Berlynse blokkade bezorgt de smokkelaars gouden dagen. Diplomatiek spel achter de schermen Prof. Dr. Gerretson. Nog grote hoeveelheden munitie zijn in Bet modernste Nederlandse lesvliegtuig. Kleine en grote zaken. Berlijn j's Werelds grootste: smokkelnest. „Een diepe, koele vijver, omzoomd door kreupelhout". Een huis-aan-huis-aGtie. £le clAavtn man de ïïlanLa& Smokkelhandel met België nog zeer uitgebreid. Stuntvluchten boren Ypenburg. Maandag 21 Februari 1949 ZEEUWSCH DAGBLAD Fagina 2 Uit de Oostelijke zone van Berlijn worden de goederen vaak direet naar de Westelijke, dus geblokkeerde zone van deze stad ge smokkeld. Gedurendo de zomermaanden, maar ook thans nog, kan men dagelijks honderden boeren zien, zwaar beladen met rugzakken, proberen hun goederen in de Westelijke zone kwijt te raken. Door de geldschaarste in de Oostelijke zone kunnen vele oude klanten zich de weelde zwarte boter en eieren te kopen, niet meer veroorloven. De gewiekste zakenlieden zagen direct hun kans: zij benutten het prijsverschil tussen de Westelijke zones en Berlijn. waren zij in de Westelijke zones van Berlijn en dat gebeurde een, twee, drie maal per week of als een lopend vuurtje ging het nieuws door de stad en de „ge blokkeerde" stadsbewoners snel den naar de winkels om de nieuw aangekomen levensmiddelen op te kopen en op te eten. Het was natuurlijk een behen- digheidje, of eigenlijk een aaneen schakeling van behendigheidjes om steeds weer door de blokkade te komen. Sommigen vervoerden officieel ladingen voor de Russen, bijvoorbeeld grint, en daaronder lagen de haringvaten of de suiker Deze stad is immers geblok keerd en daarom betaalt men daar het twee- en drievoudige van de als normaal geldende prijzen. Hoe kan men dan het beste zijn schaapjes op het droge krijgen? Er bestaat immers zo iets als een luchtbrug. Gedurende de zomer konden de Duitsers voor betrek kelijk weinig geld tot een gewicht van honderd kilo van en naar Ber- lijh verzenden. Op die manier wer den millioenen sigaretten, tonnen vet, boter en chocolade door de lucht naar Berlijn vervoerd. En daar worden zij voor een veel ho gere dan de inkoopsprijs van de hand gedaan. Ook de kleine zaakjes hadden een gouden tijd. Men stuurde bij voorbeeld twin.tig mark per brief naar een vriend in München. Voor dat geld ontving men, voorname lijk in de zomermaanden, tussen drie en vier pond boter terug, maar een pond boter kostte in die tijd in Berlijn 25 Mark, zodat hier door gemakkelijk de inkoopprijs en de kosten waren gedekt en er nog een vijftig mark winst over bleven. Dat bedrag werd weer naar München gestuurd en daar voor kwam een grotere hoeveel heid levensmiddelen terug. De kleine winst werd geleidelijk een grote winst. Vliegend rijk worden. Toch is deze gang van zaken niet strafbaar, evenmin als de vol gende. Iemand kocht een groot aantal postzegels in Berlijn, voor de „Oostmark" natuurlijk, en vloog daarmee naar Hamburg. Daar ruilde hij de postzegels, die ook in de Westelijke zone geldig zijn, tegen geld in, en kreeg der halve „Westgeld". Met dit geld vloog hij naar Berlijn terug en kreeg daarvoor het twee of drie voudige aan „Oostgeld", dat hij weer in postzegels omzette. Dan vloog hij weer naar Hamburg, waar de postambtenaar, die ook een aandeeltje in de winst kreeg, de postzegels weer ruilde tegen „Westgeld". Zo vloog hij op en neer, hij werd er steeds rijker van en toch werd geen enkel verbod overtreden. Toen begon hij ook sardines te verkopen en het zaak je wierp nog meer winst af. In middels heeft hij een klein ver mogen verdiend. Nog meer manieren. Maar er zijn meer manieren om te smokkelen. Men kan zich er ook toe bepalen domweg geld uit de Oostelijke naar de Westelijke zone over te brengen. Een zaken man reist bijvoorbeeld naar Chem nitz en biedt daar goederen aan, die hij in Berlijn in voorraad heeft. Via de zogenaamde compensatie