In en om de uraniummijnen der
Sowjet-zöne.
„Luchtïerpleging" op Midden-Java.
Hoe de vorm van een schip bepaald
wordt.
Handhaving van de vrede eist zware
offers.
piet dendcaaiet
De moderne oorlog stelt ongekend hoge eisen.
Erbarmelijke toestanden voor de
arbeiders.
Semarangs vliegveld het
drukst.
Pseudo K.L.M.-piloot pleegde
inbraak.
Woensdag 23 Februari 1949
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 4
Een Reuter-correspondent
beschrijft hier de schandelijke
toestanden bij Aue, waar 70.000
Duitsers merendeels onder
dwang het door de Russen
zo begeerde uranium moeten
delven.
begonnen reeds gedurende de win
ter te rotten. Er werden toen in
allerijl groepen vrouwen opgeroe
pen om de aardappelen te sorte
ren. De goed gebleven exempla
ren werden gedistribueerd
maar tegelijkertijd werd het rant
soen havermout, griesmeel e.d. ge
heel opgeheven.
„Stalin-pakketten".
Behalve het brood' dat regelma
tig verkrijgbaar is, ontbreekt er
aan de toewijzing van het overige
voedsel heel^wat. Zodra de voor- 30 is verminderd. En aangezien
i er geen veevoe(jer beschikbaar is,
zal van de koeien, die de boeren
nu nog tot hun beschikking heb
ben, een aanzienlijk deel moeten
worden afgeslacht.
geschreven hoeveelheid uranium
is afgeleverd worden speciale
voedselpakketten uitgedeeld, die
boter, fruit en ander waardevol
voedsel bevatten. Geschoolde voor-
Aangezien de kranten de meest tegenstrijdige berichten gaven
over uranlumdelvingen in de buurt van Aue, bij de Tsjechische grens
in de Russische zone van Duitsland, nam ik de gelegenheid waar,
toen ik voor een bezoek in die buurt moest zijn om persoonlijke
inlichtingen te krijgen van de Duitsers die er werken.
Het terrein beslaat grote vlakten ten Noorden en ten Zuiden van
Aue, speciaal bjj Sehneeberg, Niederschlema en Oberschlema. Op
het ogenbilk zijn daar ongeveer 70.000 arbeiders werkzaam, van
wie do meesten gedwongen. Vroeger werd er ülver, bismuth en an
dere delfstoffen uit de grond gehaald, maar deze metalen worden
nu alleen gesorteerd en terzijde gelegd, .tien heeft alleen belang
stelling voor liet actieve uranium, dat door Russische experts op
kwaliteit wordt getest.
De arbeidsvoorwaarden voor de
werklieden zijn buitengewoon
slecht. Slechts enkele schachten
kunnen per lift worden bereikt en
in de meeste gevallen moeten de
mijnwerkers via ladders naar be
neden klimmen. De schachten zijn
in sommige gevallen 500 meter
diep en de lagere gedeelten staan
onder water. De ventilatie is on
voldoende, wat speciaal onaange
naam is aangezien alle erts door
hakken en breken wordt gewon
nen. De veiligheidsmaatregelen
zijn eveneens onvoldoende, hetgeen
veel gevaar oplevert, vooral om
dat men maar roekeloos het aan
tal arbeiders vergroot. In Sehnee
berg bijvoorbeeld werken nu 800
arbeiders tegen vroeger 120. Sinds
de mijnramp in October van het
vorige jaar, waarbij 80 arbeiders
om het leven kwamen, worden de
veiligheidsmaatregelen meer in
acht genomen. Zo is het thans
heel gewoon, dat alle arbeiders
met een stalen helm op werken en
hierdoor enigszins tegen vallend
gesteente beschermd zijn. De be
schikbare gereedschappen zijn ook
maar povertjes, de lifttouwen zijn
ieder ogenblik stuk en het komt
voor dat arbeiders een dag vacan-
tie hebben omdat de lift weer
moet worden gerepareerd.
Ofschoon de meeste arbeiders
er als dwangarbeiders werken,
worden toch pogingen in het werk
gesteld een aantal arbeiders bij el
kaar te krijgen, dat zich vrijwillig
aan een contract wil binden, er
zijn er maar heel weinig voor te
vinden.
Er is een speciaal politiecorps
aangesteld, dat uitgebreide vol
machten heeft en de woonkwar-
tieren van de arbeiders worden
dikwijls 's nachts onverwacht
doorzocht om te controleren of
niemand het terrein zonder ver
gunning heeft verlaten. De plaat
selijke inwoners hebben een spe
ciaal zegel op hun identiteitsbe
wijzen en zonder dit bewijs kun
nen zij het gebied niet betreden.
