Jong leven in de Walcherse bossen.
Herbebossing al flink gevorderd.
AKKERTJE
Op Walcheren reden 70 jaar geleden
de eerste verenwagens.
Chirurgische wonderen in de kliniek
van Sir Harold.
Herstel in oude trant.
De poorten van Zierikzee.
'Ontevredenheid met een
„boord om".
&e dkaotn man de JTlaniafc
Huifkarren hadden toen
afgedaan.
Een federaal oordeel
over de val der republiek.
Nieuwe neuzen, lippen en
zelfs een half gezicht.
De koe op zolder.
Zaterdag 22 Januari 1949
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 3
Een -r-termlddag in de Walcherse bossen heeft zyn byzondere
bekoring. Het is er zo rustig. Geen dagjesmensen, geen gerinkel
'.an fietsbellen, alleen maar de natuur, die ons rondom deze jaar
wisseling wel zeer goed gezind is.
Och, er is voor de oppervlakkige bezoeker niet veel te beleven.
Hij zal zijn kraag wat hoger optrekken voor de koude zeewind,
die van de duinhellingen komt aanstuiven. Hy zal misschien de
oswachter ontmoeten, die aan het houtkappen is, hij zal het bos
üorol erg doods vinden met die kale bomen en struiken.
Maar dan ls die bezoeker er toch vlak naast 1 Want ziet hy dan
niet die verse plantgaten? Die jonge boompjes, nog klein en teer,
zich buigend in de wind Duizenden staan er al enze groeien
Er is jong leven in de bossen
an Hoogduin, van Westhove, van
uinbeek, van Eikenoord, van
..erkenbosch, van Zeeduin, van
jverduin, van Iepenoord en van
Molenwijk. Heel veel is al geplant
m het plantseizoen 19471948 en
dit seizoen voïgt nog meer. En dat
is bijzonder verheugend, want hoe
veel armer zou Walcheren nog
worden, wanneer dit complex van
bossen niet zou worden hersteld,
in oude trant zoveel mogelijk, met
kaphout, waartussen hoog op
gaande bomen.
Wat werd vernield.
Er is veel verdwenen tijdens de
bezetting en inundatie. De Duit
sers hebben veel bomen geroofd
voor de beruchte Rommelasperges
of ora schootsvelden vrij te krij
gen en hoeveel bomen en struiken
door het zoute water zijn gestor
ven valt moeilijk te zeggen. Wan
neer men bedenkt, dat b.v. alleen
al voor het geïnundeerde gedeel
te van Duinbeek ongeveer 30.000
stuks plantmateriaal nodig zijn,
dan krijgt men wel enige indruk
van de omvang der verwoestingen.
Van buitenplaatsen als Schoon
oord, Duinbeek, Molenwijk en
Iepenoord wordt 'en gedeelte be
stemd voor boomeaard.
Particulier initiatief.
Wij verteldefl al, dat er reeds
veel is geplant.. Dat is alles par
ticulier initiatief. De heer W.
Brand te Domburg voert de her-
beplantings- 'én herbebossings-
werkzaamheden uit van Hoogduin,
Westhove, Berkenbosch en Zee
duin, terwijl de Ned. Heide Mij.
zich met genoemde werkzaamhe
den belast van Duinbeek, Eiken
oord en Overduin. En het werk
geschiedt op lofwaardige wijze.
Ook voor de activiteit van de
ide Mij. hebben de eigenaren
.o grootste waardering. Er wor
den vooral elzen en esdoorns ge
plant, die snel groeien en een
stootje kunnen hebben. In min
dere mate komen ook eiken, beu
ken en platanen voor het planten
in aanmerking, terwijl wilgen en
populieren maar zeer schaars ge
plant worden
Het Rijk draagt 6090 van
de kosten voor nieuwe aanplant.
Braamstruiken en konijnen.
Een groot euvel vormen de
braamstruiken in de bossen. Zij
ijn funest voor de jonge aanplant
en maken van het bos een wilder
nis. Op vele plaatsen worden de
struiken verwijderd, maar het is
niet doenlijk ook overal de wor
tels uit de grond te halen. Men
zou dan de grond moeten omploe
gen en ga daaraan in een bos
maar eens beginnen. Een volledige
nieuwe beplanting zou dan nodig
zijn.
Ook van de konijnen wordt hin
der ondervonden, al kan zeker
niet gezegd worden, dat het op
een ramp gaat gelijken. Er zijn
ole jonge boompjes, die van on-
ier zjjn kaalgevreten. Zij worden
nu met menie of teer bestreken
en daarop zijn de konijnen niet
erg gesteld.
