Het C.J.M.V'Werk in Zeeland groeit nog steeds. Is de geestelijke belangstelling aan het vervlakken Onze militairen vragen een offer va i Protestants-Christelijk Nederland. Een Duitse stad is Pools geworden. Schooltandartsendienst te Haamstede dit jaar in werking. Ontspanning trekt. Een half millioen is nodig. De koe kwam in de zitkamer. !kenni,s.,gemaakt; "oe het fhter Twee dokters en zeven ver pleegsters ontvoerd. Gemeenteraad besprak be groting 1949. Communisten in China melden successen. Willem de Zwijger-Stichting. Belangrijke uitgaven. In Joure wonen de laatste Friese klokmakers. Waarom óe textiel nog niet vrij komt. Riu deft T)c&aLe>c w Woensdag 2 Maart 1949 ZEEUWSCH DAGBLAD Pagina 4 Het is een verheugend verschijnsel, dat het werk van het Christelijke Jongemannen Verbond in Zeeland nog steeds groei ende is. Zowel het aantal afdelingen breidde zich uit in het afgelopen jaar uit als ook het aantal jongensclubs. Dit blijkt uit de jaarverslagen van de secretarissen der Prov. Commissie en de Prov. Jongenswerk-Commissie. Er bestaat echter een gevaar, dat de belangstelling gaat ver vlakken. Het is opmerkelijk, dat wan neer bijeenkomsten in groter verband worden georganiseerd, de belangstelling voor vergade ringen waar de geestelijke zijde van hst werk wordt besproken, achteruit gaat. En wel in zo danige mate, dat dit min o£ meer zorgen baart. Zodra echter het element ontspanning een rol gaat spelen op dergelijke bijeen komsten, kan overal op grote deelname worden gerekend. Het is eigenaardig, dat dit verschijn sel zich niet alleen voordoet op Walcheren, doch ook op de an dere eilanden waar z.g. ring- bijeenkomsten werden georgani seerd. Het zal voor de diverse besturen geen gemakkelijke taak zijn om hier een uitweg te vinden, die allerzins verant woord is. Overal in de provin cie echter schenkt men grote aandacht aan dit probleem en vooral de bondssecretaris voor Zeeland, de heer J. C. Gordeau, zal trachten door zijn bezoeken een uitweg te helpen vinden. IN DE KINGEN. De ring Goes en omstreken kon in 1948 een nieuwe afdeling begroeten, n.L die te 'sHeeren- hoek. Er wordt door deze ring een regelmatig contact onder houden met de Meisjesverenigin gen, waarvan de resultaten de diverse gecombineerde vergade ringen zijn. Wat het jongens werk betreft besteedt men hier evenals elders veel aandacht aan de leiderstraining. Op Schou wen geeft een tweetal afdelin gen nogal zorg, doch overigens zijn daar flinke verenigingen. In ringverband is men zelfs ge komen tot uitgave van een ring- blad, dat het onderling contact buiten de diverse ringvergade- ringen levendig houdt. Het jon genswerk gaat hier moeizaam, doch er zitten daar enkele har de werkers, zodat men toch kan spreken van een stijgende lijn. Ook 't C.J.M.V.-werk op Wal cheren staat in het teken van een volledig herstel. Bezien we de verslagen, diè uit Walcheren kwamen, dan kan men zeggen, dat hier hard wordt gewerkt. Keden tot grote dankbaarheid geeft het feit, dat het zwaar getroffen Westkapelle één van de grootste verenigingen van het eiland bezit, terwijl ook het werk onder de jongeren krach tig wordt aangepakt. Drie nieuwe afdelingen wer den kort na elkaar opgericht, zodat bijna elke plaats een C.J.M.V. heeft. Het jongenswerk bloeit er al evenzeer en ook ZEECWSCII-VLAANDEREN. Het Zuidelijk deel van de provincie vormt een apart hoofd stuk in de geschiedenis van de Prov. Conimissies. Eigenaardig is het, dat Westelijk Zeeuwsch- Vlaanderen veel zorgen geeft, terwijl in het Oostelijk deel het werk bloeit. In Oost kunnen nog wel en kele nieuwe afdelingen worden opgericht, doch daar waar af delingen bestaan, geeft het werk reden tot tevredenheid. De ring West-Zeeuwsch-Viaandereri telt slechts vier afdelingen, terwijl er ook weinig jongenswerk is. Evenals elders werd ook hier de nodige aandacht besteed aan de leiderstraining. DE LEIDING. Een groot probleem, waarmee men zeker niet alleen in C.J.M.V.