Amerika en de Indische kwestie. De Jonge Kerken en de Wereldraad. SMMftgfil km* dg gmL Houdt ge van uw kinderen TlUc den Dcaaiu Genemuiden wordt belaagd door India. uimgcnue Discussie in het Geref.Studie verband. De geschiedenis van Psalm 68. 96 pCt. der bevolking aange tast door tandbederf. Strijd oin de cocosmatten De Protestanten en hun positie in Spanje. De Herv. Kerk in Hongarije. KERK EN ZENDING, Woensdag 16 Februari 1949 ZEEUWSCH DAGBLAD Pagina 4 Waarom zo felle actie tegen Nederland? In hoofdzaak een prestige kwestie. Als Nederlander in Amerika De Verenigde Staten beschou- heeft men wellicht nog meer rfu-t wen zichzelf als de vader en be- (Van onze correspondent.) stations willen hun 20 uren per van tie taak als werelclorganisator etmaal vul-kletsen, en de door- uie zij na de oorlog op zich geno snee-burger die de laatste maan- men hebben, den een dankbaar ondenverp had in de presidentsverkiezingen zoekt Indonesische kwestie was tot nu de sensatie van Trumans on- nu 1°^' tussen de vele mislukkin- verwachte victorie geluwd is, naar §cn- <le meest-geslaagde interven- Zou Nederland erin slagen, al dus onze zegsman, al ware het slechts voor de vorm, een oplos sing te vinden, die de Verenigde Staten in staat stellen „het ge zicht te bewaren", dan zou de hou-1 Hoe moeten wij oordelen over de toetreding van de jonge cliris- ding van de Amerikaanse pers telijke kerken in Indonesië tot de Wereldraad van Kerken? Met meteen veranderen, en zelfs de deze kwestie heeft het Gereformeerd Studieverhand voor oectimeni- door Nederland thans nagestreef-1 sche vragen zich een dezer dagen in een vergadering te Amsterdam T™"kt van Makassar, die de vergade- rerhin'derd, zette prof. dr j. h. motieven de Indonesische kerken 'ij de Wereldraad. in het Verre Oosten. Men beschouwt echter over het algemeen het bestaan en het pres tige van de organisatie der Ver enigde Naties nog van groter be- Het belangrijke argument ligt tekenis in dTstrijd tegen'hefcom- hierin, aldus proL Bavinck, dat de - - - [kerken in het Oosten te maken een nieuwe opwindende gebéurte-l tie der Verenjgd^^ües^en daar-^hn^y^vU i hebben met het alternatief: één nis om te bespreken tijdens de ochtendrit per „New York Cen tral" naar de City. Aldus een correspondent van de „Maasbode", die verder o.m. op merkt: Ware het niet, dat de pers- en radioberichten zo'n grote invloed uitoefenden op de publieke opinie en op de houding van de regering, dan zou men als weldenkend mens eigenlijk beter doen niet teveel aandacht te schenken aan deze stroom van „nieuws" over de strijd tussen de „naar vrijheid strevende republiek en de koloniale Hollan ders". Zou men dit alles geloven, dan zouden wij Nederlanders inder daad er slechts op uit zijn, de rijke grondstoffenbronnen van de Indi sche Archipel te heroveren om daardoor onze voor-oorlogs legen darische rijkdom te herstellen. Wij zouden terwille van deze materia listische bedoelingen bereid zijn alle menselijke rechten te vertrap pen beloften hebben verbroken, millioenen Indiërs bloedig onder drukken, ja zelfs praktijken toe passen, die Hi tier en de zijnen ja loers zouden maken. Enigszins verbluft door deze on verwacht scherpe reactie op de toch in wezen zo reële en in feite zo weinig hardhandige maatrege len der Nederlandse regering, heb ben wij gezocht naar een verkla ring voor de tendentieuze pers campagne die hier de laatste maanden tegen ons land gevoerd wordt. Allereerst bleek, dat men in perskringen weinig afweet van de geografische constitutie van Indo nesië; men praat meestal slechts over Java en Sumatra en denkt niet aan tie vele andere eilanden van de Indische archipel. Vandaar dat men vanzelf de „repoeblik" be langrijker waardeert wat haar be tekenis in Indonesië betreft dan zulks in werkelijkheid het geval is. Daarbij komt dat men veelal niets blijkt te weten van ile poli tieke verhouding tussen Nederland en de „federalistische" staten; aan het bestaan van deze laatste denkt men eenvoudig niet. Tenslotte, zolang er rust heers te, heeft