Het is ook wel interesszfnt mede
te delen, dat de stukken bos,
.vaardoor indertijd de spoorbaan
an VrouwenpolderWestkapelle
iep, voor de aanvoer van mate
iaal voor de dijk, weer zijn inge
plant. Wie het niet weet, zaï nu
ongetwijfeld niet meer op de ge
dachte komen, dat hier nog maar
zo kortgeleden rails hebben ge
legen.
De wegen.
Behalve aan de eigenlijke her
bebossing is ook al heel wat ge
beurd aan de wegen. Zo was de
Duinbeekseweg de eerste weg op
Walcheren, die weer van bomen
werd voorzien. Dat geschiedde
,is het vorige seizoen al veel ge-
I plant Dit geldt vooral voor het
1 zg. nieuwe bos, een bos van latere
datum, geplant op een vroegere
weide en dat voor ruim de helft
geïnundeerd is geweest Op het
i voorm. geïnundeerde stuk van
Duinbeek en Eikenoord is hoofd
zakelijk klein gemengd plantsoen
geplant met daarvóór een rij bo
men. Van Berkenbosch en Over
duin tenslotte is het .vorige sei
zoen al flink wat ingeplant. De
rest volgt nu.
j Publiek moet medewerken.
Men ziet dus: goede resultaten
zjjn bereikt. Eerlang zullen de
Walcherse bossen hun oude luis
ter hebben herkregen. Alleen het
onderhoud ervan vormt een don
kere schaduw. Want de onder
houdskosten zjjn zeer hoog. En
Vooral de eerste jaren zal de jonge
aanplant veel zorg eisen. Er moet
worden gewied, de bossen moeten
worden uitgedund, er moet wor
den gesnoeid enz. Laten wij hopen,
dat hiervoor een goede oplossing
wordt gevonden.
Die onderhoudskosten kan het
publiek ook zelf beperken. Daar
mede staat het echter niet zo
gunstig.' Wist u b.v., dat er nu al
jonge boompjes zijn vernield door
reeds vóór Kerstmis 1947. Trou
wens, de meeste wegen, die leiden
naar de buitenplaatsen zelf en de
wegen, die de onderlinge verbin
dingen vormen, hebben al beplan
ting op de bermen.
De verschillende buiten
plaatsen.
Nu nog enkele gegeven over de
verschillende buitenplaatsen af
zonderlijk. Van de omgeving van
Schoonoord is het vorige jaar al
een deel ingeplant. Momenteel is
men met het achterste stuk bezig.
Van Hoogduin is het ex-geïnun-
deerde deel eveneens in het sei
zoen 1947'48 ingeplant. Het an
dere gedeelte komt nu aan de
beurt..Hier zijn ook rijsschermende één of andere onverlaat? Het
gezet met tweeërlei doel, n.l. om schynt, dat de meeste mensen
de jonge aanplant te beschermen denken, dat de bossen „toch van
en zandverstuiving tegen te gaan. niemand" zijn en daarom doen ze
Ook de mantelingen zijn goed- net, of ze van hen zjjn. Het is b.v.
deels beplant. Zeer binnenkort zal maar heel gewoon, dat ze bakruld-
begonnen worden met het oprui
men van het prikkeldraad, dat op
sommige plaatsen nog aanwezig is
aan de voet der duinen.
Ook Westhove staat volop in
het teken van de herinplant. Hier
jes halen of hulst of hout. TT be
grijpt toch wel, dat, zolang deze
mentaliteit niet verandert er geen
sprake van kan zijn, dat meer bos
sen voor het publiek worden open
gesteld.
LXV.
Geen enkele stad in Zeeland
heeft de poorten zo gaaf en onge
schonden bewaard als Zierikzee,
dat van de 7 oorspronkelijke poor
ten nog 3 prachtige poorten over
heeft. Wel heeft ook het oude.
vestingstadje Hulst nog 3 poor
ten over, maar deze halen niet by
de Zierikzeese, deuren zijn er niet
meer in en torentjes zijn er niet
op te zien.
Aan de Noordmuur zien we nog
de oude Zeeuwse moppen, de an
dere muren zijn op het eind der
18e eeuw met nieuwe baksteen be
kleed.
De deuren en vensters zijn in de
stadskleuren rood en zwart
geschilderd.
DE NOORDHAVENPOORT.
De Noordhavenpoort ziet er
In een speciale reportage geeft
het „Utrechts Nieuwsblad" een
onderhoud met de heer M. G.
Meurs te Leiden, voorzitter van
de NederiL Bond van Leerkrach
ten bij het Nijverheidsonderwijs.