Geen woonruimte.
Tot voor kort was het loon van
de ongeschoolde arbeidskrachten
heel wat beter dan elders. Een
mechanicien verdiende ongeveer
negen mark voor een acht-urige
werkdag, maar kort geleden wer
den de lonen met 40 verhoogd.
Voor ondergronds werk wordt ex
tra uitbetaald en getrouwde arbei
ders krijgen ook extra boven hun
loon uitgekeerd, wanneer zij door
hun werk van hun vrouw geschei
den moeten leven.
Het is natuurlijk heel moeilijk
voor zoveel mensen behoorlijke
woonruimte te vinden en de huis
eigenaren kregen bevel hen onder
te brengen en zelf naar de klein
ste vertrekken van hun eigen huis
te retireren. In vele gevallen moe
ten de mijnwerkers hun bed met
een of meer kameraden delen; op
sommige plaatsen zijn grote ba
rakken voor hen ingericht.
Het zal eventueel het betere
voedsel zijn, dat de vrijwillige ar
beiders zal lokken. De gemiddelde
arbeider ontvangt een rantsoen-
kaart voor zware arbeid, terwijl
de ondergrondse arbeiders een
kaart voor zeer zware arbeid ont
vangen, plus nog de nodige extra's
Maar er is een groot verschil tus
sen theorie en practijk. Er zijn tij
den dat de arbeiders in plaats van
boter zich met olie op hun vet-
rantsoenen tevreden moeten stel
len. Zij ontvingen sinds de afge
lopen lente aardappelmeel in
plaats van aardappelen en dat
duurde totdat de nieuwe oogst er
was. In November werden de win
teraardappelen afgeleverd juist
toen de eerste vorstperiode haar
intrede deed en de aardappelen
mannen en technici ontvangen
■dan echte een „Stalinpakket" dat
ongeveer het dubbele van de spe
ciale rantsoenen bevat. Niettegen
staande deze voorrechten zijn er
diverse arbeiders, die als zij de
kans schoon zien, heimelijk de
uraniumstreek ontluchten.
I Over het algemeen worden de
j hoeveelheden voedsel voor de
werkkampen door de boeren uit
het desbetreffende district opge-
bracht. In deze streek echter moet
het altijd van andere plaatsen ko- j
men, het is dikwijls heel moeilijk
i het benodigde voedsel bij elkaar
I te krijgen en nog meer dan in an-
dere districten wordt streng de
hand gehouden aan de inlevering
van het voedsel door de boeren.
Door de droogte was de oogst
van 1947 ver beneden het gemid
delde, waardoor de boeren niet in
staat waren dé voorgeschreven
hoeveelheden te leveren. Een van
de dorpen stuurde een memoran
dum, waarin werd verzocht een
geringer hoeveelheid aardappelen
te mogen leveren, maar dit werd
de boeren niet toegestaan. Alle
voorraden werden gevorderd, tot
de pootaardappelen en aardappe
len voor eigen gebruik van de boe
ren toe, En de boeren ontvangen
nu ook normale rantsoenkaarten.
Een uitzonderlijk geval was dat
van het dorpje Zschokken, waar
een hagelbui 75 van de oogst
vernielde. De verzekeringsmaat
schappij stelde eep uitgebreid on
derzoek in en betaalde op grond
daarvan de boeren volledig uit,
maat toch moesten zij de vereiste
hoeveelheid voedsel leveren!
Ik heb mij er persoonlijk van
overtuigd, dat hun veestapel met
Voedsel- en munitiedropping voor
de militairen.
Kali Banteng, het vliegveld van Semarang, ligt te blakeren in de
hete middagzon. Gewoonlijk is het in de middaguren rond de start-
baan stil en verlaten, maar op het anders zo rustige vliegveld is
het nu een en al bedrijvigheid. Was het vroeger de dagelijkse dienst
van de K.L.M. die nog wat leven in de brouwerij bracht, nu zwaai
en Nedenlandso militairen hier de scepter, klinken er commando's
en wordt er gesjouwd.
NUTTIG WERK VAN HET SCHEEPSBOUW
KUNDIG PROEFSTATION TE WAGENINGEN.
Een schip, dat vaart, bevindt zich in zijn clement en alleen
wie de scheepsbouw van nabij kent, kan zich een voorstelling
maken van de arbeid, die er verricht is, eer dat sierlijke, sterke
en veilige schip aan het water kon worden toevertrouwd, schrijft
het orgaan van de Kon. Mij. „De Schelde" te Viissingen.