rekening ontvangt hij daar voor, laten wij zeggen, kousen. Het is wel iets ingewikkelder in werke lijkheid, maar hierop komt het toch neer. Tenslotte weet hij er de nodige papieren voor te krijgen en de kousen belanden in Berlijn, zonder dat de Russische beambten zijn goederen in beslag kunnen ne men. Van Berlijn uit gaan zij naar Hamburg naar München. Het kan vele zakenlieden niet schelen of zij er iets op verdienen. In ieder geval zijn de goederen in de Wes telijke zone en vertegenwoordigen dan een zekere waarde, terwijl men in de Oostelijke zone nooit weet, of men nog wel bezittingen heeft of niet „Vrachtschepen" der landwegen. Gedurende de eerste maanden van de blokkade zag nog een groot aantal vrachtauto's kans om naar Berlijn te komen. Deze wagens, in Duitsland wel wat protserig vrachtschepen der landwegen" genaamd, kwamen meestal uit Bremen of Hamburg en hun la ding bestond uit visconserven, pa ling en zeekrabben. Nauwelijks CURT RIESS. II. of blikjes. Anderen beweerden, dat zij goederen vervoerden, welke voor de Russische sector bestemd waren, maar brachten hun lading eenvoudig naar de Westelijke zone. En dan waren er nog de heel handige jongens, die twee stel pa pieren voor hun auto hadden. In Helmstedt lieten zij de Engelse controleurs papieren zien, die de lading dekten voor de Engelse sec tor van Berlijn, maar honderd meter verder kregen de Russische beambten papieren onder hun neus, die vertelden, dat de goede ren voor de Oostelijke sector be stemd waren. Ontdekt. Maar de Russen ontdekten op een kwade dag het geknoei. De vrachtauto's werden onder mili taire bewaking soldaat met op- geplante bajonet naar de Rus sische sector gereden. Daar moest de lading worden gedeponeerd. 35 auto's stonden er. De Russen dachten er natuurlijk niet aan de goederen te betalen en de chauf feurs waren al blij, toen zij 's avonds tenminste hun auto te rugkregen. Volgens de Russen was deze wijze van handelen volkomen „legaal", zoals altijd in dergelijke gevallen. De goederen werden in jeslag genomen, omdat de een of andere Russische stempel ontbrak. De volgende dag nam overste Howley, de Berlijnse stadscom- mandant van de Amerikanen, wraak. Alle uit de Oostelijke sec tor van Berlijn komende auto's werden aangehouden en moesten hun vrachtjes bij de Amerikaanse autoriteiten achterlaten. Groenten aardappelen en vlees werden voor» namelijk in beslag genomen en on der de burgerbevolking gedistri bueerd. Deze verhalen lijken op de geschiedenissen uit de vergeten dagen der roofridders, die de ka ravanen der rijke kooplieden over vielen en plunderden. Maar de tij den zijn niet eens zo veel veran derd. Het gaat met meer moderne vervoermiddelen en men noemt het tegenwoordig „legaal" „Diplomatiekee" trucjes. Niettegenstaande deze risico's proberen de auto's steeds weer door de blokkade te komen, pro beren de vrachtschippers via vgle omwegen naar Berlijn te komen, hoewel dit nu lastig is geworden sedert de Russen alle sluizen dichthouden, proberen de handige zakenlieden met postzegels en an dere ruilobjecten een voordelig handeltje te maken en men moet vooral niet denken, dat alleen Duitsers zich hiermee bezighou den. Het is een veel te voordelig zaakje, zodat iedereen die in de gelegenheid is hieraan mee te doen, wel eens een gokje waagt en dat zijn dus in wezen de vertegen woordigers van praetisch alle na ties, die in Berlijn een werkkring hebben. Het mag vrij dwaas klinken, maar de aanstichters van de blok kade, de Russen verbreken zelf ook vaak de blokkade. Er zijn bepaalde officieren, die een van de commandanten goed kennen of tenminste voldoen de kennen, om een personenauto uit Berlijn te „loodsen". Het kost per persoon 250 Westmark, 500 Westmark minimum. Papieren heeft men niet nodig en vragen worden evenmin gesteld. Iedereen doet mee. Leden van de Tsjechische, Pool se en tot voor kort ook