We ontlenen daaraan het vol
gende:
„In vrijwel elke gemeente van
ons land zien we overbevolkte ulo
scholen, althans wat het eerste
en gedeeltelijk nog het tweede
leerjaar betreft. Het is geen uit
zondering zelfs dat men er een
„wachtlijst" op na houdt van ge
gadigden voor toelating tot de
ulo-schooL
De ulo-school zit opgescheept
met talloze leerlingen, die niet ge
schikt zijn voor voortgezet, uit
sluitend intellectueel algemeen
vormend onderwijs, doch veel be
ter een technische opleiding had
den kunnen volgen.
Voor de ambachtsschool en voor
de zogenaamde v.g.l.o.-scholen
blijft intussen het door HBS,
gymnasium en ulo-scholen sterk
afgeroomde overschat van leer
lingen, en voor onze toekomstige
geschoolde arbeidersstand gaat
aldus een belangrijke hoeveelheid
intellect verloren.
En de leerlingen zelf? De over
grote meerderheid komt op de
ulo-school reeds spoedig met grote
moeilijkheden te zitten, worstelt
korter of langer door, doch haalt
de eindstreep niet en verdwijnt
tenslotte in het grote leger van
ongeschoolden.
De illusie van een „baantje met
een boord" gaat al spoedig ver
loren
Velen van deze jonge mensen
vinden zodoende in de dagelijkse
arbeid later niet de voldoening,
die zij wel gevonden zouden heb
ben, indien bijtijds de juiste weg
was ingeslagen. Men bedenke toch
dat „levensgeluk in een overall'
meer waard is dan „ontevreden
heid met een boord om".
„Laat men breken met (le ge
dachte, dat een jongen, die „le
ren" kan, heslist een „intellectu
eel beroep" moet kiezen en vooral
geen arbeider moet worden. Laat
men eindelijk inzien, dat voor het
beroep van geschoold bankwerker,
automonteur, electricien, timmer
man, enz., zeker evenveel intellect
vereist wordt als voor dat van
kantoorbediende.
Wat zien we zo vraagt de
heer Meurs in dat zo hoog aan
geslagen en vereerde „kantoor
wereldje?" Slechts de werkelijk
geschikten en heus, dat zijn er
maar zo weinig kunnen zich
handhaven en heel weinigen daar
van kunnen iets bereiken"
Middelburg heeft van zijn 8 geheel anders uit. Tussen de bin-
poorten er slechts één over, de nen- en buitenpoort is hier een
Koepoort, niet zo erg oud (van tamelijk groot plein van 4 a 5
1735) en lang niet de mooiste. Bij'M. breed en 28 M. lang. Dat dit
de gevangentoren te Vlissingenstraatje niet recht loopt, maar
zal vroeger ook wel een poort ge-een bocht heeft, zal wel met opzet
'zo gemaakt zijn om bij invallen
weest zijn en als ik dan nog noem
Aardenburg met een inderdaad
mooie oude poort, die gerestau
reerd wordt, hebben we alle poor-
zich beter te kunnen verdedigen.
Aan weerskanten van dit pleintje
bevinden zich wachtlokalen. De
ten van de Zeeuwse steden ge-huizen, die er aan beide zijden
noemd, als ik me niet vergis. Wel overheen gebouwd zijn, hebben
hebben verscheidene steden nog trapgevels en op de ene staat een
- ijzeren staaf, die in de volksmond
genoemd wordt de degen van
straten of bruggen, waarvan de
naam aan de poort herinnert,
maar de poort zelf is verdwenen.
Bij de oude haven van Zierikzee
staan aan weerszijden de poorten,
die vroeger dienden om de haven
te kunnen'afsluiten en verdedigen.
DE ZUIDHAVENPOORT.
De Zuidhavenpoort heeft 4
torentjes op de hoeken en een iets
grotere in het midden, waar vóór
de komst der Fransen zelfs een
klein carillon zijn klanken over
de omgeving liet horen. In de
Franse tijd was er een militaire
gevangenis in. Een paar soldaten
beviel het daar blijkbaar niet erg,
ze stichtten een brandje in hun
kerker en maakten van de ver
warring tijdens het blussen ge-
Mondragon. Toen deze Spaanse
bevelhebber na een beleg van 9
maanden Zierikzee had veroverd,
moest hij er na een paar maanden
weer uit door de muiterij van zijn
soldaten en toen heeft hij in de
consternatie zeker zijn zwaard
vergeten! In een volgend artikel
wordt deze geschiedenis uitvoeri
ger behandeld.