-kringen heeft te kam pen, is het vinden van geschik te leiders. Weliswaar worden overal leiderscursussen georga niseerd, waardoor enigermate wordt getracht deze zaak op te lossen, doch ook dan is het nog moeilijk geschikte personen te vinden. Bovendien doet juist in het jongenswerk de militaire dienst veel afbreuk aan deze training. Gelukkig, dat men overal nog oude getrouwen vindt, die bereid zijn de open gevallen plaatsen te bezetten. Zo is het C.J.M.V. in Zeeland het nieuwe jaar weer ingegaan, waarbij de P.C.-secretaris aan het einde van zijn jaarverslag zeer terecht opmerkte: „De op dracht blijft, onze krachten zijn klein, de taak zo groot. Niet treuren echter over verloren slagen, niet pochen op behaalde successen, maar moedig en oot moedig voorwaarts. Zij de uit komst ook van dit jeugdwerk onzeker, het doel is zekerder dan wat ook ter wereld". In de maand Maart zal het werk, dat in brede Protestants-Chris telijke kringen in ons vaderland wordt verricht voor onze militai ren weer in het centrum van de belangsteling staan.* Op Zondag 6 en Zondag 13 Maart zal in nagenoeg alle kerken een gave worden gevraagd voor de gezamenlijke actie van het Protestants Interker kelijk Thuisfront (P.I.T.), Nederlandse Militaire Bond „Pro Rege" en de Christelijk Militaire Bond voor Oost- en West-Indië. Zij vra gen een offergave voor de „jongens overzee", die ver van huis en haard hun plicht vervullen en voor hen, die thans op hun taak worden voorbereid. Zal het Protestants-Christelyk volksdeel 'n half millioen gulden voor dit werk kunnen en willen bijeenbrengen? Een half millioen! „Is dat nu werkelijk wel nodig?", zal mis-ivang.en dan alleen een brief van schien iemand zich afvragen. La- „thuis" of een boek. De clubhui ten wij mogen antwoorden, dat dit zen dienen gezellig te zijn ingericht bedrag werkelijk niet hoog is,z°dat zij er zich op hun gemak ten, moeten zij wat te doen heb ben met elkaar. Daarom moeten zij meer ont- wanneer men bedenkt, dat hier van tienduizenden militairen zul len profiteren. Weet u, dat fami lieleden van milifairen, verenigin gen en kerken thans ongeveer t 2.500.000 per jaar uitgeven om „iets" voor onze dienstplichtigen te doen. En een groot deel van dit bedrag gaat dan heen aan porti- en verzendkosten. En deze kosten zijn het juist, die door coördinatie belangrijk omlaag zouden kunnen worden gebracht. Het P.l.T. heeft in het afgelopen jaar prachtig werk kunnen doen. Werk, waarom niet alleen wordt gevraagd door de militairen zelf in de eerste plaats, maar door de on geveer 140 leger- en vlootpredi- kanten. Zij weten uit ervaring, wat onze jongens-in-dienst moeten missen. Zij constateren dagelijks, dat het vrije-tijds-probleem voor velen inderdaad een probleem is. Natuurlijk schrijven ouders, vrouwen en verloofden regelmatig en ontvangen de militairen in In donesië veie blijken van medeleven van kerkeraden en organisaties, die ook lectuur zenden. Maar is hier mocht men drie nieuwe dat genoeg? Neen, op geen stulc- jongensclubs inschrijven. Jam- ken na, want zij vragen meer. mer, dat een stad als Vlissingen Wanneer zij 's avonds in een mili- over een zeer kleine kring be- tair clubhuis vertoeven, of ergens schikt. op een vooruitgeschoven post zit- mogelijk is, dat je, als je (Van een correspondent) Berlijn, Febr. Breslau, de voormalige hoofd stad van Silezië, heeft na de oor- 's avonds bij donker een huis binnentreedt, slechts op een knop behoeft te drukken om licht te maken en dat het licht weer vanzelf uitgaat, als je de boven- log een grondige gedaantever- ste trap 0p de vierde verdieping wisseling ondergaan. Niet alleen hebt bereikt, hebben nog niet dat de stad nu Wroslaw heet, velen begrepen, ook de bevolking is geheel an- j Wie uit zijn geboorteplaats Ko tters. lomea een koe meebracht, ver- De mannen lopen met hoge schaft haar onderdak in de zit- laarzen en schapenvachten rond. hamer, omdat zij in Breslau zo Op hun hoofd dragen zij mutsen achterlijk