men zich 'met Indonesië niet bemoeid, en daarom zijn de gebeurtenissen die aan de huidige handelingen zijn voorafgegaan, onbekend. Men denkt, dat Neder land de „vreedzame levende vrij heid beminnende Indonesiërs" on verhoeds heeft aangevallen, na vóórdien verdragen te hebben ge sloten, die een onvoorwaarde lijke zelfstandigheid der „repoe- bliek" garanderen. Het is hier vooral, dat de vergelijking met Hitier graag gebruikt wordt. Dat de gewone redacteur en ra dioreporter tengevolge van deze onwetendheid zijn dagelijkse pen- nevruehten en speeches op onjuis te opvattingen baseert zou nog te verontschuldigen zijn. De hoofd redacteuren echter, en verant woordelijke radio-mensen, die dit alles toelaten en in hun persoon lijke uitingen niet minder anti- Nederlands zijn, weten wel beter; zij toch hebben regelmatig de uit eenzettingen van het Nederlandse Informatiebureau ontvangen en kregen nog onlangs een „Ge schenkpakket" met het meest-uit- voerige documentatie-materiaal over de Indonesische kwestie toe gestuurd. Welke motieven spelen dan bij hen een rol Een kennis, hoofdredacteur van een der meest gelezen dagbladen, en tevens door zijn persoonlijkheid één der meest invloedrijke figuren in de Amerikaanse pers en radio wereld, gaf ons de volgende open hartige verklaring die daarom zo interessant is, omdat daaruit blijkt, dat het accent in deze hele onverkwikkelijke geschiedenis ge heel elders ligt dan wij Nederlan ders vermoeden en waarop onze tegen-propaganda zich richt. om het „parade-paardje - rikaanse politiek op dit gebied. j aanvaarden van de autoriteit de- De Nederlandse actie en de zer organisatie, óók al weet men kerk of géén. Deze kerken willen wel contact met de zending maar alleen wanneer de zending aan- nissen, dreigen echter thans ook der Russen versterkt zou kunnen stuurt op kerk. W*™* heid waarin zij door de veelheid daaruit voortkomende gebeurte- dat daardoor plaatselijk de positie dit „succes" der V.N. teniet te: worden, doen, en daarom beschouwt men het geheel als een aanslag op het Welke deze „oplossing' prestige der Verenigde Staten op moeten zijn, valt moeilijk te zeg- internationaal-politiek terrein. Men neemt dit Nederland zeer kwalijk, voelt het als een daad van rebellie tegen de autoriteit van Uncle Sam, maar omdat men deze ta als „hoofdstad der Repoebliek werkelijke motieven moeilijk kaneen grote stap in de gewenste gebruiken, zoekt men naar aller-i richting zou betekenen, lei, direct tot de publieke opinieEen strenge militaire controle sprekende argumenten als „onder-rondom deze stad, zou dan in feite drukking der vrijheid", „koloniaal op hetzelfde neerkomen als wat machtsvertoon" e.d. om zijn gram- thans door de internering van Soe- schap te uiten. karno en de zijnen bereikt is van zendingdryvende kerken en corporaties zijn gebracht. Ver- Men meent, dat het vol- deeldheid op het zendmgsterrem doen aan de eis tot vrijlating der dwarsboomt de voortgang van het Republikeinse leiders en het „res-christendom. Vandaar dat de jon- peeteren" van de stad Djokjakar- j ge kerken in Indonesië de oecume- - ui:niQf>hiN V»£»\x7famno* hpVihPLl Q'PVOPlfi (Ingez. mededeling, advert.) Geef de kleuters dan nooit pinda's. Dit is het advies van de arts H. L. Heyermans in „Het Vrije Volk", een advies dat we gaarne door geven. Kinderen onder de vier jaar ver slikken zich makkelijk en in het bijzonder glijdt een apennoot bij de kleintjes spoedig in het ver keerde keelgat. Denkt niet dat dit luchtwegen in het ontstoken ge bied kunnen uitbochten en veran deren in chronisch etteren® zak- vormige kanalen. De kwaal kan zich uitbreiden naar nog gezonde delen van de long. Abcessen in de long zijn dan geen zeldzaamheid. Kortom, het is wel duidelijk, dat het onschuldige apennootje heel door de ouders altijd wordt ge-1 wat enrctigervemchtfnse]len geeft want het is zo, dat maaraan ae graat m ae Keei. merkt, want het is zo, een klein aantal van die „ver slikkers" een echte stikkend-be- nauwende hoestbui krijgt; het merendeel hoest of kucht