg, België, Zwitserland,
Denemarken en Noorwegen. Het
ligt in de bedoeling, dat ook de
Nederlandse verkenners, die
hiervoor in aanmerking komen,
het kamp zullen meemaken. Het
kamp zal de naam „Agoon" dra
gen, het Griekse woord voor:
verzameling, vergadering.
Scotland Yard speurt nog
naar vermisten.
De zaak der zwavelzuurmoor-
den neemt snel grotere afmetin
gen aan. John George Haigh, die
is beschuldigd van de moord op
de rijke weduwe Durand, werd
om onbekende redenen opgeno
men in de ziekenbarak van de
gevangenis van Lewis. Al het
beschikbare personeel van Scot
land Yard heeft een drukke
week gehad. Eindeloze rijen ge
tuigen worden dagelijks gehoord:
de families en kennissen der
slachtoffers, de leveranciers der
vaten zwavelzuur geen zout
zuur, zoals eerst werd gedacht
waarin de lijken zijn opgelost,
aldus de Londense correspondent
;van de Volkskrant.
Deskundigen onderzoeken sta
pels vervalste documenten,
waarmee de moordenaar zich het
eigendom van zijn slachtoffers
heeft toegeëigend. Zo heeft hij,
volgens de gegevens waarover de
politie op het ogenblik beschikt,
400.000 gulden gestolen. Na de
ontdekking van het lijk der we
duwe, dat bijna was opgelost in
een zwavelzuurbad in de fabriek
van Haigh in Crawley, leidden
de sporen naar vijf andere moor
den. Over het lot van vier an
dere vermisten verkeert men
nog in het onzekere. Twee van
hen, beiden makelaars in effec
ten, hebben de moordenaar ge
kend. Het lijk van een derde is
een tijd lang geleden zonder
hoofd uit zee opgevist. In de
buurt vond men de verongelukte
wagen van een ander slachtof
fer. Scotland Yard is bezig de
lijst van personen, die de laat
ste vijf jaar in Engeland zijn
vermist te onderzoeken. De poli
tie heeft vooral het oog op men
sen van een zekere welstand.
Verder maakt Scotland Yard
zich bezorgd over de verdwijning
van een bekend uitvinder. Of hij
in contact isgeweest met de
moordenaar is nog niet bekend.
Maar hij verdween juist toen
Haigh bezig was met een uitvin
der te onderhandelen. De politie
heeft ontdekt, dat het vori
ge jaar plotseling een geweldige
brand uitbrak in een wasserij
naast de fabriek van Haigh. Het
was een vuur, waartegen geen
brandweer iets kon doen. Men
vreest nu, dat de brand in ver
band staat met het werk van de
moordenaar.
NATIONALISATIE.
Sinds het Kamerlid Hofstra
zijn plan inzake geruisloze na
tionalisatie" ontwikkelde, is daar
al heel wat over te doen ge
weest.
Men weet wat het betekent.
De bedrijven die hun belasting
schuld niet kunnen voldoen
en hun getal is niet gering als
de schroef maar steeds wordt
aangedraaid kunnen vrijstel
ling krijgen. Maar de overheid
krijgt dan voor hetzelfde bedrag
een claim op het bedrijf. En zo
op de duur de zeggenschap.
Inde Eerste Kamer werd aan
minister Lieftinck gevraagd nu
eens precies te zeggen hoe hij
hit rover denkt.
Over het denkbeeld zelf liet
deze zich echter niet uit. Wel
verkl arde hij. dat als deze re
gering zou willen socialiseren, zij
dit nic geruisloos zou doen.
Voorlopig gebeurt er dus niets
in deze richting.
Maar wat niet is kan komen.
De P. v. d. A. juicht het plan-
Hofstra toe.
En nu heeft zij wel niet de
MAJORITEIT, maar in vele op
zichten toch wel de AUTORI
TEIT. Denk maar aan Indië.