Wanneer er een nieuw schip
getipuwd moet worden, is een
der opgaven voor de ingenieur
Let bepalen van de onderwater-
vorm van het vaartuig.
In het beginstadium zijn door
hem de hoofdafmetingen vastge
steld en de totale hoeveelheid
water, die verplaatst moet wor
den, maar het is duidelijk dat
men dan nog in ruime mate vrij
blijft in de vormgeving van het
onderwater-gedeelte. Men kan
het schip aan de einden vol ma
ken en in het midden slank of
men kan een tegenovergestelde
vorm modelleren. Er is echter
maar èèn vorm, die de Juiste 2al
zijn, om het schip met het klein
ste vermogen en met de vereiste
snelheid door het water te stu
wen.
In de oude glorietijd van onze
scheepsbouwers was dit een op
gave, die slechts aan weinigen
toebedeeld kon worden, daar er
een rijke ervaring en een goed
oog voor nodig waren.
ken, bleek hem n.l. dat de wrij
vingsweerstand van het water
zo goed als evenredig is met het
oppervlak bij een bepaalde snel
heid en concludeerde hij; Ik kan
dus direct de wrijvingsweerstand
uitrekenen van het schip, daar
het huidoppervlak en de snelheid
bekend zijn.
Op overeenkomstige wijze is
ook de wrijvingsweerstand van
hot model te berekenen.
De overblijvende restweer-
stand (de luchtweerstand is
slechts enkele procenten der to
tale weerstand) is nu te bepalen
door het model te slepen en van
de weerstand, die daarvoor no
dig is, de model wrijvingsweer
stand af te trekken. De restweer-
standen van model en schip blij
ken n.l. in verhouding te vol
doen aan een z.g. vergelij kings-
wet, die hij als theoreticus ont
wikkelde.
Zijn methode leidde direct tot
navolging en sindsdien zijn hele
series van modellen, die een con-
nr tiiforif VAiv FFXT t inue reeds van kleine verschil-
engedIman. VAN l^nri™lng theb!fn> gesleept
en de uitkomsten daarvan gepu
bliceerd.
Deze werken zijn heden ten
dage de bron waaruit de ont-
werp-ingenieur met het nodige
beleid kan putten om zijn
scheepsvorm gestalte te doen
geven.
Bovendien kan hij zijn ont
worpen vorm laten beproeven in
een proefstation, hetgeen hij, in
dien het een groter schip be
treft, zeer zeker, laat doen.
ENGELSMAN.
Naarmate de scheepsbouw ech
ter groeide begon men dit vraag
stuk meer van theoretische zijde
te belichten en een dergenen, die
hier baanbrekend werk verricht
te, was William Froude, geboren
in 1810 en Engelsman van natio-
natliteit. Hij verdeelde de weer
stand, die een schip op zee on-
dervondt in verschillende com
ponenten, te weten: wrijvings
weerstand, restweerstand en
luchtweerstand.
Door uitgebreide proefnemin
gen met modellen van schepen
enerzijds en planken anderzijds,
die hij in een bassin met water
sleepte, was hem namelijk geble
ken, dat men, indien de weer
stand van een schaalmodel be
kend is, in grote benadering de
weerstand van het schip kan be
palen.
Door het slepen van de plan-
door
PIET VAN DAMME.
Plaatjes van
JAAP NONNEKES.
HET SCHEEPSBOUWKUNDIG
PROEFSTATION.
Hier te lande kennen wij het
Scheepsbouwkundig Proefstation
te Wageningen, dat tot stand
kwam uit gelden bijeengebracht
door Nederlandse rederijen en
werven, en doer een rijkssubsi
die even groot als de gezamen
lijk bijeen gebrachte som. Het
werd in 1932 in dienst gesteld
en heeft sindsdien vele modellen
van uitgevoerde schepen ge
sleept.
Het bestaat uit een groot bas
sin van 160 m. lengte, 10% m,
breedte en 5% m. diepte. Aan
weerszijden is een rail gelegd,
waarover een wagen kan rijden,
die over het bassin geplaatst is.
Deze wagen trekt nu de model
len door het water en door mid
del van meetapparatuur is de
weerstand te bepalen.
Om de wagen met een con
stante snelheid te kunnen laten
lopen was het noodzakelijk, dat
de rails zuiver horizontaal liggen
en mede hierdoor heeft men het
Nederlandse Proefstation een
plaats toebedacht op zandgrond
die tevens centraal gelegen is,
31. Hoe maakte boer
Hooi van Gras en de veld
wachter het in die tus
sentijd?