even, zodat het aan de omgeving ont snapt, dat hier iets zeer ernstigs is gebeurd. De leek komt onder de indruk van een ingeslikte graat; een ge weldige hoestbui, een aanhoudend pijnlijk prikkend zeer hinderlijk gevoel in de keel; wanhopige po gingen van het slachtoffer de graat kwijt te raken en een angstige gedachte van te zullen stikken, drijven de patiënt vrijwel steeds spoorslags naar arts of spe cialist. Grote opluchting en het ge voel aan iets zeer gevaarlijks te zijn ontsnapt, wanneer het gelukt is de graat kwijt te raken. Departs is veel meer onder de indruk van een verslikte apennoot. De gevolgen zijn dan op de duur veel ernstiger. Het nootje raakt diep in de luchtwegen klem en sluit vastgezogen door de inade ming een der kleine luchtpijpen af. Daardoor is de ademhaling van dat deel van de long, dat door de verstopte luchtweg wordt voor zien, onmogelijk geworden. Het is een bekend feit, dat het longweef sel belemmering of afsluiting van de luchtverversing (ventilatie) niet verdraagt; het gevolg is een longontsteking. Deze ontsteking heeft grote nei ging chronisch te worden en tot allerlei onaangename en gevaar lijke verwikkelingen te leiden. De De patiënt met een „verslikte noot" hoort ten spoedigste naar een keel-, neus - en oorheelkundi ge kliniek vervoerd te worden waar met behulp van een bron- choscoop, dat is een bijzonder soort kijkbuis, het apennqotje christenen dan tegenover de bely- wordt verwijderd, zodat de ge- deniskwestie Zij zien de proble- vaarlijke longontsteking wordt.men hier minder sterk dan wij, voorkomen. verklaarde prof. Bavinck. Alle nische beweging hebben gevoeld als iets waarmede zij - a priori in stemden. Want da; leeft de ge dachte van de ene kerk. In de tweede plaats zagen deze kerken de toetreding tot de We reldraad als een middel om aan de koloniale omklemming te ontko men. De zending is voorheen vaak gezien in koloniale samenhang. In de tijd der Oost-Indische Compag nie behoorde de voortplanting van de christelijke leer tot de functies van de Compagnie. Dat is later verdwenen, maar het feit bleef, dat Nederland tot de weinige lan den gerekend moet worden die uit sluitend zending drijven in kolo niale gebieden. Waaruit volgt, dat elke Indonesiër die christen wordt, door zijn volksgenoten wordt aangezien als een overloper naar de kant der koloniale heer sers. Voor de jonge kerken was het een aantrekkelijke gedachte, dat zij door aansluiting by de oecumeni sche beweging treden in een we reldgemeenschap. Het" is geen on dankbaarheid jegens ons, zeide prof. Bavinck, dat die jonge ker ken zich meer van ons afwenden. Zij willen in oecumenisch verband gaarne contact met ons houden. Maar elke gedachte, dat de zen ding een koloniaal zaakje is moet worden afgesneden. PE BELIJDENIS. Maar hoe staan de Indonesiche Bloemen van Belgen op Prins Bernhards kamer. Generaal Bethouard, bevelhebber der Franse bezettingstroepen in Oostenrijk, vertrok gisteren uit St Anton, doch hoopt aan het eind van de week terug te keren. Zon dagavond had hü gedurende meer dan een uur een* onderhoud met Prins Bernhard. Een groepje van 20 Belgen, die sinds enkele dagen te St. Anton vertoeven, heeft als bewijs van verering en van vriendschap tus sen Nederland en België een bouquet met een lint in de Neder landse nationale kleuren op de ka mer van Prins Bernhard laten neerzetten. door PIET VAN DAMME. Plaatjes van JAAP NONNEKES. 25. Pier was in die tus sentijd al een heel eind van het dorp verwijderd en tot nog toe was alles nai'r wens verlopen. Het paard vertoonde in 't ge heel geen kuren. Pier meende al, dat hij een vol leerd koetsier was. Maar dan had hij toch misgere- kend, want daar in de verte kwam een auto aan stuiven. Toet toet waar schuwde hij. Hij wilde passeren. Dat had Pier ook in de gaten, ,,'k Moe nae rechts", dacht hij. „Mar an wat voo teugel moe 'k dan trekke, an dg linksen of an de rechtsen?" Pier trok; maar het paard ging links noch rechts. De auto achter hen waarschuw de nog eens. „Nae rechts peerd", riep Pier. „Vooruit