waren en in de huizen van lams vel. De vrouwen zijn in geen koestal hadden. De mensen grote omslagdoeken gehuld en Oosten begrepen ook niet, „wa- waarvoor je naar een winkel aan hun voeten hebben zij linkis", vilten schoenen van moest gaan, als je iets wilde ko- lornp model. Inplaats van auto s pen. De markt op straat is veel ziet men nu de panjewagen met gezelliger en Wroslaw is nu in kleine Poolse paardjes in de feite een grote markt geworden, straten van de stad. Die nieuwe d.w.z. al te veel mag men er inwoners zijn uit Podelië en1 zjcj1 njet van voorsteilen, want Wolhymè afkomstig. Zij hebben een paar schoenen bijv. kost hun eigen „sfeer meegebracht 6000 zloty, precies het bedrag, en het voormalige Breslau lijkt een Poolse arbeider per dan ook meer op een provincie- maand verdient. Een pond spek stad in Centraal-Busland dan op kost 200 zloty. Veel kunnen de een oude Duitse stad. Polen in Wroslaw dus niet kopen Er zijn welhaast geen Duitsers meer in Wroslaw. Van de 700.000 die voor de oorlog in Breslau woonden, zijn er nog maar 1500 over. In 1948 toen de overheid te Warschau de evacuatie van alle Duitsers uit Breslau gelast te, waren er nog ruim 100.000. voelen. Zij moeten clubs kunnen vormen om gezamenlijk vraag stukken, die hen interesseren te bespreken en daarbij nemen de diepste levensvragen, dikwijls een voorname plaats in. Elke leger- predikant moet over een kleine bibliotheek kunnen beschikken, die naar de posten gaat en waar uit elke militair zijn keuze kan doen. En daarbij moeten de leger- predikanten bijbels, dagboeken, liederenbundels, goede lectuur (niet alleen romans, doch ook boe ken over geestelijk-zedelijke on derwerpen) hebben. Hoe dankbaar zijn de militairen niet, wanneer zij bemerken, dat men met hen medeleeft door het zenden van rookartikelen, snuisterijen, enz. Deze hulp nu aan de legerpre- dikanten wil het P.l.T. géven, ter wijl „Oost en West" speciaal voor de clubhuizen zorgt, evenals „Pro Rege" dit doet in ons land. Helpt ons! Het is de geestelijke verzorging die thans een beroep doet op het Protestants-Christelijk volksdeel en roept: Helpt ons. Daarom wordt straks een „offer" van u gevraagd. Niet een gave, dcoh een offer, d.w.z., dat de genoemde or ganisaties er op rekenen, dat Christelijk Nederland zich bewust zal zjjn van zijn taak en roeping tegenover hen, die in Insulinde rust en orde handhaven en ten op zichte van hen, die voor deze taak worden voorbereid. P.I.T., dat thans 550 plaatselijke comité's telt, wil de arbeid van ouders en kerken niet uit handen nemen, doch stimuleren en zo ef ficient mogelijk doen zijn. Elke kerkengroep kan zelf bepalen, wat zij voor het ingezamelde bedrag wenst te verzenden; dus het is niet zo, dat alles nu maar op een grote hoop wordt gegooid en de buit zo eerlijk mogelijk wordt ver deeld. Hier kan gezamenlijk „iets groots worden verricht", omdat er gemeenschappelijk werk te doen valt. Het is toch niet goed te noe men, dat b.v. een plaatselijke kerk, die goed bij kas is, maar eventjes dertig gulden per pakket uitgeeft Voor haar militaire leden, waar van ongeveer tien gulden voor verzendkosten is bestemd (omdat men nu eenmaal het geld wil ge bruiken voor dit doel), terwijl an deren niets ontvangen. Niet, dat het deze jongens niet gegund is, doch hier zou met overleg en wijs beleid meer voor dit geld kunnen worden gedaan. In dit verband moge worden op gemerkt, dat P.l.T. geen overkoe pelingsorganisatie wil zijn, doch uitsluitend hnlp en bemiddeling wil verlenen. Eigen, persoonlijke roeping blijft, maar ligt ook hier niet een roeping ten aanzien van Twee Nederlandse stewardessen 'winnen inter nationale klederdrachten- wedstrijd. te walen ei i,uB i uiin iuu «m, Op Schiphol arriveerden gister- In' het begin moesten alle Duit- middag twee stewardessen van de <le naaste? Naast de plicht om sers een^tte band dragen, nSar K.L.M., de dames Louise Dam en huisgenoten des gdoofs te steu- toen bleek dat