Vol goeden moed waren n.l. te Wageningen.
ze de straat uitgereden I Behalve de eigenlijke sleep-
nagekeken door Geertje,1 tank is er een werkplaats, waar
de kastelein en bakker
Blom. De veldwachter
was nog in vol ornaat. Z'n
sabel slingerde naast z'n
zij en de eretekens sierden
z'n borst.
Ze reden over het markt
pleintje en kwamen daar
na bij de overweg. Nu
konden ze twee kanten op.
De ene weg ging
Knuppeldorp en
modellen gemaakt worden, een
tank voor het onderzoek van
schroeven en een complex kan
toren voor het personeel.
Ook C.N.V. neemt niet deel
herdenking Februaristaking.
Het C.N.V. deelt mede, dat 't Ver
bond heeft beslotén in geen enkel
naar comité zitting te nemen, waarin
de» an- de C.P.N. of de E.V.C. is vertegen-
dere liep naar de stad. „Welke weg moete me noe ebbe veld- woordigd. Nu het blijkbaar de be-
wachter?" vroeg boer Hooi van Gras, die z'n hele vertrouwen doeling is, dat op de bijeenkomst
in Hoekstra gesteld had. „Tja", zei Hoekstra en hij streek eens ter herdenking van de Februari-
over z'n snor. „Welke weg? Daar vraag je zo wat! Die weg of.'staking, behalve de burgemeester
edie hè." „Jae", zei Hooi van Gras en hij keek de veld- van Amsterdam, ook de heer F.
wachter een beetje schaapachtig aan. „Die weg of die! Da's ze- Schoonenberg, hoofdredacteur van
ker. As we noe 's nae de spore keke veldwachter, 'k Eb wè 's „De Waarheid" spreekt, zal de
g'ore, dat ze zö dieve kunne vinde." christelijke vakbeweging aan deze
„Dat gaat niet", zei de veldwachter, ,,'tls immers al een bijeenkomst in generlei vorm me-
paar uur geleden, dat die dief hier langs gekomen is." Waarom dewerking verlenen,
ben je ook niet direct naar me toe gekomen, domme man!" j Het N.V.V. en de K.A.B. hadden
Hoekstra werd een beetje kwaad, omdat hij zelf ook niet wist reeds een besluit in gelijke zin ge-
welke kant ze op moesten. nomen.
De mannen van de infanterie
en de pantsers hebben een zware
week achter de rug, maar hun
succesvol optreden was niet mo
gelijk geweest, wanneer de an
dere wapens niet daadwerkelijk
hun steentje hadden bijgedragen.
Daarom is nu het vliegveld van
Semarang het' drukste vliegveld
van Indonesië. Het geronk van
de machtige vliegtuigmotoren
Valt geen ogenblik stil.
Het personeel van het Deta
chement Luchtverpleging, onder
deel van de Dienst van de Kwar
tiermeester-Generaal, bestaat uit
een groep militairen, waar niet-
ingewijden weinig vaif weten.
BELANGRIJKE BIJDRAGE.
Hun bijdrage aan het succes
volle verloop was echter van
doorslaggevend belang. Thans?
nu de voormalige republiek is
doorkruist en alle grote steden
zijn bezet, wordt hun taak nog
intensiever. Het detachement
Luchtverpleging zorgt, in samen
werking met de vliegers van de
Mil. Luchtvaart met hun Dako-
ta-transportvliegtuigen, voor de
bevoorrading vaiF de afzonder
lijk opererende troepen.
Er komt heel wat kijken voor
dat Jan Soldaat via de lucht zijn
natje en droogje ontvangt.
In Semarang staat ergens een
goedang, waar voor dag en dauw
reeds de handen uit de mouwen
worden gestoken. Hier worden
de artikelen en voorwerpen, zo
als accu's, jam, schoenen, ben
zine, brood,, koffie, munitie, ver
bandmiddelen, wapens, e.d. over-
verpakt, voorzien van stootkus
sens en parachutes. De grootte
van zo'n „chute" hangt af van
het gewicht van de vracht. Ook
worden er z.g.' „clusters", be
staande uit 2, 3 of 4 parachutes
aan een pakket bevestigd. Voor
dat deze „chute" aan het pakket
wordt vastgemaakt, is deze door
betrouwbare handen gevouwen.
Een werkje, dat uiterst secuur
moet gebeuren. De pakketten
worden daarna 'per vrachtauto
naar het vliegveld gebracht,
waar een laadploeg wordt aan
gewezen, die het transportvlieg
tuig laadt. De laadcontroleur
kijkt na het inlanden alles nog
eens terdege na en inmiddels is
er een dropploeg aangewezen,
die tot taak heeft, de goederen af
Leestafel.
te werpen. Deze ploeg bestaat
uit 4 man, voorzien .van seinpis-
tool, kapmes en een „personnel
chute", waarvan het harnas tij
dens de vlucht wordt gedragen,
terwijl de „chute" in geval van
nood voor het grijpen ligt. Dan
breekt het moment van opstij
gen aan.