Alle deuren zijn nog aanwezig,
ook het kleine deurtje (het klin
ket) in de zware poortdeur. Vroe
ger werden n.l. 's nachts de poor
ten gesloten. Tegen sluitenstijd
(gewoonlijk zonsondergang) werd
de poortklok geluid en wie nog
naar buiten wilde moest zich
haasten, evenals de personen, die
(Ingez. mededeling, advert.)
neem een
en nu op een boerderij moest over
nachten.
Vanaf 1 Mei 1866 werden de
poorten 's nachts niet meer ge
sloten.
DE NOBELPOORT.
Aan de andere kant van de stad
staat de Nobelpoort, een stevig
gevaarte met muren van 1me
ter dik en eikenhouten poortdeu
ren, met dikke spijkers beslagen.
Volgens de overlevering hebben
twee adellijke nobele)) juf
fers Anna en Maria de bouw van
deze poort bekostigd en haar ter
ere hebben ze ieder een toren ge
kregen, met een 8-kantige en 16-
zijdige spits, die zfch tot 35 *m.
hoog boven de bomen van de oude
wallen omhoog pieken.
In de Franse tijd werd de toren
gebruikt als kruitmagazijn, tot
bruik (of misbruik, als u wilt) om van buiten de stad naar binnen lgroot ongerief van de bewoners
te ontvluchten. De ene sprong uit
het venster, maar brak daarbij
zijn been, waardoor hij gegrepen
werd, nummer twee wist echter
te ontkomen.
Even buiten deze poort werd
hier vroeger de brandstapel opge
richt, „executiën metten viere"
werden hier uitgevoerd, terwijl de
wilden. De sleutels werden naar
het stadhuis gebracht, zodat zelfs
de poortwachter niemand meer
kon doorlaten. Geen wagens in
ieder gev&l, een te late wandelaar
werd na betaling van een stuiver
poortgeld nog wel binnengelaten
door het klinket. Werd het echter
al te laat, dan zat er niets anders
doodstraf door middel van het op dan de nacht buiten de poort
zwaard of de galg plaats had op door te brengen, zoals dat eens
het schavot, dat vóór 's-Graven-1 gebeurd is met de bekende
steen was opgericht. Dit zal wel schrijfster Bet je Wolf uit Vlissin-
geweest zijn om brandgevaar in de1 gen, die met haar vaandrig de
stad te voorkomen. wandeling te ver had uitgestrekt
uit de Korte Nobelstraat, die bij
vervoer niet mochten stoken in
huis.
De overige 4 poorten bestaan
niet meer. De Bagijnepoort is al
in het begin der 17e eeuw afge
broken, de Zuidwellepoort, Hoofd
poort en Westpoort zijn alle-in de
vorige eeuw verdwenen. Toen was
men met zulk een breekwoede be
zield,dat vele oude bouwwerken
onder slopershanden gevallen zijn.
Jammer, dat „Monumentenzorg"
toen nog niet bestond!
L. v. W.
FEUILLETON
31
F. HORACE ROSE
Spezha zei verder niets en
nam zijn plaats aan het hoofd
van de optocht weer in. Mis
schien had hij al meer gezegd,
dan hij had mogen zeggen, want
hij wilde niets meer zeggen.
Wij liepen verder tot we ten-'
slotte het brullen, tieren en1
dreunen van de monsters der
wildernis niet meer hoorden.
Treso, die het ongewenste ge
zelschap van Belat Roma kwijt
had kunnen raken, kwam weer
naast mij lopen.
„Wat denk jij van dit alles,
Faós?" vroeg ze zacht. Ik merkte
dat ze van streek en allesbehalve
op haar gemak was.
en verschrikkelijke macht,
vangen in mensenhanden;
nen. Jij hebt in de concentratie
kampen gezien hoe ze die macht
gebruikten.
„Ik hoop, dat ik hier niets van
dien aard te zien krijg", zei ik
hiertegen in.
>.De gedachte alleen al maakt
mij ziek van afschuw", ant-
„Ik weet nog niet wat ik er, woordde zij.
van denken moet", antwoordde] „Wij weten wat er al gebeurd
ik. „Kennelijk zijn ze hier alle-is. Denk maar aan Sennia, dood
maal gevangenen geworden, in in die akelige kloof en het
elk geval zullen we geen kans j lichaam van Enrigo in de zee.
hebben om deze plaats te ver-1 Zij leven alleen voor wat zij
latén." „wetenschap" noemen en „we-
„Het geluid van die dieren is tenschap" betekent
erschrikkelyk!" I
tuur beschikt, dan is het ook niet
j waarschijnlijk, dat Hij de mens
I zal toestaan zich er meester van
ge- te maken."