ROME beschikt over meer
stemmen. Maar DE STEM die
indruk krijgt men althans vaak
is bij ROOD.
gebruik heeft gesteld. En het be
seft niet, dat dat kolossale sana
torium GENERALISSIMO slechts
tweehonderd-en-veertig bedden
heeftuitsluitend bestemd
voor generaals, chefs en andere
officieren met hun families. En
evenmin valt het er over, dat de
Spaanse regering met een groots
gebaar vijfhonderd zwakke en
ondervoede Oostenrijkse kind.e-
ren voor herstel van gezondheid
naar Spanje laat komen, terwijl
er misschien wel vijftigduizend
nog zwakkere en slechter ge
voede kinderen in het land zelf
leven.
Kinderen als die van de wedu
we Martinez.
(Nadruk verboden.)
VREEMDELINGEN IN EEN VREEMD LAND. (II)
land-gebieden hadden ook vóór
de overstroming zeer te lijden
van verzilting van het drinkwa
ter, hetgeen de gezondheidstoe
stand en de productiviteit van
het vee ten zeerste benadeeld.
Het wegenplan zal door de Her
verkavelingscommissie nader
worden uitgewerkt. Met de uit-
voering van het wegenplan is in meenschap met een ander geeste-
1948 een aanvang gemaakt, igk klimaat. Bij die gemeenschap
waarbij de tracé's zoveel moge- l Zsd hij zich moeten aanpassen,
lijk bij de natuurlijke terreinge- want hij is er midden in gaan
steldheid worden aangepast. Ten staan. Deze gemeenschap leeft
van de herbeplanting j volgens andere traditie, heeft een
wordt vermeld, dat reeds 70 boe
renerven tot 1 Januari 1948 op-
De diplomatieke correspondent
van de „Times" verklaart, dat er
redelijke hoop bestaat, dat het
Noord-Atlantische Pact binnen 10
dagen voor ondertekening gereed
zal komen. De tekst van het ver
drag zou dan enkele dagen later
gepubliceerd worden.
De internationale tarwe-
conferentie.
Het merendeel van de zes ex
porterende landen van de inter
nationale tarwe-conferentie heeft
overeenstemming bereikt over
een definitief voorstel aan de
importerende landen over de 3
voornaamste punten, waarin de
tarwe-overeenkomst moet voor
zien. Deze zijn: dat de overeen
komst vier jaar zal duren; de
maximumprijs 1.80 dollar zal
bedragen en de minimumprijs
1.50 dollar voor het eerste jaar,
l.éO dollar voor het tweede jaar,
1.30 dollar voor het derde jaar
en 1.20 dollar voor het vierde
jaar; de totale hoeveelheid,
waarin de overeenkomst voor
ziet, zal 550 millioen bushels per
jaar bedragen.
Een sober bestaan en harde arbeid zijn niet de grootste moeilijk
heden, die een landverhuizer in het nieuwe land moet overwinnen.
Veeleer werpt het behouden van zjjn geestelijk evenwicht midden
in een baaierd van hem wildvreemde opvattingen, de moeilijkste
problemen op.
De uiterlijke banden met zijn vaderland kan de emigrant verbre
ken. Maar zijn geestelijke bagage erfenis van eeuwen, brengt hij
mee aan boord. Deze ontsnapt aan iedere douane-controle en gaat
mee aan land.
Zondagsavonds thuis een „slokje"
drinkt. Dat past weer niet in him
leefregel als christenen.
Een ander voorbeeld:
De landverhuizer heeft de eerste
jaren geen stemrecht, maar hij
verneemt, dat de strenge Calvi
nisten in het nieuwe land stemmen
op Republikeinen of Democraten.
Christelijke partijen zijn er niet.
Zijn nieuwe buren hebben daaraan
nooit behoefte gevoeld. En weer
vraagt hij zich af: Kan het ook
zo? Gaat het op deze manier ook
goed? Hebben wij ons in Neder
land voor niets zo uitgesloofd?
De verhoudingen in het nieuwe
land liggen totaal anders dan in
Nederland.