Joego slavische militaire missies bren gen grote hoeveelheden Ameri kaanse goederen als zogenaamde transitowaren naar Berlijn, waar zij tegen dollars worden verkocht. De dollars worden gewisseld tegen Westmarken en onnodig te zeg gen, dat dergelijke transacties ge schieden onder de bescherming der diplomatieke onaantastbaar heid. Dan zijn er nog de Amerikaanse variaties op de smokkel via de luchtbrug. De piloten, die dag in dag uit, nacht in nacht uit tussen den? Frankfort, Wiesbaden en Berlijn heen en weer vliegen, zijn ook niet afkerig van een voordelig zaakje. Kleine hoeveelheden koffie of si garetten lenen zich daartoe uit stekend. Op een gegeven ogen blik hadden zij zo'n grote voor raad, dat de prijzen voor deze ge- notmiddelen tot 25 procent daal- lp" faf ler ge~ den. De meeste mensen vinden de- £gel*e,d van de 65ste verjaar- ?e smokkel heel gewoon, want zo ^g van prof. dr Gerretson, eet redeneren zij, als er toch al lieden farakterist'ek van diens persoon aan deze blokkade verdienen, I waaraan wij het volgende ont- waarom dan ook niet zij, die door hun uitzonderlijke prestaties hetj Gerretson is vijfenzestig jaar! leven van millioenen mensen red- Een kieine snelle man de grij. ze haren slordig langs de slapen een aristocratisch gezicht, fijne handen, die niets dan de pen hanteerden en in boeken bla derden. De jas, haastig om de schouders gelegd, altijd iets vergetende. Een mengelmoes van slordigheid en verfijndheid van laisser-aller en van zelf tucht. De handdruk, krachtig ■en manlijk; direct het onder werp aansnijdend, waarover hij wil spreken, met hoge stem, vi brerend en trillend van emotie. Nooit onbewogen; maar achter al die losse, zwierige slordig heid een klare, heldere Franse geest, ongetroebeld. Een diepe, koele .vijver, omzoomd door kreupelhout. Dat is Gerretson. Men noemt hem gaarne de Professor. Een erkenning van zijn uiterlijke slordigheid en knapheid tegelijk. Waar hij op duikt, onve.rwachts, dan in de ze, dan in gene kring, onhandig in de dagelijkse dingen des le vens, helder in de grote zaken? heeft zijn woord gezag. Dichter, geleerde, politicus. Als jongeman, beroemd poëet, dan zich van het dichterschap losmakende en zich tot het practische wendende: de Koninklijke. Dan weer naar het theoretische. Zijn professoraat in Utrecht en zijn magistrale ge schiedenis van de Koninklijke, een werk van een grootse geest. Daarna weer naar het uitermate practische, de politiek, waar Ger- vim Smuts wenst Weizmann geluk. Generaal Jan Smuts, de voor malige minister-president van Zuid-Afrika, heeft aan Chaim Weizmann, die Donderdag is be- eedigd als president van de staat Israël, het volgende tele gram gezonden: „Mijn harte lijke gelukwensen met uw ver kiezing. Ik beschouw uw verkie zing, in Jeruzalem nog wel, als het tot vervulling komen van de zaak, waarvoor wij sedert 1918 gewerkt hebben. Het rechtheeft tenslotte getriomfeerd. Moge een oud huis de wieg worden van een betere toekomst voor Israël en de wereld". Het telegram was onder tekend: „Uw toegewijde oude vriend, J. C. Smuts". Ontdekking verborgen republikeinse opium. Uit militaire bron vernam Aneta, dat een Nederlandse pa trouille nabij Wanaredja, in Midden Java, 1500 tubes opium heeft gevonden; die in een tuin waren begraven en afkomstig zijn van de vernielde opium- fabriek te Djogja, van welke fa briek, voordat zij vernield werd, de voorraad opium was verdeeld over 46 voormannen der fabriek ter bewaring voor de republi keinse regering. Bij de nieuwe brug over het Twente Rijn-kanaal tussen Die- penheim en Markelo ligt eenzaam en verlaten een gedeeltelijk gezonken, oude vrachtboot. Na vele jaren zware vrachten te hebben getorst, legde de schuit er hei bijltje bij neer. De eige naar verkocht het wrak onderhands en ongezien voor 600 gul den. De nieuwe bezitter, horende, dat de berging hem 650 gulden zou kosten, deed