de „Hoe weet je dat?" aniwoord-
macht van razende beesten, dede zij, „de paradijsgeschiedenis
macht om stuk te maken en telaat toch duidelijk zien hoe ver
verscheuren en al het boze enj God soms het boze schijnbaar
slechte te doen. De hele wereld' zijn gang laat gaan."
is er getuige van geweest hoej „Hoe het ook zij, met denken
die macht werd gebruikt toen komen we er niet", was mijn
slechte mensen haar gebruikten' philosophisch antwoord, „waar
voor hun eigen verdorven plan-1 aan wij nu behoefte hebben is
zetten." nieuwsgierig dan dat we acht
„Maar", bratiit ik daartegen gaven op wat* Spezha zei. We
in, „als God alleen over die werden naar inheemse hutten
macht en die krachten der na- gebracht, die op een rij, of liever
een manier om van dwaze en
slechte mensen de macht te ont
nemen, die geleerden voor hen
hebben verworven."
Wij liepen verder want we
waren nu dicht bij de plaats van
onze bestemming.
twee rijen een straat van ge
vlochten bijenkorven, maar met
overhangende spitse daken. Ik
herinnerde mij weieens in een
Afrikaans reisboek afbeeldingen
van de ronde Z.-Afrikaanse Zoe
loe-hutten te hebben gezien cn
:k herkende deze hutten hier als
typerend voor Centraal Afri
kaanse, op enige afstand leken
ze wel wat op de puntige wig
wams van de Indianen in Noord-
Amerika.
Aan ieder van ons werd een
hut toegewezen. In de mijne
ontdekte ik kleden van luipaard-
huiden op de grond; opgerolde
gevlochten grasmatten, kennelijk
bedoeld als slaapmatten; een
kruik van ruw aardewerk, vol
heerlijk koud en kristalhelder
water, dat smaakte als wijn,
CAMOUFLAGE.
Toen we eindelijk op onze be-
1 „macht". Wat moet
Ze drukte mijn hand en we wereld gebeuren als gewetenloze' met hier en daar onmetelijke ra-
luisterden opnieuw. In de verte1 mensen zonder enige surpules vijnen. Dan een holte, waarvan
kondpi, wo i in zui^e mate macht tot zichde twee inktzwarte randen tegen
trekken. Zij hebben geen ziel en de lucht afstaken, zagen we het
denken alleen maar aan die eerste licht van de morgensche-
macht die de mens tot absolute mering doorbreken en de berg-
heerser van de wereld maakt, toppen kronen met het licht van
omdat zij de verborgen krachten de aanbrekende morgen,
der natuur, die God alleen ken-i Wat Treso en mij betreft, wij
de en gebruikte, in handen heb- waren tè opgewonden, tè zeer
en naar hun wil kunnen'uit ons gewone doen en tè zeer
konden we hen nog horen.
„Weet je waaraan ze mij doen
denken, Faos?" vroeg zij.
„Zij doen je denken aan leeu
wen en gorillas", zei ik lachend,
een poging doende om haar ge
rust te stellen.
„Neen.
wanneer ik hen
hoor denk ik aan de onmetelijke! ben
Hoofdstuk XV.
maar dan zoeter; verder een ka-
labas met gestremde melk en
verder een houten schotel met
allerlei vruchten, zoals bramen,
stemming aankwamen begon het' een soort rode pruim, wilde
al te dagen. Voor het eerst zagen druiven, die veel op rode kren-
voor hen j we toen, dat we omringd waren ten leken en in grote trossen aan
er met deais door een grote bergketen, de steel hingen en ook een soort
bananen veel groter en harder.
Ik zag dit alles in één oogop
slag. Een van de dragers kwam
met mijn spullen aandragen, hij
werd gevolgd door een glim
lachende, knappe jongeman die
mij hete melk te drinken gaf
en mij voorzag van een paar
broodjes, nog warm van de
oven.
(Wordt vervolgd.)
NIEUW INDUSTRIETERREIN VAN DORDRECHT.
Bij de nieuwe haven van Dordrecht zullen verschillende
nieuwe industrieën verrijzen, waarvoor het terrein thans in
aanleg is. Aan de kademuur komt een aanlegsteiger van 16
bij 6 meter, waarop rails zijn aangelegd, die het de rijdende
kraan mogelijk zal maken het einde van de steiger te berei
ken. Op het terrein zelf komen twee grote loodsen van ieder
100 meter lengte.