Hij brengt het geestelijk klimaat
van de gemeenschap waaruit hij
is voortgekomen mee naar een ge-
andere levenswijze, andere denk
beelden, zelfs op zekere hoogte
een ander moraal dan de gemeen
schap waarin de landverhuizer is
opgegroeid en welks levensregels
hij tot dusver als juist en mis
schien zelfs als onveranderlijk
heeft beschouwd.
Hier zijn alle voorwaarden aan
wezig voor een grensconflict.
ANDERE VRAGEN.
In het oude land was b.v. het
per fiets naar de kerk gaan een
onderwerp van discussie. In de
Verenigde Staten en Canada ziet
hij de stammen, waartoe hij be
hoord, per auto opgaan, ook al
wonen ze vlak bij de kerk. Hij ziet
In Lahore heeft zich gedurende
twee minuten een aardschok doen zijn broeders en zusters zelfs een
gevoelen, waardoor twee torens Zondagmiddagritje maken. Kan
van de R.K. kathedraal ter aarde'het ook zo?, vraagt hij zich af.
werden geworpen. De zich in de Datzelfde vragen de Amerikaanse
kathedraal bevindende mensen en Canadese gemeenteleden zich
werden niet gekwetst. af, wanneer de landverhuizer des
FEUILLETON
65
F. HORACE ROSE
Ais dus in onze dagen en onze natuur, zoals de Schepper het
generatie bewezen kon worden, had gemaakt, maar enkel en al-
dat een fantasierijke roman- j leen met behulp van een rea-
schrijver eerder een bescheiden1 geerbuisje in een laboratorium,
profeet van een profeet was ge-j Aan enkele van deze dingen
weest, waarom zouden dan ook moest u denken, niet alleen in
niet de vromen van onze he-1 de paar minuten dat we in de
dendaagse geleerden op één- hut naar elkaar stonden te kij-
zelfde verbazingwekkende wijze ken over de tafel heen, maar
verwerkelijkt kunnen worden? i ook terwijl we naar onze hutten
Hadden zij met de materialen j in de kolonie terug liepen. Ik
verkregen en de beschikking besefte dat er niets ongeloof-
gekregen over machten, waarop! waardigs of fantastisch meer
was in wat deze man beweerde.
Er was niets in wat hij van plan
was te doen, dat niet gedaan zou
kunnen worden als hij er de ge
legenheid, toe kreeg.
„Als."
ja, er bestond een alternatief
zelfs de vruchtbare verbeelding
van Jules Verne gefaald zou
hebben?
Inderdaad! Zij hebben het ge
heim van de universele energie
ontdekt, zij zijn het grootse en.
geheimzinnige krachtstation vanj
voornemens. Ik liet hem pra
ten, stelde slechts één keer een
paar vragen.
„Bestaat er een afweerwapen
tegen de atoom-bom? het een
of ander middel om die te ver
nielen zoals de vliegende bom
men boven Engeland vernietigd
werden?"
„Misschien wel. Mogelijk zul
len de Britten, die knap zijn in
het ontwerpen van afweermid
delen en niet zo knap in het uit
vinden van nieuwe wapens, ook
wel één of andere manier ont
dekken om de bom in de lucht
aan te vallen en te doen explo
deren. Maar zelfs dan nog, al
zullen vele bommen onschade
lijk gemaakt worden, zullen stel
lig ook sommige het doel be
reiken."
„Wat zou de uitwerking van
een atoom-explosie in de stra
tosfeer zijn?"
„Dat weten we niet, dat weet
niemand. De prachtige onzeker-
de planeten binnen getreden. De voor dit alles. Er was een alter- heid bij het experimenteren
oorsprong waardoor al het ge-jnatief voor het ontzettende ge-j met atoom-energie vormt de
schapene met leven, groei en be- vaar dat deze man, in zijn
weging vervuld is, is hun niet krankzinnige honger naar
langer verborgen. Het geheim macht, op het punt stond van op
van de zon is het hunne. De ge-1 de wereld los te laten. Dat al
ver van hitte en kracht is nuternatief lag in mijn eigen han-
aan hun wil onderworpen. En
het meest verbazingwekkende,
meest monsterachtige daarbij is,
dat zij weten het dierlijk of
menselijk leven te verwekken
zonder de tussenkomst van de
den.