vrijwel geheel jMarie Louise Cefcoeur. Dit is op nen,ligt er ook een taak ten op- Breslau met zo'n witte band ziehzelf niets büzonders, want er van anderen, to dlkwOJs rondliep, word dit bevel spoedig kooien dagelijks wel meer stewar- \Vü^'e" ingetrokken. j desen op Schiphol aan. Het bijzon- de liefde tot de medemensen. Stelselmatig werden Polen uit Jfere was echter, dat deze twee het Oosten naar Wroslaw gezon- Nederlandse meisjes in Rome op den zodat de stad in het begin oen internationale klederdrachten van het jaar 278.000 inwoners wedstrijd de eerste prijs hadden telde. Dit is naar verhouding niet weggesleept in hun Volendamse veel, maar van de 30 millioen costuums. Het tweetal was zo Polen hebben slechts 24 millioen trots °P haal' overwining, dat zij de tweede wereldoorlog over- deze costuums nog droegen bij leefd. Deze overlevenden zullen aankomst op Schiphol, zich nu ook nog in de Oost-Duit- De wedstrijd was uitgeschreven se gebieden vestigen, die door door liet Italiaanse ministerie van ongeveer 10 millioen Duitsers luchtvaart. moesten worden ontruimd. Voor de eenvoudig mensen uit BEMOEDIGEND... Wolhynië en Galicië betekende Van de tot dusver gebruikte het leven in de grote stad een atoombommen kan geen enkele hele sensatie. Maar nu zijn zij meer dan een vliegdekschip tege- er aan gewend geraakt, dat zij lijk trefen, indien deze op meer het water niet meer met een em- dan een mijl van elkaar verwijderd mer uit de put behoeven te blijven, zo meent admiraal Blandy scheppen, omdat nu het water te mogen besluiten uit de manoeu-I uit- de muur komt lopen als men vres, die door de Amerikaanse j een kraan open draait. Ook met vloot in de Carabische zee wor-, de badkuip hebben zjj intussen 1 den gehouden. 1 Een groots gebaar. Een van de mensen van de verkeerspolitie in de Gelderse hoofdstad ligt met T.B.C. in een sanatorium te Laren, maar zou eigenlijk naar Davos moe ten worden uitgezonden. „Dat is een millioen postzegels", dachten zijn collega's en zij de den een beroep op het Arnhem se publiek en de bedrijven. Van alle kanten stroomden de post zegels toe. Een groots gebaar maakte een bewaarder van het huis van bewaring, die in 14 jaar tijds een collectie van niet minder dan 93.000 stuks ver zamelde, en die hij thans aan de verkeerspolitie heeft ge schonken als een bijdrage in de actie. Aneta seint uit Batavia, dat een bende een overval gepleegd heeft op het ziekenhuis te Toeren, be zuiden Malang, en twee dokters en zeven verpleegsters ontvoerd, van wie niets meer vernomen is. Aan de spoorljjn SoerabajaMa- lang, die sinds de jongste aanslag versperd was, zijn drie stations gebouwen verbrand. Sedert Zondag lopen de goede rentreinen weer en men hoopt einde dezer week de personentrei nen weer in dienst te brengen. Op de hellingen van de Willis heeft een Nederlandse patrouille de re publikeinse oud-gouverneur van Oost-Java dr Moerdjari en ver schillende zijner medewerkers ge vonden. (De Willis is de plaats, waar Tan Malakka en generaal Soedirman gezamenlijk hun actie voeren. Red.) Uit Semarang wordt gemeld, dat de administra teur van een suikeronderneming nabij Pemalang is vermoord. Ook In zijn nieuwjaarsrede bij de aanvang van de gemeenteraads vergadering deelde de voorzitter, Jhr Roëll, mede, dat Haamstede thans 1718 inwoners telt. De gemeentefinanciën en de huisvesting vroegen de grootste zorg in 1948 en zullen naar het zich laat aanzien, dat ook doen in 1949. Verschillende belangrij ke besluiten, die genomen wer den in de acht gehouden raads vergaderingen werden door de voorzitter gereleveerd. Voor de haven Burghsluis was het een goed jaar. Er werden 4.447.738 kg. suikerbieten ver scheept, waarvan de geldelijke opbrengst f 6.618.71 bedroeg. Vo rig jaar was dit f3495.83. Voor de Tuinbouw en de Fruitteelt het politieposthuis in die omgeving was het een redelijk^ goed jaar. werd aangevallen, doch tevergeefs Later werd daar een hadji beroofd en vermoord.