nae rechts." Het paard luisterde helemaal niet. Pier trok nog eens aan de teugels, dan aan de linkse en dan aan de rechtse. De bestuurder van de auto werd nu ongeduldig en hij toeterde nog eens na drukkelijk met zijn claxon. Pier trok maar op goed geluk aan eémvan de teugels en het paard week gelukkig juist naar de goede kant uit. „De Marseillaise van de Huge noten" zegt ds A. de Waard in het „Gereformeerd Weekblad". In verband met de belangstel ling, die er de laatste tijd met betrekking tot de Psalmen gaan de is, nu een-nieuwe Psalmberij ming in gesprek is, vertelt de schrijver iets over de Franse be rijming, die hij groepeert om Psalm 68. Wij nemen daaruit het volgende over: ,,'t Is de grote verdienste van Caivyn geweest, dat hij twee dichters heeft kunnen vinden, die de beryming der Psalmen tot stand gebracht hebben: Clément Marot en Théodore de Beza. Het voorbereidende werk hiervoor had reeds plaats gevonden en als Marot aan 't eind van het jaar 1542 in Genève komt, vindt hij er spoedig een taak: de Psalm berijming. Als hij de stad weer verlaat, zijn er in totaal 50 Psal men gereed." Maar als Marot vertrekt, ligt het verdere werk stil. Er ver schenen wel allerlei vertalingen, maar ze' zijn ongeschikt om in de bundel der Kerk te worden op genomen. Totdat Calvijn het huis van Beza op zekere dag binnengaat. Schooltandverzorging de enige weg. „De statistieken hebben aange toond, dat het gebit van 96 der Nederlandse bevolking is aange tast door tandbederf. Bij 80 der leerlingen van het lager onder wijs in Den Boscli bleken de tan den by een controle in 1939, reeds te zijn aangetast. By de mobilisa tie in datzelfde jaar wees een on derzoek uit, dat by 70.000 militai ren het aanbrengen van een kunst gebit noodzakelijk was, en dat, terwyl velen reeds een kunstgebit hadden cn een groot aantal mili tairen niet is gecontroleerd. In Amsterdam bezit slechts 3 van de 20-jarige vrouwen een gaaf ge bit". Aldus de secretaris van de Cen trale Raad voor Sociale Tandheel kunde, tandarts F. J. J. Scherp huis in zijn inleiding over: Doel en ontwikkeling van de schooltand- verzorging, op de vergadering van de Nederlandse Vereniging voor Sociale Tandheelkunde, welke vo rige week te Utrecht werd gehou den om tot een uniforme regeling der schooltandverzorging in ons land te geraken. In slechts 20 gemeenten werkt de schooltandverzorging. De enige weg, die er toe leidt, dat voor de toekomst de lacune in de tand heelkundige verzorging van ons volk zal verdwijnen, is naar spre- kers overtuiging: schooltandver zorging. Immers, het blijvende ge bit, na het wisselen, vormt zich in de leerplichtige leeftijd. De school tandverzorging is in de eerste plaats preventief, een voortduren de waakzaamheid tegen ejk begin van tandbederf. Met ingrijpende behandeling kan de schooltandarts zich niet belasten. Geen tijdroven de behandeling van enkelingen, doch een systematische preven tieve behandeling in groepsver band. Een dergelyke behandeling vraagt niet meer dan 15 minuten per jaar per kind. De bewoner is niet thuis, maar op zijn tafel ligt een stuk papier met Franse verzen er op ge schreven. Het blijkt een verta ling van Psalm 16 te zijn. Het wordt aanleiding voor Calvijn om Beza te verzoeken de reste rende Psalmen te bewerken. De ze zwicht voor de aandrang doch eerst in 1562 verschijnt dé vol ledige editie van alle Psalmen. „In deze uitgave van 1562", zo verhaalt ds de Waard, vinden we Psalm 68, een lied, dat door de eeuwen heen één van de lieve lingsliederen geweest is van dui zenden en kenmerkend genoemd is: „La Marseillaise huquenote". Van de componisten voor de zangwyzen moet vooral Louis Bourgeois worden genoemd, die de toonzetter was van vele po pulaire volksliederen. De melo- dieë'n werden overgenomen, na bewerkt te zijn in overeenstem ming met het karakter van de Psalm. Van andere zijn de wijzen door de componist zelf bedacht en en kele wijzen zijn ontleend aan Duitse gezangen. Tot deze laat ste behoort Psalm 68, wat de wiis betreft. Dezelfde als van