Heel wat oudere bewoners van
Walcheren hebben genoten by het
zien van het schouwspel ter gele
genheid van de boomplantdag
1948 te Westkapelle, toen H. K.
H. Prinses Wilhelmina in een
verenwagen door het dorp nu
het Williehninabos reed.
Eén van onze oudere lezers
was zo vriendelijk iets te vertel
len over het ontstaan van de ve
renwagens en de taak, die deze
wagens vervulden in het boeren
leven. Er is naar aanleiding van
die gedenkwaardige tocht met
verenwagens door Westkapelle
heel wat geschreven over 't ver
schil tussen verenwagens en
huifkarren De huifkarren heb
ben inderdaad op Walcheren be
staan al waren het er dan slechts
enkele. In tegenstelling tot de
verenwagens hadden deze huif
karren slechts twee wielen en
boden zij plaats aan twee per
sonen.
NAAR DE STAD.
Het was in de tijd, toen er van
herverkaveling en draglines nog
geen sprake was, dat de Wal
cherse boeren met de huifkar
naar de stad kwamen. Wie niet
over zo'n huifkar beschikte en
het waren er, zoals gezegd, maar
heel weinig, die er wel over be
schikten, kwam met de grote
boerenwagen naar de stad. Het
was trouwens geen eenvoudige
zaak, die reis naar Middelburg.
De landwegen waren modderig
en in de regentijd stond het wa
ter in de sloten meestal zo hoog,
dat ook de landwegen onder
liepen.
Zodoende was een boerenwa
gen met twee paarden bespan
nen verkieslijker dan een lichte
huifkar. Ook op andere wijze
kwam men naar de stad, n.l.
per schuit. Door de diverse wa
tergangen kwam men tenslotte
in de vest, waar men meerde.
De grote boerenwagens echter
boden vooral in des winters wei
nig beschutting bij slecht weer.
Dus zon men op middelen om dit
te voorkomen.
Dat werd het voorspel tot de
verenwagen. De boeren zetten
n.l. grote hoepels op de boeren
wagen, waarover een grote witte
katoenen lap werd gespannen,
zodat de kap ontstond en men
beschut zat.
Zo trokken nu ongeveer .75
jaar geleden de boeren met hun
monsters graan naar de Middel
burgse markt, terwijl de boerin
nen de boter en de eieren mee
namen.
De federalistische „Warta In
donesia" schreef op 27 December
onder de titel „zelfcorrectie" het
volgende oordeel over de repu
bliek:
,Hoe komt het dat de republiek
die als het kapitaal van de Indo
nesische onafhankelijkheidsstrijd
werd beschouwd, niet lang heeft
kunnen bestaan?
De débacle van de republiek
werd veroorzaakt door de machts
wellust, nationale hoogheidswaan,
de zucht naar rijkdom, jaloezie die
gebaseerd is op een minderwaar
digheidscomplex, en allerlei holle
phrasen die de ideologie hebben
besmet.
De onafhankelijkheid kan alleen
worden bereikt wanneer zij ge
paard gaat met rechtvaardigheid.
Wat wij nodig hebben, is een lei
der met practische zin. Het-is niet
voldoende dat een leider zich de
mocraat noemt, terwijl de prak
tijk iets heel anders uitwijst. De
gebeurtenissen in Indonesië zullen
het volk de ogen doen opengaan
met betrekking tot het ware ka
rakter van zijn leiders.
Zowel de Nederlanders als de
Indonesiërs hebben in de afgelo
pen perioden moeilijkheden on
dervonden. Laten wij nu saftien
arbeiden om die jnoeilijkheden te
overwinnen. De Nederlanders be
hoeven niet bang te zijn dat zij
door het Indonesische nationalis
me verdreven zullen worden, en
omgekeerd behoeven de Indone
siërs geen vrees te koesteren voor
de terugkeer van het kolonialis
me. De Unie NederlandIndone
sië moet zo spoedig mogelijk wor
den verwezenlijkt, zodat het volk
de ware betekenis inziet van het
geen President Roosevelt eens
heeft gezegd, namelijk, dat de
ware wilskracht van een oprecht
gemoed dieper en zuiverder
werkt, dan alle kunstgrepen van
geheimzinnige demagogen".
DE VERENWAGEN.
Spoedig bleek echter, dat het
opzetten van de huif op de boe
renwagen veel werk met zich
meebracht en daarom fabriceer
de men een lichter gebouwd wa
gentje op vier wielen, waarop
een vaste huif kwam te staan en
dat uitsluitend voor markt- en
plezierritten werd gebruikt
De eerste, die in het bezit was
van een verenwagen was de heer
C. C. W. Vis, eigenaar van de bui-
vim
AAN WIE DE SCHULD?