„Nabij Tjiandoer (W. Java) werd een bekend Chinees planter, hoofd van het Chinese veiligheidscorps, door een goed ge wapende bende vermoord. Nabij Tjilitjap heeft een bende een aan tal dessahuizen en een politiepost verbrand. Ook is daar een politie- jeep beschoten, waarbij een agent het leven verloor. Nabij Ambawa- ra vermoordde een bende twee personen. Een aanval ener bende op de theeonderneming Mala bar (West-Java) werd afgesla gen. Drie ondernemingswaehten sneuvelden. Een kwart millioen man regerings troepen verloren. Volgens de radio van Noord- Sjensi hebben de communistische troepen eer dan 200 millioen Chi nezen „bevrijd" en 770 steden ver overd. In een overzicht van de communistische successen wordt verklaard, dat de regeringstroe pen in Januari meer dan kwart millioen man troepen verloren. Het merendeel hiervan had zich aangesloten bij de volksbevrij dingslegers om de strijd tegen het nationalistische China aan te bin den. Honderd generaals en kolo nels en een grote hoeveelheid oor logsmateriaal vielen in communis tische handen, aldus de radio. In Nanking heeft het ministerie van verbindingen de hervatting bekend gemaakt van postverbin- De landbouw was minder roos kleurig geweest, zei Jhr Roëll. Het vreemdelingenverkeer ont wikkelde zich gunstig. Kwamen in 1947 970 personen kamperen, in 1948 waren het er ongeveer 1500, die in totaal 11.000 ver- blijfdagen boekten. De vacantie sprijding moet het mogelijk ma ken, het gebrek aan pensionac commodatie in het hoogseizoen te verminderen. De bouw van duplexwoningen zou zeer aan te bevelen zijn, meende de voorzitter. •Hij hoopte, dat dat oprichting van de N.V. Vliegveld Haam stede niet ver meer af zal zijn; de onderhandelingen vorderen goed. Vervolgens werd na de inge komen stukken een voorstel tot verhuur van de gemeentewoning Noordstraat 12 aangenomen. Mej. E. T. Hoogkamp, onder wijzeres aan de O. L. School werd eervqj ontslag verleend. Een verzoek om subsidie voor de opleiding tot kleuterschool onderwijzeres werd ingewilligd. Voor het gemeente- en onder wijzend personeel werd een ver ordening aangenomen regelehde de vergoeding van verplaatsings kosten. Een verzoek van het be stuur van de Christelijke school om gelden voor herstel van de oorlogsschade werd ingewilligd. Besloten werd in overleg met onderwijzend personeel der O. L. School, de veranderde leermid delen te vervangen en voor de tijdens de oorlog verloren gega- ne middelen nieuwe aan te schaffen. De invoering van het vak han dingen met de door de communis ten bezette gebieden. Ook post-j denarbeid op de school werd na pakketten zouden worden aange- een korte discussie goedgekeurd, nomen. Als proef zullen eerst de jon- Gouverneur Lioe van de Centra- gens dit onderricht ontvangen le Bank te Sjanghai verklaarde dat de gouden joean de voornaam ste valuta zou blijven. De Bank zou de markt blijven bevoorraden om de snelle stijging) van de prijzen vangoeder en tegen te gaan. Het werk der Unesco in Duitsland. Op de tweede internationale conferentie over de uitbreiding van de culturele betrekkingen tussen de Engelse zone van Duitsland en de nabuurlanden, hebben vertegenwoordigers van de Unesco in Dusseldorp meege deeld, dat zij de bezettende mo gendheden verlof hadden ge vraagd om in elk der vier be zettingszones een Unesco-bureau te openen. Met de militaire be sturen der Westelijke mogend heden was reeds een overeen komst tot stand gekomen. De Unesco wil in de eerste plaats een uitwisseling van leermidde len en boeken tussen de Duitse onderwijsinrichtingen en de an dere landen bevorderen. Komend landbouw-overleg tussen Nederland en West- Duitsland. Tijdens een conferentie tussen de Stichting voor de Landbouw en vertegenwoordigers der Duit se landbouworganisaties zijn voorlopige afspraken gemaakt ter bestudering van vraagstuk ken op het gebied van onder linge productie- en marktorde ning. Het ligt in de bedoeling tot overeenstemming te komen over planmatiger productie in beide landen op de gebieden van tuin bouw (groenten, akkerbouw, pootgoed en zaaizaad), fok- en gebruiksvee, eieren en zuivel. Reeds werd gesuggereerd in Ne derland Duits pootgoed en zaai zaad te vermeerderen. en daarna de meisjes Een en ander zal ongeveer f 3000 vragen. Maar het is ook hoog nodig. De Jaarwedderegeling van de secretaris werd goedgekeurd, evenals een voorstel tot het ver lenen van een bijdrage voor het monument voor de gevalenen te Renesse, die f 175.