de schuit ongezien van de hand voor 500 gulden en zo ging de boot nog vijfmaal in andere handenover. Het laatste slachtoffer mocht zich tenslotte voor het spotprijs je van 25 gulden de gelukkige eigenaar noemen. Toen ging echter de rijksrivierpolitie zich met de zaak bemoeien en eiste, dat het verkeersobstakel uit de weg zou worden geruimd. De laatste „reder" liet het er niet bij zitten en zoekt thans zijn „recht". De politie moet nu uitzoeken, wie de achtereenvolgende bezit ters van deze veelbesproken duikboot zijn geweest en alle „kopers" en „verkopers" zullen elkander binnenkort nog wel eens ontmoeten. Enkele maanden geleden wa ren in alle gemeenten van ons land oproepen aangeplakt, waar in de burgerij werd uitgenodigd de munitie en wapens, welke men nog in huis had, in te le veren. „Het resultaat bleef ver beneden de verwachtingen", verklaarde de heer G. J. D. Franken, commandant van de Hulpverleningsdienst, aan een verslaggever van liet A.N.P. Was al het gevaarlijke oorlogs tuig dan opgeruimd? Steekproe ven in verschillende gemeenten in het Zuiden des lands leidden tot een andere conclusie. Muni tie, voldoende om gehele steden op te blazen, bleek nog „onder gedoken" te zijn. In overleg met het ministerie van Justitie werd toen besloten die delen van ons land welke frontgebied geweest waren, of waar munitie-dumps gestaan hadden, door een huis- aan-huis-actie van springstoffen e.d. te zuiveren. In de Betuwe, in Friesland, Drenthe en Gronin gen is men reeds gestart. In ver scheidene steden en dorpen is de politie daar langs de deur gekomen, niet om de bezitters van wapentuig op de „bon te slingeren", doch, zoals de heer Franken verklaarde, om de men sen tegen zichzelf te beschermen door hen te verzoeken alle oorlogstuig in te leveren. Een voorbeeld: het Gelderse plaatsje Oosterbeek telt 22.5Ü0 inwoners. Bij de huis-aan-huis-actie wer den op 558 adressen granaten, mijnen en andere springstoffen gevonden. Oosterbeek, Den Hel der, Eist, Bemmel en Huizen worden nu als „schoon" be schouwd. Dggenen, die daar nu in het bezit van oorlogstuig worden aangetroffen, krijgen een proces-verbaal krachtens de Vuurwapen wet. In Limburg en in de kust strook van Noord- en Zuid-Hol land worden thans ook huis-aan- huis-acties voorbereid. „Het is van het grootste belang", aldus de heer Franken, „dat de be volking de noodzaak van deze maatregel inziet. Laten de oude ren het voorbeeld geven". Dat dit laatste niet altijd ge beurt, bleek in 's-Gravenhage, waar schoolkinderen formulie- FEUILLETON 55 F. HORACE ROSE Hjj was verliefd geworden, Faos, een dwaas en fataal iets voor ieder die zijn verstand zou moe ten concentreren op zijn eigen vooruitgang en die niet mag worden afgeleid door private za ken. Ben jij ooit verliefd ge weest, Faos?" Zonder op mijn antwoord te wachten, en lichtelijk sarcastisch lachend, liet hij mij hand los en draaide zich om teneinde Treso te begroeten. „Jij ook een kus, beste Treso", zei hij en met een bevallige om helzing, heel formeel en zelfs ietwat koel, gaf hij haar een kus, niet op haar lippen of wang, maar op haar voorhoofd. „En nu", zei hij, Treso bij de hand nemend en zich tot ons bei den wendend, „jullie vraagt je! misschien af, waarom ik jullie, gevraagd hebt mij te bezoeken.1 Daar zijn twee redenen voor. Al-1 lereerst, omdat ik jullie, van jul lie aankomst af, nauwkeurig heb gadegeslagen en heb opgemerkt, dat jullie niet graag gescheiden wordt en zoveel mogelijk samen bent. Heb ik dat goed gezien?" „Ja, we hebben elkaar lief", zei Treso, recht op de man af. „Wat is de andere reden?" „Die zal ik je zo meteen wel vertellen", zei Thara, geen enkel blijk van jaloezie of afkeuring gevend, inderdaad scheen hij volkomen onverschillig te staart tegenover de verklaring die Treso, de eerste de beste gele genheid aangrijpend, zo juist had afgelegd. „Maar'eerst heb ik hier nog