Psalm 36, die op haar beurt afkomstig is van de Psalmen van Straatsburg (1539). Ds de Waard vervolgt „Het is wel een opmerkelijk feit, dat de ze Psalm (68) de eeuwen heeft getrotseerd en nog steeds op de zelfde melodie wordt gezongen. De woorden zijn in de loop der jaren wel gewijzigd, maar de melodie niet. Wel zeer te be treuren is, dat de prachtige me lodie door latere geslachten be dorven is, toen men alle noten even lang ging zingen. Het rhythme was veel sneller dan bij ons gebruikelijk is bij 't zingen van deze Psalm. In 1621 werd de stad Montauban belegerd door soldaten van Lodewijk XIII. Na een ling beleg werden de inwo ners dg-r stad gewaarschuwd door een Protestantse soldaat uit het leger van de koning, dat het be leg spoedig zou worden opge heven. Hy speelde op z'n fluit jonge kerken iil Indonesië zijn or thodox, er bestaan daar geen vrij- zinnige kerken. Daarom vormt de belijdeniskwestie geen moeilijk punt. Trouwens al de vraagstuk ken waarmede wij hier worstelen, zien zij anders. Neem de opvattin gen van Barth en Kraemer; de jonge kerken maken vooral be zwaar tegen de miskenning dezer theologen van de oud-Indische re ligieuze invloeden. De Indonesische kerken staan in de eerste ontwikkeling van het dogmatisch denken. Zij begrijpen niet waarom wij ons druk maken over allerlei subtiele verschillen. Ik ben ervan overtuigd, zeide prof. Bavinck, dat ze in grote i voorbeeld niet langer te worden beschouwd als dochterkerk, die afwacht wat de moederkerk haar schenken wil, maar zij wensen kerken in gelijke rechten te zijn. Opdat zy sterker staan tegenover de volksgenoten, die haar ervan beschuldigen dat ze minder goede nationalisten zijn, daar ze met de Hollanders aanpappen. Ds A. Bikker, christelijk-gere- formeerd predikant te Amster dam-West en docent in de zen dingsvakken aan de Theologische school te Apeldoorn vroeg of men dan niet het gevaar zag van een Wereldraad, die ook vrijzinnigen toelaat. Hy vreesde ernstige ge volgen. Prof. Bavinck erkende, dat toe treding tot de Wereldraad gevaren met zich brengt. Toch meende hij dat men de Wereldraad niet mag afwijzen zolang hij zich niet vrij zinnig uitlaat. Ik heb het vertrou wen dat het Christusbeiydend ele ment in de Wereldraad sterker zal blijken dan uw vrees, zeide hy te gen ds Bikker. Ik ben ervan over tuigd, dat aansluiting bij de We reldraad juist was. Op een vraag van ds Joh. de Boer van Amsterdam-Noord, zeide ernst tot de toetreding zyn overge- B°er gaan. Zy voelden het als een con- j prof. Bavinck het te betreuren, tact dat ze moesten opnemen. De óat de Gereformeerde Kerken niet kerk van Indonesië weet zich een zÜn toegetreden tot de Wereld stukje van de christenheid van raad. Wij doen met ons isolement Zuid-Oost-Azië, welke zulk een harde strijd te strijden heeft. toetreding was juist. In de discussie, welke prof. Ba- vinck's betoog verwekte, keerde ds D. Sikkel van Amsterdam zich tegen de gedachte van koloniale omklemming, welke volgens hem een waan was. Zij is geen waan, maar werke lijkheid, antwoordde de hoogle raar. Men had in Indonesië alles aan ons te danken en daardoor is men overgevoelig geworden op dit punt. De jonge kerken wensen bij geen goed, juist ten opzichte van de jonge kerken in Indonesië. Wij laten die kerken over aan allerie' verkeerde stromingen, doordat we geen stem hebben in de oecume nische beweging. Tijdends de ver gaderingen van de Wereldraad heb ik zo vaak gedacht: „Wat zou het prachtig zyn als ook wij daarin konden meespreken, als ook wij deel mochten hebben aan de sa menstelling van rapporten". Nog verscheidene andere spre kers wisselden van gedachten met prof. Bavinck. De vergadering werd geleid door ds Joh. C. Brus- saard van Oegstgeest. Het bijna 700-jarige stadje Ge nemuiden aan het Zwartewater heeft veel interesse voor India en acht zich in zijn welvaart belaagd door dit Aziatische rijk. Dit klinkt wellicht wonderlyk, maar het zit zo: Genemuiden leeft van de mat- tenindustrie. Thans gaat er jaar lijks zo om en by vijf millioen vier kante