- groot is. Overigens zag de heer van Nieuwenhuize liever, dat een collecte gehouden werd en geen gemeentegelden voor dit doel be schikbaar werden gesteld. Het aan de gémeente toebeho rende terrein weg Sluispad Vij vertjes, destijds onteigend voor aanleg van een weg zal verpacht worden aan de tegenwoordige gebruikers. Het voorstel van het gemeen tebestuur van Kerkwerve inzake wijziging statuten Waterleiding werd voor de helft door Haam stede ondersteund. Besloten werd de bouw van een duplexwoning door een par ticulier, over te nemen. Zulks om geen bouwvolume verloren te laten gaan. Enkele voorstellen inzake Noodwoningbouw, Kas geldlening voor financiering Ha ven Burghsluis en woningbouw leden der woningcomrnissie werd waarna het presentiegeld van de Zuidstraat werden goedgekeurd vastgesteld op f 2. Besloten werd tot deelname in de aanleg en exploiatie van het vliegveld. De voorz. wees er hierbij op, dat het aanleggen van vliegveld nog niet betekent een geregelde luchtdienst der K.L.M., maar dat er toch ge gronde hoop bestaat dat er eer lang een geregelde luchtverbin- ding zal komen. De heer de Bruine maakte van de gelegenheid gebruik om de voorzitter te danken voor het ve le werk, dat hij inzake het vlieg terrein heeft verricht. De vergoeding per leerling van de O. L. School werd vast gesteld op f 16.32. De gemeente- De Prot. interkerkelijke Wil lem de Zwijger-Stichting, die be oogt verdieping en versterking der reformatorische beginselen in ons volksleven, en daarmee tevens verlevendiging van het historische besef, verzocht ons het volgende te plaatsen. Mede in verband met de rooms-katholieke actie en propa ganda is het nodig, dat protes tants Nederland zich telkens weer bezint op de historie van ons land. Wij, protestanten, pretenderen toch niet ten onrechte een eigen beschouwing der historie te bezitten, gebaseerd op de fei ten uit het verleden. Ruim een jaar geleden werd, in overleg met een aantal voor aanstaande figuren uit het L.O., besloten, dat de Stichting een aantal brochures of schetsen zal uitgeven ten gerieve van de on derwijzers. De bedoeling is, dat deze schetsen de onderwijzer stof verschaffen voor het behandelen van de Vaderlandse Geschiede nis op de Christelijke School. Een twintigtal historici van professie waren bereid, hun me dewerking te verlenen. Verschei dene schetsen zijn in bewerking. Een achttal kwam inmiddels ge reed, waarvan er drie in druk verschenen zijn: Dr D. Langedijk behandelde: Mr C. Groen van Prinsterer, de heer J. L. Struijk: Gijsbert Karei van Hogendorp en de latere Koning Willem I in de Patriottentijd en Dr J. Bax: Maurits en Oldenbarnevelt. Zo spoedig mogelijk zullen er meer in druk verschijnen. Het geheel kan een verzameling wor den, die een moderne bewerking van onze hele historie in hoofd momenten biedt." De verschenen deeltjes maken een uitstekende indruk. Bij het behandelen van de Vaderlandse geschiedenis, zullen deze boekjes aan de onderwijzers goede dien sten kunnen bewijzen. Het zijn wetenschappelijk verantwoordde schetsen, die de beschikbare handboeken niet kunnen of mo gen vervangen, maar die als leidraad gebruikt, het Prot. Chr. onderwijs ten goede kunnen ko men. Ook voor de jeugdverenigin gen goede lectuur. begroting 1949 lokte een drukke discussie uit. Niet over de cij fers, maar over het beleid als zodanig. De raadscommissie drong er op aan niet buiten de posten ge noemd in de begroting te gaan. Tenslotte werd de