Wij gingen naar de kolonie
terug, zonder iets naders over
het voorstel van Thara te heb
ben gezegd. Hij praatte maar
steeds over zijn plannen en
voornaamste aantrekkingskracht
voor de geleerden."
„En zijn grootste afschuw
voor hen, die het slachtoffer van
deze experimenten zullen zijn",
zei ik heftig.
„Inderdaad, maar je kunt toch
niet verwachten, dat geleerden
zich daar druk om gaan maken.
Zij geven alleen ons de ontdek-
moeten op zichzelf passen. Het
1 is heel goed mogelijk, dat het
exploderen van een vliegende
atoombom— m.a.w. atoomsplit
sing in de stratosfeer ver
schrikkelijke stoornissen in het
planetaire stelsel zou veroorza
ken en de aarde zou verwoesten
door hem uit zijn baan te ruk
ken en in botsing met de zon of
de maan te doen komen.
„Meent u dat werkelijk?"
„Waarom twijfel je daaraan?
Je moet je er bewust van zijn,
dat atoom-energie in onze da
gen de macht vormt die het ge
hele universum van werelden
en zonnen omringt, bezielt en
regelt. Hoe kunnen we weten
waartoe die ontzaglijke kracht
in staat is, als ze los gelaten
wordt in de diepten van de
ruimte, waar ze in contact kan
komen met andere schrikkelijke
en vernietigende machten? Mis
schien zou er onmiddellijk een
witgloeiende vlam ontstaan, die
milüoenen kilometers ver de
ruimte in geslingerd zal worden
en alles zal verteren.
„Maar voor dit gebeurt",
merkte ik sarcastisch op, „gaat
u net zoveel van de aarde ver
woesten en net zoveel van zijn
inwoners doden als u maar
kunt. Hebt u enig idee wat er
van de overlevenden zal wor
den, als u tenminste zo vrien
delijk bent ons nog een jaar in
king, de resultaten daarvan leven te laten?"
DE VERHOUDING DER
KERKEN.
De verhouding tussen de kerk
genootschappen onderling bijvoor
beeld, is in het nieuwe land veel
soepeler en vriendschappe.lijker
dan in Nederland. Dit wekt bij de
landverhuizer, behept met eeuwen
kerkstrijd, aanvankelijk argwaan.
Hij weet niet, wat hij van deze
wirwar van vreemde opvattingen
en verhoudingen moet denken.
Bij kolonievorming is dit aan
passingsproces minder acuut,
maar daar dreigt het gevaar van
een al te nauwlettend op elkaar
toezien van de broeders en zusters
hetgeen de verwachte vrijheid in
het nieuwe land tot een illusie
dreigt te maken.
De landverhuizer, die alleen,
eventueel met zijn gezin, temidden
van een vreemde gemeenschap
komt te wonen, wordt bedreigd
door een uit zelfhandhaving vrij
willig aanvaard isolement.
De stelregel van een pioniers
gemeenschap als die in Canada en
ook nog in de Verenigde Staten:
ieder voor zich en God voor ons
allen, is een gevolg van het isole
ment, waarin iedere pas-gearri
veerde getracht heeft zijn meege
brachte geestelijke bagage niet
prijs te geven.
Ook al zou de landverhuizer,
willen trachten zijn opvattingen
omtrent allerlei zaken te toetsen
aan die van zijn nieuwe buren, de
taai-barrière maakt hem dit wel
buitengewoon moeilijk.
DE HOGE MUUR.