meter cocosmat de deur" uit, dat betekent dertig procent van de nationae productie. Het stadje maakt de laatste jaren een derge lijk bloeitijdperk mee, dat velen over de „gouden stad" spreken. Tot 1918 maakten de Genemui denaren biezen matten. Alles was armelijke huisindustrie. De goed kopere en betere Chinamatten drongen echter de Genemuider matten in de hoek en men zag zich gedwongen het -roer definitief om te gooien. Het tijdperk van cocos en sisal brak voor Genemuiden aan. Èr verrees in de loop der ja ren een industriewijk, het machi naal weven deed zyn intrede en thans werken 650 mensen in 15 cocosbedrijven. IN DE OORLOG. In '40 was het met de biezen na genoeg gedaan. Afgezien van de Chinese concurrentie was er nog de afsluitdyk, die de ex-Zuiderzee zoet maakte en de kwaliteit van de biezen tussen Ketel- en Zwol- sche Diep sterk in kwaliteit ach teruit deed gaan. Maar de oorlog bracht een ommekeer, vöor cocos matten zijn cocosgarens nodig en die komen uit India. De vezels van de cocosnoten worden daar met de hand (machinaal is niet mogelijk) tot garens gesponnen. Deze wor den tot strengen gehaspeld en daarna in balen van ruim 150 kilo verzonden. In Genemuiden volgt het verven, drogen en weven. In '40 stond de invoer van cocos en sisal (Indonesië)' uiteraard stop. De biezen werden in ere her steld en Genemuiden verdiende toch nog een stevige boterham. DE COCOS KWAM. Het einde van de wereldoorlog en het herstel van de wereldhan del maakten aan de biezen-ople- ving een einde. Langzaam maar zeker maken de biezen-matten weer plaats voor cocos, de devie- zenpexsitie. laat nog niet toe cocos en sisal vrij in te voeren en daar om wordt in het binnenlandse pro duct vaak nog ongeveer 50 pa pier verwerkt, doch dit percentage daalt toch constant. De voorzitter van de vak groep, de heer H. Visser Jr., te Genemuiden, zegt over de toe komst van de riationaie matten- industrie: „het blijft beslist niet zo ais het nu is. We zullen heel hard moeten aanpakken om ons te kun nen handhaven. De helft van onze nationale productie is bestemd voor export naar Engeland, België den de cocosproducten nog van ons af. de grote kaper. Maar er is een grote kaper op de kust en dat is India. Daarginds heeft men een enorm voordeel. De grondstof heeft men bij de hand en men kan deze geheel tot vloer bedekking verwerken, zonder dat er, zoals in ons geval, een extra reis om de halve wereld voor nodig is. India heeft de arbeidskrachten bijna voor niets en wy betalen hier zeker f 60.aan de arbeiders voor een 40-urige werkweek. Daar kunnen we natuurlijk niet tegen op. Vóór de oorlog konden we nog in de kwaliteit concurreren. De Indiërs hadden weinig smaak wat kleuren betreft, maar in dit op zicht schijnen ze vorderingen ge maakt te hebben. Genemuiden en de andere cocosindustrieën (voor al in Apeldoorn, en verder in Rot terdam, Moordrecht, Rhenen enz.) zien dus met enige vrees de toe komstige concurrent^ van India op de wereldmarkt tegemoet. De Genemuidenaren denken echter ondanks het groter gewor den risico aan uitbreiding van hun mattenindustrie. Eén van de meest bedroevend ste gebeurtenissen in de na-oor- logse christelijke wereld is de R.K. vervolging van de Protes tanten in Spanje. Thans heeft het R.K. blad „La Civitata Catoiica" deze kwestie principieel behandeld. Het Noor se blad „Vart Land" schrijft hier over, dat het verschijnen van deze publicatie op zichzelf al theoretisch en practisch beves tigt. dat er vervolgingen plaats vinden, hetgeen men dikwijls heeft trachten tegen te spreken. Principieel wordt deze kwestie als volgt besproken: „De Protes tanten gaan uit van het recht tot vrijheid, de R.-Katholieken van het recht tot waarheid. Ook de protestanten zelf zullen nauwe lijks ontkennen, dat, in het ge val van een conflict tussen deze beide principes, de waarheid praevaleert.De R.