begroting on der dank aan de secretaris, de heer C. v. d. Velde, voor het vele werk, goedgekeurd met in ont vangst en uitgaaf (gewone dienst) f 187.472.99; onvoorzien f4416.52. De kapitaaldienst in ontvangst en uitgaaf f 75700.77. De voorzitter deelde mee, dat een bergplaatsje is aangebracht voor de Noodwoning van de heer Polderman. De plannen voor de Schooltandartsendienst zullen vermoedelijk nog 1949 Russische kolonels als juwelendieven. Twee Russische handelsvertegen woordigers geëxecuteerd. Twee Russische kolonels zjjn doodgeschoten en 200 andere Rus sen zijn gearresteerd na de ont dekking van een reusachtige ju- welendiefstal op het Berlijnse bu reau van het Russische ministerie voor Buitenlandse Handel, aldus het onder Amerikaans toezicht verschijnende blad „Der Abend". Behalve goud, platina, en zes kilo juwelen, omvatte de diefstal ge stolen goederen ter waarde van millioenen marken. De dief, een Russische boekhou der, ontkwam naar West-Duits- iand. Twee van zijn superieuren, ue kolonel Taropin en Grzinsky, werden gearresteerd en „onmid dellijk doodgeschoten". Kolonel klaar komen, zodat deze dienstTaropin was de hoofdvertegen- dan kan beginnen met de leer- woordiger in Duitsland van het lingen der 1ste klasse. Het Russische ministerie van Buiten- straatvuil zal tot compost ver- landse Handel. Kolonel Grzinsky werkt worden. Er zullen weer was leider van de export-afdeling twee stembureaux in de gemeen- van de Rasno, een Russisch han- te zijn. delsagentschap in Duitsland, dat In de aanleg van het sportter- goederen exporteert uit de Russi- rein is stagnatie gekomen. Een sclie zone van Duitsland ter ver kwestie met landbouwherstel krijging van dollars, Zwitserse probeert men op te lossen. francs, staven goud en diamanten. GROOTVADERS KLOK.... Reeds jaren zijn de Friese staart- se volkskunst. Het materiaal, Aukklokken en de stoeltjesklokken j waarover zij beschikt, is omvang- jver de gehele wereld bekend, l'nrijk en er wordt de laatste lijd joure hebben verscheidene ge- heel veel gedaan om de oude mo- jiachten gewoond, waar het ouae ambacht van klokmaker overging van vader op zoon. Uit één van die geslachten stam men de gebroeders Nanne en Sikke de Vries, die nu te Joure de laat ste Friese klokmakers zijn. In hun ruime werkplaats hebben zij het nog behoorlijk druk, want de vraag naar cut speciale ambachts- riunsiwerk blijft bestaan en boven dien schijnen deze broers de eni gen te zijn, die nu nog een oude c riese klok vakkundig Kunnen re pareren. ■Stoelljesklokkeu worden tegen woordig niet meer gemaakt, maar nog wef gerestaureerd. 'Te Sneek, .a de koperdrjjverij van de gebboe- aers DijKstra (ook een oud Fries nandwerk) maant men nog wel prachtig bewerKte kloKjes van tin, die geïnspireerd zijn op de model len van de oorspronkelijke stoel tjes klokken. De z.g. „schippertjes", die nu vooral nog gemaakt worden, zijn vooral voorbeelden van handwerk- Kunst. In de werkplaats van de beide laatste Jouster klokkenma kers worden door een fraismachi- ne en aan de draaibank de onder deeltjes vervaardigd. Als materi aal wordt geel koper (z.g. mes sing) gebruikt. Vroeger georuikte men weeksmeedijzer, maar dit is niet zo duurzaam. Een echte Frie se klok wordt niet met goudbrons, maar met bladgoud beschilderd. üp het eerste gezicht is goud brons mooier, maar bladgoud neeft de eigenschap, dat het in de loop van de jaren mooier wordt. Dan zijn er nog de versiersels, de z.g. beeldjes. De voorstellingen zijn meestal zinnebeeldig (de tijd, de haan, geloof, noop en liefde, e.d.) Verder krijgt elke Jouster- klok het wapen van Joure mee. Hoewel de Friese klokken nog steeds op de oude wijze worden vervaardigd, is er toch wel enige verandering merkbaar. De oudste tj pen, die niet alleen de tijd, maar ook de datum en de stand van de maan aangaven, ziet men weinig meer. Men heeft zich bij de tijd aangepast. Nog steeds is dit oude ambacht lonend, maar het zal moeten worden afgewacht, of