verscheidene dingen, waarop ik bijzonder gesteld ben ze jul lie te laten zien." Wij waren met hem op het gordijn af gelopen, waarvan ik gemeend had, dat het de afschei ding van zijn slaapplaats vorm de. Toen hij het opzij schoof kre gen we niet de dierenvellen en slaapmalten te zien, die het meubilair van onze eigen hutten uitmaakten, maar een werkbank een een tafel waarop een aantal zwart metalen voorwerpen lag Achter de tafel bevond zich de houten trap naar het platdak, waar ik hem had zien knielen. De voorwerpen op de tafel wa ren klein en van verschillende vorm. Sommige waren rond en ongeveer zo groot als een tennis bal. Andere waren vierkant en ook groter. Ook waren er een paar ronde, die niet groter wa ren dan een knikker. Een, de grootste van allemaal, had de vorm van een torpedo, met korte stabilisatievlakken aan de kan ten en een waaiervormige staart van een paar voet lengte. Een vreemd gevoel beving mjj toen ik keek naar deze kenne lijk onschuldige en heel interes sante voorwerpen. Het was een gevoel van vrees, van beklem mende afschuw. Precies hetzelf de gevoel dat mij ook langzaam bijna bedwelmend was over stroomd toen één van de bewa kers in ons concentratiekamp me meenam naar de folterkamer en me de mooie en helder blinken de instrumenten liet zien, waar mee de menselijke duivels van Duitsland op afschuwelijke wijze dodelijke angst en oneindige kwellingen veroorzaakten bij hun hulpeloze slachtoffers. Ik weet niet hoe het kwam, dat ik m'j dat alles zo duide lijk herinnerde, in elk geval moet iets daarvan op mijn gelaat zichtbaar zijn geweest. „Je moet er niet bang voor zijn", lachte Thara, „het zijn 1 atoom-bommen van het meest vernietigende tot nu toe gemaak- j te soort, maar het zijn modellen, ze zijn niet geladen. Uiterlijk zijn ze evenwel precies gelijk aan het voltooide product. Deze, niet groter dan een erwt, bevat j of liever, zal bevatten een explosieve lading, die sterk ge noeg zal zijn om in een massieve 1 rots een gat te blazen, dat groot1 genoeg is om er een complex fiatwoningen van tien verdiepin gen in te bouwen. Ook zal ze een vonk uitslaan van zo intens wit licht, dat elk levend wezen in een omtrek van honderden me ters, er door verblind zal wor den. Het zal een zo verschrikke lijke hitte uitstralen, dat kilome ters in het rond het zand zal smelten en chemisch verworden en later als glas zal worden op geraapt. „Als dat het geval is met de kleinste bom", zei ik, „hoe groot is dan wel niet de schade die ver oorzaakt wordt door deze, zo groot als een tennisbal?" „Aha, waarde Faos, daar heb je wat ik de wervelwind noem. Misschien weet jij een betere naam? De Typhoon, de Tornado, de Helhond, je krijgt vele inte ressante en opwindende ideeën, als je je verdiept in het werk, waarvoor juist deze bom be stemd is". „Wat voor opwindende voor stellingen maakt u zich daar dan van?" vroeg Treso, de kleine zwarte kat met wrevel bekij kend. „Mijn voorstelling, prettig ge noeg voor mij om er aan te den ken, maar niet zo begerenswaar dig voor hen, die de verwerke lijking ervan van zeer nabij zul len meemaken, is die van een hele stad, honderdduizenden hectaren in oppervlakte, met een bevolking van zeg drie mil- lioen inwoners, die in één flits wordt opgeblazen, de stad in stof, puin en ruïnes en de bevol king in een snelle maar vrese lijke dood. Levend verbrijzeld, levend verbrand, het is voor hen allemaal precies hetzelfde, want in de tijd van enkele seconden zijn ze toch allemaal dood." (Wordt vervolgd.) ren meekregen welke de ouders moesten invullen. Resultaat: meer dan duizend gezinnen met schoolgaande kinderen hadden gevaarlijk oorlogstuig in huis. De huis-aan-huis-actie is niet het enige werkterrein van de Hulpverleningsdienst. Veel werk wordt door dit corps van 90 man verzet door het opruimen van door de Duitsers verborgen munitie. In 1948 werden o.m. geruimd 