DE OPDRACHT.
De opdracht luidt: „Dropping
voor het KNIL-Bataljon Ma-
dioen". De goederen zullen bo
ven het stadion worden uitge
worpen. Er bestaat een radio
verbinding tussen vliegtuig en
de grond, hetgeen het afwerpen
aanmerkelijk gemakkelijker
maakt. Herkenningslappen of het
afschieten van seinpatronen kun
nen achterwege blijven.
Na een half uur vliegen over
een eenzaam gebied, waar hier
en daar nog enkele branden
woeden, komt Madioen in zicht.
Even wordt laag over het vlieg
veld Maos-Pati gevlogen. De be
zetting wuift naar de inzittenden
van de Dakota, die snel weer
stijgt en vliegt naar het enkele
kilometers verder liggende af-
werpterrein. De stad glijdt on
der het toestel door. Driemaal
achtereen wordt gebeld, ten te
ken, dat de eerste vracht voor
het afwerpen moet worden
klaargezet. Van de dropploeg, die De mannen van het detache-
tijdens het vliegen heeft kunnen ment Luchtverpleging, die de
Vrijdagavond is in Fort d'Atelier (Oost-Frankrijk) een locomo
tief op de stilstaande sneltrein MetzDyon gereden. Vijftig per
sonen zijn hierbij om het leven gekomen, terwijl dertig zwaar
gewonden zijn opgenomen in het ziekenhuis van Vesoul. De ra
vage, die werd aangericht, was vooral zo erg, doordat de
sneltrein uit een aantal oude houten rijtuigen bestond.
ZWOEGEN EN ZWETEN.
Niet minder dan 16 ronden
moeten wor4en gemaakt, wat wil
zeggen, dat 16 maal van vlieg
tuigbemanning en dropploeg bij
zondere nauwkeurigheid in da
len, afwerpen en stijgen wordt
gevraagd. Drie kwartier aan een
stuk door wordt gezwoegd en het
zweet gutst de jongens dan ook
van het gezicht. Ten afscheid
wordt nog eenmaal over het sta
tion en het vliegveld gevlogen,
waarna de terugreis wordt aan
vaard.
uitblazen, wordt nu het uiterste
gevergd. Opnieuw klinkt een bel.
Deze keer eenmaal, wat wil zeg
gen, dat de vracht kan worden
uitgeworpen. Met de tong tussen
de tanden wordt met man en
macht het pakket naar buiten
gewerkt, terwijl tegelijkertijd een
man het trekkoord, dat de „chute"
moet openen, vasthoudt en te
vens kijkt of de „chute" zich wel
opent. Is dat gebeurd, dan wordt
het trekkoord ingehaald en op
zij gelegd. Tijdens het afwerpen
daalt het vliegtuig nog enkele
tientallen meters om laag over
de grond scherend direct weer
aan hoogte te winnen, te draaien
en opnieuw in de richting van
het afwerpterrein te vliegen.
eerste dagen zonder ophouden
met al him krachten meewerk
ten, omdat ze wisten dat „de an
deren daar" Ket nodig hadden.
Door toedoen van dit detache
ment werden op Kerstdag op
verschillende plaatsen Kerstpak
ketten uitgeworpen voor de
troepen, die aan de spits gingen.
Zij besteedden speciale zorg aan
de post van thuis, zonder een
woord te zeggen maakten zij, na
een dag van hard werken tegen
liet vallen van de nacht, nog een
extra vlucht, met als vracht een
kleine hoeveelheid peniciline, die
nodig was om een gewonde ka
meraad, die in levensgevaar ver
keerde, te redden.
(„Wapenbroeders")
Kerken van vele landen,
door Jonkvrouwe C. M. van
Asch van Wijck. Uitgeverij:
„De Graafschap", Aalten.
Dit is een boekje waarop wij
gaarne de aandacht vestigen.
„Het wil, naar de schrijfster in
het voorwoord opmerkt, een ele
mentair, populair overzicht geven
Van het ontstaan, de geschiedenis
en de voornaamste kenmerken der
verschillende kerken. Er is daarbij
vooral gedacht aan het gewone
kerklid. Op vragen van theologi
sche aard wordt hier niet inge
gaan, al worden déze wel hier en
daar aangegeven. Er wordt gener
lei aanspraak gemaakt op weten
schappelijkheid."