Er worden, zo wordt geklaagd,
teveel en onnodig allerlei Chris
telijke verenigingen opgericht.
Met het gevolg, dat de eenheid
van het volk in 't gedrang komt.
Maar aan wie de schuld?
Wij kennen de transport-col-
lones van het Nederl. Rode
Kruis.
Dat is toch een zaak van al
gemeen belang, waaraan een
reder kan meewerken.
Ja, dat zou men zeggen.
Maar nu lees ik, dat vanavond
te Vlissingen voor deze instel
ling een propaganda-avond
wordt gehouden. Met CABA
RET. En na afloop BAL.
Nu is het waar, dat niemand
gedwongen wordt daarheen te
gaan.
Wie bezwaar heeft, kan thuis
blijven.
Zeker. Maar zijn dit soms
tweedehands-ieden? En is de
propaganda ook niet voor hen
bedoeld?
En is het wonder, dat er men
sen zijn die bezwaar gaan ge
voelen tegen het lidmaatschap
van deze zo nuttige en nodige
en echt nationale instelling?
Zo kwamen dan meer en meer de
verenvvagens in gebruik, echter
met een witte kap. Van later da
tum zijn de zgn. brikken.
SPELERIJDEN.
Wanneer de tegenwoordige
schooljeugd op reis gaat, komt
er een bus aan te pas en trekt
men er een hele dag op uit.
Lange tijd is echter het spele
rijden in ere gebleven, doch na
de oorlog is het bijna geheel uit
de mode geraakt. Tal van Wal
cherse schoolkinderen bewaren
tcnplaats Molenbaix te Grypsker-1 de beste herinneringen aan de
ke. Het moet een pracht exem-1 tochten rond het eiland met de
plaar zijn geweest, keurig geolied verenwagens. Het is gelukkig
en gevernist. De kap was zwart
en gemaakt van was-doek. Zij, die
op dit buiten werkten hebben ge
durende vele jaren met deze ve
renwagen een rondrit gemaakt.
bewezen, dat er nog diverse ve
renwagens op Walcheren zijn
overgebleven, doch het is jam
mer dat velen ze niet meer re
gelmatig gebruiken.
WIE ZIJN NEUS SCHENDT
De man, die 10.000 oorlogsgewonden uit de eerste Wereldoorlog
een nieuw gezicht verschafte, is thans weer aan het werk als een
van de voornaamste pioniers in de plastische chirurgie. In Rooks-
down House, gelegen in de mooie landstreken van Hampshire,
werkt de 65-jarige Nieuw Zeelander Sir Harold Gillies en geelt
nieuwe hoop aan ongeiukkigen, die aan een of ander gelaatsman
kement lijden dat zij in een fabriek, thuis of bij een ongeluk heb
ben opgedaan.
House en krijgt hier een paar
nieuwe beenderen en vlees aan
zijn niet volgroeide kaak. Spoedig
zal hij weer in staat zijn zijn trai
ning als vlieger te voltooien en
het zuurstofmasker te dragen als
al zijn kameraden.
ONDERLIP.
Een oude heer onderging in di
verse ziekenhuizen operaties om
een vergroeiing aan zijn onderlip
te verwijderen, totdat er nog
maar weinig van zijn onderlip
over was. Nu is hij in Rooksdown
House en krijgt een complete
nieuwe onderlip, die van de sche
del is genomen, waar ook weer
een nieuw stuk vlees is ingezet.
Op het ogenblik is de mond vol
komen vormeloos, maar binnen
kort zullen de lippen worden ge
modelleerd. „Zij zullen niet zo
goed zijn als de originele", zei de
chirurg. „Wij kunnen geen perfec
te lippen produceren, maar we
zullen hem in elk geval iets be
ters meegeven dan waarmee hij
hier kwam".
Dit zijn maar enkele van de 150
gevallen, die op het ogenblik op
Rooksdown worden behandeld. Sir
Harold Gillies is wel een van de
laatste om te beweren, dat in elk
geval of zelfs in de meeste geval
len een volkomen herstel mogelijk
is. Maar wel beweert hij, dat hjj in
bijna elk geval in staat is ver
brijzelde gewrichten te repareren,
van kaken, ledematen enz. Hij
vindt de geestelijke kant van zijn
behandeling uiterst belangrijk.