85.000 granaten, 7500 kg bommen, 170.000 kg kleine munitie, 7800 landmijnen, 661 bussen met strijdgassen, 12.000 kg springstoffen. Gemiddeld kwamen per .dag 11 meldingen binnen. BESLUITELOOSHEID. retson de vraagbaak voor velen jn een. van de bladen zag ik ls- een herinnering aan een par- De geest van de mens is moei- lementaire rede van Churchill, lijk te peilen. Waarin schuilt degehouden op 12 November 1936. grootheid van Gerretson? Onder. Hij merkte toen o.m. op: zovele titels zou men haar kun- I nen vieren. Zijn dichterschap,' „....De regering ziet er een zijn wetenschappelijke arbeid, I V°udig geen kans toe een be- zijn journalistiek, zijn staats- riissing te nemen, of wei zij kan manswerk volbracht in stilte, in f Eerste Minister niet toe botsing vaak met de openbare j krygen, te beslissen. Zo gaat zij mening en met die van de gang- i boort met haar vreemde para bare politici, de pasmunt van de staatkunde. Zijn betekenis ligt doxale politiek, slechts vast be- j sloten besluiteloos te zijn, he in onze ogen nog op een geheel slissend geen beslissing te ne men, onvermurwbaar gesteld op toegeeflijkheid, rotsvast gesteld op stuurloosheid en met alle macht onmachtig. Aldus blijven wij voortgaan, om het land nog r.ieer maanden en jaren jaren, die kostbaar en misschien van vil ral belang zijn voor Engelands groctheid voor de maaltijd der sprinkhanen rijp te ma ken. Vast besloten besluiteloos te ander terrein, en op een geheel ander plan. Wie hem kent, weet dat hij zelden een mens ontmoette, die zoveel van Nederland hield. Om dat land heeft hij geleden en lijdt hij. Om dat land heeft men hem zien huilen. Al de grootheid van deze natie, van de dagen van de vroege middeleeuwen af, tot in de tijd van de Oranjes, de Republiek, de Restauratie, de 19e eeuw, heeft hij liefgehad en zijn. kent hij. Hij weet, wat Neder- Is daarmee ook niet gekarak- land is. Waarvoor het staat in l teriseerd de politiek van onze de wereld en welke roeping hetregering? Engeland heeft er de droeve gevolgen van gezien. En in ons land is het niet anders. heeft in de rijen van de volke ren. Drie jaren lang na de bevrij ding heeft, als vroeger, zijn ho ge stem weerklonken om dit volk te waarschuwen, dat het zijn verleden ontrouw werd. felheid van toon en over die Drie jaren lang heeft hij nacht liefde voor zijn vaderland, wel en dag gezwoegd en gewerkt om ke wij eisen, aleer wij aan de de ramp te keren. Hij deed het naam van iemand het adjectief op zijn wijze. Hooghartig vaak,1 groot verbinden. maar nooit klein. Stil vaak, maar j Liefde voor het landwie nooit in het geniep. Vechtende ooit in die donkere zaal te Utrecht die ene vergadering meemaakte, waarin hij in klas sieke, gebeeldhouwde taal zijn mening kenbaar maakte, een rede, die eindigde in een snik, weet dat hij met trots aan zijn kinderen zal zeggen: „Ik heb Gerretson gekend". En op hem zal kunnen wijzen als op een man, die nieuwe geslachten ten voorbeeld kan strekken. In deze warrige tijd, waarin alles wat klein is, naar boven woelt, als de modder in een sloot waarin met een stok wordt ge roerd, is het goed, om ook de adelaar te gedenken, die in de koele hoge lucht boven de ber- vaak, maar altijd met open vi zier. Dichter, staatsman, geleerde, journalist. Dit laatste niet in het minste. Hij is een van de grote penvoerders in dit land. De groot ste penvoerder van de richting, die hier door Bilderdijk is geïn troduceerd. Wij hebben geen brieven van onsterfelijkheid weg te geven, maar uit de lange en boeiende historie van dit rijk doemt Gerretson's figuur toch op als een van de machtigste geesten. In het Pantheon van onze grote mannen is zijn plaats open. Hij beschikt over die emo tie, over die kinderlijkheid en zachtheid van gemoed, over die gen zijn vlucht neemt. Eenzaam. Doodstraf voor S.S.