-Katholie ke Kerk is er door haar godde lijke privileges van overtuigd, dat zij de enige ware kerk is, daardoor genoodzaakt voor zich alleen het recht tot vrijheid op te eisen, daar deze alleen met recht de waarheid kan toebeho ren en nimmer de dwaalleer. Wat de andere godsdiensten betreft, wil de kerk niet het zwaard trekken, maar wel eisen, dat deze met alle wettige en menswaardige middelen verhin derd moeten worden hun valse leerstellingen verder te verbrei den. Hieruit volgt, dat in een staat, waar het merendeel R.- Katholiek is, de kerk zal ver langen, dat de dwaalleer geen wettig bestaan zal hebben, en dat wanneer er minderheden van verschillende religies worden aangetroffen, deze louter mo gen „bestaan" zonder meer, maar geen mogelijkheid moeten krij gen tot verbreiding van hun ge loof". Uitgaande van deze gedach- tengang is het logisch, dat in landen, waar de R.-Katholieken zelf in de minderheid zijn, zij volledige vrijheid van godsdienst voor allen moeten eisen. „Vart Land" noemt dit Je- zuietische dubbele moraal. Waar de R.-Katholieken de macht heb ben, eisen zij godsdienstdwang, waar zij in de minderheid zijn godsdienstvrijheid, die zij, op het moment, dat zij in de meerder heid komen, weer willen afschaf fen Kustvaarder eindelijk vlot. De Groningse kustvaarder „Ma ria", die meer dan vier dagen bij Texel op een zandplaat vast heeft gezeten, is gisteravond vlot ge sleept door sleepboten welke sinds Donderdag reeds verscheidene po gingen hiertoe hadden gedaan. De Sowjet-ambassadeur te Te heran, Sadsjikof, heeft bij de Per zische minister van Buitenlandse Zaken, Ali Asghar Hehmat, ge protesteerd tegen het voorlezen in het parlement van documenten waaruit zou blijken, dat de S.U. de uiterst linkse Toedeh-party steunt. In een artikel over de Herv. Kerk in Hongarije, vestigt „De Hervormde Kerk" er de aandacht op, dat het Hongaarse volk steeds ■heeft beseft dat het in een grens situatie geplaatst wasin het ont- moetingsvlak in Oost en West en volkslied onmiddellijk betrokken by alle j Met de twee vorengenoemde aanvallen, die van het Oosten uit kenmerken hangt ongetwijfeld ook den, het centrum van allerlei zelf standigheidsbewegingen. Een flau we herinnering hieraan vindt men nog in de Zondagmorgendienst van de H.K.H. die meestal besloten wordt met het zingen van het op Europa gedaan werden, met het gevolg dat de Hervormde en de Hongaarse zaak identiek werden. „De geschiedenis heeft het letten tn de Hervormde Kerk van Hon- garij (H.K.H.een zeer bepaald stempel opgedrukt. In enkele woorden kan men dit karakter aanduiden :het kerkleven is defen sief. Men is zich nog steeds bewust een laatste uitloper en daarom een bolwerk van de Westerse Chris tenheid te gjjn. In de verbeelding van velen zijn in de Russen de Tur ken over het Christendom terug gekeerd. Afweer en afkeer is het parool. Opnieuw zal het Hongaarse volk en dus ook de kerk een schild van hét Christendom moeter. zyn. Op vallend was tot voor kort ook het ontbreken van een christelijk of fensief op de omgeving. Aan zen ding heeft de Hervormde Kerk in Hongarije weinig gedacht. Waar dit gebeurde (b.v. onder 'e Roe menen in Zevenburgen) spanden christelijke en politieke bedoelin gen samen. Het kerkleven is sterk nationaal bepaald. In haar strijd tegen Turk en Paap en later in haar verzet tegen de germaniserende politiek samen, wat men het traditioneel karakter van het kerkleven noe men kan. Een kerk die niet doorgeeft, gaat zich ais vanzelf concentreren op het bewaren van het bestaande. De verbinding met de nationale aspiraties heeft bovendien een volkskerk doen ontstaan, die zich de grenzen van haar werk te licht door de staatsgrenzen liet voor schrijven. Zoals elke volkskerk werd ook de H.K.H. conservatief en traditioneel. Zij nestelde zich in een bepaalde vorm van de maat schappij, handhaafde het feodale systeem door zelf grootgrondbe- zitster te worden en leverde zich zo ook oncritisch uit aan het be staande maatschappelijk bestel". Zwitserland, Zweden en Noorwe gen. Dank zy 'ietwat geforceerde I van de Habsburgers is de H.K.H. de beginregels van Psalm 68 handelsverdragen nemen deze lan- tot een nationaal bastion gewor- Amerikaanse kerken over