Achtereenvolgens wordt hier
gehandeld over de Oostens-Ortho-
doxe kerk, de oud-Katholieke
kerk, de Anglikaanse kerk, de
Lutherse kerken, de Gereformeer
de kerken, de vrije kerken van
Engeland en Amerika, de jonge
kerken en de Oecumenische be
weging.
Naar het ons voorkomt is de
schrijfster er voorzover dat in zo
kort bestek mogelijk was, in ge
slaagd, een objectief beeld te
schetsen. Dit geldt echter niet van
het laatste hoofdstuk. De schrijf
ster toont zich hier een warm
voorstandster der Oecumenische
beweging zoals deze zich in de
Wereldraad der kerken presen
teert, zonder dat van de ernstige
bezwaren die hiertegen zijn en
worden ingebracht, melding wordt
gemaakt.
Het is om meer dan een reden
jammer, dat de schrijfster aan
haar aanvankelijk voornemen, om
de inhoud na de oorlog nauwkeu
rig bij te werken, (het boekje is
voor een groot deel tijdens de be
zetting geschreven) geen gevolg
heeft gegeven.
Thuisvaart,'door Henk Mon-
dria. Uitgave J. H. Kok, Kam
pen.
In de Gouden Poort-reeks ver
scheen als derde nummer: „Thuis
vaart" door Henk Mondria. Een
zeer gelukkige greep. We hebben
hier een vissersroman uit de tijd
dat met de droogmaking van de
Zuiderzee een aanvang werd ge
maakt, door het leggen van de af
sluitdijk. Uitermate spanend, hui
veringwekkend soms is de schilde
ring van de strijd tegen de woe
dende golven en het kruiende ijs.
De vis wordt inderdaad duur be
taald soms. En niet minder span
nend is de tekening van de moei
lijkheden in de vissersgezinnen,
van de stormen die daar konden
woeden, als gevolg van de droog
legging die het, "nodig maakte het
roer om te leggen. Uitstekend is
de tekening i'an de eerzuchtige
vader met zijn .hoekig karakter,
die in eigen kracht sterk meent te
staan, maar die tenslotte de trotse
nek buigt en zich gevangen geeft
onder het juk van Christus, en
van dë zachtmoedige moeder, die
het „trekken" van het water niet
verstaat, wat bij de opvoeding van
de kinderen niet geringe moeilijk
heden met zich brengt.
Een goed boek. Mooi uitgevoerd.
En toch, dank zij de Gouden
Poort-voorwaarden, ongewoon
goedkoop.
Nederland staat niet meer als
voor de oorlog, alléén in 't ru
moer der volken.
Tot op 1940 was ons land neu
traal. Geen enkele verbintenis
werd aangegaan. Met het gevolg,
dat toen de oorlog uitbrak ook
geen bondgenoten klaar stonden
om ons te helpen.
Dal is nu anders geworden.
Het Verdrag van Brussel is tot
stand gekomen en toetreding tot
het Atlantic Verdrag moest wel
volgen.
Dit betekent, dat er van ons
land zware offers zullen worden
gevraagd, zware geldelijke niet
minder zware persoonlijke offers.
Wij moeten daar niet licht
over denken.
De N. R. Crt. heeft er onlangs
terecht op gewezen, dat de oor
log in zijn tegenwoordige vorm
uitermate zware eisen stelt aan
de soldaat.
De verschrikkingen, waaraan
de strijders blootstaan zijn der
mate zenuwslopend, dat alleen
jonge mannen met een kernge
zond, gehard lichaam en bezield
met een hoog moreel, er bestand
tegen kunnen zijn. Deze jonge
mannen mogen in de strijd niet
voor omstandigheden worden ge
plaatst, die hun vreemd zijn; zij
behoren gedurende hun oplei-
dingstijd het fluiten van mitrail
leurkogels, het springen van ar
tillerieprojectielen, het gieren
van laagvliegende vliegtuigen te
hebben gehoord, en het uit een
nevel opduiken van vechtwagens
te hebben gezien. Zij zullen
voorts bedreven möeten zijn in
het hanteren van de moderne in
gewikkelde wapens en daarbij
hun zenuwen zodanig in be
dwang moeten hebben, dat zij die
munitie-verslindende wapens
niet onoordeelkundig gebruiken.
Men denke in dit verband eens
aan de infanterie met haar ge
weren, pistolen, machine-pisto
len, mitrailleurs, granaatgewe
ren, mortieren, pantserafweerge-
schut, stootwapens en handgra
naten, radiomaterieel en auto's.
Men stelle zich de moderne ca
valerist voor in dat uiterst inge
wikkelde toestel, dat men vecht-
wagen noemt.