-moordenaar. Gisteren veroordeelde het Bijzonder Gerechtshof te Arn hem de Groningse slager F. Riemer Folkerts conform de eis tot de doodstraf. F. had als Un- terscharführer van de S.S. deel genomen aan het vermoorden van zes Joden in November '44 nabij Vierhouten (Veluwe). Het was de S.S. Oberleutnant Fran kenstein, door de procureur fiscaal genoemd het monster van Frankenstein, die bij deze moord het bevel voerde. Voorts werd de Rotterdamse student P. D. Pakker veroordeeld tot 8 j. gevangenisstraf, conform de eis, wegens medeplichtigheid. ENGELSE KONING NIET NAAR MALTA. Buckingham Palace heeft offi cieel medegedeeld, dat het bericht, volgens hetwelk Koning George naar Malta zou gaan voor herstel van gezondheid niet op waarheid berust. Geraffineerde methoden. Ongetwijfeld wordt er thans minder gesmokkeld dan in de jaren 1946 en 1947, hetgeen ech ter niet wil zeggen, dat de smokkelhandel stil staat of een onschuldig karakter heeft. Dat is thans naast de arresta tie van drie textielsmokkelaars te Chaam weer eens bewezen door het feit, dat bij Spruudel (West-Brabant) niet minder dan zestien smokkelaars, pungeldra- gers en hun helpers tegen de lamp zijn gelopen. Door verraad is men hen op het spoor gekomen. Enige col lega-smokkelaars waren name lijk zo verstoord op hun mak kers, dat zij het nachtelijke plan aan de politie verraden hebben. De oorzaak daarvan was, dat de „verraders" voor de mal wa ren gehouden door een stelletje makkers, dat voor „zwarte kom mies" heeft gespeeld. De valse kommiezen doken tijdens een tocht uit het donker op en maakten hun collega-smokke laars zo aan 't schrikken, dat deze hun zware pungels neer smeten en het hazenpad kozen. Op die wijze kregen de als kom mies vermomde smokkelaars op gemakkelijke manier een flinke buit te pakken. De gedupeerden Deskundigen in binnen- en bui tenland zijn het erover eens, dat het nieuwe Fokker-lesvliegtuig, de SI1 „Instructor", het meest prac tische moderne instructievliegtuig is voor do opleiding van leerlingen in het eerste stadium. Het vlieg tuig, dat onlangs zijn luchtwaar- digheidsbewjjs heeft gekregen, werd ontworpen door de Fokker fabriek en zal thans in serie wor den gebouwd. Reeds zullen in op dracht van de N.V. Frits Diepen Vliegtuigen honderd Sll „Instruc tors" worden vervaardigd. Het is n.l. gebleken, dat de verwachtingen ten aanzien van dit geheel Nederlandse vliegtuig hoog gespannen zijn. Er bestaat een grote behoefte aan een les- vliêgtuig, dat hoewel licht van constructie, aan de vele eisen voldoet, die de moderne oplei ding stelt. Het grootste voordeel van de Sll is, dat leerling en instructeur zij aan zij in de ca bine zitten en niet achter elkaar, zoals bij andere lesvliegtuigen het geval is. De inrichting van de Sll maakt het mogelijk, dat leermeester en leerling recht streeks contact met elkaar heb ben en zich niet, zoals bij de oudere typen, via een koptele foon met elkander behoeven te verstaan. De leermeester is in staat gemakkelijk elke beweging en elke reactie van zijn leerling te controleren en de leerling kan na directe waarneming elke handeling van zijn leermeester volgen en nadoen. Bovendien hebben beiden een vrij uitzicht omdat de bestuurskoepel geheel van plexiglas is geconstrueerd. Tenslotte is de Sll goedkoper, omdat leermeester en leerling zich van één instrumententableau bedienen. De vleugels zijn van licht metaal. Het frame is bij zonder sterk omdat het geheel van metalen buizen is gecon strueerd. Het lesvliegtuig is dan ook bij uitstek geschikt voor het verrichten van kunstvluchten, zodat het de adspirant-vlieger alle gelegenheid geeft zich te be kwamen voor de totale beheer sing van het toestel. Donderdag was de pers in de gelegenheid de kwaliteiten van de Sll te ervaren, en te zien hoe het zich, bestuurd door de pilo ten Sonderman en Bulten in de lucht gedraagt. Evenals hun Bel gische en Engelse collega's zijn deze Nederlandse piloten vol lof over de kwaliteiten van dit pro duct van de Nederlandse vlieg tuigindustrie. Wie gezien heeft hoe de Sll „Instructor" op grote of geringe hoogte zijn prachtige „loopings" „rolls", „vrilles", „flick rolls" „immelmans", „tail slides" en rugvluchten uitvoert, kan niet aan de indruk ontkomen, dat een vliegtuig, hetwelk met zulk een gemak de meest dwaze capriolen maakt in zijn onvast element, wel bijzonder goede vliegeigen- schappen moet bezitten. 