Vele patiënten, zelfs al is hun ge
zicht uitstekend hersteld, zijn
toch bang om zich aan de buiten
wereld te vertonen en voelen er
niet voor om het ziekenhuis te
verlaten. Zij worden met de uiter
ste vriendelijkheid en consideratie
behandeld en op tactvolle wijze
onderwezen, hoe zij hun verloren
zelfvertrouwen kunnen herwin
nen. Als zij hersteld zijn gaan zij
mee picknicken, naar voetbalwed
strijden en allerlei andere sport
gebeurtenissen. En meestal ver
liezen zij na verloop van tijd de
angst, dat iedereen naar hen kijkt.
Merkwaardig is ook, dat een aan
tal verpleegsters is getrouwd met
patiënten, die zijtijdens hun af
schuwelijke mismaaktheidhebben
verpleegd.
Londen. IRVINE DOUGLAS.
Men treedt het grote gebouw
binnen met een zeker gevoel van
onbehagen. Men krijgt de ver
schrikkelijkste verminkingen te
zien, producten van onmenselijk
heid veroorzaakt door de moder
ne vooruitgang. En men vraagt
zich af, of een oningewijde dit
alles zal kunnen verwerken. Maar
deze vrees is spoedig verdwenen.
Zodra men binnen is, wordt men
opgenomen in de sfeer van hoop,
die hier heerst.
Toen in 1939 de oorlog uitbrak
en men verwachtte, dat vooral
Londen het doelwit der Duitse
luchtbombardementen zou wor
den, werden in de omgeving van
de stad de nodige hospitalen in
gericht voor het grote getal ge
wonden dat men kon, verwachten.
Een van deze hospitalen was
Rooksdo-.vn House, in de buurt
van Basingstoke, waar Sir Harold
Gillies de leiding had van de chi
rurgische afdeling. Gelukkig had
Rooksdown House in verhouding
slechts weinig normale gevallen
te behandelen, zodat veel tijd kon
worden gespendeerd aan de oor-
longsverminkte soldaten en zee
lieden. En thans, onder auspiciën
van het ministerie van Volksge
zondheid, wordt dit werk voortge
zet, niet slechts voor soldaten en
zeelieden maar ook voor diegenen,
die in fabrieken of tijdens een
auto- of treinongeluk werden ge
wond, en zelfs voor mensen, die
ongelukkig werden geboren.
Er is een baby,"die nog niet kan
praten en die hier is van haar ge
boorte af. Zij heeft een hazelip,
die iar gezichtje danig ontsiert.
Nu de operatie tijdig wordt ver
richt, zal er slechts een klein lit
teken overblijven en omdat de
operatie geschiedt, voordat de
kleine kan spreken zal ze later,
wanneer ze leert praten, dit ook
dadelijk normaal doen.
NEUS EN_ KAAK.
Een soldaat, die in 1943 in
Noord Afrika zijn neus kwijt
raakte en het gezicht van één oog,
krijgt thans een nieuwe neus. Dit
geschiedt door transplantatie, een
„overplanf'-methode: levend weef
sel, dat van de voorarm wordt
genomen en op de plaats van de
neus wordt gezet, groeit daarop
vast. Op het ogenblik is zijn hele
gezicht in verband gewikkeld,
maar wanneer dit na enige tijd
zal worden weggenomen, zal de
man als ieder ander weer een
neus hebben.
Ergens anders vinden we een
vrolijke jongeman, die met een
verbonden gezicht recht op in bed
zit. Toen hij opgroeide bleek, dat
de ene helft van zijn gezicht zich
meer ontwikkelde dan de andere
en toen hij volwassen was, was
dit verschil opmerkelijk groot.
Uitgezonderd dit, was hij lichame
lijk volkomen normaal, en hij
meldde zich bij de luchtmacht.
Maar toen hij op grote hoogte
moest vliegen bleek, dat zijn zuur-
stofmosker niet helemaal goed
over zijn gezicht past en dienten
gevolge kon hy natuurlijk zijn
training als vlieger niet voortzet
ten. Hij as echter een energieke
jongeman, ging naar Rooksdown
Uit angst voor de onvermij
delijke controle op het vee had
onlangs een suw boertje in de
omgeving van Freising zijn
beste melkkoe tijdelijk geëva
cueerd op de zolder boven zijn
woning. De ambtenaren kwa
men controleren; alles was
perfect in orde en juist schud
den ze de goed geluimde boer
de hand als afscheid in vrede
en vriendschap, toen er boven
hun hoofd een zolderraampje
in scherven ging. De contro
leurs richtten hun blikken op
de plek des onheils en daar za
gen zij tot hun verbazing een
koeienkop naar buiten steken
die aanraking zocht met het
lommer van een boom. Nu
lachte het hele gezelschap,
maar de gastheer deed het als
een boer die kiespijn heeft.