Men realiseere zich de radio
verbinding tusschen de infante
rie en de haar steunende artille
rie, alsmede de verbinding tus
sen infanterie, gevechtsvliegers
en vechtwagens en die tussen de
artillerie en de artillerie-waar-
nemers in vliegtuigen. Laten wij
de pioniers niet vergeten^ de
aan- en afvoertroepen en "last
but not least de luchtstrijd
krachten.
Het zou moreel onverantwoor
delijk zijn om onze jonge mannen
ten strijde te zenden, wanneer zij
niet een langdurige opleiding zou
den hebben genoten, zodat zü on
volledig voorbereid in de oorlog
zouden gaan.
Ook behoren hun kleding en
uitrusting en hun bewapening
van zodanige aard te zijn dat
onze soldaten als gelijkwaardige
tegenstanders de vijand tegemoet
kunnen treden. Tenslotte dient
het kader ten volle voor zijn
zware taak berekend te zijn.
Een kostbare opleiding is daar
voor nodig.
Volgens deskundigen zal een
eerste oefening van twee jaar
een gebiedende eis zijn, indien
men personeel wenst, dat tegen
de moderne oorlogsinvloeden be
stand zal' zijn.
Een lange opleiding brengt
met zich, dat twee lichtingen te
gelijk onder de wapenen zullen
zijn, met als gevolg de noodzake
lijkheid van dubbele kazerne
ruimte en grotere kaders. Voorts
zullen belangrijke bedragen ge
moeid zijn met de bij de oplei
ding te verschieten scherpe mu
nitie, alsmede met kleding en
voedsel.
Toen Montgomery enige tijd
geleden in Nederland bespre
kingen voerde over de Westerse
verdediging, werd hem van Ne
derlandse zijde gewezen op de
zware militaire taak, welke wij
in Indonesië te vervullen heb
ben Zijn onveranderlijk ant
woord was: that is not my job,
In deze woorden lag allerminst
een veroordeling van ons werk
overzee; daarmede gaf de Britse
maarschalk slechts te kennen,
dat zijn taak in West-Europa lag.
Maar evenzeer verklaarde hij
onomwonden, dat Nederland zich
een grotere militaire inspanning
zal moeten getroosten: onze jaar
lijkse lichtingen zijn te klein en
onze bewapening is te zeer op In-
dië gericht.
Grote offers zullen nodig zijn.
Offers zo zwaar, dat ze alleen
met de hulp van Amerika ge
bracht zullen kunnen worden.
Honderden millioen zullen in
deze herbewapening wegzinken.
Maar het gaat om de veiligheid
van West-Europa, van Neder
land. Diep is de algemene over
tuiging, dat alleen een dergelijke,
werkelijke effectieve bewape
ning een derde wereldoorlog kan
afwenden.
Veiligheid krijgt men nu een
maal niet voor niets of alleen
met de offers van anderen.
Veiligheid eist bereidheid tot
offers.
En daarin, de geschiedenis
heeft het geleerd, is ons volk
nooit sterk geweest.
Herhaaldelijk bleek op critie-
ke momenten denk aan 1672
dat leger en vloot schandelijk
verwaarloosd waren.
Burgerlijke Stand.
GOES. Geboren: Elvira C., d.
v. L. Back en C. van Paassen;
Cornelia R. M., d. v. H. Huige
en K. Driedijk; Henriëtte J. M„
d. v. M. J. M. Stieger en M. L.
Ve'tte; Maria J., d. v. F Visser
en J. P. Hirdes.
Gehuwd: F. J. Cobben, 48 j. en
K. F. Zwartepoorte, 37 j.; J. A.
Neuschwanger, 25 j. te Gorin-
chem en P. A. Olivier, 22 j.; A.
J. M. van Geelen, 28 j. en J.
Wattez, 26 j.
Overledert: J. Reinhoud, 76 j.
te 's-H. Arendskerke, weduwn.
van I. Verheule; P. H. Israël, 55
j. te Kortgene, echtgen. van P
v. Hoorn; P. Verdonk, 53 j-, cent-
gen. van J. J. de Witte; A. Kik,
62 j. echtgen. van A. P.
Have.
v. d.
Hij legitimeerde zich met
spoorwegabonnement.
Verleden week bemerkten
.'oorbij gangers langs het bureau
van publieke werken te Over-
veen, dat er was ingebroken.