4Jet wordt aangedreven door een 190 pk. „lycoming"-motor. Het kan een maximumsnelheid van 215 km. bereiken. De kruissnel heid is 10 km., de actieradius 650 km. en de hoogtegrens 4600 m. hebben het er dus niet bij laten zitten. DE VEESMOKKEL. Wat de veesmokkel aangaat, van pantserauto's heeft men geen last meer. Wèl schijnt er in België nog steeds een paraat te zijn, doch de wagen is nog niet in Nederland gesignaleerd. Vast staat intussen, dat het in West-Brabant zeer rustig is wat de veesmokkel aangaat. In Mid den- en Oost-Brabant echter bloeit de veesmokkelarij nog steeds in hoge mate. Sporen langs de grens hebben aan getoond, dat er nog steeds ploe gen met 30 tot 40 stuks vee over de grens gaan. Bovendien komen er geregeld vrachtauto's met vee zowel overdag als des nachts over „de meet". De smokkelaars gaan hierbij zeer geraffineerd te werk. Niettemin heeft men een paar dagen geleden twee ploegen on- schaderijk gemaakt, die totaal 18 koebeesten vervoerden. Ze ven man zitten in verband daarmee in arrest. Ook heeft men bij Goirle op klaarlichte dag een vrachtauto met koeien achtervolgd en na een hardnekkige jacht te pak ken gekregen. De auto bevatte 6 koeien. Intussen is vast komen te staan, dat het vee van vee markten boven de rivieren komt. In Den Bosch wordt er niets meer gekocht. Belgische hande laars trekken nu geregeld naar Leeuwarden, Utrecht, Rotterdam en Purmerend om daar met Nederlandse handlangers zaken te doen. Ook tapijten zijn nog steeds een geliefd smokkelartikel. Ais de smokkelaars het vee in België hebben afgeleverd, sjouwen zij tapijten mee naar Nederland om deze met goede winst van de hand te doen. Zo snijdt het mes aan twee kanten. Algemene verkiezingen in België op 24 Juli? De Belgen zullen waarschijnlijk 24 Juli ter stembus gaan om een nieuwe regering te kiezen, zo wordt van gezaghebbende zijde vernomen. Voor de eerste maal zullen dan ook de vrouwen stem men. Algemene verkiezingen in Bel gië moesten eigenlijk eerst in Fe bruari 1950 worden gehouden, doch socialisten en katholieken, de partijen van de huidige regerings coalitie, waren voorstander van een vervroeging van deze datum. (Ingez. mededeling, advert.) Als gij ermee opstaat of ermee naar bed gaat.... Rheumatische pijnen, knagend en slopend voor en na, onder mijnen langzaam maar zeker Uw hele gestel. Blijf er toch niet mee doorlopen neem Uw maatregelen vóór het te laat is. Doe eens een bloedzuiverende kuur met Kruschen Salts. De aansporende werking van Kru schen op Uw bloedzuiverende organen zal U een openbaring zijn, omdat ge U reeds na een betrekkelijk kort zij het regel matig gebruik met blijde ver bazing een ander mens voelt, jonger, vitaler, niet meer dat stramme envrij van pijn. Vraagt Kruschen bij Uw Apo theker of Drogist. Verzoek om benoeming staatssecretaris voor visserij. De Stichting voor de Neder landse Visserij heeft zich met een adres tot de minister van Land bouw, Visserij en Voedselvoorzie ning gewend met het verzoek de benoeming te willen bevorderen van een staatssecretaris voor de visserij. Betoogd wordt dat het gehele visbedrijf door de overheid cen traal dient te worden behandeld. Thans zijn de belangen over zoveel departementen verdeeld, dat van een actieve visserijpolitiek niet kan worden gesproken. Deze sti mulans is nodig, wil de visserij als bron van deviezen blijven vloeien.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1949 | | pagina 2