Sommige landverhuizers in Ca
nada hebben geprobeerd een ge
sprek te beginnen, bijvoorbeeld
over een christelijke school, over
christelijke politiek. Meestal was
het resultaat, dat de Canadese
buur meende te begrijpen, dat de
nieuweling bedoelde te zeggen:
Bei uns 1st alles viel besser, en de
muur tussen landverhuizer en Ca
nadees was eens zo hoog als voor
heen. Hier is al een volledig grens
incident geboren.
Dat de landverhuizer in conflict
komt met zijn buurman is erg.
Erger is zijn innerlijk conflict, zo
dra hü de betrekkelijkheid van
sommige opvattingen in het oude
laftd ontdekt.
Voordat hij emigreerde heeft hij
die opvattingen misschien steeds
zonder critiek als goed aanvaard,
er wellicht niet eens over nage
dacht. Hij heeft 's Zondags nooit
de wandeling vervangen door een
autotocht. Dat werd in zijn krin
gen niet gedaan en daarmee uit,
evenals met zoveel andere dingen.
CRITISCH BESCHOUWEN.
Nu moet hij zijn geestelijk even
wicht behouden in de nieuwe ge
meenschap, waar dingen gedaan
wórden, die door hem tot dusver
als verkeerd, zelfs als zonde wer
den beschouwd, terwijl hij zonder
euvelmoed dingen doet, waar hij
hier scheef om wordt aangekeken.
Hij wordt gedwongen de oude op
vattingen en de nieuwe critisch te
beschouwen. Het beste doet hij
wellicht nog met voor zichzelf en
voor zijn gezin, vooral voor zijn
opgroeiende kinderen, van ogen
blik tot ogenblik en van geval tot
geval biddend zijn houding te be
palen, totdat hij het geestelijk kli
maat van de nieuwe gemeenschap
door en door kent en zijn even
wicht daarin heeft gevonden.
Dat zal betekenen, dat hij op
vattingen, die hü in de strijd om
zelfhandhaving heeft leren kennen
als enig juist, zal vasthouden.
Tradities, waarvan hij daaren
tegen de betrekkelijkheid ontdekt
heeft, zullen hem geen verdriet
meer bezorgen. Hij zal inzien, dat
in verschillende gemeenschappen,
dikwijls alleen al uit practische
overwegingen, noodzakelijk ver
schillende opvattingen gevormd
worden. De ene gemeenschap
draagt bovendien een andere
geestelijke erfenis mee dan de
andere.
Het zal zeer zelden voorkomen,
dat iemand, die op middelbare
leeftijd emigreert, zich geheel
thuis gaat voelen temidden van
zijn nieuwe landgenoten. Daarvoor
is de geestelijke afstand doorgaans
te groot. Emigreren is ontberen,
en dat waarlijk niet alleen in ma
teriële zin.
In een volgend artikel zullen wij
de problemen van -de jeugdige
emigranten onder de loupe nemen
en de verhoudingen en conflicten
die daarbij in het gezinsleven kun
nen ontstaan.
Korte Berichten.
Dader roofoverval te Schagen
gearresteerd.
De rijkspolitie te Schager, is
er in geslaagd de dader van de
op 16 Februari j.l. gepleegde
roofoverval op het postkantoor
te Schagen te arresteren. Het is
een 30-jarige man uit Wierm-
gerwerf. Bij huiszoeking zijn acht
van de tienduizend gestolen gul
dens alsmede de geldtrommel,
waarin het geld zat, en het
pistool, waarmee hij de enige in
het postkantoor aanweizge P.T.T.-
ambtenaar bedwong, teruggevon
den.
De tweeduizend gulden, die
zijn opgemaakt, heeft hij be
steed aan de inrichting van een
woning in Wieringerwerf, welke
hij een week na de overval be
trok.
Het onderzoek wordt nog
voortgezet, maar het staat in
middels wel vast, dat S. bij deze
overval geen medeplichtigen
heeft gehad.