de Indische kwestie. Zoals bekend, hebben ds H. J. F. Wesseldijk en dr E. Emmen, resp. voorzitter en secretaris van de Generale Synode der Ned. Herv. Kerk, namens deze Synode een vergadering bijgewoond van de Amerikaanse kerken, voor zover vërenigd in de Federal Council of Churcljes, welke raad is aangesloten bij de Wereldraad van Kerken. Daai'. hebben zij uit voerige informaties verstrekt be treffen® de Indonesische kwes tie. Er ijf toen eey resolutie aan vaard, welke thans door het Persbureau der Ned. Herv. Kerk wordt gepubliceerd. Hierin wordt o.m. gezegd, dat de Federale Raad zich aansluit bij alle chris telijke groepen, die de politieke onafhankelijkheid van Indonesië voorstaan. „Wij zijn verheugd over de herhaalde verzekeringen van de Ned. regering, voorkomende in de laatste verklaring van de Ge- ondanks de politieke verwarring en spanning de kerken in Ne- Permanente tentoonstelling voor veilig verkeer. In het Veiligheidsmuseum aan de Hobbemastraat te Amster dam is de permanente verkeers school opengesteld. Zij is de statisch geworden mobiele verkeersschool, die in 1946 aan de overkant van het IJ is gestart en die er zozeer toe heeft bijgedragen dat 32000 Amsterdamse schoolkinderen in de afgelopen jaren „wegwijs" zyn gemaakt met de verkeersregels. De inrichting van deze ten toonstelling was finantieel mo gelijk door de baten van de mo biele -tentoonstelling. In het gebouw wordt door de mannen van de verkeersbrigade Vli *!-» VAW - - - - - »-» npralp «Jvnnrip riot ri„ i derland en Indonesië onafhanke- tevens dagelijks les gegeven aan t6JdTltkc1n^ schoolkinderen. Het hl heid van Indonesië blijft be-!?en gevormd met dien verstan- ogen. Wij delen de zorg van de Generale Synode over de scha deiijke uitwerking van de on langs genomen militaire maat regelen t.a.v. het wederzijds ver trouwen tussen de volkeren van Indonesië en van Nederland; een dergelijk vertiouwen is noodza kelijk voor eeji vruchtbare ver standhouding tussen deze volke ren en voor de vreó'e, niet alleen in Azië, maar in de gehele we reld. De verklaring van de Generale Synode wordt met nadruk in de aandacht van de Amerikaanse kerken aanbevolen. Wij spreken de ernstige verwachting uit, dat het huidige conflict spoedig tot een oplossing mag komen en dringen er op aan, dat de bemid deling van de Verenigde Naties daartoe door beide partijen zal worden aanvaard. Het stemt tot dankbaarheid, dat biedt te lde, dat de kerken in Nederland vens de goede gelegenheid films hier hun steun zuilen blijven aan de kinderen te tonen en verlenen, zonder evenwel toe- door middel van lantaarnplaatjes zicht uit te oefenen. Zowel in I verkeersfouten aan te wijzen, theorie als in de practyk hebben Achthonderd kinderen kunnen de kerken daardoor een vbor- per week „een beurt krijgen. neeld gegeven, dat de oplossing! van de politieke problemen ten maar in vergelyking met acade- goede moet komtn." Predikants-trac tementen. In een artikel in „De Nederlan der" over de zware zorgen in vele gezinnen wordt o.m. opgemerkt misch gevormden die een andere studierichting kozen, tot de laagst gesalarieerden. Dit is een onjuiste toestand. Een predikant moge dan al een geestelijk ambt bekleden, zyn ge zin heeft precies dezelfde behoef- Wie het vaak ook heel moeilijk ten, als elk ander gezin. Heel vaak hebben, dat zyn de predikanten enlijdt het werk in de gemunte heir hun gezinnen. Na de oorlog zyn de onder. Een predikant, die geen salarissen en lonen over de gehele geld kan uitgeven voor literatuur V-11 - linie belangrijk gestegen. Het in komen waarover de meeste predi kanten beschikken, heeft hier in veie gevallen geen gelijke tred enz., kan moeilyk fris blijven. - Dit is tot schade van de kei*. En in meerdere opzichten tot schade ook van het platteland, mee gehouden. In menige plaats waar de predikant in het gemeen- behoort de dominé tot de mensen j schapsleven toch immer een be- met de kostbaarste opleiding, langrijke plaats inneemt".

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1949 | | pagina 4