Een onderzoek bracht aan het
licht, dat vier zware kantoor
machines ter waarde van f 2500
waren verdwenen In de loop van
de week achterhaalde men een
telmachine bij een Amsterdamse
opkoper. Deze verklaarde, dat de
machine hem was verkocht door
een man, die zich had gelegimi-
teerd met behulp van een
spoorwegabonnement
Dit bericht werd over de Telex
aan de diverse poiitiebureaux
doorgegeven. Een Haarlems re
chercheur herinnerde zich daar
op, dat de 29-jarige Amsterdam
se havenarbeider en oud politiek
delinquent die hij verleden week
had verbaliseerd wegens' het on
rechtmatig dragen van een K.L.
M.-uniform met onderscheidings
tekenen, zich eveneens met een
spoorwegabonnement had gele-
gimiteerd. Deze pseudo-piloot die
reeds eerder wegens diefstallen
is veroordeeld, zeide aanvanke
lijk van niets te weten, gaf ver
volgens toe dat hij in Amsterdam
een telmachine had verkocht, er
kende een paar uur later ook
nog de verkoop van een schrijf
machine en tenslotte nam hij de
rechercheur mee naar het bos
van Elswout bij Overveen, waar
hij de twee overige machines on
der het zapd vandaan haalde. Hij
bleef volhouden, dat hij de ma
chines alleen had verkocht en bij
de diefstal niet betrokken was
geweestt
De politie nam 'Vervolgens de
rijksspeurhondendienst in de ar
men. Men had n.l. in- de om
trek van het gebouw een hamer
aangetroffen, waarmede ver
moedelijk een ruit was ingesla
gen. Door het toepassen van de
zogenaamde sorteerproef identi
ficeerde de speurhond de geur
van de hamer met die van de
verdachte. Een kwartier later
had de man bekend.
G. S. van Overijssel hebben zich
tot de minister van Wederopbouw
en Volkshuisvesting gewend om
een grotere woningtoewijzing te
bepleiten.
In het textielindustriecentrum
Twente, zo wordt gezegd is vooral
in de grotere steden, grote behoef
te aan woningen voor arbeiders
en leidend personeel en voor fo
rensen.
Wat brengt de radio?
PROGRAMMA VOOR
HEDENAVOND.
Beide zenders 8 en 11 uur Nieuws.
HILV. I (301 M.) NCRV 6.00
Gemengde Zangverenigingen. 6.30
Reg. Uitz. 7.00 Nieuws. 7.15 Prik-
kebeen. 7.30 Actueel geluid. 7.45
Engelse les. 8.15 Concretgebouw-
orkest. 9.20 Lezing dr A. van der
Hoeven. 9.45 Concertgebouwor
kest. 10.25 Zang en piano. 10.45
Avondoverdenking.
HILV. II (415 M.) VARA 6.00
Nieuws. 6.20 King Cole Trio. 6.30
Klein maar fein. 7.00 Lezing „De
Volkswoningbouw" 7.15 Reg. Uitz.
VPRO 7.30 Koor en orkest. 7.40
Jeugdnieuws. 7.45 Lezen in de By-
bel. VARA 8.05 Dingen van de dag
8.20 Promenade-orkest, Dir. Bene
dict Silberman. 9.15 Je kunt hef
nooit weten. 10.30 Piano-duo. 11.15
Bruce Lowe zingt, aan het orgel
Cor Steyn.
Donderdag 24 Februari.
Beide zenders 7, 8 en 1 u. Nieuws.
HILV. I (301 M.) KRO 8.15
Pluk de dag. 9.05 Muziek houdt
fit! 9.40 Schoolradio. NCRV 10.00
Sonate. 10.15 Morgendienst. 10.45
NCRV-kwartet. KRO 11.00 De
Zonnebloem. 11.40 Schoolradio.
12.03 Sopraan en P>an°- 1-j»
Lichte orkestwerken. NCRV 2.00
Promenade orkest. 2.40 Even on
der ons. 3.00 Piano. 3.15 Kamer
orkest 4.00 Bijbellezing. 4.45
Brandenburgs concert. 5.00 Radio
Jeugdjournaal. 5.30 Overzicht der
Vocale Kwartetliteratuur.
HILV. II (415 M.) VPRO 7.50
Dagopening. AVRO 8.15 Ochtend-
varia. 9.00 Strijkkwartet. 9.35
Gram. 10.00 Orgelconcert door
Cor Kee. 11.45 Zijn Middenstan
ders kettinggangers. 12.33 In 't
spionnetje. 12.38 Pierre Palla. 1.20
The Skymasters. 1.50 Orgel en
piano. 2.00 Zang en guitaar. 2.15
Solistenconcert. 3.00 Voor zieken
en gezonden. 4.00 Assortimento.
5.00 Kaleidoscoop. 5.20 Welk dier
deze week? 5.35 Kwintet Johnny
Meyer. 5.50 Reg. Uitz.