Uit San Malo wordt gemeld, dat
André Legall, „de man met het
stalen gebit", op een akker te
Chateau Malo een 175 kg wegende
ploeg met zijn gebit heeft voort
getrokken en zodoende een voor
van 13 meter lengte en 20 cm
diepte in de akker heeft getrok
ken. De proef werd bijgenoond
door journalisten en door talrijke
ander jiersonen. Legall heeft in
dertijd, met behulp van zijn gebit,
een vliegtuig belet te starten, ter
wijl hij in een dok te Saint Malo
een driemaster met zijn gebit
heeft voortgetrokken.
Uit Berljjn wordt gemeld, dat de
gemeenteraad van de westelijke
sectoren van Berlijn er bü zijn
burgemeester op heeft aangedron
gen bij de geallieerde kommanda-
tura stappen te doen, opdat spoe
dig een wet zal worden afgekon
digd, waarbij amnestie wordt ver
leend aan jeugdige inwoners van
Berlijn, die lid zijn geweest van de
voormalige nationaal-socialistische
partij of van een van haar orga
nisaties.
In Jeruzalem zijn de laatste
Joodse krijgsgevangenen uit
Transjordanië, ten getale van 203
man, aangekomen.
In Israël gaat men voort met
het vrijlaten van de zich op het
grondgebied van deze staat be
vindende Transjordaanse krijgs
gevangenen.
In de Amerikaanse zone, in de
nabijheid van Fulda is een lid van
de Duitse grenspolitie ontvoerd,
terwijl hij met leden van de politie
uit de Sowjet-Russische zone aan
het praten was, de regering van
Hessen zal hierover een protest
indienen bij de regering van de in
de Sowjet-zone gelegen staat
Thuringen.
Uit Cuttack, in India, wordt ge
meld dat met een pijl en boog be
wapende stam, die zich op het
oorlogspad tegen de provinciale
regerin Vanorissa heetf begeven,
de enige door de Majoerbhanj-
heuvels leidende weg heeft geblok
keerd en een hinderlaag heeft ge
legd aan politie, die was uitge
zonden om de leden van de stam
te achtervolgen. Tien personen
werden gedood en verscheidene
andere gewond. Twee duizend
mensen hebben voor de opstan
delingen naar de steden moeten
vluchten.
Wegens „hulpverlening" aan een
„ondergrondse bende", die be
schuldigd wordt van het vermoor
den van 55 leden van de veilig
heidspolitie en plaatselijke com
munistische partijfunctionarissen
tijdens de afgelopen twee jaar, zijn
door een militaire rechtbank te
Lodz twee R.K. geestelijken ter
dood veroordeeld.
Volgens de „Daily Graphic"
heeft Scotland Yard bijzondere
maatregelen getroffen naar aan
leiding van een anoniem schrijven
waarin gedreigd wordt met het
opblazen van het Britse parle
mentsgebouw.
Schumann naar Delft.
Het gemeentebestuur van Delft
heeft tot de Franse minister van
Buitenlandse Zaken, M. Robert
Schumann, het verzoek gericht
op 12 Maart a.s. in het Museum
Het Prinsenhof" te Delft da
tentoonstelling „Elzasser Schoon
heid" te openen. De heer Schu
mann is een geboren Straats
burger. Tevens is hij een groot
minnaar van de kunst. Hij bezit
zelf een uitgezochte collectie bi-
bliophiele uitgaven, waaronder
vele Nederlandse. Naar de heer
Schumann mondeling mededeel
de, is hij zeer geïnteresseerd in
de Straatsburger tentoonstelling.
De vergadering van
vertegenwoordigers der
landen van New Dehli.
De informele bijeenkomst der
vertegenwoordigers van de lan
den die in New Dehli de Indo
nesische kwestie bespraken, ver
toonde „meer rook dan vuur",
aldus verneemt Aneta van wel
ingelichte zijde. Ofschoon de
bijeenkomst was uitgeschreven
om de mogelijkheid van een ster
kere actie tegen Nederland te
bespreken, ontaardde zij in een
informele lunch, waarop Indo- -
nesië nauwelijks meer ter spra
ke kwam. Het republikeinse
bureau te New-York was dan
ook niet bereid enig commentaar
op de bijeenkomst te geven.