de laatste beide klokmakers het op de duur zullen bolwerken. Bij een oude Friese klok behoort ook een klokkleedje van Friese volkskunst. Deze kleedjes worden, vooral ook deor het werk van de „Foriening foar Frijske Folks- kunst" tegenwoordig weer vrij veel vervaardigd. De motieven worden ontleend aan „letterlap- pen". Dat er op dit gebied heel wat te bereiken is (vooral ook voor andere gebruiksvoorwerpen) heeft onlangs de handwerkten- toonstelling van bovengenoemde vereniging laten zien. In menig opzicht bloeit de Frie- tieven in nieuwe vorm tot uitdruk king te brengen. Ook het klokma kersambacht laat dat zien en zo als het nu lijkt, is de belangstel ling er voor wel zodanig, dat de Friese klokken voorlopig nog geen museumstukken behoeven te wor den. Walmeer komt de textiel vrij? 't Is een vraag, die velen bezig houdt en we hebben daarom eens te bevoegder plaatse ons licht op gestoken. De textielverkoop wordt belemmerd door de onzekerheid omtrent de voorziening met ka toenen artikelen, zo zei men ons. Als gevolg van het grote tekort aan katoenen garens zou de be voorrading met lakens, slopen, werkkleding en overhemden op 't ogenblik spaak lopen. Vandaar dat men er naar streeft, van deze artikelen een voorraad aan te ma ken, die de eerste stoot kan op vangen. Daarmee hangen evenwel sameneen grotere invoer van ga rens en een verhoging yan de aan maak hier te lande. Engeland, onze voornaamste garenieverancier, heeft niet ge noeg om te exporteren en België levert ons momenteel niet genoeg door deviezenmoeilijkheden. Bovendien bestaat er bij de fa brikanten tegenzin om katoenen garens te maken, daar zij van me ning zijn, dat de productie niet lo nend is. Het zou dus alleszins aan beveling verdienen, mogelijke on juistheden uit de calculatierege ling te verwijderen. Geruchten, als zouden kousen, en sokken per 1 Mei a.s. bonvrij worden en woninginrichtingen zelfs nog op een eerder tijdstip werden ons met klem tegengespro ken. Burgerlijke Stand. KAPELLE. Geboren: Jaco- mina, d. v. A. P. Lantsheer er. T. Verhaagen; Brechtje N., d v. M. C. van de Repe en M. Mange; Cornells H. J., d. v. J. Poortvliet en D. v. d. Jagt; Nicolaas M., z. v. F. Wisse en P. C. Wiskerke; Pie- ternella A. J„ d. v. C. Sanderse en A, Bogaards; Sara S., d. v. A. Leer en L. Brouwer; Jan C., z. v. J. Korstanje en M. E. van Liere; Jacobus C., z. v. J. Baijens en P. E. Koole; Pieter, z. v. P. Gouder- jaan en P. E. Otte. Gehuwd: W. Beeke, 25 j. en M. J. van Berk, 26 j. te Haar lem. Overleden: A. van Maris, 72 j., wed. van M. Burger; J. Stevense, 81 j., wed. van M. Karelse, 81 j. door PIET VAN DAMME. Plaatjes van JAAP NONNEKES. 37. Jewannes Jacobse, de wissclwachter, hoorde de bel rinkelen en snelde zo vlug als hij kon z'n huisje binnen. Stel je voor, dat de bomen van de overweg niet dicht waren als de trein voorbijkwam' Dat zou hem zijn baantje kun nen kosten. Dan zou hij ook zo'n mooie pet niet meer mogen dragen. Stel je voor! Hij draaide Viug aan het rad en liet zodoen de de bomen zakken. Maar net toen hij dat deed, hoorde Jewannes buiten een luid geroep. Hij keek door het raampje. Wat zag hij? Boer Hooi van Gras stond netjes vóór de bomen te wach ten! De veldwachter was al aan de andere kant De boer schreeuwde naar Jewannes, dat hij de bomen direct weer moest openen om hem door te laten. De veldwachter riep van de an dere kant, dat hij Jewannes zou bekeuren, omdat hij de politie belemmerde in de dievenjacht Jewannes wist niet wat te doen' De bomen moesten dicht zijn, als de trein aankwam. Dus Daar kwam de trein gelukkig al aan. Met een reuze vaart kwam hij voorbij stuiven. Toen gingen de bomen weer open. Boer Hooi van Gras wilde eerst Jewannes op de bon zetten. Maar de veldwachter zei: „Ga nu maar gauw mee, anders krijgen we de dief niet meer te pakken. Jewannes Jacobse heeft ons al veel te lang aan de praat gehouden.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1949 | | pagina 4